a«
ico Witte al voor het 35e seizoen Leerzame recreatie
E
Jan Pleziervaarder
Kunst kijken op Texel
Aan de bezoekers van
het Texelse strand
ELtoerist 1971 pagina 3
Ook in het binnenwater
kun je vissen op Texel
Zwemmen aan de andere
kant van Texel
4
rijdt;
Ie
idate
ide
word
•i sp
iantr
„at
:rk
scha
e Ui
het
le re
zes
meej
1 D;
de
en
nol'
De
net
isdd
uur)
K is tegenwoordig weer veel
belangstelling voor de Jan
Plezier. De mensen begin
nen genoeg te krijgen van
s en brommers, ze willen zich wel
lekker ontspannen. Maar een jaar
es geleden zag het er tamelijk som-
uit. Ik heb me toen heel wat keren
vraagd of het lonend genoeg was
er mee door te gaan, maar sinds
tijd is de animo elk jaar toegeno-
In de drukste weken moet ik el-
g mensen teleurstellen. Vol is nu
aal vol, hè?"
,an het woord is de heer N. J. Witte
uit Den Burg die dit jaar zijn 35e
:oen als koetsier van de Jan Plezier
>eft. We zitten naast Nico Witte op
bok van zijn wagen, die juist de „re-
aan de Kaapstraat heeft veria-
op weg naar de Slufter. Op de
de Iken achter ons een twintigtal pas-
td ejiers die zich in het zonnetje laten
irttrekken naar de voor hen nog on-
:ende verten van het Texelse duin-
strandlandschap. Vóór ons de twee
van Walter en Zatopek, ieder 12
oud en sinds zes jaar bij Nico Wit-
trouwe en hooggewaardeerde
we
die
mtn
i,
P
ende
k
ma
arbij
hofcij
Petroleumslag
de Eendenkooi van Korver slaan
linksaf en verlaten het asfalt do-
van het moderne verkeer. Walter
Zatopek trekken de twintig gasten
petroleumslag in. „Hare naam, hè?
niet officieel hoor, maar heel vroe-
gebruikten Daal en de andere krui-
liers die in deze omgeving en in de
[der petroleum bezorgden dit pad
idat ze anders een omweg rond de
igedijk moesten maken. De mensen
•mden die route daarom het peter-
Traditioneel hoogtepunt
J Sportvissers dio naar Texel komen,
leproeven meestal hun geluk op zee.
Joch heeft Texel ook rijk binnenviswa-
Steeds meer sportvissers hebben
ervaren. Wie het wil proberen
boet zijn in noordelijk Texel, in de
Eierlandse polder. Er is een vergunning
loor nodig en die kan worden afge
haald bij de heer Cor Visman. Hij is
bachter van het Eierlandse viswater en
bij maakt de beginnende binnenvisser
Jp Texel graag wegwijs.
Dat viswater is aanmerkelijk rijker
pan de meeste wateren in Noord- en
fuidholland. Dat hangt onder meer sa-
met de verontreiniging die op
[Texel nog niet zover is voortgeschre-
Bovendien zet Visman ieder jaar
brote hoeveelheden jonge vis uit. Tal
soorten ontwikkelen zich voor
spoedig snoek, zeelt, karper, voorn,
paling, brasem en zelfs snoekbaars. Be
langrijkste viswater is het Eierlandse
kanaal, dat de oostzijde van de polder
begrenst. Hier wordt veel karper van
poven de 65 centimeter gevangen.
Een visvergunning voor één dag kost
ƒ1,voor 'n week betaalt men ƒ4,
Ivoor een maand ƒ6,en voor een heel
peizoen ƒ10,Denk om het gesloten
[seizoen van 15 maart tot 30 mei. Begin
nende sportvissers zouden de reis naar
Cocksdorp voor niets kunnen ma
ken. De jeugd is helemaal goedkoop
uit. Wie jonger is dan 15 jaar heeft
Igeen hengelakte nodig en wie jonger is
Idan 16 mag van Cor Visman gratis vis-
Isen uit ideële overwegingen, want
Cor Visman wil het sportvissen als goe-
Ide vrijetijdsbesteding bij de jeugd sti-
I muieren.
