Ook in hard water zijn
zeep en soda bruikbaar
Toeristen stortten hun hart uit
NITH O-onderzoek:
Weinig schade aan
wasmachine
kleding bijeen
VERVOLG VAN PAG. 1
Gratis timmerhulp
ngelukken kunnen tijdig
worden ontdekt met
S.O.S.-driehoeken
Aktie „brand De Waal"
bracht ƒ1585,op
Geleende ambulance
terugbezorgd
Derde blad Texelse Courant, vrijdag 12 mei 1972
■Vrouwen brachten acht ton Z°wel de zusters als de bewoners van het
bejaardenhuis Sint Jan waren in touw bij
het laden van een der vrachtwagens.
Vanaf dinsdag 2 mei hielden de Tex-
[else vrouwenverenigingen een kleding-
inzamelingsaktie voor de stichting
LMensen in nood". Men begon met het
Idee dat cén grote vrachtwagen tcnmin-
e gevuld zou moeten worden. Het zijn
fechter twee grote vrachtwagens gewor-
totaal zo'n 8 ton kleren!
Om naast elkaar werken te vookomen
fyerd de aktie van alle vrouwenvereni-
ingen gecombineerd met de aktie van
6e zusters van het r.k. rusthuis St. Jan.
Dp het verzameladres in Den Burg was
il snel geen plaats meer om alle kle-
jhng, niet alleen lompen maar ook veel
loede kledingstukken, te bergen.
j De kleding is bestemd voor gevange-
issen, vluchtelingenkampen, rampge
en ontwikkelingsgebieden. De
Jentrale organisatie in Den Bosch toon-
6e zich zeer enthousiast over de op-
Irengst op Texel. Men vertelde dat de
kleding op het ogenblik voor het groot
ste deel naar gebieden in het zuiden
lan Afrika wordt gezonden.
I Dames die hiervoor belangstelling
lebben kunnen in augustus en septem
ber een excursie maken naar de stich-
g in Den Bosch. Op Texel bestaat nog
teeds de mogelijkheid kleding te geven
lij de zusters van het r.k. rusthuis St.
lan.
I Zowel de organisatoren op Texel als
i Den Bosch toonden zich zeer dank
bar voor de door vele dames verleen-
e medewerking.
i t J i
fietsroutes, rustbanken langs de paden
en kuurvoorzieningen. Kuurvoorzienin-
gen zijn alleen voor veel Duitsers aan
trekkelijk: 48%> was van mening dat er
te weinig in voorzien was. Verbazing
wekkend is het hoge aantal Nederlan
ders dat zegt hieraan behoefte te heb
ben: 21%. Hiermee neemt deze voor
ziening een belangrijke plaats in op het
lijstje waarmee men minderheden een
plezier doet bij verwezenlijking.
Het minst heeft men behoefte aan
roulette, gemiddeld 8°/o. Ook hierbij is
het mogelijk dat een aantal toeristen
niet naar Texel komt omdat er niet
gegokt kan worden. Het is te verwach
ten als men bij een groep toeristen de
behoefte onderzoekt naar een voorzie
ning die er niet is, dat men dan te ma
ken heeft met een groep die aan dat
„gebrek" niet zwaar tilt. Anders zouden
ze immers niet gekomen zijn! De uitslag
van deze vraag zou in Ostende anders
geweest zijn. Als men een antwoord wil
I.l.r. bwlt.n T«r.ol»oonWïWWd dt rtdêiil*
I Enige weken geleden hadden jonge-
lii (w o. timmerlieden etc.) een verga-
Inng belegd waarvan het volgende het
Isultaat was.
|Ze zijn van plan voor de bejaarden
lerlei karweitjes te verrichten, het-
iedereen zal waarderen. Ze ver-
,en ramen en deuren die hun dienst
ligeren en knappen alle mogelijke en
mogelijke andere „klussies" op. Kos-
zijn er niet aan verbonden: u kunt
:er geven wat u er voor over hebt.
fet geld dat op deze manier binnen-
)mt is voor de aanschaf van nieuwe
ireedschappen. Het materiaal dat no-
g is voor de diverse klusjes moet u
ituurlijk zelf aanschaffen.
Ze hebben bij mij en meerdere ken-
ssen het een en ander gedaan. Een
»rd van lof voor die jonge onderne-
•rs, die hun vrije tijd besteden om bij
jaarden op de een of ondere manier
nulpzaam te zijn, is dan ook op zijn
aats. Als u hulp nodig heeft, belt u
neven: 3368 (Kaper).
