„WAT IK ZEGGEN WOU.."
Bloeiende wegbermen
Wijziging bestemm
De Cocksdorp:
Kikkertstraat krijgt
woonbestemming
Zon. maan en hoog water
Weerwoord
Strandhuisje
Hotel Californië
Geslaagd
Nieuwe
bibliothecaris
VRIJDAG 23 MEI 1980
TEXELSE COURANT
PAGINA 7
Reageren op deze rubriek kan bij Jaap
BRIEVEN VAN LEZERS - BUITEN VERANTWOORDELIJKHEID VAN DE REDAKTIE
van Groenigen, telefoon (U2220) 3562,
Adriaan Dijksen, telefoon (02228) 676 of
bij het Natuurrecreatiecentrum, telefoon
(02228)741
Regelmatig hoor ik diverse mensen zeggen: „Vroeger waren de
bermen veel mooier, ze stonden vol bloemen". Ja, het is nu al zover
gekomen datzo'n mooie berm bijna iets bijzonders is. En dan hoor ik:
„Heb je die en die berm al gezien? Het ziet daar geel (of rood of wit)
van de bloeiende boterbloemen (of klavers of kamille). En het is een
prachtig gezicht, zo'n berm vol bloeiende gele paardebloemen of
boterbloemen, lila pinksterbloemen, rode zuring of prachtig fluitekruid
(Hollands kant).
Maar hoe komt het, dat we nu zoveel
minder bloemenin de bermen zien dan
'vroeger'. Dat is niet zomaar van de ene
op de andere dag gegaan. Een jaar of
wat geleden werden de meeste wegber
men (en niet alleen op Texel) gehooid.
Dit hooi werd door de boeren als
veevoer gebruikt, een welkome aanvul
ling op het eigen hooi. En toen was daar
ook geen enkel bezwaar tegen, maar
tegenwoordig kan men het gras van vele
(vooral drukke) wegen aan geen enkele
boer kwijt j.v.m. het loodaehalte, ver
oorzaak door de uitlaatgassen van de
passerende auto's. Indertijd was het dus
aantrekkelijk om de hooiopbrengst van
de wegbermen zo hoog mogelijk te
maken. De grassen moesten dan wel in
een gunstiger positie komen. Met ande
re woorden: een bespuitingsmiddel
(groeistof) toepassen waardoor een
aantal daarvoor gevoelige soorten zich
letterlijk doodgroeien. Op zo'n manier
komt er meer ruimte voor de voor deze
groeistoffen ongevoelige grassen. Even
tueel wordt ook nog wat kunstmest
gestrooid voor een nog hogere op
brengst.
Maaien
Tegenwoordig is het loodgehalte van
de planten in de meeste wegbermen aan
de hoge kant; er komt ook steeds
minder belangstelling van de boeren
voor dit bermhooi. Ook bleek dat
diverse grassoorten na de bespuitingen
geen gelijke groei vertoonden, maar
vroeger of later dan normaal omhoog
schoten. Dit was voor de beheerders
aanleiding om het gras meerdere malen
per jaar te maaien. Deze handelswijze is
nogal kostbaar, terwijl de andere plan
ten die het nog in deze bermen uit
hielden vaak niet meer aan bloeien
toekwamen en na enige tijd ook verdwe
nen. Soms ook vond men dat een
wegberm continu een kort geschoren
aanzien moest hebben; dan werd ook
behoorlijk vaak gemaaid. In zo'n berm
zal ook geen enkele bloem bloeien.
Ander beheer
Nu er de laatste iaren steeds minder
belangstelling komt voorwegbermen-
hooi en er van verschil
lende kanten steeds meer opmerkingen
komen als: Ik zie bijna geen bloemen
meer in de bermen; de bermen zijn zo
kaal: is dat niet duur, 8x per jaar
maaien; stop toch met dat spuiten",
enz., hebben verschillende wegbeheer-
ders hun beleid drastisch gewijzigd
geen onkruidbestrijdingsmiddelen ge
bruiken is goedkoper en de berm wordt
ook levendiger met meer verschillende
planten; geen kunstmest strooien is
goedkoper, er hoeft dan ook minder
vaak per jaar gemaaid te worden, ook
dit bespaart weer tijd en geld en levert
bovendien meer bloeiende planten op.
