ij Dijkmanshuizen centrum voor
v recreatie of natuurmonument
„Het geluk in
de schaduw"
lï et spaden moeten gesloten circuits worden
dee: boeten in
stand houden
g door adoptie
nbjramif #3
Geen dennenappels zoeken
voor natuurmonumenten
Fietstocht op Texel
Ongelukken
Tweede blad Texelse Courant, dinsdag 23 januari 1973
~asi
Er is duidelijk van een gevaarlijke si
tuatie sprake. Het afgelopen seizoen
hebben zich méér fietsongevallen voor
gedaan dan in vorige jaren. De Post
weg en de Oosterenderweg hebben b.v.
beslist een fietspad nodig. Bij het be
schouwen van de in het rapport ge
noemde cijfers inzake 't aantal agrari
sche bedrijven en 't aantal arbeidsplaat
sen was de heer A. Maasdam van 't Ar
beidsbureau gestuit op fouten. Zo zijn
volgens het plan in de landbouw 1257
mensen werkzaam, terwijl hij beslist
niet verder kwam dan 750. Ir Blokzijl
zei dat de toelichting niet volledig was.
Het agrarisdh structuuronderzoek zal
naar verwacht iwordt in maart betrouw
bare cijfers geven. De daaruit voort
vloeiende correcties zullen in het plan
worden verwerkt.
Artikel 11
De heer J. Nauta (Jonge Onderne
mers) toonde zich geen voorstander van
de zg. artikel 11-procedure. Volgens
deze procedure kunnen b. en w. later
een bestemmingswijziging uitwerken in
de gebieden die voorlopig nog agrarisch
zijn maar straks, eventueeel gedeelte
lijk, tot bos en/of recreatieterrein moe
ten worden gemaakt. Het is door zijn
beperkte inspraakmogelijkheden een
weinig tijdrovend systeem, zodat men
slagvaardig tewerk kan gaan. Maar het
is nu al bekend in welke gebieden deze
uitwerking (binnen zeven jaar) zal ge
schieden, hetgeen speculatie uitlokt. De
heer Nauta zag daarom liever dat men
met deelplannen ging werken. Ir. Blok
zijl zei dat dit inderdaad zou kunnen,
maar van de andere kant is het goed dat
men nu al weet waar eventueel een bos-
of recreatiebestemming komt. In de
daarvoor in aanmerking komende ge
bieden (noordJkop van Texel, ten noor
den van Oosterend bij het Prins Hen
drik-hotel) zal bij uitwerking toch min
stens de helft van de grond bos moeten
worden, terwijl de agrariërs, die er niet
aan willen meewerken wellicht hun be
drijf dn stand kunnen houden. Voor
eventuele speculanten schept dat zoveel
onzekerheid, dat het niet is te verwach
ten dat zij van deze situatie gebruik
maken.
Belanghebbenden
•Op de vraag van de heer Nauta wie
de „belanghebbenden" zijn die tegen
een bepaalde bestemmingswijziging be
zwaar kunnen maken, werd geantwoord
dat de rechtszekerheid eist, dat hieraan
geen beperkingen worden gesteld. De
Vereniging tot behoud van de Wadden-
aartje geeft een indruk van de situatie, die aan Texels oostkust bij Dijkmans
in zal ontstaan als daar de nieuwe Deltadijk is aangelegd. Omdat de nieuwe
een vloeiend verloop moet krijgen, buigt deze ter hoogte van hoeve Rembrandt
inwaarts en komt ongeveer een kilometer noordelijker weer uit bij de kust.
door de dijken ingesloten gebied krijgt volgens het ontwerp-bestemmlngsplan
tengebied de bestemming natuurmonument. In VW-kringen leeft echter de
lachte hier voorzieningen te treffen ten behoeve van oostkust-recreanten.
