Voor het weekend
Dennenscheerder ook
in Texelse bossen
1
IM>
1
Artsen:
Groene Kruis:
Tandartsen:
Dierenartsen
Noedslachtingen
Kerkdiensten
Tweede blad Texelse Courant, vrijdag 31 oktober 1975
wrr.
ST'i'y
ïger.
icht-
i uil
jlen.
).000
door
.dar-
ocht
>r te
and-
male
ZATERDAG 1 NOVEMBER 1975:
Afdeling Noordholland:
Oosterend (Z)-St. George, 14.30 uur
Opperdoes 4-O'end (Z) 2, 14.30 uur
Junioren:
(vertrek boot 12.05 uur)
O'end Al-Kaagvogels Al, 14.45 uur
JVC Bl-Tex. Boys BI, 14 30 uur
(vertrek boot 13.05 uur)
1 Oosterend Bl-Vesdo BI, 13.30 uur
De Koog Bl-St. Boys BI, 14.45 uur
Zeemacht B2-C'dorp BI, 13.30 uur
m HCSC B3-Tex. Boys B2, 14.30 uur
Oosterend B2-HCSC B4, 13.30 uur
Texel Cl-BKC Cl, 13.30 uur
JVC Cl-Tex. Boys Cl, 15.45 uur
(vertrek boot 13.05 uur)
Vesdo Cl-Oosterend Cl, 13.30 uur
(vertrek boot 12.05 uur)
ZDH Cl-VZV Cl, 13.30 uur
Texel C2-BKC C2, 13.30 uur
W.vogels C3-Tex. Boys C2, 14 30 u.
WGW C5-Texel C3, 13.45 uur
Pupillen:
Afdeling A:
Tex Boys Al-Texel A3, 15.00 uur
Cocksdorp Al-Texel Al, 14.00 uur
Tex. Boys A2-Texel A2, 15.00 uur
Afdeling B:
Tex. Boys Bl-Texel BI, 14.00 uur
Texel B2-Cocksdorp BI,'15.00 uur
Afdeling C:
Tex. Boys C2-Texel C3, 14 00 uur
Texel Cl-Oosterend Cl, 12.00 uur
ZONDAG 2 NOVEMBER 1975:
Afdeling Noordholland:
Zaanstad-Texel, 14.30 uur
(vertrek boot 12.05 uur)
ZDH-Andijk, 14.30 uur
Tex. Boys-Schoorl, 14.30 uur
Kreileroord-Oosterend, 14.30 uur
(vertrek boot 12.05 uur)
Cocksdorp-Strandvogels, 14.30 uur
i Dirkshorn-De Koog, 14.30 uur
I (vertrek boot 12.05 uur)
Texel 2-SRC 3, 14.30 uur
naar de pas gevormde loten van gezonde
bomen en hollen deze uit. In het najaar
verlaten de kevers de loten en overwin
teren in de schors, voornamelijk aan de
stamvoet, waarin'ze voor dat doel korte
gangen graven. De naam dennescheer-
der heeft het dier te danken aan het feit
at na een harde wind veel uitgeholde
loten afgewaaid zijn en het daardoor
net lijkt alsof de boom is geschoren. De
dennescheerder is een echte bastkever
en heeft als voedselplant de denneboom,
zowel de gewone grove den als ook de
Oostenrijkse- en Corsicaanse den. Van
de laatste twee variëteiten zijn in Ne
derland ook meerdere bossen aangelegd,
zodat ook hierin de dennescheerder ak-
tief kan zijn. De symptomen van deze
de moderne bosbouw een steeds grotere
rol spelen. Deze bestrijding bestaat in
dit geval uit een vorm van boshygiëne.
