Wat is grond waard?
Voorpagina
ook als u 2000.-
of 10.000.- wilt lenen!
SMIDJE VERHOLEN EN DE RARE ALCHIMIST
mim
FILMNIEliWS
ga met uw tijd mee - ga naar de nmb!
LANDBOUW en VEETEELT
tig
VERHAAL UIT DE KRANTENWERELD
98
65
88
98
Tweede blad Texelse Courant, vrijdag 11 december 1970
rubriek voor
Oml<*r rrtUiMïf
-CL >«n fiiwmiiitfni
Een onderwerp, dat de laatste tijd
nogal eens ter sprake komt is dat van
prijzen van de grond. Enkele weken ge
leden besprak de heer P. Glas, bedrijfs-
leskundige van het Consulentschap
oor de Rundveehouderij te Alkmaar
ver dit onderwerp in Den Hoorn. De
fgelopen week kwam het onderwerp
weer ter sprake op een bijeenkomst van
Je Holl. Mij van Landbouw, afdeling
Eierland. Hier werd dit vraagstuk be
licht door de heer C. Zijdewind, be-
drijfsdeskundige van het Consulent-
hap voor de Akkerbouw te Schagen.
We hebben de indruk, dat de aanwe
zigen op de beide bedoelde bijeenkom
sten hebben opgekeken van de prijs, die
de grond in bepaalde gevallen waard
Als vergroting van een bedrjjf, waar
tot nu toe de bedrijfsresultaten goed
zijn geweest, zijn de prijzen, zoals ze de
laatste jaren op ons eiland zijn betaald
wel verantwoord.
Het maakt nog al wat uit of grond
wordt gekocht door iemand, die bij wij-
:e van spreken van één af moet begin
nen, of door een reeds gevestigde boer.
We willen in dit artikeltje aan de hand
van een voorbeeld nog eens laten zien
wat grond in een bepaald geval waard
Een bestaand bedrijf
Stel het geval, dat een bepaalde boer
de kans krijgt om in zijn omgeving 8 ha
grasland te kopen. Verder nemen we
aan, dat de boer in kwestie geen stal-
ruimte over heeft en dus genoodzaakt
is om bij uitbreiding van de veestapel
stalruimte bij te bouwen. We nemen
verder aan, dat de situatie zodanig is,
dat de bestaande stalling mogelijkheden
voor uitbreiding geeft.
De arbeidsbezetting op het bedrijf is
zodanig, dat de boer in kwestie met wat
uitbreiding van loonwerk kans ziet om
het werk gedaan te krijgen.
Deze boer stelt zich voor om na de
aankoop van 8 ha grasland de veesta
pel te vergroten met 12 melkkoeien, 3
pinken en 4 kalveren. Daar de produk-
tie van de al aanwezige veestapel goed
is durft deze boer aan te nemen, dat
door de uitbreiding van het aantal
melkkoeien de melkproduktie met 4700
kg per koe toeneemt. In totaal dus 12 x
4700 kg, ofwel 56.400 kg.
Op grond van zijn ervaring in het
verleden neemt hij aan, dat er per koe
verder een omzet en aanwas is van
ƒ400,—.
Voor aanpassing van de stal aan de
grotere veestapel wordt een bedrag van
ƒ22.000,berekend.
Verder betekent de uitbreiding van
de veestapel een investering van
ƒ18.000,—.
Wat is in deze omstandigheden de
grond van buurman per bunder waard
als de boer in kwestie als eis stelt,
dat voor meerdere werk en de zorgen
zijn inkomen zal stijgen met ƒ750,
per ha voor elke aangekochte bunder
grond?
Zoals gezegd neemt de boer in kwes
tie aan, dat de 12 melkkoeien hem een
meerproduktie van 56.400 kg melk be
zorgen. Tegen een prijs van 37 ct per
kg melk wordt dit een bedrag van
20.868,—
Verder is er de post Omzet en Aan
was ad ƒ400,per koe. Dit wordt voor
12 koeien een bedrag van ƒ4.800,
In totaal stijgt de opbrengst op dit
bedrijf dus met een bedrag van
ƒ20.868,plus 4.800,— is 25.668,—.
De kosten
Hierbij nemen we de rente van de
aankoopkosten van de grond als sluit
post. We gaan dus na wat heeft de man
in kwestie over na vermindering van
de opbrengst met alle overige kosten
om aan de grond te besteden. Welke
kosten zijn dat in dit geval?