Uit verkeerstechnisch oogpunt wordt
eventueel de eerste 1 1 meter van de
berm een keer extra per jaar gemaaid,
evenals sommige onoverzichtelijke
kruispunten. Het is al gebleken dat aan
deze 'nieuwe' manier van bermen behe
ren geen verkeerstechnische nadelen
kleven. En het publiek reageert er heel
Het fluitekruid is een prachtige decoretieve
plant die prijs steft op wat schaduw en daar
door o.a. op de Bomendiak bij De WaaJ
messaal groeit v
positief op. Geen kunstmest strooien,
geen bestrijdingsmiddelen gebruiken en
alleen maaien als het nodig is (meestal
1 x per jaar), zo krijgen wij onze mooie
wegbermen weer terug. Een wegberm
onder de duinkant zal er dan heel anders
uitzien dan een berm bij Oudeschild of
Oosterend. Op zandgrond groeien nu
eenmaal andere planten dan bijvoor
beeld op klei.
Vasteland en Texel
Aan de overkant hebben vooral Pro
vinciale- en Rijkswaterstaat en sommige
waterschappen hun beleid aangepast
aan deze 'nieuwe' ideeën. Het is bij
voorbeeld al veel mensen opgevallen dat
de wegberm langs het Noordhollands
Kanaal het afgelopen jaar er zo prachtig
uitzag met bloeiende pastinaak, rode
klaver, boterbloemen, enz. Ook op
Texel is de situatie, vergeleken met
enkele jaren geleden, al verbeterd; maar
er zou toch nog minder snel naar
bestrijdingsmiddelen gegrepen moeten
worden Dan kunnen we hier ook weer
veel mooie wegbermen zien, vol bloei
ende zuring, klaver, pinksterbloemen en
fluitekruid!
Wilma Eelman
Pinksterbloemen vinden we in deze tijd van
het jaar veel in wegbermen, vooral bij stoot
kanten.
Reagerend op de ingezonden brief
van Van Reewijk zoals die verscheen in
de Texelse Courant van 14 mei j.l. het
volgende. Wij willen voorop stellen dat
juist door ons onderzoek naar de ge
beurtenissen op Texel in 1945, wij weten
welke verschrikkelijke tol de Tweede
Wereldoorlog geëist heeft van de Sow-
jet Unie en haar bevolking. Geen enkel
land heeft zoveel slachtoffers moeten
brengen aan mensenlevens als juist de
Sowjet Unie. Wanneer op 4 mei de
doden herdacht worden, die in de strijd
tegen nazisme en fascisme vielen, dan
horen daarbij en dat willen wij
nadrukkelijk beklemtonen de onge
veer 20 miljoen (I) Sowjet-onderdanen,
die als onze vroegere geallieerden ook
voor onze vrijheid zijn omgekomen. De
koude oorlog doen herleven is wel het
minste wat wij willen. Het komt ons
voor dat de bewering van Van Reewijk
in zijn documentaire dat de Texelaars
niet over de Russenoorlog willen spre-
kan dankzij de bemoeienissen van de
BVD, eerder in deze richting wijzen
De erkenning van de grote offers die
door de Sowjet Unie gebracht zijn in de
Tweede Wereldoorlog, neemt echter
niet weg dat er van Sowjet-zijde een wel
zeer gekleurd beeld gegeven wordt van
wat zich op Texel heeft afgespeeld. In
het interview in de Texelse Courant heb
ik dan ook gezegd dat de Georgiërs
worden voorgesteld als idealistische
Sowjet soldaten die altijd al gekant
waren tegen de nazi's en de eerste de
beste gelegenheid aangrepen om in
opstand te komen. Wie de film „Het
gekruisigde eiland" heeft gezien, weet
waar wij over praten. Het is Van Reewijk
geweest die ons in de gelegenheid heeft
gesteld om met hem in alle rust deze
film te bestuderen. Deze film geeft de
juiste toedracht van het 822e Georgi
sche infanteriebataljon bepaald niet
weerl In voornoemd interview is ook
gesteld dat de opstand wel iets anders
was dan principieel verzet, en daarmee
ook niet mag worden vergeleken. Wij
zijn van mening dat er nogal wat
gradaties liggen tussen bijvoorbeeld
Hannie Schaft, Johannes Post of een
Gerrit Jan van der Veen enerzijds en de
Texelse Georgiërs anderzijds. De op
merking dat Bartels in feite de Georgiërs
van Nazi sympathieën beschuldigt, laten
wij voor rekening van Van Reewijk. Uit
-ons boek blijkt wel hoe complex de
verhouding Duitsland, Georgië en Rus
land (later de Sowjet Unie) is geweest.
