Steen- en oeverlopers
volop aanwezig
VOGELS
wel en wee
m
Vinke's schoonmaakbedrijf
nam in tien jaar grote vlucht
IMH
Geslaagd
Cursus zwemmend redden
door Andri J. Binsbergen
Belangstelling voor
zwembad groter dan
vorig
jaar
SPORTPROGRAMMA
Voetbaltoernooi S.V. Texel
Programma
zomeravondvoetbal
Tevoko organiseert weer
openluchttoernooi
Uitslagen
zomeravondvoetbal
Koersen vreemde valuta
Visclub Texel
Bridgeclub „Groot Slem"
Éi» m
V
Derde blad Texelse Courant, vrijdag 18 mei 1973
Terwijl het broedseizoen op Texel
reeds op z'n top is, is er ook nog volop
trek. Trek van vogels die broeden in
streken waar het nu nog geen voorjaar
js( nu midden mei. Op de Bol zit nog een
troep van een paar honderd rotganzen,
althans ze zaten er zaterdag de 12e mei
oog. Het kan zijn dat ze plotseling ver
trekken naar hun broedplaatsen op No
va Zembla, waar ze echter doorgaans
pas in juni aankomen en dan meteen
beginnen met de zorg voor hun nage
slacht. De broedduur is net als bij ande
ganzen zo'n vier weken, het kost zo'n
weken om de jongen groot te brengen,
terwijl de oude vogels ook nog een rui
tijd (waarin ze niet kunnen vliegen)
doormaken. In september begint het al
weer te winteren in het hoge noorden,
xodat alles in een maand öf drie voor
elkaar moet zijn.
Voor veel andere trekvogels die er nu
zijn is het niet zo'n haastwerk, omdat
niet zo ver noordelijk broeden, maar
gewoon wat laat beginnen of vaak hele-
tnaal niet broeden en hier overzomeren;
In deze tijd van het jaar is er vooral
veel trek van steenlopers, vogels iets
groter dan een spreeuw, een plevierach-
tige, die wel wat heeft van een minia
tuur-scholekster.
De steenloper broedt langs de kusten
van de Noordelijke IJszee, is zelfs ten
noorden van de 83e breedtegraad aange
troffen, en is daarmee een van de noor
delijkste broedvogels. Verder broeden ze
Scandinavië. De zuidelijkste broed
plaatsen liggen op eilandjes in het Kat-
Nergens elders komt deze arcti
sche soort zo ver naar het zuiden voor.
We moeten aannemen dat deze zuidelij
ke broedplaatsen, die als een restant
van een grotere populatie moeten wor
den beschouwd, mettertijd wel zullen
verdwijnen. We bevinden ons nog altijd
ineen periode na de laatste ijstijd waar-
inde gemiddelde jaartemperatuur stijgt
(zou je niet zeggen tijdens deze koude
meidagen) en noordelijke soorten verto
nen de neiging de grenzen van hun
broedterrein noordwaarts te verleggen.
Zuidelijke soorten doen hetzelfde, zodat
er van een noordwaartse opschuiving
sprake is.
Ook in dc tropen
In de trektijd komen de steenlopers
vaak tot ver over de evenaar, zelfs tot
in Nieuw-Zeeland en Zuid-Afrika. Veel
steenlopers blijven echter in onze con
treien rondhangen. De trekgewoonten
Eggen niet zo vast als bij andere soor
ten, zoals ooievaar, boerenzwaluw of
noordse stern, vogels die ook over de
evenaar heen trekken.
Veel van de ver naar het zuiden trek
kende steenlopers overzomeren in de
Tropen en slaan dan een broedseizoen
over. Ook in ons land, vooral in het
Wadengebied, blijven veel steenlopers
de zomer over, zodat je ze hier praktisch
Eet hele jaar kunt zien.
