rocn iwa
in het harL,
Iwemmers bereikten Razende Bol
binnen één uur!
JO
nul^poorbonk
Vloedgolf bij Paal 9
[L VOORDELIG LENEN
Brugklasleerlingen zijn trouwe
bibliotheekbezoekers
fefitroomvoordeel
aximaal benut
ol
%S M
Eïtste'
■je
:d(
$?JÊ2SlS§É#iï
iPgpRSj]
IIMssé
irijdingen veroorzaakten
schade
Natuurrecreatiecentrum
gaat bijna een miljoen
meer kosten dan raming 1971
Druggebruiker aangehouden
uie/t nederland
)AG 21 AUGUSTUS 1973
86e JAARGANG No. 8802
?e B.V. y.h. Langeveld De Rooy
11 - Den Burg, Texcl - Tel. 2741
lurry de Graaf, Keesomlaan 43, Den
(02220) 2741, 's avonds (02220) 2403
Vencb(jnt dinsdags en rrUdags
Paat&ro 652. Abonnementsprijs ƒ6,25 p. kw.
50 cent Incasso; los 25 cent
Amrobonk, Ned. Mid. Bank, Rabobank
Advert. 23 ct p. mm. excL 4«/0 BTW
itcrdag zijn 22 zwemmers er binnen
uur in geslaagd de afstand Den
aans fer-Razende Bol af te leggen. „Het
meer een kwestie van rekenen en
de stroom profiteren dan van echt
zei na afloop de heer Cor
Es die met de leiding van het eve-
ent was belast. De zwemmers gin-
op een zodanig tijdstip te water en
;den een zodanig uitgezette koers
ten volle gebruik werd gemaakt
de sterke zeestromingen in het
sdiep. Aan de hand van getijdetafel
stroomatlas (een zeekaart waarop
elk uur de stroming staat aange-
n) was het tevoren allemaal pre-
uitgekiend. De praktijk moest ech-
>ewijzen dat het inderdaad klopte,
ervaringen van anderen kon niet
ofiteerd worden want een derge-
iwemtocht was nooit eerder geor-
)oka
23 seerd.
Den
het moment dat de eb begon te
om twaalf uur precies, sprongen
deelnemers in de veerhaven van
Helder te water. Ze waren in
pjes verdeeld waarbij ervoor was
dat de leden van elk groepje
snelheid aan elkaar gewaagd wa-
Elk groepje werd door een boot
leden van de reddingbrigade van
irdkop" begeleid.
Compensatie
waren dus snelle en langzame
pjea maar het merkwaardige feit
zich voor dat iedereen toch vrij-
tegelijkertijd op de Razende Bol
twam. De verschillen waren nl. min
eer toevallig gecombineerd omdat
water over liet front waarop de
nmers zich voortbewogen niet
al even hard stroomde. Zo consta-
e het doorgaans zeer sterke groep-
et o.a. de Texelaars Cor van Es,
Kuijper en Joke Tuinema dat
achterbleef bij enkele tientallen
rs verderop zwemmende, veel tra
deelnemers die echter in een
ere stroom zaten. De zwemmers
[C( tonden hun koers niet bepalen en
olgden daarom stipt de aanwijzin-
naot )p die vanuit de volgboten werden
ven. Al spoedig werd de grote rode
MG 14 bereikt, die het Molengat
d. Ee" eeft- Het gevaarte lag schuin en
denken aan de commandotoren
een varende onderzeeër. Er liep
ter plaatse dan ook ruim drie mijl
stroom. Aan de hand van de golfbewe
ging, het op het water drijvende vuil
en de temperatuurswisseling konden de
zwemmers ook zelf voelen dat zij van
de ene stroom in de andere overstap
ten. Vooral na het passeren van de MG
14 ging het bijzonder hard. Om vijf
minuten voor één stapten de eerste
zwemmers op de uiterste zuid-oostelij
ke punt van de banaanvormige Razen
de Bol. Tien minuten later was ieder
een present, blij en tevreden en zonder
veel sporen van vermoeidheid. Cor van
Es: „Het is me enorm megevallen. Ik
had op een zwemtijd van zeker ander
half uur gerekend".
