Spaarrente tot
teng-monument staat
weer op z'n plaats
Geboortemoeilijkheden bij
schapen te voorkomen
van het
raadhuis
I steng'-
LANDBOUW en VEETEELT
Interessante causerie voor
oud-leerlingen landbouwschool
Op Texel geen verscherping
I strijd tegen perevuur
Vakantieklas voor Texel?
De afscheidsreceptie
„Sint Jan" herbaalt
carnavalsstuk voor
bejaarden
I PLAAt§
f.
C.PC.£,WiMDS
rubriek voor I 0,",,r
De rente, die wij vergoeden op spaargelden, loopt van
4% voor dagelijks opvraagbare tegoeden tot 714%
voor onze NMS-Spaarbrieven.
Vraagt u eens bij een van onze kantoren naar
deze spaarmogelijkheden.
I W NEDERLANDSCHE MIDDENSTANDSBANK
Tweede blad Texelse Courant, dinsdag 13 maart 1973
toegang heeft tot het zeevaartkundig
monumentje, want het staat op terrein
dat als gevolg van een grondruil eigen
dom is geworden van de heer Jochems.
Op deze tekening van Pieter van Cuijck
uit 1784 ziet men het Eierlandse huis met
op de achtergrond de steng. De hoge
getuide mast moet enige eeuwen dienst
hebben gedaan
hardstenen paal, die de herinnering
het zeevaartbaken de Steng levend
staat weer op zijn plaats op het
hoge duin tegenover de Robbenjager. Op
de achtergrond de Eierlandse vuurtoren,
die destijds de taak van de steng overnam
[Eeuwenlang heeft op 't Eyerlandt, op
Irte afstand van de plaats waar nu de
(Jurtorcn staat een zeer hoge, getuide
mast gestaan: de steng. Het was een
■icntaticpunt voor de scheepvaart, te
vens een waarschuwing voor de naburi-
gf verraderlijke Eierlandse gronden. Bij
nicht en slecht weer was het baken
vinuit zee uiteraard niet te zien en de
Bturtoren die op initiatief van notaris
jjlhannes Ludovicus Kikkert in het be
ging van de zestiger jaren van de vorige
eeuw werd gebouwd, was dan ook een
hek- verbetering.
■Toen de vuurtoren zijn licht ontstak,
was de steng dus overbodig geworden
maar hij bleef toch nog tot 1899 staan.
Tpen was het gevaarte dusdanig door de
JJnd des tijds aangetast dat werd be
sloten hem op te ruimen. Op de plaats
waar de steng had gestaan werd ter her
innering een 2 Va meter lange hardste
nen obelisk in de grond gezet met het
ingebeitelde opschrift „Plaats der in
1899 opgeruimde steng". Deze paal heeft
tot 1943 op het hoge duin tegenover De
Robbenjager gestaan. Toen werd hij
verwijderd door de Duitsers die hier
een bunker bouwden.
Eerherstel
Dertig jaar lang lag de paal voor oud
vuil aan de voet van het duin, totdat
vorige week enkele Texelaars op het
aardige idee kwamen om de obelisk
weer op zijn plaats te zetten. Met man
en macht werd de enkele honderden ki
logrammen wegende paal naar de duin
top gesleept en in een gat gezet. De
herinnering aan de voorganger van de
Eierlandse vuurtoren wordt dus weer
op waardige wijze levend gehouden. Het
is alleen jammer dat het publiek geen
■Op Duiveland, bij Den Helder en op
het westelijk deel van Wiermgen zal de
Hrijd tegen 't perevuur aanzienlijk wor-
■n verscherpt. Besloten is in genoemde
jeken alle meidoorns, dus ook de ge-
jnde, af te zagen. De Plantenziekte-
_|indige dienst acht dit noodzakelijk om
"~H nog steeds heersende bacterieziekte
Hrevuur uitgeroeid te krijgen. Zoals
VHkend zijn behalve meidoorns ook pe
ren, appels en verschillende sierheesters
tevoeïig. Het ministerie van landbouw
en visserij voert de aktie om de export
van kwekerijprodukten niet in gevaar te
Hengen.
Ook op Texel is het perevuur nog niet
rerdwenen. Toch zullen hier geen ver-
Bherpte maatregelen worden toegepast,
Htegcndeel. Op Texel zullen alleen zie
ke en belendende meidoornstruiken
Horden verwijderd. Als „belendend"
j Worden beschouwd de struiken die vlak
naast de zieke heben gestaan en ermee
,«B aanraking zijn geweest.
