Vier kinderen Jozefschool
in schoolradioprogramma
Groei niet optimaal
Uitbreiding lagere scholen in
Oosterend, Oudeschild en Den Burg
e
Naar aanleiding Andersen-expositie
Geen raadsbesluit over Robbedoes
BOUW
Burgerlijke stand
DUIN BOUWT
BIBLIOTHEEK
Zon. maan en hoow water
Verbod bouw losstaande
berging bij zomerhuis
Oosterender bejaardentocht
Restauratie monumenten
T. van den Heerik tegen
voorfinanciering rijkssubs.
Raadslid Weijdt (Tex. Bel.)
„RIOLERING RST
ZWAAR OVERTROKKEN"
Bejaardenreis Den Burg
Tweede blad Texelse Courant, vrijdag 13 juni 1975
n de expositieruimte van het raad
huis is tot 8 juli een tentoonstelling te
zien over het leven en werk van de
Deense sprookjesschrijver Hans Chris
tian Andersen. Deze expositie wordt
gehouden in het kader van de herden
king dat Andersen 100 jaar geleden
(in 1875) overleed.
In de expositieruimte werden dins
dagmiddag opnamen gemaakt voor het
schoolradioprogramma van de KRO dat
op maandag 30 juni 's morgens om 9.50
uur wordt uitgezonden en gewijd zal
zijn aan Andersen. Samenstelster Janne
'oort-van Eeden sprak met vier kinderen
van de St. Jozefschool, te weten: Mar
cel van Bentum, Kees Hopman, Conny
v. d. Wetering en Wiesje Rijk. De kinde
ren hadden zich op dit programma enig
zins voorbereid. Zij lazen de sprookjes
van Andersen, keken in de encyclopedie
en vroegen wat aan de meester. Janne
Poort-van Eeden liep met de kinderen
langs de borden waarop het leven en
werk van Andersen in woord en beeld
(e zien is. Zij stelde de kinderen wat
vragen en liet ze enkele sprookjes ver
tellen aan de hand van afbeeldingen.
Het schoolradioprogramma is een ak-
tuele documentaire over Hans Christian
Andersen.
Beroemd
Andersen was een reislustig man. Hij
trok heel Europa door; bezat een
uniek vermogen om relaties aan te kno
pen in alle kringen van de maatschap
pij. Naast de beroemde sprookjes en
vertellingen (zoals De nieuwe kleren van
de keizer, Duimelotje, De zwijnenhoe
der en het meisje met de zwavelstokjes)
die in ruim honderd verschillende talen
gedrukt zijn, schreef Andersen ook ro
mans en reisverhalen Tevens tekende
hij dingen die hii op zijn reizen tegen
kwam. Enkele tekeningen zijn ook in
het raadhuis te zien.
Vele kunstenaars hebben zich bezig
gehouden met de illustratie van Ander-
sens werk. Hans Christian Andersen be
zocht ook Nederland Drie keer verbleef
hij in Amsterdam (in 1847, '66 en '68)
maar hij bezocht ook Utrecht, Deventer,
Haarlem en Den Haag. Ook van deze
bezoeken is het nodige te zien.
De tentoonstelling is open tijdens de
raadhuisuren.
van 4 tot en met 10 juni 1975
Geboren: Cornelia, dv. Jan Vonk en
Cornelia M. Koorn; Bart, zv. Bernard
Oostra en Hendrikje Otten; Gusta, dv.
Cornelis Koopman en Annaliesje Blom
Overleden: Pieter van Liere, oud 84
jaar, wonende te Den Burg.
WIELERVERENIGING TEXEL
De wv Texel hield zondag 8 juni de
laatste wedstrijd van de voorjaarscom
petitie. Er reden meer renners mee dan
in voorgaande wedstrijden. Alleen ont
brak dit keer L van Elk.
Bij de jeugd verliep de strijd volgens
verwachting. De uitslag: 1. A. Winter; 2.
R. van Boven; 3. E. Kooiman.
Bij de nieuwelingen reed een nieuwe
renner mee dl? het tempo toch nog niet
kon volgen maar wei de wedstrijd uit
reed; hetgeen geen slecht resultaat is
voor de eerste keer. Eerste werd D. Zui-
dewind; 2. A. Smit en 3. J. Huydink.
