B en W willen dubbeldeksveerhaven (nog) niet in
Teso: „BenW hebben
gebrek aan visie"
bestemmingsplan
't Horntje opnemen
■T V I
*N GOED IDEE
Tweede blad Texelse Courant, dinsdag 3 juni 1975
TESO heeft een veerhavenplan voor dubbeldeksschepen ontwikkeld
op basis van het ontwerp-bestemmingsplan 't Horntje, zoals dat
door B en W ter visie is gelegd. Het plan gaat uit van een veerhaven-
uitbreiding in westelijke richting, waarbij wordt ingecalculeerd dat
de uitbreiding van het NIOZ doorgaat. TESO handhaaft niettemin
de bezwaren tegen de NlOZ-nieuwbouw zolang de door haar ge-
eiste uitbreidingsmogelijkheid niet door het gemeentebestuur wordt
gegarandeerd.
B. en W. voelen er echter niets voor
zich in dit stadium op een uitgewerkte
bestemming voor het havengebied
vast te leggen. Het college zegt voor
een exacte begrenzing nog niet over
voldoende gegevens te beschikken en
spreekt in het ontwerp bestemmings
plan over een globale bestemming
van gebieden die in de toekomst no
dig zouden kunnen zijn voor de veer
haven. Burgemeester W. H. Sprenger
verklaarde donderdagavond tijdens
de hoorzitting over het ontwerp-be-
siemmingsplan dat B. en W. geen ge
volg aan de door TESO ingevulde
planning zullen geven. „Dit plan is
voor ons geen basis om het bestem
mingsplan te wijzigen, maar wel eeri
basis voor verdere studie omtrent de
ontwikkeling van de veerhaven", zo
zei de heer Sprenger.
TESO is het in het geheel niet eens
'met het college. Directeur T. Hooger-
heide vindt dot er wel degelijk vol
doende feitenmateriaal voorhanden is
dat als basis kan dienen voor een
vastomlijnd veerhavenplan. Hij verwijt
B. en W. een gebrek aan visie omdat,
i;/zij niet erkennen dat een visie nu
noodzakelijk is", en verder (zo staat
in het bezwaarschrift) „onjuiste uit
gangspunten te hanteren en onvol
doende inzicht te hebben".
Hoogerheide zegt uit het ontwerp-be
stemmingsplan niet te kunnen afleiden
wat het college nou werkelijk wil. In
tegenstelling tot het Helders gemeente
bestuur dat zich in het structuurplan
voor de marinestad uitspreekt voor een
veerhaven in het Balgzand. TESO is het
met deze visie eens en heeft vertrou
wen dat daar ook werkelijk een veerha
ven komt. „De noodzaak van uitbrei
ding wordt in Den Helder tenminste
niet betwist". Hoogerheide dringt bij
het Texels college aan op duidelijkheid.
„Seizoenverbreding, zoals dat door het
gemeentebestuur gestimuleerd wordt,
eist aanpassing van TESO. Het vervoer
dat inmiddels ook in de buiten-seizoen
maanden tot stand is gekomen maakt
het frequenter inzetten van de tweede
boot noodzakelijk. De tijd die aan on
derhoud van beide schepen besteed kan
worden is in feite al te beperkt en wordt
steeds geringer. Wij kunnen niet conti
nue met twee schepen varen. Heroriën
tatie op de bedrijfsvoering is noodzake
lijk".
ongeveer 300 mater breed, is aangepast
aan de remweg -viam de dubbeldekker,
die aanzienlijk langer ds dam die vam
de «enkeldékJkere. De fiuflik is maast de
huidige, maar wel meer larnjdimwaarts
gepland.
De bestaande verbinding blijft dus
gehandhaafd gedurende de aanlegtijd
van de nieuwe haven die door TESO op
twee jaar wordt geschat.
