'Cjroen ^tvarLr Jexels in het asko-bouwers willen ideale oning tegen minimumprijs ENIGE PROBLEEM LEDEN TEKORT mm Tienduizendste bezoeker in Maritiem Museum iMikiTTu Laatste wlelertoertocht Bezoek ons lage prijzen feest! BAKKERS IJZERHANDEL WINKELVOLIDEEËN! - m\ J Steekpartij Verkeerscontrole Zondag allemaal naar het sluitingsfeest in zwembad Molenkoog 93e JAARGANG NR. 9514 VRIJDAG 26 SEPTEMBER 1980 ledactie: Harry de Graaf, Pelikaanweg 75, tel. (02228I 266 in Frits Beutick, Warmoesstraat 43, Den Burg, tel. (02220) 2208 (oor advertenties, abonnementen, etc.: angeveld De Rooy B.V., 'ostbus 11, 1790 AA Den Burg, telefoon (02220) 2741. Verschijnt dinsdags en vrijdags. Postgiro 652. Abonnementsprijs /12,50 per kwartaal 70 cent incasso; los 50 cent. Bankrelaties: Amro Bank nr. 46.99.17.636 Rabobank nr. 3625.01.742; NMB nr. 67.34.60.398. Wanneer je de voorlichtingsavond die de Bouwvereniging (asko afdeling Texel gisteren hield in één zin zou moeten sa- nenvatten, dan zou je kunnen zeggen: met Kasko kun je veel anten uit. Die indruk werd vooral gewekt door de wel zeer Realistische Karei Rietzschel uit Purmerend die in 1972 bij het erste Kasko-project betrokken was. Hij schetste de moge- jkheden en de geschiedenis van de Kasko-bouw en putte •ierbij vooral uit de vele praktijkvoorbeelden uit Almere en Pur- nerend. De kern van zijn verhaal was dat door enthousiast amen doen en samen werken erg veel bereikt kan worden, luizen die helemaal naar je eigen wens zijn en een prettig iefklimaat, dat zijn naar de mening van Rietzschel de zaken ie met Kasko-bouw bereikt kunnen worden. 'De kasko bouw dateert uit 1972", ertelde hij. "Er waren toen een aantal lensen uit Amsterdam 'geëvacueerd'. )oor stadsvernieuwing en dat soort laken moesten ze hun huis verlaten en londen ze op een flatje gaan zitten. Ze amen daar geen genoegen mee en taken de koppen bij elkaar. Ze gingen r van uit dat ze onmogelijk in een lechtere situatie konden raken en zo verden wilde plannen gesmeed. Door eel zelf te doen zouden ze de aannemer itkleden, de grond zou de gemeente loeten geven en de rekening van de rchitect zou niet betaald worden. Op die ïanier zouden ze eens laten zien wat oedkoop huizen bouwen is. Toen dege- leente daadwerkelijk grond gaf moesten e plannen serieuzer worden aange- akt", aldus Rietzschel. Er werd bere- ;end dat zelf alle voorzieningen in een uis aanleggen en het huis zelf afbouwen wintig tot dertigduizend gulden kon chelen. Een enorm bedrag, maar omdat tiet iedereen even handig is, werd aandeweg van het zelfbouw-principe fgestapt. De naam kasko-bouw bleef chter omdat naamsverandering duur en mpractisch is. Met als nadeel echter dat eel mensen bij kasko-bouw denken aan iet zelf invullen van een kaal geraamte. Kasko-bouw is nu een landelijke irganisatie die geheel draait op vrijwil- gers en die de totstandkoming van zo'n ijfhonderd kaskowoningen heeft be werkstelligd. De basis van de vereniging dat ieder lid zich zoveel mogelijk inzet en at heeft er toe geleid dat men vaak met ucces dingen gedaan kreeg van de entrale overheid. De verschillende afde- ngen in de verschillende plaatsen wer en met woningzoekenden. Als er ergens laats komt om te bouwen betekent dat, at de leden worden geacht er te gaan ouwen. Het is daarom de eerste stap oor een plaatselijke afdeling van kasko woningen om zekerheid van de gemeente ekrijgen dat er grond beschikbaar is voor askowoningen. Die eerste stap is inmid- elsop Texel al enigetijd geleden gezet en oals bekend mogen de kasko-bouwers 5 woningen neerzetten in het Marsplan ij Den Burg. Er zijn echter op geen