Cjroen c2wartsjexels in het harL,
TAXI
2323
TAXI 2000
„Schimmenspel" van D.L. Daalder
is dubbel jeugdsentiment
Felle oiiebrand woedde
in Oudeschild
^/paarbank
•Barend Servet
RENTE
TOT
ujc/t nederland
Publiek belette dronken
automobilist te rijden
Geen voorrang
Schoorsteenbrandje
Hotary
Internatioml
verleent beurs vo«r
aar in buitenland
studiej
Langeveld de Rooij
Texelse Courant
wenst iedereen
een voorspoedig
1974.
WILHEUMNALAAN 4-6
Open klaverjasdrive
1
1 De Spyker
I I
Wij wensen U een
voorspoedig 1974
Onderdelen van bromfiets
Radioboei aangespoeld
Bromfietser vrij ernstig
gewond
Facsimile herdruk iu beperkte oplaag verkrijgbaar
Oorzaak: spelen
met rotjes
spaarbiljetten aan toonder
RIJDAG 4 JANUARI 1974
87e JAARGANG No. 8839
TEXELSEWCOURANT
Uitgave: B.V. v/h Langeveld De RooiJ
ostbus It - Den Burg, Texel Telefoon 2741
kedaktle: Harry de Graaf, Keesomlaan 43, Den
lurg, tel. (02220) 2741, 's avonds (02220) 2403
Verschijnt dinsdags en vr!jdag9
Postgiro 652. Abonnementsprijs f7,25 p. kw.
50 cent incasso; los 30 cent
Bank: Amrobank, Ned. Mldd. Bank, Rabobank
Advert. 27 ct. p. mm. excl. 4% BTW
Door hem zijn autosleuteltje afhandi
maken belette het cafépubliek eei
Ironken automobilist te gaan rijden D
>olitie werd gebeld en deze zorgde er
oor dat de man naar huis werd g<-
>raoht. Het gebeurde in de nacht
-orige week vrijdag op zaterdag in en
'exels horecabedrijf.
Hoewel het niet de bedoeling is dt
,e politie >als taxibedrijf gaat fungem
men over het optreden van het pi-
liek toch wel zeer tevreden. De prk-
ijk is doorgaans helaas dat men er z^h
,iets van aantrekt dat een besdhonlen
utomobihst op eigen kracht naar hus
ijdt en daarbij zichzelf en anderen m
evensgevaar brengt.
In de nacht van vorige week v pi dag
p zaterdag, even na één uur, deed lich
p het kruispunt Keesomlaan-Elenert
en aanrijding voor. Een automoblist
,it Uithoorn gaf geen voorrang aareen
'eugeot-bestuurder uit Den Bupg die
oor hem van rechts naderde, fcide
uto's werden beschadigd; er varen
een gewonden.
Woensdagmiddag tegen half twee
wam de brandweer an aktie tegei een
ihoorsteenbrand bij de familie JJtark,
ogerstraat 98 te Den Burg. De ret in
et vervuilde rookkanaal was fel gaan
randen waardoor de schoorsteei zeer
eet. werd. De brandweer kon ee: deel
an de gloeiende inhoud vervhderen
oor een ramonneur in de pijp U laten
ikken. De tamelijk wrakke schoorteen
?en brandweerman kon het uit ht dak
ekende gedeelte met gemak hen en
eer wrikken) zal waarschijnlijk moe-
n worden vernieuwd. De betrcfende
jhoorsteen was aangesloten <d een
3en haard. Bij gebruik van eei open
aard vervuilt een schoorsteen neestal
mmerkelijk 9neller dan bij eengewo-
olie- of 'kolenkachel. Bit is votral het
•val bij matige trek en bij het stoken
an naaldhout.
Rotary International stelt eet „Gra-
ïate Fellowship" een beirs voor
udie aan een buitenlandse iniversi-
it beschikbaar, zo schreef dee orga-
isatie in een brief aan de verskillende
otaryclubs in Nederland. ')ok de
excise afdeling werd verzocit even-
iele kandidaten vóór 15 janutri op te
wen.
Om voor de beurs in aanrntrking te
>men, dient men tussen de !0 en 28
ar te zijn. Indien men in dé periode
militaire dienst is geweest mag de
eftijdsgrens worden verhoogl met de
d in dienst doorgebracht. Vorts moet
en het kandidaats hebben tehaald of
>lgens een verklaring van univer-
teit een daarmee gelijkstaaid niveau
.'bben 'bereikt. Kennis van onze ge-
hiedenis, cultuur, geografie ?n de he-
ndaagse belangrijke gebeirtemssen
ook vereist. De persoon moet makke-
k kontakten kunnen leggen en open-
aan voor de manier waarep andere
ensen in andere culturen leven- Odk is
n goede gezondheid van bïlang. De
udent(e) moet de taal van Jet te be
keken land voldoende beheersen, kort-
n ,,een goede ambassadeur zijn voor
is land gedurende één jaar".
