Cjrocn ^warL- Jexels in het harL,
Betere controle door politie op
naleving verkeersregels
Dubbele blijde gebeurtenis
in Texels Museum
TAXI
Gemeenteraad verzet zich tegen
olieboringen in Waddenzee
(02220) 3132
Beere Bar
Beero goed
Iedere dag geopend.
Vergadering zonder
wethouders
Zeehondjes maken
het uitstekend
's avonds tot 9 uur en
dinsdagsmiddags
BAR - DANCING
„De Vergulde Kip"
Garel de Vries
RIJDAG 2 JULI 1971
"EXELSEWCOURANT
(Jitgave N.V. vJi. Langevcld De Rooty
Postbus 11 - Den Burg, Texel - Tel. 2741
td.: Harry de Graaf, Kcesomlaon 43, Den
ut, tel. (02226) 2741, 's avonds (02220) 2403
84e JAARGANG No. 8583
Verschijnt dinsdags en nüdags
Bank: Nederl. Middenetandebank; Coop. RnM-
feieenbank; Amro-bank. Poetgiro 652. Aboan.
pr(js ƒ4,50 p. kvf. 50 ct incasso; los 20 et
Advert. 20 ct per mm. exd. 4BTW
Binnenkort wordt een „speciale ver-
keersman" door de Rijkspolitie op
Texel gedetacheerd. Deze deskundige
zal zich gedurende de zomermaanden
onder meer bezig houden met de con
trole op de naleving van de parkeer-
voorschriften. Hij zal steeds tien dagen
achter elkaar aktief zijn en zijn con
trolerende taak dus ook op de zonda
gen uitoefenen. Het bovenstaande werd
dinsdagavond tijdens de raadsvergade
ring meegedeeld door burgemeester
Sprenger. Zoals bekend was in een vo
rige raadsvergadering 'voorgesteld de
overbezette Texelse politie te verster
ken met parkeerwachters die dan re
gelend en controlerend zouden kunnen
optreden op het parkeren bij parkeer-
meters en in de blauwe zones. De be
voegdheden van dergelijke parkeer
wachters zijn beperkt. Controle op
parkeer- en stopverboden mag alleen
door de politie zelf worden uitgeoefend
en wordt zelfs niet aan onbezoldigde
ambtenaren van de Rijkspolitie overge
laten.
B. en W. concludeerden dat de aan
stelling van meer politieambtenaren de
enige oplossing was, met name voor de
parkeerproblemen in De Koog. Het ge
durende de zomer detacheren van een
speciale kracht is een stap in de goede
richting. Mej. A. G. Luijsterburg toon
de zich verheugd over deze oplossing.
De heer P. Smit echter vond één func
tionaris te weinig.
Geen wethouders
Waarschijnlijk voor het eerst in de
geschiedenis vergaderde de Texelse
Raad dinsdagavond zonder wethouders.
Ook het Pakt-raadslid F. Blanken ont
brak. Allen waren met vakantie. Van
twee wethouders was bekend dat zij
afwezig zouden zijn, maar van de derde
as niet bekend dat hij pas woensdag
weer op Texel terug zou zijn.
Onlangs is professor Wieger Bruin
overleden. Professor Wieger Bruin was
tot eind 1968 als stedebouwkundig ad-
iseur verbonden aan de gemeente
Texel. Hij was ook de architect van het
aadhuis. Burgemeester Sprenger stel
le dat Wieger Bruin voor Texel veel
joeds heeft nagestreefd; door zijn in-
'icht en bekwaamheid heeft hij ook
^eel goeds tot stand mogen brengen.
voorzitter veronderstelde dat het
liet prettig -oor Wieger Bruin moet
tijn geweest dat zoveel verzet rees te
len zijn meest principiële plan, dat
'oor het centrum van Den Burg. Van
le andere kant zal hij er over voldaan
ijn geweest dat Groeneplaats en raad-
luis er wel volgens zijn visie kwamen.
Met name het raadhuis beantwoordt
an zeer hoge eisen en vervult ons mei
rots. Naast zijn grote kwaliteiten als
rchitect en stedebouwkundige stelde
ij zijn overtuiging in dienst van de
emeente Texel". De raadsleden namen
aarop staande enkele ogenblikken stil—
1 ter nagedachtenis in acht.