Met boshygiëne wordt niet bedoeld
het schoonhouden van een bos (het op
ruimen van door mensen achtergelaten
afval en het tak- en bladvrij maken van
wegen en paden) maar het nemen van
maatregelen om een goed aangelegd bos
gezond te houden en te vrijwaren van
ziekten en plagen. Kijkend naar de le
venscyclus van de dennescheerder zien
we dat als het uitkomen van eieren of
het vervellen van larven voorkomen
kan worden het aantal dennescheerders
laag zal blijven. Door middel van bos
hygiëne is dit inderdaad mogelijk. Er
kan voor worden gezorgd dat alle dode
boomstammen (hieronder vallen ook de
omgezaagde of omgewaaide, niet meer
groeiende bomen) uit het bos worden
gehaald. Dit dient te gebeuren voordat
de eerste kevers eind mei gaan uitvlie
gen, zodat geen nieuwe bomen aangetast
kunnen worden. Een betere methode is
om de stammen te schillen; hiermee
wordt hetzelfde effect bereikt. De lar
ven en eieren verblijven immers in de
bast en op het hout. Haal je die bescher
mende laag (die tevens als voedsel dient)
weg dan hebben de eieren en de larven
geen levenskansen meer. De Nederland
se wetgever heeft daarom een voor
schrift uitgevaardigd, waarbij voor 15
mei al het dode, ongeschilde hout uit
het bos dient te zijn verwijderd.
Het voordeel van het bomen schillen
is dat het materiaal beschikbaar blijft
voor vele insecten en vogels (o a. de
specht).
Chemische bestrijding
De chemische bestrijding is een min
der elegante manier van bestrijding. Af
gezien van de uitwerking van insectici
de op het insect zelf, ben ik in principe
die manier ook vergif binnen. Er
zullen dan op den duur onder de vo
gels ook slachtoffers vallen. Een
voedselketen als bijvoorbeeld denne
scheerder, kleine vogel, roofvogel,
wordt zodoende bedreigd; maar niet
alleen deze direkt aanwijsbare groep
Indien er namelijk onder de kleine
re vogels slachtoffers vallen, is het
waarschijnlijk dat een andere insec
tenpopulatie de kans krijgt zich uit
te breiden, waardoor men weer met
een nieuwe plaag wordt geconfron
teerd.
Wettelijk zijn ook (nog) geen chemi
sche middelen toegelaten als bestrij
dingsmiddel tegen de dennescheerder.
Economische aspecten
Alleen de vreterij aan de loten is van
betekenis. Bij een massaal optreden
worden de boomkronen misvormd en
donateurs zijn welkom. Aanvang 20.00
uur. A.W.
S.V. Oosterend
Zaterdag krijgt het eerste St. George
uit Spierdijk op bezoek. Als nu de veld-
meerderheid ook eens in treffers wordt
uitgedrukt, blijven de punten ditmaal
thuis Aanvang 14.30 uur.
Het tweede speelt uit tegen Opper
does 4 en bindt daar om 14.30 uur de
strijd aan Met een volledige inzet is
een zege bereikbaar.
De Al junioren krijgen Kaagvogels
Al op bezoek en gezien de goede resul
taten van de afgelopen weken moet
minstens een gelijk spel behaald kunnen
worden. Aanvang 14.45 uur. De BI ju
nioren ontvangen om 13.30 uur Vesdo
BI en moeten zich kunnen revancheren
voor de nederlaag van afgelopen week
end. B2 junioren ontvangen eveneens
om 13.30 uur HCSC B4 en ook hier ver
wachten we twee punten. De Cl junio
ren gaan bij Vesdo Cl op bezoek en
hier zal het niet meevallen om een eer
vol resultaat te behalen, maar doe je
best. Aanvang 13.30 uur. Boot 12.05 uur.
Vertrek 11.30 uur vanaf het veld, ge
bracht door de heren Wijsman, B Trap
en G. Bakker (Avanti).
Van de pupillen spelen alleen de c-tjes
uit en wel om 11 30 uur tegen Texel c
en zij worden weggebracht door de he
ren M. Drijver, K. van Dijk en K. van
Leeuwen.
Zondag speelt het eerste om half drie
in Kreileroord tegen Kreileroord. Krei-
leroord staat onderaan, wat beslist niet
zeggen wil dat het een zacht eitje wordt.
Toch mogen hier geen punten verspeeld
worden.
Het tweede speelt thuis tegen Helder
4 en zal opnieuw een lastig duel tege
moet gaan, maar probeer de ingeslagen
weg te blijven volgen. Aanvang 14 30
uur.
