Voetbalvooruitzichten
Suikeroom
Onderhoudswerk in het
bos is noodzakelijk
- p'
Verkeercontröles
Trainer Erwich
naar Antillen
Buitenlandse valuta
TEXELSE COURANT
VRIJDAG 1T JANUAR119»
Toen ik onlangs een lezing hield over het werk van Staatsbosbe
heer, kwam ook het beheer van het bos ter sprake. Ik vertelde, dat de
kosten van het planten en onderhouden van het bos veel hoger zijn
dan de uiteindelijke houtopbrengst. Wat dat betreft is het goed, dat
het bos eigendom van het rijk is. Het in stand blijven ervan komt op de
eerste plaats. Bovendien is het plezier, dat wij met z'n allen aan het
bos beleven niet in geld uit te drukken.
Eén van de toehoorders stelde:
Waarom voert het Staatsbosbeheer
werk in het bos uit als het toch niet lo
nend is? Vroeger groeiden er in ons land
ook vanzelf bossen. Het is beter ook op
Texel de natuur z'n gang te laten gaan.
Dan krijg je tenminste iets natuurlijks en
niet van die saaie, aangeplante bossen!"
Het is waar dat op veel plaatsen in de
wereld spontaan bos ontstaat als de
mens de natuur z'n gang laat gaan. Als
ik m'n gazon in Den Burg niet maai, zal
het er in de loop van de tijd steeds ruiger
gaan uitzien en na een jaar of vijftien is
het veranderd in een bosje.
Voor de duinen gaat dit verhaal echter
lang niet altijd op. In duinvalleien
groeien spontaan nog wel eens bomen
of struiken, berken en meidoorns bij
voorbeeld. Op de hogere duinen is dat
echter zelden het geval. Hoe ouder de
duinen zijn, des te gemakkelijker verstui
ven ze. Het Texelse bos is indertijd
aangeplant om het enorme verstuiven in
dit gebied tegen te gaan. Bomen zijn
daar bijzonder geschikt voor, want ze
houden met hun wortels het stuivende
zand blijvend vast. Bij het bebossen is
een boomsoort gebruikt, die in ons land
eigenlijk niet thuishoort: de zwarte den.
Deze soort groeit redelijk in het droge
duinzand. Bovendien is er nog een
ander voordeel: de boom is vrij goed
bestand tegen de zoute zeewind.
Zout
Als we met stormweer een wandeling
langs het strand maken, proeven we na
een tijdje het zout aan onze lippen en
onze huid begint schraal aan te voelen.
Dat komt door de wind, die zoutdeeltjes
van zee meevoert. Ook in het Texelse
bos, dat in het algemeen vrij dicht bij zee
groeit, komt bij zulke stormen zout te
recht. Veel boomsoorten kunnen dit niet
verdragen. De naalden en bladeren
„verbranden" door het zout. Ze ver
kleuren langzaam van geel naar bruin en
sterven. Vooral de bomen aan de west
rand van het bos dus het dichtst bij
zee gaan hierdoor dood. In de loop
van de jaren zijn zo al heel wat bomen
langs de duinrand verdwenen. Dat is
goed te zien als we het fietspad vanaf
jeugdhotel De Zilvermeeuw langs de
Randweg richting Den Hoorn volgen.
Op sommige plaatsen loopt het fietspad
nu langs de duinrand, terwijl we daar
een aantal jaren geleden nog in het bos
fietsten I
Bij Staatsbosbeheer is onlangs een
plan gemaakt om de bosrand langs de
duinen te herstellen. Daarbij wil men de
bosrand zoveel mogelijk laten beginnen
achter een hoge duinenrij. In de luwte
van de duinen hebben de bomen veel
Op de lagere plaatsen vestigen zich spontaan
allerlei bomen en struiken.
minder last van de wind en dus ook van
het zout.
Op enkele plaatsen ligt zo'n bescher
mende duinenrij in het bestaande bos.
Als de bomen aan de buitenkant van
zo'n duin dood waaien, bebossen we
hier niet opnieuw. Het bos trekt zich dan
als het ware terug achter deze hoge
duinen, die momenteel nog in het bos
liggen.
