Cjroen ^warL-Jexels in het harL.
Mr. Wallis de Vries signaleerde misverstand
„Als U geld wilt hebben voor
de tuinwallen, bent U vóór
een Nationaal
„Maar als er geen centen
zijn, gaat het niet door"
Demonstratie waardig
en indrukwekkend
Ja......
Natuurlijk!
ToonSmidt
De winkels zijn door de
week elke avond open.
Een goedkoop
TESOjaaraoonnement
voor ingezetenen
van Texel?
'■s V-> «j-5
- I
Van 7 juli t/m 8 aug. 1980, tot 21.00 uur.
Winkeliersvereniging Den Burg.
/XËte\
93e JAARGANG NR. 9490
TEXELSE
VRIJDAG 4 JULI 1980
COURANT
Redactie: Harry de Graaf, Pelikaanweg 75, tel. (02228) 266
en Frits Beutick, Warmoesstraat 43, Den Burg, tel. (02220) 2208,
Voor advertenties, abonnementen, etc.:
Langeveld De Rooy B.V.,
Postbus 11, 1790 AA Den Burg, telefoon (02220) 2741.
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Postgiro 652. Abonnementsprijs 712,50 per kwartaal
70 cent incasso; los 50 cent.
Bankrelaties: Amro Bank nr 46.99.17.636
Rabobank nr 3625.01.742; NMB nr 67.34.60.398.
Het doel waarvoor staatssecretaris Mr. C. G. Wallis de Vries
woensdag naar Texel kwam was praten met gemeentebestuur en
inwoners over de gevolgen van de planologische kernbeslissing Wad
denzee en het van toepassing verklaren van de Natuurbeschermings
wet op bepaalde stukken van de Waddenzee. De aanwijzing van Texel
tot Nationaal Landschap had een bijkomstigheid moeten zijn, maar
het werd hoofdzaak en daar hadden de boeren voor gezorgd met hun
indrukwekkende demonstratie, het aanbieden van een petitie en een
uitgebreid pleidooi waarin voor handhaving van de hoog gestructu
reerde landbouw op Texel werd bepleit.
ontdekkingen die de Texelse duikclub
heeft gedaan. De club heeft de laatste
tijd tal van historische belangwekkende
scheepswrakken gelocaliseerd. Sommi
ge scheepsrompen o.a. uit de gouden
eeuw. zijn nog volkomen intact en
zitten vol met kanonnen, serviesgoed
etc. Als de duikclub deze zaken boven
water wil brengen voor het museum, is
een concessie nodig waarover het mini
sterie van CRM al geruime tijd geleden,
maar nog zonder resultaat is benaderd.
jaren moet geld beschikbaar zijn voor de
gemeentelijke bijdrageregeling zodat het
mogelijk is daarmee een behoorlijk beleid
te voeren. Ambtenaar W. Stam van de
gemeente Texel lichtte de financiële
regeling voor het tuinwallenbehoud toe.
Deze werkte uitstekend: het geld voor
de vergoedingen van de herstel- en
restauratiekosten kwam van gemeente,
provincie en CRM. Maar de provincie
heeft nu afgehaakt. Als CRM dit aan
deel overneemt zou de tuinwallenrege-
Het gemeentebestuur zorgde er voor
dat ook andere belangrijke onderwerpen
ter sprake werden gebracht, zoals de
noodzaak om een jachthaven te maken
van voldoende grootte, de gevolgen va
de Planologische kernbeslissing voor de
visserij, de oefenvluchten van de F 16 in
het Waddengebied, het verlenen van
een concessie waardoor de duikclub
Texel op legale wijze vondsten op
scheepshistorisch gebied aan land mag
brengen en een permanente subsidie
regeling voor het Natuurrecreatiecen-
trum. Ook de verkeersverbinding veer-
haven-Oudeschild werd aan de orde
gesteld evenals de financiële afwikkeling
van de tuinwallenprojecten en de bijdra
geregeling voor het oude land.