Eigenaarslasten
(polder- en ruilverkavelingslasten)
8 ha ad ƒ120,per ha 960,
Kosten uitbreiding stalruimte
10% van ƒ22.000,— 2.200,—
Rente over uitbreiding veestapel
8% van ƒ18.000,— 1.440,—
Bemesting van het grasland
8 x ƒ250,— 2.000,—
Voerkosten per melkkoe
plus jongvee 12 x ƒ500,6 000,
Kosten K.I., dierenarts en
Fokvereniging 12 x ƒ100,1.200,
Algemene kosten als contributies,
water, licht, auto, verzekeringen
8 x ƒ100,— 800
Loonwerk voor de voederwinning
8 x ƒ150,— 1.200,—
Verhoging werktuigkosten
8 x 75,— 600,—
Totaal van de kosten ƒ16.400,
De boer in kwestie heeft de eis
gesteld, dat door de aankoop het
arbeidsinkomen met 750,per
ha stijgt. Voor 8 ha derhalve 6.000,
Totaal ƒ22.400,—
De totaal opbrengsten waren ƒ25.668,
Nog beschikbaar als rente voor de aan
koopsom 25.668,min ƒ22.400,Dat
is 3.268,—. v
Als geld moet worden opgenomen te
gen een rente van 8% dan is het bedrag
van 3.268,voldoende voor een kapi
taal van ruim ƒ40.000,Daar het om
een oppervlakte van 8 ha ging bete
kent dit een prijs van ƒ5.000,per ha
vrij op naam. Dit komt onder de tegen
woordige omstandigheden overeen met
een „kale" prijs van plm. ƒ4.700,per
ha.
Onze conclusie
Uit het voorgaande is duidelijk, dat
een prijs van ƒ5.000,per ha grond in
bepaalde gevallen verantwoord kan
zijn. We mogen zelfs wel stellen, dat er
gevallen zijn waarbij de grond voor
een bepaalde boer nog meer waard is.
In veel gevallen zal de boer er nl. in
slagen om voor een lager bedrag klaar
te komen bij uitbreiding van de stal
ruimte voor 12 melkkoeien, 3 pinken en
4 kalveren.
'Er zullen verder gevallen zijn, waar
in men wel durft rekenen op een melk
produktie, die een paar honderd kilo
hoger ligt dan in het geval, dat hier
voor werd besproken. Ook de post Om
zet en Aanwas is in bepaalde gevallen
hoger dan ƒ400,per koe.
dat in bepaalde gevallen voor de inves-
Het lijkt ons verder niet onmogelijk,
teringen gedeeltelijk met eigen kapitaal
kan worden gewerkt. Men zal dan met
een lagere rente als 8% genoegen ne
men.
Als we deze zaken in aanmerking ne
men, dan zal het u duidelijk zijn, dat
bepaalde' boeren bereid zijn een hoger
bedrag voor een bunder grond te beta
len dan hiervoor werd becijferd.
Het lijkt ons daarbij ook van belang,
dat het nog altijd geldt, dat buurmans
grond maar eenmaal te koop is.
Vrijdag 11 december
Den Burg, LTS-kantine, 20.00 uur, fo
toclub De Kiekendief met beginners
cursus les 33.
Maandag 14 december
Den Burg, hotel „De Zwaan", 20.00 uur
reunie-avond oud leiders/sters en le
den van St. Jeroen.
Donderdag 17 december
Den Burg, LTS-kantine, 20.00 uur, ad-
ventsavond van N.K.V. en R.K. Gilde
met een voordracht door pater Piron
over Franciscus van Assisië.
Den Hoorn, 'Loodsmanswelvaren', 20.00
uur, ledenvergadering VW afdeling
Den Hoorn.
Vrijdag 18 december
Den Burg, Burgemeester De Koning
hal, 19.30 uur, openbare avond mu
ziekschool.
Den Burg, Landbouwschool, 20.00 uur,
kerstmaaltijd oud-leerlingen.
97. Nog geen drie tellen later deed
professor Nosco in hoogst eigen persoon
al open. „Goeiedag, geleerde", zei Ver
holen-Zemelmans, tegen zijn hoedje
tikkend. „Me baas zee, dat ik hier ge
weest most weeze. Zemelmans is de
naam. Zacharias Zemelmans. Zeg u
maar Zachie. Dat spreekt makkelelijk
an. En wat ken ik voor u gedaan heb
ben?"
„Kom binnen, Zachie", lachte profes
sor Nosco vriendelijk. „Zo zo, bën jij
nou die beroemde Zachie Zemelmans?
Ik hoorde juist van onze bakker, dat jij
er in geslaagd was de beruchte Sterke
Stef een fiks pak slaag toe te dienen.
Stef zou zich daarna ontpopt hebben
tot een vriendelijk en minzaam mens".
