in het harL>
Texel springt in de bres
voor martelaars
)ud tewerkgestelden
houden reünie
langdienst in Den Burg
Bijeenkomsten
vrouwenbond NVY
Athena weer op gang
Bibliobus nu ook
in Den Hoorn
Opnieuw kinderen uit
Rijnmondgebied naar Texel
Schietoefeningen
Koersen vreemde valuta
Jachthond „Cas" werd
internationaal kampioen
Gymvereniging ZDH
Werkwinkel adopteert
9-jarig Colombiaantje
Dagelijks verse mosselen
TAXI (02220) 2000
Havenrestaurant
Texel
ja*e< B.V. »/h Langeveia L/e nooij
If - Dsn Burg, Texel - Telefoon 2741
Harry de Graaf, Keesomlaan 43, Den
I. (02220) 2403,
27 SEPTEMBER 1974
87e JAARGANG No. 8913
EXELSE
COURANT
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Postgiro 652. Abonnementsprijs f7,75 p. kw.
50 cent incasso; los 35 cenL
Bank: Amrobank, Ned- MldcL Bank, Rabobank
Advert. 3) cL p. mn «rtL 4% BTW
Een dezer dagen zullen kerken, scholen en verenigingen op Texel benaderd
worden door de werkgroep Amnesty International op ons eiland. Zij zal deze
organisaties uitnodigen tot het houden van gesprekken aan de hand van de door
Amnesty International en de Raad van Kerken Nederland uitgegeven brochure
„Martelen niet te geloven". Met hen wil de werkgroep zoeken naar aktie-
mogelijkheden, tasten naar de oorzaken, praten over het wezen van martelingen
en argumenteren over de ontoclaatbaarheid daarvan. De diskussie tal zijn ge
richt op 8 december, „zondag van de kerken tegen martelingen"; alle kerken
besteden dan aandacht aan een te voeren kampagne tegen martelingen.
hotel „Lely" aan de Brink te
lorp wordt morgen een reünie ge-
>n van oud-tewerkgestclden in
land. Ca 60 reünisten worden ver-
t. De organisatie berust bij oud
aar Jan van den Berg uit Sloot-
die de afgelopen maanden doende
ft eest met het opsporen van de be
de adressen. De ontmoeting, velen
elkaar voor het eerst sinds 32 jaar,
ft een groot succes te worden. Or
ator Van den Berg grijpt de gele-
eid aan om de Rijksgroepsregeling
oorlogsslachtoffers kritisch aan de
te stellen. Met het oog daarop heb-
diverse publiciteitsmedia belang-
ng getoond en zal een vertegen-
diger van het ministerie van CRM
rezig zijn.
rünisten zijn afkomstig uit Leer-
Utrecht, Marssen, Breukelen,Am-
im, Hoensbroek, Alkmaar. Nabe-
de gereformeerde kerk van Den
wordt zondagmiddag om vijf uur
et kader van de jeugdzondag een
izangdienst gehouden. Medewer-
aan deze dienst wordt verleend
het Texels Christelijk Mannenkoor
de heer A. Kuik en enkele jonge-
lit de gemeente. Voorganger is do-
e Douwes Aan het orgel zit Lau-
Tuinema Een ieder mag deze dienst
onen.
de Landbouwschool komt vanaf
ïn iedere tweede en vierde dinsdag
de maand om 20.00 uur de Vrou-
bond NVV bijeen.
JDESCHILD Handwerk- en hob-
ib „Athena" gaat volgende week
van start. Het rooster is enigzins
jzigd. Mevrouw Jansen is namelijk
aagd iedere woensdag les te geven
en Helder De uren zijn daarom als
t ingedeeld:
ndags van 15.30 tot 17.30 uur kleu-
van 4 tot 6 jaar; dinsdagmiddags
15.30 tot 17.30 uur de kinderen van
11 en 12 jaar; de werkende jeugd
15 jaar en ouder kan er iedere don-
ag terecht tussen ongever 20.00 en
uur; de vrijdag is bestemd voor de
en 9-jarigen, van 15.30 tot 17.30
op zaterdagochtend van 10.00 tot
5 uur zijn de kinderen van 4 tot 10
de buitendorpen en Den Burg wel-
I van 13.30 tot 15.30 uur de jeugd
10 tot 12 jaar en de middelbare
lieren van 15.30 tot 17.30 uur. De
en: voor kinderen t/m 10 jaar 1,-,
15 jaar 1,50, de oudere scholieren
en de werkende jeugd en de vol-
senen ƒ3,-.