Verkeerssituatie
Hat verkeer van het bovendek vam de
dubbeldekker voegit via de meest recht
se rijstrook dm op de Fomtweg, het ver
keer vam 'het benedenjdök gaat midden
door en rijdt lalter de Pont-
weg op, zodat 'bedde ver
keersstromen elkaar mdet hinderen. De
totale breedte vam de Pontweg wordt
Ida ar ingenom en door het verkeer vam
de boot. Het verkeer maar de veerhaven
moet daardoor gebruik maken vam de
weg adhter de Roef en kam
mo innaai op 'het opstelterreim ga am staam,
om vervolgens 't dubbeldeksschip omder
en boven dm te rijden.
Nieuw gebouw
Deze planologische opzet houdt wel in
dat ihet huidige 'havengebouw moert ver
dwijnen. De schade die TESO hdervam
ondervindt moet volgens de vervoerson
derneming worden vergoed. Aam de oos
telijke kamt van de haven "is op het plan
een bouwstroak voor een nieuw kam-
V-V.. - :x
V-.-w 'i 'xbsak-
.,XXv'v: -
i s
uit plan staat ihdU voor ogen: Ue met zwart aangegeven gedeelten omvatten de nieuwe veer naven voor dubbeldekkers
juik, onderaan het lange havenhoofdbovenaan het korte. Naast de fuik is een nieuw havenrestaurant gepland. Bovenaan in het midden is
een plaats aangegeven voor het nieuwe kantoorgebouw annex werkplaats. Het grijs getekende gedeelte omvat de huidige veerhaven.
aanleggen. „Maar dam moet de gemeente
dm ihiaair bestemmingsplan daarvoor wel
de mogelijkheden scheppen", zegt Hoo
gerheide, nogmaals aangevend waarom
TESO een oonoreet plan verlangt.
Gevolgen
De TESO-directeur wijst er met na
druk op dat TESO alleen een dubbel
deksschip wil omdat het vervoersaan
bod een dergelijke investering noodza
kelijk maakt. „Wij hebben de behoefte
aan vervoer niet gecreëerd", zegt hij,
„maar worden geconfronteerd met de
gevolgen van een in het verleden ge
voerd gemeentelijk beleid.
De mensen gaan niet met de boot
mee omwille van de tocht over het
Zo tekende architect Alkema de voorgevel van het nieuwe kantoorgebouw annex werk
plaats van TESO. Het gebouw is 3.5 meter lang en 13,3 meter breed. Er zijn onder meer
afdelingen gepland voor de administratie en de technische dienst alsmede een vergader
zaal, een instructielokaal en een archiefruimte. Het gebouw heeft zowel een ingang aan
de havenzijde als aan de Landsdiepzijde.
Goedkoper
Gezien het stijgende vervoersaanbod
en lin aanmerking genomen dat de
(Pexeilse vervoersonderneming als doel
stelling heefit al het aanbod te verwer
ken (een doelstelling waaraam miidt
wordt getornd) kiest TESO voor de aam-
schaf van idu'beld eiksboten in plaats vam
een schip vam het huidige type. Hooger
heide: „Dubbeldekisschepen zijm zowel
Bchmiisdh (gezien de korte vaarafstamd die
niet meer dan 3 schepen toestaat, zo
blijkt «uit nautische onderzoekingen) als
bed rijfis^economisch aantrekkelijker. Uit
het oogpunt vam investering blij'kt dat
een dubbeldekssdhip bij een toename
van de vervoerscapaciteit met l°/o, de N
helft goedkoper is dam een emkeldeks-i
•chip. Daar komt bij dat het arbeidsloon
toert een dubbeldekker münder sterk
•tijgt. Personeelsuitbreiding blijft ge
ring en je kumt veel langer met één
•chip doorvaren. Met een investering im
een dubbeldekker, die geraamd wordt
op zo'm 30 miljoen gulden, ds veel meer
te presteren. De toename im 'het vervoer
zal itocsh de investering moeten dekken",
aldus Hoogeihéide.
