Drie stemmen tegen
afdekking zwembad
Amnesty werkgroep
houdt schrijfavond
The China Syndrome'
lüllMHUkl
Suikeroom
KOSTEN TE HOOG IN VERHOUDING TOT BESPARING'
Koersen vreemde valuta
zon. maan en hoog water
VRIJDAG 14 DECEMBER 1979
TEXELSE COURANT
PAGINA 5
FF
De heren J. C. Dros (onafhankelijk), KI. Barendregt (VVD) en
J. van Asselt (Texels Belang) vinden de energiebesparende af
dekking die de RST in het zwambad Molenkoog wil laten ma
ken, te duur in verhouding tot het geld dat er door wordt be
spaard. Ze stemden in de raadsvergadering van dinsdagavond
daarom tegen het voorstel van B. en W. om de jaarlijkse ge
meentelijke bijdrage aan het zwembad te verhogen met
f23.324,— om aldus de kapitaalslasten van de investering (en de
inmiddels verhoogde gasprijs) te compenseren.
De heer J. C. Dros greep de gele
genheid aan om een pleidooi te hou
den voor de stichting van een over
dekt zwembad in plaats van het aan
brengen van de nu gewenste
'deken' op het open bad. Zoals
bekend had hij daarover vragen ge
steld, waarop B. en W. hebben ge
antwoord. Ondermeer werd een rap
port overlegd waaruit bleek dat een
overdekt zwembad op Texel een
jaarlijks exploitatietekort van meer
dan een half miljoen zal veroorzaken.
De berekening waaruit de aanzien
lijke energiebesparing van de afdekking
blijkt, werd door Dros aangevochten.
Hij zorgde voor de nodige portie
sensatie door de burgemeester ervan te
beschuldigen dat hij niet met de juiste
cijfers durfde te komen. Het college
zag echter geen -eden om aan de bena
dering van Dros meer waarde te hechten
dan aan de deskundigen die de energie
besparing hadden uitgerekend.
Elektrisch
De afdekinstallatie voor het bad
Molenkoog wordt elektrisch bediend.
KI. Barendregt vroeg zich af of het niet
beter is een handbediende installatie
aan te kopen, want die is meer dan de
helft goedkoper. Hij kreeg als antwoord
dat een elektrische installatie de voor
keur heeft omdat deze zeer snel en
zonder mankracht in werking kan
worden gesteld. De exploitatielasten
van een handbediende installatie zijn
bovendien hetzelfde want de afschrij
vingstermijn van een elektrische instal
latie is veel langer.
De kapitaalslasten van de installatie
zijn drie keer zo hoog ais het bedrag
dat gemoeid is met de besparing van
'aafdgas," althans bij de huidige aardgas-
prijzen. Dros vond dat verschil te groot
en wees er op dat de RST het
afgelopen jaar al een zeer behoorlijke
energiebesparing heeft doorgevoerd
door de verwarming 's nachts uit te
schakelen, nl 14%. Hij zou het beleid
liever gericht zien op een overdekt bad
en vond het een slecht idee om dat
alleen te willen maken als onderdeel
van de overdekte recreatievoorziening
bij het RST appartementencomplex in
De Koog. Hij vroeg zich af hoeveel
kosten gemoeid zullen zijn met het ver
voer van schoolkinderen vanuit de
andere dorpen naar het overdekte bad
in De Koog. In dat verband noemde hij
de Recreatiestichting een dochter van
de gemeente. Dochters komen altijd
bij je als ze geld nodig hebben". De
burgemeester vond de pleidooien voor
een overdekt bad in Den Burg prima
maar noemde het een misverstand te
denken dat door het tegenhouden van
een afdekking op het Molenkoog-bad
de stichting van een overdekt zwembad
kan worden bevorderd.
Dros had bezwaren tegen de bereke
ning van de kosten van een overdekt
bad. Hij dacht dat de personeelskosten
de helft lager zouden kunnen zijn en
dat zou op jaarbasis dus al anderhalve
ton schelen.
