Matige opbrengsten
in de akkerbouw
a
Wi
S
8
DAF en VOLVO
nu samen op
Texel
Jaaroverzicht Van Groningen
t
LAND
BOUW
Burgerlijke stand
Tweede blad Texelse Courant, dinsdag 30 december 1975
Als we „rust" en „onrust" willen ge
bruiken als maatstaf voor het goed of
minder goed floreren van een bepaalde
bedrijfstak, dan moet de konklusie
worden getrokken, dat het jaar 1975 in
de landbouw minder zorgen heeft ge
geven dan in het jaar 1974. Iedereen
herinnert zich nog wel de onrust, die in
de zomer van 1975 bij de agrarische be
volking aan de oppervlakte kwam en
die zich illustreerde in verkeersbelem-
meringen en een grote protestvergade
ring te Utrecht. Van deze zaken is in het
afgelopen jaar geen sprake geweest.
Wie echter de landbouwbladen regel
matig doorneemt weet wel, dat het ook
in 1975 lang geen paradijselijke toestand
is geweest in de agrarische sector.
De wensen, die de georganiseerde
landbouw telkens weer onder de aan
dacht van de regering meende te moe
ten brengen is maar gedeeltelijk vol
daan en het ziet er naar uit, dat ook in
het komende jaar de landbouw weer
telkens op de ketting zal moeten sprin
gen.
Mogelijk is het feit, dat iedereen er
zo langzamerhand wel van overtuigd
raakt, dat ook in diverse andere be
drijfstakken de klad is gekomen ook
een aanleiding om de wensen minder
fel naar voren te brengen.
Hoewel de zorgen dus zeker niet ver
dwenen zijn menen we in de kop van
dit artikel toch niet uitsluitend van
„wee", maar ook van „wel" te mogen
spreken.
De weersomstandigheden
Het afgelopen jaar werd wat het weer
betreft gekenmerkt door een laat voor
jaar. In de maand februari en begin
maart waren de omstandigheden korte
tijd zeer gunstig voor het zaaien van de
vroegste gewassen. Daardoor kwam het
stoppelknollenzaad over het algemeen
vroeg in de grond en gelukte het een
aantal akkerbouwers om de zomertarwe
goed op tijd gezaaid te krijgen.
Na deze eerste zaaitijd is er een lang
durige vertraging gekomen. Een groot
deel van de granen kon pas in de twee
de helft van april worden gezaaid en de
suikerbieten kwamen enkele weken la
ter dan de laatste jaren het geval is ge
weest in de grond. Dit gaf al direkt aan
leiding voor de voorspelling, dat 1975
wat de opbrengst van de suikerbieten
betreft geen topjaar zou worden. Dat
de oppervlakte niettemin toch hoog
werd was te danken aan de goede prijs-
vooruitzichten.
Het late voorjaar is ook aansprakelijk
geweest voor een over het algemeen
lichte snede gras voor de kuilgras- en
hooiwinning. Dit zette al direkt een
domper op de voederwinning. Iedere
veehouder hoopte nl. dat de vrijwel op
alle bedrijven verdwenen voorraden
ruwvoer door een royale opbrengst van
de eerste snede weer op peil zouden
kunnen worden gebracht.
De hoop, dat de latere maanden iets
goed zouden maken van de „magere"
eerste snede gingen helaas niet in ver
vulling. We kregen nl. te maken met
een ouderwetse Texelse droge zomer.
De droogteperiode hield lang aan en de
lang volgehouden hoop, dat mogelijk in
september nog een hoeveelheid kuilgras
zou kunnen worden gewonnen ging niet
in vervulling. De prijzen, die in zomer
en herfst voor ruwvoer zijn betaald
spreken duidelijke taal omtrent de ruw-
voederpositie op veel Texelse veebedrij
ven. Voor normaal grashooi en „hooi",
dat als nevenproduct van de graszaad
winning beschikbaar kwam zijn onge
kend hoge prijzen betaald.
Een lichtpunt is geweest de zeer gun
stige herfst van dit jaar. Op diverse be
drijven behoefde het melkvee pas diep
in november volledig te worden opge-
stald en het aantal melkkoeien, dat zelfs
in december overdag nog naar buiten
ging en nog gaat is vrij groot.
Opbrengsten akkerbouw
over hele linie lager
Zoals hiervoor al werd opgemerkt
was de start van de akkerbouwgewassen
door een late zaaitijd minder gunstig.