Belangstellenden kunnen zich wenden
't de secretaris van de Rotaryclub
•xel, de heer Th. M. Graaf, Bernhard-
an 113 te Den Burg.
en discotheek.
illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllUllllllUUIIIIIIIIIIIIIUIIUIIIU
a
H
Zaterdag 5 januari
met vaste maat in
s Maandag 7 januari benzine- s
1 distributiemaar dat wist U al.
Martien en Jannie
van de Wetering
raadsel. Enkele jongens vermaakten
zich in de straat door rotjes naar el
kaar te gooien. Een der rotjes kwam via
een raampje op de zolder van de schuur
terecht waar zich behalve de gasolie-
tan'k ook een voorraadje hooi bevond.
Toen de jongens zagen dat dit hooi 'had
vlamgevat waarschuwden ze de heer
A. van Liere die de brandweer alar
meerde. Toen de brandweerauto's arri
veerden braken juist de vlammen door
het da'k van het met pannen gedékte
gebouwtje en begon de naar de bene
denverdieping stromende olie te bran
den. Door de 9nel stijgende tempera
tuur vergaste de olie en ontstond een
woeste baaierd van vlammen. Er was
dan ook geen enkele kans het gebouw
tje voor totale ondergang te behoeden.
De belendende percelen (bewoond door
resp. de families Koopmans en Van Bo
ven) werden flink nat gehouden. Vooral
het huis van de familie Koopmans werd
ernstig bedreigd door de wegstromende
(op het water drijvende) brandende olie.
De toevloed hield op naidat de tank door
de zoldervloer naar beneden was ge
stort. Met de sdhuimb'lusser was men de
brand toen spoedig meester. Aanvan
kelijk kon de brandweer slechts met
drie stralen werken omdat de PWN-put
bij normale druk geen grotere capaci
teit heeft. Nadat het waterleidingbedrijf
om drukverhoging was verzocht kon
men het vuur met zes stralen bestrij
den, wat ruimschoots voldoende was.
Hoeveel
Hoeveel olie er precies in de voor-
raadtank aanwezig was, is niet precies
bekend. De familie Kooij rekende ons
voor dat het niet veel meer dan 180 a
200 liter kan zijn geweest. De tank was
nl. eind september voor het laatst ge
vuld, hetgeen door de leverancier (TOC)
werd bevestigd. De brandweer meent
evenwel dat er meer in gezeten heeft.
De olie werd door de heer Kooij als
brandstof voor zijn melkauto gebruikt.
De totale schade is moeilijk te ramen.
De schuur zal vrijwel zeker niet in de
zelfde grootte kunnen worden her
bouwd. De rooilijn zal een flink stuk
achteruit moeten en er schiet dan te
weinig ruimte over voor een gebouw
waar een melkauto 'in kan.
De 65e
Voor de brandweer was het de 65e
melding van 1973, een ongekend druk
jaar. Erg spectaculair waren de meeste
branden niet. Voor%een niet gering deel
betrof het preventief optreden, het blus
sen van zeer kleine branden (met „stil"
alarm) en loos alarm. De 66e melding
van 1973 (zondagavond 8 uur) betrof
een dergelijk routinekarweitje: in het
pand Emmalaan 15 was de schoorsteen
van de centrale verwarming oververhit
geraakt. De brandweer vond geen afwij
kingen of vervuiling. Mogelijk deugt er
iets niet met de ketel of heeft het rook
kanaal een te kleine doorsnede.
Bij de boerderij ,,Ons Genoegen" te
Den Burg weid donderdag een Zündapp
bromfiets gevonden die de vorige week
zondag was gestolen van Sjors Keijzer
uit Oudesahild De cylinder, carburateur
en wat kleinere onderdelen bleken er
echter te zijn afgesloopt. De politie
heeft de zaak dn onderzoek.
Vorige week spoelde tussen paal 14
en 15 een gele boei aan die voorzien
was van een antenne en het opschrift
RWS 3092. Het bleek een aan Rijkswa
terstaat toebehorende radioboei te zijn
die van zijn anker was geslagen Een
dergelijke boei seint automatisch ge
gevens met betrekking tot golfstroom
en stroming door naar het vasteland.
Het ding is «door de politie naar Rijks
waterstaat te Den Burg gebracht.
DE WAAL Zondagmiddag even na
drie uur werd de bromfietser K.K. uit
Den Burg vrij ernstig gewond toen hij
op het kruispunt Langwaalderweg-Oos-
terenderweg door een taxi werd aange
reden. K. stond op de Dangwaalderweg
met een vriend te praten. Hij startte en
reed de kruising op zonder daarbij te
letten op de uit Den Burg komende taxi.
Deze kon hem niet meer ontwijken. K.
liep een open beenbreuk en een zware
hersenschudding op.
OUDESCHILD Vrijdagavond is een
aan de Barendszstraat te Oudeschild
staande schuur door brand verwoest. De
schuur was eigendom van de heer J.