gei
ar
ne
<g
en
ml
2r
e nieuwe Deltadijk aan de oostkust van Texel zal op meerdere plaatsen
precies het kronkelige tracee van de oude dijk volgen. De sterkste afwij-
ij is geprojekteerd ter hoogte van Dijkmanshuizen, waar de nieuwe dijk een
landinwaarts afbuigt, zodat een soort buitenveld ontstaat dat aan de zee-
t door de oude lage dijk wordt begrensd en aan de landkant door de hoge
adijk. Blijkens het ontwerp bestemmingsplan buitengebied krijgt dit gebied
eveer drie maal zo groot als het bekende Ceres-poldertje) de bestemming
tuurmonument", wat in feite de voortzetting is van de bestaande situatie,
it het gaat hier om een gebied, dat, mede door het drassige land en de talrijke
e walen die door het dijkkanaal met elkaar zijn verbonden, een rijk vogel-
•n kent. Op de dijkweg zijn 's zomers dan ook veel vogelliefhebbers te vin
maar de twee strandjes achter de dijk trekken wellicht nog meer publiek.
>cteur J. W. Dekker van de VVV Texel vindt dat hier een centrum voor oost-
trecreatie moet komen.
zee (bijvoorbeeld) kan evengoed als be
langhebbende worden aangemerkt als
de betroikken boer. De „verklaring van
geen bezwaar" die Gedeputeerde Staten
moeten afgeven als van een bestem
mingswijziging sprake is, houdt het ge
vaar in dat GS een flink deel van het
beleid overnemen. De heer Nauta vond
dat maar griezelig en wees op het re
creatieplan Zielman, dat in feite van de
kaart is geveegd door tegenstand van
Gedeputeerde Staten. De heer Bergman,
juridisch medewerker van het bureau
Hajema, dacht dat het in de praktijk
wel zou meevallen. Het is op zichzelf
niet verwerpelijk dat GS verantwoor
delijkheid dragen en een coördinerende
rol spelen.
De heer H. P. Wuis (Horecaf) vroeg
onder meer of voor het planten van
bomen een aanlegvergunning nodig is.
Er werd bevestigend geantwoord. Het
zou b.v. een betekenende ingreep zijn
als rond de Hogeberg bomen zouden
komen, waardoor het „berg"-karakter
verloren zou gaan. Uiteraard bestaan
tegen erfbeplanting en groensingels
rond waterzuiveringsinstallaties geen
bezwaren.
Kleine campings
De heer 'B. Paagman {Recron) had ge
lezen, dat een kampeerterrein niet klei
ner dan twee hectare mag zijn. Er zijn
op dit moment op Texel campings, die
daaraan niet voldoen; men kan deze
moeilijk tot uitbreiden verplichten. De
heer Bergman wees op het overgangs
recht, waardoor deze te kleine campings
ongewijzigd kunnen blijven bestaan,
tenzij ze een ernstige bedreiging zouden
vormen van een natuurmonument.
Mevrouw Kuitse-Seebus (Overkoepe
ling) had de indruk gékregen, dat Texel
een soort openluchtmuseum aan het
worden is. In het midden latend of dit
juist was of niet, vond zij wel dat
rijksgelden voor het behoud van tuin-
wallen en schapenboeten moeten iwor-
den gebruikt en geen gemeentelijke
credieten. Burgemeester Sprenger
zei, dat het toch in eerste instantie wel
van gemeentelijke gelden zal moeten
komen, tenzij het om bouwkundige mo
numenten gaat, zoals sommige schapen
boeten. Wel zal de gemeente trachten
tenminste een deel van de kosten op rijk
en provincie af te wentelen.
De heer Nauta merkte op dat beplan
ting schade voor het landschap kan in
houden. Zo is het niet fraai, dat door
Staastbosbeheer aangelegde fietspaden
helemaal zijn „dichtgeplant" en bij de
Hogeberg staat een boerderij, die door
populieren nagenoeg geheel aan het oog
is onttrokken. Mr. Sprenger wees erop,
dat voor bebossing van gronden in de
„zwaarder" beschermde delen van Texel
men aan een aanlegvergunning is ge
bonden.