Op veel bedrijven heeft de later opge
treden droogte de hoop op een goede op
brengst van de gewassen helemaal te
niet gedaan. Algemeen is men van oor
deel, dat het niet alleen de droogte is
geweest, die de opbrengsten sterk heeft
gedrukt, maar vooral ook de zeer hoge
temperaturen. Ook op de gronden, die
niet direkt droogtegevoelig zijn bleef de
opbrengst lager dan we de laatste jaren
gewend waren.
Nu moet ons wel uit de pen, dat de
akkerbouwers op de goede gronden de
laatste jaren verwend waren met zeer
hoge opbrengsten van met name de win
tertarwe
We stellen ons voor, dat onze vaders
en grootvaders verbaasd zouden hebben
opgekeken als een akkerbouwer hen
met wat teleurstelling op het gezicht
verteld zouden hebben, dat de winter
tarwe „maar" 6.000 kg per ha had op
gebracht. Als je weet, dat dezelfde ak
kerbouwer in 1974 tot een opbrengst
van 8.000 kg per ha kwam, dan is die
teleurstelling te begrijpen maar we zijn
van mening, dat het wat optimistisch
was om nu voortaan op opbrengsten
van 8 ton wintertarwe per bunder te
gaan rekenen.
Vooral op de droogtegevoelige gron
den in de nieuwere polders viel ook de
opbrengst van de zomergerst tegen. Het
aantal gevallen, waarin geen opbrengst
van 3.500 kg per ha kon worden gehaald
is vrij groot.
Is het in andere jaren nog wel eens zo,
dat er naast gewassen, die het laten zit
ten toch ook gewassen zijn met goede
opbrengsten daar was dit jaar geen
sprake van. Ook de graszaadteelt en de
zaadteelt van stoppelknollen werden ge
kenmerkt door matige opbrengsten.
Suikerbieten- en
aardappelopbrengst
sterk gedrukt
Vooral de opbrengst van de aardap
pelen en suikerbieten heeft het door de
droogte erg laten zitten. Wat de suiker
bieten betreft rekent men op een gemid
delde opbrengst van maar nauwelijks
40 ton per bunder. In procenten uitge
drukt is de opbrengst van de aardappe
len waarschijnlijk nog sterker gedrukt
door de droogte. Bij de pootgoedteelt
horen we spreken van opbrengsten, die
wel 5 ton lager liggen dan het gemid
delde van de laatste jaren, terwijl deze
opbrengstdepressie bij de voor consump
tie geteelde aardappelen waarschijnlijk
nog heel wat groter is.
Naast de te lage opbrengst van de
suikerbieten is er het feit van een sui
kergehalte, dat mogelijk wel 1% lager
ligt dan we op Texel gewend zijn.
Zoals we hiervoor al hebben opge
merkt waren de prijsvooruitzichten voor
de suikerbieten goed. Ondanks de te la
ge opbrengst komt men daardoor toch
nog aan een vrij hoge bruto geldop-
brengst per bunder. Het zal echter dui
delijk zijn, dat een verschil in opbrengst
van 10 ton per bunder in dit'geval be
hoorlijk aantikt.
Naar ik meen zeg ik niet te veel als
ik spreek van buitengewoon hoge aard
appelprijzen. Dit geldt zowel voor de
voor pootgoed verbouwde aardappelen
als voor de consumptieteelt. In bepaal
de gevallen profiteert de aardappelteler
niet volledig van de zeer hoge prijzen,
omdat er sprake is van een soort „con
tractteelt". Het ziet er naar uit, dat de
consumenten in de komende winter en
voorjaar hoge prijzen zullen moeten be
talen voor het aardappelgedeelte van de
middagpot en het een zekere luxe gaat
worden om iedere dag aardappelen op
tafel te zetten.
De melkveehouderij
Ondanks een steeds kleiner wordend
aantal bedrijven, waar melkvee wordt
gehouden groeit de melkveestapel nog
steeds in aantal. In EEG-verband wordt
wel gesproken over de wenselijkheid om
de produktie van bepaalde gewassen en
hethouden van vee te concentreren in
gebieden, waar sprake is van top-op-
brengsten. Zo bekeken is er alle reden
om de melkveestapel op ons eiland uit
te breiden. Zelfs in de provincie Noord
holland waar de melkproduktie per dier
landelijk gezien het hoogste is behoort
Texel tot de gebieden, die aan de top
staan. Als we spreken van de wenselijk
heid van uitbreiding van de melkvee
houderij, dan denken we in de eerste
plaats aan een uitbreiding ten koste van
de akkerbouw.