Ondanks hetontbreken van L. van
Elk was er bij de senioren een fikse
strijd, vooral van P. Tromp en H. Boe
kei, die voor de tweede keer dit seizoen
meereden. S. Appel reed dit keer slecht
maar bleef, net als G. Koorn, door gaan
tot het einde Winnaar werd P. Tromp,
2. D. Bakker, 3. A. Huisman.
Eindklassement voorjaarscompetitie:
Jeugd: 1 A. Winter, 2. R van Boven,
3 E Kooiman.
Nieuwelingen: 1 D Zuidewind, 2. A
Smit, 3 J. Huydink.
Senioren: 1. L. van Elk. 2 D. Bakker,
3. J. van Halderen, 4 A. Huisman, 5. H.
Koorn, 6. S. Appel, 7 D. Vinke, 8. G.
Koorn, 9. H. Boekei, 10 P. Tromp, 11.
W Koorn, 12. A. Terpstra
Zondag 14 juni start zomercompetitie,
aanvang 9.30 uur.
Aannemer C. H. F. Duin gaat de bi
bliotheek bouwen. Bij de openbare aan
besteding afgelopen dinsdag, waaraan
vier Texelse aannemersbedrijven deel
namen, kwam Duin als laagste inschrij
ver uit de bus.
Hij schreef in voor een bedrag van
362 025 gulden (met risicoregeling) en
zonder risicoregeling voor 387.025 gul
den. Daarmee zat Duin ruim onder de
begroting van 420.172 gulden. De N.V.
Jorritsma uit Bolsward kwam op de
tweede plaats en de firma Drijver met
382.150 en 407.000 gulden op de derde
plaats. De B V Gieze (Eierland) en de
gebroeders Bruin hadden de hoogste in
schrijvingsbedragen van de 16 meedin
gende aannemers. Zoals bekend wordt
de bibliotheek gebouwd aan de Drijver
straat hoek Bernhardlaan. Met de bouvf
zal nog voor 1 juli worden begonnen.
De zen ikzwnt 15 junJi «op om 4.20 uur en
gaait omider om 21.01 uur, 18 juni op om
4.19 uur en onder om 21.03 uur.
Maan: 16 junii E.K.; 23 jund V.M.
Hoog waiter ter rede van OudeschLLd
Vrijdiaig 13 juni 11.09 en 23.39
Zaterdag 14 juni 11.47 en
Zondlaig 15 juni 0.22 en 12.24
Maandag 16 juni 1.00 en 13.00
Dinsdag 17 janna 1 40 en 13.44
Woensldag 18 jumd 2.35 en 14.59
Donideildag 19 juni 3.53 en 16.25
Vrijldfaig 20 juni 5.16 en 17.48
Zaterdag 21 juni 6.29 en 19.00
Aan het strand is het ongeveer een
uur eeilder hoog waiter.
Laag water valt gemiddeld 6.15 uur
na hoog water.
In de verordening op de seizoenwoon-
bedrijven willen B. en W. een uitdruk
kelijk verbod opnemen om losstaande
bergingen bij een zomerhuis te bouwen.
Dit om alle misverstanden te voorko
men, aangezien in de huidige verorde
ning geen uitdrukkelijk verbod is opge
nomen. Niettemin zijn dergelijke op
trekjes altijd door B en W. geweerd.
Voorts willen B. en W. niet meer toe
staan dat een gezin met meerdere woon
ruimten ook noff eens een zomerwoning
bij een eensgezinswoning mag bouwen.
„Dit wordt uitgesloten voor degene die
weliswaar hej hoofdgebouw permanent
bewoond, maar wiens echtgeno(o)t(e)
elders over woonruimte beschikt die
permanent bewoond kan worden en
door een deel van het gezin ook als zo
danig bewoond wordt", aldus het colle
ge.