Men komt er niet mee door op te
merkendatmenwanneermendeopbouw
van de Ostlegionen bestudeert, wel
beter weet. Wij verwijzen weer naar ons
boek waarin zeer nadrukkelijk de on
menselijke behandeling van de Sowjet
gevangenen in de kampen door de
Wehrmacht wordt beschreven. Daar
hoeft dokter L. de Jong niet bijgehaald
te worden, waarvan wij ons overigens
niet kunnen herinneren dat deze in
'Sondermeldung Texel' zijn visie heeft
gegeven. Vast staat dat de Georgiërs in
Zandvoort contact hebben opgenomen
met het plaatselijke verzet, echter niet in
1943 maar in 1944, zoals wij in onze
studie kunnen aantonen. De discussie
over 'opstand' of 'muiterij' kan onge
twijfeld nog wel gevoerd worden. Van
Reewijk gaat zich echter op glad ijs
begeven door te suggereren dat door
ons beiden geen serieus onderzoek is
gevoerd. Bartels heeft inderdaad nog
nooit een Georgiër gesproken; Kalkman
daarentegen wel, alleen een functionaris
van de Sowjet ambassade verhinderde
echter dat dit gesprek werd voortgezet.
Wat wij wel hebben gedaan is de
officiële geschiedschrijving van „Oor
logsheldendaden van de Georgische
deelnemers aan de verzetsbeweging in
Europa", een uitgave van de academie
voor wetenschappen van de Georgische
socialistische sowjetrepubliek, instituut
voor geschiedenis, archeologie en etno
grafie, daterend uit 1969, integraal
laten vertalen. Wij hebben derhalve de
beschikking gehad over de officiële
wetenschappelijke Sowjet geschied
schrijving met betrekking tot dit onder
werp. Dat Van Reewijk Breitner alleen
zou hebben opgespoord, is onjuist. Fe'rt
is dat Van Reewijk en Bartels samen in
Heidelberg de voormalige bataljonscom
mandant geïnterviewd hebben. Dat wij
in het interview in de Texelse Courant
opvallend trouwhartig de visie van Breit
ner volgen, is voor ons beiden nieuw.
Ook over de rol van Breitner in het
bataljon geven wij in ons boek een
mening. Vooruitlopende op de verschij
ning kunnen wij alvast zeggen dat die
niet is zoals Van Reewijk wellicht denkt.
Samenvattend willen wij opmerken dat
onze visie (die volgens de schrijver van
het interview niet zó revolutionair ge
noemd wordt) niet door iedereen ge
deeld zal worden. Wel is deze visie
opgebouwd uit bronnen die nu voor
iedereen te controleren zijn. Immers alle
door ons gebruikte bronnen zijn in een
uitgebreid notenapparaat vermeld. Onze
methode van onderzoek, foto's en
andere gegevens, werden door Van
Reewijk zo hoog aangeslagen dat wij
beiden als adviseurs bij deze documen
taire mochten optreden, getuige het
vermelden van onze namen bij de aftite
ling. (Met de conclusie van 'Sondermel
dung Texel' zijn wij het overigens niet
eens). Merkwaardig is het nu te lezen
dat ons onderzoek in een bepaald
daglicht gesteld wordt. Van Reewijk zou
er goed aan doen eerst ons boek te
lezen en te bestuderen. Tot zolang
wachten wij af.