De „bloei" van de melkveehouderij
wordt ook geïllustreerd door een sterke
uitbreiding van het aantal ligboxstallen.
De laatste tijd verrijst vrijwel iedere
maand een nieuwe ligboxstal. Daar
in vrijwel alle gevallen de ligboxenstal
een aanzienlijk groter aantal dieren kan
herbergen dan tot nu toe op het bedrijf
is gehouden kunnen we wel aannemen,
dat de kans op een toename van het
aantal melkkoeien nog duidelijk aanwe
zig is.
We hebben de indruk, dat in het nu
verstreken jaar de melkprijs de stijging
van de kosten heeft bijgehouden. Bekij
ken we nl. de grafiek in „NH-Kaas" dan
blijkt, dat in diverse maanden van dit
jaar een stijging van de melkprijs van
plm. 10% werd bereikt. Ook de post
„Omzet en Aanwas", die onmiddellijk
verband houdt met de prijzen van de
afzet van vee zal weer een gunstiger
beeld vertonen dan in 1974.
Zoals we hiervoor al vermeldden is
voor bedrijven, die er niet in geslaagd
zijn om voldoende ruwvoer van eigen
bedrijf te winnen de aankoop van duur
ruwvoeder een schadepost. In dit ver
band de opmerking, dat de vrij grote
oppervlakte suikerbieten in zekere zin
de veehouderijbedrijven ten goede is ge
komen. Een groot gedeelte van suiker-
bietenkop en -blad vond de weg naar de
veehouderijbedrijven.
De schapenhouderij
Na nu bijna 40 jaar de schapenhoude
rij van nabij meegemaakt te hebben heb
ik de neiging om te zeggen: „De scha
penhouderij gaat nooit verloren". Met
name bij de jongeren is de belangstel
ling voor de schapenhouderij de laatste
jaren toegenomen, wat o.m. blijkt uit
het grote aantal jongeren, dat te zien is
op voorlichtingsbijeenkomsten over de
schapenhouderij. Dezer dagen bleek dit
weer overduidelijk op de voorlichtings
bijeenkomst in Den Hoorn, waar de
vroegere Texelse dierenarts Prof. Wens-
voort een aantal vraagstukken op het
gebied van de schapenhouderij besprak.
Na een wat stroef begin op de eerste
lammerenmarkten zijn vooral de prijzen
in het 2e halfjaar flink gestegen. Op dit
moment zijn de prijzen zonder meer
zeer hoog te noemen.
De controverse
Landbouw - Natuur
Ik begon dit artikel met te schrijven,
dat op het prijzenfront een betrekkelij
ke rust heeft geheerst. Dit is beslist niet
het geval waar hetging om de tegenstel
ling Natuurbehoud en Landbouw. De
gevoeligheden, die hier liggen komen
telkens weer boven.
Een aantal landbouwers meende dit
op een enigszins uitdagende wijze te
moeten demonstreren bij het bezoek,
dat de Staatssecretaris Meier aan het
eiland bracht bij gelegenheid van de
opening van het Eierlandsche Huis in
De Cocksdorp. Het moet me van het
hart, dat ik de wijze, waarop de tegen
zin tegen landschapsparken, enz. bij de
ze gelegenheid naar voren werd ge
bracht niet altijd even stijlvol vond. Het
is op z'n minst kortzichtig om de schuld
van dergelijke bij de landbouw minder
goed vallende zaken op rekening van
één persoon te zetten. Het is op z'n
minst „kabinetsbeleid" en als we er aan
denken dat de kwestie van de land
schapsparken al onder een vorig kabi
net aan de orde is gekomen, dan kun
nen we niet eens zeggen, dat de zaak
vastzit aan een kabinet van bepaalde
signatuur.
Op dit moment speelt de kwestie na
tuurbehoud - landbouw weer een rol
doorde voorgenomen verkoop van een
groot Texels landbouwbedrijf aan CRM.
Nu kan ik me heel goed voorstellen,
dat de „haren overeindgaan" als vee
houders in een bepaald gebied zonder
vergoeding gedwongen worden om
„duurdere" bedrijfsgebouwen te plaat
sen dan op grond van de behoefte nodig
is. Ik kan er ook inkomen, dat er verzet
komt als veehouders of akkerbouwers
tegen hun zin gedwongen worden om
grond af te staan.
