Cjroen ^wgrLrJexels in het harL>
Vormingscentrum ligt op zijn rug
Bedrijfsvereniging blikte
terug op moeilijk jaar
Schapenschurft
breidt zich
uit op Texel
Wel „markt" maar geen animo
Bedrijfsleven vraagt snelle
beslissing over veerdienst
Man door twee
honden gebeten
Speelterreintje
bij molen
Lantaarnpaal omgereden
Gynulemonstratie
Zeehonden aangespoeld
Ruit sneuvelde door
baldadigheid
Tuindersvereniging
opgericht
Nog steeds prijzen
af te halen
Vrijdag 21 januari 1977
hPLAGE 5300
Uitgave: BV v/h Langeveld De RoolJ
postbus 11 - Den Burg, Texel - Telefoon 2741
jRedaktie: Harry de Graaf, Pellkaanweg 75, De
koog, tel. (02228) 266, en Wessel B. Post, Oo«t
34, Oosterend, tel. (02223) 896.
90e JAARGANG No. 9146
8 PAGINA'S
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Postgiro 652. Abonnementsprijs f 10,30 p. kw.
70 cent incasso; los 45 cent.
Bank: Amro Bank, Ned. Midd. Bank, Rabobank
Advert 40 ct. per mm excl. 4% BTW
Zondagmiddag liep de Oostercnder H.
|van de Wetering een flinke verwonding
bp aan zijn rechterhand toen hij tijdens
[een wandeling op het strand van het
Jan Ayeslag werd aangevallen door een
bouvier en een jachthond. Beide dieren,
die als agressief bekend staan, en het
bezit zijn van de arts S. uit Den Burg
liepen onder toezicht van de echtgenote
van S. los op het strand.
Volgens de lezing van het slachtoffer
Iwaren de honden, die op een honderd
tal meters afstand aan het spelen waren
(zonder enige aanleiding op hem afge-
l en beten hem. De verwondingen
Iwerden door de arts gekramd. De zaak
■werd in eerste instantie onderling gere-
Igeld maar later maakte Van de Wete-
Iring toch melding van het geval op het
politiebureau. Daar werd aanvankelijk
geen proces-verbaal opgemaakt. Deze
I procedure werd pas in de loop van
.maandag op aandrang van het slacht-
f offer in werking gesteld.
Volgens adj. W. Nijholt is er geen
[aanleiding de honden af te maken, maar
r. zal de eigenaar wel gemaand worden
voortaan aan de lijn te houden of te
Imuilkorven.
Na jaren van afwezigheid is de ge-
Ij vreesde besmettelijke schapenschurft
opnieuw op Texel vastgesteld. De eerste
gevallen zijn waargenomen in koppels,
j waarin zich besmette dieren bevonden,
die van buiten Texel waren aangekocht.
De Inspectie Veeartsenijkundige Dienst
te Haarlem en de Gezondheidsdienst
I vóór Dieren te Alkmaar hebben vastge-
I steld dat te lang is gewacht met behan
deling en het nemen van andere nood-
jj zakelijke maatregelen, waarschijnlijk
omdat schapenschurft voor veel Texelse
boeren een onbekende ziekte is. De
schurft heeft zich daardoor in meer
I koppels kunnen uitbreiden.
Veehouders wordt aangeraden, ter
voorkoming van onnodige schade de
I uiterste waakzaamheid te betrachten en
bij het waarnemen van jeuk, dat op het
begint van schurft kan wijzen ,dit ter
stond te melden bij de Autoriteiten (de
burgemeester) of de dierenarts of recht-
I streeks bij de Inspecteur van de Vee-
artsenijkundige Dienst te Haalrem, tele-
foon (023) 319229.
