„The boys from Brazil"
riuvNihinws
Kinderboekenfeest in
RSG wordt groot festijn
Schoonmoeder
De lady en de
vagebond
SOS-verkoop op
vaste dagen
„Marsdiep" door
defect vertraagd
rrJe weet niet
wat je ziet"
WAO-groep elke
woensdag in
„De Hollebol"
Texel krijgt weer
NJN-afdeling
VRIJDAG 5 OKTOBER 1979
TEXELSE COURANT
PAGINA 5
Scène lét de film The boys from Br aril'
Volgens overlevering zou Gregory
Peck, specialist in louter nobele rollen,
hebben gezegd dat hij nou wel eens toe
was aan de creatie van superieure
schoft. Vandaar dat we hem in ,,The
boys from Brazil" ontmoeten in de
persoon van de nazi Dr. Jozef Mengele.
Als chef-arts van de experimenteerafde
ling in het concentratiekamp Auschwitz
verwierf hij de bijnaam 'Engel des
doods'. Naar schatting is hij persoonlijk
verantwoordelijk voor de moord op
300.000 Joden. Hij verdween in 1945
naar Zuid-Amerika waar hij onder de
bescherming van de plaatselijke autori
teiten in Paraguay nabij San Antonio
een rijke lui's leventje leidt. Mengele is
nooit meer voor zijn rechters gekomen
en daarom biedt hij alle stof voor een
verhaal. De Amerkaanse romanschrijver
Ira Levin had daar ook geen enkele
moeite mee. Beroemd en vermogend
geworden door enorme verkoopsucces
sen als die van z'n Rosemary's baby
schreef hij, geïnspireerd door de aanwe
zigheid op deze aarde van dokter
Mengele, zijn thriller The boys from
Brazil.
In dat verhaal moest de duivel Menge
le natuurlijk een uiterst sympathieke
tegenpool hebben. Die vond regisseur
Franklin J. Schaffner in de persoon van
Simon Wiesental (Laurence Olivier). In
de film en het boek werd zijn naam
veranderd in Yakov-Ezra Lieberman.
Regisseur Schaffner trommelde een
ontzagwekkende rolbezetting bij elkaar.
Laurence Olivier verwerkt Lieberman.
Lilli Palmer is zijn toegewijde zuster en in
James Mason zien we het hoofd van de
'ondergedoken' Duitse geheime dienst
verrijzen. Maar bovenal Gregory Peck
die de rol van Dr. Josef Mengele
vertolkt.
,,The boys from Brazil" is te zien van
donderdag tot en met maandag voor
personen van 16 jaar en ouder.
De eerste lange tekenfilm die Walt
Disney in 1955 op breedbeeldformaat
(Cinemascope) maakte, was ,,De lady
en de vagebond" (The lady and the
tramp). Zondagmiddag wordt deze film
in de bioscoop gedraaid. Het bijzondere
was dat er dwars door dit hele uitsteken
de dierenavöntuur door de tekenaars
meer aandacht werd besteed aan de
gewone mensenmaatschappij. In een
chique buitenwijk van een middelgrote
Amerikaanse stad anno 1910 zette Dis
ney enkele in het oog vallende sociale
verschillen tegenover elkaar. De cocker
spaniel Lady is van voorname klasse,
maar de villa waar ze woont, wordt
belaagd door een rioolrat. Haar vrienden
zijn de buurhonden: een hoog gewaar
deerde terrier en een bejaarde politie
hond. Maar Lady valt tenslotte op een
goedhartig straattype, dat zich eerst
moet bewijzen om tot de betere kringen
te worden toegelaten. ,,De lady en de
vagebond" is geheel Nederlands ge
sproken en is toegankelijk voor perso
nen van alle leeftijden.
