Streek- en structuurplannen in
vele opzichten verschillend
Loodsmansduin en Kogerstrand
in 1972 drukker dan ooit
Jaarverslag recreatiestichting wijst uit:
PLANNEN BEPALEN GEZICHT VAN GEMEENTEN
FILM NIEUWS
Nuttige informatie
Solistenconcours
te Oosterend
Burgerlijke stand
Koersen vreemde valuta
Brandweer houdt oefening
voor Horeca-exploitanten
^^ssssawssasissssisaswiesssiisWl
Comité nationale inzameling
25 jaar Israël
g£
Tweede blad Texelse Courant, vrijdag 4 mei 1973
Texel staat al een tijd in het teken van de plannen. Eerst was er het recreatie
basisplan, toen het bestemmingsplan buitengebied. Enkele weken geleden kreeg
de bevolking van Texel een boekje in de bus: „Texel bij de Kop". Er staan
weer plannen op stapel, waarbij het eiland is betrokken. Deze keer gaat het om
twee plannen tegelijk
het streekplan voor de Kop van Noord-Holland en Texel. Dit plan wordt
door het provinciaal bestuur van Noord-Holland gemaakt.
het structuurplan voor Texel. Dit is een plan dat door het gemeentebestuur
van Texel zal worden vastgesteld.
Nu is het maken van plannen door gemeente of provincie niets nieuws.
Alleen wordt de laatste jaren de bevolking steeds meer bij de voorbereiding
betrokken. En steeds eerder. Van het streekplan voor de kop van Noord-
Holland en Texel staat zelfs nog helemaal niets op papier. Er is alleen het
boekje dat alle Texelaars in hun brievenbus hebben gevonden. De inwoners van
de Kop hebben een tijd geleden ook een dergelijk boekje gekregen.
Alle tot nu coe genoemde plannen zijn
plannen op het gebied van de ruimtelij
ke ordening. Dat wil zeggen dat zij alle
maal iets te maken hebben met het ge
bruik van de beperkte ruimte die wij
in Nederland, in Noordholland of op
Texel ter beschikking hebben. Toch
zijn niet al die plannen hetzelfde. Ze
hebben ieder een bepaald doel en een
bepaalde funktie.
Een stukje historie
Ruimtelijke ordening bestond al in de
middeleeuwen. In sommige plaatsen
kende men voorschriften voor de mini
male breedte van de straten (een ruiter
moest met een lans dwars voor zijn
borst door de straat 'kunnen). Ook voor
de uitbreidingen van de grotere steden
werden in die tijd al plannen gemaakt.
(Bijvoorbeeld voor de grachtengordels
van Amsterdam).
De plannen zoals wij die nu kennen
zijn echter pas van deze eeuw. In de
woningwet van 1901 werden alle grote
re en sterk groeiende gemeenten ver
plicht een „uitbreidingsplan" te maken.
Dat plan moest grond aanwijzen „die in
de naaste toekomst voor de aanleg van
straten, pleinen en grachten is be
stemd" Dus grond aanwijzen voor een
bepaalde bestemming.
In 1921 veranderde het uitbreidings
plan. Het werd een plan waarin de be
stemming van een bepaald gebied voor
de naaste toekomst „in hoofdlijnen"
werd vastgelegd. Dus bestemming aan
wijzen voor bepaalde grond. Ook werd
voor het eerst dwang ingevoerd: bouw
plannen die van het uitbreidingsplan
afwijken moesten door het gemeentebe
stuur worden afgekeurd. De gemeente
moest zich dus aan het uitbreidingsplan
houden.
In 1931 veranderde het uitbreidings
plan opnieuw. Vanaf dat jaar kon de be
stemming van de grond „in hoofdlijnen"
of „in details" worden aangewezen. Ook
konden bebouwingsvoorschriften in het
plan worden opgenomen. Het was het
begin van een nieuwe ontwikkeling.
Niet alleen grote en kleine steden, maar
ook steeds meer plattelandsgemeenten
maakten uitbreidingsplannen. Meestal
maakte men een plan „in hoofdlijnen"
voor het hele gebied van de gemeente
(dat leek al iets op het tegenwoordige
struktuurplan maar nog meer op een
plan-buitengebied) en één of meer plan
nen „in details" voor de omgeving van
de bebouwde kernen {te vergelijken 'met
het tegenwoordige bestemmingsplan).