Een boer mag in zijn boerderij geen
winkel beginnen. Vestiging van een
cash carry-bedrijf zal in een boerderij
verboden zijn. Verkoop van beperkte
hoeveelheden eieren, melk, aardappelen
zoals vaak gebeurt) zal echter niet wor
den belemmerd, zo werd geantwoord op
een vraag van de heer Joh. C. Roeper
(VW).
De heer J. Hennink lanceerde een
origineel idee om schapenboeten te be
houden. In plaats van er zomerhuisjes
van te maken, zouden de boeten ge
adopteerd kunnen worden door scholen,
verenigingen of groepen. De burge
meester vond het een goed idee, als die
adoptie tenminste meer dan symbolische
betekenis (zoals bij het Paaseiland) zou
inhouden.
DE KOOG Staatsbosbeheer te De
Koog wordt de laatste tijd herhaaldelijk
benaderd door mensen, die nadere in
lichtingen willen omtrent een aktie
„dennenappels zoeken" ten behoeve van
natuurherstel. De aktie zou erop zijn
gericht zoveel mogelijk dennenappels te
verzamelen, die dan aan de bosbouw
zouden worden verkocht voor veertig
cent per kilo ten bate van Natuurmonu
menten. Uit het zaad van de dennen
appels zouden dan boompjes worden
gekweekt om te voorzien in de schade,
die is ontstaan bij de orkaan van no
vember. Het verhaal over de aktie is
in meerdere dagbladen verschenen.
Staatsbosbeheer liet ons echter weten,
dat van geen enkele aktie sprake is!
Het verhaal is in de wereld gekomen
door misverstanden. Het kweken van
dennenbomen uit zaad zoals omschre
ven, is bosbouwtechnisch zeer onprak
tisch en zal daarom niet worden toege
past.
In de door de „stichting: fiets!" te
Amsterdam uitgegeven serie fietsroute-
beschrijvingen Ontdek Nederland op de
fiets! verscheen zojuist als nummer 82
onder de titel Texel-Den Hoorn-De
Koog-Oen Burg de beschrijving van een
fietstocht op het eiland Texel. Het
vouwblad bevat naast een uitvoerige
routebeschrijving ook een duidelijk
routekaartje en toeristische informatie.
Deze fietsroutebeschrijving is met zeven
andere routes opgenomen in het plastic
verzamelmapje „Fietstochten Wadden
eilanden: Friese en Groningse kust" en
kan door overmaking van ƒ4,50 inklu-
sief verzend- en administratiekosten, op
postgirorekening nr. 234567 worden
aangevraagd bij de „stichting: fiets!" te
Amsterdam.
Bel bij ongelukken uitsluitend de po
litie; (02220) 2644. Deze op haar beurt
belt de arts en eventueel ambulance.
door L. van Schooten
de woensdagmiddag in het raad-
gehouden hoorzitting voor organi-
die nog niet eerder in de gele-
jeid waren geweest aan- en opmer
en te maken over het ontwerp-
immingsplan bracht hij naar voren
iet gebied tussen de twee dijken
natuurmonument moet blijven,
dat er eenvoudige voorzieningen
ten komen ten behoeve van hengel-
liefhebbers en andere oostkust-
•anten. Hij dacht daarbij aan een
eerterreintje en aan picknickplaat-
Volgens de plankaart zal het oude
ichaam ook de bestemming natuur-
iiment krijgen. De heer Dekker
te dat dit niet zou gebeuren, want
kou kunnen betekenen, dat het pu-
niet meer via de dijk van het ene
het andere strandje kan lopen. Ir.
Blokzijl antwoordde, dat het pro-
in overleg met rijkswaterstaat
•T ogen moet worden gezien. Of de
dijk tot het natuurmonument moet
en gerekend, weten de ontwerpers
jhet plan nog niet zo zeker; dit zal
;r worden bekeken.
hoorzitting werd bijgewoond door
ïgenwoordigingen van het Over-
)a elend Orgaan van Vrouwenorgani-
- es, Horeca, Horecaf, Recron, VW,
yei e Ondernemersorganisatie, Midden-
\e isvoreniging, Arbeidsbureau en
spolitie.