J mevrouw Jansen bestaat ook de
Kenheid wandkleden e.d. te maken
F hen, die thuis niet over de nodige
(delen of ruimte beschikken.
staanden van inmiddels overleden te
werkgestelden zullen ook worden uitge
nodigd Daartoe behoort o.a de familie
van Kees van Zwinderen, een Texelaar
die op last van de bezetter ook naar
Duitsland werd gestuurd en kort na te
rugkomst is overleden. De heer Van den
Berg zal de overledenen herdenken. Op
datzelfde moment zullen in Den Burg
bloemen op het graf van Kees van
Zwinderen worden gelegd.
Bovenstaande foto uit 1943 toont een
groep tewerkgestelden. Tweede rij van
boven, vierde van links is Kees van
Zwinderen. Bovenste rij, vierde van
links organisator J. A. van den Berg.
Reizende bibliotheek in
De Waldhoorn opgeheven
Ingaand vrijdag 4 oktober zal de bi
bliobus van de Provinciale Bibliotheek
Centrale Noordholland ook in Den
Hoorn komen. Zoals bekend kwam de
bus al wekelijks in 't Horntje, Oude-
schild, Midden-Eierland en Zuid-Eier-
land.
Aanleiding om ook Den Hoorn in de
route op te nemen was het feit dat het
bezwaarlijk is geworden om vanuil het
dorpshuis De Waldhoorn boeken uit te
lenen van de wisselkollektie (de reizen
de bibliotheek). De reizende bibliotheek
is daarom in Den Hoorn opgegeven. De
bibliobus met zijn veel grotere kollektie
maakt dat verlies evenwel meer dan
goed. Bovendien worden vanuit de bus
ook grammofoonplaten uitgeleend. De
bibliobus zal telkens standplaats inne
men bij de openbare school van 10.45 -
11.45 uur. Ook de scholieren maken er
gebruik van.
Als gevolg van de verandering is het
tot dusver geldende dienstregeling voor
de bibliobus gewijzigd .Het ziet er thans
als volgt uit:
10.00-10.30 uur 't Horntje (Dageraad);
10.45-11.45 uur Den Hoorn (o.l. school);
12.00-13.00 uur Oudeschild (o.l. school),
14.00-14.30 uur Z-Eierland (o.l. school);
14.45-15.15 uur M-Eierland (o.l. school).
Evenals vorig jaar zullen kinderen
uit Rotterdam en omgeving een korte
herfstvakantie in Den Helder en op
Texel doorbrengen. Het betreft kinde
ren van 8 tot ca 13 jaar die lijden aan
asthma en andere ademhalingsziekten
alsmede kinderen die om sociale rede
nen er een weekje uit moeten. De va
kantie is gepland van 19 - 26 oktober en
wordt georganiseerd door Humanitas.
Vorig jaar kwamen 70 kinderen naar de
kop van Noordholland; het merendeel
kwam op Texel terecht dank zij de vele
aanmeldingen van pleegouders. Gehoopt
wordt dat er ook nu voldoende pleeg
gezinnen zullen zijn. Wie een of meer
kinderen wil opnemen wordt verzocht
contact op te nemen met mevrouw Van
Tngt, Boogerd 1, telefoon 2175.
Op 3 oktober wordt te Breezanddijk
van 11 tot 18 uur geschoten met een
105 lang 30 in sector 200 graden Af
sluitdijk richting Den Oever, hoogte 5
km afstand 15 km.
Westduitse marken 100 ƒ100,25
Belgische francs 100 6,65
Franse francs 100 54,50
Zwitserse francs 100 89,00
Zweedse kronen 100 58,75
Amerikaanse dollar 1 2,66
Engels pond 1 0,14
Oostenrijkse schilling 100 14,26
Italiaanse lires 10.000 37,50
Dit is de zelfgefokte langharige Duit
se Staander „Cas" van de heer L. Daal
der uit De Koog. Op de internationale
hondententoonstelling „Brabo '74" die
het afgelopen weekend te Antwerpen
werd gehouden kreeg het dier de kwali
ficatie „Uitmuntend", plaatsing 1 en
werd nationaal en internationaal kam
pioen in zijn ras.