J. A. C. Bartels, Den Haag
W. Kalkman, Den Helder
Sinds jaar en dag hebben tussen de
strandhuisjes van hotel Opduin en die
van K. Veldman 4 particuliere huisjes
gestaan. Toen deze een aantal jaren
geleden van eigenaar wisselden, daob-*~
ten de nieuwe bezitters dat ze, behalve
van de huisjes, ook van de plaats
waarop ze altijd gestaan hadden, ge
bruik konden maken. Maar dat hadden
ze verkeerd gedacht. Deze huisjes wa
ren altijd al een doorn in het oog
geweest van de exploitant die er naast
stond en deze nam zijn kans waar. Toen
wij na het invullen van onze voorkeurs
plaats (met redenen omkleed) de uitein
delijke toewijzing ontvingen, bleek dat
wij bij de overige particuliere huisjes
waren ingedeeld. Bij navraag bij het
gemeentebestuur, bleek dat wij in on
derling overleg met de heer Veldman
ons plaatsje konden krijgen. De heer
Veldman streek zijn hand over zijn hart
en stond ons toe, dat plekje, wat we
hadden aangevraagd, toch te gebrui
ken. Het volgend jaar van hetzelfde
laken een pak. Nu (het derde jaar) weer
dezelfde situatie, ondanks het feit, dat
wij voor de derde keer een aanvraag
hebben ingediend zo dicht mogelijk bij
de afgang Opduin te mogen staan, dit
i.v.m. een invalide dochtertje, dat in een
rolstoel moet worden voortgeduwd.
Men mag toch veronderstellen dat na
driemaal hetzelfde verzoek te hebben
ingediend, dit bij de gemeentelijke
dienst die de toewijzing toekent, bekend
dient te zijn. Maar nee, de toewijzing
kwam weer de heer Veldman toe, die
deze keer op ons verzoek weer op het
bekende plekje te mogen staan, negatief
reageerd. Nu vragen wij ons in alle
redelijkheid af: waar dient het invullen
van een voorkeursplaats voor als de
papieren toch niet worden bekeken,
althans de reden waarom men juist dèt
plekje wil en men achteraf door onder
ling onderhandelen zelf voor het verkrij
gen daarvan moet zorgen? Okay, ieder
een wil graag dicht bij een op- en afgang
zitten, maar niet iedereen hoeft in de
weekends en vakanties een rolstoel door
het mulle zand te trekken. En als de
exploitant als voornaamste reden voor
zijn weigering aan kan voeren, dat zo'n
particulier huisje tussen twee bedrijven
in zo slordig staat en dat dat bij
eventuele verkoop van de huisjes van
invloed zou kunnen zijn op de prijs, dan
vraag ik me af waarom nog bidden en
smeken of zoete broodjes bakken? Die
krijgen toch alleen maar een bittere
nasmaak. En of het 100 meter verder
moeten trekken van een rolstoel al dan
niet goed is voor de slanke lijn, is iets
waar de heer Veldman zich wat mij
betreft geen zorgen over hoeft te
maken. Gelukkig zijn er echter andere
mensen die wel humaan kunnen hande
len en positief kunnen reageren op een
redelijk verzoek. Laat ons dat een troost
zijn.
Y. Lasthuizen-Steensma
NASCHRIFT:
Wij hebben de heer Veldman verzocht
commentaar te leveren op deze brief. Hij
deelde ons mede zulks in dit stadium
niet nodig te vinden. Red.
Citaat uit de Texelse Courant van 20
mei 1980: „Hotel Californië wordt ge
sloopt. Hoewel de uitvoering van dit
project nog op zich laat wachten, wordt
toch tot sloop overgegaan omdat wordt
gevreesd dat anders de jeugd de boel zal
vernielen, zoals ook gebeurd is met
„Bosch en Zee". Einde citaat.
Natuurlijk is er jammer genoeg in
„Bosch en Zee" veel door de jeugd
vernieldl Daar is geen goed woord voor
over. Maar nu eerlijk vingertje opsteken,
beste brave GROTE mensen, is er door
u ook niet heel wat gesloopt en wegge
haald voor eigen gebruik? Ook daar is
geen goed woord voor over. Laten we
toch ophouden om van alle vernielingen
onze jeugd de schuld te geven.
H. C. de Boer-Scheffer, De Koog
Betty Bakkker uit Oosterend slaagde
met hoge cijfers aan de muziekpedago-
gische academie te Alkmaar voor de
onderwijsbevoegdheid B (trompet). Zij
is werkzaam als docente aan de Muziek
school Texel.
De zon komt 25 mei op om 5.30 uur
en gaat onder om 21.41 uur; 28 mei op
om 5.28 uur en onder om 21.44 uur.
Maan: 29 mei VM; 6 juni LK.
