Volgend jaar
drinkt Texel
water uit zee
j TEXELSE COURANT
maaltijd
'tIJsbeertje
„DE TOEKOMST"
KELtoerist 1971 pagina 9
UE
EPEll
1UISI
dancin
Speciale aanbiedingen:
WAAROM DE BEEREKUIL?
Texels grootste ondergrondse bar
U:
y9i\
MAAK ER EENS EEN LUCHTIG DAGJE VAN:
RONDVLUCHTEN
PARACHUTESPRINGEN
altijd
middel
z. en
i Hooil
6) 251
Elke avond
DANSEN
m.m.v.
allround
orkesten.
Drankenservice
Dorpsstraat De Koog
Ruim gesorteerd in dranken,
wijnen en bier.
o.a. Sandeman Sherry
Pampano Rosé wijn
Keiler bier
Land wijnen.
Voor een uitstekende
(PLATE SERVICE)
SNACKBAR RESTAURANT
Den Burg De Koog
's Avonds een van de mooiste
plekjes van Texel, daarom!
geopend vanaf 's middags 2 uur
Dorpsstraat De Koog
es, juil
ti
nllectif
hotpc
?rk,
in,
3
de kl
'heid
2222)
iltuin
EXEL staat op het punt om een
nieuw verbond te sluiten met de
Volgend jaar zullen ze er
bun drinkwater uithalen en er
licht bij op kunnen steken. En op
dijkstrandje van de Hornt zullen
|en de toeristen omstreeks de kerst
en van 1972 een duik kunnen nemen
warme decemberzee
Lt alles zal mogelijk worden dank
(een elektriciteitscentrale annex wa-
bntziltingsinstallatie, die momenteel
noorden van Oudeschild in aanbouw
Het is een in meerdere opzichten
lek plan, dat in één keer twee grote
ïdelijke problemen tot oplossing
Ingt: een ernstig tekort aan drink-
|ter en elektrische energie.
den kan zich nauwelijks voorstellen
een midden in zee gelegen eiland
verdrogen, maar de feiten liegen
niet om. Het drinkwatergebruik is
afgelopen tien jaar zo sterk geste-
(vooral als gevolg van het toerisme)
de gebruikelijke bronnen van het
jterleidingsbedrijf de behoefte niet
•r kunnen dekken. Texel pompt zijn
ikwater tot dusver uit de duinen ten
Iden van Den Hoorn, maar hier
Irdt meer water aan onttrokken dan
door de regen weer terugkomt.
Duinen drogen uit
duinen drogen dus uit. Omdat
in de Texelaars en toeristen tenslotte
t kon laten verdorsten, keurde
latsbosbeheer 'het bij wijze van tijde-
:e noodmaatregel goed dat het per
r maximaal aan de duinen te ont-
ikken water werd opgevoerd van
1.000 tot 700.000 m3. Alarmerend
trd de toestand in de zomer van 1969
n de bronnen het enorme zomerver-
lik met konden bijhouden en het no-
was met tankauto's water van het
iteland aan te voeren. Vorig jaar
rd overgeschakeld op waterschepen,
dagelijks enkele malen het Mars-
ip overstaken en aldus voor een ro-
ile extra portie zorgden. Deze zomer
ook nog drinkwater per tankschip
>rden aangevoerd, maar volgend jaar
ken de Texelaars hun drinkwater
If: in een waterfabriek.
Destilleren
|Die waterfabriek, een zeewateront-
Jtingsmstallatie, wordt gecombineerd
|et een elektriciteitscentrale omdat al-
deze combinatie een betaalbaar
Indprodukt mogelijk maakt. Een deel
pn de stoom van de turbines in de
Ten noorden van Oudeschild zal het
landschap een metamorfose ondergaan
Er komt een nieuwe haven en direct
daaraan grenst het zeewaterbassin waar
uit de waterfabriek zijn grondstof" en
de centrale zijn koelwater betrekt. De
sluis opent zich telkens automatisch bij
hoog water; zonder dit systeem zou de
combinatie bij laag water niet kunnen
werken.
Die Landschaft nördllch von Oudeschild wlrd
elne Metamorphose untergehen Es kommt ein
neuer Hafen. Daran grenzend das Seewasser-
bassin, aus dem das Kraftwerk sein Kuhlwasser
erhalt Die Schleuse öffnet slch stets automatisch
bel Flut; ohne dieses System könnte die Kom-
blnation bel Ebbe nicht arbelten.
peSCHI.LD
FA 8TUEK
u de.
tuwa. haven
semaa?
haventerrein
centrale wordt afgevoerd naar de ont-
ziltingsinstallatie en is daar de energie
bron voor het ontzoutingsprocédé. De
ontziltingsinstallatie, ontworpen en ge
bouwd door het Ingenieursbureau Teb-
hin te Haarlem, heeft een dagproduk-
tie van 3 miljoen liter drinkwater. Dat
is voorlopig meer dan genoeg, maar als
het op den duur toch nog niet toerei
kend zou zijn is het een koud kunstje
om de capaciteit te verdubbelen. Het
zelfde geldt trouwens voor de elektri
citeitscentrale. De huidige dieselcen
trale in Den Burg zal binnen twee jaar
de snel groeiende elektriciteitsbehoefte
van Texel niet meer kunnen dekken.