Kooij die het oude gebouw als garage
voor o.a. zijn melkauto gebruikte. De
eigenaar kon deze melkauto nog juist in
veiligheid brengen, maar een Volkswa
gen combi verbrandde omdat deze door
afwezigheid van een accu niet kon wor
den gestart. Op de zolder van de schuur
was een tank van 1200 liter die gedeel
telijk was gevuld met dieselolie. Door
dat het aftapmechanisme verbrandde
liep de tank leeg waardoor een felle
oiiebrand ontstond, die door de snel op
tredende brandweer met schuim werd
gedoofd.
De oorzaak van de 'brand as geen
De herdruk van het boek „Schimmen
spel" van D. L. Daalder vormt voor
twee leeftijdscategorieën een stukje
jeugdsentiment. Voor de bejaarden is
het een verrukkelijke herinnering aan
de Texelse toestanden van rond de
eeuwwisseling en voor minder ouderen
die vlak voor of in de oorlog de oor
spronkelijke druk in één adem hebben
uitgelezen is het ook een heel bijzondere
sensatie. Van die eerste druk, destijds
vooral op Texel een succes dat in heel
wat boekenkasten prijkte, bestaan nog
maar weinig exemplaren. Het is daar
om en om de ongetwijfeld cultuurhisto
rische waarde van het werk dat men
verheugd kan zijn dat het boek nu op
nieuw is uitgegeven.
Het is een zg. facsimiledruk, wat wil
zeggen dat de typografie van 1939 en
dus ook de spelling van 'die tijd precies
is overgenomen, eenvoudig door een
oorspronkelijk exemplaar van het boek
te fotograferen en in offset te drukken.
Om het autenthieke effekt nog te ver
sterken is gebruik gemaakt van ivoor
kleurig papier met exclusieve water
merkstreepjes en als extraatje is een
groot aantal illustraties in de vorm van
op soortgelijke wijze gereproduceerde
ansichtkaarten toegevoegd. Het eindre
sultaat overtreft in kwaliteit en uitvoe
ring het oorspronkelijke boek.
Leesbaar
Dat is in nog belangrijker mate ook
het geval met de prijs want de weder
opstanding van „Schimmenspel" moet
nu ruim dertig gulden kosten. Dat is het
zeker waard, in ieder geval voor de lief
hebbers en verzamelaars van „Texelse"
boeken. In tegenstelling tot sommig
ander historisch Texels werk is het voor
mensen van deze tijd, jong en oud, zeer
makkelijk leesbaar. De stijl doet denken
aan die van een jongensboek. In
„Schimmenspel" 'beschrijft Dirk Daal
der Hbefaamd pedagoog en nog maar
enkele jaren geleden overleden) zijn
jeugdjaren op Texel, voornamelijk in
zijn geboorte- en woonplaats Oosterend.
Hij heeft daarbij zijn fantasie niet de
vrije loop gelaten maar zich nauwgezet
gehouden aan de werkelijkheid zoals hij
die ervoer. Men leest over de toenmali
ge verhoudingen in Oosterend met zijn
voortdurende strijd tussen fijn en grof,
over de afstand tussen het grootsteedse
Den Burg (waar iedereen brievenbus
sen heeft en ^groo's" praat) en de ande
re dorpen, over het meierblisbranden,
over het uithalen van kattekwaad (zo
als het plagen van „Kinnebakkne"), het
vieren van Ouwe en Nieuwe Sunder-
klaas, over vissersleed, strijd om een
ringrijderij op zondag, eieren zoeken,
vogels strikken kortom over alles wat
rond de eeuwwisseling 't leven in Oos-
terend 'beroerde. De karakter- en per
soonsbeschrijvingen van mensen (met
ook in deze tijd nog erg bekend klinken
de namen) zijn treffend dn hun eenvoud.
Bij het lezen, vooral in deze tijd, dringt
zich voortdurend de vergelijking met
het heden op.
Vergelijking
Er is veel veranderd maar de kriti
sche lezer die is geïnteresseerd in het
Texelse volkskarakter ziet dat veel op
merkingen die Dirk Daalder neerschreef
oök nu nog aktueel zijn. De tegenstel
lingen tussen fijn en 'grof zijn vervaagd
of verdwenen, het opzien tegen Den
Burg is zelfs in het tegenovergestelde
omgeslagen maar verschillen in denken
en doen binnen de overigens eensgezin
de dorpsgemeenschap zijn er nog. Ge
lukkig maar.
Het initiatief voor deze facsimile
herdruk werd genomen door boekhan
del J. Nauta. De oplaag is bescheiden
want om het financiële risico niet al te
groot te maken (men is al blij als de
kosten gedekt zullen worden) moeten
de boeken snel aan de man kunnen wor
den gebracht. De herverschijning van
Daalders autobiografie (verkrijgbaar bij
(Zie vervolg pagina 2)