In 1931 kwam ook het streekplan voor
het eerst in de wet: als regeling <Joor sa
menwerking van gemeenten, zo nodig
onder dwang van Gedeputeerde Staten.
Het streekplan was in die vorm geen
succes; er kwam er maar één volledig
tot stand. In 1941 werd de streekplan-
egeling dan ook weer veranderd: de be
voegdheid tot het vaststellen van
streekplannen werd aan het bestuur van
de provincies gegeven.
De wet op de
Ruimtelijke Ordening
De Wet op de Ruimtelijke Ordening
die m 1962 door het parlement werd
aangenomen is de laatste ontwikkeling
°P dit gebied. Deze wet werd in 1965
mgevoerd, tesamen met het Besluit op
de Ruimtelijke Ordening, waarin een
aantal regelingen uit de wet nader wor
den uitgewerkt en aangevuld.
De wet bevat een duidelijk systeem
jsn ruimtelijke planning. Die zaken die
toven het belang van een bepaalde ge
beente uitgaan worden in hoofdlij-
en in het streekplan beschreven,
et provinciaal bestuur maakt de
reekplannen. Die hoofdlijnen kunnen
an in de gemeentelijke bestemmings-
annen verder worden uitgewerkt. Het
temmingsplan werd daartoe uitge
reid. Niet alleen het bouwen maar ook
e an<dere vormen van grondgebruik
'en nu in het bestemmingsplan wor-
1 m m -
Jouwen.
1 geregeld; ook het gebruik van ge-
n f n*euwe wet werd ook het struk-
L*? ingevoerd. Het struktuurplan,
of j00r gebeente wordt vastgesteld
■1 °°r meerdere gemeenten) is een
dan in35811 streekPian en bestemmings-
Het streekplan
nino besluit op de ruimtelijke orde-
ij staat dat een streekplan moet be
staan uit een beschrijving van de meest
gewenste ontwikkeling in hoofdlijnen
van een bepaald gebied. Daarbij horen
kaarten, waarop die ontwikkelingen zijn
getekend (voor zover mogelijk). Het gaat
in de eerste plaats om de beschrijving.
De kaart dient als illustratie.
Een streekplan is geen strak schema
voor de ruimtelijke ontwikkeling in een
gebied. De bedoeling is juist dat een soe
pel programma wordt gemaakt dat als
richtlijn kan dienen voor het ruimtelijk
beleid. In het streekplan moet voldoende
ruimte blijven om het beleid aan de fei
telijke ontwikelingen in de loop der ja
ren aan te passen, zonder dat het plan
steeds moet worden veranderd. Goede
nieuwe ontwikelingen moeten mogelijk
blijven, slechte nieuwe ontwikkelingen
moeten kunnen worden voorkomen.
Het Besluit op de Ruimtelijke Orde
ning verplicht Gedeputeerde Staten dan
ook voortdurend de bestaande toestand
en de mogelijke en wenselijke ontwikke
lingen in de provincie te onderzoeken.
Het streekplan wordt hierdoor niet be
perkt tot het grondgebruik, maar de
hele maatschappelijke, culturele en eco
nomische ontwikkeling van het gebied
wordt erbij betrokken.
De laatste tijd wordt de aan
dacht van de Texelaars meer dan
ooit gevraagd voor recreatie-, be-
4 stemmings-, streek- en struktuur-
plannen. Wie geen insider is of de
publicaties hierover niet met zeer
veel aandacht heeft gevolgd zal
slechts een gebrekkig inzicht heb
ben en zich bijvoorbeeld afvragen
wat het verschil is tussen een
streek- en een struktuurplan.
Voorts is gebleken dat maar wei
nig mensen beseffen welke bete
kenis deze plannen hebben voor de
toekomst van Texel. Toch is het
4 zeer belangrijk dat de burgers we-
ten waarover het gaat, want zij
worden in de gelegenheid gesteld
er invloed op uit te oefenen. Om
in de kennelijke behoefte aan in-
J formatie te voorzien plaatsen wij
4 een aantal artikelen van de hand
van de heer P. Hünd van het bu-
reau Voorlichting van de Provin-
cie Noordholland. Onnodig te zeg-
gen dat wij het aandachtig lezen
van de artikelen van harte aanbe-
velen. Redaktie T. C.