Tegen het grootscheeps afzagen van
teidoorns op Duiveland, bij Den Helder
en op Wieringen is inmiddels .protest
ingetekend door de Contact Commissie
Natuur- en Landschapsbescher-
ng. De Contact Commissie heeft de
atssecretaris van CRM erop gewezen
t men reeds enkele jaren tracht het
revuur uit te roeien door het stelsel-
iatig afzagen of rooien van aangetaste
verdachte struiken maar ook vele ge-
>nde meidoorns langs wegen en dijken
erven, in tuinen en in natuurgebie-
Jfn- Deskundigen menen dat de kans
op uitroeien van de ziekte uiterst gering
ls; daartegenover staat een ernstige
tVerarming van het landschap. In Enge
rd heeft men de strijd reeds in 1966
^gegeven. De Contact Commissie be-
eit een zodanige ombuiging van het
•leid dat de aanwezigheid van oere-
uir wordt aanvaard. Het schadelijke
'treden van de ziekte in de fruitteelt
1 moeten worden beperkt door maat
delen waarbij een verdere aantasting
"in het landschap achterwege blijft, al-
•s de Contact Commissie.
Mogelijk zullen ouders met school
gaande kinderen over niet te lange tijd
hun vakantie op Texel kunnen hou
den. Dit zou mogelijk worden dopr de
oprichting van een „vakantieklas", zo
als die al jaren draait in Egmond aan
Zee. Het PAKT-gemeenteraadslid Ellen
vestigde in de raadsvergadering van
dinsdag 6 maart de aandacht op deze
mogelijkheid om bij te dragen tot de
vakantiespreiding.
Egmond trekt voor de laatste vier
weken voor de grote vakantie een on
derwijskracht aan (door het Rijk be
taald), die in de ochtenduren de zes- tot
twaalfjarigen begeleidt bij het verwer
ken van hun van thuis meegenomen
lesmateriaal. De ruimte wordt door de
gemeente ter beschikking gesteld.
Dorpshuizen zijn er erg geschikt voor.
De logiesverstrekkers kunnen adverte
ren met deze mogelijkheden, en zo het
rendement van het voorseizoen wat op
voeren. De VVV zou volgens de heer El
len kunnen bijdragen in de kosten van
lesmateriaal.
Het was jammer dat op de voorlich
tingsavond over schapenhouderij van de
vereniging van oud-leerlingen van de
lagere landbouwschool niet meer be
langstellenden aanwezig waren. In de
causerie von de specialist voor de scha
penhouderij, de heer H. Sturkenboom,
werden zaken aangesneden die beslist
een grotere interesse verdienden. On
derwerp was „Geboortemoeilijkheden
bij schapen". De inleider zei hierover
dingen die menige schapenfokker tegen
de haren zullen strijken.
Als één van de oorzaken van geboor
temoeilijkheden noemde de heer Stur
kenboom de te „zware" voeding in de
periode van drachtigheid. Vooral in het
begin van de dracht kan in het alge
meen met gras dat nog op de weide aan
wezig is, worden volstaan. Bij vermin
dering van de grasvoorraad kan gerui
me tijd met uitsluitend hooi en/of kuil-
gras aan de voederbehoefte worden vol
daan. Met cijfers toonde spreker aan dat
tot voor kort voor het aflammen een
rantsoen met vrijwel uitsluitend goed
voordroogkuilgras aan de voederbehoef
te voldoet.
De heer Sturkenboom verstrekte een
aantal gegevens, waaruit bleek, dat de
geboortemoeilijkheden sterk toenemen
naarmate het gewicht van de lamme
ren hoger is.
Het opvallende daarbij was, dot ge
vallen van een „verkeerde ligging" pas
in het allerlaatste stadium ontstaan als
gevolg van het feit, dat de geboorteweg
te nauw is voor het lam.
De heer Sturkenboom was verder van
E envermindering van de moeilijkhe-
wordt ingegrepen bij het geboortepro
ces. Zolang het lam nog „binnen" is ge
beuren er over het algemeen geen ern
stige zaken.
De „brede" koppen
We kregen de indruk, dat inleider de
moeilijkheden bij de geboorte vooral als
een gevolg zag van het streven naar een
„brede" kop bij het Texelse schaap.