Natuurlijk kon niet worden verwacht
dat de staatssecretaris meer deed dan
goede nota nemen van de wensen en er
verdere aandacht voor beloven, maar in
een enkel geval zaten zijn opmerkingen
dicht tegen een toezegging aan. Zo is te
verwachten dat het geld voor de te
restaureren tuunwallen wel spoedig op
tafel zal komen omdat dit een project is
waarvan de financiële consequenties
zijn te overzien.
De effecten van de Planologische
Kernbeslissing voor de Waddenzee en
het van toepassing verklaren van de
Natuurbeschermingswet op delen van
de Waddenzee lijken voor het economi
sche gebeuren op Texel nauwelijks
effecten te hebben. Belangrijk is dat nu
ook de regering erkent dat er belangrijke
verschillen zijn tussen de oostelijke en
de westelijke Waddenzee. Toename van
pleziervaart in het westelijke deel is
bijvoorbeeld nog heel goed mogelijk. En
de stukken Waddenzee die binnenkort
wettelijke bescherming krijgen op grond
van de Natuurbeschermingswet liggen
niet bij Texel. De recreatievaart zal er
mogelijk wel rekening mee moeten
houden. Van de zijde van de Water
sportvereniging Texel werd woensdag
naar voren gebracht dat met name de
kleine, weinig diep stekende boten straks
mogelijk niet meer gebruik kunnen
maken van bepaalde vaarroutes.
Niet zómaar
Tijdens de werklunch die werd gehou
den in het Vliegveldrestaurant beloofde
staatssecretaris Wallis de Vries dat
definitieve stappen inzake de Wadden
zee pas genomen zullen worden nadat
de eilandbesturen zijn geraadpleegd.
Zoveel mogelijk zal rekening worden
gehouden met de wensen van die kant.
,,Maar ik heb wel haast", zo voegde hij
eraan toe. „Vóór mei a.s. zullen de
beslissingen genomen moeten zijn". De
plannen voor een nieuwe jachthaven op
de plaats waar zich nu nog het zand-
depot bij de werkhaven van Oudeschild
bevindt, leek bij het CRM-gezelschap in
goede aarde te zijn gevallen. De haven
kan hier tegen betrekkelijk lage kosten
worden gemaakt. Strijdpunt is het aan
tal ligplaatsen. De Watersportvereniging
is het niet eens met het beperkte aantal
plaatsen dat de Interprovinciale Struc
tuurschets voor het Waddengebied als
toelaatbaar heeft genoemd, want dat is
niet eens voldoende voor het huidige
aantal boten van de leden van de
vereniging. Wat de F 16 oefeningen
betreft beloofde Wallis de Vries zijn
collega van Defensie te zullen benade
ren.
Maritiem museum
Geïnteresseerd en verrast was Wallis
de Vries toen hij hoorde over de plannen
tot inrichting van een maritiem museum
in Oudeschild en de opzienbarende
Wallis de Vries beloofde spoedige be
slissingen over deze kwestie.
Wat de landschapsbescherming op
Texel betreft bracht de burgemeester
naar voren dat Texel op dat gebied zelf
al heel wat heeft geregeld. De voor
schriften van het bestemmingsplan lie
gen er niet om en zijn dan ook
herhaaldelijk aanleiding voor conflicten.
De aanwijzing tot nationaal landschap
lijkt daarom niet zo nodig, tenzij het een
regeling inhoudt, waardoor de gemeen
te beter in staat wordt gesteld de finan
ciële consequenties van het bescher-
mingsbeleid te dragen. Tot in lengte van
ling 'gered' zijn en daarmee een stukje
landschapsbehoud, dat precies past in
de landschapsplannen van de staats
secretaris.
Consequent zijn
Wallis de Vries bleek het precies zo op
te vatten en liet doorschemeren dat de
gemeente de afloop met vertrouwen
tegemoet kon zien. Maar hij merkte op:
„Texel wil geen landschapspark maar
wel geld van CRM voor de tuinwallen.