OOSTEREND Zaterdag 28 juni
wordt de bejaardentocht van Oosterend
gehouden. Er wordt een rondrit over
Texel gemaakt, start 's morgens op een
nog nader aan te kondigen tijd. Gebruik
wordt gemaakt van particuliere auto's
De deelnemers zijn geen kosten ver
schuldigd aangezien deze worden be
streden uit de door de organiserende
dorpscommissie gehouden kollekte.
Op automobilisten wordt een beroep
gedaan vervoer aan te bieden. Zij wor
den verzocht contact op te nemen met
mevrouw Roeper, Achtertune 2, tele
foon (02223) 204 of mevrouw Zegers,
Achtertune 23, telefoon (02223) 458. Be
jaarden die aan de tocht willen deelne
men kunnen zich opgeven bij dezelfde
personen.
De CVO school in Den Burg, de ols
Oudeschild en de School met de Bijbel
in Oosterend worden uitgebreid. Voor
deze uitbreiding heeft de gemeente
een geldl°r.ing van 953.000 gulden af-
gesI'On bij de Bank voor Nederland-
scne Gemeenten.
De School met de Bijbel krijgt er
een vijfde en zesde leslokaal bij (kos
ten: 360 mille) terwijl de CVO school
een zesde lokaal rijker wordt (152 mil
le). De uitbreiding van de openbare
lagere school Oudeschild is inmid
dels al aanbesteed. De firma Gieze
uit Eierland schreef als laagste in met
een bedrag van 308.177 gulden (inclu
sief BTW) Dit ligt ongeveer 16 duizend
gulden lager dan de begroting. De ols
krijgt een vierde lokaal alsmede een
handvaardigheidslokaal annex ge
meenschapsruimte.
De Robbedoes
Met de door B. en \V. voorgestelde
uitbreiding van de kleuterschool „De
Robbedoes" in Oosterend met één speel
werklokaal ging de raad dinsdagavond
niet akkoord. Op aandringen van vooral
Van den Heerik namen B. en W. dit
voorstel terug en gaan zij de mogelijk
heden onderzoeken voor de bouw van
een permanent schoolgebouw.
Van den Heerik zei dat semi-perma-
nente gebouwen niet meer in deze tijd
passen. Hij vond 184 mille voor uitbrei
ding van het semi-permanente gebouw
verschrikkelijk duur en maakte een be
rekening voor de bouw van een drie-
klassige permanente kleuterschool
waarbij hij niet eens zoveel hoger uit
kwam dan het verbouwbedrag. „Waar
om moet een buitendorp weer opge
scheept worden met een houten gebouw
terwijl Den Burg een mooie permanente
kleuterschool (De Buitelboet red.)
Het voorfinancieren van de rijkssub'
sidie voor restauratie van monumenten
gaat mij te ver. Dat gaat de gemeente
zo'n 80 a 90 duizend gulden kosten. Ik
vind die prijs te hoog", aldus raadslid
T. van den Heerik dinsdagavond tij
dons de raadsvergadering.
Hij doelde op de rente die de gemeen
te óp zich neemt
Nauta: „Met voorfinanciering nemen
wij financiële belemmeringen weg
waardoor het in feite aantrekkelijker
wordt te restaureren dan nieuw te bou
wen. Op deze manier stimuleren wij de
restauratie". Wethouder Zuidewind zei
dat de gemeente notabene in het monu
mentenjaar een taak van de overheid
moet overnemen. „De overheid weer
houdt mensen van restauratie omdat de
subsidies achterblijven". Van den Heer
ik bleef tegen. „Ik vind dat we met die
80 mille beter andere restauraties op
gang kunnen helpen", zei hij. Wel ging
het Texels Belang-raadslid akkoord met
het collegevoorstel de gemeentelijke
subsidie uit te keren naarmate de res
tauratie vordert.
heeft?", vroeg hij zich af. Zijn fractiege
noot Weijdt constateerde dat er vol
doende gelegenheid is voor nadere in
formatie en onderzoek. „We staan niet
met de rug tegen de muur omdat „De
Robbedoes" in augustus gebruik kan
maken van een noodlokaal in de ols
Oosterend", aldus Weijdt.