Aangenaam verblijf
Volgens plan werd niet direkt terugge
keerd. Tenslotte kom je niet elke dag op
de Razende Bol en 't was wel aantrek
kelijk om deze vrijwel altijd drooglig-
gende, zeer uitgestrekte zandplaat eens
aan een nader onderzoek te onderwer
pen. De schitterende weersomstandig
heden maakten dit tot een heerlijke be
levenis. De kristalheldere lucht maakte
een schitterend gezicht op het bedrie-
gelijk dichtbij lijkende Den Helder en
Texel mogelijk. De Razende Bol zelf
ligt bezaaid met allerlei aanspoelsel
dat door de afwezigheid van strand
vonder en mijnopruimingsdienst van
andere aard is dan wat men op het „ge
wone" strand vindt. Een „vast" pro
grammapunt bij een bezoek aan de Ra
zende Bol is de bezichtiging van het
wrak van de coaster „Friesenland" die
hier acht jaar geleden is vergaan en
voor het grootste deel in het zand is
weggezakt. Veel bekijks trokken ook de
vele granaten die over de zandplaat
verspreid liggen, restanten van militai
re oefeningen. Hier gold wel het parool
„afblijven"! Het meest imponerende
van de Razende Bol onder deze omstan
digheden is echter de enorme uitge
strektheid. Zo groot is de oppervlakte
dat het zand zich tot de horizon uit
strekt. Men hoort er niets anders dan
het krijsen van de zeevogels en af en
toe heel vaag het motorgeluid van
passerende schepen. Een heel bijzonde
re situatie in het overbevolkte Neder
land.
De zwemmers en hun begeleiders
hadden geen moeite om het hier uren-
Zaterdagmiddag één uur: aakomst op de
Razende Bol. Op de achtergrond rechts
de Texelse kust.
lang uit te houden. Tot zijn spijt moest
de TC-redakteur al betrekkelijk gauw
Texelwaarts keren. Dat gold ook voor
de heer J. Kuijper die op tijd zijn taak
bij het zwembad Molenkoog moest be
ginnen. Beiden voeren mee met de
speedboot Buddy II van de heer Ab
Govers uit Den Helder en werden in
't Horntje keurig aan land gezet. De
tocht per speedboot van de Razende
Bol naar Texel duurde precies één uur,
dus langer dan de zwemtocht naar de
Bol. Maar de Buddy II had dan ook
de sterke stroom tegen.
Het merendeel van de groep verliet
de Bol pas tegen de avond. Negen man
maakte ook de terugtocht naar Den
Helder zwemmend. Nu deed men er vijf
Donderdagavond rond half zes was de heer P. C. Vlaming, beheerder van
het paviljoen paal 9, met zijn vrouw, twee kinderen en zijn hond aan het
vissen in zijn vlet. Het was voortreffelijk weer en de zee was spiegelglad.
Plotseling kwam echter uit zee een watermuur van wel twee meter hoogte
opzetten. Het bootje van de heer Vlaming kreeg het danig te verduren, maar
door kranig hozen wist de familie het nog net drijvende te houden. Een
kwartier lang ging de zee zo te keer, dat de heer Vlaming het halfvolgelopen
boo tie niet door de branding dorst te loodsen. Tenslotte bedaarden de baren
en kon de familie zich In veiligheid stellen.
Het natuurverschijnsel was aan het strand uiteraard niet onopgemerkt ge
bleven. De badmeesters zagen hoe de zee eensklaps van een vredige
watervlakte veranderde In een woest kolkende baaierd van golven. Merkwaar
dig was dat de golven overal omsloegen behalve op de banken, waar ze dat
behoren te doen. Na een kwartiertje hield het op.
Aanvankelijk brachten de badmeesters de vloedgolf In verband met het
langstrekken van een marinekonvooi, dicht onder de kust, vijf minuten eerder.
Aangezien zulke konvooien echter wel vaker voorbijvaren en er zich bij die
gelegenheden nimmer dergelijke verschijnselen voordoen, namen ze aan dat
dat de oorzaak elders lag.