tukken na 55 leden van de kaskover- niging en het primaire doel van de infor- latieavond was dan ook om leden te vinnen. Zou men met de huidige 26 leden en kaskoproject moeten opzetten dan ouden de huizen veel te duur worden, loewel de woningbouwvereniging be- Een partij elektrisch kwaliteitsgereedschap voor zeer lage prijzen met 2 jaar garantie! boormachines 10 mm nu 74,50 accu boormachines nu 189,— haakse slijpers 115 mm nu 159,— haakse slijpers 230 mm nu 219,— alektr. schaven 82 mm nu 198,— vlakschuurmachines nu 89,— Telefoon 02220 2346 langstelling heeft getoond om niet ver kochte kaskowoningen te mogen gebrui ken voor verhuur. Inkomen Volgens Karei Rietzschel is het inko men van een potentiële huizenkoper nooit reden om hem de koop van een kaskowoning af te raden. Zelfs mensen met een minimuminkomen kunnen op deze manier in het bezit van een eigen huis komen. "Het zwaartepunt van de bouw vereniging Kasko ligt zelfs bij de lagere inkomens", zei Rietzschel. "Als er grond is verkregen van de gemeente is het belangrijk dat mensen, figuurlijk gespro ken, hun inkomen op tafel leggen en gaan kijken welke hypotheekvorm voor hen het beste is. Wat wil iemand met welk inkomen en hoe is dat te financieren, is de vraag die centraal staat. Is de financiële zaak geregeld dan komen de echte woonwensen op tafel". Op dit punt aangekomen naderde Rietzschel de kern van waar het bij de kasko-bouwers om draait. Tegen een relatief gering bedrag een huis neerzetten dat voor honderd procent beantwoord aan de eisen van de toekomstige bewo ner. Expliciet is hierbij het uitgangspunt dat de mensen in de kaskogroep op drachtgever zijn. Bij kaskowoningen zijn de bewoners niet afhankelijk van de hersenspinsels van aannemer en archi tect, maar stellen ze zelf hun eisen en verlangens. Een volledige ommedraai van wat tegenwoordig vaak de praktijk is derhalve. Het feit dat de bewoners de opdrachtgevers zijn blijkt er ook dat de bewoners aanwijzen met welke aanne mer en architect ze in zee willen gaan. Voor Texel is gekozen voor de Amster damse architect Reintjens die zich met hart en ziel in het kasko-avontuur heeft gestort. Ook hij was aanwezig op de informatieavond en vertelde over zijn ideeën. Als alle woonwensen duidelijk zijn splitsen de toekomstige bewoners van de kaskowijk zich in werkgroepen en worden de verschillende woonwensen nader onder de loupe genomen. Al pratend met elkaar en ideeën vergelijkend leren de mensen een heleboel over bouwen en wonen. Op de vergaderingen wordt aller lei informatie uitgewisseld en zo beginnen de ideeën langzamerhand vastere vorm te krijgen. Na twee/drie maanden werken zijn de ideeën gekristalliseerd en hebben de wensen vaste vorm gekregen In de tweede ronde worden de woon wensen echt vastgelegd. De volgende stap is dat ieder lid een plek in de toe komstige wijk zoekt. Deze plek zal men door overleg moeten zien te krijgen als er meer gegadigden voor één bepaald punt zijn. Op dat ogenblik is duidelijk op welke plek welk huis moet komen met welke prijs. Bouwteam Als het bestek klaar is, de aannemer is uitgezocht, de bouwsom is overeen gekomen, wordt de opdracht tot de bouw gegeven. In dit stadium is ook het bouw team gevormd, een soort overlegorgaan tussen aannemer, architect, voorzitter van de landelijke kasko-bond, de financi ële en juridische werkgroep van de bewoners en de technische werkgroep van de bewoners. Via een tussenpersoon die als extra veiligheidsmarge tegen manipulatie is ingebouwd, communi ceert het bouwteam met de bewoners. Zonder uitzondering bestaat in de laatste fase voor de bouw altijd een