Geluidsoverlast
Een der ingekomen stukken was af-
omstig van de dames Tiessen-Spaans
i Over. Zij wezen daarin nog eens uit-
rukkelijk op de gehorigheid in be jaar
enwoningen in twee lagen. Ze vonden
at aan dit nadeel in de vorige raads-
ergadering onvoldoende aandacht was
esteed en zouden graag hebben gezien
at bij de bejaarden hiernaar een en-
aète was ingesteld. Een goede geluids-
olatie is kostbaar en zal het prijsver-
■hil tussen één- en tweelaags bejaar-
+-%, )e
BUIllilllllllllllllllllllll
uwuniiiniiiiiiiiiiiiiimimBiiii
■llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllUIUIIIIIIlllUlllllllllllllllllllllllllllilllltllUllt
Martien van de Wetering
Ook voor ziekenfonds en verz,
denwoningen verminderen, zo meenden
zij. B. en W. erkenden dat bij de bouw
in lagen de geluidsisolatie een pro
bleem kan vormen. Bij de bouw van de
bejaardenwoningen „Starkenburgh" is
hieraan de nodige aandacht geschonken
en dat is eveneens het geval bij de nog
te bouwen bejaardenwoningen in de
andere dorpen. Met name zullen be
paalde voorzieningen aan de cv-ketel
en het buizenstelsel van de verwarming
worden aangebracht.
De gemeenteraad van Den Helder is
tegen het stichten van een opleidings
school voor kleuterleidsters te Alk
maar. Door deze nieuwe school zou de
te Den Helder gevestigde opleiding wel
eens overbodig kunnen worden en ver
dwijnen. Aangezien de opleiding te Den
Helder ook een belang is voor Texel
sloot de Texelse raad zich aan bij de
opvatting van Den Helder.
Olieboringen.
Petroland n.v. en enkele andere olie
maatschappijen hebben bij Gedeputeer
de Staten van Friesland gevraagd om
een concessie voor het winnen van olie
en aardgas in een 42.000 ha groot ge
deelte van de Waddenzee. De Landelij
ke Vereniging tot behoud van de Wad
denzee maakt hier ernstige bezwaren
tegen en heeft Gedeputeerde Staten
van Friesland verzocht deze concessies
niet te verlenen. Tevens werd o.a. aan
het gemeentebestuur van Texel ge
vraagd ook tegen de concessie te pro
testeren. B. en W. waren daartoe be
reid, hoewel zij het niet met alle pun
ten van de argumentatie van de vereni
ging eens waren. Het college was van
mening dat de Waddenzee door zijn bij
zondere karakter een steeds belang
rijker toeristengebied wordt. Dit bij
zondere karakter hangt samen met en
is afhankelijk van rust en een onbe
dorven millicu. Het uitvoeren van bo
ringen brengt altijd risico met zich mee
die ook met de beste voorzorgmaatre
dan op zowel het vasteland als in vol
le zee. De Wadden zijn door de sterke
verontreiniging van het Rijn- en IJsscl-
meerwater en de daarin voorkomende
vergiften reeds zwaar belast; iedere
verdere belasting kan katastrofale ge
volgen hebben.
De raadsleden gingen met dit .protest
akkoord zij 't niet allemaal zonder be
denkingen. De heer F. Standaart on
derschreef het bezwaar maar vroeg
zich af of het nog zin had omdat de
protesten uiterlijk 30 juni bij G.S. van
Friesland ingediend moesten zijn. Mr.
Sprenger verzekerde dat daarvoor al
een regeling is getroffen. De heer J.
Westdorp ging ook akkoord al wilde
hij zich wel realiseren dat op deze ma
nier bepaalde, misschien aantrekkelijke
ontwikkelingen worden lamgelegd. „Er
zijn ook andere belangen dan die van
de Waddenzee; we moeten om onze
voorzieningen denken". De heer West
dorp maakte bezwaar tegen de tegen
woordige tendens om overal maar be
zwaar tegen te maken. Men moet be
reid zijn bepaalde belangen af te we
gen".