Het streekplan zal ook niet alleen mo
gen bestaan uit wensen. Er zal in moe
ten staan of die wensen te realise
ren zijn, en hoe. Daarbij is vooral de tijd
waarbinnen iets klaar moet zijn en het
geld dat nodig is van groot belang.
De rechtskracht
van een streekplan
In feite is alleen het provinciaal be
stuur dat het streekplan vaststelt
aan het streekplan gebonden. Noch de
regering, noch het gemeentebestuur,
noch de particulier zijn verplicht te doen
wat in het streekplan staat. Het is niet
meer maar ook niet minder dan
een richtlijn.
Gemeentelijke bestemmingsplannen
moeten door Gedeputeerde Staten wor
den goedgekeurd. Bij hun beoordeling
zullen zij zeker rekening houden met
het streekplan. Verder kunnen Gede
puteerde Staten op grond van het
Streekplan aanwijzingen geven aan ge
meentebesturen voor het maken van een
bestemmingsplan. En in een bestem
mingsplan staat waar bijvoorbeeld mag
worden gebouwd en waar niet. Overi
gens kunnen de gemeentebesturen tegen
de besluiten van Gedeputeerde Staten
in beroep gaan bij de Kroon.
Het struktuurplan
Het struktuurplan geeft nauwkeuriger
dan een streekplan maar minder
nauwkeurig dan een bestemmingsplan
de ruimtelijke indeling van een ge
bied aan. In een streekplan worden al
leen de belangrijkste elementen aange
geven en staat verder algemene infor
matie. In het struktuurplan worden de
ze zaken nader uitgewerkt. Met name
op het gebied van de voorzieningen
winkelgebieden, sport- en speelterrei
nen, parken, scholen, medische verzor
ging, openbaar vervoer en dergelijke
is het struktuurplan veel gedetailleerder
dan het streekplan. Als bijvoorbeeld in
het streekplan alleen staat dat Texel
een middelbare school moet hebben, dan
zal in het struktuurplan staan in welk
dorp die school moet staan.
Een struktuurplan wordt meestal voor
het hele gebied van een gemeente ge
maakt. De gemeenteraad stelt het plan
vast. Ook hier wordt alleen het ge
meentebestuur door het plan gebonden.
In een volgend artikel zal verder
worden ingegaan op het streekplan voor
de kop van Noordholland en Texel en
de problemen bij het maken daarvan.
Zaterdag wordt in „De Bijenkorf" te
Oosterend een solistenconcours gehou
den, georganiseeerd door het Contact
orgaan voor muziek en zang, onder aus
piciën van de Stichting Cultureel Werk
Texel. De heer Piebe Bakker( musicus,
zal de jurering verzorgen.
Aan het concours zal door veele solis
ten, duo's, trio's en kwartetten worden
deelgenomen.
1972 was voor de kampeerterreinen
van de Recreatiestichting Texel een
druk jaar. Op de beide terreinen van de
stichting zorgden meer dan 42.000 va-
kantievierders voor meer dan 435.000
overnachtingen. De stichting streeft
i»aar verbetering van de kwaliteit van
de terreinen door een vermindering van
de opnamecapaciteit met 10°/o. Het be
zoek aan het zwembad „Molenkoog"
liep sterk terug.
In het jaarverslag van de recreatie-
stichting staan vele interessante gege
vens over het reilen en zeilen van de
kampeerterreinen „Loodsmansduin" en
„Kogerstrand" in 1972. Van de 435.401
overnachtingen (in 1971 waren dat er
nog 400.496) vonden er 158.157 plaats op
het terrein „Loodsmansduin" (1971:
126.240) en 277.244 op het terrein „Ko
gerstrand" (1971: 274.456). De spectacu
laire groei van de bezetting van „Loods
mansduin" is mede een gevolg van de
medewerking van het Provinciaal Wa
terleidingbedrijf Noordholland, waar
door het voorheen altijd bestaande
drinkwatertekort kon worden verme
den. Door deze groei behoefde de nood-
camping te Den Burg niet te worden
gebruikt.