uitstekende samenwerking tussen bewoners en bouwteam. Wanneer de kaskohuizen staan moet er zorgvuldig gerekend worden welke kar weien de aannemer goedkoper kan doen en welke werkzaamheden de bewoners goedkoper kunnen doen. Dit wordt voor een deel collectief, maar voor een deel ook individueel bepaald. De bewoner kan voor zichzelf diverse afbouwfasen vast stellen. Sommigen zullen hun huis hele maal klaar opgeleverd willen hebben en dat kan. Men betaalt dan gewoon de over eengekomen prijs. Anderen zullen be paalde werkzaamheden zelf kunnen ver richten en dan ontstaat een besparing waar het arbeidsloon betreft. De beno digde materialen worden in ieder geval altijd via de aannemer gekocht omdat deze verreweg het goedkoopst kan leve ren. Mocht de eigen handigheid tegen vallen dan kan altijd een beroep worden gedaan op de aannemer om de werk zaamheden toch maar te verrichten. Bij het zelf aanleggen van bepaalde voor zieningen kunnen de technische werk groepen vaak goed helpen. In Purmerend werd zelfs toestemming van de nuts bedrijven verkregen om zelf de elec- triciteit en de gasaansluiting te mogen aanleggen. De afbouwpakketten worden door de aannemer kant en klaar geleverd. Het hele proces van kaskobouw duurt ongeveer een jaar. De werkwijze van de kaskobouwers leverteen grote diversiteit aan woningen op. Maar volgens Rietzschel is dat geen financiëel maar alleen een organisato risch probleem. Organisatorisch moet een kasko-werkgroep dus goed in elkaar zitten. Energiebesparing Een goed voorbeeld van hoe de be woners in een kaskowijk gezamelijk tot opzienbarende resultaten kunnen komen gaf Rietzschel aan de hand van er varingen in Almere. Energiebesparing en spouwmuur-isolatie zijn tegenwoordig veelgehoorde kreten, maar in Almere ging men een stapje verder. De bewoners kozen daar voor vloerverwarming, een voorziening die in heel dure huizen wel wordt aangelegd. Opeen zwevende vloer komen buisjes uit die de warme lucht leveren. Er was berekend dat een derge lijke verwarming 3'A duizend gulden meer per huis zou kosten. Er werd door de bewoners toen een berekening gemaakt. Bij een normale gasstook, pomp je hon derd procent gas in je installatie en je krijgt daar maar 85%rendement voor terug. De bewoners overiegden met elkaar en werden gewezen op het systeem vtti da warmtepomp. Een motortje dat grond- wat er van 50 meter diepte omboog pompt. Dit grondwater is door de hitte van de aarde permanent tien graden warm. Van die tien graden wordt zes graden ge bruikt die wordt gecomprimeerd tot 38 graden Celsius. Met deze energie wmrtan de huizen verwarmd. Het tot vier afgekoelde grondwater wen zeventig meter diep de grond spoten. Uiteindelijk bleek bij dit systeam waar bij een gasgebruik van honderd procent een rendement van 182% ople verde. Een verbetering van bijna honderd procent vergeleken bij het gewone gaa- (lees verder pagina 2) Naar eerst nu bekend is geworden heeft zich in de nacht van zaterdag op zondag een steekpartij voorge daan in Den Burg. Een 2&-jarige jongen sloeg en schopte een 16- jarige Texelaar. Vervolgens trok de oudste een mes om hiermee het gezicht van de 16-jarige te bewer ken. Het slachtoffer moest aan diverse snijwonden worden gehol pen. Naar de oorzaak van de steek partij stelt de politie een onderzoek in. Een verkeerscontrole die maandag werd gehouden leverde een bekeuring voor een gladde band en diverse be keuringen voor het niet dragen van de autogordels en niet werkende verlich ting op. Voorts werd een 30-jarige Texelaar aangehouden die teveel had gedronken om een auto te mogen besturen. Nadat hij drie stoptekens