In de afgelopen zestig jaren heeft
Staatsbosbeheer heel wat ervaring op
gedaan met het onderhoud van bos in
Natuur werkt mee
Voor de lagere delen in het bos wordt
het verhaal heel anders. Op veel plaat
sen ontstaat daar onder de hoge bomen
vaak een natuurlijke begroeiing van
jonge bomen en struiken. Adriaan Dijk-
sen vertelde in deze rubriek onlangs hoe
de vlaamse gaai de bosbouwer helpt
met het planten van eiken. Andere
vogels werken ook mee aan de ver
spreiding van allerlei zaden. Bovendien
speelt de wind een belangrijke rol,
bijvoorbeeld bij esdoorns en berken. Op
de lagere, meer vochtige plaatsen in het
bos kan de bosbouwer het werk dus
meestal wel aan de natuur overlaten.
Toch gebeurt dat op Texel in veel
gevallen niet. Voor een bosbouwer is
het namelijk belangrijk wélke boomsoor
ten er in een bos groeien. Het hout van
een eik of beuk is veel waardevoller dan
van berk of els. Om die reden plant het
Staatsbosbeheer jaarlijks vele eiken en
beuken op plaatsen waar spontaan al
andere soorten groeien. In de loop van
de jaren is onderhoud nodig om deze
aanplant ruimte te geven. Anders zou
een geplante eik kunnen verstikken door
concurrentie van spontaan opgegroei
de, maar in ons oog minder waardevolle
soorten.
Met het schrijven van deze zinnen
kunnen er, denk ik, gemakkelijk misver
standen ontstaan. Misschien denkt u,
dat Staatsbosbeheer op de lagere plaat
sen in het bos het liefste een begroeiing
van alleen maar eiken en beuken wil
hebben. Dat is beslist niet waar! leder
die regelmatig in het bos komt weet, dat
er veel meer soorten groeien, ook veel
berken bijvoorbeeld. Misschien is het als
volgt het beste te omschrijven: Het
Staatsbosbeheer houdt de natuurlijke
ontwikkeling van het bos in de gaten en
grijpt in als het nodig is.
Behoefte aan hout
Ons land kan bij lange na niet in z'n
eigen behoefte aan hout voorzien. We
zijn dus afhankelijk van het buitenland.
Er bestaan plannen in de komende jaren
duizenden hectaren bos in Nederland
aan te planten en zo meer hout te pro
duceren. Het is begrijpelijk, dat ook het
hout van het reeds bestaande bos bij
zonder belangrijk. Het hout van het
Texelse bos is natuurlijk maar een kleine
bijdrage, maar ook hier geldt: „Alle
beetjes helpen."
Op enkele plaatsen laat Staatsbosbe-
".-irasnr
heer het bos wél z'n gang gaan. Dat
gebeurt bijvoorbeeld in het bosperceel
tussen het Mienterglop en de Pontweg.
De juiste plaats is te vinden door tegen
over de boswachterswoning van de heer
Mantje het bos in te gaan. Na verloop
van tijd komen we rechts bij een stuk
eikenbos, waar al tientallen jaren niets
aan gedaan is. Buiten de paden is dit
bos vrijwel ondoordringbaar door de
vele dicht op elkaar staande bomen.
Voor de houtproduktie is dit natuurlijk
een waardeloos stuk bos, maar door z'n
ruigheid juist bijzonder aantrekkelijk.
Wat mij betreft, zouden er best meer
van zulke stukjes bos mogen onsstaanl
J. van Groenigen.
Zowel in Den Burg als in De Kooj 3
werden dinsdag door de politie ver
keerscontroles gehouden. Op het Schil
derend in Den Burg werden vijf proces
sen verbaal gemaakt in verband met td c
hard rijden. Hoewel de maximumsnel
heid aldaar vijftig kilometer is, was di 0:
hoogst gemeten snelheid 83 kilometer
In de Dorpsstraat van De Koog was
de snelste rijder iemand, die zich met 87
kilometer voortbewoog. Ook in ds
Dorpsstraat geldt vijftig kilometer als
maximum.
Op dB hogere duinen in het boe kunnen alleen dennen groeien. Spontaan komt hier nauwelijks
iets. De bosbouwer moet hier tijdig voor jonge eenplant zorgenomdet deze bomen na zo'n 100
150 jaar afgeleefd zijn. Zonder ingrijpen van de mens verdwijnt dit bos op den duur.
Revanche voor Texel 1?
Het eerste elftal van S.V. Texel ont
vangt Egmondia, waarvan uit nogal
onverdiend met 2—1 werd verloren.
Misschien zit er een revanche in.
