Met 'n vakantiereis neem je geen risik Ga je tegenwoordig regelrecht voor naar de Raiffeisenbank of de Boerenleenban Raiffeisenbank fSé Boerenleenbanl De boer aldaar is, over het algemeen, vadzig, eigenwijs en stijfhoofdig m r iÉéÉrHBEHh Kom morgen de reisgids even halJ Verslag uit 1830 van een bezoek aan Texel (V) Ouwe Sunderklaas on Ouweskil Niet dorpscommissie maar feestcommissie Jeugddienst N.H. Kerk Burgerlijke stand - nsism - Een vakantiereis bespreek je bij de de bank voor iedereen Om hóllef vijf zelle de kiender fön nul tót en met dertien jaar de spits ófbiete met het speule. Ze kenne tót hóllef zes un nómmer haale.in ,,'t Skiltje", wéér ók de jury het zei beóórdeele, zódöt om kwórt fóór zeuve bekend zei wórre maakt wie 'r un prijs het wónne. Ok kenne de kiender in ,,'t Skiltje" féést- viire (met meziek). Ok wort 'r un ap- puretiefie ónbóde. Fóór de ouwere fön kwórt fóór acht tót kwórt fóór neege nómmers haale in ,,'t Skiltje". Onder 't speule zelle ze beoordeelt wórre in 't dórrep. Gezelligheid wört er boode in ,,'t Skiltje" met meewerreking fón 't „twie- tal Kruijstra". Ouwers un vriendelek verzoek. Om de kiender in de middag speule te late, wönt de éévend is fóór de ouwere fön óf veertien jaar. Wee benne versócht om 'r streng op toe te kieke. Werrek 'r ön mee dót wee deuze éévend gien boeman hoeve te weeze. Kom alle gaar en set de fééstneus op. De fééstcommissie fón Skil OUDESCHILD Ten onrechte schre ven wij in de vorige krant dat de dorps commissie van Oudeschild had verga derd over het Ouwe Sunderklaasfeest. Bedoeld was: de feestcommissie. In Ou deschild zijn feest- en dorpscommissie nl. gescheiden organisaties. Zondagavond a.s. wordt in de N.H. kerk te Den Burg een jeugddienst ge houden die in het teken zal staan van de aktie Kom over de Brug. Voorganger is ds. De Gier uit Oósterend. Meege werkt woor door een combo. Begonnen wordt om zeven uur. van 29 nov. tot en met 5 dec. 1972 Geboren: Daniëlle Andrea Maria, dv. Jozef A. H. van Hove en Petronella A. M. Schuit; Petrus Antonius Jacob, zv. Petrus J. T. Beers en Elisabeth W. A. M. van Heerwaarden; Olaf Lambertus, zv. Pranciscus J. Witte en Rachel R. Allegro; Susanne Jeanne, dv. Mattheus J. van Beek en Louise A. J. Timmer. Ondertrouwd: Sipke J. Eriks en Mar- ga A. Lont. Overleden: Gerardus P. J. Witte, oud 21 jaar, wonende te Den Burg; Ronald J. J. Hoedjes, oud 7 maanden, wonende te De Cocksdorp. "'■v' r ••••v.ï een onbezorgde vakantie' Jf. V* t f f. 4B Kfcsr 3000 vestigingen Wat de geaardheid en zeden der Texelaren aangaat, zoo heeft men slechts een oppervlakkig oog noodig, om te zien, dat die merkelijk verschillen, naarmate van de plaatselijke ligging en daardoor verschillenden omgang en hoofdberoepen. Aan den Burg, bij voor beeld, dat een landelijke vlek is, waar de meeste burgers kooplieden, winke liers, ambachtslieden, enz. zijn, en de voornaamste bewoners, die aldaar in verschillende posten of betrekkingen geplaatst zijn, of wier familiën aldaar leven, van buiten het Eiland zijn, wier omgang noodwendig op de andere stan den moet invloed hebben, aldaar neemt men onder beide seksen der geboren Texelaren een' geheel anderen geest en manieren waar, dan aan het oude Schild waar de rondheid, gulheid en ook wel zeer luidruchtige vrolijkheid gevonden wordt, die den zeeman veelal kenmerkt. Aan het Oosterend, de Waal, en op het platte land, kunt gij weer al het stijf eenvoudige en eigenaardige van den boerenstand vinden. Dit gaat zoo ver, dat elk dorp een zeker gevoel van eigen- ik heeft ten aanzien der ondere, het welk zich soms in kleinigheden zelfs openbaart. Over het algemeen, echter, vond ik de inwoners hupsch, vriendelijk en beschaafd. Men heeft, naar het schijnt, aan den Burg, onder de daar wonende fatsoen lijkste ingezetenen, eene vrij goede za- menleving, welke zich dan ook tot een' zekeren eigenen stand en kring bepaalt, en afgescheiden is van die der geboren ingezetenen. Men leest er de meeste Hollandsche dagbladen en tijdschriften, en door de dagelij ksche correspondentie, vooral met Amsterdam, is