J. Room e.a.,
Thijsselaan 60, Den Burg
fet Bejaardenberaad Texel verzocht
nogmaals de aandacht te vestigen
e S O.S -dnehoeken voor bejaarden.
^driehoeken moeten voorkomen dat,
'is in de grote steden helaas maar al
jaak gebeurt, oudere inwoners na een
jduk binnenshuis niet in staat zijn
,eren te waarschuwen, zodat ze da-
■teng hulpeloos blijven. Als de be
rden de hiervoor bestemde driehoek
gvuldig gebruiken en de omwonen-
?Vn ,medewerking verlenen door
u ijk m te grijpen als er iets
fn nc* is' ^an ^an soort tries-
>evallen vermeden worden.
Avonds dient de driehoek (duide-
zichtbaar) voor het raam te worden
aatst en 's morgens voor negen uur
hij worden weggenomen. Indien
>enoemd tijdstip een driehoek blijft
is dat een teken dat iets niet in
js- Buurtbewoners en voorbijgan-
dienen hierop attent te zijn en
le slaan. Om „vals alarm" te
omen, moet eerst aan de woning
®h gebeld. Bij geen gehoor moet
ogenblikkelijk bij buren of an-
1 melden.
driehoeken kunnen gratis worden
jwald bij mevrouw A. Buis-Boon,
Beierenstraat 7, Den Burg.
Als strijdmiddel tegen de waterver
vuiling totdat veilige fosfaatvrije
wasmiddelen op de markt zijn gebracht
is wassen met zeep en soda een heel
goed bruikbare methode. Aldus conclu
deert het Nederlands Instituut voor
Toegepast Huishoudkundig Onderzoek
(NITHO) na een uitvoerig onderzoek
waarvan de resultaten onlangs werden
gepubliceerd in het blad Koopkracht.
Het onderzoek van het NITHO is het
gevolg geweest van de aktie van enkele
Eindhovense huisvrouwen, die onlangs
een recept gaven voor wassen met soda
en ouderwetse zachte zeep. Zij stelden,
dat hiermee ook in hard water
goed kon worden gewassen, terwijl dan
tegelijk de schadelijke werking van
fosfaten, die in vrijwel elk gewoon was
middel zitten, wordt tegengegaan. De
fabrikanten hebben daar tegenover ge
steld, dat fosfaten onmisbaar waren,
vooral in streken met hard water.
Het NITHO waste 25 keer opnieuw
een vuile was van drie kilo (onder an
dere met theedoeken) met zeep en soda
in een Miele 415 trommelautomaat in
hard water. Als resultaat vond het NI
THO dat
0 het wasgoed goed wit werd en dat de
vlekken er goed uitgaan, zelfs beter dan
met een synthetisch wasmiddel zonder
speciaal bleekmiddel;
er in de loop van de 25 keer wassen
geen enkele vergrauwing van het was
goed is geconstateerd en
er weinig kalk in de machine neer
slaat.
Wasverzachter
Wel slaat er volgens het NITHO-on-
derzoek meer kalk en kalkzeep op het
goed neer. Theedoeken bijvoorbeeld ne
men daardoor minder water op. Maar
de „greep" op het wasgoed is beter. Wat
dit laatste betreft, blijkt, dat er bij ge
bruik van zeep en soda „automatisch"
een soort wasverzachtereffekt optrad.
Het NITHO geeft voor diegene, die
met zeep en soda wil wassen enkele
praktische wenken: geen soda in aanra
king laten komen met aluminium-delen
van de wasmachine, vooral geen te hoge
soda-concentratie gebruiken (bij
voorbeeld niet meer dan 20 gram) als
het wasgoed voor kinderhuidjes is be
stemd.
Het NITHO geeft als advies te was
sen met 20 gram soda en een half pak
zeep (225 gram); daarmee wordt een
was van ongeveer 3 kg schoon. De mees
te wasautomaten hebben een capaciteit
van 4 kg zodat wat meer zeep en soda
moet worden gebruikt.