Ook bij paal 15 werd de vloedgolf geconstateerd. De kracht was daar ech
ter aanzienlijk geringer.
?e ^eer Eisma, hydrograef bij het NIOZ, vertelde ons met enig voor
behoud dat het verschijnsel veroorzaakt kon zijn doordat een aantal op zich
niet zo indrukwekkende golfbewegingen toevallig zo samenliepen, dat ze
elkaar versterkten. In de Atlantische Oceaan worden aldus ontstane reuze-
golven van tijd tot tijd waargenomen. Het in dit geval sterk plaatselijke
karakter van de beroering zou er, aldus de heer Eisma, op kunnen duiden
dat het toch het marinekonvooi is geweest, dat de golf heeft veroorzaakt.
Daarbij zou uiteraard de marine geen blaam treffen. Die kan tenslotte ook
met voorspellen hoe de door haar schepen veroorzaakte golven elkaar be
ïnvloeden.
kwartier over en kregen drie deelne
mers het zo moeilijk dat zij halverwege
in de volgboot stapten.
Intussen denkt Cor van Es over een
nieuw zwemexperiment: een tocht Den
Helder-Texel en (direkt) weer terug.
Halverwege de volgende maand zal dat
moeten gebeuren; het aantal deelne
mers zal wel zeer beperkt moeten zijn.
Er waren vier Texelse deelnemers- Jaap
Verdoorn, Johan Kuijper, Cor van Es en
Joke Tuinema. Op de foto de twee laatst
genoemden. Op de achtergrond de heer
A. Govers in zijn speedboot Buddy II.
seur
kelif.
3L
yan
jgfijfl
ïcies
loet
cqute
tot zij ijdag reed een automobilist te De
.ome
ïtte
tegen een lantaarnpaal op. Auto
liepen lichte schade op.
■neens vrijdag botste een BMW uit
•rend aan de Georgiëweg te Den
op een combine die zich in de
ng van De Waal bewoog. Als oor-
wordt gezien dat de BMW voor de
'laatse bestaande verkeerssituatie
bard reed. Een inzittende van de
nenauto liep een lichte hersen-
ding op. De BMW is total loss.
erdag reed een onbekend geble-
ütomobilist tegen een aan de zee-
Oudeschild geparkeerde perso-
lto op. In de schade die ontstond
bestuurder van het voetuig ken-
geen aanleiding zich bekend te
sprcj
3
21,50
oorT
yorfH
50% van de meisjes-leerlingen van de
Rijksscholengemeenschap leest per
week meer dan één boek. De grote
meerderheid van alle Texelse brugklas
leerlingen komt wel eens in de open
bare leeszaal.
Dit zijn enkele resultaten van de en
quête die de heer S. Dros, leraar aan
de LTS en de Rijksscholengemeenschap
en penningmeester van de Openbare
Bibliotheek, in het afgelopen najaar
heeft gehouden onder 231 leerlingen
van de brugklassen van de Rijksscho
lengemeenschap, de LTS en de lagere
huishoudschool.
Een opvallend resultaat van de en
quête is dat 84% van de ondervraagde
Ihs-meisjes opgaf niet te weten dat ze
lid waren van de bibliotheek (de leer
lingen hebben een kollektief lidmaat
schap). Toch kwam 51% van dezelfde
meisjes wel eens in de openbare lees
zaal. Er moeten zelfs Ihs-meisjes zijn
die wekelijks komen zonder te weten
dat ze lid zijn: 18% van deze meisjes
verklaarde wekelijks de leeszaal te be
zoeken. Het minst leeslustig bleken de
jongens van de LTS. 43% leest minder
dan een boek per week (maar meer dan
1 per maand), en nog eens een dergelijk
percentage minder dan een boek per
maand. Van de meisjes van de rijks
scholengemeenschap zegt 96% wel eens
in de bibliotheek te komen, tegen 93%
van de jongens. Bij het nijverheidson
derwijs ligt dat getal aanmerkelijk la
ger: 55% van de LTS jongens en 51%
van de Ihs-meisjes. In dit „wel eens" is
overigens ook het gezamenlijk bezoek
dat de leerlingen van de RSG aan de
biblotheek hebben gebracht begrepen.
