1
Voor het weekend
Fors pakket creativiteits cursussen
voor het komende winterseizoen
vwou.:
LAND
BOUW
,75
Redelijke prijzen
akkerbouwgewassen
WAT IK.
Le'
Onderwijs vroeger
Arisen
Groene Kruis:
Tandartseü
Dierenartsen
Noodslachtingen
Kerkdiensten
Sociaal voelend zei u
Wie weet meer over
Klaas Hille?
Zuigelingenbureau
Engelse conversatielessen
voor ouderen op Texel
Koersen vreemde valnla
Tweede blad Texelse Courant vrijdag 16 september 1977
iij
Het aantal zonne-uren tijdens de
groeiperiode was gering evenals de hoe
veelheid neerslag maar toch zijn de kor
relopbrengsten van de granen redelijk.
Ernstige verdroging is er niet opgetre
den maar er kwamen veel meer ziekten
in de graangewassen voor. Doordat de
lichtintensiteit minder was hadden de
meeste gewassen meer blad en stengel
gevormd. De gele roest nam in de mees
te wintertarwerassen ernstige vormen
aan wat later gevolgd is door afrijpings-
ziekten. Deze gewassen hebben dan ook
een erge donkere kleur gekregen. De
bespoten percelen hebben wel een ho
gere opbrengst gegeven.
Diepgespitte percelen
gunstiger
Bijna alle gewassen op de diepbe
werkte percelen hebben een hogere op
brengst gegeven dan de gewassen op
niet bewekte vergelijkbare percelen. Al
leen in pootaardappelpercelen is de op
brengst wel eens lager als op niet be
werkte percelen. De oorzaak is dan te
rug te voeren op te weinig bemesting en
een te slechte beworteling naar de on
dergrond.
Bij onderzoek blijkt dat deze gewas
sen een beperkt wortelstelsel hebben dat
niet dieper is gegaan dan ongeveer 20
cm onder maaiveld. Hier vinden deze
plantenwortels reeds een storende laag
waarvan de weerstand te groot is om er
door te dringen naar het grondwater.
Zomergerst
De gerstopbrengst ligt tussen de 3500
kg en 6000 kg per ha. De laagste op
brengst werd geoogst van percelen
ivaarin het gerstgewas strepenziekte is
waargenomen. De hoogste opbrengst was
vaneen perceel diepbewerkte grond uit
de polder Eierland. De gemiddelde oogst
ligt rond de 5000 kg per ha. De winter-
gerst kwam ook aan een opbrengst van
5000 kg per ha. De korrel van dit gewas
was erg mager wat duidt op een te snel
le afrijping mede veroorzaakt door de
lantasting van bruine roest en meel-
iauw.
Wintertarwe
Bij de wintertarwe liggen de meeste
>ercelen met een opbrengst van 5000
ig tot 6000 kg per ha. Wel bestaat de
ndruk dat de gespoten percelen tegen
jele roest en afrijpingsziekten tot een
ïogere opbrengst komen dan de niet be-
;poten percelen.
Graszaad
De verschillen bij de graszaadopbreng-
sten per ha waren vrij groot, mede ver-
>orzaakt door de droogte. De opbren
gen variëren van ongeveer 1000 kg tot
•uim 2000 kg per ha bruto zaad.
Evenals bij de graangewassen kwa
len de diepbewerkte percelen met ho-
jere graszaadopbrengsten.
Pootaardappelen
Aangenomen wordt dat de opbreng-
iten van de pootaardappelen tussen 20
;n 25 ton per ha zullen liggen. Vooral de
atere rassen hebben een te korte groei-
>eriode gehad waardoor deze aardappe-
en niet tot normale opbrengsten kwa-
len. De vroege rassen hebben hogere
>pbrengsten per ha gegeven met grote
verschillen in opbrengsten per bedrijf.
De suikerbieten hebben nog een ach
terstand in groei met het vorig jaar. Uit
de monsterneming blijkt dat zowel de
wortelopbrengsten als ook het suiker
gehalte onder het meerjarig gemiddelde
liggen. Gelukkig liggen de bieten de
laatste week niet erg slap van de droog
te waardoor een deel van de achterstand
ingehaald kan worden.