Kalkafzetting
Zoals onze lezers zich zullen herinne
ren zijn wij enkele maanden geleden be
gonnen met het verzamelen van erva
ringen van huisvrouwen die met zeep
en soda wassen. Deze ervaringen stem
men ongeveer overeen met de konklu-
sies van het NITHO, al hebben wij de
indruk dat het NITHO wel wat makke
lijk over het probleem van de kalkaf
zetting in de machine heen stapt. Op
Texel, met waterhardheid van maar
liefst 18 graden DH is wel degelijk van
kalkafzetting op de warmtespiraal van
de machine sprake. Hoewel dat in de
praktijk (we kennen enkele tientallen
mensen die al ongeveer een jaar voort
durend met zeep en soda wassen) niet
snel tot defekten leidt, verdient het
aanbeveling deze kalk van tijd tot tijd
(bijv. eens per maand) te verwijderen.
We hebben inmiddels vastgesteld dat
hiervoor tegenwoordig uitstekende mid
delen in de handel zijn; de kalk kan
daarmee worden opgelost. Een dergelij
ke schoonmaakbeurt kan overigens ook
geen kwaad voor automaten waarmee
alleen met fosfaathoudende middelen
wordt gewassen want zelfs de zg. anti-
kalk wasmiddelen kunnen niet voorko
men dat zich op de warmtespiraal in de
loop van de tijd een flinke kalklaag af
zet.
Naast groene zeep zijn er nog andere
zeepsoorten die zich zeer goed of nog
beter lenen voor de textielwas. Drietex-
zeep is zeer geschikt, vooral voor fijne
en babywas en erg gemakkelijk werkt
ook de vloeibare zeep, die het voordeel
heeft onmiddellijk op te lossen. Hoewel
men op Texel iets meer zeep en soda
moet gebruiken dan in de zachtwater-
gebieden elders in het land, is ook hier
het wassen met zeep en soda goedkoper
dan het wassen met de bekende synthe
tische middelen.
Hoewel de „alternatieve wasmethodc"
het gemak van het automatisch wassen
nauwelijks aantast, zijn er toch veel
mensen die de methode te omslachtig
vinden. Zij zouden kunnen besluiten
voortaan de hoofdwas nog met een syn
thetisch middel te doen en voor de
voorwas soda te gebruiken. Men be
spaart dan bijna de helft van het was
middel en de hoeveelheid fosfaat die
uiteindelijk in het oppervlaktewater te
recht komt is dan dus ook aanzienlijk
minder. Verder is het de moeite waard
eens te experimenteren met de hoeveel
heid wasmiddel. Het blijkt veelal,
dat voor een niet abnormaal vuile was,
de door de fabrikant opgegeven hoe
veelheid aan de royale kant is. De
meeste was wordt ook schoon als de
helft of driekwart wordt gebruikt.
De aktie „Brand De Waal", gestart
naar aanleiding van de opzienbarende
brand in De Waal op 6 april, is zater
dag afgesloten, nadat totaal ƒ1585,—
was binnengekomen. Het bedrag is
woensdagmiddag overhandigd.
't Gezin Smit-Binsbergen, dat zolang on
derdak heeft gevonden in het studen-
tenlogeergebouw van het NIOZ verhuist
binnenkort naar een woning in Den
Burg.
hebben op de vraag of de doorsnee toe
rist (zonder te letten op het gebied waar
hij zich bevindt) het zal waarderen
wanneer op het natuur-eiland Texel een
casino wordt gevestigd, dan zal het on
derzoek zich ook buiten Texel moeten
uitstrekken (gezien de onmogelijkheid
van zo'n onderzoek lijkt het nog het
beste de Texelaars zelf te vragen of ze
vóór de vestiging van een gokcentrum
zijn Red.). Kinderherstelingsoorden,
een mogelijkheid voor kinderen om bij
te komen van de drukte in de grote
stad, zijn volgens 21°/o van zowel Duit
sers als Nederlanders nodig. Na
tuurpaden zijn er voldoende, vindt 74%
van de Nederlandse toeristen, de Duit
sers zijn hiervan nog meer overtuigd:
85%. Bij de fietsroutes is de verdeling
ongeveer hetzelfde: 30% Nederlanders
en 15% Duitsers hebben hieraan be
hoefte.
Het zijn dus vooral dc strandvoorzie-
ningen waaraan de behoefte in het
hoogseizoen van 1971, naast openbare
toiletten, telefooncellen en een over
dekt zeewaterzwembad, het grootst was.
Daarna komen, volgens de ondervraag
de toeristen de volgende voorzieningen
het meest voor realisatie in aanmerking:
kinderspelen onder leiding, naaktstrand,
speelplaats met toestellen, rustbanken
langs de paden.
