Achter de schermen van
„Stedenspel
4 WEKEN WERK VOOR
1UUR TELEVISIE
I
Eén stedenspel kost
n25.000,-
Texel: een echte stad
in het stedenspel
Judith Bosch: ook
Beschermengel voor
Texel?
Help Denktank!
Zakelijke
mededelingen
Mooie opbrengst
voor kindertehuis
op Curacao
Sluiting op
Goede Vrijdag
Rolschaatsongeluk
4 DINSDAG 1 APRIL 1980
TEXELSE COURANT
PAGINA 5
Arnold zorgt voor twee deftige, stevig gebouwde burgemees
ters van ongeveer 3 meter hoog en een omvang van 1.30 meter,
waarin 10 personen kunnen plaats nemen
„De brandweer arriveert om 11 uur met vijftigduizend liter
water voor het bad van Socrates bij de Vraagwaterval...."
„Achter het dak komt 30 vieriunte meter schuimrubber om
vallende schoorsteenvegers op te vangen
„De feesttaarten krijgen een heegte van 3Vi meter en moeten
in elkaar kunnen storten
Voor een buitenstaander zijn dit misschien wat vreemde me
dedelingen, maar voor de werkers achter de schermen van
„Stedenspel NCRV 55" zijn het heel normale notities en opmer
kingen uit hun „produktiedraaiboek".
Over die onbekende „werkers achter
de schermen" gaat dit verhaal. Het zijn
er vast en zeker veel meer, dan de
meeste kijkers vermoeden! Thuis kent
men eigenlijk alleen maar Barend
Barendse, Tanja Koen, Judith Bosch,
Dick Passchier en jury-voorzitter Dr.
Hans van Pesch.
Maar als Barend de „spelsporters"
met zijn inspirerende commentaren
voortstuwt en Tanja, Judith en Dick U
door het spannende, maar ingewikkel
de gebeuren in de Rijnhal en de raad
huizen loodsen, zijn er buiten Uw beeld
nog ruim 170 mannen en vrouwen in
aktie of in aktie geweest om dit
„Stedenspel" mogelijk te maken.
Dat wil zeggen: regisseurs,
producers, regie- en produktieassisten-
ten, scheidsrechters, cameramensen,
toneelmeesters, geluidstechnici, een
projectleider, een opnameleider, een
decorontwerper, decorateurs,
rekwisiteurs, specialisten voor
technische effecten, tribunebouwers,
chauffeurs, kostuumontwerpsters, stof
feerders, timmerlieden, schilders, een
smid, kleedsters, een grimeur, een
kapper, make-up-assistenten, sup
poosten, zwembadbouwers, kabel
sjouwers, microfoonhengelaars, PTT-
technici voor straalzenderverbindingen
én telefoonlijnen, assistenten voor de
scoreborden, typistes, technici voor de
zaalversterking, strobalensjouwers, een
arts, EHBO, brandweer, politie, grafici,
filmers, redakteuren en nog een aantal
andere onmisbare functionarissen.
De meeste van die mensen komen
maar een paar dagen in aktie.
Maar het regie- en produktieteam (5
mannen en 2 vrouwen) van de NCRV
werkt niet minder dan vier weken ach
tereen aan de opzet en uitvoering van
één „Stedenspel."
Dat betekent dus: vier weken werk
om 90 minuten rechtstreekse televisie
in Uw huiskamer te brengen, uiteraard
met de onmisbare steun van die 170
medewerkers achter de schermen.
Winter
Nadat het „Stedenspel NCRV 55"
door een kleine groep programma
makers in grote lijnen is ontworpen,
wordt er een voorlopige begroting ge
maakt en gaat men bekijken hoeveel en
welke technische faciliteiten (reportage
wagens, straalzenders, telefoonlijnen
etc.) er nodig zijn om het spel uit te
kunnen zenden.
Het programma-idee wordt dan, ruim
acht maanden vóór de eerste uitzen
ding aangemeld bij de NOS en de PTT,
die de technische faciliteiten moeten
toeleveren.