Burgemeester W H. Sprenger deelde
mee dat de inspectrice van het kleuter
onderwijs geen aanleiding zag om ad
vies voor een nieuw schoolgebouw uit
te brengen omdat volgens haar „De Rob
bedoes" nog in redelijke staat verkeert
en voldoet aan de eisen van het kleu
teronderwijs. Het schoolbestuur van „De
Robbedoes" daarentegen had wel ge
vraagd om een permanent gebouw om
daarmee de gebreken van de oude
school radicaal weg te nemen.
Van den Heerik kreeg bijval van de
anrere raadsleden alsmede van wethou
der Nauta. Jan Witte: „We moeten ons
bezinnen over de vraag of we in de toe
komst toemoeten naar permanente of
naar semi-permanente schoolgebou
wen".
De helft van de RST camping Loods
mansduin wordt voorzien van riolering.
Hiermee gaat een investering van 4 ton
gepaard. Tot dusver mocht de camping
zijn afvalwater vrij lozen, hetgeen toe
gestaan werd via een ontheffing. De in
spectie Volksgezondheid alsmede PWN
hebben laten weten dat het deze zomer
de laatste keer is dat een dergelijke ont
heffing wordt verleend. Zij hebben zelfs
gedreigd dat de gemeente Loodsmans
duin moet afschrijven als de riolering
niet voor het nieuwe toeristenseizoen
in de grond ligt.
De gemeente wordt hierdoor gedwon
gen een riolering aan te leggen. Raads
lid L. J. Weijdt trok de noodzaak voor
deze zeer forse investering sterk in twij
fel „De eis van inspectie en PWN is niet
waar te maken". Volgens Weijdt is de
vervuiling nauwelijks het vermelden
waard. „Dit is een zwaar overtroffen
zaak die veel geld kost", zei hij.
Van den Heerik was 't met hem eens.
De riolering wordt aangesloten op de
bestaande pompkelder in Den Hoorn.
7itwaterende Sluizen hebben echter laten
weten dat deze pompkelder vervangen
moet worden. Het is de bedoeling dat er
van de nieuwe pompkelder naar de Zui
veringsinstallatie in De Koog een pers
leiding wordt aangelegd waardoor het
afvalwater van Loodsmansduin naar De
Koog wordt afgevoerd.
De reis van de bejaardenbond afde
ling Den Burg zal met twee bussen ge
maakt worden. Dinsdagochtend vertrek
ken beide bussen om half negen vanaf
de Elemert naar 't Horntje. De ene bus
volgt de gewone route langs Buiten-
heim. De andere bus rijdt via de norma
le route naar De Gollard waar ook de
bejaarden van „Irene" kunnen instap
pen. Daarna gaat het naar garage Kac-
zor aan de Keesomlaan waarna koers
naar de boot wordt gezet.
vroege zaai. Bij nat en koud voorjaar-
weer gebeurt het dan ook in die jaren
dat de bieten moeilijk en slecht opko
men. Nu is er meteen bij het ploegen op
het bedrijf van de heer Keijser een zaai-
bed bewerking gedaan door middel van
De groeiomstandigheden zijn in dit
voorjaar nog steeds niet optimaal ge
weest. De natte winter met het natte
voorjaar en de lage temperaturen van
de laatste maanden hebben er voor ge-
lorgd dat de groei van de meeste ge
wassen zeer traag verloopt.
Op de meeste percelen granen zien
we momenteel afwijkingen in de kleur
van het gewas. Veelal is dit wel te ver-
Üaren omdat de structuur van de gron
den niet altijd ideaal waren bij de zaai.
De te stugge ondergrond heeft veelal
een te matige beworteling van de gra
ten gegeven. Hierdoor is de vocht- en
ilantenvoedendebestandelen voorzie-
ïing minder dan wanneer de gronden
n een goede staat waren. Het is te ho-
>en dat de temperaturen hoog blijven
ai dat er regelmatig een kleine hoeveel-
ïeid regenwater valt om zodoende
itraks toch nog op een redelijke op-
irengst te mogen rekenen.