Het derde gaat naar het sterke Oude-
sluis 3 en speelt hier om 12.00 uur. Als
er net als zondag j.l. gespeeld wordt
moet ook hier een puntje inzitten.
P.K.
Z.D.H.
Na het prachtige resultaat van het
eerste elftal bij het sterke Vesdo in
Schagerbrug hetgeen een teleurstelling
voor deze ploeg moet zijn, na hun fraaie
zege bij Andijk, komt zondag koploper
Andijk naar Den Hoorn Deze wedstrijd
is voor beide ploegen zeer belangrijk;
bovendien treden dan aanwasverliezen
op. Bij de huidige opvattingen over de
funkties van ons bos, wegen deze nade
len echter niet zwaar. Er wordt immers
niet alleen maar prioriteit aan het pro-
duktieaspect gegeven; recreatieve-
volksgezondheid-etische en estetische
aspecten hebben ook gewicht. In de na
bije toekomst zal het dienstverlenende
vermogen van een bos waarschijnlijk
belangrijker zijn dan het vermogen om
produktiehout te leveren. In dat licht
bekeken mag men stellen dat er aan
het optreden van de dennescheerder
weinig economisch nadeel is verbonden.
Slotopmerking: de dennescheerder is al
tijd aanwezig en aktief in de Texelse
bossen; door de laatste twee zware stor
men heeft hij de kans gezien zich tijde
lijk te vermeerderen en zodoende ook u
gelegenheid gegeven om iets van zijn
aanwezigheid te bespeuren.
een zege voor ZDH zou betekenen dat
we achter de kopgroep op de ranglijst
komen te staan. Na de slechte start had
den we dit haast niet meer verwacht.
En zo kunnen de toeschouwers om half
drie op ons terrein een interessante
strijd tegemoet zien, moedig onze jon
gens aan en zorg voor een ouderwetse
sfeer. Er wacht ons eerste nog een leuk
programma; van de 7 gespeelde wed
strijden zijn er reeds 5 uit gespeeld.
ZDH 2 gaat naar Vesdo 2. Mannen
jullie hebben zondag goed gespeeld
maar geen geluk gehad, zorg voor beide
punten; je weet nooit, misschien raakt
DWOW wel van slag
Het derde speelt wederom thuis en
wel als voorwedstrijd voor de grote
strijd van het eerste; om 12.15 uur komt
DWOW 4 op bezoek waar uit met 10
werd gewonnen. Zorg weer voor beide
punten, en supporters kom wat vroeger
naar het terrein om ook het derde aan
te moedigen.
ZDH junioren Al is vrij.
De C-junioren spelen zaterdagmid
dag thuis om 13 30 uur tegen VZV Cl.
Na de denderende zege van 110 vorige
week. We verwachten van jullie een
goede plaats op de ranglijst. F.Z.
S.V. Cocksdorp
Zondag krijgt het eerste het sterke
Strandvogels op bezoek. De laatste we
ken zijn we goed op dreef en we hopen
ook tegen Strandvogels voor een ver
rassing te kunnen zorgen. Als we met
dezelfde instelling het veld ingaan als
vorige week, zit er zeker weer een punt
in.
Het tweede speelt uit tegen ZAP 6 en
zal het ook deze keer niet gemakkelijk
krijgen. Met iets meer inzet als de afge
lopen weken moet er toch een punt aan
dit duel kunnen worden overgehouden.
Terreindienst zaterdag 11.00 uur: N.
van Heerwaarden en W v. d. Linden.
Zaterdag gaan de junioren BI naar
Den Helder om daar tegen Zeemacht B2
aan te treden. We hopen dat de neder
laag van vorige week positief werkt en
dat de twee punten mee naar Texel ko
men.
De pupillen Al krijgt Texel Al op be
zoek en moet proberen een punt aan dit
duel over te houden. De pupillen BI
spelen uit tegen Texel B2 en zullen om
hun koppositie bovenaan de ranglijst te
behouden, moeten proberen te winnen.
J.W.B.
Binnenzijde van de bast met vraatpatroon van dennescheerderlarven.