Bietenmoeheid
Op steeds meer bedrijven blijkt dat
het bietencystenaaltje in te grote aan
tallen in de percelen voorkomt. Vooral
op bedrijven waar binnen drie jaar met
boeten op het zelfde perceel wordt te
ruggekomen. Ook geeft een gewas stop-
pelknollenzaad dezelfde vermeerdering
aan bietencystenaaltjes als een gewas
bieten. Dit is uit onderzoek in Wage-
ningen bij de Plantenziektekundige
Dienst gebleken. Bedrijven die een goe
de opbrengst van bieten verlangen die
nen een keus te maken tussen de ver
bouw van bieten en raapzaad. Beide ge
wassen in een te nauw bouwplan geeft
onherroepelijk problemen voor de toe
komst t.a.v. de opbrengsten.
Grondontsmetten
Er bestaat een mogelijkheid om de
aaltjes te doden door een grondontsmet-
ting. Hiermee wordt de grond weer
„schoon" gemaakt van moeheidsver-
oorzakende aaltjes.
Op het bedrijf van de heer C. Bakker,
Alexanderhoeve, P.H. Polder, is een der
gelijke grondontsmetting uitgevoerd en
het resultaat is fantastisch. Voor de ont
smetting groeide op het perceel geen
normaal gewas bieten maar nu staat er
een zeer goed perceel suikerbieten. Hier
worden de gemaakte kosten van het ont
smetten ruimschoots goedgemaakt door
het bietengewas.
Meerdere percelen
Veel meer percelen komen voor een
frondontsmetting in aanmerking. Dit is
niet alleen voor het bietencystenaaltje
maar ook voor vrij levende aaltjes die op
een aantal percelen vrij grote schade
aanrichten in de gewassen aardappelen
en suikerbieten.
J. Koolhof
BBCVP^ ¥U4l£ZEHS-Buro< VERAJ<TWOORDEU<KHHP CO< Off RSQAKTS
'JSt-fS
«EVEN WM LUHBB- SUTB» VOWKTWOOWIELIJKHEtt) «N OE flOWT»
Het stuk van de heer Oskam over het
onderwijs in de krant van vrijdag geeft
mij aanleiding tot enkele aanvullingen
en verbeteringen.
Allereerst de schoolreisjes Ik ben nog
in het bezit van enkele foto's van die
reisjes naar Bergen, waar behalve mijn
vader ook op staan o.a. mevrouw Bos
wijk, mevrouw Room-Wilkeshuis en P.
Kiel. Deze reisjes werden gedaan na
1910, toen de lagere school en de school
voor Mulo onder één hoofd verenigd
werden op 1 september 1910, nl. mijn
vader, die reeds vanaf 1 november 1893
hoofd was van de school voor Mulo. (De
heer C. A. de Braai was tot 1-9-1910
hoofd van de lagere school). Vóór mijn
vader was de heer Jac. P. Thijsse hoofd
van de Mulo school, vandaar zijn be
langstelling voor Texel. Dan over de
heer Klimp. Voor deze was de heer H.
Visser hoofd in Zuid Eierland en gaf 's
winters elke zaterdagmiddag een land-
bouwcursus aan Den Burg. Toen de heer
Visser benoemd werd aan de lagere
landbouwschool in Schagen werd de
heer Klimp zijn opvolger in beide be
trekkingen.
J. M. Kuiper-Groenewold,
Heerenveen
Uitsluitend voor spoedgevallen.
Van vrijdagavonds 20.00 uur tot
maandagmorgen 8.00 uur
Dokter BARNARD, Oosterend,
telefoon (02223) 234.
Ambulance (in geval van onge
lukken met betekenend lichame
lijk letsel) (02220) 2011.
Van vrijdagavond 20.00 uur tot
maandagmiddag 13.00 uur
Zr. MANNESSEN, Schoorwal 45,
Den Burg, tel. (02220) 3242.
Voor zeer spoedeisende tandheel
kundige hulp kan men zaterdag
en zondag om 18.00 uur precies te
recht in het tandheelkundig cen
trum in het Groene Kruisgebouw,
Witte Kruislaan 19.
