Cjroen "Zwartr jexeh in het hart
Commissie R.O. akkoord
met Jarino winkelbouw
Meer dan 16.000
bezoekers in
maritiem museum
Bedrijventerrein
Oosterend spoedig
beschikbaar
DISCUSSIE BEGONNEN
OVER OOSTEREND NOORD
D. van der Vliet
overleden
Vissers vermist
Brand voorkomen
Winkeldiefstal
I CITYTHEATER TE I
I KLEIN VOOR I
FILMGANGER
94e JAARGANG NR. 9523
TEXELSE
DINSDAG 28 OKTOBER 1980
COURANT
Redactie: Harry de Graaf, Pelikaanweg 75, tel (02228) 266
en Frits Beutick, Warmoesstraat 43, Den Burg, tel (02220I 220b
Voor advertenties, abonnementen, etc.
Langeveld De Rooy B V
Postbus 11, 1790 AA Den Burq, telefoon (022201 2741
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Postgiro 652. Abonnementsprijs 712,50 per kwartaal
70 cent incasso; los 50 cent.
Bankrelaties: Amro Bank nr. 46.99.17.636
Rabobank nr. 3625.01.742; NMB nr. 67.34.60.398.
De commissie ruimtelijke ordening heeft weinig moeite met
de plannen van de bouw- en exploitatiemaatschappij Jarino
voor een winkel- en woningcomplex aan de Gasthuisstraat/Ho-
gerstraat in Den Burg, op de plaats waar zich nu onder meer
slagerij Visser bevindt. Zoals bekend voorziet het plan in de
bouw van twee winkels en een supermarkt gelegen aan een
voetgangersverbinding tussen de Hogerstraat-Gasthuisstraat en
het bestaande parkeerterrein aan de Vogelenzang. Ook voor
mensen die bedenkingen hebben tegen de grootschalige
manier waarop Jarino op Texel zijn vleugels uitslaat, is het plan
aantrekkelijk omdat op de bovenverdieping twaalf woningen
zijn geprojekteerd.
Deze woningen geven het complex
een totale hoogte van 10 meter en dat
is strijdig met het bestaande bestem
mingsplan. Door toepassing van artikel
19 van de wet op de ruimtelijke orde
ning zal hieraan echter worden
tegemoet gekomen. Er is spoed gebo
den, want het voorbereidingsbesluit dat
de gemeenteraad heeft genomen om
deze procedure mogelijk te maken is
slechts een jaar geldig.
De voetgangerspassage, die dwars
ooor het winkelcomplex loopt, wordt
voor een gedeelte door de bovenwo
ningen overdekt. Halverwege de passa
ge is een pleintje geprojekteerd, waar
door een mooie bruine beuk, die nu op
deze plaats staat, kan worden gehand
haafd.
Parkeerterrein
De bouw van het complex heeft wel
gevolgen voor de inrichting van het be
staande parkeerterrein aan de Vogelen
zang. In het belang van de
bevoorradingsmogelijkheden van de
winkels moet hier wat ruimte worden
gemaakt, waardoor totaal negen par
keerplaatsen verloren gaan. Tegenover
dit offer" van de zijde van de ge
meenschap zal een financiële vergoe
ding moeten staan Het is onderwerp
van onderhandeling tussen Jarino en
de gemeente. Ook de bestaande bocht
Gasthuisstraat-Vogelenzang zal een
ander verloop moeten krijgen.
Het commissielid Cor Ellen van het
Pakt toonde zich niet zo blij met de
grootschalige winkels die Jarino hier
wil bouwen. Hij zag ze als bedreigend
voor bestaande middenstandsbedrijven
in Den Burg. De burgemeester herin
nerde hem eraan dat deze winkelbouw
ook zonder artikel 19 procedure moge-
gelijk zou zijn. Het bestaande bestem-
Bij het plotselinge bericht van
het heengaan van Dirk v.d. Vliet
gaan onze gedachten uit naar
het prille begin van de storm
achtige ontwikkeling van de
recreatie op ons eiland. Hij was
één van de mensen van het eer
ste uur, die zonder veel voor
beelden van elders moest trach
ten gestalte te geven aan gelei
de recreatie in de bossen en dui
nen van Texel. Zo werkte hij
mee aan de opzet van het eerste
natuurpad in de Staatsbossen.
Het was ook in dat opzicht het
eerste in Nederland. Het zou
later op vele plaatsen worden
nagevolgd.
