B en W tegen nationaal park
en landschapspark op Texel
Optocht in Den Burg
kleurrijk gebeuren
Standpunt kenbaar maken in
Den Haag of op hoorzitting
van het
raadhuis
ssïteiS
Nationale herdenking
op zondag 4 mei 1975
Derde blad Texelse Courant vrijdag 2 mei 1975
PARKEER.,
AUTOMAAT
De torenspils staat weer. Het gevaarte was als gevolg van een draad over de weg omge
tuimeld en volgde vrijwel de gehele route in horizontale toestand. Op de Groene Plaats
schoten de makers met hamers en spijkers toe om het geval weer overeind te zetten De
jury kende een eerste prijs toe.
i Aan de strijdige bestemmingen met
I de nationaal park-status van de dui-
ien zoals de interdepartementale
1 commissie in haar nota naar voren
J brenqt (militair oefenterrein, RST-cam-
pings, waterwingebied) koppelt de ge-
meentedienst naar de geest van de
I ip.-nota nog enkele vast: vuilnisstort
plaats bij 't Horntje, waterkering en
i kustverdediging, agrarisch gebruikte
pedeelten in het duingebied en inci-
I denteel voorkomende bestemmingen
f als het natuurrecreatiecentrum, de
strandslagen met parkeerterreinen en
horecabedrijven en de opslaqterrei-
ien van Rijkswaterstaat. „Ook deze
bestemmingen verdragen zich vermoe
delijk niet met de n.p.-status".
ninglen binden aan een systeem vam aan-
1 eg verg unniingenEen ander verschil
nn benadering dan defensie dat overi
gens well wil bekijken of het afwenpen
vain oefenbornmen op de Hors kan wor
den beamdirngd door verplaatsing naar
een ander doelgebied.
TWIJFELS
De Uitzonderingspositie van Texel
rmanifasbeert zibh volgens heit collflejge op
vier punten
- Texel is een hoogwaardig natuurge
bied;
- heeft een op de Wadden- en Noord
zee qeoriënteerde visserij en scheep
vaart;
- is een hoogwaardig agrarisch pro-
duktiegebied met bijzondere land-
schapskenmerken;
- en Texel is een, uitdrukkelijk door
rijk, provincie en gemeente ontwik
keld, gebied voor verblijfs- en dag
recreatie met een sterk ontwikkeld
toeristisch apparaat.
Deze iposutue in aanmerking genomen
bestaan er bij de gemeente twijfels over
de iScJleatnenanmen voor de porten tn ©Ie
n.lip.'s; een matóvaitie ontbreekt, er
wordt onvoldoende rekertimg gehouden
met de menselijke akt'iviteiten alsmede
met de voor Texel specifieke belangen-
afweigimo. „Dat ide provincie een centra
le plaats bij de zorg voor de n.Lp.'s moet
innemen omdat de m Lp.'s zidh vrijwel
sbeeds .over het igebied van meer dan
één tgemeenbe zulllen uitstrekken gaat
uiteraard voor Texel niet op", konklu-
deerit R.O. en planning
SAMENWERKING
Gékonstateerd woidt dat de nota zdch
uitspreekt voor een aommlissie van sa
menwerking, samengesteld uit verte
genwoordigers van rijk, pnovincde en
gemeente. Ook bij het opstellen van het
ontwerp bestemmingsplan buitengebied
voor het oude Texelse land Üs de nood
zaak voor samenhang gesignaleerd.
Werkgroepen, waariin gemeente, na
tuurbescherming, provincie, landbouw-
eoonomisdh instituut, agrarische sector
en de dienSt landinrichting van CRM
zouden moeten participerenbereiden
het uibwerklinggpian voor. „Tot op he
den heeft de provincie geen vertegen
woordiging aangewezen. Wij hopen dat
dit geen 'aanwijzing lis voor de maimer
waarop samenspraak over het 'land
schapspark zal worden voortgezet", al
dus R.O. en planning.
Overigens is de dienst van mening dat
door vaststelling van het rccreatiebasis-
plan Texel reeds aan één van de voor
waarden voor een n.l.p. heeft voldaan.
Ongewenst
Terug naar het pre-advies van b èn w
dat het verzoek van Texels Belang af
wijst om een commissie on het leven te
roepen die de ontwikkelingen inzake
n.p. en njljp. nauwgezet volgt en de op
Texel geldende belangen intensief be
hartigt. In idde commissie moeten vol
gens T.B. naaiSt het gemeentebestuur
ten imini9te ook middenstand, horeca, na
tuurbescherming, vakbanden, land-
bouwongajnisalties en reoreabieondeme-
mers zaïbting hebben. (B en w vinden het
ongewenst om naast een democratisch
gekozen 'Lichaam nog eens zo'n commis
sie rte formeren die taken behorend tot
de bevoegdheden van b en w en de oom
missie R.O. op zich neemt.