Het initiatief is genomen door leerlin
gen van de Rijksscholengemeenschap
waaronder Renske van IJsseldijk uit Den
Burg, die voorzitster wordt van de
afdeling. Inmiddels hebben zich vijftien
leden aangemeld, allemaal van de Rijks
scholengemeenschap maar het spreekt
vanzelf dat ook andere jongeren welkom
zijn. Het is waarschijnlijk de vierde keer
dat op Texel een NJN-afdeling wordt
opgericht. Een van de belangrijkste
oorzaken dat vorige groepen geen stand
hielden was het vertrek van leden
wegens studie of werk naar het vaste
land; het lukte niet nieuwe leden aan te
werven om de opengevallen plaatsen te
bezetten. Er bestaat goede hoop dat het
nu beter zal gaan, vooral omdat met een
flink aantal leden is gestart zodat de
afdeling een stootje kan hebben.
Bezig zijn met de natuur is het doel
van de NJN. Dat doel wordt zoveel
mogelijk in het open veld verwezenlijkt,
door het elke zondag maken van excur
sies. Jongeren van 12 tot en met 23 jaar
zijn welkom in de NJN. Wie ouder
wordt dan 23 jaar gaat er uit; hij wordt
„ouwe sok". Leden ontvangen het
nationale orgaan „Amoeba" alsmede
een krantje van de eigen afdeling. De
contributie bedraagt ƒ30, per jaar.
Tijdens het oprichtingsweekend zul
len excursies worden gemaakt, er wordt
een dia-lezing gegeven en er wordt ook
aan volksdansen gedaan. Een gedetail
leerd programma wordt te zijner tijd
bekend gemaakt.
Wie lid wil worden van de Texelse
NJN kan zich wenden tot voorzitster
Renske van IJsseldijk, Vloedlijn 3, tele
foon (02220) 3397.
De verkoop van artikelen uit de derde
wereld voor de Stichting Ontwikkelings
Samenwerking (SOS) zal voortaan op
vaste dagen gebeuren, voorlopig alleen
in Oosterend. Elke eerste en derde
zaterdag van de maand worden de arti
kelen getoond en aan de man gebracht
in het jeugdgebouw aan de Oranje
straat van 14.00-17.00 uur. De eerste
verkoping is dus aanstaande zaterdag.
Een keus kan worden gemaakt uit
koffie, thee, sinaasappelsap e.d. maar
ook gebruiks- en kunstvoorwerpen.
Dinsdagmiddag deed zich in een der
motoren van de veerboot „Marsdiep"
een mankement voor, waardoor het
schip om 13.05 uur niet van 't Horntje
kon vertrekken. Reparatie kon met
eigen krachten worden uitgevoerd in
ongeveer een half uur. Het trof ongeluk
kig dat op dat moment juist de gerepa
reerde generator in de „Texelstroom"
werd geplaatst, zodat dit schip de dienst
niet kon overnemen.
In het kader van de kinderboeken
week. wordt dit jaar voor de tweede
maal op het eiland een „doe-, kijk-,
lees-, luister- en speelfeest" voor onze
Texelaartjes georganiseerd. Dit festijn,
dat als thema meedraagt „Je weet niet
wat je zietI" wordt zaterdag in het
gebouw van de RSG gehouden. Om
tien uur heet 'Meneer Boek' een hopelijk
zeer groot aantal kinderen welkom.
De kinderboekenweek is afgelopen
woensdag in het hele land van start
gegaan. De officiële opening vond dit
keer in Sittard plaats. Zo krijgen boeken
voor jonge lezers eens per jaar tien
dagen lang de volle aandacht, leder jaar
worden een aantal boeken met gouden
en zilveren griffels bekroond. Overal
worden activiteiten op touw gezet om
kinderen met boeken kennis te laten
maken. Op Texel wordt het kinderboe
kenfeest door de 'Werkgroep Tweede
Kinderboekenfeest' verzorgd. Daarin
zitten leden van de redactie van de
kinderkrant De Kleine Tesselaar en een
groot aantal vrijwilligers/sters en finan
ciers.
Verrassing
Het landelijk onderwerp is dit jaar:
„Je weet niet wat je zietDe
werkgroep heeft hier rekening mee
gehouden: Wanneer zaterdag de kinde
ren de hal van de RSG binnenstappen,
zullen ze werkelijk verrast zijn. Er is veel
te zien en de school wordt voor deze
gelegenheid op een bijzondere manier
aangekleed. De hele dag, tot 16.00 uur,
zullen allerlei activiteiten plaatsvinden
die met kinderboeken te maken hebben.