Ongeveer vijf maanden voor de uit
zending wordt niet alleen het produk-
Als het ontwerp voor het spel klaar
is, sluit een NCRV-redaktieteam zich
twee dagen op, gewapend met thuis
uitgewerkte ideeën, die in urenlange
discussies vaak onder de tafel worden
gepraat of in de prullemand verdwij
nen, of soms ook, in gezamenlijk over
leg, uitgroeien tot prima sportspelen,
waarvan het hele team van harte
hoopt, dat de deelnemers en de ki|kers
er veel plezier aan zullen beleven.
Bij het bedenken van die spelen
moet met een aantal factoren rekening
worden gehouden, zoals b.v. de spor
tieve mogelijkheden van de deelne
mers, de veiligheid, de kosten van de te
bouwen apparatuur, de lengte van het
stedenspel
verantw
tieteam samengesteld en gecontrac
teerd, maar ook wordt dan al de Arn
hemse Rijnhal gehuurd en regelt het
produktieteam reeds de hotelreser
veringen voor alle deelnemers voor de
hele winter I We weten dan nog niet,
wie de deelnemers zullen zijn....
Daarom wordt °r een persconferentie
gehouden en worden er persberichten
uitgestuurd, waarin wordt medege
deeld, dat iedere Nederlandse
gemeente zich, onder bepaalde voor
waarden, voor deelneming kan aan
melden.
spel, de aantrekkelijkheid voor het
beeld etc. Voorop staat echter altijd,
dat er door de deelnemers look al ziet
het er soms nog zo komisch uit) toch
vooral een sportieve prestatie gelevérd
kan worden1
Aan de hand van_-de met Vereende
krachten bedachte spelen gaan de
decorontwerper Arnold Kroon pn
speciale-effectenman en speltechniéch
adviseur Cees Snoey, de spelen uitwer
ken, calculeren en bouwen.
Voor eindregisseur Reinder Richters,
Daarna wachten we af tot de aan
meldingen binnenkomen, om aan de
hand daarvan een voorlopige selectie te
maken, waarbij van belang is, dat de
deelnemende plaatsen alle Nederlandse
provincies vertegenwoordigen en, zo
mogelijk, nog nooit aan Zeskamp of
Spel zonder Grenzen hebben deelge
nomen.
Ja of nee
De gekozen gemeenten worden dan
uitgenodigd voor een ontmoetingsbij
eenkomst in de NCRV-studio, waarin
„Stedenspel" nader wordt toegelicht
en de financiële en organisatorische
consequenties worden geschetst.
Binnen veertien dagen moeten de
kandidaat-deelnemers dan, bij monde
van hun gemeentebestuur, ,,ja" of
,,nee" zeggen.
De naam „Stedenspel" die de NCRV heeft bedacht voor de
serie, waaraan ook Texel mee zal doen, lijkt een beetje hoog
gegrepen. Goed, Lelystad is een stad, en Kampen en misschien
Coevorden ook nog wel. Maar Noordwijk en Hefshuizen en al
dat soort plaatsen kun je toch moeilijk nog steden noemen.
Texel is een echte stad in het stedenspel. Op 26 maart 1415 ver
kreeg Texel stadsrechten en wel van graaf Willem VI van Beie
ren. Er werd vastgelegd, dat de schout ieder jaar in de kerk
van Den Burg op Goede Vrijdag dertien schepenen zou kiezen
uit de „rijcsten vroetsten ende redelicsten knapen." Den Burg
zou vier schepenen leveren, De Waal, De Westen en Oosterend
elk drie. De schepenen waren belast met de rechtspraak. Uit de
schepenen werden raadslieden gekozen, die in feite de taak
van de burgemeester vervulden.
Het stadsrecht was voor de Texelse bevolking een groot
voordeel omdat de schepenen en burgemeesters hun eigen ver
ordeningen mochten opstellen en omdat een poorter (inwoner
van een „stad") bij een geschil met een niet-poorter, slechts in
zijn eigen stad ter verantwoording kon worden geroepen. Het
stadsrecht gold voor heel Texel. Stadsmuren hebben Texel of
Den Burg nooit gekend.
eindproducer Piet Hooy, regie- en pro-
duktie-assistenten Loma van
Wilgenburg en Anuschka Koster en
producers Bernard Prins en Louis
Schuurman en voor locatieregisseurs
Dick van 't Sand en Fred Benavente
breekt daarna een periode van heel veel
besprekingen aan.