De RSG-meisjes kwamen voor de helft
wekelijks in de leeszaal, de jongens
voor 24%, de LHS-meisjes voor 18%
en de LTS-jongens voor 11%.
De ouders van leerlingen aan de
RSG blijken vaker zelf lid te zijn van
de openbare bibliotheek dan die van
LHS- en LTS-leerlingen: ongeveer een
kwart tegen ongeveer een tiende.
Bijna alle RSG-leerlingen en een
derde van die bij het nijverheidsonder
wijs hebben in de leeszaal eens iets
moeten opzoeken voor een werkstuk of
iets dergelijks. Merkwaardig is het ant
woord op de vraag of men wel eens
naar de leeszaal ging om iets op te zoe
ken voor de studie. De meisjes van de
LHS en de LTS-ers gaven in 85 resp.
77% van de gevallen op dat dit inder
daad zo was, terwijl deze percentages
bij de eerdere vraag of men wel eens
kwam slechts 55 en 51 bedragen.
De meeste leerlingen zijn door hun
leraren gewezen op het feit dat ze be
paalde gegevens in de leeszaal kunnen
opzoeken: 96% van de RSG-meisjes,
93% van de RSG-jongens, 51% van de
LHS-meisjes en 73% van de LTS-jon-
gens.
De raming die op 7 augustus j.l., na
de aanbesteding van het te bouwen
complex voor het Natuurrecreatiecen
trum is opgesteld, bedraagt ƒ3.562.062,-.
Dat is bijna een miljoen meer dan de
raming 1971 (ƒ2.600.000,—). Dit on
danks het feit dat de aanbesteding bij
zonder gunstig is uitgevallen. B. en W.
stellen de raad voor om de gemeente
begroting overeenkomstig te wijzigen.
De aanbesteding kon pas plaats vin
den op 7 augustus doordat eerst van di
verse kanten naar voren gebrachte pla
nologische bezwaren tegen de bouw
van het centrum op deze plaats moes
ten worden behandeld. De hiermee sa
menhangende vertraging heeft uiter
aard kostenverhogend gewerkt.
Van de kosten van bouw, terrein, al
gemene voorzieningen en onvoorziene
uitgaven wordt 75% gedragen door het
Rijk en 20% door de Provincie. De
Stichting Texels Museum betaalt de in
richtingskosten en de direkteurswo-
ning. De rest is voor rekening van de
gemeente, hetgeen neerkomt op een in
vestering van ƒ159.879,— (in 1970:
ƒ112.750,—).
Een probleem is nog de provinciale
subsidie. De provincie had toegezegd
20% te zullen betalen van de kosten
volgens de raming 1971. Het ziet er
echter naar uit dat men niet geneigd is
om dezelfde bijdrage te leveren in de
gestegen kosten. De minister stelt echter
voor de definitieve toekenning van de
rijkssubsidie de eis dat de financiering
volledig gedekt is. Een uitspraak van
Provinciale Staten over de toekenning
alsnog van 20% zal nog wel even op
zich laten wachten. Intussen zal de
bouw steeds duurder worden. B. en W.
stellen de raad dan ook voor het door
deze moeilijkheden ontstane gat in de
begroting te stoppen door het voors
hands voor te financieren. Het gaat om
een bedrag van ƒ188.515,De kapi-
taalslasten die uit deze extra-investe
ring voortvloeien (voor het eerste jaar
maximaal ƒ188.515,zullen aan de
Stichting Texels Museum in rekening
worden gebracht.
Dit weekeinde arresteerde de politie
een jeugdige toerist op verdenking van
diefstal. Bij de inspectie van zijn kleren
kwam ongeveer vijftig gram hasj te
voorschijn. Van diefstal bleek geen be
wijs te kunnen worden gevonden.
NEEM EEN PERSOONLIJKE LENING
bij ons
op zeer concurrerende voorwaarden