De middagpauze valt tussen 12.30 en
13.30 uur. Alleen kinderen die niet in
Den Burg wonen kunnen overblijven.
Ontdekkingstocht
Het programma biedt van alles: de
kinderen kunnen zelf een keuze uit het
aanbod maken. Ze moeten op ontdek
kingstocht gaan en kijken waar ze graag
aan mee willen doen. De werkgroep zet
op veel plaatsen verwijsborden, waarop
de plaats en tijd van verschillende
activiteiten wordt aangeduid, waarbij
voor extra duidelijkheid met symbolen
wordt gewerkt. Mocht er dan nog iets
mis lopen, dan kunnen de kinderen altijd
bij 'Meneer Boek' terecht. Voor sommi
ge activiteiten worden de kinderen in
verschillende leeftijdsgroepen inge
deeld. Via verloting, en dus niet voor 'de
beste', zijn aardige prijsjes beschikbaar
gesteld.
Samenwerking
Dit jaar zijn alle leerkrachten van
lagere- en kleuterscholen benaderd om
medewerking aan dit feest te verlenen.
Ook de kinderkrant De Kleine Tesselaar
is hier op ingesprongen. Het zesde
nummer, dat aan het begin van de
kinderboekenweek verschenen is, staat
helemaal in het kader van dit gebeuren.
Door onderwijzers vroegtijdig in te
lichten, hadden zij de gelegenheid sug
gesties, tips, vragen e.d. naar de werk
groep toe te spelen.
Verkleedpartij
'Meneer Boek' zou het leuk vinden als
de kinderen verkleed op het kinderboe
kenfeest verschijnen, bijvoorbeeld als
figuren uit kinderboeken. Maar het is
zeker geen verplichting. Hoofdzaak is de
kinderen een plezierige, maar onge
dwongen dag te bezorgen. Het wordt
op prijs gesteld als kinderen waardeloos
materiaal, zoals lege eierdozen, karton,
plastic, lapjes stof en bolletjes meene
men. Het feest is toegankelijk voor
zeeman. Hij doet dit om 10.15, 11.30 en
14.00 uur.
Op deze dag zullen de leesdiploma's
van de citatenwedstrijd worden uitge
reikt tussen 11.00 en 12.00 uur.
Boeken top tien
In de hal komt een boom te staan,
waar iedereen zijn lievelingsboek aan
kan hangen, zodat een boeken top tien
kan worden samengesteld. Ook is er een
discussiearoeD over boeken. Dan is een
kraampje aanwezig met informatie over
de schoolboekenwinkel De Bruinvis in
Oudeschild.
Verder kunnen kinderen zelf schrij
ven. De opdrachten hiervoor staan op
grote vellen papier, die opgehangen
zullen worden.
kinderen van vier tot en met twaalf jaar.
De allerkleinsten kunnen terecht in de
kleuterhoek, zodat ze niet verloren gaan
tussen de grotere jeugd. Toch blijft de
dag zijn improvisatiekracht behouden,
het is door de werkgroep niet „dood
georganiseerd". Op deze manier blijft
het een levendig geheel.
Programma
Na de groet van 'Meneer Boek' (10.00
uur) in de hal van het gebouw, kan de
jeugd zich gaan vermaken. Allereerst is
er een knutselhoek. Kinderen kunnen
hier kijk- en voeldozen maken, boeken
leggers, tekenen, schilderen en nog veel
meer.
Er is een boekenkwis. Vragen op een
lijst moeten hier worden beantwoord. Er
zijn genoeg mensen aanwezig die kinde
ren uit hun zelf meegenomen lievelings
boeken willen voorlezen.
Ook is er gelegenheid zelf in een
rustige leeshoek te lezen. Kinderen
kunnen liedjes zingen en muziek maken
naar aanleiding van een verhaal of
illustratie. Verder is er een muziekstoe-
lendans. Voor muziekinstrumenten
wordt gezorgd.
Voorieesestafette
De kinderen mogen een stukje voor
lezen uit een boek dat ze graag lezen.