Het tweede krijgt West-Frisia 3 op
bezoek. In Enkhuizen werd kansloos
met 3— 1 verloren en ook nu zal het wel
erg moeilijk worden.
Het derde gaat naar Den Helder om
tegen Zeemacht 3 te proberen weer
eens een overwinning te behalen. Het
vierde is vrij en het vijfde kan uit tegen
Oudesluis 4 de punten binnenhalen.
Junioren Al moet tegen het onderaan-
staande HRC A2 in Den Helder kunnen
winnen.
Eerste van Texelse Boys
krijgt het makkelijk
Zondag gaat het eerste naar Schel
linkhout. Thuis hadden de Boys een
zeer produktieve bui, het werd toen een
overwinning met 7—0. Op zo'n hoge
score zullen we niet rekenen want de
produktiviteit is daarna danig geslon
ken. Wel moet het mogelijk zijn, mits
van begin tot eind de concentratie blijft,
de winst mee naar Texel te nemen.
Het 2de ontvangt Watervogels 3. Om
uit de gevarenzone te komen, zullen hier
de punten gepakt moeten worden. Het
3de is vrij.
De A-junioren en de dames gaan ge
zamenlijk op pad. De A-junioren naar
hekkesluiter ZAP A2 en de Dames naar
HOSV. Een gelijkspel zal voor de dames
al een goed resultaat zijn.
Als het weer een beetje meewerkt is
het zaterdag druk op de Boysvelden.
Thuis spelen de junioren B2 en C1 en de
meisjesjunioren. De jongens zullen het
tegen resp. W.Waard B1 en Zeemacht
C2 moeilijk hebben. De meisjes moeten
tegen Flevo de winst binnen kunnen
halen. B1 gaat naar Oosterend B1 en zal
op zijn tellen moeten passen. Oosterend
zal er op gebrand zijn de Boys de eerste
nederlaag toe te brengen.
Terreindienst: Jos Huitema en Peter
Ran.
SVO/Z 1 strijdt om de bovenste
plaats.
Zaterdag speelt het eerste van de
zaterdagafdeling Oosterend thuis tegen
Bergen met als inzet de bovenste plaats.
Voor Oosterend zijn volop kansen aan
wezig, vooral als topspeler Rien Brou
wer van de partij is. Ook SVO/Z 2 staat
hoog geklasseerd. De uitwedstrijd naar
Wieringermeer, om 12.30 uur in Mid-
denmeer, moet gewonnen kunnen wor
den. Het derde heeft thuis kans op winst
tegen HCSC 8.
Zondag speelt Oosterend 1 uit tegen
WSW in Wijdenes. Gerekend wordt op
een overwinning evenals het tweede dat
thuis BKC 4 kan verslaan. Het derde is
vrij.
Mededelingen:
Trainingsavonden voor junioren zijn
gewijzigd. Vanaf heden trainen A1 en
B1 junioren samen op maandagavond
van 19.00-20.30 uur. Op donderdag
trainen C1 en B2 junioren samen van
19.00 tot 20.30 uur. Training voot
A-junioren op woensdag is vervallen.
Op 25 januari is een bingo-avond in de
kantine, aanvang 20.30 uur.
ZDH tegen Schoorl
Zondagmiddag om half drie krijgt
ZDH bezoek van Schoorl. Dit kan een
leuke wedstrijd worden. Uit won ZDH
met 1—0. Ook nu wordt gerekend op
zo'n uitslag. ZDH 2 speelt om 12.15 uur
thuis tegen Flevo 4. Het reserve-team
moet in staat zijn Flevo met een neder
laag naar Wieringen terug te sturen
ZDH jun. gaat een heel zware uitwef-
strijd tegemoet bij Con Zelo in Waar
land.
Zondagavond wordt tijdens een feest
avond afscheid genomen van trainer
Erwich, die naar de Antillen gaat voot
drie jaar. Tevens wordt dan de nieuwe
trainer voorgesteld. Aanvang half 9.
Als het voetbalprogramma wordt af
gelast, dan speelt ZDH 1 uit tegen Tex
Boys, een oefenwedstrijd.
Zware opgave voor S.V. De Koog
Het eerste elftal van S.V. De Koog
speelt zondag om 14.30 uur thuis tegen
Petten, dat enkele plaatsen boven De
Koog staat. Een zware opgave dus voor
De Koog. Het tweede elftal gaat zondag
uit naar BKC 5 te Anna Paulowna. Het
vertrek bij Capri is om 12.30 uur (boot
13.05 uur).