Alleen voor spoedgevallen
telefoon 2527.
Voor noodslachtingen bellen de
heer A. van Heerwaarden, tel.
(02220) 2182 (slachtplaats) of 2663
(Wilhelminalaan 94), b.g.g. 3541.
Zondag 18 september 1977:
HERVORMDE GEMEENTEN
Den Burg 9.30 uur drs. Leppink.
De Cocksdorp 10.00 uur, drs. Boek
uit Den Helder.
Den Hoorn 9.30 uur ds Hoekstra
Viering H. Avondmaal. Kollekte
medische zending.
De Koog 11.00 uur ds. Hoekstra
De Waal. Dienst samen met De
Koog.
Oosterend 9.30 uur ds. Van Zijll
Langhout.
Oudeschild 11.00 u. ds. Van Zijll-
Langhout.
GEREFORMEERDE KERKEN
Den Burg 10.00 uur ds. Douwes
Viering H. Avondmaal. Tijdens
de hele dienst is er kinderne-
vendienst voor alle kinderen tot
12 jaar.
19.30 uur ds. Douwes. Viering
H. Avondmaal en Dankzegging.
Oosterend 9.45 uur ds. De Boer
17.00 uur ds. De Boer
GEREFORMEERDE GEMEENTE
Oosterend 10.00 en 16.00 uur
Dienst.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE
Den Burg 10.00 uur ds. Kuitse.
Uitzending via „De Lichtboei".
ROOMS-KATHOLIEKE KERK
Weekend 17 en 18 september 1977:
Den Burg zaterdag 19.30 uur
Uitzending via „De Lichtboei"
zondag: 10.45 uur
De Koog: zondag 9.30 uur
Oudeschild zondag 10.45 uur
Den Hoorn zondag 9.15 uur
De Cocksdorp: zaterdag 19.30 uur
Oosterend: zondag 19.00 uur
JEHOVAH'S GETUIGEN
in het Rode Kruisgbouw Jonker
straat, Den Burg.
10.15 uur Lezing
11.15 uur Wachttorenstudie.
Het aantal woningzoekenden op Texel
bedraagt 188 (een gezin telt voor één).
Dat betekent dat je nul op het rekest
krijgt als je de huisvestingsambtenaar
om woonruimte vraagt. Logisch, de man
kan niet anders met zo weinig perspec
tief in dit gemeentelijke beleid. Boven
dien geven de Texelse verhuurders de ge
meente niet veel hulp op dit gebied.
Prijzen worden onnodig a-sociaal opge
dreven onder het motto: de toerist be
taalt genoeg en in het wintertje schra
pen we nog wel wat bij de Texelaars
Het is al vaak gezegd: jonge gezinnen
worden de dupe. ƒ350,voor een ver
bouwde garage is op Texel niet vreemd.
Dat er nog steeds geen aktiegroep voor
huisvesting is (zoals in veel steden) mag
verwondering wekken. Plannen in deze
zijn gelukkig in de maak. Dat wij dat
gelukkig vinden ligt voor de hand, want
wij gebruiken een bestelauto als woning
omdat normaal onderdak niet was te
vinden.
Hans Oosterhof, Jetty Dekker,
Ford Transit, De Koog.
- -
Pure broodnijd
Het ingezonden stuk van de heren
Hutjes en Van der Star bestaat uit pure
leugens. Dat ik geen ervaring zou heb
ben is belachelijk. Ik ben op een schip
geboren en heb praktisch mijn hele le
ven gevaren, niet alleen in binnenwater
maar ook drie jaar op het wad bij Dirk
Schagen. En drinken doe ik nauwelijks.
Op de dag van het conflict had ik van
mijn gasten twee pijpjes gekregen die
nog niet eens helemaal waren leegge
dronken. Dat kan ik met getuigenver
klaringen bevestigen. Die beschuldiging
accepteer ik dan ook beslist niet en
woensdagochtend heb ik dan ook een
aanklacht wegens smaad ingediend bij
de politie. Van een bijna-aanvaring
weet ik niets en de „aanvaring" bestond
hieruit dat de schepen elkaar door de
zuiging met de zijden raakten, waarbij
alleen wat verf werd beschadigd. De
deuk zat er al voor die tijd. Alleen al uit
het feit dat de schepen elkaar langszij
raakten komt naar voren dat van een
bewuste aanvaring geen sprake kan zijn.