Snoek gedijt uitstekend in het Eier-
llandse kanaal. Ze zijn twee jaar gele
iden uitgezet en zijn nu royaal aan de
I maat meer dan 60 centimeter. Met
Ide snoekbaars zal het volgend jaar
[waarschijnlijk ook het geval zijn.
Plotseling houden Walter en Zatopek
de pas in. Dat doen ze ongevraagd
want ze weten dat Nico Witte hier
stopt om de wagen te verlaten en een
drietal stukjes heidte te plukken. De
biologieles die een onmisbaar onder
deel is van de excursie, is begonnen.
„Drie soorten hei", wijst Witte. „Kraai-
hei, dophei en struikhei. Op dit mo
ment bloeit alleen de dophei. De kraai-
hei is al uitgebloeid en draagt zwarte
bessen maar de struikhei staat in knop
en bloeit over een dag of tien". Zo, dat
weten we dan weer. Even later hangt
de wagen even angstig scheef en weer
aarzelen de paarden.
Vast nummer
Hij wijst op het zoete water in de
sloot en zegt dat dit voorlopig het laat
ste zoete water is, want straks komen
we in de Slufter en daar is alles zout.
Wie dus nog wat wil drinken moet
even uitstappen. Vlak voordat de Jan
Plezier de zilte Sluftervlakte oprijdt
gebeurt er echter iets spectaculairs dat
een vast nummer is geworden in de
middagrit van de Jan Plezier: het
handstandje boven de moddersloot.
Veel passagiers weten al wat er gaat
komen en pakken hun fototoestel. Wit
te stapt van de bok, haalt portemonnee
en andere losse artikelen uit zijn zak,
spuwt in zijn handen en heft de armen
ten hemel. Aan show geen gebrek. Dan
pakt hij een bijzonder wrak uitziend
plankje en legt dat over de sloot. En
dan gebeurt het. Witte maakt een per
fecte handstand op de angstig doorbui
gende plank, vlak boven het stinkende
modderwater. De passagiers applaudi-
seren. Voor de zoveel honderdste keer
looft Witte weer een rijksdaalder uit
voor de passagiers die het hem nadoet.
Niemand gaat op het aanbod in. Toch
is het in het verleden wel eens gebeurd.
Een juffrouw verklaarde dat zij op de
grond een handstandje kon maken, dus
waarom niet op een plank boven een
Wie in de Texelse wateren wil zwem
men is niet uitsluitend op het Noord
zeestrand aangewezen. Het Waddenzee-
water aan de oostelijke kant van het
eiland biedt weliswaar geen breed
strand doch een stenen dijkglooiing,
maar voor echte zwemmers zijn de om
standigheden hier toch wel heel aan
trekkelijk. Het rustige Waddenzeewater
zonder branding en sterke stroming, is
betrekkelijk veilig. Op verschillende
punten tussen Oosterend en Oudeschild
hebben zich in de hoeken van de dijk
zelfs kleine strandjes gevormd die nog
nauwelijks door het publiek zijn ont
dekt. Ook voor (kleine) kinderen is het
hier een ideale speelgelegenheid. Ver
der is het nuttig te weten dat het Wad
denzeewater een paar graden warmer
is dan de Noordzee en dat men tegen
de soms koude westelijke of noordelij
ke wind een prettige beschutting on
dervindt van de hoge dijk.
Bij het Waddenzeezwemmen is het
wel zaak het uiterste noorden en zui
den van het eiland te vermijden want
hier maakt een felle stroom het zwem
men juist wel levensgevaarlijk. Dus
niet naar de dijk ten zuiden van de
Prins Hendrikpolder en ten noorden
van De Cocksdorp.
SCHWIMMEN AN DER ANDEREN SEITE
VON TEXEL
Wer in den texelschen Gewassern
schwimmen will, ist nicht ausschliesslich
auf den Nordseestrand angewiesen. Das
Wattenseewasser an der östlichen Seite
der Insel bietet zwar keinen breiten
Strand doch einen mit Steinen bepflas-
terten hohen, schrag abfallende Deich.
ledoch für gute Schwimmer sind die Um-
stande hier sehr reizvoll. Das ruhige
Wattenseewasser ohne Brandung und
starke Strömung 1st verhaltnismassig
sicher. An verschiedenen Stellen zwischen
Oosterend und Oudeschild hat sich in
den Deichecken sogar ein kleiner Strand
gebildet, was vom Publikum bisher kaum
entdeckt worden ist. Für kleine Kinder
manche ideale Spielgelegenheit. Ferner
ist es wissenswert, dass das Wattensee
wasser ein paar Grade wërmer als das
Nordseewasser ist und dass der hohe
Deich oft einen angenehmen Schutz gé-
pen kalten westllchen oder nordwest-
lichen Wind bietet.