Steendraaier
De steenloper heet in veel andere ta
len „steendraaier" (Steinwalzer, Tour-
oepierre, Turnstone en stenvender) en
dat is heel toepasselijk. Langs onze kus
ten komen weinig stenen voor, zodat we
bier de typische manier van voedselzoe-
ken niet zo vaak zien. De steenlopers
heren inderdaad steentjes om (die kun-
ien wel eens meer dan een ons zijn!) en
ittpjes, maar op de wadden vooral
*ier, om de daaronder levende worm-
strandvlooien, slakjes en andere
tleine diertjes te bemachtigen.
Schutkleur
De rug van de steenloper is in het zo
merseizoen bruin-zwart gevlekt, wat in
stenig gebied (bijv. op de dijk) een
'tochtige schutkleur oplevert. De buik
jwit De poten zijn opvallend oranje,
let snaveltje is kort en tamelijk stevig.
5 Winters is de kleur van de steenloper
m^r grijszwart. Op het ogenblik kun-
we beide „kleden" zien. Plaatsen
toar veel steenlopers voorkomen zijn
De heer Joh. Kuiper, gymnastieklei-
*r van de gymnastiekvereniging Texel
tevens badmeester aan het zwembad
Molenkoog" te Den Burg, slaagde een
dagen voor het volledige diploma
^mmeester KNZB. Hierdoor is hij
olledig bevoegd zweminstructeur ge
erden.
Dit seizoen zal weer een cursus wor-
gehouden voor het brevet zwem-
*"4 redden. Vorig jaar was deze cur-
een groot succes. Belangstellenden
zich opgeven bij de chefbad-
Tpter van het zwembad. De kosten
Wr*gen totaal ƒ20,—.
o.a. de sloot langs de dijk tussen Oude-
schild en Oosterend, de Bol en de
Schorren. Bij hoog water, wanneer ze
niet op het wad tereoht kunnen om
voedsel te zoeken, zijn ze daar vrijwel
altijd aanwezig.
Oeverlopers
Een ander soort die op het ogenblik
doortrekt is de oeverloper, een kleine
ruitersoort (familie van de tureluur), die
in Nederland zelden tot broeden komt,
maar vrijwel overal elders in Europa,
tot ver in het noorden, broedvogel is.
Het is een vogel die zijn voedsel zoekt
langs sloten, langs rivieren, langs de
Waddenkust, kortom overal waar wat
water is. In tegenstelling tot de steen
loper is het geen groepsvogel. Het zijn
altijd eenlingen die je ziet. Meestal pas
Oeverloper
als ze opvliegen en laag over het water
met typische vleugelslagen de wie
ken stijf, steeds even stilhoudend
wegvliegen zie je ze. Doorgaans heb je
dan al het geluid een hoog twie-wie-
wie al gehoord. Als de vogel na een
stukje vliegen weer landt, wipt ihij nog
een tijdje na met zijn achterwerk en
rent bedrijvig langs de waterkant. Als
je het geluid eenmaal hebt leren ken
nen, hoor je ze plotseling overal. Zo
hoor ik ze, ook hier in de stad waar ik
nu woon, vaak 's avonds en 's nachts
overtrekken.
Niet zo zuidelijk
De oeverloper komt niet zo ver zuide
lijk als de steenloper. Meestal niet ver
der dan zuidelijk Europa en Afrika. Ze
broeden trouwens ook in Oost-Afrika.
Het komt ook voor dat ze hier overwin
teren, hoewel zeldzaam.
Andere ruiters
De oeverloper kun je verwarren met
twee andere ruitersoorten, die hier op
het ogenblik voorkomen, de bosruiter
en het witgatje. Beide staan echter wat
hoger op de poten en hebben langere
snavels. Bovendien hebben ze niet de
typische manier van vliegen van de
oeverloper. Van het witgatje is merk
waardig dat hij in de bomen broedt, in
oude nesten van andere vogels.