Zo ging het ook met de barbe
cues aan de Randweg; de eerste
werd door Dirk v.d. Vliet ont
worpen en met eigen handen
gebouwd. Hij was ook de eerste
kampbeheerder op Het Wouters-
hok. Hij begreep, dat een kam-
peerpaspoortterrein op Texel an
ders moest functioneren, dan el
ders in Nederland. We kennen
hier de „doortrekkers" niet zoals
op het vasteland. Dirk werd daar
een gastheer, die vele vrienden
maakte.
Zijn grote werkkracht en
enthousiasme heeft vele ande
ren geïnspireerd. Helaas liet zijn
gezondheid de laatste jaren te
wensen over. Hij heeft lang niet
alles kunnen doen, wat hij zo
graag gewild had....
Moge zijn vrouw en kinderen
de kracht ontvangen dit grote
verlies te dragen.
M.
mingsplan staat het toe en de gemeen
te móet er dus zelfs aan meewerken.
De niet-verplichte medewerking in de
vorm van de artikel 19-procedure is
alleen nodig voor de woningen.
Brancheregeling
Dat was het sein tot een interes
sante discussie met als kernvraag of
de plaatselijke overheid door strin
gente bepalingen in bestemmings
plannen zich zou moeten bemoeien
met de aard van bedrijfsvestigingen
en wel in de meest enge zin, dus
door bepaalde branches wel, niet of
in beperkte mate toe te laten. Een
voudig is een dergelijk ingrijpen niet,
maar het zou kunnen door per bran
che een maximaal aantal vierkante
meters in Den Burg toe te kennen.
Een organisatie als het Texels Ver
bond van Ondernemers is daar niet
bij voorbaat afkerig van, maar een
individuele ondernemer, die moge
lijkheden tot schaalvergroting wil
aangrijpen of iemand die zich nieuw
wil vestigen, is er minder op gesteld.
De ontwikkelingen in de afgelopen
jaren (de groei is eruit!) heeft de roep
om een of ander regelend optreden
van bovenaf echter wel sterker ge
maakt.
In ieder geval zijn belangrijke conclu
sies uit het destijds door het Centraal
Instituut voor het Midden- en Klein
bedrijf uitgebrachte rapport „Winkels
op Texel" inmiddels achterhaald. Uit
breiding van het winkelareaal in Den
Burg is nog minder gewenst dan toen
en het nieuwe bestemmingsplan voor
Den Burg zal in dat opzicht zeker zijn
beperkingen stellen. Dat intussen het
aantal winkels (supermarkten) in Den
Burg zich nog steeds uitbreidt, is on
vermijdelijk want de thans geldige
bestemmingsplan verbiedt het niet. Het
commissielid J. C. Dros voelde weinig
voor overheidsregelingen op het gebied
van vestiging van de diverse branches.
„Het zoekt zijn eigen weg wel".
Kleine woningen
De heer KI Barendregt betreurde het
dat de 12 gepro|ekteerde woningen vrij
groot zijn. Ze zijn uitgerust met twee en
drie slaapkamers, terwijl er veel meer
behoefte is aan huizen voor alleen
staanden en 2-persoons huishoudens.
Naar aanleiding daarvan vertelde amb
tenaar Johan van Dijk dat de nood
zaak voor de bouw van kleine wonin
gen algemeen wordt gevoeld, maar dat
degenen, die zich met de woningpro-
duktie bezig houden er weinig heil in
zien. Zelfs de woningbouwvereniging
bouwt liever de gebruikelijke gezinswo
ningen dan de naar verhouding dure
kleine huizen. Ook hier zou dus een
overheidstaak liggen. Wie een beetje
slim is kan overigens een aardige slag
slaan in de kleine premiewoningbouw.
Door het bouwen van wooneenheden
van een bepaalde grootte en prijs en
door gebruik te maken van de gunstige
premieregeling is de rijkspremie groter
dan de stichtingskosten van de wonin
gen. Dat is het gevolg van een „gat" in
de premieregeling. Er is elders in het
land gebruik van gemaakt en het gat
zal dus inmiddels wel gedicht zijn.
Omlopen
J. C. Dros had nog een aanmerking
op de wijze waarop het bestaande par
keerterrein aan de Vogelenzang is ont
sloten. Komende vanaf De Zes moet je
onnodig een heel stuk omlopen om er
te komen. Er zou makkelijk een kortere
doorsteek gemaakt kunnen worden en
dat moest volgens Dros dan ook
gebeuren. Cor Ellen vond dat de
mensen best wat meer moeite mogen
doen om hun geparkeerde auto te be
reiken. „Dros doet alsof hij minder-
valide is", aldus Ellen, die daarop van
Dros het verwijt kreeg, dat hij de klok
had horen luiden maar niet wist waar
de klepel hing. „Ellen weet niet waar
over hij praat. Als hij ergens heenloopt,
gaat hij toch ook via de kortste weg?"