14'!
j Stank
\m ^eer Dekker had meer aanmer-
■•■en op het plan. Hij vond het be-
Ifkelijk dat het toegestaan zal zijn
'elingsbedrijven (varkensmeste-
e,d.) te stichten in de buurt van
atie- en woongebieden. Dergelijke
ijven zijn berucht om hun stand en
n elders in het land al veel pro-
icn gegeven. Verder was de VW-
'teur niet gelukkig met het voome-
B om bij boerderijen wel tenten toe
^•ten maar geen bungalows. Deze
ten zijn niet in het belang van de zo
ranste basisverbreding van het toe-
Oe op Texel. Ze zullen de piek van
ej#°Pseizoen alleen maar vergroten en
1.1
ook de recreatiedruk op duin- en bos
gebied nog verder doen toenemen. De
WV-directeur had geen bezwaar tegen
het streven dat het vliegveld niet al te
druk mag worden in verband met la
waaihinder, maar het zal in de toekomst
toch mogelijk moeten zijn dat naar
Texel chartervluchten worden gemaakt.
Fietspadenroute
Een voorstander toonde de heer Dek
ker zich van uitbreiding van het fiets-
padennet, als er voor gezorgd wordt
dat de verschillende stukken fietspad
met elkaar worden verbonden zonder
dat de wielrijders op onveilige twijze
worden geconfronteerd met de auto's.
De op de polderdijken geprojecteerde
paden moeten dus worden verbonden
met de bestaande fietspaden. Er kunnen
dan enkele gesloten fietspadencircuits
ontstaan.
Over het in het plan neergelegde
voornemen om toe te staan dat de
schapenboeten tot seizoenwoonverblij
ven worden gemaakt, zijn de meningen
bij de VV verdeeld. .Alles is beter dan
dat de boeten verdwijnen, maar als ze
tot zomerhuisjes worden gemaakt, zal
dat onder uiterst strenge voorwaarden
moeten gebeuren.
Wat de veredelmgsbedrijven betreft,
zei Ir. Blokzijl, dat volgens plan inder
daad vestiging binnen alle agrarische
bouwpercelen mogelijk is. Er zal echter
een hinderwetvergunning voor nodig
zijn, zodat er redelijke garanties zijn dat
overlast voor de omgeving wordt voor
komen. Mr. Sprenger wees op de moge
lijkheid om vestiging van dergelijke be
drijven wel in het plan te regelen. Van
bungalows bij boerderijen is men bij
zonder huiverig, evenals van caravans.
De burgalows geven op den duur con
flicten met de landbouw en bij caravans
is de kans groot, dat ze in het winter
halfjaar blijven staan, zodat ze land-
schapsverstorend zijn. Wat betreft het
vliegveld geldt dat het aantal vliegbe
wegingen binnen de perken moet blij
ven om hinder te voorkomen. Niet is
gezegd dat chartervluchten geweerd
moeten worden. Het verbinden van de
fietspaden tot ononderbroken routes,
vond Ir. Blokzijl een idee, dat de moeite
van nadere studie zeer waard is. Het
sChapenboetenprobleem is bij een com
missie in studie.
Opperwachtmeester Bark van de
groep Texel van de Rijkspolitie bracht
naar voren, dat veel bestaande wegen
van fietspaden moeten worden voorzien.
19. Ze was vlak bij het notarishuis,
reed de oprijlaan in en belde aan. Het
meisje deed open.
„Ach Jaantje" zei ze „nu zitten we in
het gebouwtje de kollekte te tellen en
hebben we geen koffie. Mevrouw Min-
nema zegt dat ze nog genoeg heeft, haal
even een pak uit de keuken, wil je?"
Het verbaasde en een beetje argwa
nende Jaantje verdween in de keuken
en kwam met een pak koffie terug. Een
weinig aarzelend gaf ze het aan Trix.