Allerdings muss man beim Schwimmen
in der Wattensee stets daran denken,
den aussersten Norden und den Suden
der Inselküste zu meiden, weil dort starke
Strömungen sind, die das Schwimmen
lebensgefahrlich machen. Also nicht zum
Deich südlich des Prins Hendrikpolders
und nördllch von De Cocksdorp I
sloot. Maar de wiebelende plank bleek
toch geen ideale basis want de dame in
kwestie stortte in de blauwe modder
en moest voortijdig huiswaarts keren.
Bloemen plukken
Na deze proeve van physieke vitali
teit rijdt de Jan Plezier de Slufter in.
De Lamsoor bloeit en dat is aanleiding
voor een extra stop. Lamsoorbloemen
kunnen worden gedroogd en houden
lang hun kleur. Maar een Duitse dame
wil een aantal planten met wortel en
al meenemen om ze thuis in potten te
zetten. Kan dat Onkel Nico? „Jazeker",
zegt Witte. Lamsoor kun je heel goed
overplanten, maar de planten gaan wel
dood want ze zijn aangewezen op dat
typisch zoute milieu. Het maakt diepe
indruk dat de hele Slufter van tijd tot
tijd onder water staat. Een strook aan
gespoeld wrakhout en ander vuil is het
bewijs. Links aanhoudend bereikt de
Jan Plezier het strand. Een frisse
noordwestelijke wind doet de passa
giers huiveren. Dus komen de paarden
dekens tevoorschijn. Walter en Zatopek
vinden het heerlijk om door het water
te rijden en de brandingsgolven tussen
hun benen te zien doorspoelen. „Vorige
week werd een van de dames ziek, zee
ziek vanwege de golven. Die hebben we
toen maar in de duinen gezet. De vol
gende dag zouden we haar ophalen,
In het Duinpark, dat aan het strand-
slag naar paal 17 is gelegen, is met in
gang van 19 juli een nieuwe excursie-
programma van start gegaan. In opzet
is het Duinpark een schoolinstructie-
park met een programma, dat een wel
kome afwisseling biedt op de biologie
lessen op school. Er bleek van de zijde
van het vakantiepubliek echter veel
belangstelling te bestaan voor deze
wijze van natuuronderricht, zodat even
als vorig jaar werd besloten voor hen
eenzelfde (zij het enigszins) aangepast
programma te brengen gedurende de
schoolvakantietijd.
Er is naar gestreefd om eens wat
„anders dan anders" te brengen. Van
het gewone excursiepatroon (de rond
wandeling met de Vogelwachter bij
voorbeeld) werd dan ook helemaal af
geweken.
Zelfwerkzaamheid
De zelfwerkzaamheid geeft een uniek
maar toen was ze verdwenen. Zó snel
was ze dus weer opgeknapt".
Nieuwe afspraken
Om Walter en Zatopek geen voortij
dige hartkwaal te bezorgen stappen de
passagiers af, als de wagen de standop
gang van De Koog oprijdt. Weinige mi
nuten later wordt de remise aan de
Kaapstraat weer bereikt en zit de 12
km lange rit erop. Alle passagiers zijn
gelukkig en tevreden. Nico Witte in
casseert talrijke handdrukken en ent
housiaste complimentjes. Dat is voor de
Jan Plezierkoetsier hel gelukkigste mo
ment van de dag. Maar er staan al
weer nieuwe belangstellenden klaar om
een afspraak te maken voor de volgen
de dag. 's Morgens gaat de Jan Plezier
naar het Westerslag (start om half tien;
finish om kwart over twaalf) en 's mid
dags naar De Slufter (start om half
drie; finish om vijf uur). In de drukke
weken verdient het aanbeveling om
minstens een dag tevoren te bespreken,
in ieder geval wanneer men met meer
dan één persoon wil komen, 's Avonds
kan men telefonisch bespreken (02220)
2238.