En wat het handgemeen achteraf be
treft: Hutjes was de man die de eerste
klap uitdeelde. Getuigen kunnen dat be
vestigen.
De hele kwestie is niets anders dan
broodnijd. Als ik uitvaar en een paar
passagiers méér aan boord heb, zien de
heren blauw van afgunst en staan ze te
tellen of er misschien meer zijn dan vol
gens de vergunning is toegestaan.
Hutjes doet alsof hij zoveel ervaring
heeft. Waarom moet hij dan studeren
voor een vaarbewijs en heeft de ge
meente hem een proeftijd van één sei
zoen gegeven? Als hij zo ervaren is hoeft
dat toch niet?
Het incident is een van de pogingen
om mij eruit te drukken.
J. H. van Wanrooij,
Haven 5 Oudeschild
- -
Bij het samenstellen van de stamboom
van de familie Hille ontdekte ik dat
mijn overgrootvader, Klaas Hille, vanaf
1851 „heel- en vroedmeester" dok
ter) is geweest te Oosterend. Hij had ze
ven kinderen die allen te Oosterend zijn
geboren. Wie mij meer over deze Klaas
Hille zou kunnen vertellen zou ik zeer
erkentelijk zijn. Ik denk hierbij aan in
lichtingen op het gebied van foto's, lek-
tuur of „horen-zeggen" enz., enz. Wel
licht kan wat nadere informatie van
mijn kant tot meer klaarheid omtrent
Klaas Hille en zijn gezin leiden.
Een van de kinderen van Klaas Hille
t.w. Kees Hille studeerde voor dokter te
Leiden; daarna trouwde hij op 12 maart
1889 met.een Texelse, Gerbregdina
Koning. Kees Hille hield erg veel van
Texel; in een van zijn brieven noemt hij
het „een klein paradijsje op aarde". In
1889 vertrekt hij met zijn vrouw naar
Indië, maar ze blijven zich voor Texel
interesseren, want in 1894 lezen zij
nogde Texelse Courant. Gerbregdi
na Koning is helaas in het verre Indië
aan cholera gestorven en heeft haar ge
boortegrond, waar zij toch altijd nog
naar verlangde, niet meer teruggezien.
Hun zoon Nico Hille ging in de twin
tiger jaren graag naar Texel om er zijn
neven en nichten te bezoeken; daarna
vertrok ook hij met zijn vrouw naar
Indië.
Ikzelf ben de dochter van deze Nico
Hille en hoop door middel van deze in
gezonden brief iets meer over de ge
schiedenis van mijn familie te weten te
komen. Hopelijk kan iemand mij hierbij
helpen.
Mevrouw T. de Ruiter-Hille,
Plataanweg 49, Zaandijk.
De zuigelingen, die aan de beurt zijn
worden op het bureau verwacht op de
tijden, waarop hun eigen huisarts zit
ting heeft. De tijden zijn als volgt
Dokter Siebinga, dinsdag 20 september
om 14.00 uur.
Dokter Barnard, woensdag 21 september
om 13.30 uur.
Ook dit jaar wordf rond 1 oktober weer een begin gemaakt met een groot
aantal cursussen van allerlei aard. Belangstellenden hiervoor kunnen zich
door middel van bijgevoegd formulier aanmelden. Deze opgave dient zo
spoedig mogelijk (maar voor 23 september) te worden gestuurd naar de af
deling culturele zaken op het raadhuis.
Bij diverse cursussen is het de bedoe
ling dat de cursusleiding met de cursis
ten overlegt over plaats, dag en tijd van
de lessen. Men zal dan ook de cursus
duur en indien noodzakelijk de opzet
van een en ander bespreken. Hierover
zal men te zijner tijd nader bericht ont
vangen. De cursussen gaan alleen door
als er voldoende aanmeldingen zijn. De
kosten bedragen ƒ50,per cursus ex
clusief cursusmateriaal. Het gehele pak
ket is georganiseerd door de commissie
vormings- en ontwikkelingswerk voor
volwassenen, de commissie creativiteits-
bevordering en de stichting Texelse
sportraad.