Andere manier
De andere twee tegenstanders van
de energiebesparende voorziening van
het zwembad beperkten zich tot de
kern van de zaak. Van Asselt vond dat
het bedrag aan besparing niet opwoog
tegen de hogere kapitaalslasten en zei
dat effectieve energiebesparing ook kan
worden verkregen door het bad wat
later in het seizoen te openen en het
wat eerder te sluiten. Want juist in het
voor- en najaar is verwarming van het
water nodig. Hij voegde er overigens
aan toe geen voorstander te zijn van
een kortere openingsperiode.
KI. Barendregt vond de besparing
van 60.000 m3 gas die door de afdek
king wordt bereikt aantrekkelijk, maar
gezien de kosten niet aantrekkelijk ge
noeg. Wethouder Nauta bracht in dat
standpunt geen verandering met zijn
mededeling dat op den duur de ver
houding heel anders komt te liggen
omdat de aardgasprijzen blijven stijgen.
Mensenrechten
Amnesty International wil de Olympi
sche Spelen in Moskou aangrijpen om
aandacht te vragen voor de schending
van mensenrechten in de Sowjet Unie.
Amnesty stelde aan de gemeenteraad
voor contact te zoeken met de ge
meenteraad van Russische steden waar
de zg. Helsinki monitoren zijn veroor
deeld. Tot deze steden hoort Tbilisi, de
hoofdstad van Georgië, de Sowjet-
republiek waarmee Texel bijzondere
banden heeft. De raad zou in een brief
teleurstelling moeten uiten over de
straffen die zijn opgelegd aan degenen
die niets anders deden dan de autori
teiten in het openbaar te herinneren
aan het naleven van de afspraken die in
Helsinki zijn gemaakt.
Over deze zaak bleek een prin
cipieel verschil van opvatting in de
gemeenteraad te bestaan. De heer P.
A. Zegers van het CDA zei ervan
geschrokken te zijn dat B. en W. het
verzoek niet onmiddellijk terzijde
hadden gelegd en dus misschien wel
met voorstellen zouden komen. Hij
vond persoonlijk dat de gemeente
raad de sport gescheiden moet zien
van de politiek en in ieder geval
geen sportieve evenementen moet
aangrijpen voor het voeren van actie.
Hij vond de raad zelfs niet bevoegd
om zich te bemoeien met problemen
in andere landen. „Schoenmaker blijf
bij je leest". J. C. Dros sloot zich
daarbij aan maar Daan Welboren van
het Pakt was het er volstrekt mee
oneens. De burgemeester zei dat de
zaak in het college nog besproken
moet worden.
Natuurbescherming
De Pakt-fractie vroeg ook positieve
aandacht voor het verzoek van het
Contact Milieubescherming Noordhol
land (de provinciale milieufederatie)
voor een jaarlijkse bijdrage van 2 cent
per inwoner. De organisatie die kan
worden gezien als een samenwerkings
orgaan van vrijwel alle milieugroepen in
de provincie. Cor Ellen vond dat de
gemeente er op zou moeten ingaan. Bij
monde van Cor Ellen toonde het Pakt
zich ook geïnteresseerd in de plannen
voor een regionale radio-omroep in
Noordholland. ,,Een welkome aanvul
ling van de bestaande communicatie
mogelijkheden". Aan de gemeenteraad
is een discussienota ,,Naar een regio
nale omroep" toegestuurd met het ver
zoek zijn instemming te betuigen met
het initiatief.
Recreatiestichting
De benoeming van een bestuurslid
in de Recreatiestichting Texel in de
vacature van de heer J. J. Westdorp
ging niet door omdat de heer KI.
Barendregt die als eerste op de
aanbeveling stond meedeelde niets
voor deze functie te voelen. Tegelij
kertijd raadslid en bestuurslid van de
RST zijn vond hij een ongewenste
vermenging van functies. „Want dan
moet je in de gemeenteraad je eigen
werk beoordelen. Ik wil vrij en
kritisch tegenover de RST kunnen
staan".
Hij stelde dan ook voor een niet-
raadslid voor de functie te vragen.
Gelein Jansen had andere bezwaren.
„Ik wil Barendregt er niet in". Zijn
argument was dat in de RST al teveel
WD-ers zitten. Hij vond dat alle par
tijen er redelijk naar verhouding in ver
tegenwoordigd moeten zijn, maar had
geen bezwaar tegen de combinatie
raadslid-RST bestuurslid. Hij vond het
ook niet juist dat Barendregt blijkbaar
niet is gevraagd voor de functie. S. de
Waard had ook klachten over de
eenzijdigheid van het RST-bestuur. Hij
beweerde dat de bestuursleden op één
na allemaal ondernemers zijn. „De RST
is een gemeentelijke instelling en zou-
een afspiegeling moeten zijn van de
politieke en maatschappelijke verhou
dingen op Texel".