Gedurende één minuut moeten ze hun
voorieesstukje inleiden, door iets te
vertellen van het verhaal of misschien de
schrijver. Onder de deelnemers worden
prijsjes verloot. Kinderen die hier aan
mee willen doen kunnen zich opgeven
bij de volgende adressen: Bemardlaan
138, telefoon 3747 en Bernhardlaan 120,
telefoon 4636. Dit geldt ook voor het
veelzijdige declamatie-programma,
waarvoor het thema geldt: Je weet niet
wat je ziet, hoortKinderen mogen
goochelen, stukjes, verhaaltjes of ge
dichten voordragen, toneel spelen of
iets heel anders verzinnen. Dit declama
tieprogramma is alleen 's middags.
Poppenkast
Het poppentheater Meloe van Cobie
de Visser en Majella Reijnders geeft een
drietal voorstellingen. De aanvangstij
den zijn: 10.30, 13.30 en 15.00 uur. Piet
Liefhebber, een van de schrijvers van
het pas verschenen boek van Dirk
Kooger, vertelt kinderen over de avon
turen en de geschiedenis van deze
In de krant van woensdag 25 septem
ber is een fout geslopen. Er stond dat de
WAO-groep één keer per maand bijeen
komt, maar de groep komt één keer per
week bijeen: elke woensdagmorgen van
10.00 tot 12.00 uur in het dienstencen
trum De Hollebol aan de Burgwal. Het
is de bedoeling hiermee ook in herfst en
winter door te gaan.
Verder wordt op woensdagmiddag in
De Schakel (bij de Hervormde kerk) de
mogelijkheid geboden voor spel, boet
seren en andere hobbies. Ook bestaat
het plan weer cursussen voor de
WAO-ers te organiseren. Zij moeten dan
wel laten weten naar welke onderwer
pen hun interesse uitgaat. De nieuwe
leider van het WAO-project, Kees de
Noord, hoopt dat het aantal WAO-ers
dat aan de activiteiten deelneemt nog
wat groter zal worden. Op Texel zijn
naar schatting 200 WAO-mensen. Tot
dusver bezoeken twaalf van hen min of
meer regelmatig de activiteiten. Dat lijkt
slecht, maar landelijk ligt het percentage
rond de 4%, zodat Texel nog niet heeft
te klagen. Niettemin wordt het nodig
geacht de kennelijk nog aanwezige
drempel weg te nemen. Met het oog
daarop verzocht men ons het volgende
nog eens onder de aandacht van het
publiek te brengen:
Wat is de WAO-groep? Dat is een
groep mensen die door ziekte of onge
luk arbeidsongeschikt zijn geworden.
Voor de meeste van hen is dat slecht te
verwerken. De groep is bedoeld om
deze mensen te helpen zich volwaardig
te voelen en zich ondanks hun handicap
te ontplooien. De groep wil zelfwerk
zaam zijn, met medewerking van rijks
overheid en gemeente om zoveel moge
lijk dienstbaar te zijn voor anderen. Zo
kan met elkaar nog wat moois van het
leven worden gemaakt. De groep komt
dus elke week op woensdagochtend
bijeen voor biljarten, sjoelen en een
kopje koffie, 's Middags is er de hobby-
en spelbijeenkomst in De Schakel. Er
worden ook cursussen georganiseerd.
WAO-ers kunnen bij de groep terecht
voor allerlei informatie bijv. over de
sociale wetgeving en de mogelijkheden
binnen de WAO.
WAO-ers die interesse hebben kun
nen informatie krijgen bij Kees de
Noord, p/a De Schakel, telefoon
(02220) 3574 of bij De Hollebol, telefoon
(02220) 2696.
Texel krijgt weer een afdeling
van de Nederlandse Jeugdbond
voor Natuurstudie. De oprichting
wordt een feit tijdens een 'oprich
tingsweekend' dat van vrijdag 2
tot en met zondag 4 november
a.s. in „De Rovershut" wordt
gehouden.
FEUILLETON
Door L. van Schooten.
KIC=:
28. Jitske knipoogde naar Maria,
maar die keek strak voor zich uit.