Praten
Je kunt natuurlijk wel van allerlei
leuke en interessante dingen bedenken,
maar ze moeten dan ook wel door de
specialisten worden uitgevoerd. En
daarom moet er heel veel gepraat
worden. Want als er iemand in zo'n
groot team niet goed is ingelicht, zou
een heel programma wel eens kunnen
mislukken!!
Praten met de PTT over de straal
zenderverbindingen, die op de ene
locatie wel, maar op een andere niet tot
stand kunnen worden gebracht. Praten
over telefoonlijnen, die ver van tevoren
gereserveerd moeten worden. Héél veel
praten over de kosten van de uitvoering
van de decors en de spelapparatuur.
Offertes opvragen voor schoeisel,
sportkleding, tribunebouw, strobalen,
drukwerk, schuimrubber, autobustrans
port, de wagen voor de Mannetjes
putters, de pruiken en de baarden, het
zwembad en tientallen andere zaken. Er
worden verzekeringen afgesloten,
materialen ingekocht, kostuums op
maat gemaakt, contracten opgesteld...
Er moet gerepeteerd worden, de z.g.
„droge repetities", met Barend en
Tanja en Judith en Dick (Passchier),
opdat wij straks, op kilometers afstand
van elkaar via koptelefoons en micro
foons toch goed met elkaar het spel
kunnen spelen. Er worden speltrainin-
gen georganiseerd en werkbezoeken
gebracht aan de deelnemende gemeen
ten.
Er komen besprekingen met de
mensen van de NOS, die verantwoor
delijk zijn voor beeld en geluid; de
hoofdbeeldtechnicus, de belichters, de
geluidsmensen, de toneelmeester, de
rekwisiteurs, de projectleider, de chef
cameraman en, vooral ook, de op
nameleider.
Voor het uitvoeren van de decors
moet gepraat worden met de
verschillende vakgroepen van de NOS,
de uitvoerders, de calculators, de
metaalsector, de machinale bewerking,
de afdeling kunststoffen, de stoffeer
der, de meubelmakers, de spuiterij, de
afdeling decoratie, de afdeling reliëf, de
afdeling bloemendecoratie, de
rekwisiteurs, de fotodienst, de afdeling
transport, de elektriciens, de smederij,
de schilders, de timmerlieden en nog
meer groepen.
Budget
En van al die afdelingen moet het
werk vertaald worden in „manuren",
die weer binnen een bepaald budget
moeten vallen. Is dat niet het geval,
dan moet de uitvoering van een spel of
een decor soms vereenvoudigd wor
den. Want een vastgesteld budget mag
niet of nauwelijks overschreden wor
den.
Om één uur televisie te maken ont
vangt de omroepvereniging, uit de kijk
en luisterbijdragen, een bedrag van
728.351,— voor directe programma
kosten. Voor 90 minuten is dat dus
742.526,50. Maar een „Stedenspel
NCRV 55" kost ruw geschat
7125.000, M Dat levert dus een tekort
op van 782.000,- per uitzending. En
dét bedrag moet dan weer terug ver
diend worden door een groot aantal
„goedkope uren" te produceren,
hetgeen gebeurt door het kopen van
Amerikaanse, Engelse en Duitse TV-
series, d e, omdat ze al in de grote
landen zin uitgezonden, betrekkelijk
goedkoop jn.
Aan het Stedenspel dat de NCRV op
11 april tussen half negen en kwart over
tien uitzendt, kan iedereen meedoen.