Uit de cijfers, die de heer Sturken
boom hierover gaf bleek, dat de ruimte
in het bekken in 't algemeen kleiner is
dan de omvang van kop en poten van
het lam, die deze ruimte moet .passe
ren.
Vergroting van de ruimte van het
bekken blijkt een zeer moeilijke zaak te
zijn. Daarom meende de heer Sturken
boom, dat het streven vooral gericht
moest zijn op een versmalling van de
kop. Inleider was er van overtuigd, dat
er orrt dit te bereiken heel wat tegen
stand bij de fokkers moet worden over
wonnen. Toch meende hij stellig het in
deze richting te moeten zoeken.
Verhoging van de
vruchtbaarheid
Een vermindering von de moeilijkhe
den kan in feite ook worden bereikt
door vergroting van de vruchtbaarheid,
of met andere woorden meer tweeling
en drielinggeboorten. In dit geval is het
geboortegewicht nl. kleiner en zijn er
minder moeilijkheden bij de geboorte.
Als een belangrijk bezwaar van het
Texelse schaap noemde inleider het
feit van de matige vruchtbaarheid en de
beperkte tijd van de bronstigheid. Het
Texelse schaap iaat uitsluitend in de
periode van september tot januari-fe-
bruari de ram toe, waarbij de beste re
sultaten worden verkregen in de maan
den oktober en november.
Deze beperkte duur van de bronstig
heid zag de heer Sturkenboom vooral
als een bezwaar bij het streven naar in
tensivering van de schapenhouderij.
Inleider denkt nl. aan een methode van
schapen houden, waarbij de dieren drie
maal in de twee jaar aflammen.
Belangrijke kruisingen
Door het instituut voor Veeteeltkun-
dig Onderzoek worden op het moment
diverse kruisingen verricht. Als be
langrijk zag de heer Sturkenboom de
kruising van de Finnen met het Franse
ras lie de France. De nakomelingen, die
uit deze kruising ontstaan worden weer
gekruist met de „Texelaar". Men hoopt
op deze wijze een ras te krijgen, dat de
goede vruchtbaarheid van de Finnen
paart met de goede vleeskwaliteit van
lie de France en de „Texelaar". Bij de
Finnen zijn drieling- en vierlinggeboor
ten vrij normaal.
Bovendien hebben de voor deze krui
sing gebruikte buitenlandse rassen een
veel langere bronstigheid, die men in
het nieuwe ras hoopt over te brengen.
Een andere belangrijke kruising wordt
uitgevoerd door de Fa. Wessanen. Hier
wordt voor de kruising eveneens ge
bruik gemaakt van de .Finnen, waarbij
dan een Engels vleesras wordt gebruikt.
Daarna volgt eveneens nog een kruising
met de „Texelaar".
Het lammen van de
eenjarige schapen
In de discussie kwam ook het laten
lammen van de enterlingen nog eens ter
sprake. Hoewel veel Texelse schapen-
houders zich hiertegen verzetten blijkt
toch, dat het aantal Texelse schapen-
houders, dat er toe overgaat een ge
deelte van de eenjarige schapen te la
ten lammen de laatste jaren toeneemt.
De heer Sturkenboom was van me
ning, dat het bij het economisch scha-
penhouden niet verantwoord is om de
dieren tot een leeftijd van 2 jaar „rente
loos" te laten lopen.
Eén van de aanwezigen merkte in dit
verband op, dat bij het laten lammen
van de eenjarige schapen in het tweede
jaar in 't algemeen meer lammeren
worden geteeld dan in gevallen, waarbij
de dieren op 2-jarige leeftijd voor de
eerste maal aflammen.
Het was in één woord geweldig. Het
zal niemand bevreemden als ik zeg, dat
het ons geweldig goed heeft gedaan. Ik
ben er zeker van, dat er diverse Texelse
agrariërs bewust van deze receptie zijn
weggebleven. De opkomst was evenwel
meer dan groot genoeg om ons er van te
overtuigen, dat ons werk in de afgelo
pen 33 jaar iets heeft betekend. Als de
grote opkomst dit al niet duidelijk
heeft gemaakt, dan zijn het de goede
woorden, die er gesproken zijn.