De heer C. Ellen wees erop dat het
hier onder meer ging om het zuiver
houden van het water. Hij verspreidde
onder de raadsleden het Europees
handvest voor het water dat in 1968
door de Raad van Europa is uitgevaar
digd.
Gas genoeg
De heer Standaart betoogde dat de
Waddenzee voorlopig best vrij kan blij
ven van boortorens, booreilanden, pijp
leidingen en platformen. Uit Slochte-
ren komt voorlopig aardgas genoeg. Hij
had wel bezwaar tegen bepaalde argu
menten van de Waddenzeevereniging.
Met name de cijfers die betrekking
hebben op de betekenis van de visserij
in de Waddenzee leken hem geflat
teerd.
Eervol ontslag verleende de raad aan
de heer G. van Agteren als direkteur
van het gemeentelijk grondbedrijf. De
heer Van Agteren krijgt een funktie
bij de provinciale planologische dienst
te Haarlem. De voorzitter vond het
spijtig dat de heer Van Agteren ver
trekt. Wij hebben hem leren kennen als
een zeer bekwaam ambtenaar en een
bekwaam direkteur van het grondbe
drijf.
Voorbereidingsbesluitcn
Vervolgens stelde de raad voorberei-
gelen niet zijn te voorkomen. Wanneer cfrngsbesluiten vast voor De Koog, Den
zich in de Waddenzee een calamiteit
voordoet zullen de gevolgen doordat bij
voorbeeld ontsnapte olie zich snel ver
spreidt en zich op het Wad vastzet,
terwijl bestrijdingsmaatregelen vrijwel
onuitvoerbaar zijn, veel ernstiger zijn
Maandag- en dinsdagavond zijn in het Texels Museum zeehondjes geboren.
In tegenstelling tot vorig jaar (tóen een zeehondje dood ter wereld kwam en
een andere korte tijd later bezweek) maken moeders en kinderen het uitste
kend. De geboorte van een zeehond in gevangenschap is een hoogst zeldzame
gebeurtenis. In Nederland schijnt het alleen in Artis een keer voorgekomen te
llllllilllllllllllilllllllllllllllllllUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
Maandagavond om zeven uur bracht
de 18-jarige Phoca in een 4 minuten
durende bevalling haar kind ter we
reld. Dinsdagavond om half zeven
volgde de 13-jarige Robby haar voor
beeld tijdens een iets moeilijker baring
van omstreeks 12 minuten. Tevoren
waren beide moederdieren in een spe
ciaal voor hen ingericht kraambassin
achter het museum overgebracht. Di
rekteur Gerrit de Haan vermoeldt nl.
dat de mislukking van vorig jaar te
wijten was aan de te grote drukte die
veroorzaakt werd door de andere rob
ben in het grote bassin. Om alle risico
uit te sluiten wordt ook het publiek
door middel van een afrastering op
tien meter afstand gehouden.
Teder zorg
Beide moederdieren verzorgen hun
jong vol overgave. Vooral Robby toont
zich een goede moeder en reageert zelfs
agressief tegenover mensen die haar
kind benaderen. Op het strandje van
het bassin worden de jongen regelma
tig gezoogd. (Het is een misvatting dat
zeehonden hun jongen onder water zo
gen!) Dat zal ongeveer 6 weken duren.
Dan is de moedermelk op en moeten
de jongen zelf vis gaan vangen. Wat
daarvan in gevangenschap terecht
komt, is nog een open vraag. De heer
De Haan beschouwt deze overgangs
fase dan ook als de meest critieke pe
riode, vooral omdat niemand is te vin
den die hiermee ervaring heeft opge
daan. In ieder geval hebben de jonge
robben het op het ogenblik beter dan
hun in de Waddenzee levende soortge
noten. Ze kunnen nl. onbeperkt drin
ken terwijl de „wilde" jongen telkens
een hongerperiode doormaken die zo
lang duurt als het hoog water is.
Wie is de vader?
Over de identiteit van de vader van
de zeehondjes bestaat onzekerheid. Pe
ter en Ollie, de twee mannelijke dieren
van het bassin, komen in aanmerking.
De heer De Haan houdt het op Peter
als de vader van beide hondjes.