Op de tentoonstelling verschenen bij
na 1800 honden. Leden van de Texelse
hondenclub hadden totaal«acht honden
van verschillende rassen ingeschreven.
Het werd een succesvol weekend; de re
sultaten waren de langdurige reis ten
volle waard.
De ruwhaar dwergteckel „Shamira's
Fabi" van mevrouw G. A. Flapper-van
Twisk kreeg „Uitmuntend", plaatsing 2.
De Engelse cockerspaniel „Huckleber
ry of Gregory's Home" van N. Bonne-
Bruin: „Uitmuntend", plaatsing 4.
De Amerikaanse cockerspaniel „Am
ber Dhou Bi hou van Texelmore" (J. S.
Brusselaars-van Ingen) en „Silver Ami
go van Texalmore" (J. Lagerveld-Ellen),
beide „Uitmuntend".
De Amerikaanse cockerspaniel „Aman
da" van J. Lagerveld-Ellen: zeer goed.
e Afghaanse windhond „Haghar el
Kharaman" van J. J J. Weel: „Zeer
goed" en de dwergkeeshond „Snow Star
van 't Benthuys" van mevrouw N. Bon-
ne-Daalder behaalde „goed".
Op 11 december 1972 - de dag van de
rechten van de mens - lanceerde Am
nesty International een aktie voor het
afschaffen van martelingen. Op Texel
werden toen 300 handtekeningen ver
zameld en opgestuurd naar de sekreta-
ris-generaal van de VN, Kurt Wald-
heim Maar Amnesty gaat door, want
ondanks het feit dat ieder land de Rech
ten van de Mens heeft ondertekend -
waarin artikel 5 zegt: „Niemand zal
worden onderworpen aan marteling of
aan wrede, onmenselijke of vernederen
de behandeling of straf"- lezen we in de
inleiding van genoemde brochure een
getuigeverslag, waarvan hier een frag
ment:
„Op 18 april 1972 werd ik door ver
scheidene mensen op straat aangevallen.
Mijn ogen werden met een speciale
zwarte band bedekt en ik werd in een
busje geduwd. Het voertuig bleef nog
enkele minuten staan, en ik merkte in
die tijd op dat de mensen om mij heen
elkaar aanspraken met uitdrukkingen
als „mijn kolonel", „mijn majoor". Van
af het moment dat ze me in het busje
stopten begonnen ze me vragen te stel
len. Toen ik niet antwoordde, begon
nen ze me te bedreigen: „Nu praat je
niet, maar over een paar minuten, als
onze handen tussen je benen zullen
gaan dwalen, zul je zingen als een
nachtegaal". Het voertuig reed een hele
tijd voordat het voor een gebouw stop
te dat ik niet herkende. Toen ik uit het
busje stapte realiseerde ik me dat ik me
op een tamelijk hoge open vlakte be
vond. Ik werd toen naar de kelder van
het gebouw gebracht waarvoor we ge
stopt waren, en toen in een nogal ruime
kamer. Ik werd omringd door mensen
waarvan ik vermoedde dat ze militaire
officieren waren op grond van de ma
nier waarop ze elkaar aanspraken. Ze
stelden me vragen en bleven zeggen dat
het er slecht voor me uitzag als ik niet
zou praten en dat we „gezamelijke trai
ning" zouden moeten doen. Even later
dwongen ze me mijn rok en mijn kou
sen uit te trekken, legden me op de
grond en bonden mijn handen en voeten
vast aan houten pennen. Een man die
Umit Erdal heette sloeg me ongeveer
een half uur op mijn voetzolen. Terwijl
hij dat deed zei hij de hele tijd: „We
maken hier iedereen aan het praten,
denk je dat ons dat met jou niet zou
lukken7".
Ook staan in het 32 bladzijden tellen
de boekje enige diskussievragen afge
drukt, zoals: „Welke gevoelens koester
ik tegenover machthebbers, onderdruk
kers, hun slachtoffers, de folteraars?