men er met het nieuws van den dag vrij goed be kend. Sociëteiten of gezelschappen bui tenshuis vallen niet in de smaak, en doorgaans hebben alle bijeenkomsten aan de huizen zelve plaats. Krieken Lang vóór ik dacht ooit dit Eiland te zullen bezoeken, had ik veel gehoord van een' zekeren omgang tusschen de jonge lieden van beide sekse, vóór der- zelver huwelijk, welke van een' zeer vrijen aard, en kweesten genaamd zoude zijn, en niet alleen op Texel, maar nog op verscheidene andere plaatsen in Noordholland bestaan, en nog in zwang zoude zijn. Niemand echteT, wien ook ik hiernaar vroeg, wist mij daarvan iets anders te zeggen, dan alleen, dat, vol gens de overlevering, deze gewoonte wel vóór eene reeks van jaren bestaan had, maar dat de tegenwoordige leeftijd althans daarvan geen voorbeeld meer wist op te leveren. Er bestaat alleen, naar men mij verhaalde, eene wijze van verkeer tusschen de jonge lieden der geboren ingezetenen, welke men krie ken, een kriek hebben noemt. Dit is on- dertusschen niets anders dan eene bij eenkomst onder de burgerklasse of boe renstand, welke des avonds aanvangt ten 6 of 7 ure, en, met meerdere of min dere vrolijkheid, tot 10 of 12 ure duurt; gedurende welken tijd men zich ver maakt met praten, zingen en schert- schen, terwijl somtijds likeur of wijn, maar meestal koffij met rijkelijk koek gebruikt wordt. Deze. bijeenkomsten echter zijn zeer betamelijk, en leveren hoegenaamd geene schennis der eer baarheid op. Zuivere lucht Overigens zien de inwoners er gezond en kloek uit; waartoe de zuivere lucht, -die men er geniet, en de doorgaans hoo- ge ligging van den grond, zeer zeker veel toebrengen. Vooral aan het oude Schild en oostelijk gedeelte des Eilands vindt men reusachtige en sterk gespier de mannen. De vrouwen zijn over het algemeen niet onbevallig en zeer blank van vel; men ziet er onder de meisjes, die zeer fraai zijn. De spraak der inwo ners verschilt eenigzins, naar mate der plaatselijke ligging; meestal is die snel en met zekere cadence verzeld, zoo als men dit buiten de groote steden veelal opmerkt. Buiten de gewone verbaste ringen, die men in Noordholland schier aantreft, levert zij echter niets bijzon ders op. Koffij met koek De leefwijze op Texel verschilt mede, al naar mate van den stand der ingeze tenen. Voor den burger- en boerenstand is, zoo als overal, 12 ure de middagklak; voor de overigen 2 3 ure. De eigenlijke Texelaren echter eten en drinken ver scheidene malen daags, waaronder een kopje koffij met koek eene hoofdrol speelt. De nationale kleederdragt der vrouwen is veelal de gewone Noordhol- landsche, echter van minder stijfheid verzeld. Drinkwater Op Texel worden uitnemend lekkere groenten geteeld, waarvan ik zelf her haalde ondervindingen gehad heb, zoo ook de vruchten, doch in mindere hoe veelheid dan voorheen. Het brood, als mede het ossen- enkalfsvleesch vond ik •f. Hm SS3 i i.v, y zeer goed, en vooral het laatste veel be ter, dan men ten platten lande gewoon lijk aantreft; het lamsvleesch alhier gaat voor zeer lekker door. Het water is meestal regenwater, dat op de ge wone \yijze in bakken opgevangen wordt, met uitzondering van het oude Schild, dat tegen een' vasten j aarlijk- schen prijs, van weinig belang, uit de wellen voorzien wordt, die men op een kwartier uur afstands van daar, over het buiten Brakenstein, vindt, en welk water bij uitstekendheid geschikt is om op lange zeereizen te dienen, daar het zelve de eigenschap bezit van een' zeer geruimen tijd volkomen goed te blijven, waarom het dan ook bij voorkeur door de zeeschepen ingenomen wordt, dat eene der voornaamste inkomsten uit maakt van het algemeen Weeshuis van Texel, aan hetwelk deze wellen of put ten in eigendom toebehoren. Snoek, pa ling, eenige baars, enz. hebben wij opge merkt, dat in den polder Waalenburg gevangen wordt; terwijl in den jagttijd alhier een ruime voorraad van allerlei gevogelte wordt gevonden: in de vijf eendenkooijen, die men op het Eiland heeft, worden, zoo als dat gaat, nu meer dan minder vogels gevangen, die deels op het