„Ach nee, geleerde, dat mag geen
naam hebbe gehad", weerde de smid
alle lofuitingen bescheiden af. „De
kwepstie is gewoon, dat ik in me wilde
jongesjaren een tijdje als krachtpatser
in het circus heb gewerkt. Sterke Stef
op zijn hemd geven was voor mij dus
eigenlijk feitelijk gewoon meer ama-
teurwerk, voelt u wel?"
„Ik begrijp het, Zachie", lachte de
professor. „Als je maar niet met mij
vecht, dan is alles best. Ik ben maar
een zwakke, oude man Doch nu ter za
ke. Eerst gaan we naar de kelder om te
zien of daar soms kortsluiting in de
hoofdleiding zit".
De professor wandelde met de smid
de keldertrap af en toonde hem een
groot schakelbord, dat vol zat met stop
pen, knoppen, stekkers en schakelaars.
„Nou, nou", zei de smid. „U mot me
niet kwalijk nemen, geleerde, maar ik
vind dat er hier voor een gewoon bur-
germanshuissie rijkelijk veel knoppies
en schakelaars voorhanden bennen!"
„Ge vergeet, dat ik een geleerde ben,
goede Zachie", lachte Nosco. „Ik neem
hier proeven op allerlei gebied, onder
andere op dat van de radio-actieve
straling. Voor dat werk heb ik dus veel
stroom, veel leidingen en veel veilig
heidsmaatregelen nodig. Kijk nu maar
eens of alles hier goed in orde is. En
als je naar mijn zin werkt, zal ik je
goed belonen".
(wordt vervolgd)
Zondagmiddag (3 uur) en zondag-,
maandag- en dinsdagavond (8 uur)
draait in het City theater de film
„Patton", het verhaal van de generaal,
die er van overtuigd is, van hogerhand
bestemd te zijn „om de oorlog te win
nen". Na een gevoelige nederlaag van
het Amerikaanse expeditie-leger m een
treffen met Rommels Afrika Korps
(1943) bij de Kasserine-pas, worden de
gedemoraliseerde troepen onder com
mando geplaatst van Generaal George
S. Patton (George C. Scott), een keihar
de man, opzichtig in kleding en taalge
bruik, maar een briljant tacticus. Zijn
plaatsvervangend bevelhebber is Gene
raal Omar Bradley (Karl Malden), een
vriendelijk, geduldig persoon.
Patton weet Rommel een beslissende
nederlaag toe te brengen en wordt be
noemd tot commandant van het 7e le
ger voor de invasie van Sicilië. Tijdens
de veldtocht op Sicilië weet hij bij een
meningsverschil met Generaal Montgo
mery van de Britse troepen, zijn zin
door te drijven en trekt als eerste Pa
lermo binnen. Ondanks het ontzagwek
kende offer aan mensenlevens rukt hij
op naar Messina. Onderweg ontmoet
hij een huilende soldaat, die niet ge
wond blijkt te zijn, maar hevig van
streek door het voortdurende artillerie
vuur. Patton geeft hem een draai om de
oren en zegt dat hij hem eigenlijk had
moeten doodschieten. Dit incident
dringt door tot de Amerikaanse pers,
waarna hij van zijn commando onthe
ven wordt en in Londen een nietszeg
gend baantje krijgt. Met Bradley als
opperbevelhebber over de landingstroe
pen, verloopt de invasie van Frankrijk
volgens plan. Als echter na de eerste
successen het Amerikaanse offensief in
Normandië dreigt vast te lopen, doet
Bradley weer een beroep op Patton, die
deze kans grijpt en als een wervelwind
over Frankrijk vaagt en diep in Rus
land doordringt. Daar krijgt hij op
dracht zijn offensief te stoppen en de
Russen de eer te gunnen Berlijn als
eerste binnen te rukken. Als Patton pu
bliekelijk zijn gal uitspuugt, waarbij hij
zijn haat voor de Russen niet verhult,
wordt hij voorgoed van zijn commando
ontheven. Hij bleek inderdaad voorbe
stemd om de oorlog te winnen, maar
uiteindelijk ziet hij in, dat in de 20e
eeuw geen plaats meer is voor een „ou
derwetse" militair.
Toegang boven 14 jaar
ZON, MAAN EN HOOG WATER
De zon komt 6 december op om 8.32 uur
en onder om 16 30 uur; 9 december op om
8 36 en onder om 16.29 uur.
Maan: 5 dcc. E.K.; 12 dec. V.M.