De heer Dros zag het allemaal als
welbewuste manupulatie. Voor de RST
die voor veel van haar plannen niet
zonder gemeentelijke medewerking
kan, is het wel makkelijk dat er raads
leden inzitten. Er zitten zelfs 2 wethou
ders in het bestuur.
SLOT RAADSVERGADERING
Daan Schilling (zelf bestuurslid van
de RST) voelde zich aangesproken en
was boos. Dat de RST-bestuursleden
allemaal WD-ers en ondernemers
waren, was volgens hem bezijden de
waarheid. „Ik laat u morgen mijn loon-
strookje zien". Ook wethouder J.
Nauta reageerde geïrriteerd. „Hou je
mond als je geen kennis van zaken
hebt. Het is onjuist wat hier gezegd
wordt". Wethouder Blanken consta
teerde dat het voorstel moest worden
teruggenomen. Hij vond dat het tijd
werd dat in de raad een fundamentele
discussie wordt gevoerd over het func
tioneren van de RST. Bij het college
wekte het wel verbazing dat nu weer
stand bestaat tegen raadsleden in het
RST-bestuur. Want het is nota bene de
gemeenteraad zelf geweest die zoveel
mogelijk greep op de RST wilde hou
den.
De zon komt 16 december op om 8.42
uur en gaat onder om 16.29 uur; 19
december op om 8.44 uur en onder om
16.29 uur.
Maan: 19dec. N.M.,26dec. E.K.
Hoog water ter rede van Oudeschild:
Vrijdag 14 december 3.10en16.04
Zaterdag 15 december 4.24en 17.12
Zondag 16 december 5.34 en 18.13
Maandag 17 december 6.33 en 19.06
Dinsdag 18 december 7.23 en 19.53
Woensdag 19 december 8.11 en 20.40
Donderdag 20 december 8.57 en 21.26
Vrijdag 21 december 9.38en22.11
Zaterdag 22 december 10.18 en 22.54
Aan het strand is het ongeveer een
uur eerder hoog water.
Westduitse marken
Belgische francs
Franse francs
Zweedse kronen
Zwitserse francs
Deense kronen
Amerikaanse dollars
Engelse ponden
Oostenrijkse schillingen
100 ƒ109,00
100 f 6,52
100 f 46,00
100 f 44,00
100 ƒ118,75
100
1
1
100
Italiaanse lires
Spaanse peseta's
10.000
100
34,00
1,88
4,11
15,29
22,25
2,73
De Texelse afdeling van Amnesty
International houdt op maandag 17
december een schrijfavond in de
Hollebol aan de Burgwal in Den
Burg. Op deze avond worden brie
ven gestuurd om persoonlijk te pro
testeren tegen onrechtmatige gevan
genhouding van personen en van
martelingen, die daarbij gebruikt
worden. De brieven worden
gestuurd naar betreffende gezags
dragers om de gevangenen in kwes
tie vrij te laten en de martelingen te
doen ophouden. Door de leden van
de Texelse werkgroep zijn voor
beeldbrieven gemaakt, die op die
avond gebruikt kunnen worden.
Zo bevindt zich in Laos, het buurland
van het geteisterde Cambodja, de heer
Khamsing Ngonvonarath, een 52-jarige
ingenieur in een herscholingskamp. Hij
The China Syndrome' is een film
waarin de gevaren en risico's van de
aanwezigheid van kerncentrales in
onze samenleving duidelijk worden.
Wat er gebeurd wanneer een fout in
zo'n centrale wordt gemaakt kan
iedereen zien van vrijdag tot en met
maandag in het City theater in Den
Burg om 20.00 uur.