Na de zware stormen in no
vember 1972 en april 1973 ver
schenen er in diverse bladen pu
blicaties over de mogelijke scha
de die zou ontstaan door de ak-
tiviteiten van de dennescheerder.
In het navolgende artikel pro
beert de NlOZ-bioloog Peter
Rijnders duidelijk te maken hoe
dit insect in het veld kan worden*
herkend en wat de mogelijke ge
volgen van zijn aktiviteiten zijn.
De gewone dennescheerder (Tomicus
piniperda L.) boort zich vroeg in het
voorjaar, soms al op een „warme" dag
in februari in de stam van kwijnende
dennebomen. Boort het dier een boom
aan die nog niet voldoende verzwakt is,
dan is hij niet in staat deze te penetre
ren doordat de boom hars gaat uitschei
den. Deze harsvloeiing is zichtbaar aan
de hand van witte propjes ou de stam.
Vinden de kevers een voldoende
zwakke boom dan boren ze zich erin,
leggen eieren, verlaten de 'moedergang',
die ze inmiddels gegraven hebben en
zoeken een lot van het vorige jaar op.
Ze hollen dit van binnen uit waardoor
er slechts een dunne schacht overblijft
Dit wordt regeneratievreterij genoemd,
aangezien de kever vreet om weer vol
doende reserves op te bouwen. Hierna
zoekt hij weer een andere boom om op
nieuw een broedsel te leggen. Na juli
worden geen eieren meer gelegd. De
eieren komen uit en larven ontstaan.
Deze vreten vanuit de centrale moe
der) gang, kleine gangen in de bast. Ze
vervellen na enige tijd en nieuwe gro
tere larven ontstaan. Dit gebeurt vijf
keer en uiteindelijk ontstaat er een pop,
waaruit de nieuwe kever te voorschijn
komt. Het steeds groter worden van de
larve is in de schors terug te vinden,
(zie tekening a). De larvegangen zijn
vlakbij de moedergang vrij nauw en
worden naar het eind toe steeds breder
Eind mei, begin juni verlaat het eerste
broedsel de boom De jonge kevers gaan
door NlOZ-bioloog P. Reijnders
aktiviteiten zijn niet moeilijk waar te
nemen. Als men tijdens een wandeling
door een dennebos afgevallen takjes met
nog groene naalden eraan ziet, dan is
het zeer waarschijnlijk dat de denne
scheerder hier debet aan is Aan de on
derkant kunt u zien dat het takje hol is.
Als het takje voorzichtig overlangs door
wordt gesneden is de gang te zien die
de kever heeft uitgehold (tekening b).
Vroeg in het najaar zitten er vaak nog
kevers in.
Er zijn twee manieren om het optre
den van de dennescheerder binnen rede
lijke perken te houden: door biologische
bestrijding en door chemische bestrij
ding.
Biologische bestrijding
De biologische bestrijding gaat ook in
tegenstander van het gebruik hiervan
om de volgende redenen:
Deze middelen hebben in het alge
meen een breed spectrum wer-
kingsbereik). Dit impliceert dat ze
niet selectief werken en andere in
secten (waaronder ook nuttige) zul
len doden dan alleen dat insect waar
tegen ze worden gebruikt.
Meestal zijn ze niet biologisch af
breekbaar en blijven nog jaren in de
grond waar schade kan worden be
rokkend aan in en op de bodem le
vende dieren.
De hele natuur is een netwerk van
in elkaar grijpende levensgemeen
schappen. De dennescheerder maakt
daar ook een deel van uit. Er zijn
verschillende dieren waaronder die
vogels die dit insect eten. Zijn deze
vergiftigd, dan krijgen de vogels op
Uitsluitend voor spoedgevallen
van vrijdagavond 8 uur tot
maandagmorgen 8 uur
Dokter J. B. SEEGERS, Den Burg,
tel. (02220) 2039.
Ambulance (in geval van onge
lukken met betekenend lichame
lijk letsel) (02220) 2011.
van vrijdagavond 18.00 uur tot
maandagmorgen 13.00 uur
Zr. HOL. Den Burg, tel. (02220)
3241*
Voor zeer spoedeisende tandheel
kundige hulp kan men zaterdag
en zondag om 18.00 uur precies te-
reaht in het tandheelkundig cen
trum in het Groene Kruisgebouw,
Witte Kruislaan 19.