Schapenschurft is, mits in een vroeg
I stadium deskundig behandeld, snel en
I volledig te genezen
De behandeling bestaat uit onderdom-
peling van de dieren in een officieel
toegelaten schurftmiddel onder toezicht
van de ambtenaren van de Veeartsenij-
kundige Dienst. Uitdrukkelijk zij ver
meld dat het besproeien of begieten
I van de dieren met een schurftmiddel
beslist onvoldoende is. Volledige onder-
I dompeling, waarbij de kop niet mag
worden vergeten en waarbij de dieren
bij voorkeur minstens 3-4 minuten in
het bad moeten blijven, is noodzakelijk
Snelle behandeling van besmette en
J verdachte koppels dringt thans te meer,
daar de lammertijd nadert en behande
ling van ooien met jonge zuiglammeren
niet raadzaam is.
Er wordt op gewezen, dat schapen-
schurft behoort tot de in de wet ge
noemde besmettelijke veeziekten, waar
voor aangifteplicht bestaat.
OUDESCHILD Het terrein rond de
molen van Oudeschild zal worden inge
richt tot speelterrein voor kinderen. Er
komt een afscheiding, waardoor deze
ruimte niet meer als parkeerplaats kan
worden gebruikt en er zal een wip,
schommel, klimrek en mogelijk nog en
kele speelwerktuigen worden geplaatst.
De gemeente heeft het terrein gaarne
voor dit doel beschikbaar willen stellen
en steunt het projekt financieel door
middel van de bekende 1/3 regeling.
Dat betekent dat ook de plaatselijke be
volking over de brug zal moeten ko
men.
Het comité dat het speelterreintje van
de grond wil brengen en beheren (be
staande uit initiatiefneemsters mevr.
De Graaf-Zoetelief, mevr. v. Groenigen
en de heer Braam) doet daarom een
beroep op alle Oudeschi'lders om de
lijstcollecte te steunen, die van 24 tot 29
januari wordt gehouden. Het is een bij
zondere lijstcollecte, want er worden
geen namen vermeld, wèl de bedragen.
Hoe meer geld binnenkomt, hoe fraaier
het speelterreintje wordt. Met name de
direct omwonende gezinnen (in Heems-
kerckstraat, Loodssingel en De Hout
manstraat) hebben er veel belang bij.
Het is overigens de bedoeling de kosten
te drukken door zoveel mogelijk zelf
werkzaamheid.
Het ziet er naar uit dat Centrum 147
(Vormingsinstituut voor jonge volwasse
nen, vroeger „Textant") zal worden op
geheven. Oorzaak is de uiterst geringe
belangstelling van de zijde van de Texel
se jongeren. Aktie om voor de cursus
1976-77 deelnemers te trekken, had zo
weinig resultaat, dat het werk thans vol
komen stilligt.
De veronderstelling dat dit het gevolg
is van concurrentie van sportvereni
gingen, cursuswerk e.d. is onjuist, want
uit de onlangs onder jongeren gehouden
enquête blijkt dat op Texel een flinke
groep werkende jongeren van 17 t/m 27
jaar is die voor het vormingscentrum
best tijd zou kunnen hebben. Ze voelen
er eenvoudig niets voor. Ook in het ver
leden toen het centrum nog redelijk
functioneerde, was het moeilijk een be
hoorlijk aantal deelnemers te krijgen
ondanks wijzigingen in de presentatie
en herhaaldelijke naamsveranderingen.
De onwil om aan vormingswerk deel te
nemen is overigens geen specifiek
Texels verschijnsel. Ook elders in het
land loopt het bij dergelijke instituten
niet storm. De situatie is in een rapport
ter kennis gebracht van de landelijke
organisatie. Definitieve beslissingen
worden spoedig verwacht.