Dat is niet consequent. Want het geven
van CRM-geld voor het behoud van
waardevolle elementen als tuinwallen is
TV -
T
t-S 1 «V -•
Staatssecretaris Wallis de Vries met burge
meester Engelvaart bij de aankomst op het
vliegveld Texel. De bewindsman en rijn amb
tenaren maakten gebruik van twee helicop
ters. Eerder op de dag was Terschelling met
hetzelfde doel bezocht
precies wat de aanwijzing tot nationaal
landschap inhoudt!" Een soortgelijke
reactie had de bewindsman op het
probleem van de financiering van res
tauratie van gemeentelijke monumen
ten. Als deze kunnen worden aange
merkt als karakteristiek en van nationaal
belang brengt ook hier het 'park-geld'
soulaas.
De lunchbespreking en ook de later
gehouden bijeenkomst in het Natuur-
recreatiecentrum werd bijgewoond door
invloedrijke topambtenaren op het ge
bied van openluchtrecreatie en natuur
behoud. Afgezien van de staatssecretaris
waren dat Jhr. Mr. F. van Rijckevorsel
(Lees verder op pagina 2)
Op het vliegveld begon het al. Neuwelijks was staatssecre
taris Mr. C. G. Wallis de Vries woensdag om 12.00 uur op het
vliegveld uit de helicopter gestapt en door de burgemeester
begroet, of hij werd op het platform bij de hangar geconfron
teerd met een spandoek: „Texel is al een landschapspark. Laat
dat zo blijven". Dat het slechts een bescheiden voorproefje
was, bleek een uurtje later toen de staatssecretaris en zijn
gevolg de lunch hadden gebruikt en in de bus stapten om een
rondje over Texel te maken. Langs de Postweg stond een kilo
meterslange rij van trekkers, hooischudders, maaidorsers en
andere landbouwwerktuigen, bijna allemaal voorzien van
opschriften die duidelijk maakten, dat de Texelse boeren niets
van een landschapspark moeten hebben. De meest voorkomen
de leus was „Landschapspark, dat nooit," die op honderden
groene posters was afgedrukt en die ook door een vliegtuig
van Tessel Air op geringe hoogte door de lucht werd gesleept.
naties en niet tevoren was
aangekondigd, hadden buitenstaan
ders geen gelegenheid gehad
relletjes te schoppen of de boel op
een andere wijze te bederven.
Voordat hij de bus instapte, maakte
de staatssecretaris een praatje met de
demonstrerende boeren, waarbij hij
naar voren bracht dat de vrees voor de
gevolgen van de aanwijzing van Texel
tot nationaal park volkomen ongegrond
is. „Het gaat om niet meer dan een
systeem waarmee beheersovereenkom
sten worden geregeld die tot doel
hebben waardevolle elementen in het
landschap, zoals de tuinwallen, te
beschermen. En dat kan alleen door
gaan als er geld voor beschikbaar is en
als de betrokken boeren willen mee
werken". Het was een herhaling van
wat Wallis de Vries dezelfde middag
meerdere malen verkondigde. Boeren
Hst totaalbeeld was
indrukwekkend en dwong bij het
CRM-gezelschap duidelijk respect af,
vooral omdat allen die bij de demon
stratie waren betrokken zich gedisci
plineerd gedroegen. Er viel geen
onvertogen woord. Omdat de
demonstratie In enkele dagen was
georganiseerd door de drie Texelse
afdelingen van de landbouworgani-
als Jan N. Witte en Gerard Schraag
konden dan ook niet anders reageren
dan: „Als het daarbij blijft, vinden we
het best." Het wantrouwen bleef ech
ter.
Geketend?
Vrij algemeen zijn de agrariërs ervan
overtuigd, dat de aanwijzing tot natio
naal landschap (het woord „park" is er
om tactische redenen afgehaald) heel
wat ernstiger consequenties heeft dan
alleen wat beheersmaatregelen. De
agrariër zou straks op zijn eigen land
niets meer te vertellen hebben en de
belangen van natuur en landschap
zouden zo zwaar gaan wegen, dat een
eigentijdse en gezonde bedrijfsvoering
niet meer mogelijk is. Nog afgezien van
de veronderstelling dat de parkstatus
zal leiden tot enorme bemoeizucht van
ambtenaren.
De op landschapsbescherming ge
richte regels in het gemeentelijke be
stemmingsplan worden door bijna alle
boeren beschouwd als voorlopers van
verdere beperkingen die met de park-
status samengaan.
De vele tientallen borden op de bij de
demonstratie ingeschakelde landbouw
werktuigen maakten zeer duidelijk hoe
er wordt gedacht: „CRM zet de boeren
klem", „NLP nekschot voor de
boeren" en „Texel géén landschaps
park. Baas op eigen land". Dat de
aanwijzing tot nationaal park ook wordt
aangevoeld als de welbekende druppel
die de emmer doet overlopen, bleek uit
een landbouwmachine, die was
voorzien van een bord waarop allerlei
wetsartikelen stonden, waarvan de
boeren tegenwoordig al „last" onder
vinden. Er was een pop bijgemaakt die
een geknevelde boer voorstelde.
Iets vriendelijks
Burgemeester Engelvaart was
tevoren door de organiserende land
bouworganisaties op de hoogte
gesteld. Tijdens de busrit zou er „iets
vriendelijks" gebeuren en er zou moe
ten worden gestopt om de boeren gele
genheid te geven een petitie met hand
tekeningen aan te bieden. Onze eerste
burger kon de onderminister dus voor
bereiden, maar de demonstratie bleek
toch heel wat imposanter te zijn dan
was verwacht. De anti-parkdemonstra-
tatie, die enkele jaren geleden op Texel
werd gehouden tijdens het bezoek van
staatssecretaris W. Meier viel er volko
men bij in het niet. De bus moest lang
zaam rijden om de inzittenden de gele
genheid te geven alle opschriften tot
zich te laten doordringen: „Wij willen
vrijheid en geen landschapspark",
„Denk aan de boer CRM, je kunt niet
zonder hem", „Beter woord voor land
schapspark: crepeergebied" en
„Honderd hectare is al te veel". Dat
laatste was een verwijzing naar de door
CRM gekochte hoeve Zeeburg, waar
het agrarisch beheer dienstbaar is ge
maakt aan het voederen en laten rusten
van rotganzen.
Mede naar aanleiding van de op
schriften ontspon zich in de bus een
discussie, die voor Texel best eens
gunstige gevolgen zou kunnen hebben.
Zo legde ambtenaar J. van Dijk uit dat
de gemeente tegenwoordig met een
bijdrageregeling werkt om te bereiken
dat bebouwing zoveel mogelijk in het
landschap past, maar dat het geld dat
hiervoor nodig is voor de helft van
CRM moet komen....
Overdreven
Ook langs de Oorsprongweg stonden
de demonstrerende agrariërs: „Texel
houden zoals het is", „Maak je park
maar in Den Haagl", „Boeren onder
houden dit landschap best" en „Niet
ouwehoeren, we willen boeren".
Minder fijntjes was de leus: „Land
schapspark twééde Tragedie op Texel".
Nadat de burgemeester had uitgelegd
dat met de eerste tragedie de Russen
oorlog was bedoeld, waarbij honderden
mensen om het leven zijn gekomen, zei
Wallis de Vries: „Ik vind de vergelijking
wat overdreven." De rit ging verder,
waarbij de burgemeester meer dan
eens de gelegenheid aangreep om erop
te wijzen hoe veilig het Texelse land
schap is in handen van de Texelse be
stuurders zelf. Wat in het Noorden
moest blijken uit de wijze waarop het
Krassekeetprojekt tot stand is gebracht.
Het paaien van het Koornaarsvisje in
het boezemwater van het Noorden kan
gewoon doorgaan....
In de buurt van Oost presenteerde
zich de tweede editie van de boeren-
demonstratie. Opnieuw tientallen
trekkers met landbouwwerktuigen en
opnieuw vele leuzen: „Alleen een hark
verzint zo'n park", „Landschapspark
boerenmoord."
(Lees verder op pagina 5)
TAXI- EN 'lOÜWAUTOVERHUUn
kV i h 1 m inalaan 4 -ó U«n Burg