Het verheugende geboortebericht
ging als een lopend vuurtje over Texel.
Tal van gelukwensen stroomden bij de
familie De Haan binnen, velen verge
zeld van bloemen en zelfs taarten.
Burg noord-west, De Waal, De Cocks-
dorp, Midden-Eierland en het noorde
lijk gedeelte van Everstekoog-Gerrits-
land. De besluiten gelden maximaal
een jaar totdat de bestemmingsplannen
voor deze gebieden ter visie liggen.
De doopsgezinde kerk met kosterswoning
te De Waal, die door de gemeente is
aangekocht met de bedoeling er na
restauratie een afdeling van het Wagen
museum in onder te brengen
Het gaat om een hernieuwde vaststel
ling. Dit kan merkwaardige konse-
kwenties hebben. Een bouwaanvraag
die in de betrokken gebieden krach
tens het eerste voorbereidingsbesluit
werden aangehouden, mogen na de
tweede vaststelling niet opnieuw wor
den aangehouden maar moeten volgens
de regels van het oude bestemmings
plan worden afgehandeld. Het is in
theorie dus mogelijk dat iemand twee
jaar vertraging met zijn plannen op
loopt maar uiteindelijk toch mag bou
wen volgens 't oude bestemmingsplan.
Als men erin zou slagen het nieuwe be
stemmingsplan tijdig ter visie te leg
gen zou men dat ongerief in veel min
der ernstige mate hebben; het pjan
zou dan volgens het nieuwe plan wor
den beoordeeld. Op de vraag van de
heer Westdorp of niet nog harder aan
de nieuwe plannen kon worden ge
werkt, antwoordde Mr. Sprenger ont
kennend. Er wordt momenteel gewerkt
aan zeven bestemmingsplannen. Dat
kost veel tijd, vooral ook door het voor
overleg dat nodig is.
Slikken of stikken
De vaststelling van het bestemntings-
plan De Krim werd verdaagd. Zoals
bekend zijn tegen het plan vrij veel be
zwaren ingebracht en het onderzoek
naar aanleiding daarvan neemt de no
dige tijd in beslag waardoor niet bin
nen de wettelijke termijn over het plan
kon worden beslist. De bezwaren kwa
men van de zijde van de Exploitatie
maatschappij De Krim die zich met
meerdere onderdelen van het plan niet
kon verenigen. De heer C. Koorn gaf
er blijk van genoeg te hebben van het
eindeloze gekibbel. „Wat voor spel
speelt de EMK?" zo vroeg hij zich ge-
ergerd af. Hij herinnerde eraan dat de
EMK de exploitatie van de gemeente
lijke 10 hectare van het plan overnam
van de Recreatiestichting. Daarna ging
men tegen allerlei onderdelen bezwa
ren maken waardoor een uitzichtloze
situatie ontstond.
Slecht koopman
„De EMK heeft zich een slecht koop
man getoond", aldus de heer Koorn
die vond dat de EMK nu eindelijk maar
eens eieren voor zijn geld moet kie
zen. Slikken of stikken! De EMK had
de raadsleden volgens hem in bedekte
bewoordingen voor stommelingen uit
gemaakt. De heer Koorn vond die ver
oordeling terecht, want de raad had er
veel eerder een punt achter moeten
zetten en de EMK voor de keus moeten
stellen: neem het of neem het niet. Nu
komen er weer twee maanden vertra
ging bij. De voorzitter zei dat de brief
van de EMK (waarin de critische zin
sneden aan het adres van de gemeente
raad voorkomen) aan de orde komt bij
de behandeling van het bestemmings
plan De Krim. De reakties in de brief
hebben met het verdagingsbesluit niets
te maken.
De heer J. Witte protesteerde tegen
de uitlatingen van Koorn. In de com
missie ruimtelijke ordening had de
heer Koorn volgens hem heel andere
geluiden laten horen, al mocht hij
daarover niet uitwijden omdat de be
sprekingen in de commissie vertrou
welijk zijn.
De verschillende grondtransakties
werden zonder veel commentaar goed
gekeurd. Het verbaasde1 de heer C.