Tot maandag 16 augustus wordt in
de expositieruimte van het raadhuis
een dubbele tentoonstelling gehouden:
„Poppen" van Corrie Wentink-Bakker
en „Vreemde vogels" van Joppa We-
scrman-Heuseveldt.
Corrie Wentink woont en werkt in
Jisp. Van huisuit is zij illustratrice
maar later begon zij met het maken
van poppen. Eerst waren het hangpop-
pen, muurpoppen maar tenslotte gingen
ze bewegen met behulp van touwtjes
of door handbediening. Een collectie
van 25 poppen wordt in de expositie
ruimte getoond.
De expositie „Vreemde vogels" van
Joppa Weserman sluit daarbij goed
aan. De kleurrijke vogelcollectie is ge
maakt van simpele materialen zoals
lapjes, veertjes, kralen en lovertjes.
Het is een verfijnde vorm van artistie
ke handenarbeid die in ons land nau
welijks bekend is maar in China en
Japan grote populariteit geniet. Een
24-tal vogels wordt getoond. Het werk
is te koop.
Openingstijden exposities van maan
dag t/m vrijdag van 10.00 - 12.00 uur en
van 14.00 - 16.00 uur en woensdags
avonds van 19.30 - 21.30 uur.
In dezelfde expositieruimte van 17
augustus-7 september olieverven en
pentekeningen van Arthur Kempenaar.
Een vermaard schilder van het Tex
else landschap is A. Blok van de Vel
den te De Koog. Gedurende de gehele
zomer exposeert hij schilderijen, teke
ningen en aquarellen in zijn atelier-
woning (Dorpsstraat 48). Gratis bezich
tiging zonder koopverplichting. Ook in
hotel „Bos en Duin" is een klein deel
van zijn collectie permanent te zien.
Landschapsfotograaf J. Nauta expo
seert permanent werk in zijn studio op
de hoek Weverstraat-Parkstraat te Den
Burg. De foto's, tot een grootte van
ruim een vierkante meter, geven een
goed beeld van het veelzijdige Texelse
landschap en laten zien dat het eiland
ook in niet-zomerse jaargetijden aan
trekkelijk is. Bezichtiging is gratis zon
der koopverplichting.
Landschapsfotograaf Jan de Waal ex
poseert continu werk in zijn beide win
kels aan de Binnenburg te Den Burg.
Vele tientallen Texelse landschappen
en tafereeltjes legde hij met zijn camera
vast, bestemd voor verkoop, maar wie
alleen wil kijken, wordt even hartelijk
ontvangen.
Mej. A. B. Engel, Spang W 31 (nabij
De Waal) exposeert in haar woning
wandkleden, tapijten en ander door haar
vervaardigd handwerk. Mej. Engel ge
bruikt Texelse sohapewol, die ze zelf
bewerkt, als materiaal voor de meeste
van haar geweven produkten. Alles is
te koop, maar wie alleen maar wil kij
ken of mej. Engel bezig wil zien aan
haar weefgetouw, is ook welkom. Men
kan dagelijks, ook 's zondags, terecht
van 10 uur 's morgens tot 10 uur 's
avonds.
Van negen uur 's morgens tot negen
uur 's avonds exposeert mevrouw A.
Kunst-Zwart in en bij haar woning
Kogerstraat 100 hand weef werk (spoel
en kunstweven), handgesponnen garens,
linnen gordijnen, gebreide kledingstuk
ken en andere door haarzelf vervaar
digde artikelen. Verder worden onder
meer demonstraties gegeven met een
primitieve spintol.
Tekenaar Niek Welboren stelt zijn
prenten en tekeningen permanent ten
toon in zijn woning De Ruyterstraat 135
te Oudeschild. Welboren maakt vooral
werk van typisch Texelse landschappen,
huisjes en tafereeltjes. Wie uitkijkt naar
een waardevol souvenir, zal bij hem
stellig slagen, al mag men het ook bij
kooploos kijken laten.
Pyrola
karakter aan deze gezellige en leerzame
wandeling, waarbij het gehele gezin op
aangename wijze met de natuur in aan
raking wordt gebracht. In het Duin
park worden geen kaarten verkocht.