De a-junioren spelen om 14.45 Ciur
thuis tegen Oosterend A1, dat op-de
tweede plaats staat. De b-jun. speien
om 13.30 uur tegen ZAP B1. i)e
c-junioren gaan uit naar Wiron C2. te
Den Oever. Vertrek bij Capri om 12:30
uur (boot 13.05 uur).
De a-pupillen zijn vrij. De A2-pupillen
vertrekken om 13.00 uur.
Terreindienst: Jan Dekker en Richard
Daalder.
t
Trainer Nico Erwich vertrekt opx'24:
januari voor drie jaar naar de Nederland
se Antillen en neemt in verband daar
mee afscheid van de Texelse sport.
Maandagavond a.s. (aanvang 20.00
uur) wordt in de kantine van de sportha
„Ons Genoegen" een receptie belegd.
Erwich was de afgelopen jaren bijzonder
actief in de eilandelijke sport, onder
meer als trainer van ZDH, als lod van de
Texelse rayoncommissie en als coach
van het Dubbeldik-team.
Westduitse marken 100
Belgische francs 100
Franse francs 100
Zweedse kronen 100
Zwitserse francs 100
Deense kronen 100
Amerikaanse dollars 1
Engelse ponden 1
Oostenrijkse schillingen 100
Italiaanse lires 10.000
Spaanse peseta's 100
f109,-
f 6,44-
f 46,-OC:
f 44,00:
A118;75
f 33,79
1,85.
4^6
15,25
21.50
2,67
FEUILLETON
door Tom Lodewijk.
16. Een van die plotselinge weersver
anderingen die het Hollandse klimaat zo
wispelturig maken, voltrok zich bijster
snel. Een laaghangende bui met witte
koppen als boeggolven voorop, kwam
laag over het water aanzetten. Han
vloog de deur uit om de boot goed vast
te leggen en af te dekken, en Simon
volgde haar op de voet.
Ze waren nog niet binnen of de eerste
grote druppels tikten tegen het enige
raam van de keet.
„Je hebt het maar weer goed uitge
kiend", constateerde Sjoerd, „zeker
eerst naar het weerbericht geluisterd,
niet?"
„Natuurlijk", zei Han blijmoedig, „ik
zette niet voor niets .koers naar dit
immer gastvrij dak".
„Nou blijf je hier zeker een boterham
eten ook?"
„Als ik mag? Ik heb ze niet bij me,
maar misschien heb jij nog een korstje
over? Ik was van plan om in de Meermin
te gaan eten".
Ondanks Sjoerds verzekering dat de
muizen dood voor de kast vielen, stond
Simon even later zo onhandig een groot
tarwebrood te snijden, dat Han hem
kordaat het mes afpakte. Sjoerd toverde
een stuk kaas te voorschijn. „Half ons
kaas, dun gesneden, papa houdt niet
van die hompen", mekkerde hij met
een imitatie-Haags accent. „En dan
bakken we nog een paar eitjes, ik zou
niet graag willen datje van de graat viel,
zuster. Ze is niet op dieet", legde hij aan
Simon uit, „en we mogen blij zijn als er
nog iets voor ons overschiet".
„Op brood en water hou je het lang
uit", verzekerde Han vriendelijk. „Nou
meneer eh
„Hier valt niks te meneren", zei
Sjoerd. „Menéér, notabene, tegen
hèml Je moest eens weten wat een
duistere figuur hij is. Zeg maar gewoon
Simon hoor".
„Nou, dat moet dan maar", schikte
Han zich welgemoed.
„Wat is er voor duisters aan,
Sjoerd?"
„Hij komt uit de binnenlanden van
ehvanZuid-Amerika".
„Haha", lachte Han. „De laatste die
't vertelt leeft nog".
„Nou, als je Rio onder 't binnenland
rekent, klopt het wel zowat", zei Simon,
met aandacht zijn brood met kaas
beleggend, wat Sjoerd deed opmerken
dat er nog méér mensen van moesten
eten.
„Rio?", vroeg Han. „Nou, in zekere
zin zijn we dan collega's. Ik heb in
Buenos Aires gewerkt. Da's er nog wel
een eindje vandaan, maar 't komt wel op
't zelfde neer. Stinkend rijk en stinkend
arm vlak naast mekaar".