Er is dus spoed geboden bij de uitvoe
ring van de plannen, want elektriciteit
kun je niet per schip aanvoeren.
Felle strijd
Er is felle strijd gevoerd om de wa-
terfabriek/elektriciteitscentrale. De ver
eniging tot behoud van Natuurmonu
menten protesteerde, omdat het hoge
centralegebouw in het landschap zou
misstaan. Anderen dachten er ook zo
over en voerden hardnekkige aktie. Ge
kibbel over de plaats waar de centrale
TEL. (02225) 267
TEL. (02225) 464 - 465
dan wèl zou moeten komen, resulteerde
in een vertraging van een jaar. Oor
spronkelijk was het de bedoeling ge
weest reeds deze zomer drinkwater te
fabriceren. Al in een eerder stadium
was gebleken, dat het leggen van een
waterleiding en een kabel naar het vas
teland tot onaanvaardbare risico's voor
het eiland zou leiden. De zeebodem
rond Texel is als gevolg van de hevige
getijdestromingen nl. voortdurend in
beweging. Het als gevolg daarvan bre
ken van kabel en pijpleiding zou uiter
aard een ramp zijn. Om dezelfde reden
is het bijzonder moeilijk een aardgas
leiding naar Texel te leggen. Vandaar
dat werd gekozen voor de kostbare
doch bedrijfszekere oplossing: een
„eigen" fabriek voor water en elektri
sche stroom, die de naam „Texelstroom"
zal krijgen.
Uebersetzung für unsere
deutschen Leser
Texel ist dabei ein neues Bundnis mit dem
Meer einzugehen. Folgendes Jahr sollen
die Einwohner der Insel von Meer ihr
Trinkwasser beziehen und dabei auch
noch elektrisch Licht bekommen. Und
auf. dem schmalen Strand am Deich von
De Hornt werden 8ie uLnd die Touristen
um die Weihnachtszeit 1972 einen Sprung
in die erwarmte Dezembersee machen
kónnen
Das alles wird möglich sein dank dem
Elektrizitatswerk in Kombination mit einer
Wasserentsalzungsanlage, die zur Zeit in
Oudeschild in Bau sind. Es ist in ver-
schiedener Hinsicht ein einzigartiges
Projekt. Auf einen Schlag werden zwel
grosse Inselprobleme aufgelöst: der
ernste Mangel an Trinkwasser und elek-
trischer Energie.
Man kann es sich schlecht vorstellen,
Maquette van de in aanbouw zijnde
water- en elektriciteitsfabriek bij Oude
schild. Links de ontziltingsinstallatie.
dass eine mitten im Meer gelegene Insel
austrocknen kann; doch ist es so, die
Tatsachen sprechen dafür. Der Trinkwas-
serverbrauch ist in den letzten 10 Jahren
so stark gestiegen (besonders auch durch
den Tourismus), dass die Brunnen des
Wasserwerkes den Bedarf schllesslich
nicht mehr decken konnten. Texel ent-
zieht sein Trinkwasser bis jetzt den Dü-
nen südlich von Den Hoorn. Aber es wird
mehr Wasser weggesogen als durch Re
gen wieder zurückkommt. Die Dünen
mussen daher austrocknen. Da man
aber die Texelaner und die Touristen
schliesslich nicht verdursten lassen
konnte, genehmlgte die Staatsforstver-
waltung eine Mehrabnahme. Die zuge-
standene Wasserentziehung von 450.000
Kubikmeter wurde auf 700.000 erhöht.
Aber die Situation wurde lm Sommer
1969 kritisch. Die Brunnen konnten den
enormen Sommerverbrauch nicht bei
halten, sodass man vom Festlande mit
Tankautos Wasser zuführen musste.
Voriges Jahr ist dann auf Tankschiffe
übergeschaltet worden, die mehmals
taglich das Marsdiep überquerten und für
eine gehorige Extraportion sorgten. Auch
diesen Sommer wird man noch auf die
Tankschiffe angewiesen sein. Aber ein
Jahr weiter erzeugen die Texelaner das
Trinkwasser selbstin eigener Wasser-
fabrik.
Die Wasserfabrik eine Seewasser-
entsalzungsanlage ist kombiniert mit dem
Elektrizitatswerk, weil eine derartlge Kom
bination ein bezahlbares Endprodukt er-
möglicht. Ein Teil des Dampfes der Tur-
binen des Elektrizltëtswerkes wlrd zur
Wasserentsalzungsanlage geleitet und
dient als Energiequelle für den Ent-
salzungsprozess. Die Wasserfabrik
Entwurf und Ausführung durch Ingenieur
bureau Tebhin, Haarlem hat eine Tages-
produktion von 3 Milllonen Liter Trink
wasser. Das ist vorlaufig mehr als genug.