„Wou mevrouw Loman dan niet met
u wandelen?"
„O, dolgraag. Ze is dol op de natuur,
zegt ze. Maar ze is niet zo sterk, schijnt
het. Overigens spirit genoeg. We heb
ben 's avonds gegeten in Arnhem, en
als Ik niet op de tijd gepast had was 't
nachtwerk geworden".
„Mevrouw Loman" zei Jitske spits
„is een van die mensen die pas opleven
tegen dat het avond wordt".
Nu was het Maria's beurt om Jitske
aan te zien. O, dus die had Sonja Loman
óók door.
„Ja" zei Peter Polderman peinzend,
,,'t is een aardige vrouw, 'n zeer
charmante vrouwmaar niet om een
hele avond rustig bij thuis te zitten en te
kijken koe ze zit te borduren".
Opeens schoot Maria in de lach.
„Nee dèt bepaald niet" zei ze.
„En al die relaties van haar" zuchtte
oom Peter, „meneer zus is directeur-
generaal van dat en meneer zo is burge
meester daarvan en haar neef de pro
fessor en haar andere neef de vlieger
kolonel ik voelde me zo'n kleine
jongen worden, ik dacht, ik ga maar
weer eens gauw naar het Singel, daar
ben ik weer gewoon mezelf. Ik heb wel
pech", zuchtte hij een beetje komisch,
„met de ene dame wil ik naar de Hoge
Veluwe en dat kan niet, omdat ze nog
zo moeilijk loopt, en met de andere ga ik
naar de Hoge Veluwe en die is te zwak
om een eind te lopen".
„Maar ik loop alweer als een kievit,
heeft u zelf gezegd", interrumpeerde
Maria. Jitske zag haar aan. Kijk eens
aan, Moeder Maria was weer haar oude
zelf.
„Ze wil me nu mee hebben naar een
fuif met bal na", verklapte Peter „maar
ik heb haar gezegd dat ik niet dansen
kan".
Dat kunt u ook niet" giste Jitske.
„Zou je nog meevallen, meisje, vooral
de ouderwetse wals, daar ben ik 'n
meester in".
„Kunt u het nog zo goed als vroeger,
moeder?" vroeg Jitske. Ze had van Bert
gehoord hoe Maria eens een prijs
gewonnen had en dat ze kon walsen als
de beste.
„Kind, ik heb het in jaren niet gedaan"
schrok Maria op, maar er kwam kleur in
haar gezicht en haar ogen begonnen te
glanzen. O, die jeugdjaren. Hoe heerlijk
had ze het gevonden wanneer de
walsen van Strauss weerklonken en ze
wervelend over de gladde vloer zweef
de.
Dat verleer je net zo min als fietsen"
wist Jitske.
„Ik geloof dat wij er met z'n tweeën
nog best wat van zouden kunnen
maken", meende oom Peter met een
blik naar Maria. Dat was toch óók nog
een charmante en elegante vrouw, maar
mensen-nog-toe, wat een verschil met
die Loman, die aan-één-stuk-door ge
kwetterd had, met al haar maniertjes en
aanstellerijtjes. De eerste keer had hij
haar ontmoette, had ze nogal indruk op
hem gemaakt, maar, zo bedacht Peter
Polderman inwendig grinnikend, zoiets
hield je niet vol als je een hele dag
samen was. Vooral bij het diner in
Arnhem er kon geen man passeren
of ze had haar kleine behaagzieke
kunstjes. Nee, met zo'n vrouw zou je je
nooit op je gemak voelen, en je zou ook
nooit je gemak krijgen. Mevrouw Lo
man, bedacht Peter, was een vrouw
voor kunstlicht, liefst voetlicht
maar Maria van Hoornwyck kon het
daglicht verdragen.
Zoals ze daar zat in haar eenvoudige,
maar smaakvolle donkerblauwe japon,
haar grijze haren, onberispelijk gekapt,
de handen in de schoot, in gedachten
voor zich uitstarend, was zij volgens
hem het enige type vrouw dat ook bij
het ouder worden aantrekkelijk bleef.