Hoog water ter rede van Oudeschild
11 dec. 6.58 en 19.22; 12 dcc. 7.50 en 20.18;
13 dec. 8.39 en 21 05; 14 dec. 9.25 en 21.46;
15 dec. 10.08 en 22.20; 16 dec. 10.46 en 22.52;
17 dcc. 11.21 en 23.20; 18 dec. 11.51 en 23.47
19 dec. 12.21 en
Aan het strand is het ongeveer een uur eer
der hoog water.
>T
8. „Jawel". Mark lachte nu voluit.
„Betracht in alles matigheidik heb
het altijd een wonderlijk opschrift ge
vonden. voor een zaak als deze".
„Juist voor een zaak als déze.
mijn zaak", zei Claus niet zonder trots.
„Dat is mijn devies en daar heeft de
American z'n reputatie aan te danken.
Maar ik geloof, dat die spreuk ook op
een redaktiebureau niet zou misstaan".
.yDaar kon je wel eens gelijk in heb
ben". Mark stond op, want hij zag Mr.
Allison gehaast nadere'n. „In ieder ge
val, bedankt voor je preek. Ik zal er
over mediteren, dat beloof ik je".
„Ah Mr. Weeda", kwam Allison aan
draven, „neem me niet kwalijk, ik werd
langer opgehouden dan ik dacht
En in het gesprek met de Amerikaan
zakte de onrust, die in Mark Weeda
was gerezen, langzamerhand weer weg.
Weer terug op de redaktie, ontdekte
hij tot zijn blijde verbazing Mies van
'Dooren, gewikkeld in (natuurlijk!) een
heftig dispuut met Venema, die zijn
venijnige kritiek inmiddels gereed had,
over het moderne toneel.
,Als er ook één onderwerp is, waar
over jij niet kunt kibbelen!" zei hij
schertsend, toen hij haar de hand toe
stak.
„Jufrouw Van Dooren heeft geheel
eigen denkbeelden over het toneel",
grijnsde Venema, „en omdat zij de
dochter van onze hoofdredakteur is,
heb ik die natuurlijk serieuske-
streden!"
„Geméén!" zei Mies, „o, wat zijn jul
lie mannen toch schurken! Wou u zeg
gen, meneer Venema.
„Hij wou niets zeggen", kwam Mark
»hij mag zijn venijn alléén maar schrij
ven. Heb je nog iets heel gelaten van
..De schildpad en de kozak", Venema?"
„Niet veel", bekende deze, ,,'t was één
st.uk aanstellerij, de helft van het pu
bliek was met de pauze verdwenen en
het was alleen mijn geheid plichtsbe
sef.
„Je hebt natuurlijk al vooruit zitten
genieten van je kritiek", wist Mark.
„Kom, Mies, heb je geen zin om sa
men met me te gaan lunchen? Ik moet
als arme vrijgezel, in eenzaamheid mijn
brood en water vermummelen".
„Als je van plan bent juffrouw Van
Dooren op brood en water te fuiven,
kan ze beter met mij meegaan", lachte
Venema, „dan kunnen we het debat nog
e'ven voortzetten, juffrouw Van Doo
ren".
,,Niks hoor", zei Mies, „liever brood
en water met meneer Weeda, dan
eh
„Kreeft", hielp Venema.
„Bijvoorbeelddan kreeft met
champagne samen met zo'n over het
paard getilde toneelkriticus". Hij lachte
vrolijk. Mies lachte mee.
„Steek op", zei Mark tevreden tot
Venema. Hij was in zijn schik met deze
meevaller.... zó maar midden in de
week samen lunchen niet Mies!
Toen ze in het knusse restaurantje
het menu bekeken hadden en hun keus
gemaakt, zei Mies: „Ik heb de hele
week niets te doen. Ga lekker even uit
blazen. Ik ben een beetje overwerkt,
zo vlak voor m'n doctoraal".
„Heel verstandig", prees Mark, „niet
tot het laatste moment zitten blokken.
Trouwens, jij komt er wel".
„Je hebt nogal vertrouwen in me".
„O ja", antwoordde Mark enthousiast,
maar temperde meteen. Ze moest nu
niet merken hoe blij hij was, dat ze
tegenover hem zat. „Zeg eh.heb je
geen zin morgen met me mee te gaan?"
„Is het wat leuks?"
„Nou leukik ga een eind varen
met een boot".
„Wat voor 'n boot?"
,,'n Boot van het Rode Kruis met all-
maal zieke mensen, die nooit de duer
uitkomen en nu een hele week langs de
rivieren varen. Daar wil ik es een
mooie reportage van maken. Dat is nét
iets voor mij".
„Hmmm.overwoog Mies. «Is het
geen bezwaar?"