Als er echter sprake is van het vrij
willig afstand doen van grond en ge
bouwen, omdat de prijs, die men er voor
kan krijgen blijkbaar aanlokkelijk is,
dan moet ik u eerlijk zeggen dat ik niet
goed kan inzien, dat er in dit geval re
den voor onrust is. Ik meen te mogen
zeggen, dat in deze omstandigheden de
vrije wil van de man in kwestie geres
pecteerd moet worden.
Dit geldt temeer als men bedenkt, dat
het de bedoeling is met deze aankoop
schade op andere bedrijven te voorko-
Tenslotte
Ik wil eindigen met de opmerking, dat
het de opdracht van Texelaars van al
lerlei „snit" is om ons eiland in stand te
houden als een gebied, waar het goed is
om te leven. Ik ben er van overtuigd,
dat de interpretatie van wat „goed" is
telkens weer tot botsingen zal leiden.
Daarvoor is wederzijds vertrouwen no
dig.
De agrariërs zullen niet moeten ver
geten, dat volgens een uitlating van een
VVV-vertegenwoordiger de „gasten"
jaarlijks een bedrag van 75 miljoen gul
den op het eiland brengen. Op hun
beurt zullen de Texelaars, die in het
toerisme hun brood verdienen moeten
Het City theater start het nieuwe jaar
met de reprise van Billy Wilders be
roemde komedie „Irma la Douce" (don
derdag, vrijdag en zaterdag 20.00 uur).
Jack Lemmon speelt de argeloze poli
tieagent die een grootscheepse overval
organiseert in de beruchte Parijse rosse
buurt. Jammer voor hem, bevindt zich
onder de klanten van de meisjes, ook de
chef van de politie. Het betekent het
einde van zijn loopbaan. Als burger gaat
Nestor dan op zoek naar het aardige
meisje Irma, want hij is verliefd op haar
geworden. In het café van „Moustache"
moet dan de strijd worden uitgevochten
tussen Nestor en „De Os", tot op dat
moment Irma's „beschermer".
Irma wordt ontwapenend gespeeld
door Shirley McLaine. Billy Wilder
(maker van o.a. „Some like it hot" en
„The apartement") is een ware verza
melaar van Oscars. Voor door hem ge
regisseerde films, of geschreven scena
rios, heeft deze originele Oostenrijker
er al zes in de kast staan.
Zondagmiddag 3 uur draait Walt Dis-
neys nieuwste tekenfilm „Robin Hood".
Het oude verhaal van prins John de on
derdrukker en Robin de vogelvrije ban
diet, stond model voor een animatiefilm,
waarin de rollen door getekende dierfi
guren worden gespeeld. Robin is een
slimme vos, prins John een leeuw en
dienS raadsheer een slissende slang.
Schitterend vermaak, vooral voor kin
deren.
Zondag en maandag (20.00 uur) is
Bruce Lee te zien. Ditmaal in een door
hemzelf geregisseerde kung-fu-film
„The Way of the Dragon". Onrecht al
om, vanwege bandieten die de bevallige
miss Chen lastig vallen bij het exploite
ren van een door haar geëerfd restau
rant. Verkopen of laten verwoesten, dat
is het ultimatum waarvoor ze wordt ge
steld. Wat zou u doen?. Natuurlijk:
Bruce Lee waarschuwen. (Toegang 18
jaar).
DAF-VOLVO Personenauto Nederland B.V. maakt bekend
dat de verkoop en service van zowel DAF als Volvo personenauto's op het
eiland Texel vanaf heden wordt verzorgd door:
Garage W. Grisnigt
Bcrnhardlaan 170 te Den Burg. Telefoon (02220) 2200.
DAF-VOLVO Personenauto Nederland B.V., Stationsweg 2,Beesd.Telefoon (03458) 8888.
aannemen dat de aantrekkelijkheid van
ons eiland voor hun klanten voor een
deel ook te danken is aan de bieten, de
aardappelen, het graan, de schapen en
de koeien.
Natuurminnaars zullen moeten beden
ken, dat de uitvoering van plannen tot
bescherming van de natuur alleen mo
gelijk zijn dank zij het feit, dat er „on
dernemingen" zijn, die via belastingen
voor het geld zorgen, dat voor dat be
houd nodig is.
C. van Groningen
van 10 tot en met 23 december 1975
Geboren: Marieke Lisa, dv. Joseph J.
M. van Beurden en Hillegonda Groot;
Afke Anita, dv. Sijbrand van der Vis en
IJmkje Tel; Christa Petra, dv. Edwin J.