Eenderde Duitsers
Een direkt verband tussen weersom
standigheden en drukte was niet aan te
wijzen: in de maand mei was het weer
slecht, en viel het aantal overnachtingen
ook tegen; in juni echter bleef het weer
slecht, maar groeide het aantal over
nachtingen sterk; in juli was het weer
wisselvallig en kreeg „Loodsmansduin"
veel méér, en „Kogerstrand" veel min
der recreanten te verwerken dan in
1971. De topdagen vielen in juli: „Loods
mansduin" herbergde op 18 juli 4.340
gasten; „Kogerstrand" op 21 juli 6.160.
De 42.148 vakantiegangers {in 1971
nog 37.852) bleven gemiddeld anderhal
ve week op de terreinen. Ruwweg be
stond tweederde van het publiek uit Ne-
deillanders en éénderde uit Duitsers. Uit
andere landen was er geen bezoek van
betekenis.
Er wordt gewerkt aan verbttering
van de kwaliteit van de terreinen. Daar
toe is besloten de maximale opname
capaciteit dit jaar 10°/o lager te stellen
dan in vorige jaren. Dit kan er toe lei
den dat de noodzaak ontstaat nieuwe
terreinen te gaan aanleggen of de oude
te vergroten, aldus de recreatiestich
ting.
Nieuwe voorzieningen
De verbetering komt ook tot uiting in
de in 1972 gedane investeringen. Op
„Loodsmansduin" werd ƒ124.000,be
steed aan de verbetering van de sani
taire voorzieningen (onder meer werd
een toiletgebouw van douches voor
zien), aan de uitbreiding van het gas-
buizennet '(er zijn haast geen losse bus
sen meer) en aan de voltooiing van het
paden- en wegennet. Een begin werd ge
maakt met de verbouwing van de kan
tine en de bouw van een personeels-
kamer en een dokterskamer.
Op „Kogerstrand" werd ƒ136.000,
aangewend voor het voltooien van de
kantine, de laatste aankopen voor de
inventaris, de bouw van een tweede
centraal douchelokaal en de bestrating
van zandpaden. Voor investeringen in
1973 is een bedrag van ƒ300.000,aan
gegeven, Deze heeft ook betrekking op
investeringen van het zwembad „Mo
lenkoog".
Gedurende vijf weken in 1972 waren
drie recreatieassistenten druk in de
weer het publiek te verpozen door mid
del van muziek, dans, film, bingo, kin
derspelen, sportevenementen, strand
feesten, speurtochten, vlieger- en lucht-
ballonnenwedstrijden, lampionoptochten
en creatief werk met de kinderen.
Aan kampeergelden kwam ƒ910.000,
binnen. Het batig saldo van de beide
terreinen samen bedroeg ƒ44.487,Aan
toeristenbelasting werd ƒ108.000,aan
de gemeente afgedragen.
Op de balans van de RST staat
„Loodsmansduin" genoteerd voor
ƒ553.000,„Kogerstrand" voor
ƒ795.000,„Molenkoog" voor ƒ54.000,
en de overige goederen voor ƒ123.000,
Aan debiteuren, kas, bank en overige
vorderingen is er nog ƒ440.000,zodat
het totaalbedrag der bezittingen
ƒ1.945.000,is. Daartegenover staat aan
opgenomen geldleningen ƒ1.627.000,
en ƒ318.000,aan andere posten.
De verlies- en wistrekening geeft te
zien dat de personeelskosten de zwaar
ste post vormden, ƒ446.000,Daarop
volgden de posten „afschrijvingen"
(ƒ209.000,„Algemene bedrijfskosten"
(ƒ183.000,-), „Rentekosten" (ƒ119.000,-)
en „Toeristenbelasting" {ƒ108.000,De
andere posten zijn van geringere om
vang. Het kostentotaal bedroeg over het
boekjaar (dat liep van 1 oktober 1971
tot en met 31 december 1972)
ƒ1.313.000,—.
De belangrijkste inkomstenpost vorm
den de kampeergelden: ƒ910.000,
Aan huren en pachten kwam ƒ108.000,
binnen, evenals aan toeristenbelasting.
De opbrengst aan badgelden bedroeg
ƒ86.000,—.