Geschiedenis
Het huidige Centrum 147 vond zijn
begin in september 1964 toen op Texel
een vormingsinstituut voor meisjes (op
oecumenische basis) werd opgericht,
naar het voorbeeld van de zg. Mater
Amabelis-scholen. Toen de animo terug
liep kreeg dit werk in 1969 een bredere
basis: het werd een vormingscentrum
waar ook jongens welkom waren. Thea
van der Knaap, die destijdens de leiding
had, stuitte op grote financiële proble
men Toen zij later als onderwijzeres
aan de Sint Jozefschool ging werken,
werd zij opgevolgd door Lex Kaper uit
De Waal. Voor de financiële problemen
werd een oplossing gevonden en in 1972
bleken er voldoende deelnemers te zijn
om Kaper in volledige weektaak te be
noemen. Het gebouw 't Asiel aan de
Burgwal (dat samen met de Stichting
Open Jeugdwerk werd gebruikt) werd
in maart 1975 ingeruild voor het voor
malige Boogerd-gebouw, Bernhardlaan
147, dat door de gemeente beschikbaar
was gesteld. Maar de geschiedenis her
haalde zich. Na een bemoedigende start
zakte de belangstelling tot het thans on
gekend lage peil. Zodat de vraag zich
voordeed of het zin heeft door te gaan
met pogingen om de zaak nieuw leven
in te blazen .In het kader daarvan werd
de eerdergenoemde enquête gehouden.
Enquête
Mede omdat er een prijsvraag aan was
verbonden, werd deze enquête op zich
zelf een redelijk succes. Van de 762
verstuurde formulieren werden er 229
terugontvangen. Daarvan waren er
38 afkomstig van scholieren en stude
renden, dus 17%. Zij bleven buiten be
schouwing omdat het ging om de wer
kende jongeren. In de overblijvende
83°/o bevonden zich ook werkloze jon
geren of jeugdige huisvrouwen.
Een greep uit de enquêtecijfers
Hoe vaak gaan werkende jongeren
van 17- t/m 25 jaar naar hun club of
vereniging?
Nul maal per week 16,8% mnl., 13,7%
vrl.; één maal per week 12,6% mnl.,
14,7vrl.; twee maal per week 11,1%
mnl., 10,5% vrl.; drie maal of meer per
week 12,2% mnl., 8,4% vrl.
Op de vraag naar het aantal hobby's
dat men (al dan niet in clubverband)
beoefent, werd onderscheid gemaakt in
1 of 2 hobby's, 3 of 4, 5 of 6 en 7 of
meer. Ook hier is een splitsing in mnl.
en vrl. gemaakt. 1 of 2 werd 18 mnl. en
4 vrl.; 3 of 4 werd 18 mnl. en 16 vrl.;
5 of 6 werd 29 mnl. en 21 vrl.; 7 of meer
werd 35 mnl. en 49 vrl.
TeeVee
Op de enigszins ludieke vraag of de
jongeren wel eens naar TeeVee pro
gramma's kijken, antwoordden 59 mnl.
en 46 vrl. geënqueteerden dat dit niet
het geval was. Als men dit totaalcijfer
beziet (105) in samenhang met het aan
tal zuivere door werkende jongeren
ingevulde formulieren (180), ontkomt
men niet aan de indruk dat de TeeVee
toch niet zo populair is. Ook als de
grappenmakers onder de invullers van
een antwoord op deze vraag zouden af
vallen, geeft dit cijfer toch wel te den
ken
De vragen die werden gesteld om te komen tot een overzicht van de aantallen
per beoefende activiteit of blok van activiteiten leverden de volgende resul
taten op.
In club- of verenigingsverband
Voefb'al
Volleybal
Basketbal
Zwemmen
Paardrijden
Gymnastiek
Biljarten en bowlen
Kaarten
Dammen en schaken
Overige sporten
Creatieve hobby's (tekenen, boetseren, spinnen etc.)
Verenigingen (amnesty, kerken, padvinderij etc.)
Baantjes in ver. (jeugdtrainer, bestuurslid etc.)
Wel of niet in club- of verenigingsverband
Onderwijs en vorming
Verzamelen (postzegels, munten, etc.)
Kleindierensport (konijnen, honden, katten, etc.)