Deze tijd van het jaar is voor de vo
gelliefhebbers een van de mooiste pe
riodes, omdat je in de eerste plaats alle
broedvogels kunt waarnemen en in de
tweede plaats nog erg veel trekkers
kunt zien. Zonder al te veel moeite kun
je op één dag tussen de 75 en 100 soor
ten waarnemen. Het is ook de tijd dat je
allerlei verwante soorten met elkaar
kunt vergelijken. Zoals de zwarte ruiter,
een trekker, de tureluur, die hier
broedt, en de groenpootruiter, eveneens
een trekvogel. De zwarte ruiter is in de
zomer werkelijk zwart en dan makke
lijk van de andere twee te onderschei
den. Het grootste deel van het jaar is hij
echter bruin en dan verschilt hij alleen
door zijn langere poten en snavel van
de tureluur.
Beter herkenbaar is de roep, die bij
de zwarte ruiter een hard „twu-iet" is,
altijd geuit bij het opvliegen (wanneer
je ook de witte „sigaar" op de rug ziet)
terwijl de tureluur melodieus „tjü-tju-
tju" fluat. De groenpootruiter is wat
groter dan de andere twee, heeft zoals
te verwachten valt groene poten en
roept „tju-tju-tju" (zonder klemtoon op
één van de lettergrepen, de tureluur be
klemtoont de eerste tju). Ook deze drie
soorten kun je langs de dijk en bij de
Bol zien.
De belangstelling voor het zwembad
„Molenkoog" is groter dan vorig jaar
omstreeks dezelfde tijd. Vrijdag, heden,
wordt de 10.000ste bezoeker verwacht,
enkele dagen eerder dan vorig jaar.
Op zaterdag 23 juni is er gelegenheid
voor het afleggen van het examen voor
de schooldiploma's zwemmen A en B.
De drie daaraan voorafgaande zaterda
gen is er gelegenheid voor het afleggen
van een zwemproef waarbij beoordeeld
wordt of de betrokken kandidaat kan
worden toegelaten tot het examen.
MEDEDELINGEN
S.V. Texel
Voor de B en C junioren is er zater
dag een tournooi met deelname van
Texelse verenigingen en van de over
kant komen o.a. Bergen en Breezand
Boys junioren. Het beloofd dus weer een
prachtdag te worden voor de jongens.
De aanvang is gesteld op half elf. De
ouders worden uitgenodigd om ook
eens te komen kijken, hoe of hun jon
gens spelen.
De competitie is nu voor alle elftallen
afgelopen en we kunnen wel zeggen,
dat het afgelopen seizoen voor S.V.
Texel een over het algemeen goed sei
zoen is geweest. Het eerste deed het
goed tot zeer goed. Er zijn enige spelers
die aan vervanging toe zijn en de jon
geren zijn er nog niet klaar voor (zegt
men dan). Maar ze moeten toch eenmaal
een redelijke kans krijgen om te laten
zien wat of ze kunnen.
Het tweede, derde en vierde elftal
hebben zich gemakkelijk kunnen hand
haven. Hetzou goed zijn om eens wat
meer aandacht aan het tweede te be
steden. Dit elftal moet beslist een klasse
hoger spelen. De kloof tussen het eerste
en tweede is voor de spelers te groot.
Jumoren Al en BI drijven te veel op
enkele goede spelers, om een compleet
elftal te vormen. B2 deed het in de
Texelse competitie goed en werd net
geen kampioen. Cl deed het zeer goed
en behaalde verdiend het kampioen
schap in een zware afdeling. C2 was in
hun afdeling te klein, maar behaalde
toch redelijke resultaten. C3 kon het
niet bolwerken. Ze deden wel hun uiter
ste best, maar dat was niet genoeg.
Pupillen a en d werden kampioen van
hun afdeling. Vooral d deed het zeer
goed. Pupillen b, c en e speelden met
afwisselend succes.
Al met al ging he de S.V.T. elftallen
dit jaar niet slechtt. t. C.
Texelse Boys
Zaterdag is er een tournooi op het ter
rein van S.V. Texel voor de B en C ju
nioren. Alle B en C junioren en de oud
ste pupillen worden daar verwacht.