,,'t Stinkt allebei", stemde Simon
toe, die haar met verhoogde belangstel
ling aanzag. „Wat voerde u daar uit?"
„Ik heb daar een paar jaren gewerkt
als helpster van een priester, die de
mensen in de krotten opzocht. Ik ben
zelf niet Katholiek, maar dat maakte
niets uit.
De padre was zelf een Hollander, had
in dertig jaar zijn land niet gezien, was
blij zijn moedertaal weer eens te kunnen
ophalen, en we hadden zo veel werk dat
we nooit aan een discussie over Katho
licisme en protetantisme toegekomen
zijn".
En ze vertelde van de verschrikkelijke
omstandigheden waaronder ze gewerkt
had. Van de nederzettingen van tien
duizenden mensen in hutten, gemaakt
van benzineblikken, oude planken, stuk
ken plaatijzer, zonder sanitair, zonder
werk, zonder eten vaak, schooierend en
schuimend, vuilnisbakken nazoekend.
Van de kinderen met al hun ziekten en
zweren, de hopeloze moeders, het
uitzichtloos bestaan van mensen die uit
de verre provincies als muggen naar de
lichten van de grote stad waren getrok
ken om alleen te ervaren, dat het daar
erger was dan in hun eigen regionen.
En terwijl de resten van de maaltijd
onaangeroerd stonden op de gammele
tafel, vertelde ze, met diepe bewonde
ring, van de magere, gebaarde priester
met zijn holle ogen, die bij nacht en ontij
langs de straten ging om te proberen
iets te doen voor de zwervers die daar
lagen op de trappen van monumentale
kerken onder wat kranten, voor kinde
ren, door wanhopige ouders in de steek
gelaten. Vertelde ze van schatrijke da
mes die gegrepen waren door zijn
bezieling en zijn liefdevolle volharding,
en die hielpen met geld, kleren, levens
middelen, maar het was maar een
druppel op een gloeiende plaat. En vlak
daarnaast de rijen glanzende limousines,
de paleizen, de kathedralen, de luxe
hotels waar het geld met handen vol
over de balk gesmeten werd, de mode
zaken waar de prijs van één jurkje heel
zo'n troosteloos gezin voor een jaar aan
eten en kleren kon helpen.
„Ik moest weg", zei ze „ik liep een
infectie op en ben erg ziek geworden.
De dokter heeft me bezworen dat ik met
drie maanden dood zou zijn, als ik weer
begon. Het waren verschrikkelijke jaren.
Maar het waren ook de mooiste jaren
van mijn leven". Ze zweeg abrupt,
verlegen omdat ze zich zo had laten
gaan. Sjoerd begon met veel beredde
ring de tafel af te nemen, Simon zat met
de handen tussen de knieën, voorover
gebogen.
„Dat er nog mensen zijn", zie hij, en
er klonk een verwondering in zijn stem,
„die daarheen gaan, niet om te halen
maar om te geven. Ik weet daar wel van.
Ik hen die armoe ook wel gezien, die
ellende. Ik heb ook zo af en toe wel eens
iemand wat toegestopt. Maar je maakt
je er af, je scheldt op het systeem, je
scheldt op die onverschillige rijken die
het allemaal best vinden, en je denkt dat
er toch niets aan te doen is. Bent u daar
zo toevallig tegenaan gelopen?"
Han aarzelde een ogenblik en het viel
Simon op.
„Ik heb hier in Holland een nare
ervaring gehad", zei ze, „en dat deed
me besluiten hier weg te gaan. Ik ben
toen bij een Hollandse familie in Buenos
Aires geweest, voor de kinderen en zo.
Toen ben ik inderdaad heel toevallig met
de duinen. Zo weten we nu, dat bomen
aan de zeekant van het bos ruim
moeten staan. Ze krijgen dan veel licht
en behouden daardoor hun zijtakken.
Daardoor geven ze flink luwte aan het
achterliggende bos. Laten we de bomen
echter te dicht op elkaar staan, dan ver
liezen ze hun zijtakken, omdat deze niet
in de schaduw kunnen leven. Het is wel
duidelijk, dat kale stammen minder
geschikt zijn om luwte te geven en zo
het bos tegen de wind te beschermen.
Reageren op deze rubriek kan bij Jaap
van Groenigen, telefoon (02220) 3562,
Adriaan Dijksen, telefoon (02228) 676 of
bij het Natuurrecreatiecentrum, telefoon
'02228)741..