Timmer wel dat de prijs per vierkante
meter bij enkele door de gemeente aan
te kopen percelen in Oosterend nogal
verschilde. Mr. Sprenger legde uit dat
een der terreinen aan de openbare weg
ligt en daardoor hoger is gewaardeerd.
Doopsgezinde kerk
Enige gespreksstof leverde de voor
gestelde aankoop van de voormalige
Doopsgezinde kerk te De Waal en de
bijbehorende kosterswoning. De kerk
is in zeer slechte staat zodat met aan
koop niet langer kon worden gewacht,
hoewel men nog wel geruime tijd op
de middelen zal moeten wachten om
restauratie te bekostigen. Maar zelfs
als de restauratie niet zou doorgaan is
de aankoop nog verantwoord. Men heeft
dan een stuk grond voor 30,per m2.
De heer Westdorp vond dat de kerk
maar weinig monumentale waarde had.
Het gebouw moest volgens hem van de
monumentenlijst worden afgevoerd.
Om instorting te voorkomen heeft de
gemeente de kerk alvast gestut. „Hoe
lang zullen die stutten er staan voor
dat het geld voor de restauratie be
schikbaar is?" zo vroeg de heer West
dorp zich af. „Zullen we beleven dat
de stutten gestut moeten worden?" Mr.
Sprenger rekende echter op een reëele
beslissing binnen afzienbare tijd.
De heer C. Koorn, die het gebouw
van nabij had bekeken: „Weet u dat u
een ruïne koopt? Het dak zakt door en
je kunt haast door de scheuren naar
binnen lopen! Moeten we daar nog zo
veel voor betalen?" Hij merkte op dat
de gemeente nu voor ƒ2300,stutwerk
heeft uitgevoerd. „Waarom had de ei
genaar geen voorzieningen getroffen.
Mag die een dergelijk gebonw zomaar
laten instorten?" Mr. Sprenger zei dat
de eigenaar geen prijs stelde op het
gebouw en een sloopvergunning had
gevraagd.
Bij de verkoop van enkele percelen
bouwterrein te Oosterend merkte de
heer Standaart op dat de prijs per m2
bij elk perceel een paar gulden ver
schilde. Mr. Sprenger kon er geen be
vredigende verklaring voor geven maar
beloofde het te zullen uitzoeken. Bij
verkoop van bouwgrond aan particu
lieren geldt de bepaling dat binnen
een jaar op deze grond het geplande
gebouw moet staan. Bij de Eerkoop
van een perceel grond aan de Haller-
weg (voor de bouw van een Arbeids
bureau) had de nieuwe eigenaar, de
Staat der Nederlanden, twee jaar de
tijd gekregen. Mr. Sprenger zei dat de
procedure bij bouwen door de Rijksge
bouwendienst zoveel tijd vergt dat een
jaar extra speling wel nodig was.
Kampeerleges
De raad ging akkoord met een wijzi
ging van de kampeerleges. Zoals be
kend was gepleit voor het afschaffen
van de leges nadat de toeristenbelas
ting was ingevoerd. B. en W. vinden
dat echter onjuist. De leges die de kam-
peerexploitant voor hun jaarlijkse ver
gunning betalen kunnen nl. worden be
schouwd als een betaling voor gemeen
telijke dienstverlening zodat een verge
lijking met belasting niet opgaat. Het
college was bereid het legesbedrag zo
ver omlaag te brengen dat inderdaad
van een redelijke „betaling" kan wor
den gesproken. De leges zijn een ver
goeding voor de werkzaamheden ver
bonden aan het verstrekken van ex
ploitatievergunningen maar ook de
kosten van het toezicht door de ge
meente op de terreinen moeten erdoor
worden gedekt. Deze kosten worden
voor Texel geraamd op 3500,per
jaar en de nieuwe legestarieven zijn
(Zie vervolg pagina 2)
Vanaf 1 juli zijn de winkels
in het algemeen
Algemene Texelse
Middenstandsvereniging
Winkeliersvereniging
Den Barg.
Gedurende juli speelt in
van Hotel „De Pelikaan",
De Koog - Zijweg 14.
Pas terug uit Amerika van de
Walt Disney Studio's
Hammond-organist/accordconist
(The man from California)
Aanbevelend,
Harry Salden.