Het bezoek aan het zwembad „Mo
lenkoog" te Den Burg is in 1972 bitter
tegengevallen. Alleen de deelname aan
de schoolzwemlessen steeg aanmerke
lijk. Het aantal andere bezoekers daalde
echter nog veel harder: van 83.706 in
1971 tot 72.730 in 1972. Door tariefsver
hoging kon het exploitatietekort worden
beperkt tot ƒ17.200,
Het jaarverslag van de Recreatie
stichting Texel wijt de sterke teruggang
aan het slechte weer in juli en augustus.
Het verslag spreekt dan ook van teleur
stelling, maar niet van verontrusting.
„Aangenomen mag worden dat het een
incidentele teruggang is".
Zeer eigenaardig is dat het gemiddel
de bezoek op zaterdagen met slechts 4°/o
zakte (van 424 naar 407), terwijl de te
rugval op de zondagen maar liefst 29°/o
bedroeg (van 437 naar 308). De werkda
gen waren veruit het drukste: 576 men
sen per dag (1971: 614).
Schoolzwemmen
De topdagen waren 1 mei (1.624 per
sonen) en 19 juli (1.561 personen), ook al
veel minder dan in 1971, toen op 9 juli
1931 mensen een frisse duik kwam ne
men. De rustigste dag was 2 juli: slechts
115 mensen waagden de sprong in het
water.
Bijna 900 leerlingen van de hogere
klassen van de basisscholen namen deel
aan het schoolzwemmen, dat gedurende
16 wéken werd gehouden. In totaal wer
den er 10.752 schoolzwemlessen ver
strekt. {1971: 7.752). De toename is mede
toe te schrijven aan het feit ttat nu ook
het derde leerjaar in het schoolzwem
men werd betrokken
Het aantal zwemdiploma's dat in 1972
kon worden uitgereikt bedroeg 374. In
1971 was dat 716, dus bijna het dubbele.
Ondanks de teleurstellende totaalcij
fers was het op goede dagen zo druk,
dat de behoefte zich deed gevoelen aan
een grotere oppervlakte diepwater. Ook
een duikkuil wordt node gemist, zeker
nu het aantal geoefende zwemmers
groeiende is. De stichting hoopt op een
gezamenlijke inspanning die kan leiden
tot de bouw van zulk een voorziening na
de komende zomer. De stichting ver
wacht van deze verbetering ook een
toename van de belangstelling.
De laatste uitgaven die betrekking
hadden op de aanleg van het zwembad
werden in 1972 gedaan: een leiding
voor het vullen van de baden kostte
ruim 15.000 gulden. Omdat de aanleg nu
voltooid is kon een eindverantwoording
worden opgesteld. De geraamde kosten
bedroegen ƒ784.398,de uitgaven
ƒ817.457,11. Hiervan werd door de di
verse overheden (Rijk, Provincie en Ge
meente) ƒ600.387,99 gedekt met subsi
dies. ƒ32.006,99 werd opgebracht door de
bevolking, terwijl de Recreatiestichting
zelf ƒ150.000,voor haar rekening nam.
Het resterende bedrag (ƒ35.062,13)
wordt in 10 jaar afgeboekt ten laste van
de exploitatierekening.
Zaterdag, zondag en maandag om 8
uur vindt in het City theater de verto
ning plaats van Cecil B. de Milles bij
belspektakel „De Tien Geboden". Hoofd
persoon is Mozes (Charlton Heston), uit
wiens leven de regisseur van Ben Hur al
le episoden heeft gelicht die in de Holly-
wood-formule pasten, van de tedere ge
schiedenis rond het biezen mandje tot
de sensationele doortocht door de Rode
Zee en de massale aanbidding van het
Gouden Kalf. Met vijfentwintigduizend
figuranten en meer dan honderdduizend
requisieten schiep De Mille zijn versie
van de tijd dat de Joden zich van Egyp
te bevrijdden.
Vele beroemde acteurs speelden mee:
Yul Brynner als Ramses, Anne Baxter
als de verleidelijke prinses Nefretiti,
Edward G. Robmson als de slavendrij
ver Dathan en vele andere sterren van
het witte doek. {'alle leeftijden).