Creatieve hobby's (tekenen, haken, breien etc.)
Overige hobby's (knutselen, puzzelen, lezen, etc.)
M
V
Beide
in
26
9
35
18,4
16
21
37
19,5
3
1
4
2,1
2
6
8
4,2
1
4
5
2,6
4
10
14
7,4
4
3
7
3,7
6
1
7
3,7
7
0
7
3,7
8
8
16
8,4
7
7
14
7,4
0
9
9
4,7
12
6
18
9,4
15
24
39
20,5
22
25
47
24,7
28
73
101
53,2
16
18
34
17,9
70
73
143
75,3
De Texelse landbouw heeft het in
1976 niet makkelijk gehad. Op de moei
lijkheden werd nog eens teruggeblikt
tijdens de algemene vergadering van de
Vereniging voor Bedrijfsvoorlichting
die door ruim vijftig leden werd be
zocht. Voorzitter J.P. Herweyer stond
in zijn openingswoord uitvoerig stil bij
de droogteschade, die de veehouderij
en de akkerbouw hebben geleden. In
bepaalde gevallen kwam men tot ƒ1000,-
aan extra voerkosten per koe. Bij de
suikerbietenteelt was het lage suiker
gehalte een ernstige tegenvaller en bij
de vroege aardappelen was de op
brengst zeer matig.
De heer Herweyer uitte grote waar
dering voor de overheidshulp. De
vrachtvergoeding voor van het vaste
land afkomstig ruwvoer was een pleis
ter op de wonde, maar vooral de RZ-
regeling is voor veel bedrijven een uit
komst geweest. Met nadruk werd erop
gewezen dat deze regeling niet is be
doeld om zonder meer de droogte-
schade te vergoeden, maar om de be
trokkenen door de daaruit voortvloeien
de betalingsmoeilijkheden heen te hel
pen. ,,Een zeer goede regeling".
Park
Als gevolg van de droogtemisère
heeft een enkelde agrariër het veelbe
sproken Landschapspark wel eens als
een oplossing gezien, maar de heer Her
weyer was ervan overtuigd, dat de
Texelse veehouderij en akkerbouw op
een te hoog peil staan om met een der
gelijke aanwijzing genoegen te kunnen
nemen, daarbij wijzend op de gunstige
resultaten van de melkveehouderij en
de pootgoedteelt. Op een besloten ge
bied als Texel zou een Parkaanwijzing
ook voor de toeleveringsbedrijven een
strop betekenen.
De voortdurende loonstijging noemde
de heer Herweijer zorgelijk. Het is te
betreuren, dat als gevolg van deze stij
gende loonkosten ook de landbouwbe
drijven genoodzaakt zijn tot het doen
van zgn. diepte-investeringen met als
gevolg, dat de werkloosheid een groot
probleem blijft.
Spr. sprak bijzondere woorden van
dank aan de bednjfsvoorlichter J. Kool
hof, die mede als gevolg van de uit de
droogte voortvloeiende regelingen voor
financiële hulpverlening een bijzonder
druk jaar heeft gehad.
Voorlichting blijft belangrijk
Met enkele voorbeelden toonde de
heer Herweyer aan, dat ook de zgn.
technische voorlichting nog steeds van
belang is. Bij een excursie, die de Ver
eniging kort geleden naar Friesland
maakte, kon men op één en dezelfde
dag door de leiding van twee goed ge
leide bedrijven de mening horen ver
kondigen, dat voor een goede produktie
van het melkvee een minimale hoeveel
heid ruwvoer met een maximale gift
krachtvoer een goede combinatie was,
terwijl op het andere bedrijf de nood
zaak van een maximale hoeveelheid
ruwvoer met een beperkte gift kracht
voer het meest gewenst werd geacht.
Verder wees voorzitter op de bereke
ningen, die waren gemaakt in het kader
van de omschakeling op tankmelken.