Het oordeel van Duitsers verschilt
niet veel van dat van de Nederlanders.
33,7% van de Nederlanders antwoordde
overwegend negatief op de gesteld vra
gen, bij de Duitsers was dit 36%.
Prijzen niet te hoog
Het tweede gedeelte van het onder
zoek behelsde een aantal vragen naar de
mening van de toerist over bediening,
kwaliteit van de maaltijden, akkommo-
datie en prijzen. Het aantal mensen dat
deze vragen beantwoordde verschilt per
vraag sterk. De uitkomsten zijn geen
van alle opzienbarend, zij het dan dat
het oordeel van de toeristen over de
prijzen minder negatief uitvalt dan ver
wacht was. Over het algemeen beant
woordden veel meer Duitsers dan Ne
derlanders de vragen.
Men is zonder meer tevreden over de
bediening in de café's en de winkels.
71% van zowel Duitsers als Nederlan
ders vindt de bediening goed of uitste
kend. Opvallend veel Nederlanders vin
den het uitstekend, de Duitsers spreken
zich (bij alle antwoorden) gematigder
uit. De kwaliteit van de maaltijden
wordt lager beoordeeld. Het verschil is
echter niet al te groot: 30% bij de Ne
derlanders en 27% bij de Duitsers vindt
de maaltijden slecht, matig of redelijk.
Omdat de meesten de prijzen van de
consumpties, waarbij ook eenvoudige
maaltijden gerekend zullen zijn, redelijk
vinden, ligt het totaal-oordeel nogal in
het midden. De toeristen zijn niet on
tevreden en evenmin erg enthousiast.
Volgens de voorlopige resultaten van
het recreatieonderzoek van Staatsbos
beheer zijn ongeveer 20% van de va
kantiegangers uit Duitsland afkomstig.
Zij vormen dus een minderheid. Hun
oordeel over de akkommodatie en de
prijzen van de hotels en pensions is ech
ter duidelijk ongunstiger dan dat van
de Nederlanders. 80% van de Neder
landers is tevreden over de akkommo
datie, 87% over de prijzen. Bij de Duit
sers is dit 63% resp. 69%, aanmerkelijk
minder dus. Opvallend groot is de groep
Duitsers die de hotelakkommodatie
zonder meer als slecht kwalificeert:
8,7%.
Ook de bungalow- en huisjesakkom-
modatie is volgens de Duitsers minder
dan volgens de Nederlanders. De Neder
landers vinden de akkommodatie goed
of uitstekend (79%) en de prijzen van
zeer laag tot redelijk (63%). Bij de Duit
sers zijn deze getallen 71% en 66%. De
Nederlanders zijn iets minder tevreden
over de prijzen.
Over de campings zijn beide nationa-
leititen het met elkaar eens. Er is een
groot verschil tussen de beoordeling
van de akkommodatie en de prijzen:
over de prijzen is men tevreden (Ned.
72%, Dts. 75%) over de akkommodatie
niet (Ned. 57%, Dts. 55%).
Tot slot sprak men zich uit over de
prijzen van de levensmiddelen: 54% van
de Nederlanders en 63% van de Duit
sers zijn tevreden over de prijzen. Voor
al bij de Nederlanders vindt een grote
groep de prijzen te hoog (33%) of zelfs
veel te hoog 1(13%).
De totaalindruk van het onderzoek
is dat de toeristen die de enquête in
vulden tevreden zijn over het eiland
zoals het in het seizoen van 1971 was.
Ze hebben echter aanmerkingen en op
sommige punten zelfs veel kritiek. De
publieke voorzieningen en de strandrei-
niging behoeven, evenals de akkommo
datie van de kampeerterreinen, nadere
aandacht van de overheid. Over het
treffen van speciale voorzieningen voor
de toeristen valt naar aanleiding van
het onderzoek weinig te zeggen: geble
ken is slechts waaraan de toeristen in
meerderheid weinig of geen behoefte
hebben.
OPMERKELIJKE BUNDEL GEDICHTEN
VAN THEUN DE WINTER
Theun de Winter, afkomstig uit Den
Burg en als journalist werkzaam bij de
Haagse Post, bracht onlangs een bundel
met tien gedichten uit, getiteld ,,De ge
dichten" Aan publiciteit ontbrak het met
Een der .gedichten" werd zelfs voor de
televisie voorgedragen en was in ieder
geval reclame voor Texel, want er werd
een foto van de TESO-veerboot bij ge
toond
.Grijze nevel
boven het Marsdiep
de misthoorn roept
en ik
ben er niet"
Is dit een gedicht7 In ieder geval is het
geen lied van ruisende golven, wuivend
helm en plechtige wolken, het is ook geen
ballade van het landschap met schapen.