„Zorro kruist de degens", en dat doet
hij zondagmiddag om drie uur in het
City theater. Juan Ortz, alias Zorro, is
de enige die zich durft te verzetten te
gen de wrede gouverneur van Caldfor-
nië, Don Manuel. De gouverneur maakt
korte metten: hij laat het dorp van
Zorro in brand steken. Daarbij komt
Zorro's vrouw om. Zonder dat Juan
Ortz het weet overleeft zijn zoontje de
brand. Het wordt liefdelijk opgenomen
door de vrouw Clara, en groeit samen
op met haar dochtertje Maria. Op een
dag klopt de zwaar gewonde Zorro aan
'bij Clara. De soldaten zitten hem na en
al spoedig moet hij zich teweer stellen.
Dat lukt heel aardig tot de gouverneur
dreigt Diego te zullen neerschieten. Cla
ra stelt zich voor Diego op en wordt ge
dood. Zorro wordt in de gevangenis ge
worpen. Diego en Maria zijn nu op el
kaar aangewezen. Nu begint het dub
bele leven van Diego. Hoewel hij niet
weet dat hij Zorro's zoon is neemt hij
wel diens rol over. Gemaskerd bestrijdt
hij het wrede regime waar hij kan. Tot
welke gewelddadige, tedere en andere
verwikkelingen dat leidt moet men zelf
meaar gaan bekijken, (alle leeftijden).
van 25 april tot en met 1 mei 1973
Geboren; Cornelia Daniëlla, dv. Ge
rard P. Eelman en Daniëlla Vermeulen.
Ondertrouwd: Wouter E. van der
Werf en Marijke Dros.
Overleden: Gerardus Rump, oud 60
jaar, wonende te Den Burg; Jan Brom-
mersma, oud 67 jaar, wonende te De
Koog.
Westduitse marken 100 ƒ103,40
Franse francs 100 63,90
Belgische francs 100 7,19
Zwitserse francs 100 89,90
Amerikaanse dollar 1 2,88
Engelse pond 1 7,24
Zweedse kronen 100 64,15
Maandagavond om zeven uur zal op
het terrein achter de Kogerstraat aan de
Beeatrixlaan een oefening-demonstratie
worden gehouden door de Vrijwillige
Brandweer Texel. De demonstratie is
speciaal bedoeld voor exploitanten van
horeca-bedrijven. De brandweerlieden
zullen laten zien hoe er geblust kan
worden met kleme blusmiddelen. Vooral
aan de poederblussers zal veel aandacht
worden besteed. De aanwezige horeca-
mensen zullen in de gelegenheid worden
gesteld de apparatuur zelf te gebruiken.
0 0 Jjjïl
'II 4* rUitllt';
ifV—V- Irtim m Ui«n btlUn »<r*M»oar4W*U
Zoals wellicht bekend bestaat Israël
op 7 mei a.s. 25 jaar, naar aanleiding
waarvan zich een nationaal comité heeft
gevormd met het doel ter gelegenheid
hiervan te doen blijken van Nederlandse
gevoelens van sympathie jegens de jon
ge staat.
De bedoeling is ter gelegenheid daar
van een nationaal geschenk aan te bie
den, dat zal bestaan uit een gebouw dat
zal dienen als ontmoetingscentrum voor
de jeugd, zowel voor Arabische en Isra
ëlische jongeren als voor de jeugd van
de hele wereld. Hierin zullen al die ak-
tiviteiten worden ontplooid, die een po
sitieve verandering van het internatio
nale klimaat helpen bewerkstelligen en
de vrede helpen bevorderen.
Het ontmoetingscentrum zal worden
gebouwd nabij het Hollandplein in Je
ruzalem. De benodigde grond werd
reeds door de autoriteiten beschikbaar
gesteld, terwijl de regering van Israël
en de gemeente Jeruzalem hebben toe
gezegd te zullen bijdragen aan het on
derhoud en de exploitatie.
Het comité doet een beriep op de in
woners van Texel middels een geldelij
ke bijdrage mee te werken aan bovenbe
doeld nationaal geschenk.
Bijdragen kunnen worden gestort op
'de rekening van het Mevrouw De Ko
ning Hulpcomité Texel bij de Rabobank
te Den Burg (onder vermelding: natio
naal geschenk Israel) nr. 3625.03.591.
M enkan de doelstelling ook steunen
en gelijktijdig deel nemen aan een lote
rij met aantrekkelijke prijzen. In dit
geval dient men zijn bijdragen recht
streeks over te maken op girorekening
nr. 76725 ten name van het „Comité na
tionale inzameling 25 jaar Israël" te
Amsterdam.
W. H. Sprenger