Ander jaarlijks terugkerende gebrek-
ten die gevonden worden zijn: De „zu-
■e" ziekte. Dit gebrek komt nu bijna op
iet gehele eiland voor. Het begint in de
lercelen meestal pleksgewijs op te tre-
ien en wanneer er dan meteen geen
maatregelen worden getroffen om dit
iebrek te verhelpen door het strooien
fan een kalkmeststof dan worden deze
ilekken steeds groter omdat de gewas-
en een hoeveelheid kalk bij de oogst
meenemen en door de zure werkinr van
Ie meeste mengmeststoffen de kalkam-
monsalpeter. Op de lichte gronden met
*n hoeveelheid schelpen zien wij nogal
tens dat er een overvloed aan kalk aan
wezig is en dat er dan mangaangebrek
m het graangewas optreed. Dit euvel is
iemakkelijk te verhelpen door 10 15
kg mangaansulfaat op het graangewas
te spuiten met een grote hoeveelheid
water.
In tegenstelling tot het vorige voor
jaar zijn de bieten op praktisch alle per
celen goed opgekomen.
De onkruidbestrijding met alleen py-
ramin is op de meeste percelen bieten
tegengevallen ondanks dat het weer
voor de werking van het pyramin toch
zeer gunstig is geweest. Hierdoor is er
dan ook reeds op de meeste percelen
een tweede bespuiting met betanal uit
gevoerd. Hiervan kunnen we toch stel
len dat dit middel zeer gunstige resul
taten te zien heeft gegeven.
Op de bedrijven daar waar eerst geen
pyramin is gespoten direkt na het
zaaien van de bieten is de na opkomst
bespuiting ook zeer goed geslaagd. Veel
al is de betanal gemengd met pyramin
of venzar. Deze laatste middelen dienen
dan voor de na opkomst van later kie
mende onkruiden. De bieten zijn in deze
gevallen niet geremd door de pyramin-
bespuiting direkt na het zaaien. Op een
paar bedrijven geeft de opslag van Ita
liaans raaigras extra werk. Het blijkt
dat het zaad van Italiaans raaigras zijn
kiemkracht in de grond zeer lang kan
blijven behouden. Het komt voor dat het
zaad van dit gras na vier jaar nog ver
rassingen kan geven wanneer er niet
met een gras- of kweekdoder is gespo
ten.
Proef
Op het bedrijf van de heer A. J. Keij
ser in Ongeren is dit voorjaar een proef
aangelegd voor de zaaibedbereiding van
hietenland. Doordat de lichte gronden
veelal in het voorjaar worden geploegd
is het zaaibed bij het zaaien van bieten
meestal erg los met het gevaar dat de
bietenzaadjes te diep wegvallen bij een
m
i Go r
een vorenpakker Dit werktuig loopt
achter de ploeg aan en drukt de grond
enigszins aan terwijl de grond niet te
fijn wordt met het gevaar dat de bieten
gaan verstuiven. Het perceel waar deze
bewerking heeft plaatsgevonden ligt
aan de weg van Den Burg naar De Waal
en is omgeven door een tuinwal. De op
komst is goed en in tegenstelling tot
drie jaar terug zijn de bieten niet ver
stoven.
Aardappelen
Dit voorjaar liggen de grootste pro
blemen bij de opkomst van de aardap
pelen. Het blijkt dat de aardappelen
zeer traag in de grond kiemen en het
gebeurt dan ook dat er in het geheel
geen kiem aan de aardappelknol komt.
Meerdere oorzaken zijn er te noemen
maar veelal is het een combinatie van
factoren die er toe leiden dat de aardap
pelen traag of in het geheel niet boven
de grond komen. Dit euvel treedt ook
niet alleen op in één of twee rassen
maar het komt in vele rassen voor.
Vooral voor dit gewas is het te hopen
dat de groeiomstandigheden goed zullen
blijven.
Het grasland
Ook hier vallen de eerste opbrengsten
direkt nog niet mee. Maar toch valt het
wel weer op dat diegenen die vroeg en
voldoende kustmest en of mest hebben
gestrooid nu reeds een hoeveelheid ruw-
voer, en te verwachten van zeer goede
kwaliteit, hebben gewonnen. Anderen
die wat later met de kunstmestzak het
land in zijn gegaan zullen nu in de ko
mende weken met de oogst van het
grasgewas beginnen. Hier is reeds een
zeer belangrijke groeiperiode verloren
gegaan en zal ook dit jaar niet meer in
gehaald kunnen worden.