Cursussen georganiseerd door de com
missie vormings- en ontwikkelingswerk
voor volwassenen.
O Engels voor gevorderden, docent A.
v. Veen (4e jaar).
O Engels voor gevorderden, docent A.
v. Veen (2e jaar).
O Engels voor gevorderden, docent A.
v. Veen (3e jaar).
O Duits voor gevorderden, docent P. v.
Bruggen.
O Cursus spelen met muziek, docent H.
Mulder.
O Wegwijs in het lezen en in de biblio
theek, docente mevr. Harting.
O Kinderboeken, de cursus wordt gratis
aangeboden door de bibliotheek. Do
cente mevr. J. de Vlas-de Jong.
O Alternatieve voeding, docente mevr.
G. Jongkind. De cursus zal overdag
gegeven worden. Naast het vegetaris
me zullen andere alternatieve vormen
van voeding aan bod komen.
Voor de beginnerscursussen Duits, En
gels Frans en wiskunde kan men zich in
verbinding stellen met de avond Mavo.
Cursussen georganiseerd door de Stich
ting Texelse Sportraad onder auspiciën
van de Nederlandse Sportfederatie, af te
sluiten met een door het Ministerie van
CRM erkend examen:
O Algemene basisopleiding voor
mensen werkzaam in de sport zonder
enige opleiding in deze richting, zo
wel voor bestuurders als praktisch
leidinggevenden. Start begin januari,
te geven door de heren S. Dros en J.
J. de Kleijn. De cursus omvat 12 les
sen van 2V2 uur. De kosten zijn ƒ60,
per cursist inclusief het cursusboek.
O Jeugdsportleider. Het doel van de op
leiding is de cursisten voor te berei
den op de taak leiding te geven aan
alle andere aktiviteiten in de sport
vereniging dan de sportbeoefening
zelf en van begeleider bij wedstrij
den. Voor het volgen van de cursus is
het bezit van het diploma algemene
basisopleiding verplicht. De cursus
omvat 14 lessen van 2V2 uur en start
1 april. De kosten bedragen 65,per
cursist (inclusief lesmateriaal).
Er is nog een aantal andere cursussen
in voorbereiding dat zo mogelijk in ja
nuari van start gaat. Hierover zal in
december meer bekend gemaakt wor
den.
Ondergetekende, naamgeboortedatum
adres: telefoon
geeft zich hierbij op voor de volgende cursus(sen). (Rondje voor bedoelde cursus
zwart maken). Als meerder personen belangstelling hebben voor een bepaalde cur
sus, graag even het aantal personen voor de bedoelde cursus aangeven
Ondergetekende zou verder graag zien dat voor de naaste toekomst de volgende
cursussen zouden worden overwogen: (hier uw suggestie in te vullen):
Texel,
Handtekening.
Cursusprogramma te starten in januari
1978.
O Haken gevorderden, 6 lessen, docente
A. Bakker-de Grave.
O Edelsmeden gevorderden, 12 lessen,
docente M. v. d. Meent.
O Silhouetknippen van papier, begin
ners, 6 lessen, docente N. J. v. Wezel-
Laan. De cursus wordt eens in de 14
dagen gegeven. Materiaalkosten
ƒ20,—.
O Poppenkastpoppen maken, 8 lessen,
docente J. de Visser.
O Surinaams koken gevorderden, 6 les
sen, docente C. de Ruiter.
In voorbereiding zijn nog de cursussen
klusjes in huis, koken voor mannen, fil
men voor beginners en kinderspeelgoed
maken. Hierover komt zo snel mogelijk
in december nader bericht. Voor zover
de cursusplaats nog niet is vermeld zal
dit aan de hand van de aanmeldingen
gebeuren.