Daarbij kwam duidelijk naar voren, dat
het moeilijk, zo niet onmogelijk is om
op een bedrijf met uitsluitend schapen
een aanvaardbaar inkomen te bereiken.
Spr. wijdde ook nog enkele woorden
aan de toenemende schade door rotgan
zen. Het gebied, dat door deze rotgan
zen wordt bezocht, wordt steeds groter.
Hij achtte het mogelijk, dat op den
duur de schadevergoedingen tot zo'n
hoog bedrag zullen oplopen, dat men
tot andere maatregelen zal moeten be
sluiten. De heer Herweyer betwijfelde
of de maatregelen, die men wil gaan
nemen om met name nieuw grasland te
beschermen door het spannen van dra
den de oplossing zouden brengen.
Verenigingszaken
De financiële toestand van de vereni
ging is gezond. De al jaren bestaande
contributieregeling van 75 ct. per ha.
kon ook voor 1977 worden gehandhaafd.
Bij de gehouden bestuursverkiezing
werd in de plaats van voorzitter J. P.
(zie vervolg pagina 2)
Een langs het tracé van de Beatrix-
laan staande lantaarnpaal werd woens
dag door W. P. v.d. V. omver gereden.
Door onbekende oorzaak raakte hij in
de vroege ochtenduren van de rijbaan
met het genoemde gevolg. De lantaarn
paal zal door een nieuwe vervangen
moeten worden en de betrokken Ford
Taunus liep een flinke deuk op.
OUDESCHILD Op zaterdag 29 ja
nuari zal ter gelegenheid van het 10-
jarige bestaan van gymnastiekvereni
ging Oudeschild een demonstratieavond
gehouden worden. De eigenlijke datum
van dit tweede lustrum was 4 oktober
maar de eerder geplande avond op 10
december kwam door omstandigheden
te vervallen. Om er op 29 januari een
feestelijk tintje aan te geven wordt de
leden tijdens de pauze een gratis con
sumptie aangeboden. De avond begint
om 19.00 uur en wordt gehouden in 't
Skiltje.
Maandag werd op het strand bij paal
17 een kleine grijze zeehond gevonden.
Het dier, circa 6 weken oud, was blind
en leed aan longworm. Directeur G. J.
de Haan van het Naturreceratiecentrum
heeft er zich over ontfermd. Het aan
spoelen van grijze zeehonden (afkomstig
van de Farne Islands bij Engeland)
komt vrij vaak voor. De kolonies van
deze soort breiden zich sterk uit. Dins
dag werd opnieuw een zeehond aange
troffen op het Texelse strand, bij paal
23. Nu was het een volwassen (ca. 5
jaar oud) exemplaar van de gewone
zeehond (Phoca Vitulina). Ook dit dier
was blind en geïnfecteerd. Beide zee
honden zijn in een quarantainebassin
ondergebracht. Ze zijn tegen parasieten
behandeld. Getracht zal worden ze aan
het eten te krijgen. Bij het volwassen
dier is dat een probleem.
Dinsdagmiddag rond half drie trof
een van de stenen, waarmee een groep
je van (vermoedelijk) drie jongelui aan
het gooien was, een grote thermopane-
ruit in de door de familie Keijzer be
woonde woning Beatrixlaan 29. De ruit
ging aan scherven. De schade beloopt
ongeveer ƒ1000,Door de politie
wordt getracht de identiteit van de- jon
gens te achterhalen.
Dinsdagavond is tijdens een bijeen
komst in de Technische School te Den
Burg een tuindersvereniging opgericht.
Het initiatief ging uit van de heren P.
Ritcco en D. Terpstra.