Zijn wij door zwart-wit schema's an
dersdenkenden of -levenden (konser-
vatieven, progressieven, kommunisten,
„langharig tuig", homosexuelen, kleur
lingen) te veroordelen of te verachten?
Of zijn wij ver genoeg gevorderd in eer
bied voor de waardigheid van de mens
(=alle mensen)? Hoe kunnen wij in
woorden en daden getuigen van ver
zoening en vergeving?
De brochure is verkrijgbaar ƒ1-
bij Amnesty International, p/a War
moesstraat 38 in Den Burg, evenals li
teratuur over dat onderwerp. Voorts
kan men daar ook terecht als men wil
meedraaien in de werkgroep (elke 2e
maandag van de maand, 20.00 uur).
Op dinsdag 1 oktober start ZDH met
een uur herengymnastiek; de aanvangs
tijden van de damesgym zijn in verband
daarmee een half uur vervroegd Het
avondprogramma ziet er als volgt uit:
Dinsdagavond 7.30 tot 8 30 uur dames
8.30 tot 9 30 uur dames
9.30 tot 1030 uur heren
Donderdags wordt van 10.15 tot 11.15
uur gymnastiek voor moeder en kind
gegeven. Er is nog plaats voor peuters
als de moeder verhinderd is mag ook
iemand anders voor haar inspringen.
Ook is het altijd mogelijk om een proef
les mee te maken. Ogave bij mevrouw
E. Leijen, telefoon 394 en mevrouw H.
Bruijn, telefoon 295.
De verschillende aktiviteiten in de
vredesweek zijn voor een groot deel tot
stand gekomen in samenspraak met de
Wereldwinkel Texel (nu nog een stu
diegroep, die er echter een bredere
doelstelling op na houdt, dan alleen de
verkoop van produkten uit de Derde
Wereld). De Wereldwinkel is zich er
terdege van bewust, dat nauw kontakt
met kerken, scholen, verenigingen en
vormingswerk onmisbaar is om denk
beelden en aktiviteiten in groter ver
band uit te dragen. Vooral de samen
werking met de kontaktgroepen (werk
groepen die kontakten leggen en on
derhouden met school kerk en vereni
ging) boekt aardige resultaten. „En is
het samenwerken met allerlei mensen
nu juist niet hetgeen wat de vredes
week tot een geloofwaardige zaak
maakt?", overweegt de Wereldwinkel,
„Iets meer vrede voor iets meer men
sen is toch geen utopie?".
Door ƒ1.500,over te maken aan een
S.O.S.-kinderdorp in Bogota (Colombia),
heeft de inmiddels tot een begrip ge
worden aktiegroep „Werkwinkel" een
kind veilig gesteld voor althans drie
jaar levensonderhoud en onderwijs. Het
betreft de 9-jarige Jairo Velez uit Co
lombia, zoon van een doofstomme moe
der en onbekende vader. Jairo wordt be
schreven als een behulpzaam knaapje
met bruine ogen en even bruin haar, die
enorm van voetbal en zingen houdt. Zijn
vorderingen op school zijn maar matig
jes, omdat hij zich niet zo goed kan con-
sentreren. Op een kwade dag verdween
Jairo's moeder, en bleef de jongen al
leen achter. Het S.O.S.-kinderdorp in
Bogota ontfermde zich toen over het
kind. De kleine Velez wordt op 2 maart
tien.
Het „S.O.S.-Kinderdorf-Patenbüro" in
Oostenrijk werd in 1968 door een Duits
zakenman opgericht en stelt zich ten
doel een thuis te vinden voor verstoten
kinderen. Een 23.000 m2 groot terrein
op ongeveer twintig kilometer afstand
van Bogoté werd gekocht. Op dat ter
rein staan tien huizen, met ieder een
woon-eetkamer, een keuken, „moeder
kamer", drie slaapkamers, een binnen
plaatsje en een tuin.
De Werkwinkel kan corresponderen
met zijn „godchild"; dat moet dan wel
gebeuren in het Duits of Spaans. Duits
dus.
De door de Werkwinkel geadopteerde Jario
Velez.
bereid met verse kruiden uit
eigen kruidentuin.
MARTIEN VAN DE WETERING
Ook voor rek. van Ziekenfonds
(02226) 310