Het maritiem museum in Oudeschild heeft zaterdag zijn deu
ren gesloten. Op dat moment waren 16.352 bezoekers geregi
streerd, een score die alle verwachtingen heeft overtroffen.
Met name de herfstvakantie heeft enorme drukte te zien gege
ven. Per dag kwamen wel 600 tot 700 mensen binnen. Het was
goed te merken dat het museum vooral goed functioneert als
slechtweervoorziening.
De momenten van topdrukte vielen
altijd samen met regenweer.
„.Educatief medewerker" Cor Ellen
heeft de stellige overtuiging dat het
propaganda-effect van de onlangs
gehouden ,,piek"dag heeft bijgedragen
tot de enorme toeloop. Veel Texelaars
hebben hun gasten met succes geadvi
seerd het museum te bezoeken. Ook de
financiële resultaten zijn uitstekend.
Vooral dank zij het feit dat weinig kos
ten zijn gemaakt is er een overschot
van naar schatting 713.000,
Als gevolg van een en ander zal de
gemeenteraad vermoedelijk besluiten
het museum een definitieve status te
geven. Aan het voormalige pakhuis,
waarin een deel van het museum is
ondergebracht, zullen nog wel bouw
kundige voorzieningen moeten worden
getroffen. In bestuurlijk opzicht zal het
maritiem museum tamelijk zelfstandig
blijven functioneren, echter wel onder
de paraplu van de Stichting Texels
Museum. In tegenstelling tot de
De voorbereidingen voor het bestemmingsplan „Bedrijven
terrein Oosterend" zijn zover gevorderd, dat het plan de vol
gende maand ter visie kan worden gelegd. Vaststelling door de
gemeenteraad kan in februari volgend jaar plaatsvinden.
Het bedrijventerrein is in de eerste plaats bedoeld voor het
opvangen van bedrijven die in de kwetsbare dorpskern van
Oosterend niet (meer) terecht kunnen.
Het vooroverleg over het bestem- naar het nieuwe bedrijventerrein zal
verhuizen. Uit het antwoord van burge
meester Engelvaart bleek dat dit
momenteel een punt is van overleg.
Daalder zou het liefst willen uitbreiden
op de bestaande plaats, maar het be
stemmingsplan voor het beschermd
dorpsgezicht laat dat niet toe. B. en W.
voelen er weinig voor om dit juist vast
gestelde bestemmingsplan te gaan wij-
zigen, zodat verhuizing naar het bedrij
verterrein wel de meest voor de hand
liggende oplossing lijkt.
over
mingsplan heeft geen bijzondere
aanmerkingen of problemen opgele
verd. Wel heeft de subcommissie ge
meentelijk plannen van de Provinciale
Planologische Commissie bezwaar ge
maakt tegen de omschrijving die B en
W geven voor een ambachtelijk bedrijf,
waarvoor het bedrijventerrein is be
stemd. Die omschrijving luidt „Inrich
ting ten behoeve van het beroepsmatig
vervaardigen, bestellen of bewerken
van produkt en stoffen of goederen
door middel van of overwegend door
handwerk". Die omschrijving vond de
subcommissie te ruim want dan zouden
op het terrein ook bedrijven met veel
hinder moeten worden toegelaten en
dat is niet de bedoeling. B. en W. zijn
echter niet voornemens de omschrij
ving te wijzigen, omdat het evengoed
mogelijk blijft bedrijven met
milieubezwaren te weren. Want de
grond is in gemeentehanden en bij ver
koop aan bedrijven kunnen voorwaar
den worden gesteld in de koopacte. Bij
gronden die niet in gemeentehanden
zijn, zou in de bedrijfsomschrijving wel
een beperking moeten worden ge
noemd.
De subsommissie had nog wat
andere opmerkingen gemaakt op het
bestemmingsplan, waarmee het college
wel akkoord kon gaan. Het ging hier
om schoonheidsfoutjes, juridische on
duidelijkheden en andere zaken van
niet principieel belang.