Voor de oprichtingsbijeenkomst wa
ren de Texelaars uitgenodigd die tuin
grond (in de buurt van het zwembad)
huren van de gemeente Texel. De heer
P. Riteco lichtte toe dat één van de
voordelen van een organisatie van ama
teurtuinders is, dat men de gemeente als
eenheid tegemoet kan treden en daar
door sterker staat. Een van de wensen
is een langere duur van de pachtter-
mijn. Nu wordt de grond telkens voor
slechts één jaar uitgegeven. Verder kun
nen in verenigingsverband voorlich-
tingsaktiviteiten worden georganiseerd,
afgestemd op de Texelse situatie.
De 21 aanwezigen kozen als bestuurs
leden de heren C. van Groningen (voor
zitter), Bernhardlaan 69, telefoon 2380;
D. Terpstra (voorzitter), Bernhardlaan
58, telefoon 3640 en J. Kager, (pennig-
meester) Witte Kruislaan 14, telefoon
2559.
Het bestuur rekent erop dat praktisch
alle huurders van tuingrond in de om
geving van het zwembad lid van de
vereniging zullen worden. Wie belang
stelling heeft kan zich met een der be
stuursleden in verbinding stellen.
Er zijn nog steeds prijzen af te halen
van de Sint Nicolaas-aktie van de Win
keliersvereniging Den Burg. Het gaat
om de lotnummers 5944 (waardebon van
ƒ1000,—); 76.289 (ƒ500,—); 121.341
(ƒ100,—); 90.286 (ƒ100,—); 77.721 (ƒ25,—)
en 20.181 (ƒ25,Lotnummer 43.191
(ƒ25,is inmiddels wel verzilverd; de
waardebon ging naar mevr. T. Jonge-
dijk, Den Burg. Het bestuur van de
Winkeliersvereniging heeft besloten nog
tot 31 januari gelegenheid te geven
prijzen af te halen. Daarna zal het geld
aan een nog nader te bepalen charita
tief doel worden besteed.
Het gezamenlijk Texels bedrijfsleven
vindt een snelle standpuntbepaling over
de toekomstige capaciteit van de veer-
verbinding van enorm belang. Per brief
hebben de verschillende ondernemers
organisaties het college nadrukkelijk
verzocht zich te houden aan het voorne
men om voor half februari met een
standpunt te komen. Verder uitstel
wordt gezien de stagnaties in het ver
voer niet aanvaardbaar geacht, temeer
daar het nog meerdere jaren zal duren
alvorens de gewenste capaciteitsvergro
ting ook werkelijk tot stand is gekomen.
In de brief (ondertekend door verte
genwoordigers van Loonbedrijven, Ga
ragebedrijven, Landbouworganisaties,
Horeca, Horecaf, Jonge Ondernemers,
Bloembollencultuur, Bouwnijverheid,
TVO en Vissersvereniging) toont men
zich verheugd over de op verzoek van
de gemeente genomen beslissing om de
„ongelukkig gekozen maatregel" met
betrekking tot het voorrangsrecht voor
niet-Texelaars op te schorten. „Dat
neemt niet weg dat deze ontwikkeling
verklaarbaar is uit het feit, dat de ver
voersonderneming als gevolg van het
capaciteitstekort in de tegenstelling
tussen vraag en aanbod onder grote
druk haar taak moet vervullen".
Ongehinderd
Het bedrijfsleven vraagt verder pla
nologische en daadwerkelijke medewer
king te geven aan het totstandkomen
van een kwalitatief goede veerverbin-
ding, waarbij de vervoersonderneming
tegen de laagste kosten haar diensten
kan verrichten. „De keuze van de op
lossing van het capaciteitstekort dient
mede waarborgen in te houden voor een
ongehinderd vervoer voor Texelse inge
zetenen, economisch vervoer en niet-
Texelse ingezetenen met belangen op
Texel. Tenslotte wordt de „kraanfunc
tie" van de veerdienst afgewezen en
wordt vertrouwen geuit in het door
TESO voorgestelde beleid.
Afschriften van de brief zijn onder
meer verstuurd aan gedeputeerde sta
ten, kamer van koophandel, gemeente
bestuur van Den Helder en Rijkswater
staat.