Hoog water ter rede van Oudeschild:
Vrijdag 23 mei 2.51 en 15.50
Zaterdag 24 mei 4.00 en 16.56
Zondag 25 mei 5.21 en 18.03
Maandag 26 mei 6.44 en 19.03
Dinsdag 27 mei 7.52 en 19.54
Woensdag 28 mei 8.35 en 20.37
Donderdag 29 mei 9.02 en 21.16
Vrijdag 30 mei 9.31 en 21.54
Zaterdag 31 mei 10.19en22.30
Aan het strand is het ongeveer een
uur eerder hoog water.
De heer Mannes Westra wordt per 1
juli a.s. hoofd bibliothecaris van de
Openbare Bibliotheek te Den Burg. Hij
volgt in die kwaliteit Joke de Vlas op.
Zij was sinds januari 1976 in dienst van
de bibliotheek, maar kan dit werk thans
niet meer combineren met haar taak als
moeder en huisvrouw. Opvolger
Westra beschikt echter nog niet over
woonruimte. Het ziet er niet naar uit
dat hij binnen afzienbare tijd een
woning zal vinden, maar hij hoopt wel
p korte termijn een voorlopig onder
omen te krijgen. Wie iets weet, wordt
(verzocht kontakt op te nemen met de
'openbare bibliotheek. Het gaat om
woonruimte voor één persoon.
De verwachtingen ten aanzien van de ontwikkelingen van De Cocksdorp zijn
minder hoog gespannen dan in 1973 toen het bestemmingsplan voor dit dorp gereed
kwam. Daarom is het zinvol het bestemmingsplan aan te passen aan de nu heersen
de ideëen. De wijziging van het bestemmingsplan voor De Cocksdorp kwam gister
avond (donderdag) na het ter perse gaan van deze krant ter sprake in de vergadering
van de commissie ruimtelijke ordening. In de wijziging staat dat voor de Kikkert
straat meer de nadruk gelegd wordt op het behoud van de woonfunctie. Waar nodig
zal die woonfunctie ook worden verstevigd. Alle panden die als woonhuis in gebruik
zijn hebben de bestemming eengezinshuizen gekregen. Winkels en horecabedrijven
zijn eveneens volgens het bestaande gebruik bestemd. In het plan is enige flexibili
teit aanwezig door zogenaamde vrijstellingsbevoegdheden of bevoegdheden tot
wijziging van de bestemming op grond van artikel 11 van de Wet op de Ruimtelijke
Ordening.
Aan de westzijde van de Kikkertstraat
is het mogelijk gemaakt om via vrijstel
ling winkelbebouwing mogelijk te ma
ken. Er blijkt in De Cocksdorp behoefte
te zijn aan verkoopruimte. De percelen
die voor de winkelbebouwing in aan
merking komen zijn door een aandui
ding op de plankaart aangegeven. Om
een goede ontsluiting van de vrij diepe
percelen aan de westzijde van de
Kikkertstraat te bevorderen en de be
voorrading van de aanwezige en even
tueel toekomstige winkels aan de ach
terzijde mogelijk te maken, is een pad
gepland dat op de Ploosterstraat uit
komt.
Karakter
Aan de oostzijde kan via de wijzi
gingsbevoegdheid op grond van de Wet
op de Ruimtelijke Ordening winkel- of
kantoorruimte gecreëerd worden. Het
karakter van de oostzijde mag echter
niet teveel aangetast worden.
Bij de wijziging van het bestemmings
plan voor De Cocksdorp heeft men het
niet nodig gevonden de goothoogtes van
de bebouwing langs de Kikkertstraat
vast te leggen. De verscheidenheid aan
bestemmingen geeft bij dit bestem
mingsplan een waarborg voor variëteit
in hoogtes en goothoogtes. Erkend
wordt dat De Cocksdorp een bepaalde
sfeer heeft, maar volgens het wijzigings
voorstel zijn de bijzondere waarden niet
zo duidelijk herkenbaar dat hiervoor een
bijzondere regeling in het bestemmings
plan gerechtvaardigd is. Het huidige
karakter van De Cocksdorp geeft wel
aanleiding om bij de praktische toepas
sing van het bestemmingsplan bepaalde
karakteristieke panden zorgvuldig te
benaderen.