Alleen voor spoedgevallen: tele
foon 2527
Voor noodslachtingen bellen de
heer A. van Heerwaarden, tel.
(02220) 2182 (slachtplaats) of 2663
(Wilhelminal. 94), b.g.g. 3541.
Zondag 2 november 1975
HERVORMDE GEMEENTEN
Den Burg 10 uur ds. De Roest,
Oogstdienst voor jong en oud.
Thema: „Samen geroepen".
Collecte voor de zending.
De Codksdorp 10 uur eerw. heer
E. Loeraikker. Zendingsdienst
en zendingscollecte.
Den Hoorn 9 30 uur ds. Hoekstra
gezinsdienst; zendingscollecte
De Koog 11.00 uur ds. Hoekstra
gezinsdienst; zendingscollecte
De Waal 19.30 uur ds. De Roest
zendingscollecte
Oosterend 9.30 uur ds. De Gier
Thema: „Samen geroepen
Kindemevendienst.
Naj aarszendïngscollecte.
Oudesdhild 11.00 uur Ds. De Gier
Thema: „Samen geroepen
Naj aarszendingscollecte.
GEREFORMEERDE KERKEN
Den Burg 10.00 uur ds. Douwes.
Bediening H. Doop.
Tijdens de dienst is er kinder
crèche achter de kerk. Neven-
dienst voor de oudere kinderen
Na de dienst koffiedrinken in
de zaal achter de kerk.
19.00 uur ds. Douwes
Thema: „Samen geroepen".
Oosterend 9.45 uur Dienst van het
Woord.
17.00 uur ds. Douwes.
Thema: „Samen geroepen".
GEREFORMEERDE GEMEENTE
Oosterend 10.00 en 16.00 uur
DOOPSGEZINDE GEMEENTE
Den Burg 10.00 uur ds. Kuitse
Gezinsdienst. Thema: „Samen
Geroepen". Kerkbusje Den
Hoorn. Aansluiting rusthuizen.
JEHOVAH'S GETUIGEN:
18.30 uur: Lezing.
„De luisterrijke sdhepping
getuigt van Gods wijsheid".
19.30 uur Wachttoren-studie
„Een /wereld, één regering on
der Gods souvereiniteit en De
ene regering voor één wereld
onder Gods souvereiniteit"
ROOMS-KATHOLIEKE KEFK
Weekend 1 en 2 november
Den Burg: zaterdag 19.30 uur
zondag 10.45 uur
De Koog zondag 9 30 uur
De Cocksdorp zaterdag 19.30 uur
Den Hoorn zondag 9.15 uur
Oudesahild zondag 10.45 uur
Oosterend zondag 19.00 uur
Texel 3-Oudesluis 2, 12.15 uur
Tex. Boys 2-JVC 2, 14.30 uur
Oosterend 2-Helder 4, 14.30 uur
Vesdo 3-ZDH 2, 12.00 uur
(vertrek boot 11.05 uur)
Oudesluis 3-Oosterend 3, 12.00 uur
(vertrek boot 11.05 uur)
ZAP 6-Cocksdorp 2, 14.30 uur
(vertrek boot 12.05 uur)
Tex, Boys 3-WGW 6, 12.15 uur
ZDH 3-D WOW 4, 12.15 uur
De Koog 2-Zeemacht 4, 14.30 uur
Texel 4-Succes 7, 12.15 uur
Junioren:
Texel Al-Geelzwart Al, 14.30 uur
Tex. Boys Al-Conzelo A2, 12.15 uur
Helder Bl-Texel BI, 12.00 uur
Dames:
Meervogels '31-Tex. Boys, 14.30 uur
(vertrek boot 12.05 uur)
DVC 3-Tex. Boys 2, 14.30 uur
(vertrek boot 12.05 uur)
Bij afkeuring terrein bus afbestellen:
telefoon (02240) 2421.