B en w onderschrijven wel dat de
Texelse belangen op dit eiland moeten
worden afgewogen, met inspraak van de
bevolking. De nota van R.O. en plan
ning zegt daarover: „Door als gemeente
zelf een bestemmingsplan vast te stellen
waarin de benodigde belangenafwegin
gen al hebben plaatsgehad kunnen rijk
en provincie geconfronteerd worden
met resultaten van onderzoekingen die
zijn toegespitst op de Texelse situatie.
Aanwijzingen van hogere overheden
kunnen dan aan deze concrete plannen
getoetst worden".
De vuilnisstortplaats. zegt R.O en
planning, is met ibe v erenkgen met de
foelstellimgen van een njp. De strand
wagen zijn omowtbeeiflijk voor stramd-
Het gemeentehuis dat de speciale Sprengerprijs kreeg.
Aan de allergorische optocht door Den Burg namen woensdagochtend
zo'n 60 kinderen deel. Dat waren er meer dan vorig jaar. De optocht werd
door een groot deel bepaald door grote bouwwerken op karren, hetgeen
prijzenswaardig is voor de inzet en tijd die velen besteed hebben om van
dit gebeuren een succes te maken. Ook de individuele deelnemers en paren
droegen hun steentje bij aan deze kleurrijke optocht, alsmede het Texels
Fanfare, de drumband Margaretha Sinclair en de „Kleppertjes".
De speciale Sprengerprijs ging naar de
uitbeelding van het gemeentehuis. Op 'n
wagen was de raadszaal nagebouwd
waar de gemeenteraad aan het vergade
ren was. Zowel „raadsleden" als „col
lege" waren van naambordjes voorzien.
Aan de wand van de raadszaal werden
de toeschouwers het portret van Konin
gin Juliana gewaar. Ondanks de fleurig
heid sprak uit de opschriften een wat
sombere teneur: „Hoe houden wij het
hoofd boven water" en „Gemeentelijke
belastingen, komen er nog meer?".
Ook zeer geslaagd was de nagemaakte
kerktoren, die onderweg ecchter tegen
een draad aankwam en sneuvelde maiar
op ide Groene Plaats, waar de optocht
ëiindigde weer werd opgebouwd. Bij de
toren het opschrift: „Veie tradities gaan
verloren maar op Koninginnedag 'klinkt
er altijd muziek van de toren". Deze
creatie werd bij de groepen beio.ond met
de eerste prijs. Na deze optocht weten
we ,ook dat in Suriname dit jaar de laat
ste koninginnedag wordt gevierd. De
kans is namelijk zeer groot dat diit over-
zese gebiedsdeel volgend jaar om deze
tijd onafhankelijk is geworden. Trom
melende negers en negerinnen met ge
volg lieten op een praalwagen zien hoe
dat idaair igeviend wordt. Het bad na
tuurlijk niets met Texel te maken, van
daar dat deze creatie waarschijnlijk ook
niet in de prijzen, /die door mevhouw
Sprenger-Pool werden uitgereikt, viel.
Dat was wel het geval met „De Woelige
Hoop", de kleuterschool waarvan het
dak lékt. Maar daar wordt blijkbaar
door de kinderen niet onder beleden ge
tuige 'het 'Opschrift: „Ons dak is lek,
maar op ide Woelige Hoek is niets te
gek". De tweede prijs was de beloning.
Derde bij de igroepen werd „de draai
molen" met kinderen voor een kwar
tje". Bij de groepen waren verder nog
de lente (een kar met elfjes tussen de
bloemen) en een arreslee dn de bloemen
te zien.
Bij de paren ging de eerste prijs naar
.Grote Griezels", de tweede naar „O.t en
Sien". Derde werd „Gemini". Een eer
volle vermelding kreeg „Beidt uw tijd".
Hendrik Jan de tuinman won de eerste
prijs bij de enkelingen waarna ,Een
hoUandse zomer" (tweede) en „Mickey
Mouse en Pluto" '(gedeelde derde prijs)
volgden.
Het was jammer dat de stoet een te
straf tempo aanhield, dat zeker voor de
lopende kinderen moeilijk te volgen
was. Voor het publiek was alles in een
flits voorbij, de tijd om even rustig de
creaties te bewonderen ontbrak. Omdat
de voorhoede sneller ging dan de ach
terhoede ontstond een gapend gat tus
sen beide formaties.