De dodelijke dreiging van de kern
centrale Harisburg waaraan de mens
heid eerder dit jaar ten prooi dreigde te
vallen is het uiterst actuele gegeven in
'The China Syndrome'. Jane Fonda is
in deze spannende film een televisie
presentatrice, die bij het maken van
een documentaire over energie in een
kerncentrale onregelmatigheden be
speurt. Michael Douglas, haar camera
man, filmt ter plekke de paniek onder
de mannen aan de knoppen, wanneer
deze merken dat er een falikante fout
is gemaakt. Vooral Jack Lemmon, de
verantwoordelijke man, wordt het
doelwit van zijn camera. Maar zodra de
'almachtige' en hoogmogende heren
merken dat de zaak in de publiciteit
'hoogspanning'
toeschouwers met
naar kijken.
waarbij
ingehouden
de
adem
„Sjors en Sjimmie en de tover
ring" draait zondagmiddag om 15.00
uur voor de jeugd. Sjors en Sjimmie
hebben als dank voor hun hulp aan een
bekende oudheidkundige een toverring
gekregen. Wat zij niet weten is dat
deze ring échte toverkracht bezit.
Wanneer Sjors tegen Sjimmie zegt dat
hij best eens in de riddertijd zou willen
rondkijken wordt zijn wens onmiddellijk
vervuld. De ridders zien de jongens
voor tovenaars aan en zonder pardon
worden ze in een kerker opgesloten. Na
vele spannende avonturen weet Sjors
hen toch weer terug te toveren in de
20ste eeuw.
dreigt te komen en de bevolking zal
vernemen aan welke ramp zij
blootstaan, worden alle remmen in
werking gezet. Michaels film verdwijnt
spoorloos, mensen die te veel weten
verongelukken toevallig in het verkeer
en Jack Lemmon, die in uiterste wan
hoop de centrale heeft bezet om een
onthullend tv-interview af te dwingen,
wordt krankzinnig verklaard en als
een dolle hond afgeschoten. Toegang
alle leeftijden. Een film geladen met
,/i
is zonder in staat van beschuldiging
gesteld of berecht geweest te zijn naar
dit kamp gestuurd in 1973 door de
Pathet Lao-autoriteiten, die daar toen
de macht overnamen. Er is niets van
bekend, dat hij zich daarvoor met poli
tiek heeft ingelaten. Hij wilde na de
machtsovername in Loas blijven om
voor zijn land te werken. Hij is ge
trouwd en heeft vijf kinderen. Het is de
moeite waard om brieven te schrijven
om te vragen of de heer Khamsing
Ngonvonarath onmiddellijk wordt vrij
gelaten.
Gevangenen
In de Chinese Republiek Taiwan wor
den waarschijnlijk al sinds 1949 twee
mannen, Hu Yi-Sheng en Tsai Hsin-
Tang van het Chinese vasteland vast
gehouden. Aangenomen wordt dat zij
in een gevangenenkamp op Green
Island zitten. Zij worden verdacht van
pro-communistische activiteiten en zijn
gearresteerd zonder gegronde bewij
zen. Zij zitten op Green Island lange
vrijheidsstraffen uit.
Brieven zijn nodig om de heren Hu en
Tsai vrij te laten; alleen al omdat zij
daar zo vreselijk lang zitten.
Ook is het de bedoeling dat er brie
ven worden geschreven voor Yusuf
Osman Samantar uit Somalië in Afrika.
Hij wordt in de meest barre omstan
digheden in de gevangenis van Labatan
Jirow gehouden. Hij was de meest
bekende socialistische politicus. Na de
machtsovername door het militaire
bewind in 1969 heeft de heer Samantar
al drie keer vast gezeten. De laatste
keer in 1976 werd hij zonder vorm van
proces voor onbepaalde tijd gevangen
gezet.
Protesteren
De Texelse werkgroep dankt verschil
lende personen, die uit monde van hun
beroep of hobby een brief hebben ge
schreven (of toegezegd te schrijven)
naar Russische autoriteiten om te pro
testeren tegen de gevangenzetting van
burgers, die gezegd hebben dat de
mensenrechten niet worden nageleefd,
tegen de misbruik van de psychiatrie
zijn en tegen de erbarmelijke omstan
digheden in de gevangenkampen voor
langdurig gestraften vechten. Voor
deze laatste groep hebben besturen
van diverse sportverenigingen een ver
zoek gekregen om als vereniging te
protesteren. Geïnteresseerden kunnen
hiervoor bij het secretariaat van hun
sportvereniging informeren.