Bakker en Margaretha J. Slikker; Den
nis, zv. Joseph A. M. Boom en Maria
A. J. van Benthum; Ronald Peter, zv.
Theodorus W. Witte en Emma M. Hin;
Peter, zv. Wietze A Boonstra en Jantje
Hoekstra; Mark, zv. Petrus J. Nieuwen-
burg en Maria L. P. Campen.
Overleden: Anna Stockebrand, wv.
Ziebertz, oud 86 jaar wonende te He-
rungen; Geertje Knop, wv. Lips, oud 83
jaar, wonende te Den Burg.
Texelse Boys
Afgelopen zondag zijn er verschillen
de oefenwedstrijden gespeeld.
Tex- Boys 3-Texel 4 22
Tex. Boys 2-Oosterend 2 32
Tex. Boys Al-Texel Al 2—2
Boys 1 deed het deze keer stukken
beter dan vorige week tegen een goed
tegenstand biedend De Koog (11). Nu
werd in Den Helder met 31 gewonnen
van Zeemacht. In de eerste helft scoorde
G. Legierse zeer fraai. In de tweede
helft werd eerst door P. Beerling een
strafschop op de paal geschoten. De
tweede toegekende strafschop werd
door H. van Sambeek feilloos benut. R.
v. d. Stap zorgde boor 30. In de slot
fase kreeg Zeemacht een overwicht. G.
Jansen stopte eerste een strafschop doch
moest uiteindelijk toch een tegendoel
punt toestaan. Vlak voor tijd moest N.
Zoetelief door een te harde charge van
een Zeemacht-speler met een hoofdbles
sure het veld verlaten Bij onderzoek in
het Parkzicht ziekenhuis bleek het nodig
dat hij daar ter observatie moest blij
ven. We wensen hem spoedige beter
schap toe.
Zondag a.s. om 12 00 uur spelen het
derde en de A-junioren een oefenwed
strijd tegen elkaar Voor eventuele an
dere oefenwedstrijden zie het kastje.
A.W.
Z.D.H.
Denken de leden er om, er wordt wel
getraind zowel dinsdag- als vrijdag
avond, ook voor de junioren.
De wedstrijd op nieuwjaarsdag en re
ceptie in de kantine vervalt.
Zondag spelen het eerste en tweede
tegen Oosterend 1 en 2, aanvang half
drie. Het derde speelt thuis om half drie
tegen De Koog 2. Alemaal vriendschap
pelijke wedstrijden.
Kijk even in het kastje of bel even op
of je spelen moet.
De tot en lotto wordt dinsdagavond
opgehaald F.Z.
Dinsdagavond brengt „Filmganger"
de winnaar van de Gouden Palm van
Cannes '74: „The conversation" van
Francis Ford Coppola. Hijzelf noemt het
een film over „verantwoordelijkheid".
In een fabelachtig knap opgebouwd ver
haal maken we kennis met de praktij
ken van een beroeps-afluisteraar. Een
jong stel dat loopt te wandelen op een
pleintje in Washington, heeft er geen
idee van dat hun gesprek wordt afge
luisterd door middel van een lange-af-
stand microfoon en dat hun wegen wor
den gevolgd door verborgen camera's.
Hoofdfiguur achter deze i nbreuk op
„privacy" is Harry Caul, ook volgens
zijn collega's, de beste in zijn vak. Een
„bugger" (zoals de Amerikanen zo ie
mand noemen) verdient erg veel geld,
maar kan ook verstrikt raken in zijn
eigen werk. Dat is vooral wat Coppola
laat zien. Eenzaam worden door angst.
Harry Caul (opnieuw een magistrale rol
van Gene Hackman) begint te piekeren.
Hij wordt geobsedeerd door een frag
ment van een gesprek dat hij op de band
heeft. Zijn geweten begint te werken.
Als blijkt dat zijn opdrachtgever van
zijn dilemma op de hoogte is, wordt hij
radeloos. Alleen in zijn kamer, in de
wurgende greep van de angst om afge
luisterd te worden, scheurt hij vloerbe
dekking en behang los, op zoek naar
verborgen microfoons. Hij, de beste,
wordt het slachtoffer van zijn beroep.
Het complete scenario voor de film,
lag al ver voor de Watergate-affaire
klaar, maar pas na Coppola's kassucces
„The godfather" was er geld om het te
verfilmen. Een even briljante als be
klemmende film deze „Conversation"
en derhalve aanbevolen.