MEDKDELINGSN
VAN B EN W
De Nationale Herdenking zal dit jaar
in verbairud mat het 6e lustrum weer wait
grober van opzet zijn dan het afgelopen
j'aren. Om 19.00 uur zal een bezinnings
bijeenkomst aanvangen in de Hervorm
de 'kerk. Hiervoor gaart de kerk om 18 45
uur open. Sprekers op deze bijeenkomst
zijn Mr. W. H. Sprenger en ds. Kuiirtse,
het igehedl wordt omlijst door zang vain
het O os terend er mannenkoor. Direklt op
de bijeenkomst aansluitend Stelit de
stoet zich pp voor ide isltflllle Itodhit naar de
begraafplaats. Na het leggen van bloe
men worden twee minuten sbitbe om acht
genomen, iterwijl de plechtigheid beslo
ten wordt meJt hët lin top hijsen van de
vlag Dit programma is in overlag met
het Texels Theologen Oonven/t tort stand
gekomen.
Op de Texelaars wordt alls gebruike
lijk 'het beroep gedaan vanaf 6 uur 's
avonds tot zonsondergang de vlag half
stok te hangen, iterwij'l op de Horeca-
exploitanten hët beroep ds 'gedaan de
exploitatie van 19.30 - 20.30 uur zodanig
te doen geschieden, dat hieraan elk ver
mak elijikheidsaiopeat ontbreekt en van
18.00 - 21.00 uur geen anidere muziek rten
gehore 'te brengen, dan die van de of-
fidiële Nederlandse radioprogramma's.
De 'klokken zullen ails gebruikelijk om
19.30 uur luiden.
B. en W. spreken zich uit tegen aanwijzing van het Texelse duin
gebied als nationaal park en staan eveneens afwijzend tegenover
het idee heel Texel tot landschapspark te verklaren. Het college wil
de vaste kamercommissies voor Landbouw en Visserij, CRM en
voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening van dit standpunt op
de hoogte brengen en vraagt de commissie het standpunt van het
Texels gemeentebestuur mondeling te mogen komen uiteenzetten
dan wel op Texel een hoorzitting te houden over de adviesrapporten
van de interdepartementale commissie nationale parken en -land-
schapsparken. Het college vraagt de raad met deze voorstellen ak
koord te gaan.
Bovendien stellen B. en W de raad
voor het verzoek van Texels Belang
Ie komen tot het instellen van een spe
ciale eilandelijke commissie die zich
inet de parkproblematiek moet gaan
bezighouden, niet in te willigen.
B en w constateren dait het aanwijzen
van de duinen als nationaal park gro
tendeels het zelfde beoogt alls de ge
meentelijke plannen, zoails het recrea-
ieplan, de ontwerp structuurschets en
het onbwerpbes temmingsplan Buitenge
bied voor 'de duinen. Het college wijst
erop dat alls het nationaal park-Idee af
wijkt van de gemeentelijke plannen, een
n.p. „een ongewenste eenzijdige nadruk
kan leggen op natuurbehoud, ten nadele
van de recreaibi'e, waterwtinnung en aan
grenzende gebieden. B en w houden de
raad verder voor dat de nationaal park
status verandering kan brengen in de
gemeentelijke veranibwaordelij'kheld in
het kader van de wet op de Ruimtelijke
Ordening en in de gemeentelijke aan
spraken, „zonder idat de noodzaak daar
van in de nota wordit aangetoond".
Zij volgen daarin de opinie van de
gemeentelijke afdeling R.O. en plan
ning die in een nota als volgt reageert
op de visie van het n.p.-rapport, dat
waar de gronden in een n.p. eigendom
van de staat zijn geen aparte beheers
structuur noodzakelijk is: „Wij vinden
dat in een gebied waar een verschei
denheid van belangen en gebruiken
zal blijven voorkomen de belangen
moeten worden afgewogen in het ka
der van de R.O.-wet, dus door het ge
meentebestuur middels de in het ont-
werp-bestemmingsplan Buitengebied
i op te nemen gebruiksregels en aanleg-
vergunningen".
I OVERBODIG
i Als 'de mp.-status vain het duingebied
-net zich meebrengt dat zogenaamde
1 vezensvrem.de aktiviiteiten en gebrui
ken als de recreatieterreinen Koger-
ótrand en Loodsmansdu/in en de waiter-
vinning moeten verdwijnen en tevens
inhoudt dart een buiten het eiland in te
stellen beheersliohjaam voor het n.p. dn
het leven wordt geroepen wijzen b en
v zo'n bestemming van de hand.