Voor aanvangstijden en opstellingen zie
het kastje en het programma in deze
courant.
Eveneens deze zaterdag worden se
nioren en A junioren op het Boys-veld
verwacht. Nu eens niet om te voetballen
doch er zijn veel klusjes op te knappen.
Volgende week zondag spelen de A
junioren mee in het Bondstournooi te
Den Helder. A.W.
De jeugdcommissie van de S.V. Texel
organiseert zaterdag een juniorentour-
nooi op het Texel-veld. Er wordt ge
speeld in vier groepen. In de groepen A
en B mogen uitsluitend spelers uitko
men die op 1 augustus 1972 nog geen 16
jaar waren. In de groepen C en D
mogen uitsluitend spelers uitkomen die
op 1 augustus 1972 nog geen 14 jaar wa
ren. In alle groepen wordt een halve
competitie gespeeld. In de groepen A-B
en C-D volgen dan nog finale wedstrij
den. Duur van de wedstrijden 2 x 10
minuten zonder rust. Indien twee elftal
len gelijk eindigen beslist het doelsaldo.
Protesteren is niet mogelijk. In bijzon
dere gevallen beslist de tournooicom-
missie. De verenigingen worden ver
zocht de clubvlag mee te brengen.
Groep A; Texel BI, Tex. Boys BI,
Bergen BI, Oosterend BI en Tex. Boys
B3.
Groep B: Texel B2, Tex. Boys B2,
Oosterend B2 en Breezand Boys BI.
Groep C: Tex. Boys Cl, Bergen Cl en
Texel C2.
Groep D; Breezand Boys Cl, Ooster
end Cl, Texel Cl en Bergen C2.
Programma terrein A;
10.30 uur: Tex. Boys Bl-Texel BI
10.55 uur: Texel B2-Tex. Boys B2
11.20 uur: Oosterend Cl-Texel Cl
11.45 uur: Bergen Bl-Oosterend BI
12.10 uur: Breez. Boys Bl-Tex. Boys B2
12.35 uur: Breez. Boys Cl-Oosterend Cl
13.00 uur: Texel Bl-Oosterend BI
13.25 uur: Texel Cl-Breezand Boys Cl
13.50 uur: Tex. Boys Bl-Tex. Boys B3
14.15 uur: Texel C2-Bergen Cl
14.40 uur: Texel Cl-Bergen C2
15.05 uur: Tex. Boys Cl-Bergen Cl
15.30 uur: Tex. Boys Bl-Bergen B3
15.55 uur: nummers 1 C - D poule
Programma terrein B:
10.30 uur: Oosterend Bl-Tex. Boys B3
10.55 uur: Oosterend B2-Breez. Boys BI
11.20 uur: Breezand Boys Cl-Bergen C2
11.45 uur: Texel Bl-Tex. Boys B3
12.10 uur: Texel B2-Oosterend B2
12.35 uur: Tex. Boys Cl-Texel C2
13.00 uur: Tex. Boys Bl-Bergen BI
13.25 uur: Oosterend Cl-Bergen C2
13.50 uur: Texel Bl-Bergen BI
14.15 uur: Tex. Boys B2-Oosterend B2
14.40 uur: Texel B2-Breezand Boys BI
15.05 uur: Tex. Boys Bl-Oosterend BI
15.30 uur:- nummers 2 C-D poule
Maandag 21 mei, 19.00 uur
Saniros-Gempo
Dinsdag 22 mei, 19.00 uur:
Memo-Wigeko
Donderdag 24 mei, 19.00 uur:
TESO-Rijkswaterstaat
Vrijdag 25 mei, 18.45 uur:
Casino-Schoo
Vrijdag 25 mei, 20.00 uur:
Mayday-Drijver
Zaterdag 26 mei, 14.00 uur:
De Zwaan-Noordzeetrappers
Evenals vorig jaar heeft Tevoko weer
een twee dagen durend openluchttour-
nooi georganiseerd. Op 19 en 20 mei
zullen 44 teams, op de speelweide aan
de Ploegelanderweg, proberen elkaar op
sportieve wijze de loef af te steken. De
organisatoren verwachten bijzonder veel
van het tournooi, omdat van een sterke
bezetting sprake is. Zo zullen de grote
verenigingen Delta Lloyd, U.S., Molen
wiek en Octopus sterke afvaardigingen
sturen, zodat op spannende wedstrijden
gerekend wordt.