SAMEN REIZEN:
ZATERDAG 1 NOVEMBER 1975:
Vertrek boot 12 05 uur van Texel:
Oosterend (Z) 2 en Oosterend Cl.
Vertrek boot 13.05 uur van Texel:
Tex. Boys BI en Tex. Boys Cl.
ZONDAG 2 NOVEMBER 1975:
Vertrek boot 11.05 uur van Texel:
Oosterend 3 en ZDH 2.
Vertrek boot 12.05 uur van Texel:
Texel 1 aparte bus
De Koog 1 en dames T. Boys 1 en 2
Cocksdorp 2 en Oosterend 1.
MEDEDELINGEN
S.V. Texel
Het eerste gaat zondag naar Zaan
stad, een geheel onbekende tegenstan
der, die vooral de laatste wedstrijden
goede resultaten behaalde. Met dezelfde
inzet als afgelopen zondag en een beetje
geluk, zien we het toch nog wel zitten.
Het tweede krijgt thuis SRC 3 te be
kampen en dat kan twee punten ople
veren.
Ook het derde dat Oudesluis 2 ont
vangt zien we winnen.
Het vierde, het elftal met de meest
onverwachte uitslagen, geven we thuis
tegen Succes 7 weer de winstkansen.
Junioren Al ontvangt het zeer sterke
Geelzwart Al en dat zal zeer zwaar wor
den. Junioren BI moet naar Helder BI
en ook daar zal het niet meevallen. Za
terdag ontvangen junioren Cl en C2
resp. BKC Cl en BKC C2 en met volle
inzet kan dat vier punten opleveren.
Junioren C2 kan ook uit tegen WGW
C5 de goede weg blijven volgen.
Pupillen Al moet de reis naar Cocks
dorp Al maken en dat is daar in het
hoge noorden altijd moeilijk winnen.
Pupillen A2 moet uit naar Texelse Boys
A2, we houden het op een gelijk spel.
Pupillen A3 gaat uit naar Texelse Boys
Al en dat zal zeer zwaar worden. Pu
pillen B2 speelt thuis tegen Cocksdorp
BI en ook hier lijkt het een gelijk spel
te worden. Pupillen Cl kan van Ooster
end Cl winnen, maar dan moet er wel
aan getrokken worden Pupillen C3 zal
het uit tegen Texelse Boys C2 wel te
zwaar krijgen. t.C.
Texelse Boys
Zaterdag gaan de junioren BI en Cl
gezamenlijk naar Julianadorp. Boot
13.05 uur. BI speelt om 14.30 uur tegen
JVC BI en Cl om 15.45 uur tegen JVC
Cl Ze kunnen dus elkaar aanmoedigen.
Ook met de boot van 13.05 uur gaat
junioren B2 op bezoek bij HCSC B3 en
C2 bij Watervogels C3.
De pupillen hebben deze zaterdag op
het Boysveld het rijk alleen. Zie voor
wedstrijden het kastje of het wedstrijd
programma.
Zo stil als het zaterdag op het Boys
veld is, zo druk wordt het zondag Óm
12.15 uur spelen het derde en de Al-
junioren tegen resp. WGW 6 en Conzelo
A2. Om 14.30 uur spelen het eerste en
het tweede gelijktijdig. Het eerste ont
vangt Schoorl en het tweede JVC 2. We
hopen dat vooral het eerste zijn tegen
stander niet onderschat. Schoorl behaal
de afgelopen zondag z'n eerste overwin
ning en zal er nog wel eentje aan toe
wilen voegen De doelpunten bepalen
de uitslag. De voorhoede zal er nog een
beetje meer energie tegenaan moeten
gooien om er een paar in te lepelen
Het eerste dameselftal gaat met de
boot van 12.05 uur op bezoek bij Meer
vogels. Voor het tweede dameselftal is
vastgesteld de uitwedstrijd tegen DVC
3. Aanvang 14.30 uur. Vertrek boot 12.05
uur. Geprobeerd wordt nog om er een
thuiswedstrijd van te maken. Houdt het
kastje in de gaten.
Maandag a.s. wordt er in de Boys
kantine een klaverjasdrive georgani
seerd. We rekenen op veel leden. Ook