had genegeerd werd de auto toch tot staan gebracht. Er werden twee blaasproeven afgenomen en een bloedproef werd geweigerd. Door de politie is proces verbaal opgemaakt. Zondag a.s. wordt onder auspiciën van de toerafdeling van de Wieler vereniging Texel de laatste toertocht van dit jaar gehouden. Er kan gereden worden over twee afstanden: 90 en 40 kilometer. De start is tussen 11.00 en 13.00 uur bij sporthal "Ons Genoegen". Het inschrijfgeld bedraagt f 5,- (voor kinderen beneden 15 jaar f 2,50). Vooral mensen die kiezen voor de lange afstand wordt aangeraden zo vroeg mogefijlc te starten in verband met de sluitingstijd. De eindcontrole sluit om 18.00 uur. Toegang gratis. PROGRAMMA: 11.00-11.30 uur: waterpolowed- strijd ZPC TX '71-De Stern, Midwoud. 11.45 uur: onderwaterestafette. 13.30 uur: Luchtbeddenrace. 14.30-15.30 uur: demonstratie Apeldoornse Vrijwilligers Red dingbrigade, afzinken autoca bine in het zwembad, demon stratie reddings- en bevrij dingsgrepen, enz., enz. 15.30-16.00 uur: familie-estafette. 16.00-16.30 uur: demonstratie Duikclub Texel. 16.30 uur: bekendmaking en uitrei king bekers aan de clubkampioenen van de ZPC TX '71 alsmede de diploma's van de onderlinge wedstrijden. 16.45 uur: sluitingswoord door burgemeester Engelvaart, aan sluitend afsluiting zwemsei- zoen 1980, verzorgd door de leden van ZPC TX '71. De medewerkers van het zwem bad verzorgen de gehele dag ecreatiespelletjes zoals: vissen vangen, mat rennen, zwem je rot, enz., enz. Spel Vragen Circuit: bij de kassa een vragenlijst, heel leuk om mee e doen, pen of potlood meene men, uitslag om 16.30 uur. Zweeds renspel: een kijk- en schrijfspel. Volksdansen. Kom met het hele gezin I Het echtpaar Ensing met hun geschenken temidden van de mensen die hen de onverwachte hulde bezorgden. Nog geen twee maanden na de opening heeft het Maritiem Museum in Oudeschild zijn tienduizendste bezoeker ontvangen. Het was de 28-jarige plaatwerker Derk Ensing uit Emmen die met zijn 24-jarige vrouw Geja het museum binnenstapte en daar tot zijn stomme verbazing met officiële toespraken en geschen ken werd begroet. Derk en zijn vrouw hadden hotel Zeerust in De Koog gekozen als doel van hun huwelijksreis en als voor beeldige toeristen fietsen gehuurd om op het eiland rond te toeren. In de „Texeltoerist" lazen ze over het juttersmuseum en dat leek hen een interessante onderbreking van de tocht. De mensen van het Maritiem Museum hadden het verblijdende feit uiteraard zien aankomen en voor geschenken en autoriteiten gezorgd om er luister aan bij te zetten. Na een vrij drukke ochtend zag het er naar uit dat de tienduizendste zich nog voor het middaguur zou melden. Alles was in gereedheid gebracht maar dat zal je altijd zien: ineens leek de bezoekers stroom afgedamd te zijn. Het geduld werd drie kwartier op proef gesteld, maar tegen één uur was het eindelijk zover. De vlaggen wapperden, het draaiorgel speelde, en vertegenwoordi gers van aemeente, jutters, duikclub. dorpscommissie en Stichting Texels Museum stelden zich voor aan het echtpaar, waarvan de vrouw een red dingboei met het opschrift „Maritiem Museum Texel 10.000" kreeg omge hangen. De burgemeester voerde het woord en uitte zijn blijdschap over de zeer korte tijd die nodig is geweest om de tienduizend bezoekers te halen, een fraai bewijs dat het museum in een behoefte voorziet en eigenlijk niet meer is weg te denken, al zullen inzake een definitief voortbestaan nog wel de nodige barrières overwonnen moeten worden Drank Conservator-strandjutter Cor Ellen overhandigde een fles met de Texelse kruidendrank „Juttertje". Jaap Bakker van de Oudeschilder dorpscommissie had bloemen meegebracht alsmede het boek „Een kunstenaar zag Texel" en een kaart die recht geeft op een vaar- en vistocht met één der Texelse rond- vaartkotters. Hans Eelman van de duik club Texel had ook voor een fraai ge schenk gezorgd. De reklame die voor het Maritiem Museum wordt gemaakt, is nogal be scheiden De bekendheid moet vooral komen van gratis publiciteit en van de in dit geval zeer effectieve mond- tot-mond-reklame. Het zijn vaak de gasten zelf die elkaar aansporen om óók eens naar dat merkwaardige museum te gaan met zijn al even bij zondere beheerder in de persoon van de spraakzame (échte) strandjutter Cor Ellen. De Texelaars zelf zijn er nog lang niet allemaal geweest. Voor zover dat wel het geval is, werd de collectie ook door hen zeer op prijs gesteld en als zeer verrassend en leuk ervaren. Voor een maximale bekendheid onder de toeristen is het van belang dat zo spoedig mogelijk èlle Texelaars kennis maken met het museum, zodat ze hun enthousiasme op hun gasten kunnen overdragen. In de herfstvakantie (als het museum voor het laatst is geopend) kunnen dan nog flink wat bezoekers worden verwerkt. „Piek"dag Om dat te stimuleren zal het museum één keer op zondag open zijn en wel op 5 oktober van 10.00 tot 18.00 uur. Het is den piekdag, wat in dit geval een dubbele bete kenis heeft omdat iedereen longe- acht leeftijd) dan voor een piek (dus een gulden) in het museum mag. Die extra openstelling op een niet- werkdag is mogelijk dankzij de vrijwilli ge medewerking van Cor Ellen en de mensen van de duikclub en de dorps commissie. Zij zullen zich allemaal met het rondleiden van de bezoekers bezig houden. Dat rondleiden is erg belang rijk. De collectie kan weliswaar voor zichzelf spreken, maar roept door zijn vele onbekende voorwerpen zoveel vragen op dat een rondleiding het bezoek veel attractiever maakt. De wijze waarop Cor Ellen dat de afge lopen weken dagelijks steeds weer heeft gedaan, verklaart mede het succes van het museum. Niet alleen volwassenen maar ook kinderen luiste ren geboeid en geamuseerd. Zelfs jon geren die zich bij andere Texelse attrac ties verveeld en balorig gedragen zijn in het Maritiem Museum één en al aandacht en verwerken blijmoedig de vele leerzame boodschappen die Ellen tot hen laat doordringen. De onderwij- ars die er bij staan kunnen er nog wat van leren. Tal van scholen die Texel voor een werkweek of schoolreisje heb ben uitgekozen, hebben het Maritiem Museum ontdekt. Deze grotere groepen zetten heel wat financiële zoden aan de dijk. Een gunstige exploi tatie is van doorslaggevend belang bij beslissingen die binnen afzienbare tijd inzake het voortbestaan van het museum moeten worden genomen. Vooral voor de wat serieuzer inge stelde bezoekers is het aantrekkelijk dat het museum uit méér bestaat dan alleen de jutterscollectie. De colectie voorwerpen die door de duikclub Texel boven water is gebracht, trekt veel aandacht, evenals de collectie foto's en documenten die betrekking heeft op strandvonderij, TESO, de haven van Oudeschild, zeegraswinning en andere 'maritieme' onderwerpen van plaatse lijke aard. Een welkom extraatje wordt sinds kort gevormd door de vertoning van een reeks uitstekende dia's (met geluid I die wat vertelt over de scheeps wrakken rond Texel, de geschiedenis die er aan is verbonden e.d. Het is een productie van medewerkers van het Natuurrecreatiecentrum. De bezoekers kunnen hier aangenaam de benen strekken en de projector desgewenst zelf inschakelen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1980 | | pagina 1