Gehoopt wordt dan ook dat het publiek,
evenals vorig jaar, in groten getale van
belangstelling blijk geeft. De wedstrijd
leiding heeft zowel een binnen- als bui
tenprogramma opgesteld. Mochten de
weersomstandigheden volleyballen bui
ten onmogelijk maken, dan wordt uitge
weken naar de sportzalen in Den Burg.
Ook dit jaar weet Tevoko zich weer
verzekerd van de steun van diverse in
stanties en het Texelse bedrijfsleven.
Staatsbosbeheer heeft de speelweide be
langeloos afgestaan en heeft palen ge
leverd voor het ophangen van de netten.
De volgende bedrijven hebben bekers
voor het tournooi beschikbaar gesteld:
Groothandel F. C. Hopman, Buffet
Texelse Boot, Aga verzekeringen, C.
Grootjen exploitant horecabedrijven en
camping De Bremakker.
Rij ks waterstaat-J'Elleboog 14
De Waal-Schoo 2—4
TESO-Memo 1—9
Casino-De Zwaan 22
Noordzeetrappers-Mayday 14
Westduitse marken 100 ƒ102,65
Franse francs 100 =f 63,90
Belgische francs 100 7,21
Zwitserse francs 100 90,65
Amerikaanse doller 1 2,80
Engelse pond 1 7,24
Zweedse kronen 100 64,15
De wedstrijd op 12 mei bij paar 17
trok 7 deelnemers. Het was goed vis-
weer en er werd in totaal 788 cm vis
gevangen. 1. P. Verhagen; 2. M. v. d.
Zwaag, 3. G. van Kranenburg, 4. C. J.
Huisman.
De volgende wedstrijd wordt gehou
den op zondag 27 mei, 's morgens van
9.00 - 11.00 uur aan de dijk bij Oude-
schild ter hoogte van de R.K. kerk.
Deelnemers voor de wedstrijd aan de
Afsluitdijk op 20 mei a.s. wordt verzocht
's morgens om 7.15 uur te verzamelen
bij Witte Kruislaan 28, Den Burg.
Uitslagen van de drive zijn:
1. Echtpaar Van Sambeek 124 p.
2. Heren Bos-Chavonnes 123 p.
3. Mevr. v.d. Kerkhof- Veenema 118 p.
4. Heren Duin-Keijser 112 p.
5. Heren Blom-Ran 107 p.
5. Mevr De Laat-heer Kellner 107 p.
7. Mevr. Geus-heer Van Lenten 106 p.
8. Echtpaar Hoogerheide 101 p.
9. Echtpaar Zevenhoven 95 p.
10. Heren Van Sambeek-De Brok 87 p.
De volgende drive maandag a.s.
WIELERVERENIGING HIELD
EERSTE COMPETITIEWEDSTRIJD
Zondag werd de eerste wedstrijd van
de voorjaarscompetitie van de wieler
vereniging „Texel" gehouden. Met een
sterke wind tegen waren de punten al
snel verdeeld. Reeds in de tweede ronde
moest S. Kuiper D. Vinke laten gaan.
D. Vinke fietste de 12 ronden 32%
km) in 55 minuten 10 seconden.
2. S. Kuiper op 5 minuten 15 seconden;
3. D. Bakker op 7 minuten 40 seconden;
4. G. Koorn op 7 minuten 50 seconden;
6. S. Appel op 11 minuten 10 seconden.
In de B-poule was de opkomst zeer
slecht. Hier werd Ch. van der Meer eer
ste. Bij de jeugd werd D. Zuidewïnd 1
en R. Zuidewind 2.