Bij het secretariaat van de Texelse
werkgroep op Vloedlijn 31 in Den
Burg, telefoon (02220) 4109 zijn peti-
tielijsten verkrijgbaar om te
protesteren tegen de gevangenen in
Rusland, evenals voorbeeldbrieven
voor mensen die niet in de gelegen
heid zijn naar de schrijfavond te
komen.
FEUILLETON
door Tom Lodewijk.
10. Het kleine huisje van Sjoerd
mocht er van buiten vervallen uitzien,
binnenin regeerde een zeiler, een man
van orde, en met allerlei kastjes en
kisten leek het wel een scheepskajuit.
De karper werd, nadat hij mèt oom
Simon was vereeuwigd, vakkundig pan
klaar gemaakt.
„Nou", zei Sjoerd, toen ze gedrieën
zaten te smullen, „is dat wat of is dat
niks?"
Na het eten verschanste Pieter zich in
de enige makkelijke stoel. Hij moest, zei
hij, nog wat bijkomen van de schok.
„Met andere woorden, je gaat wat
pitten", zei Sjoerd taktloos. „Nou, strijk
je zeil, vader, inmiddels zijn je kleren wel
droog, hoef ik niet meer tegen die
betonnen ribbekast van je aan te kijken.
Kom", zei hij tegen oom Simon, „laat
de ouderdom maar slapen, wij gaan effe
op de werf kijken".
Toen Pieter wakker werd, zag hij zijn
gast zomin als zijn gastheer. Hij voelde
aan zijn kleren. Nog wat frisjes, maar
het kon. En toen ging hij op zoek.
Ze zaten allebei, Sjoerd op een kruk,
oom Simon op een leeg vaatje, en
waren in druk gesprek. Pieter, ongezien,
stond ze te bekijken. Sjoerd had het
over boten, dat was duidelijk. Niets
bracht hem op z'n praatstoel, of kruk in
dit geval. En oom Simon zat daarbij als
was hij het beloofde land binnengetre
den. Dik an, dacht Pieter en besloot
door het zetten van koffie ook eens een
deel aan de gezelligheid te gaan bijdra
gen.
Het leed geen twijfel, constateerde
Pieter, of oom Simon vond de dag
bijzonder welbesteed. Toen ze na een
hartelijk afscheid weer op huis aan
gingen zei hij „Dat is een vent, die
Sjoerd".
„Ja", zei Pieter, „jullie konden nogal
met mekaar overweg, niet?"
„Kerel, naar mijn hart. Ik kom nog es
bij 'eman".
„Zozo, u krijgt hier vrienden, oom
Simon". Geen wonder, dacht hij.
„Ja jongen", beaamde zijn gast, „we
konden het best met elkaar hebben".
En verder zei hij niet veel, maar het leek
Pieter of hij op iets zat te broeden.
In huize De Jong werd oom Simon als
held geëerd.
Ondanks Pieters vrees twijfelde nie
mand aan het verhaal. De jongens
achtten oom Simon in staat, in z'n
eentje een walvis te vangen.
„En je zult het op de foto zien",
beloofde hij.
Anneke lachte toen ze het verhaal
hoorde, en zag haar oom eens aan.
„Kon u 't nogal hebben met Sjoerd?"
„Puike vent, kind".
„Ja, net zo iets als u, dacht ik".
„Ik moet die foto nog halen".
„Zo, dus u gaat er wéér naar toe".
„Och ja, ik heb toch niks anders te
doen".
Anneke knipoogde naar Pieter.
Oom Simon deugde bepaald nog niet
voor rentenier.
In huize Weezenaar was beleefde
belangstelling.
Zo, was oom Simon uit vissen ge
weest? En een karper gevangen zelfsl
„Waarom hebt u hem niet meegeno
men?" vroeg Thea liefjes.
„We hebben hem ter plaatse veror
berd", deelde oom Simon mede.
Maar over Pieters zwemdemonstratie
en de kennismaking met Sjoerd Bol
vertelde hij niet.
Dat was niet interessant voor het
gezin van de adjunct-bankdirecteur
Weezenaar.
HOOFDSTUK 6
Waarin de suiker-oom als klaploper
wordt ontmaskerd
Oom Simon was jarig.