In de donderdagavond gehouden ver
gadering van de commissie ruimtelijke
ordening informeerde Cor Ellen of aan
nemer Daalder (die zijn bedrijf thans
aan de Achtertune heeft, maar daar
niet naar zijn wens kan uitbreiden) ook
Oosterond noord
De gemeente heeft de eerste
voorbereidingen getroffen voor een
nieuw bestemmingsplan voor Oos
terend, betrekking hebbend op het
gebied ten noorden van het be
schermd dorpsgezicht, met als grens
de Koningsweg. De eerste tekening
is gemaakt, maar die moet worden
gezien als een discussiestuk
waaraan nog alles kan worden ver
anderd. Dit nog vage plan maakt uit
breiding mogelijk van dorpshuis De
Bijenkorf alsmede de aanleg van een
speelweide/ijsbaan. Ook het bouwen
van bejaardenwoningen, aanslui
tend op het bestaande complex
wordt geregeld. Voorts willen B. en
W. de vestiging van een garagebe
drijf mogelijk maken naast het
bestaande garagebedrijf Westend bij
de entree van het dorp. Dit zou een
oplossing kunnen bieden voor het
garagebedrijf Rentenaar, dat op de
bestaande plaats niet uit de voeten
kan.
De gedachte om het tweede garage
bedrijf tegenover Westend mogelijk te
maken, wordt niet aantrekkelijk
gevonden, omdat de entree van het
dorp dan al te zeer door dit soort be
drijven met hun reclameborden e.d.
zou worden beheerst. Er wordt
rekening mee gehouden dat de kleu
terschool (nog onlangs uitgebreid) zal
verdwijnen als de integratie van het
basis- en kleuteronderwijs een feit
wordt, wat inhoudt dat een of beide
basisscholen van Oosterend een kleu
terafdeling krijgen.
Aula
Het commissielid Ate Rienstra vroeg
aandacht voor een rouwkamer, waar
aan in Oosterend behoefte is. Er is wel
eens aan gedacht om deze bij de
Gereformeerde kerk te bouwen. Uit de
discussie over dit punt kwam naar
voren dat de gemeente graag mee
werkt, maar dat het initiatief wel uit
Oosterend zelf moet komen en dat het
onwaarschijnlijk is dat de gemeente
voor de kosten van deze rouwkamers
opdraait. Per overledene zijn die kosten
niet gering, want per jaar zullen daar
naar schatting slechts acht doden van
deze gelegenheid gebruik maken. De
heer J. C. Dros zei een aula direkt nabij
de bejaardenwoningen niet zo wenselijk
te vinden. In de buurt van een school
vond hij minder erg. „Want die kinde
ren hebben nog een heel leven voor
zich".
In het zeer voorlopige schetsplan
heeft de gemeente anderhalve hectare
grond aangewezen voor volkstuintjes.
J. C. Dros zei dat de gemiddelde op
pervlakte per volkstuin moet worden
bepaald alvorens de totale oppervlakte
te begrenzen. Cor Ellen adviseerde hier
over in overleg te treden met de Volks-
tuindersvereniging van Oosterend.
De heer Lieuwe Dijksen (die in de
commissie R.O. zitting heeft genomen
voor de werkgroep Landschapszorg als
opvolger van Wim Helder) betreurde de
landschapsaantasting die het gevolg is
van het bebouwen van het land ten
noorden van het bestaande dorp.
Geantwoord werd dat het de minst
kwade oplossing is. De andere kanten
van het dorp zijn nog kwetsbaarder
maar er zullen in Oosterend wel huizen
moeten bijkomen: tachtig stuks in
fasen. Overigens zal op ruime afstand
van de Koningsweg worden bebouwd,
waardoor deze weg zijn landelijke
karakter nauwelijks zal verliezen. Hoe
het verder met het bestemmingsplan
zal lopen, hangt in eerste instantie af
van het structuurplan van Texel, dat
nog door de provincie moet worden
goedgekeurd. Al met al gaat het nog
wel twee jaar duren voordat het plan
kan worden vastgesteld.
Compromis
De commissie ruimtelijke ordening
gaf blijk van voldoening over het
compromis dat B. en W. met de pro
vincie hebben bereikt over de toege
stane dakhellingen op het oude land
van Texel. RO-ambtenaar Johan van
Dijk vertelde dat de bereikte
regeling een „staatsrechtelijk
novum" is, waarbij pikante
juridische details zijn op te merken.
Het is wel vervelend dat de gemeen
te als uitvloeisel van het compromis
verplicht is alle bouwaanvragen te pu
bliceren, zodat mensen die dwars
willen liggen vertraging kunnen ver
oorzaken. Met name is het college be
vreesd dat mensen die vergeten
hebben tijdens de tervisietermijn van
het buitengebied-plan bezwaren te
maken, deze nieuwe gelegenheid
alsnog zullen aangrijpen, waardoor
spanningen ontstaan tussen de mensen
onderling. Lieuwe Dijksen vond het
nogal merkwaardig dat de provincie ak
koord is gegaan met daken van 20 gra
den op het oude land. „Vinden ze
steile daken nu ineens lelijk?" Dijksen
liet merken dat hij het compromis niet
in het belang van het landschap achtte.