Bezoekers van het Tcxels Museum wor
den 's morgens tussen 9.00- en 9.30 uur
in de gelegenheid gesteld een afspraak
te maken aan de kassa van het Museum.
De op die manier verkregen toegangs
kaart is echter geen vrijbrief voor te
laat komen. Wie later komt dan de af
gesproken tijd, vindt de poort van het
Duinpark alweer gesloten, want vlak
daarop wordt begonnen met een dia
serie en U begrijpt dat er dan niet meer
kan worden gestoord.
Diavertoning
Het is een interessante diaserie,
waarin naast de problemen rond na
tuur- en milieubescherming ook wordt
verteld over het ontstaan van het eiland
Texel, over het ontstaan van de duin-
kust en over de flora en fauna van het
duin.
Na de diaserie wordt aan de deelne
mers een aantrekkelijk uitgevoerd
puzzelformulier uitgereikt. Zelfs de
jonge kinderen, 6-10 jaar, zijn niet ver
geten, zij krijgen hun „eigen" puzzel
formulier. Een balpen en een kompas
maken de uitrusting kompleet.
Daarna gaat men aan de wandel, de
route is duidelijk aangegeven met ge
kleurde metalen pijlen en voert u door
een prachtig bewaard gebleven binnen-
duingebied
Men kan voor de wandeling zoveel
tijd nemen als men zelf wil, maar het
duurt toch minstens lVa a 2 uur voor
U de tafel, waarop de juiste antwoor
den zijn te vinden, hebt bereikt. U bent
dan weer op het punt van uitgang terug.
Voor het totale programma dient U
dus zeker tweeënhalf uur uit te trek
ken!
Gaarne heeft de redaktie van TEXELtoerist een plaatsje ingeruimd voor
een open brief, geschreven door de studenten die met de bewaking van de
Texelse stranden zijn belast en gericht tot allen, die van plan zijn aan het
Texelse strand te gaan baden of zwemmen met andere woorden: aan vrijwel
alle toeristen. Leest U de brief in ieder geval; u zou er zelfs Uw leven aan
kunnen danken.
Geachte strandbezoekers,
Het staat wel vrijwel vast, dat U tijdens Uw vakantie op dit wonderschone
eiland een of meerdere keren het strand zult bezoeken. U ziet daar onder meer
staan: waarschuwingsborden en badmeestersposten. Die zijn er niet voor niets.
Graag vertellen wij U wdt over die badmeesters, hun taken en Uw aandeel
daarin.
De badmeesters zijn studenten uit Utrecht, die het op zich hebben genomen
gedurende 3 maanden de stranden te bewaken in dienst van de Gemeente Texel.
De door hen bewaakte stranden zijn gelegen bij paal 9, 15, 17, 19, 20, 21 en 28
en worden bewaakt van 's ochtends 9.00 uur tot 's avonds 18.00 uur.
Door de grote toename van het toerisme is het noodzakelijk geworden enige
maatregelen te treffen, waaraan onvoorwaardelijk de hand zal moeten wofden
gehouden in uw eigen belang. Misschien zult U enkele van deze maatregelen
niet begrijpen, maar de badmeesters zullen het U altijd willen uitleggen.
1. Wilt u zo vriendelijk zijn op de bewaakte stranden te genieten van de zee
en leest u dan heel goed de waarschuwingsborden, die er staan.
2. Het is verboden om met ballen, banden, zwemvesten, boten en alle andere
drijvende voorwerpen het water in te gaan. Dit met het oog op de vele
ongelukken, die in het verleden hiermee zijn gebeurd.
3. U dient nooit verder de zee in te gaan, dan daar waar het water u tot de
middel komt.
4. Badmeesters hebben het recht U te wijzen op dat, wat in uw eigen belang
is en wij vertrouwen erop, dat U hun verzoeken zult opvolgen.
Nog enkele andere dingen
U kunt op de badpost terecht voor verloren voorwerpen;
Ook als U uw kind verliest of er een gevonden hebt;
de badpost is tevens EHBO-post;
Houdt U a.ub. het strand schoon.
De badmeesters, die zelf dit werk in hun vakantie doen, hopen dat zij samen
met U, uw vakantie tot een fijne en veilige maken. Want op Texel zijn ver-
drinkingsgevallen zeldzaam.
De badmeesters.