Het valt nu ook reeds op dat de her-
groei van een aantal graspercelen traag
verloopt. Niet alleen dat de droogte met
de slechte structuur van de grond daar
een rol bij speelt maar het is ook moge
lijk dat 't grasgewas reeds vrij zwaar was
maar tevens dat er te kort wordt ge
maaid. Nu is het niet mijn bedoeling
om alleen de koppen van het grasgewas
te oogsten maar ook niet om de zode
„kapot" te maaien en alles te oogsten.
Hiertussen is een middenweg en er moet
dan ook naar gestreefd worden dat de
grasstoppel gemiddeld 5 cm lang na het
maaien blijft, gemeten vanaf de vaste
grond.
Het hooiland
De tijd om te hooien is reeds aange
broken. Uit de analyseuitslagen van het
hooi van vorig jaar kwam tot uiting dat
er bij de hooioogst partijen waren in-
geschuurd met lage gehaltes en een
hoog gehalte aan ruwe celstof. Bij de
bespreking van deze uitslagen is er toen
reeds op gewezen, dat willen we kwali
tatief een beter produkt oogsten, dan zal
er vroeger gemaaid dienen te worden.
De beste periode is dan aangebroken
als de aar van het gras te voorschijn
komt. Niet alleen dat de kwaliteit van
het te oogsten produkt beter is, maar er
zal ook vroeger een etgroen op het per
ceel staan.
Bemesting geoogste percelen
De prijzen van de kunstmeststoffen
zijn de laatste winter sterk gestegen.
Hierdoor kan ik mij niet aan de indruk
onttrekken dat er wel eens minder
kunstmest is gestrooid dan in voorgaan
de jaren. Nu is dit niet het geval bij de
stikstofmeststoffen maar ik denk voor
al aan de meststoffen kali en in niet
minder mate fosfaat. Er is reeds weer
kaligebrek geconstateerd in grasland en
ook heb ik de indruk dat door het niet
strooien van een direkt opneembare fos
faatmeststof de groei van het grasge
was is vertraagd.
Voor een optimale groei dienen alle
gewenste voedingsstoffen voor de plant
direkt opneembaar aanwezig te zijn. De
groei wordt dan ook bepaald door die
voedingsstof die het minst aanwezig is.
Door de uitspoeling van meststoffen in
de afgelopen natte herfst, voorjaar en
winter is het vooral voor de lichtere
gronden raadzaam om niet alleen een
stikstofmest te strooien maar een meng-
meststof waarin zowel stikstof, kali als
fosfaat voorkomen. Doordat de voorra
den aan ruwvoer op meeste bedrijven
in de afgelopen stalperiode voor het
grootste deel zijn opgeraakt is het aan-
bevelingswaard om in geen geval te zui
nig te zijn met de bemesting op 't gras
land waarvan het meeste ruwvoer en
uiteindelijk de melk vandaan dient te
komen
Opening proefstation
voor de akkerbouw
Op 18 en 19 juni wordt het Proefsta
tion voor de akkerbouw in de Flevo-
polder opengesteld voor excursies. Spe
ciaal op deze dagen wordt een ieder in
de gelegenheid gesteld om eens nader
kennis te maken met dit proefstation.
Niet alleen, dat de gewassen in het land
bekeken zullen kunnen worden, ook is
er verder binnen de gebouwen het één
en ander te zien. Mochten er onder de
leden en niet-leden van de Vereniging
voor Bedrijfsvoorlichting belangstelling
bestaan om hier eens gezamenlijk een
kijkje te gaan nemen dan kunt u zich
opgeven bij de bedrijfsvoorlichter voor
14 juni a.s.
door J. Koolhof
Een overzicht van de expositie in het raadhuis over leven en werk van de Deense sprook
jesschrijver Hans Christian Andersen