De burgemeester zei dat gedeputeerde
staten gevoelig zijn geweest voor de
practische wensen van de agrariërs. Bij
de discussie over dit punt liet ambte
naar Van Dijk weten dat de gemeente
bij het behandelen van bouwaanvragen
voor boerderijen sedert kort te rade
gaat bij een speciaal adviesorgaan in
Alkmaar, dat deskundig is op het
gebied van boerderijenbouw. Commis
sielid Jan van Asselt betreurde het dat
het college er niet in is geslaagd de
Prins Hendrikpolder dezelfde status te
geven als de overige jonge polders van
Texel. Met name zou dat belangrijk
zijn voor de daar gevestigde bloembol-
lenbedrijven. Mede naar aanleiding van
deze opmerking zei burgemeester En
gelvaart dat uit kringen van bloembol
lenkwekers de wens naar voren is ge
komen dat ook op Texel de vestiging
van „Industriële bloembollenteelt"
wordt mogelijk gemaakt, zoals onder
andere in Julianadorp. Dat zou wijzi
ging van het bestemmingsplan
inhouden. De kwestie zal spoedig ter
discussie worden gesteld.
Bestemmingsplannen
Het college had de commissie een
overzicht verstrekt van de stand van za
ken met betrekking tot een 20-tal be
stemmingsplannen, die momenteel „in
(lees verder pagina 2)
Oudheidskamer en het Scheepvaart
museum, die ook dor deze stichting
worden beheerd, zal aan het maritiem
museum een soort bestuur verbonden
worden, bestaande uit dezelfde mensen
die thans de werkgroep vormen en
waarin de jutters, de duikers en de
Oudeschilders zijn vertegenwoordigd.
Twee sportvissers uit Den Oever
zijn zondagmiddag met een vletje de
Waddenzee opgegaan en nog niet
teruggekeerd. Het duo had gezegd
om elf uur 's avonds terug te zullen
keren. Tijdens een zoekactie die
door de rijkspolitie te water werd
ingesteld, werd het bootje van de
vissers omgeslagen op de
Texolstroom aangetroffen. In de loop
van gisteren moest de zoekactie
door het ruwe weer gestaakt wor
den. De politie van Texel heeft de
dijk afgezocht, maar er is tot nu toe
niets gevonden. Vanochtend werd
de zoekactie naar de twee vissers
hervat.
Tijdens een nachtelijke politiecontrole
zag een patrouille van de politie om vier
uur een hevige rookontwikkeling
boven het bedrijfspand van de firma
Van Zon aan de Spinbaan. De brand
weer en de eigenaar werden gewaar
schuwd en al gauw bleek dat de ketel
van de centrale verwarming defect
was. Het euvel werd snel verholpen.
Door het optreden van de politie en de
brandweer kon brand worden voorko
men.
Twee inwoners van Amsterdam van
16 en 19 jaar trachtten vrijdag een fles
drank te stelen uit een slijterij in Den
Burg. De twee opereerden binnen een
groep, die de winkel was binnenge
komen. Proces verbaal is opgemaakt.
|!IIIIINiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Er komt steeds meer belang- i
stelling voor de films die in de
serie FHmganger in het City
1 Theater worden gedraaid,
Afgelopen donderdag waren ar
zoveel belangstellenden voor de
film Manhaften" van Woody
Allen, dat men in het City s
theater besloot een tweede
voorstelling te verzorgen. Van
g de vijftig mensen die voor tie
eerste voorstelling geen plaats
meer konden krijgen en die
teleurgesteld weggestuurd
moesten worden, kwamen er 28
terug voor de tweede voorstel-
ling. Het City-theater telt in het
totaal 263 zitplaatsen. Op het
f ogenblik zijn er al 260 FHmgan-
ger-leden. Er komen nog steeds
veel aanmeldingen binnen, zodat
verwacht mag worden dat het
E City-theater binnenkort te klein
zal zijn om alle FHmganger-be-1
zoekers te herbergen. Dit ook,
omdat steeds meer niet-leden
naar de films gaan die in de serie
Filmgander draaien. Leden van
de Filmganger hebben geen
voorrang bij het bezoeken van
een bepaalde film, ze kunnen
alleen naar binnen tegen geredu-1
coord tarief. Op grond van één E
1 en ander kan verwacht worden
E dat het in de toekomst vaker
voor zal komen dat in het City-1
theater tweede voorstellingen S
gedraaid zullen worden.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiS
