Cjrocn 2rwartsjexels in het harL.
„Geen ander doel dan
herdenken van doden
Groots vliegfeest
in augustus op
vliegveld
K
J
- Burgemeester Engelvaart tijdens bezinningsbijeenkomst
Fout telefoonnummer
MZW-project
if
Gecombineerde
krant
DINSDAG 6 MEI 1980
3e JAARGANG NR. 9475
ledactie: Harry de Graaf, Pelikaanweg 75, tel. (02228) 266
Frits Beutick, Warmoesstraat43, Den Burg, tel. (02220) 2208
oor advertenties, abonnementen, etc.:
angeveld De Rooy B.V.,
lur| ostbus 11, Den Burg, telefoon (02220) 2741.
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Postgiro 652. Abonnementsprijs 712,50 per kwartaal
70 cent incasso; los 50 cent.
Bankrelaties: Amro Bank nr 46.99.17.636
Rabobank nr 3625.01.742; NMB nr 67.34.60.398.
laten delen. Dat houdt in: verzet tegen
de krachten en ideeën die in de jaren
'40-'45 een eind maakten aan onze
geestelijke en fysieke vrijheid.
De burgemeester benadrukte dat her
denken vooral een kwestie is van voor
uitzien. ,,Het is de boodschap van het
verzet die 35 jaar na de oorlog nog
steeds actueel is. De geest van waaruit
dat verzet in de omstandigheden van
toen in staat bleek groot onrecht te
weerstaan, die geest kan ons nu inspi
reren te strijden tegen nieuw of nog
steeds bestaand onrecht, natuurlijk met
eerbiediging van onze democratische
rechtsorde. Wij zullen waakzaam
moeten zijn om in onze eigen omgeving
elke onderdrukking, elk ondemocra
tisch handelen te bestrijden en bij voor
baat kansloos te maken. Ook in een
,Het gaat me te ver als schrijvers van een nieuw boek over deze
ragedie de medewerking aan de jaarlijkse dodenherdenking op de
>egraafplaats van de Georgiërs kwalificeren als een medewerken aan
iowjet-propaganda. Onze intentie is het herdenken van tijdens het
ascisme en nazi bewind gevallen mensen, waardoor ook vele Texel-
,e slachtoffers vielen". Aldus burgemeester J. A. Engelvaart in zijn
oespraak tijdens de zondagavond in de Hervormde kerk gehouden
lezinningsbijeenkomst, die vooraf ging aan de stille tocht naar het
nonument op de begraafplaats.
De burgemeester reageerde daar-
nee op de beschuldiging van de
chrijvers Battels en Kalkman die
inden dat de Sowjet propaganda
ich heeft meester gemaakt van de
ëxelse Russenoorlog en er een ver
leerde voorstelling van geeft. Op
irond van wat thans over de op-
tand en wat daaraan vooraf ging
kend is geworden, zou het ge-
heentebestuur moeten overwegen
r' f het wel juist is mee te werken
an de jaarlijkse kranslegging. De
urgemeester denkt er dus duidelijk
nders over. Hij laat de historische
letails voor wat ze zijn en be-
chouwt de gezamenlijke herden-
ing van de Georgiërs als een her-
lenking van tijdens het nazi bewind
levallen mensen. Het niet meer
iteewerken daaraan ziet hij als een
lemonstratieve daad die niet bij-
Iraagt aan de verbetering van de
erhouding tussen de volkeren.
In zijn redevoering in de kerk memo
eerde de burgemeester dat het meren-
leel van de thans levende Nederlanders
Ie oorlog niet heeft meegemaakt.
Degenen die wel herinneringen heb-
ien aan de oorlogsjaren, willen en
unnen niet verlangen dat hun op per-
oonlijke beleving stoeiende gevoelens
andaag op 4 mei worden gedeeld door
legenen die gelukkig niet anders kqn-
ien dan vrijheid om te gaan waarheen
wilt, om óm te gaan met wie je wilt,
rijheid om te kunnen lezen wat je wilt,
>m op papier te zetten wat je wilt, vrij-
leid om je mond open te doen, om te
oop te lopen als je ergens voor of
egen bent en de vrijheid om een groep
s vormen als je iets wilt bereiken".
Mensenrechten
Hij wees op het feit dat deze „dood-
ormale" rechten ten koste van miljoe-
en slachtoffers zijn bevochten op dic-
itoriale regimes, die alleen maar kon
en bestaan zolang de menselijke vrij-
eden en de menselijke waardigheid
rerden vertrapt. Het is daarom een
oede zaak dat de 4de mei wordt
ezien als een dag van bezinning op de
lensenrechten, bezinning op de rijk-
om aan vrijheden die wij bezitten en
P de inspanning die nodig is om het
te houden. Maar ook bezinning op
Hes wat gedaan moet worden om nog
iel meer mensen in die rijkdom te
Do ambassaderaad art de plaatsvervangend
militair attaché van da Sowjet-ambassade leg
gen de krans bij het monument
krachtige democratie als de onze,
bestaan die gevaren. Laat
ieder in deze strijd tegen verdrukking
het oog houden op waar het allemaal
om begonnen is: respect voor een
ander en voor een eigen mening, waar
ieder mens recht op heeft".
De toespraak vertoonde opmerkelijke
parallellen met die van dominee J. H.
Hylkema die het herdenken op de 4de
mei ook zag als zinvol voor mensen die
aan de toekomst denken. Hij zei dat
sommigen wat van hun toekomst kun
nen maken door het verleden juist niet
te vergeten en hij was het dan ook
oneens met degenen die zeggen dat
men nu maar eens moet ophouden met
herdenken en allen moet vergeten.
,,Men kan nooit teveel doordrongen
worden van het feit dat een oorlog een
onmenselijke verschrikking is. De jeugd
van vandaag moet weten dat niet
roekeloos mag worden omgegaan met
dat wat we ten koste van enorme
offers hebben verworven. Wij moeten
niet vechten tegen bewapening alleen,
maar vooral tegen verval van menselijk
heid. Wij moeten vechten voor de
weerbaarheid van de vrede".
Tijdens de bezinningsbijeenkomst
waren vrijwel alle plaatsen in de kerk
bezet. Muzikale medewerking van hoge
kwaliteit werd gegeven door het Texels
Christelijk Mannenkoor.
Russen
De traditionele herdenking op de
begraafplaats van de Georgiërs had
's middags om vijf uur plaats. Bij het
monument op de begraafplaats
werden kransen gelegd door burge
meester Engelvaart en ambassade
raad Yuri Timofiev namens de
Sowjetambassadeur, samen met de
plaatsvervangend militair attaché
luitenant-kolonel Victor Kosjin. De
ambassadeur en de militair attaché
konden zelf niet komen. Desge
vraagd vertelde ons een van de
begeleidende andere diplomaten dat
bet niets te maken had met de prin
cipiële bezwaren die de
ambassadeur heeft tegen de reis per
polriieboot naar Texel.
Want beide functionarissen moesten
op ongeveer hetzelfde moment aanwe
zig zijn in Amersfoort, waar ook geval
len Sowjetsoldaten worden herdacht.
Deze keer was die plechtigheid extra
groots opgezet. Onder meer waren
enkele oud-strijders uit de Sowjet Unie
overgekomen, alle drie dragers van de
hoogste onderscheiding die men in
Rusland kent: Held van de Sowjet
Unie. De ambtenaar kon daar niet weg
blijven. Onze zegsman sloot niet uit dat
de ambassadeur volgend jaar wel naar
Texel komt, maar hij zal dan liever per
helicopter komen dan met de politie-
boot. Ook ambassaderaad Timofiev zei
dat uit de afwezigheid van de ambas
sadeur bijzondere conclusies moeten
worden getrokken. De man kon slechts
op één plaats tegelijk zijn
Bij de kranslegging van zondagmid
dag waren er minder mensen betrokken
dan gewoonlijk. Dat kwam omdat de
grote groep vrouwen van de vereniging
'Luna' (Russische vrouwen die met
Nederlanders zijn getrouwd) deze keer
niet van de partij was. Wel legden
enkele particulieren, meest van Texel
zelf, bloemen bij het monument. Dat
deden ook twee leden van de Rus
sische handelsvertegenwoordiging in
ons land; zij waren op eigen gele
genheid naar Texel gereisd maar voeg
den zich later bij het ambassadeper
soneel.
Ontvangst
Alvorens naar de begraafplaats Lo-
ladze te vertrekken werden de Russen
en de begeleidende politiemensen ont
vangen in de raadszaal. Ook daar gaf
de burgemeester te kennen dat hij het
niet eens is met mensen die vinden
dat het gemeentebestuur meewerkt aan
Sowjet propaganda. „Zoiets is niet
onze bedoeling. Wij benaderen de her
denking a-politiek. Wij zijn tegen
nazisme en fascisme en herdenken de
mensen die in hun strijd daartegen zijn
gevallen".
Ambassaderaad Timofiev bracht in
vrij goed Nederlands zijn waardering
voor deze visie naar voren. Hij noemde
de herdenking waaraan ambassade en
gemeentebestuur deelnemen een zin
volle traditie. „Natuurlijk is dat geen
propaganda. Wij vinden een gezamen
lijke herdenking goed en logisch want
zowel het Russische als het Nederland
se volk stonden in de tweede wereld
oorlog tegenover dezelfde vijand en
zowel Russen als Nederlanders gaven
hun leven voor de overwinning".
De ambassaderaad liet zich lovend
uit over Texel. „Een mooi eiland. Hier
proeft men nog wat vrede betekent.
Texel is een symbool van vreedzaam
leven en werken".
In verband net het als werkdag uitval
len van donderdag 15 mei (Hemel
vaartsdag) worden de Texelse Cou
ranten van 13 en 18 mei samenge
voegd. Deze gecombineerde krant
zal verschijnen op woensdag 14 mei.
Advertenties daarvoor kunnen uiter
lijk maandag 12 mei voor 10.00 uur
worden ingeleverd.
Directie en redactie
Texelse courant.
De organisatoren noemen het heel bescheiden een vliegfeest,
maar als je kijkt naar wat ze allemaal van plan zijn, dan zou je
eigenlijk beter van een Iuchtshow kunnen spreken. Want op 9
augustus zijn vader en zoon De Bruyn heel wat van plan. Eigen
lijk zijn alle activiteiten een soort toegift. Enkele jaren terug
bestond het vliegveld Texel een kwart eeuw. Men kon toen
echter niets organiseren omdat het veld drastisch werd gere
construeerd. Op 9 augustus komt er echter een Iuchtshow naar
Texel zoals er nog nooit een op het eiland is geweest.
Een helicopter van de marine. Ook vertegenwoordigd op het vliegfeest op de Texelse lucht
haven. Het Is voor het eerst dat de marine meedoet aan een programma van een burgerlucht
haven.
Tijdens de bezinningsbijeenkomst waren alle plaatsen in de kerk bezet Opmerkelijk veel
jongeren woonden de gebeurtenis bij.
Havenmeester De Bruyn vertelt dat
het vliegveld de laatste tijd eigenlijk
alleen maar negatief in de belangstel
ling heeft gestaan. Als er over het
vliegveld werd gepraat vielen gelijk de
termen energieverspilling en lawaai.
Men wil nu iets positiefs laten zien met
dit vliegfeest. Dat het feest lawaai gaat
geven wordt door de havenmeester
ontkend. Het is echt niet de bedoeling
dat F-16's laag over Eierland zullen
scheren. Daarentegen zullen werkelijk
alle facetten van de luchtvaart aan bod
komen. Facetten die ook voor de leek
interessant en boeiend zijn. Over de
energieverspilling zegt De Bruyn: „We
zitten nu zestien jaar op dit vliegveld. In
die zestien jaar is er nog nooit zoiets
gebeurd. Er zal in totaal drie uur
worden gevlogen. Drie uur op zestien
jaar vinden we niet veel. Vooral niet als
de Texelaars daardoor de gelegenheid
krijgen alle onderdelen van het vliegen
van nabij mee te beleven".
Stuntvliegen
Die onderdelen betreffen de burger
luchtvaart, het zweefvliegen,
parachutespringen, oude vliegtuigen,
stuntvliegen, militaire doeleinden waar
voor de vliegerij wordt gebruikt en nog
zo het één en ander. De marine zal een
reddingsdemonstratie geven met heli
copters, het internationaal bekende
team helicopterpiloten de Grasshoppers
zal een sensationeel programma voor
zijn rekening nemen, er wordt gevlogen
met een ballon en ook komt een Fokker
Friendship naar Texel. Het stuntvliegen
vindt in een tweedekker plaats die
diverse loopings en andere figuren zal
maken. Het Lucht- en Ruimtevaart-
kundig laboratorium zal op de dag ver
tegenwoordigd zijn en Rijkswaterstaat
komt met het vliegtuig waarmee illegale
olielozingen door schepen worden
opgespoord, naar het vliegveld. De
vliegclub uit Rotterdam komt met vier
toestellen en een hypermodern en vrij
wel geruisloos twee motorig straalvlieg
tuig zal eveneens geshowd worden.
Een testvlieger uit Frankrijk zal een heel
nieuw model demonstreren. In het
totaal zullen vijf verkeersvliegers van de
burgerluchtvaart aan het evenement
meedoen. Ook is er nog iemand met
een vliegtuig dat hij geheel naar eigen
ontwerp heeft gebouwd en een land-
bou wsproeivliegtuig
Uiteraard zijn voor al deze bedrijvig
heid wel wat extra veiligheidsmaat
regelen nodig geweest. Er komt een
officiële verkeersleider die in een
verrijdbare toren zal zitten. Deze maat
regel werd geëist door de Rijkslucht
vaartdienst. Het is nu al bekend dat de
verkeersleider Cas Beumkes zal zijn, de
broer van het Texelse raadslid. In het
dagelijks leven is hij chef verkeersleider
op de luchthaven Zestienhoven bij Rot
terdam.
De entree voor deze dag bedraagt
drie gulden. Vader en zoon De Bruyn
willen er een groots evenement van
maken en gokken op zo'n tiendui
zend belangstellenden. Van tien tot
één uur zullen de vleigtuigen aan de
grond staan zodat ze door een ieder
bewonderd kunnen worden. Van
twee tot vijf uur vindt de eigenlijke
vliegshow plaats. Uitwijkmogelijkhe
den voor noodweer zijn niet getrof
fen. Het zal op negen augustus rede
lijk weer moeten zijn voor het vlieg
feest.
Het telefoonnummer van het Mensen
Zonder Werk-project werd in de krant
van dinsdag niet juist weergegeven.
Het nummer is 4792. Het werd vermeld
omdat men zich bij het Mensen Zonder
Werk-project kan opgeven voor de
excursie naar de Memo-beurs in Hilver
sum. Memo staat voor Mens en Milieu
vriendelijk ondernemen. Opgeven kan
nog tot morgen. De deelname is gratis
voor werklozen.