Na het succes van Engelse conversa
tielessen 110 deelnemers van 55 jaar
en ouder in Den Helder zal op ver
zoek van enkele Texelaars binnenkort
ook een cursus Engelse conversatie ge
start worden in de „Hollebol", Burgwal
32 in Den Burg. Het is de bedoeling in
20 lessen van een uur per week de eer
ste mondelinge vaardigheden ei
gen te maken en wel onder leiding van
de heer A. van Veen. Voor ouderen van
55 jaar en ouder bedragen de kosten
1,75 per maand. Jongeren die ook in
teresse hebben betalen 55,voor de
hele cursus.
Belangstellenden kunnen op de spreek
uren van projectleider Henk Cooper
(elke dinsdagmorgen van 10.00 - 12.00
uur) in de „Hollebol" zich opgeven of
nadere informatie verkrijgen. Ook bij
het Centraal Bureau van de Stichting,
Sluisdijkstraat 83 - 85, Den Helder, tele
foon (02230) 24949 kan men voor infor
matie terecht. Bij voldoende deelname
zal de cursus starten op dinsdag 4 ok
tober a.s. (van 10.15 - 11.15 uur).
Westduitse marken 100 ƒ104,25
Franse francs 100 48,75
Belgische francs 100 6,72
Zwitserse francs 100 ƒ102,
Zweedse kronen 100 49,25
Oostenrijkse schillingen 100 14,79
Amerikaanse dollars 1 2,42
Engelse ponden 1 4,19
Italiaanse lires 10.000 26,75
Cursussen georganiseerd door de com
missie creativiteitsbevordering. Kosten
ƒ6,50 per les 2 uur .exclusief mate
riaalkosten.
O Raamweven beginners, 5 lessen, do
cente A. Kamstra.
O Macramé beginners, 6 lessen, docente
A. Kamstra.
O Macramé vervolgcursus, 6 lessen, do
cente A. Kamstra.
O Macramé beginners, 6 lessen, docente
A. Bakker-de Grave.
O Macramé vervolgcursus, 6 lessen, do
cente A. Bakker-de Grave.
O Batikken beginners, 5 lessen, docente
mevrouw Bakelaar.
O Edelsmeden beginners, 8 lessen, do
cente M. v. d. Meent.
O Tekenen basiscursus, 8 lessen, docent
F. Voskuil.
O Tekenen stillevens, 8 lessen, docent
F. Voskuil.
O Kerstkaarten maken, 3 lessen, docent
F. Voskuil.
O Boetseren, 8 lessen, docent F. Vos
kuil.
O Tekenen, 8 lessen, docente N. Koom-
Kikkert. Onderwerpen en inhoud cur
sus wordt nader in overleg met cur
sisten bepaald.
O Kantklossen, docente mevrouw Laan.
Voor nadere informatie kan men zich
met mevrouw Laan in verbinding
stellen. Telefoon (02220) 2126.
O Haken beginners, 6 lessen, docente
A. Bakker-de Grave. Het aanleren
van de grondbeginselen van het ha
ken.
O Naaien voor beginners, 8 lessen, do
cente A. Kikkert.
O Naaien vervolgcursus, 8 lessen, do
cente A. Kikkert.
O Hindelooper schilderwerk, 6 lessen,
docente mevrouw Licht. De cursus zal
overdag worden gegeven. Men be
hoeft voor deze cursus geen tekenles
te hebben gehad. De kosten van de
benodigde materialen zullen
ƒ60,belopen.
O Bloemschikken, 5 lessen, docente me
vrouw Nijman. Er wordt gewerkt met
tuinbloemen ep wilde planten.
O Spinnen beginners, 3 lessen, docente
B. Monen-Waldus. De cursisten moe
ten in het bezit zijn van een goed
spinnewiel.
O Indisch koken beginners, 8 lessen,
docente mevrouw Soewito.
O Indisch koken gevorderden, 8 lessen,
docente mevrouw Soewito.
O Surinaams koken beginners, 6 lessen,
docente C. de Ruiter.
O Stofverven, 3 lessen, docente R. T. v.
d. Werf-de Meijere. Verven van stof
fen middels de afbindtechniek.
Afhankelijk van de belangstelling kun
nen deze cursussen ook in het program
ma te starten in januari 1978 worden op
genomen.