Binnen de grenzen
Het vervoer van en naar TexCl met
een dubbeldekssdhip vereist aanpassing
c.q uitbreiding vam de veerhavens, zo
wel dm Den Helder als op Texel. Het
Balgzand biedt mogelijkheden, de hui
dige veerhaven im Den Helder miert.
TESO richt zidh op uitbreiding vam de
Texelse veerhaven. Haar plan is op en
kele kleine onderdelen na, geprojec
teerd bommen de door B. en W. aangege
ven (uitbreidimgsgrenzen. Zoails al eerder
jezegd is dit een uitbreiding in weste
lijke rimobtiimg (Zie foto). Het meest link
se havenhoofd ds ongeveer 400 meier
g. De havenmond heeft een breedte
vam 150 meter .hetgeen in vergelijking
toet de huidige grootte meer dam een
Verdubbeling as. De havenhoofden zijm
gebaseerd op de stroomloop lm het
.rsdiep. De lengte vam de havenkom,
Itoorgebouw ammex werkplaats opgeno
men. De realisering vam dliit gebouw;
waarvoor al -een schetsontwerp bestaat
(zie foto) is niet afhankelijk vam het ver
dwijnen van het huidige havengebouw.
„Immers", aldus TESO, „ingrijpende
verbouwingen aam het bestaande kan
toor zijm miiet verantwoord door de korte
gebruiksduur".
Voor het kantoorgebouw-werkplaats
is een reserve aanlegplaats getekend, zo
dat vanuit de werkplaats het onderhoud
aan de schepen kan plaatshebben. Ach
ter dit gebouw bevindt zich een par
keerterrein aan het Landsdiep. Kantoor-
werkplaats en het restaurant zullen in
twee aparte gebouwen worden onder
gebracht Het restaurant is linksonder
op de kaart, od 50 meter van de fuik
gepland.
Geen bestek
5
Hert opstelterreim op deze 'kaant heeft
een capaciteit vam circa 800 personen
auto's. De huidige opstelruimte biedt
plaats aam ongeveer 550 auto's. „Het
wegenbeloop ds zodanig gekozen dart
maar onze mening optimaal gebruik kam
worden gemaakt vam bedde aamlegriCh-
timgen", aldus TESO dm de begeleidings
brief. TESO -'advocaat mr. L. Mok deelde
donderdagavond op de hoorzitting mee
dat 'het voorstel een planologisch karak
ter heeft. De (tekeningen en de toeflioh-
tirng zijm itechmlsdh zorgvuldig overwo
gen. Een en (ander moet miert als bestek
beschouwd worden", «aldus nar. Mok.
Ook een 'kostenberekening ds nog rniet
'gemaakt, zo laat de heer Hoogerheide
weten. Voegt daar aam lboe: „Bdmmen 48
uur zou dart uitgerekend kummen wor
den. Maar dart; ds mu mog niet aan de or
de. Een bestemimdmgspl'am betekent
slechts het planologisch bestemmen vam
de ruim/te"
Het TESO-plan moet dam ook alleen
gezien worden als een aangelegenheid
vam de vervoersonderneming en 'haar
«adviseurs, ontwikkeld op basis vam de
aanwezige parate kennis. Zo is bijvoor
beeld Rijkswaterstaat miert bij deze plan
ning betrokken. Zoals bekend is RWS de
(instantie die zo'm veerhaven zou moeten
Marsdiep maar omwille van een be
zoek aan Texel! Om het aanbod te we
ren moet je Texel minder aantrekkelijk
maken. Dat klinkt absurd, maar in we
zen is het zo. Voor de vragen „Wat is
goed voor Texel?", „Wat wil je met
Texel?" en „Consolidatie of verminde
ring van het vervoer?" moet op het
politieke vlak een antwoord worden
gegeven. Een complex probleem is het
wel", zo zegt Hoogerheide. Wijst er
op dat de groei van het toerisme niet
name van het vervoer veroorzaken. Dat
die ontwikkeling niet zonder meer mo
gelijk is blijkt wel uit bovenstaande cij
fers".
De TESO-direateur wijst erop dart hert
rapport „Winkels iop Texel, detaillist en
consument" vam maant 1973 de moodzaak
vam setizoenverbradimg duidelijk aan
toont. Legt uit: „In dit rapport wordt
(uitgegaan vam een «reëele dm'komsteiwer-
'beterimg vam de «consument. Juist deze
imlkomensgroei staat landelijk nadruk
kelijk iter discussie. iBij toepassing vam
de zg. mullijm (geen reëele inkomens
verbetering) zal op ©mdere wijze oom-
pensalbie moeten worden gevonden voor
de detailhandel en de instandhouding
vam de daarmee verbonden werkgele
genheid zodat de 'geraamde ontwikke
ling itot stand kam komen. Sedzoemsver-
breding «is hiervoor de meest voor de
hand liggende mogelijkheid. Hert TESO-
plan voor veerhavenu'iitbreidimg is mede
ingegeven 'door de zorg voor dmstaind-
houding vam ide werkgelegenheid", ai-
idus Hoogerheide.
Inflatie
Een ander motief voor TESO om snel
spijkers met koppen ite Slaan is de hol
lende inflatie die de investeringen op
drijft. Im zijm jaarverslag schrijft Hoo
gerheide .dat langdurige stagnatie vam
de ontwikkeling vam 'm dubbeldeksschip
vergaande financiële gevolgen zal heb
ben. ImmDiddCls heeft TESO de beslissing
voor ontwikkeling van een dubbeldek
ker opgeschort.
Dc TESO-directeur vindt verder dat
de inflatie zowel voor TESO als voor de
detailhandel omzetgroei eist om de las
ten te compenseren. „Weinig midden
standers", zo zegt hij, „hebben het oog
merk meer te verdienen door een toena
me van de toeristengroei, als ook conso
lidatie van de huidige situatie mogelijk
is".
Ziet TESO geen mogelijkheden im een
reserveringssysteem Hoogerheide
„Nee. Dat zou in strijd zijm met onze
doelsteflliimg. Reservering komt er op
meer dait je de mensen al weigert te ver
voeren terwijl ze mog thuis zijm. Gezien
de huidige logiescapaCiteit op Texel
leidt zo'm systeem ook tot een lagere be
zettingsgraad"
een, twee, drie kan worden stopgezet.
Zo is het verblijfsrecreatieprojekt De
Krim juridisch niet meer stop te zetten.
„Hoogstens over de vorm van realise
ring kan nog gepraat worden. De
Krim zal echter wel van invloed zijn
op de vervoersbehoefte. Maar de
groei wordt ook veroorzaakt door een
grotere mobiliteit van de Texelaars en
door de toename van het aantal cara
vans", aldus Hoogerheide.
Dc TESO-directeur wijst op de beper
kingen die een tekort aan vervoerscapa
citeit voor het eiland, zijns inziens, ntet
zich meebrengt. Uit een overzicht van
TESO vanaf 1964 blijkt dat dc vervoers-
groei gelijkmatig, over het gehele jaar
verdeeld, tot stand komt. Hoogerheide:
„Reeds jaren geldt de vuistregel dat bij
een bezettingspercentage van 50%
wachttijden ontstaan. Voor 1974 bere
kenden wij een gemiddeld bezettings
percentage van ruim 53%. Seizoenver
breding zal ongetwijfeld een extra-toc-
Economie contra milieu
Dat de Texelse mdiddenstamidere met
hum bezwaren volledig bij TESO aam
sluiten bleek 'al Uit de sitrekkimg vam de
bezwaarschriften van Jonge Onderne
mers, Reorom, Horecaf, Horeca Neder
land en het Texels Verbond vam Onder
nemers. Op de hoorzitting vam j.l. don
derdag werden deze bezwaren nog eens
toegelicht. Dat deden ook de Wadden-
zeeverenigiimg en «de werkgroep „Milieu
Den Helder". De milieuorgamisatdes
staan lijnrecht (tegenover de economisch
gerichte organisaties en iaiten daarmee
de strijd milieu tegen economie voor de
zoveelste maall weer ontbranden.
Tijd voor onderzoek
Bestuurslid P. de Wilde vam de Wad-
demzeeverengumg pleitte er voor de hia-
venaJktdiviteiten los (te koppelen vam het
bestemmingsplan zodat tijd kam worden
vrijgemaakt voor een uitgebreid ver-
voensomjderzoek. „De prognoses die over
de (toekomst werden gedaan zijm inmid
dels achterhaald door de feiten", zo zed
hij.
De Wilde liet weten dat de Wadden
zeevereniging in samenwerking met het
Nederlands Economisch Instituut op
Terschelling een vervoersonderzoek wil
houden waaruit een toekomstvisie wordt
ontwikkeld. De andere Waddeneilanden
is gevraagd hun medewerking te verle
nen. Vlieland heeft inmiddels adhesie
aan dit onderzoek betuigd.
De rigoreuse uitbreiding die TESO dm
haar veenhaveniplam voor ogen staart
rnoemde De Wülde verwerpelijk. Niette
min kom hij wel begrip opbrengen voor
de stedlingmame van de vervoersorga-
mrtsaitie. Het autovervoer moet maar zijm
mening gestabiliseerd en gestroomlijnd
worden. Bij catastrofes moeten boten
met zijland'ig de veiligheid vam hert
vervoer zeker stellen, aldus De Wölde
namens de Waddenzee vereniging.
Den Helder
De heer Vam Benmefcom sprak, ma-
mens de werkgroep Milieu Den Helder,
over de 'gevolgen die een veerhavemuit-
'breidimg op Texel voor Den Helder en
omstreken (Balgzand) zal hebben. „Het
ene 'kun je miiet los z;«en vam het andere".
Hij wees op een ibriief vam het Texels ge
meentebestuur aam Den Helder waarin
helt vorig jaar mei protesteerde tegen
het voornemen «een haven dm het Balg
zand to vestigen, Milieuoverwegingen
spelen bij idirt protest een grote rol. Vam
Benmekom memoreerde verder dart als
de veeihaven maar het BaQgzamd zou
worden verplaatst de afstand maar het
centrum vam Den Helder '(mu 2 kilome
ter) op zijm minst verdubbeld of zelfs
vervijfvoudigd wondt.
Recht overeind
Burgemeester W. H. Sprenger liet we
ten dat het protest van Texel recht over
eind blijft staan en in aanmerking zal
worden genomen bij de belangenafwe
ging in het kader van artikel 11 van de
wet op de Ruimtelijke Ordening. Met
dit artikel in de hand kunnen B. en W.
de globale bestemming van de veerha
ven, die hun voorlopig voor ogen staat,
verder uitwerken. Het college heeft
zichzelf hierbij echter de verplichting
opgelegd dat de gemeenteraad zich over
een dergelijke uitwerking moet uitspre
ken. Deze verplichting is door het colle
ge aan artikel 11 toegevoegd.
Op een vraag vam Vam Benmekom
deelde de burgemeester mee dalt Texel
'betrokken (is 'bij de discussie over ver
zwaring vam de dijk bij de Heidense
veerhaven. Er lis goed overleg gaande
(tussen Den Helder, Texel en RWS. B. en
W. staan op het standpunt dat hert op-
steliterretim bij de veerhaven om geen ge
val verkleind mag worden. Liever ziet
het college 'een vergroting vam het ter
rein.
Het ontwerp-bestemmingsplan 't
Horntje zal dinsdag 10 juni aan de raad
ter goedkeuring worden voorgelegd.
MMMIIIM
zo'n veilige ERIK
ELEKTRISCHE DEKEN
koop u bij
Wilhelm i na laan
telefoon 2575
interieuradviseurs
30, Den Burg,