Jammer, dat ze altijd zo koel was. Die
abrupte weigering om met hem naar de
Hoge Veluwe te gaan, kon hij nog altijd
moeilijk verkroppen, vooral omdat hij de
indruk had dat er méér achter zat. Zou
ze op hem, Peter Polderman, neerzien?
Hij had zo wel iets opgevangen, in het
huis aan de Onderdamseweg, van het
weinige enthousiasme waarmee Maria
haar schoondochter had begroet. En
voor zo'n meid als Jitske mocht toch
iedere vent z'n beide handen dicht
knijpen.
„Ik moet even naar de melk kijken"
verontschuldigde zich Jitske.
Het was stil in de kamer. Twee
mensen zaten daar io hun eigen gedach
ten verdiept.
Opeens verbrak Maria de stilte.
„Waar zit u zo over té peinzen,
meneer Polderman?" vroeg ze en hij
keek op bij de vriendelijke klank van haar
stem.
„Mag ik u dat nu eens heel eerlijk
zeggen, mevrouw?"
„Wat heb ik aan een antwoord dat
niet eerlijk is?"
„U moet niet boos worden".
„Ik word niet boos".
„Nou dan" hij schepte moed ik zat
er over te denken.als u meegegaan
was naar de Hoge Veluwe, in plaats van
mevrouw Loman, hoe heel anders die
dag dan voor me geweest zou zijn".
Ze kreeg een kleur, maar haar stem
bleef beheerst.
„Gezelligerof saaier?" viste ze,
toch een beetje behaagziek.
„Mooier" zei hij kort.
„Hoe bedoelt u dat?" vroeg ze,
verrast.
„Mevrouw Van Hoornwyck, het is
niet zo belangrijk dat je kans ziet een
hele dag een héle dag almaar
te praten, te praten. Als je weet dat je
dezelfde dingen mooi vindt, van dezelf
de dingen houdtals je dezelfde
waardering kunt opbrengen, gunst, dan
kun je soms samen zwijgen en elkaar
nog veel méér zeggen".
Maria knikte.
„Hoe weet u", vroeg ze toch, „dat ik
over de dingen denk zoals u, en dat ik
dezelfde dingen mooi vindt als u? Dat
moet u toch maar gissen".
„Dat is een kwestie van de persoon
lijkheid" antwoordde hij. „Dat zie je zó,
dat merk je zó. Zo'n vrouw als mevrouw
Loman zou me onuitsprekelijk ver
moeien en ik zou het gevoel hebben dat
ik voortdurend op de punt van m'n stoel
moest zitten, klaar om bij 't eerste sein
op te springen".
„Is dat niet goed voor een man?"
„Ach mevrouw, laten we de roman
tiek nu maar aan de jeugd. Toen was de
grond te koud waar je meisje over liep.
En dat is goed ook, als het zo begint.
Maar later dan gaat het toch om
begrip, om sémen de dingen doen, om
met elkaar helemaal op je gemak te zijn
en jezelf te kunnen zijn, niet altijd
een rol te hoeven spelen. Dat hou je
toch niet vol".
Jitske, in de keuken, hoorde de twee
praten. Ze bleef nog maar wat rond
hangen. Als zij binnenkwam was 't uit.
„Ik dacht echt wel, dat u een beetje
wég was van mevrouw Loman", plaag
de Maria.
„Ze legt compleet beslag op je",
zuchtte hij, „en ja, die eerste avond,
toen vond ik haar ook niet onsympa
thiek. Toen deed ze een beetje ge
wóóndacht ik".
„Daar vergist u zich in. Die eerste
avond heb ik zelf met verbazing naar
haar zitten kijken. Zo'n complete ge
daanteverandering. Als ik u zo hoor, is
ze die dag dat ze op tournee was, veel
méér zichzelf geweest. Want zó is ze
altijd. Niet kwaad, hartelijk, vriendelijk,
maar bar oppervlakkig, en ze moet
vertier, afleiding hebben, anders kniest
ze zich dood".
„Dat moet iedere vrouw.u ook".
„Ja, maar niet aan de lopende band".
Ze lachten allebei.
(wordt vervolgd)