„Blijkt", zegt het college, „dat alles in
het duingebied blijft zoals het is, dan
wordt de aanwijzing tot n.p. volstrekt
overbodig". Met de reeds eerder ge-
- noemde gemeentelijke plannen geeft het
temcentebestuur naar de mening van
het college meer dan voldoende inhoud
lan de natuur- en landschapsbescher-
tning van Texel.
ONZEKERHEID EN
VERTRAGING
In aanmerking genomen dart Texel
i een uitzonderingspositie inneemt ten
I opzichte van andere studiegebieden oor-
deden b en 'W dart de kwaflifikatie „poten
tieel naltionaafl landschapspark (ni.p.)"
alleen maar onzekerheid met zich mee
brengt en vertragend werktt op voort-
."mg van de gemeentelijke plannen. Ak
koord gaan met de n Ip.-startus zou een
i ondermijning van het huidige, en in de
I toekomst nodige, voorzienfbngspeil mo
gelijk maken, hetgeen gepaard zal gaan
I met een ernstige benadeling van bevol-
bigsgroepen. R.O. en planning werpt
I daarbij de vraag op of de natuurlijke
groei van de bevolking binnen een n.l.p.
san wonden opgevangen. Blij kit dat niet
mogelijk rte zijn veroorzaakt een n.l.p.
dan een verdergaand vertrek van de be
volking, met laflllje gevolgen van dien?
recreatie. De opdlagtenreinen van RWS
zijn noodzakelijk voor werkzaamheden
met betrekking itot waterkering en kust
verdediging. „A'l kan aan hert (terrein
bij de Westerslag wél wart meer aan
dacht besteed worden". De visie van
RWS om het 'duingebied primair rte be
stemmen voor waterkering en kustver
dediging wondt met onderschreven, afl is
met deze bestemming in ide voorschrif
ten van bestemmingsplannen uiteraard
wel «rekening gehouden. Zo staart in het
bestemmingsplan De Koog, alsmede in
het omtwerp-bestemmnngsplan - Buiten
gebied: „De gronden in het duingebied
mogen uitsluitend worden gebruikt voor
waterkering en kustverdediging en voor
opbouw, behoud en herstel van land
schappelijke en natuurwetenschappelij
ke waarden".
Het natuurrecreatiecentrum ds naar
de mening van R.O. en planning niet
strijdig met ide n.p.-gedachte omdat dit
beschouwd kan worden als bezoekers
centrum voor het «duingebied. Boven
dien ligt dit gebouw, net als de Robben-
jager, het Luchtvaartlaboratorium en
het zomerhuisjesterrein „Sluftervalled,
aan de randen van het duingebied. Het
agrarisch gebruik van gedeelten binnen
hert duingebied weükrt lanclschapsbepa-
lend. „Het zal een verarming van het
landschap betekenen als de agrarische
grond woeste grond zou worden", zo
staat in de nota van R.O. en planning.
Verder: „Bovendien dienen de agrari
sche gronden als fiourageplaatsen voor
de bewoners van 'het duingebied".
Verder vindt de dienst het wenselijk
een studie in te stellen omtrent de vraag
in hoeverre erosie van duinen wordt
veroorzaakt door de mens, dan wel an
dere oorzaken heeft. „Het kan daarom
interessant zyn de voorlopige resultaten
van de door Staatsbosbeheer uitgezette
proefgebieden te vernemen".
Water opslaan?
Sinds de Texelstroomcenitrale in Ou-
d as child im werking ds, is de betekenis
van het waterwingebied in de duinen
afgenomen. In het zomerseizoen is de
meng verhouding van het Texelse «drink -
water weliswaar nog 1 deel fabriekswa
ter tegen 1 deel duinwater, maar de rest
van het jaar is die verhouding 3 op 1
Onderzocht wordt of het mogelijk is
het door de fabriek buiten het seizoen
te veel geproduceerde water op te slaan
onder de keileemlaag van de Hoge Berg.
Dan kan de 3 op 1 verhouding misschien
het hele jaar gehandhaaft blijven.
Vioorop moert staan dat de natuurlijke
gesteldheid van het Hoge Berggebied
niet mag worden aangetast. „Uit dirt al
les blijkt dart hert waterwingebied voor
Texel een noodzaak 'is en dus gehand
haaft moet bleven", luidt rte conclusie
van R.O. en 'damning over het water
wingebied, dat dn de interdepartemen
tale «nota strijdig met de np.-status van
het duingebied wondt genoemd.
Dat laatste geldt ook voor het miili-
itair 'oefenterrein Defensie will echter
enkele delen duingebied als militair
oefenterrein bestempelen -en vastleggen
in het bestemmingsplan Buitengebied.
Het ontwerp spreekt over lokalisatie
van het oefenterrein tot een gedeelte
van de Hors en wil de incidentele oefe-