Er is geen sprake van rijm, ritme of iets
anders dat de lezer ervan overtuigt dat
hier sprake is van kunst. Het hindert niet;
Theun de Winter beschouwt zijn penne-
vruchten als gedichten en ieder ander is
gelukkig vrij ervan te denken dat hij wil.
Het is overigens een aardige bezighed
om het bundeltje anderen te laten lezen
en de reacties te vernemen. Men kan er
heel wat mensenkennis mee opdoen. Er
Twee jaar geleden leende de gemeente
Hoogwoud van de gemeente Texel een
ziekenauto. Het was de nu 15 jaar oude
Buick, die sinds de ingebruikneming van
de Opel ambulance (na de moeilijkheden
met de Peugeot ziekenauto) tweede re
serve werd en dus wel voor een tijdje kon
worden gemist. In Hoogwoud was nl.
dringend behoefte aan een ambulance,
vooral met het oog op de ongelukken, die
zich voordoen op het traject Schagen-
Hoorn. De Buick heeft uitstekend dienst-
gedaan. Ruim 160 maal werd in de
afgelopen twee jaar uitgerukt en (bijna)
nooit liet de technisch nog in goede staat
verkerende wagen het afweten. De auto
kon zaterdag echter worden terugbezorgd
want via het samenwerkingsorgaan West-
riesland zijn nu vier ambulances aange
kocht, waarvan er één in Hoogwoud is
gestationeerd. Het weer overdragen van
de Buick aan de gemeente Texel gebeur
de door de deputatie onder leiding van
oud-burgemeester D. Breebaart. Als blijk
van erkentelijkheid werd aan burgemees
ter Sprenger een crayontekening van de
oude Westfriese Willemshoeve overhan
digd (Foto Jan de Waal).
blijken maar weinig mensen te zijn die zo
eerlijk zijn dat ze zeggen: dat kan ik ook.
Zouden veel mensen inderdaad dergelijke
gedichten" kunnen maken Waarschijn
lijk wel. Maar die mensen doen het niet
en in ieder geval zullen ze dergelijke ge
dichten niet in druk doen verschijnen.
Theun de Winter doet het wel en weet te
bereiken dat dit initiatief niet onopge
merkt blijft. Dat is zijn verdienste.
Er zitten overigens ook erg nare ge
dichten in het bundeltje. Zoals
,,Als men nu eens
met een gloeiende stopnaald
het licht
uit de oogjes van Heintje
verwijderde
zou hij dan ook
mooier
gaan zingen7"
Het volgende klinkt wat prettiger
,,Ja meneer
het zijn apparaten hé
en door mensenhanden
gemaakt
dus ze kunnen
wel eens
kapot gaan".
En wat dacht u van dit
„Indien van de
ontheffing
gebruik wordt gemaakt
worden de gestelde
voorwaarden
geacht te zijn
aanvaard".
Dat Is niet van Theun de Winter maar
van ons. Kom, laat ons het naar cultuur
hongerende Texel nog wat toewerpen
„Kale lucht
boven Den Burg
autobanden - vogels
waar ben Ik".
Veel talent op Texel blijft onontdekt.
Neem VW-directeur J. W. Deker. Die
„dichtte" onlangs
„Herhaaldelijk wordt
ik benaderd
met de vraag
of de WV efficient werkt
het antwoord is
snel gegeven
nee".
Tenslotte een greep uit het oeuvre van
wethouder Dros
„De zakken
moeten blijven
maar de betaling moet
weer geschieden
door vast
reinigingsrecht".
Om te voorkomen dat we straks grote
sommen auteursrecht moeten vergoeden,
houden we ermee op. We besluiten met
hetgeen K. Schippers zegt in het voor
woord van de bundel van Theun de
Winter
„Het lijkt of hier voor het eerst in de
geschiedenis van de dichtkunst zich
iemand van het gedicht bedient om de le
zer met de neus op zijn eigen smaak te
drukken en niet om traditionele bewonde
ring af te dwingen".
De bundel „De Gedichten" kost f3,90
en is uitgegeven door de Erven Thomas
*Rap te Amsterdam.