Tamelijk aan het begin van de uitzen
ding worden tien moeilijke vragen ge
steld. Hierop moet de zogenaamde
„Denktank" op het gemeentehuis een
antwoord geven. De mensen die in de
Denktank zitten weten veel, maar niet
alles. Om het antwoord sneller te vinden
dan de gemeente Harmeien, is het van
belang dat iedere Texelaar of iedereen
die zich met Texel verbonden voelt
meedenkt, meezoekt en meedoet. De
onderwerpen voor deze vragen liggen
op het terrein van: historie, klassieke
muziek, literatuur, natuur en milieu,
film/tv/theater, bijbelkennis, weten
schap en techniek, beeldende kunst en
sport. Voor ieder onderwerp is een
aparte groep van denkers geformeerd,
die uiteraard met allerlei naslagwerken
aan het werk zullen gaan. Ondanks de
vele voorbereidingen, menen de deel
nemers dat een gedegen deskundige
achterban onontbeerlijk is.
Zowel voor Harmeien als Texel wordt
het een spannende avond. Vaak gaat
het om gedeelten van seconden die
bepalen of de begeerde punten in de
wacht gesleept kunnen worden. Men
sen die een bepaald antwoord op een
vraag zeker weten kunnen bellen met
nummer (02226) 541. Dit nummer is
speciaal voor het Stedenspel openge
steld. De telefoniste zal zich met 'ste
denspel' melden. Daarna kan de beller
het antwoord op de vraag geven.
Harriet Veldwisch nam donderdag
avond een bedrag van 72.358,05 in
ontvangst dat door de gezamenlijke
vrouwenverenigingen bijeen was ge
bracht voor het kindertehuis 'Hebron'
op Curacao. Mevrouw Veldwisch is
leidster van dit kindertehuis.
Tijdens de jaarvergadering op donder
dagavond had Harriet Veldwisch eerst
dia's vertoond van het kindertehuis. De
dames van de Texelse vrouwenorgani
saties konden op deze manier kennis
maken met 'haar' achttien hummels van
0 tot 6 jaar. Het bedrag dat door de
vrouwen bijeen is gebracht, zal door de
gemeente uit de ontwikkelingspot wor
den verdubbeld. Harriet was blij verrast
en dankte iedereen bijzonder.
Op 17 april gaat Harriet Veldwisch
weer terug naar Curacao. Tot 14 april
kunnen lakens, slopen, katoenen kin
derjurkjes tot de leeftijd van zes jaar
gebracht worden bij mevrouw N. Pool-
Dros, Thijsselaan 13, Den Burg, tele
foon (02220)4009.
Tafeltje dek je
In de vergadering werd verder door de
voorzitster verteld dat men in september
op Texel wil beginnen met „Tafeltje Dek
Je". Aan mensen die daarvoor zelf niet
meer kunnen zorgen kan op maandag,
woensdag en vrijdag voor 77,50 een
warme maaltijd worden verstrekt. Vrij
willigers voor dit werk kunnen zich
opgeven bij mevrouw H. Prins-Vrouwe,
Weverstraat 37, telefoon (02220) 2124
of bij Nico Nagtegaal.
In september komt er weer een
VOS-cursus voor beginners. Ook wordt
er dan gestart met een VLAM-cursus.
„Vrouwen Leren Actief Meedoen". De
ze cursus bestaat uit 6 middagen.
Kosten 730, U kunt zich al opgeven.
Bestuurswisseling
Tijdens de vergadering traden 6 nieu
we dames tot het bestuur toe. Van het
dagelijks bestuur traden af de penning-
meesteresse A. Hin-de Porto. Ze werd
opgevolgd door mevrouw A. Winter-de
Visser. L. Visser-Spaan trad af als
secretaresse. Haar plaats wordt ingeno
men door E. Schouwstra-Hoogterp,
Beatrixlaan 70, telefoon (02220) 3474.
Van het raadhuis
Zoals gebruikelijk zijn de gemeente
secretarie en alle gemeentelijke dien
sten op Goede Vrijdag en Tweede
Paasdag gesloten. Speciaal vragen wij
Uw aandacht voor het gesloten zijn van
de vuilstortplaats op deze dagen en het
feit dat geen containerdienst wordt uit
gevoerd, geen beerputten worden
geleegd en geen verstoppingen worden
verholpen.
Het ogenblik waarop het Texelse team zal moeten opdraven in het
Stedenspel van de NCRV nadert met rasse schreden. Op 11 april is het
grote tijdstip aangebroken. Dan moet blijken of alle training, alle
voorbereidingen en alle moeite voldoende zijn geweest. De mensen
van het Texelse team mogen goede hoop hebben dat de strijd tegen
Harmeien in hun voordeel uitvalt. Niet alleen zijn vrijdagavond enkele
afgevaardigden van de NCRV bij de Texelse trainingen aanwezig
geweest en waren ze enthousiast over de resultaten. Ook is niemand
minder dan Judith Bos de presentatrice voor Texel. En een team dat
Judith Bos als presentatrice heeft behoorde nog nooit bij de verlie
zers. Judith Bos is dus een beschermengel voor de teams die ze
presenteert.
Op zaterdag zal tussen zes en acht De vragen die in de quiz aan de
uur weef Wordèn geoefend door- het Texelse deelnemers zullen worden ge
steld beginnen met de vraag van de
burgemeester van Harmeien. Daarna
komen vragen over geschiedenis, film
en theater, tv, natuur en milieu, bijbel en
kerk, klassieke muziek, sport, weten
schap en techniek en kunst.
De mensen die bij de VVV
Texel kaarten hebben besteld
voor het Stedenspel in Arnhem
dienen deze voor vrijdag af te ha
len. Liggen de kaarten er nog na
vrijdag dan vervalt de reserve
ring. Bij de VVV zijn nog onge
veer vijftig kaarten te krijgen. Een
aantal dat naar het zich laat aan
zien, spoedig uitverkocht zal zijn.
De avond na het stedenspel
zijn de deelnemers te bereiken in
het Crest hotel in Arnhem, tele
foon (085) 629210. Voor zeer
dringende gevallen is de Rijnhal
in Arnhem te bereiken onder
nummer (085) 229111.
Sirene's en toeters die op
accu's werken zijn in de Rijnhal
ten zeerste verboden. Ze worden
in beslag genomen en verbeurd
verklaard, hetgeen zoveel bete
kent als dat men ze nooit meer
terug krijgt. Spandoeken zijn
daarentegen zeer welkom. Het
Texelse team hoopt dat er erg
veel meegenomen zullen worden.
Donderdag kwam op de Zanddijk een
Duitser ongebruikelijk hard in aanraking
met het plaveisel en brak hierdoor een
been. De man verkeerde in de mening
dat hij goed kon rolschaatsen en het
tegendeel werd hem pas duidelijk toen
het al te laat was.
Texelse team. De mensen die willen zien
wat de Texelse deelnemers aan het
Stedenspel in hun mars hebben zijn dan
van harte welkom in de sporthal. Even
eens zaterdag tussen half drie en half
vier gaan de 'mannetjesputters' oefenen
met het autoduwen bij het zwembad in
Den Burg. Ook daar zijn mensen die
willen aanmoedigen van harte welkom.
De auto die voortgeduwd wordt bij het
zwembad is zwaarder dan de auto die in
het NCRV spel zal worden geduwd.
Voor dit spel-onderdeel heeft Texel de
beschikking over enkele beren van
mannetjesputters. Fup Krijnen die 103
kilo weegt, Jaap Krijnen met 96 kilo,
Henk Boon met 100 kilo en tenslotte
Henk Klok met 93 kilo. Stuk voor stuk
heren waar je geen ruzie mee moet
krijgen en die de auto met aanmerkelijke
snelheid over 's heren wegen zullen
laten voortzoeven.
Voor het grote spandoek dat in de
Rijnhal komt te hangen met de tekst
„Texel groet u", zorgt oud-gemeente-
schilder Tjonk. Hij vervaardigt een for
midabel doek van drie bij vier meter. Elly
Commandeur zal voor Texel als score-
girl dienst doen, terwijl burgemeester
Engelvaart fungeert als voorzitter van de
raad van wijze mannen.
Op vrijdag 11 april begint's middags
om half drie het eerste oefenspel en om
half vijf het tweede oefenspel met
preofopnamen.
Judith Bosch, presentatrice van het Texelse team