A.s. zondag is de tweede wedstrijd en
er wordt door het bestuur op gerekend
dat de opkomst groter zal zijn. Het par
cours is dan weer Zuid-Haffel en de
wedstrijd begint om 10.30 uur.
r ondernemers-aktiviteiten
Toen tien jaar geleden de heer C. J.
Vinke en zijn vrouw het schoonmaakbe
drijf overnamen van de heer G. Iialsema
schudde menigeen het hoofd. Zou voor
een een dergelijk bedrijf op Texel zo
veel emplooi zijn dat er een flinke bo
terham in te verdienen zou zijn? Even
als de heer Halsema (die er na vijf
maanden om gezondheidsredenen mee
moest stoppen) merkte ook het echtpaar
Vinke dat hun optimisme gerechtvaar
digd was, sterker nog: dc verwachtingen
werden verre overtroffen. Al gauw was
het nodig personeel aan te trekken.
Zoon Dirk kwam erbij (later werd zijn
plaats ingenomen door Co) en nu be
schikt het bedrijf over een vaste staf
van 6 man en een ongeveer even groot
aantal losse medewerkers.
Dat losse personeel is er om de sei-
zoenpieken op te vangen die vooral wor
den veroorzaakt door de grote aantallen
bungalows die vóór de toeristendrukte
een schoonmaakbeurt moeten hebben.
Zo moeten elke winter 200 bungalows
onder handen worden genomen van di
verse bedrijven. Belangrijke projecten
zijn ook de diverse hotels (zoals strand-
hotel „Juliana" en „Bos en Zee"), post
kantoor, TEM-gebouw, Maartenhuis,
scholen, bibliotheek e.d. Daarnaast zijn
er de meer onverwachte klussen zoals
het schoonmaken van juist opgeleverde
nieuwbouw, .reinigingswerk na brand
en andere ongelukken en schoorsteen
vegen. (Wat dat laatste betreft; over het
algemeen laten de mensen nog veel te
weinig hun schoorsteen vegen waardoor
het risico van kolendampvergiftiging
onnodig groot is. De beste tijd om de
schoorsteen te reinigen is juist na de
winter. In de loop van de zomer wordt
het rookkanaal vaak nat en is dan veel
minder makkelijk schoon te maken).
Nieuwbouw
Het schoonmaken van nieuwbouw
wordt graag gedaan door Vinke maar
prettig werk is het niet. „Het is erg
zoals de gebouwen tegenwoordig wor
den achtergelaten. Als in de krant ge
schreven wordt over de opening van een
nieuw gebouw, worden de namen ge
noemd van de architect, de aannemer
en de leveranciers maar ze zouden ons
ook best eens mogen noemen!"
Centrale
Vinkes schoonmaakbedrijf is sinds
kort belast met het schoonhouden van
de elektriciteitscentrale „Texelstroom".
Dat betekent 20 uur werk per week er
bij. Vinke heeft er zelfs een speciaal ap
paraat voor moeten aanschaffen: een
schrob-dweilautomaat die op accu's
werkt. De arbeidsinspectie staat in de
centrale toepassing van apparaten die
door kabels met het lichtnet verbonden
zijn, niet toe
Aan diezelfde „Texelstroom"-centrale
heeft Vinke te danken dat bij het
schoonmaken een perfect eindresultaat
makkelijker wordt bereikt dan#tot voor
kort Het zachte water maakt* het ge
bruiken van grote hoeveelheden zeep en
andere ohemicaliën overbodig en voor
kalkstrepen op glas en schilderwerk
hoeft men ook niet meer zo bang te zijn
Het tweede lustrum van schoonmaak
bedrijf Vinke is in besloten sfeer ge
vierd.
Vader en zoon Vinke met hun schrob-
dweilautomaat aan het werk op de tur-
binevloer van de Texelstroom-centrale.
ADVANCE
jt*
v^:. -
Steenloper