„Welnee.ik zou 't wel prettig vin
den. Jij kijkt er weer anders tegenaan
dan ik, en dat kan m'n artikel alleen
maar ten goede komen".
„Ik wil wel", zei Mies, „Hoe ga je?"
„Met de trein naar Dordt", vertelde
hij, ,dan met de boot naar Gorkum en
vandaar weer teTug met de trein. Ik
kan de auto niet nemen omdat ik niet
weer in Dordt terugkom".
„Kun je wel", wist Mies, „want van
Gorkum moet je tóch weer met de trein
over Dordt terug".
Mark dacht na.
„Je hebt gelijk", erkende hij. „Maar
goed dat ik je heb meegevraagd. Je
brengt me geluk aan".
„Laten we 't hopen".
„Inderdaad" zei hij met vreemde na
druk. Ze keek hem een ogenblik aan,
lachte dan zacht.
„We maken er een dag van Mark.
Kun je weg?"
„Makkelijke dag morgen. Je vader is
er zelfs, en Kesten zorgt wel voor de
rest. Ik haal je morgen om half negen
af. Denk je dat je zo vroeg bij de hand
kunt zijn?"
„IK werk niet bij de krant", zei Mies
En toen kwam de kellner met de soep.
HOOFDSTUK V
„Het is tevéél!"
Het beloofde een stralende junidag te
worden. Mark zat achter het stuur, neu
riede tevreden. Want naast hem zat
Mies van Dooren en af en toe lachte ze
tevreden naar hem, do schittering van
haar ogen getemperd door de grotq'
Hebt u op korte termijn geld nodig?
Bij de NMB wordt u zonder
omslag geholpen. Bijvoorbeeld
2000,- in handen, betaling
in 18x ƒ125,19. Of 10.000,-
in handen, betaling in 36 x
ƒ340,79 Ook voor andere
J bedragen kunt u prettig te
recht bij elk NMB-kantoor.
r' "ir*- m*r u
nederlandsche
middenstandsbank
de bank waar óok u
zich thuis voelt!
zonnebril, die haar, vond hij, iets mys
terieus gaf.
„De geheimzinnige vrouw", zei Mies
„mooie titel voor een film. Deug ik niet
voor".
„Voor de film misschien niet", meen
de Mark, „maar dat lijkt me nu ook
niet zo bar noodzakelijk".
„Kijk", wees ze, „daar heb je de toren
van Dordt al". Ook Mark zag de kolos
in de verte boven de huizen. Weldra
toerden ze door de nauwe straten van
de drukke stad en kwamen bij de rivier.
„Ik ben dol op de rivier", zei Mies
„moet je die sleepboot zien", en ze keek
met verrukte aandacht naar de ranke
boot die, dikke rookwolken uitstotend,
twee zwaargeladen Rijnaken moeizaam
tegen de stroom optrok, terwijl een
parlevinker met z'n groen-en-wit ge
schilderde notedop handig vastmaakte
aan één der schepen, waar de was wap
perde op het dek.
„Daar ligt de boot", wees Mark. Ze
zagen een grote witte plezierboot, die
de Rode Kruisvlag in top voerde, aan
de steiger liggen. Er stonden heel wat
mensen aan de» kant; auto's, geünifor
meerde Rode Kruis-kolonneleden, ver
pleegsters in 't wit.
„Ha Weeda", zei een Dordtse verslag
gever, „wat ben je ver van honk, r^an!"
„Ik vaar een dagje mee", vertelde
Mark. „Ha Pool, en Verkerk. en
Meskers...." Hij schudde vrolijk han
den. „Jullie zijn er allemaal zie ik....
Dit is Mies van Doorenerfgename
van de Van Dooren-miljoenen".
„Je chaperonne, Mark?"
„Heeft hij niet nodig", zei Mies slag
vaardig.
„U ook niet?" informeerde ondeugend
Verkerk, een jonge journalist met een
uitdagend snorretje.
„Waarom laat je dat gewas onder je
neus staan?" informeerde Mark.
„Droppelvanger", lichtte Verkerk in.
„Viezerik", griezelde Mies. Ze was
meteen op haar gemak tussen dit
troepje, zag hoe Mark ze allen kende
en had plezier in de kameraadschappe
lijke toon waarop ze elkaar op de hak
namen.
„Nou jongens", zei Mark, „gaan jullie
maar weer naar je krantje en lees voor
al De Avondpost
„Dan kun je leren hoe zoiets behoort
gedaan te worden", vulde Pool aan. Er
was algemeen gelach, iedereen wist hoe
trots Mark op „zijn" krant was.
(wordt vervolgd)