„Zal ik nog een bewijsje tekenen?"
vroeg ze schamper en verdween. Eigen
lijk laf, bestrafte ze zichzelf, haar boze
humeur op dat kind te koelen.
In het lokaal waren allen nog druk
bezig met tellen en haar terugkomst
werd met ongeveinsde blijdschap be
groet, want inderdaad snakten alle da
mes naar de oudvaderlandse drank.
De notarisvrouw proefde keurend.
„Is ze goed?" vroeg mevrouw Van
Schalye plagend „of krijg je ze thuis
beter?"
„Ik krijg ze inderdaad thuis beter"
stelde mevrouw Minnema met een kies
keurig gebaartje vast „maar ach.'t
verslaat de dorst".
,,'t Is alleen jammer dat het uw éigen
koffie is" schoot Trix haar pijl af.
„Mijn éigen koffie?" hapte de notaris
vrouw naar lucht. „Hoe 'kan dat?"
,,'k Bedacht me opeens dat ik thuis
niet meer had" fantaseerde Trix onver
vaard „en toen heb ik Jaantje maar om
een pak koffie gevraagd".
Mevrouw Minnema keek geschandali
seerd. Wat moest Jaantje wel gedacht
hebben, toen dat mens zo opeens voor
haar stond en om koffie vroeg. Wat 'n
manieren! Wat 'n idee! Haar wenkbrau
wen gingen omhoog in de richting van
de doktersvrouw waar ze hoopte op be
grip, maar mevrouw Waller vond het
veel te heerlijk, dat dat mens van Min
nema zo kostelijk in 't zonnetje werd
gezet, en staarde aandachtig in haar
kopje.
„Wie helpt afwassen?" vroeg Trix
toen alles klaar was en betrapte er zich
zelf op ja nu zag ze zichzelf opeens
in het juiste licht hoe zij zich maar
weer aanbood voor dat klusje!
„Dat doen mevrouw Minnema en ik"
dreunde onverwacht de zware stem van
Juffrouw Dina. „Ik zou zeggen dat u
vandaag genoeg gedaan heeft".
„Dat wil ik nog wel even onderstre
pen" voegde mevrouw Van Schalye er
vriendelijk aan toe. „Nee mevrouw
B rger, gaat u nu maar gauw naar uw
man, die arme stakker heeft zich vast
vandaag stro-weduwnaar gevoeld".
Het deed Trix toch even goed.juf
frouw Dina nog wel! Maar ja, die had
haar ogen wijd open. Die had hoogst
waarschijnlijk evenveel gezien en ge
hoord als zij, maar ze zweeg.
Dat bleek uit de zoete wraak op me
vrouw Minnemadie durfde niet te
weigeren, want juffrouw Dina was een
heel goede klant van de notaris.
Trix stond buiten, in 't vochtige don
ker, te morrelen aan haar fiets. Jakkes
nu nog alléén naar huis. Na zo'n avond,
als de spanning van haar afviel, voelde
ze zich opeens moe, leeg, vroeg ze zich
af of het alles wel de moeite waard was
geweestEn deze avond had ze die
„kater" nog ééns zo sterk.
„Mag ik ja met u naar huis lopen?"
klonk opeens een bescheiden stem ach
ter haar. Met een ruk draaide ze zich
om.... daar stond de slanke gestalte
van Georgette Doornink.
„O mevrouw Doornink.hebt u de
auto niet?"
„Nee, ik was komen wandelen.en
ik had er dwaas niet aan gedacht dat
het al zo duister zou zijn als ik terug
keerde" zei Georgette met haar precieus
boekachtige Hollands. „Het is een naar
eind alleen" voegde ze er aan toe, en
toen haastig „maar ik zie, u is op de
fiets. Ik houd u op".
„Die fiets neem ik wel aan de hand"
besliste Trix „ik vind het ook veel ge
zelliger om te lopen".