Sollte diese Menge mit der Zeit nicht
ausreichen, so lasst sich die Kapazitat
ohne grosse Schwierigkeiten verdoppeln.
Dasselbe gilt auch für das Kraftwerk. Das
heutige Werk in Den Burg könnte in 2
Jahren den schnell wachsenden Strom-
verbrauch nicht mehr decken. Darum ist
grosse Eile beim Bau geboten, denn
Elektrizitat kann man nicht per Schiff
heranholen.
Um diese Wasser-Elektrizitatsfabrik
hat es viel Streiterei gegeben. Die
Vereinigung Naturmonumentenschutz
(Vereniging tot behoud van Natuurmonu
menten) protestierte, well das relativ hohe
Elektrizitëtswerk die Landschaft verun-
stalten würde. Andere Krelse schlossen
sich an und es kam zu heftigen Aktionen
gegen die Planung. Meinungsverschie-
denheiten über einen anderen Platz für
die Fabrik verzögerten den Baubeginn um
ein ganzes Jahr. Ureprünglich war die
Herstellung des Trinkwassers berelts für
dieses Jahr vorgesehen. Bei früheren
Planungen hatte man festgestellt, dass
das Legen einer Was9erleitung bezw
eines Stromkabels zum Fe9tlande mit viel
t Met een abonnement op de
t blijft u op de hoogte van het
I wel en wee op uw vakantie-
eiland.
Een héél jaar voor 18,00
Opgeven aan
Texelse Courant,
Parkstraat 10,
Den Burg, Texel,
telef. (02220) 2741
zu grossem Risiko verbunden war. Der
Seeboden rund um Texel ist durch die
heftigen Strömungen, die durch Ebbe und
Flut entstehen, fortdauernd in Bewegung,
was Brechen des Kabels oder der Rohr-
leitungen zur Folge hat und zu einer
Katastrophe führen kann. Darum 1st es
auch zo schwierig, Texel an die Erdgas-
leitungen des Festlandes anzuschliessen.
Man entschied sich also für die teuere
aber dafür betriebssichere Lösung: die
„eigene" Fabrik für Wasser und Elektri
zitat, die den sehr treffenden Namen
„Texelstroom" bekommen wird.
Warmes Seewasser.
Das bei Oudeschild sich in Bau befind-
lich Kraftwerk wird mit Seewas9er ge-
kühlt werden, was nach Gebrauch wieder
in die See gepumpt wird. Da9 geschieht
ununterbrochen: 2300 Kubikmeter pro
Stunde. Da das zurückfliessende Kühl-
wasser 10 Grad warmer ist als das nor
male Seewasser, wird dadurch die Tem-
peratur des Seewassers am Delch erheb-
lich steigen. Der nun bereits ziemlich
stark besuchte kleine Strand am Deich
von De Hornt wird dadurch noch mehr
an Anziehungskraft gewinnen. Es wird
möglich sein, selbst im Winter hier zu
schwimmen. lm Sommer erreicht das
Wasser hier selbst eine tropische Tem-
peratur. Auf Texel zerbricht man slch
jetzt den Kopf, wie man das warme See
wasser, das nutzlos In den Texelstroom
gepumpt wird, auf bessere Weise dem
Tourismus dienstbar machen könnte. lm
Augenblick steht jedoch nur fest, dass
Touristen, die Weihnachten 1972 nach
Texel kommen, bel Oudeschild in das
erwërmte Seewasser tauchen können.
BEKIJKEN BELEEF DIT ALLES
VANAF HET ZONNETERRAS VAN
HET VLIEGVELDHOTEL
Modell der lm Bau beflndllchen Wasser/Elek
trizltatsfabrlk bel Oudeschild. Links die Ent
9alzungsanlage.
jfflliCilffilClMlf
t3
4 De elektriciteitscentrale, die
momenteel bij Oudeschild in aan-
4 bouw is, zal worden gekoeld met
zeewater, dat daarna weer in zee
4 wordt gepompt. Dit zal continu
gebeuren: 2300 kubieke meter per
4 uur. Aangezien dit afgewerkte
koelwater tien graden warmer is
4 dan het gewone zeewater, bete-
kent dit dat het zeewater bij de
4 dijk aanmerkelijk in temperatuur
zal stijgen. Het nu al vrij druk
4 bezochte dijkstrandje van De
Hornt zal daardoor nog veel aan-
4 trekkelijker worden. Het zal mo-
gelijk zijn hier 's winters te zwem-
4 men en 's zomers bereikt het zee-
j water hier zelfs een tropische
temperatuur. Op Texel wordt
druk gefantaseerd over mogelijk-
4 heden om dit warme zeewater,
dat nu zomaar in de Texelstroom
4 wordt gestort, op nog betere wijze
J aan het toerisme dienstbaar te
4 maken. Op dit moment staat ech-
J ter alleen vast dat toerisen, die
4 met Kerstmis 1972 naar Texel ko-
X men, bij Oudeschild een duik in
verwarmd zeewater kunnen
X men. 4
4
444444444444^4^4>^*44^^44*