En omdat het voor het eerst was dat
hij zijn verjaardag weer in 't vaderland
kon vieren, waren ze allemaal naar
Herman getogen. Dat was het makke
lijkst, want moeder Kroonstuiver, Pieter
en Anneke woonden daar ook, en Ben
arriveerde met de Mercedes, zijn vrouw
en de jarige.
Anna Kroonstuiver, nog een beetje
bleek, zat in een makkelijke stoel,
verheugd dat nu weer eens al haar
kinderen om haar heen waren, verheugd
bovenal dat haar broer Simon zijn ver
jaardag bij hen allen doorbracht.
Het werd gezelliger dan de meesten
hadden gedacht, want Anna en Simon
wisten veel op te halen uit een tijd,
waaraan de kinderen Kroonstuiver nog
maar vage herinneringen bewaarden.
En toen de wijn en de kaas werden
rondgediend plonsde ineens Anna's
vraag als een steen in de vijver: „Wat ga
je nou doen Simon, want het is niks voor
jou, steeds maar je benen onder ander
mans tafel te steken".
Jeanne ging recht zitte. Ja, die vraag
had zij óók willen stellen. Oom Simon
moest zo langzamerhand eens kleur
gaan bekennen.
Ze wandelde nog steeds in raadselen.
Ze had nog steeds niet het flauwste
vermoeden van de situatie waarin haar
gast zich bevond. Hij zat niet zonder
geld, dat bleek wel, want hij nam zo af
en toe wel eens iets mee, een cadeautje,
een fles wijn, gebakjes, zoals een gast
dat doet. Maar van zijn miljoenen had ze
nog niets gewerkt.
Ook Herman Weezenaar keek oplet
tend.
Hij had verscheidene gesprekken met
oom Simon gehad, die uiteindelijk alle
maal betrekking hadden op de beste
beleggingsmethoden, en oom Simon
had aandachtig geluisterd, maar verder
was er niets uitgekomen.
Het was prettig dat moeder die vraag
stelde. Die was, zoals ieder wist, niet
geïnteresseerd, behalve in het welvaren
van haar broer, of die nu rijk was of arm.
Moeder Kroonstuiver leefde stilletjes
in haar eigen huis. Meermalen werd die
stilte verbroken door „het koor" van
Pieter en Anneke. Kees en Kas wisten
grootmoeders huis wel te vinden en
ook, dat daar altijd wel iets voor hun
gading lag, al was het maar een appel,
een boterham met aardbeien of een
brok speculaas in de Sinterklaastijd.
Ook Simon mocht graag eens bij groot
moeder zitten. Hij deed haar sterk aan
haar overleden man denken, en hij
voelde zich bij grootmoeder op z'n
gemak als thuis. Anneke liep binnen
voor een kop koffie of voor adviezen
omtrent naaien en verstellen, waarin ze
niet sterk was. Vaak bleef het werk dan
bij moeder, die „blij was als ze iets
omhanden had". De grote wagen van
Ben reed wel eens voor, Ben die het
altijd druk had, en soms kwam Thea
haar halen om thee te drinken wanneer
er geen „dames" op visite waren, want
daarbij voelde moeder zich toch niet op
haar gemak. Soort zoekt soort, niet
waar?
Nu was daar Simon bijgekomen en
met hem kon ze als met qeen ander
vertoeven in het verleden. Ze vond hem
weinig veranderd, en was blij, af en toe
eens een man over de vloer te hebben.
Ze merkte wel dat Simon, ondanks alle
goede verzorging en vele gemakken, op
den duur noch bij Ben, noch bij Herman
en Thea zou „aarden" en ze had hem al
willen aanbieden bij haar te komen
wonen, ze had best een kamer vrij, maar
ook zij had gehoord van Simons mil
joenen en begreep, dat haar broer dan
niet in een burgerhuisje zou trekken. Die
keek wel uit, kocht straks ergens een
bungalow of zoiets.
Ze dacht dikwijls aan die mogelijkheid
en nu ze hem daar zo zag zitten, was
haar opeens die vraag over de lippen
gekomen. Simon Kolberg glimlachte en
keek de kring eens rond.
Anna vroeg dat zo ronduit. Hij was
ervan overtuigd, dat verschillende leden
van het gezelschap die vraag ook wel
hadden willen stellen, als ze maar
gedurfd hadden.
(wordt vervolgd)