Zij wist niet dat Georgette Doornink,
die zo stil en onopvallend aan tafel zat
en zelden iets zei, de beide dames had
gadegeslagen toen ze zich over Trix vro
lijk maakten.
Het was haar, alsof ze in een afgrond
keek. Dus zó waren ze, zó konden ze
zijn. En die mevrouw Borger, altijd zo
opgeruimd, zo hard werkend voor alles,
nooit moe, altijd bereidvaardigop
eens had ze sterk de behoefte gevoeld
om dit op een of andere manier recht te
zetten. Ze had kunnen telefoneren om
de auto, mevrouw Van Schalye of me
vrouw Minnema zouden haar graag
thuis hebben gebrachtmaar wat
Georgette in het hoofd zat zette ze door:
zij ging lopen, mét mevrouw Borger.
En met haar zachte stem vertelde ze
Trix. „Het huis is zo leeg, en anders ga
ik meteen naar bed
Trix luisterde getroffen.
Dit, begreep ze, was maar niet een
toevallig samengaan. In de stem, de
woorden van het Franse vrouwtje be
luisterde ze sympathie, meeleven. Had
Georgette somsmaar nee, dat kon
haast niet. Die leefde zo'n beetje in haar
eigen wereldje, dacht Trix.
„Ik schaam me soms" vertelde Geor
gette „ik met zoveel tijd en geld, en wat
doe ik met het leven? Alleen als Hu-
bert thuis is, dan is alles de moeite
waard, maar hij is vaak weg
En toen vroeg ze naar Jan, naar de
kinderen, zij die zelf kinderloos was.
Trix schaamde zich opeens over haar
v - rbittering. Deze vrouw had alles
maar eigenlijk was ze arm, vergeleken
bij haar, Trix. Ze dacht aan Jan, aan
Tom, aan Erica, aan kleine Wietske, die
nu in haar bedje zou liggen, als altijd
één hand uitgestrekt of ze een vlinder
grijpen wou, het blonde haar als een
waaier over het kussen. In het donker
vulden haar ogen zich plotseling met
tranen en meteen verwenste ze zich
zelf. Malle aanstelster!
Ze stonden voor het hek van het grote
huis, waar de Doorninks woonden, en
waar alleen een flauw lichtschijnsel
door de glazen voordeur straalde.
„Komt u nog even mee naar binnen
voor een kopje koffie?" noodde Geor
gette.
Trix aarzeldewas dit nu eigen
lijk maar een uitnodiging voor de vorm?
En meteen roesde het door haar hoofd:
wat zijn wij Hollanders ongelukkige
mensen! Wij kunnen nooit een mens,
een woord metéén accepteren. We moe
ten ons altijd afvragen; menen ze het?
Of is het zo maar, hoor je te weigeren?
We moeten altijd twee, drie keer genood
worden vóór we durven accepteren.
„Eventjes" deed ze de concessie. Ze ver
langde naar huis.
„Ik begrijp" zei Georgette „u bent ook
moe, u wilt naar huis. Ik mag niet be
slag op u leggenhaar stem klonk
mat.
„Ik ben moe en ik wil graag naar
huis" stemde Trix toe, „maar ik wil óók
wel even een kopje koffie bij u drinken,
voor ik naar huis ga".
„Dat is fijn", ja, dit meende ze, merk
te Trix, hoe ze soms jaloers op haar
was, dat ze het altijd zo druk had, en
overal zo flink de schouders onder zette.
En van haar eigen eenzaamheid vaak,
de troost die ze vond in het schilderen.
„Nou moeder, je wordt een echte
nachtbraakster" zei Erica schertsend-
verwijtend.
„Mevrouw Waller is allang thuis" wist
Tom.
„Héé" haalde Erica uit „wat ben jij
goed op de hoogte. En Marijke, is die
óók al thuis?"
„Ja" snauwde Tom, „want ik heb haar
zelf thuisgebracht. Dat wou je toch we
ten, niet?"
„Ssst!" vermaande Trix, met een
schuldige blik naar de klok. Half elf!
(wordt vervolgd)