Eiland verkocht, deels, en wel hoofdzakelijk, naar Amsterdam worden uitgevoerd. Het haas, dat hier in vroe ger jaren zeer talrijk moet geweest zijn, is merkelijk verminderd; men hoopt echter, en dit is wel waarschijnlijk, dat, met de uitroeijing van het konijn, deze jagt weder verbeteren zal. Gezicht op Den Burg, begin vorige eeuw. Than ligt hier het Schilderend. Het mo lentje stond op de plaats waar nu Het Groent/e is. Gemak Alles echter, althans met weinige uit zondering, is op dit Eiland duur, en de leefwijze, althans voor hen, die zich geene ontberingen getroosten willen, is verre af van goedkoop te zijn, dewijl, zoo als reeds opgemerkt is, zelfs de meest gewone dagelijksche behoeften gestatig van elders moeten aangevoerd worden. Wanneer ik mij echter niet zeer bednege, dan is deze duurte van ver scheidene voorwerpen ook veelal aan de traagheid der inwoners zelve toe te schrijven. Er moest veel meer land be bouwd, en garst, tarwe, aardappelen en ettelijke producten meer aangeteeld worden, dan nu gedaan wordt. Er wor den jaarlijks op Texel ettelijke duizende guldens ingevoerd voor behoeften, die men zich, met overleg en vlijt, even goed van de eigen bodem aanschaffen. Maar dan zou de boer wat meer moeten werken en wat minder zijn gemak moe ten houden. En daar zit het juist! De Texelsche boer Ik heb opgemerkt, dat men, over het algemeen, daar, waar de veefokkerij een hoofdbestaan uitmaakt, trage en on kundige boeren heeft; en dit geldt met nadruk op Texel. De boer aldaar is, over het algemeen, vadzig, eigenwijs en stijf hoofdig, bij het inderdaad zeer goed natuurlijk oordeel, dat deze Eilai doorgaans kenschetst, geen den rrui lust, om hetzelve tot verbetering zijnen stand aan te wenden. Wan hij de dringende behoeften des le vervuld ziet, dan bekommert hij er weinig om, of hij ook eenige genoe daaraan kan toevoegen, die hij bc dien aan zijn eigenbelang kon dii baar maken, door netheid b. v. op boerderij of woning, het schoonho zijner landerijen, het aanleggen var tuintje of moezerij, het kweeken eenig plantsoen, dat hem des zo: eene aangename schaduw, en des ters eene stevige beschutting konde schaffen. Neen dit alles is den rt Texelschen boer volmaakt onversch en wat zijn vader en grootvader nie den, behoeft ook hij niet te doen. daar de staat van verwaarloozinj slordigheid, die men op een aantal renülaatsen bespeurt. Pijpjes Hoevele honderde bunders merkt men bij eene oppervlakkige schouwing niet reeds dadelijk op uitermate geschikt zouden zijn houtgewas, en een' rijken intrest den opleveren, terwijl het nu ellen weiden zijn, die naauwelijks de k kunnen goedmaken, en waardoor geheele Eiland overvloed van bi hout zoude kunnen hebben, dat n scheepsladingen van elders moet rfien; terwijl de arme zich met flaauwen brand van gedroogde zi moet behelpen. Het gaat den Texels boer, zoo als het vele, zeer vele schen gaat. Hij klaagt, en men looven, dat daartoe reden is. Maar neer hij deed alwat nijverheid en vermogen, met zijner tijd voortlé afstand deed van zijne domme vooi deelen en bekrompene denkwijze, e le die middelen aanwendde, die dl vorderde staat onzer Landhuish kunde thans kent en aanbiedt voorzeker zou hij eens zien en onde: den, dat met zijnen grond heel w ders en wat meer kan gedaan wol dan waarvan hij nu droomt: doch zoude hij zijn gemakkelijk leven me vaarwel zeggen, wat minder prati pijpjes rooken en wat meer werk* den vroegen morgen of den laten ai Maar dit zal wel eene stemme woestijn wezen! Uitzonderingei Overigens vindt men hierop lofft uitzonderingen. Mij zijn verschei boeren aangewezen, die bij vele sch ook een aantal koebeesten hielde: de werkzaamheden daaraan verba met zorg en ijver waarnamen, en landen in alle opzigten goed bëhai werden. Maar het zijn uitzonderi op den regel! Herinnerinj En hiermede zijn mijne aanteek gen ten einde. Ik betuige, dat ik genoegen eenige tijd op dit belan Eiland vertoefd heb, en mijn ve aldaar mij steeds eene aangename innering zal opleveren. EINDE.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1972 | | pagina 6