Het duidelijkst is dit tot uiting geko
men in het besluit van de Texelse ge
meenteraad om mij de zilveren erepen
ning van de Gemeente Texel uit te rei
ken. Waar ik ook op had durven reke
nen, zeker niet op deze onderscheiding.
Ik ben er de Texelse vroedschap zeer
dankbaar voor.
Vorstelijk was het cadeau van het
Texelse bedrijfsleven. Dat men de dank
voor ons werk heeft willen onderstrepen
door de aanbieding van een reis naar
Californië voor mijn vrouw en mij is
overweldigend. De voorwaarde, dat ik
als tegenprestatie een reisverslag zou
moeten leveren was voor mij geen zwa
re opgave.
Jamer genoeg liep de tijd wat uit en
moest een aantal bezoekers de bijeen
komst vervroegd verlaten. Ik heb daar
alle begrip voor. Het uitlopen van de
tijd had ook tot gevolg, dat ik mijn toe
spraak wat moest bekorten.
Eén van de dingen, die ik had willen
zeggen:
Met grote dankbaarheid denk ik aan
twee Texelaars met wie dk een goede
samenwerking heb gehad en die we
voor mijn gevoel te vroeg hebben ver
loren. Het zijn de heren J. M. Bakker
van „De Atlas" en de heer Rutten uit
de Eendracht. Twee zeer verschillende
persoonlij kheden.
Met de heer Bakker heb ik vooral in
de ruilverkaveling samengewerkt. Een
zeer vertrouwenwekkend en vertrou-
wengevend man. Zijn rust en bezadigd
heid hebben voor mijn werk bij de
Ruilverkaveling en voor mijzelf veel be
tekend. De heer Bakker heeft buitenge
woon goed werk gedaan voor de ruil
verkaveling.
De heer Rutten was een heel andere
figuur. De rust en bezadigdheid van de
heer Bakker waren hem vreemd. Een
beweeglijk man, vol initiatieven. Men
sen als de heer Rutten zijn van belang
om te voorkomen, dat je gevaar loopt
om duf en saai te worden. De heer
Rutten heeft niet minder dan de heer
Bakker me zijn vertrouwen gegeven.
Ik denk aan hen beiden met grote
dankbaarheid en waardering.
De dank is er ook voor het bestuur
van de Vereniging voor Bedrijfsvoor
lichting en het Consulentschap voor de
Rundveehouderij voor de aanbieding
van de receptie. Het was een waardig
afscheid.
Intussen was dit feest nog niet hele
maal het eind. Pas op 31 maart ga ik de
Dienst officieel verlaten. Tot op dat mo
ment ben ik nog voor iedere boer op
Texel beschikbaar.
Het heeft me goed gedaan om te be
merken, dat een flink aantal Texelse
boeren me ook na die tijd nog eens op
het bedrijf verwacht.
Ik stel me voor, dat ik daaraan echt
behoefte zal hebben. Het lijkt me een
vrijwel onmogelijke opgave om na 31
maart volledig „op de lauweren te gaan
rusten".
C. van Groningen
Bel bij brand 2066
Bij brand altijd bellen: (02220) 2086.
Dit geldt voor alle dorpen, zowel over
dag als 's nachts.
MEDEDELINGEN
Voor de afdeling Den Burg en De
Waal van de bejaardenbond herhaalt de
toneelvereniging Sint Jan het blijspel
„Zonder haar in de twijfelaar". Dat zal
gebeuren vrijdagavond 16 maart, aan
vang 8 uur, in „De Oranjeboom". Dat
alleen de leden van Den Burg en De
Waal welkom zijn, hangt samen met de
beperkte plaatsruimte. Onlangs werd
een toneeluitvoering gegeven waarbij
alle bejaarden werden toegelaten, wat
tot grote problemen leidde.
VAN B EN W
Op het gemeentehuis, kamer 209, lig
gen tot 26 maart aanvraagformulieren
gereed ter verkrijging van een vergun
ning voor 't gebruik van 'n gedeelte van
het Noordzeestrand voor het plaatsen
van strandhuisjes e.d.
Aan personen, die vorig jaar een der
gelijke vergunning werd verleend, zijn
reeds aanvraagformulieren toegezonden.
Wij moeten er wel op wijzen, dat niet
vaststaat, dat elke nieuwe aanvraag
zal kunnen worden ingewilligd, omdat
reeds verschillende strandslagen „vol"
zijn.
Vrijdag 16 maart
