Oktober was nat
en winderig
Niet voor den broode.
maar
voor
de jolijt
Texels Weerbericht
Zusterkring houdt
bazaar in De Schuilhut
SOUWTJE KOMT TOT LEVEN
IN PRACHTIG BOEKJE
uit het handelsregister
Nog plaatsen op
boetseercursus
/f www- w WW— WW WW WW vervooruitwas.
Mooie resultaten
Texelse hangoren
Buitenlandse valuta
-
Lezing over
windmolens voor
Nutsdepartement
Nieuw bouwbedrijf
in Den Hoorn
Vernieling
Geslaagd
DINSDAG 4 NOVEMBER 1980
TEXELSE COURANT
PAGINA 9
Vocht
OKTOBER
1980
DEN BURG
RctaiKTve windrichting
in pot 30 graden
Aan de luchtdrukgrafiek van deze
maand is duidelijk te zien dat we in de
herfst zijn aangeland. De luchtdrukver-
schillen in de verschillende weersyste
men nemen grotere vormen aan. Zo
werd in de eerste decade het weerbeeld
vooral beheerst door een aktieve
stormdepressie. Nadat het de eerste 5
dagen nog rustig nazomerweer was
geweest, verslechterde maandag de
6de het weer zienderogen. Na de
middag begon met het een paar
druppeltjes maar 's avonds was dit uit
gelopen tot aanhoudende regen en een
windsnelheid die aanwakkerde tot 9
De Hervormde zusterkring van De
Koog houdt op vrijdag 14 november een
bazaar in de Schuilhut aan de Parnas-
siastraat. Van 10 uur 's morgens tot 10
uur 's avonds is ieder daar welkom voor
het kopen van allerlei artikelen, het
meedoen aan spelletjes, etc. De op
brengst wordt besteed aan het opknap
pen van de muren van de kerk. De
organiserende dames willen op 14 no
vember graag een grote keus bieden en
doen op ieder het beroep artikelen be
schikbaar te stellen voor deze bazaar.
Wie iets heeft wordt verzocht 02228-505
te bellen waarna de spullen worden
afgehaald.
Bij de cursus boetseren, die elke
maandagavond van 19.30-21.30 uur in
dorpshuis de Oude Ulo wordt gege
ven, kunnen nog enkele mensen ge
plaatst worden. De cursus is al gestart.
Geïnteresseerden moeten zich zo spoe
dig mogelijk opgeven bij het bureau
Culturele zaken in het Raadhuis.
beaufort. Dit weer hield stand tot de
volgende morgen; toen kon dan ook 20
mm neerslag afgetapt worden. Dinsdag
7 en woensdag 8 oktober bleef de lucht
zeer onstabiel als gevolg van de lage
verticale vorstgrens, deze was gedaald
tot 1500 meter hoogte. Dit resulteerde
vooral in onze streken, boven het nog
betrekkelijk warme zeewater, tot zeer
zware buien, die gepaard gingen met
hagel en onweer. Ook op de 9de
handhaafde dit weertype zich en kwam
het wederom tot onweersbuien. Pas op
de 10de kwamen we onder de invloed
van een rug van hoge druk en zwakte
de wind verder af. Het was deze rug,
die het weerbeeld van de 12de tot de
16de beheerste. Dit leidde tot flinke
zonnige perioden en weinig tot geen
wind uit oostelijke richting, waarbij in
de nacht van 1
de nacht van 13 op 14 de temperatuur
als gevolg van uitstraling tot 0,9 graden
kon dalen. Ook midden op de dag
kwam het kwik deze dagen niet hoger
van 13 14 graden, maar door het uit
blijven van de wind werd dit niet als
hinderlijk ervaren. Donderdag de 16e
was het echter weer een uitdiepende
depressie, van het Engelse kanaal
afkomstig, die voor een verstoring
zorgde. Van de 16de tot de 19de was
de wind vrij krachtig tot hard waarbij 's
morgens op de 17de 8.5 mm afgetapt
kon worden. Zoals op de grafiek te zien
is, is de derde decade nogal winderig
verlopen, de gemiddelde windsnelheid
kwam in deze periode van 11 dagen
dan ook op 16 knopen. Het waren
vooral frontale storingen die het weer
beeld beheersten. Zo regende het
woensdag de 22ste de hele dag. Dit
leidde tot 10 mm neerslag. Ook in de
nacht van zondag 26 op maamdag 27
viel er 11 mm neerslag. Maar 's
morgens de 30ste was de luchtdruk
flink gestegen. Het was een hogedruk-
gebied boven de Britse eilanden dat
zich opbouwde en uitbreidde. Het is dit
hogedrukgebied dat ook nu nog voor
dit winterse weerbeeld zorgdraagt' Het
heeft zich uitgebreid tot boven geheel
waar, maar met een onafhankelijk karak
ter, die haar leven leefde, zoalszij het echt
m zelf wou en die haar tijd in menig opzicht
Er zijn weinig Texelaars die nooit van Souwtje de Wijn hebben ge
hoord. De tijd gaat snej: het is al weer meer dan elf jaar geleden dat
,,de excentrieke schilderes" zoals ze eens in een weekblad werd ge
noemd, in huize Irene overleed. Op de begrafenis waren destijds
maar weinig mensen. Die weinigen die de baar volgden handelden
zonder het te beseffen helemaal in haar geest, want Souwtje de
Wijn hield niet van mensen. In haar opmerkelijke leven heeft ze
nooit veel pogingen gedaan om zich populair te maken. Wat men
van haar dacht of vond deerde haar schijnbaar niet. ledereen vond
haar „freemdig" en dat was ze ook wel, vooral in haar laatste le
vensjaren.
Alweer behaalden de Texelse
Franse Hangoor-fokkers beste resul
taten op een landelijke show. Het
was dit keer de Gooilandshow, die
van 24 tot 26 oktober in de Ex po-hal
te Hilversum werd gehouden.
De witte jonge Franse Hangoor ram
van mevrouw Rentenaar kreeg het pre
dikaat fraai en werd zodoende de beste
witte Franse Hangoor. Met een andere
jonge witte ram behaalde ze de tweede
plaats. Ook dit dier kreeg het predikaat
fraai.
In de categorie jonge ijzergrauwe
voedsters van eigen fok, wist Arie
Timmer de tweede plaats te bereiken
met het predikaat fraai.
Bij de jonge witte voedsters eigen
fok bezette mevrouw Rentenaar de eer
ste plaats met zeer goed. Tweede werd
P. van der Molen wiens dier ook het
predikaat zeer goed kreeg.
De volgende uitslagen waren;
Rubriek Franse Hangoor ram, jong,
wit, eigen fok: mevr. Rentenaar 2x fraai
Rubriek Franse Hangoor voedster, jong
wit, eigen fok: M. Verseput, lx zg, 1x
,g; P. v.d. Molen 2x zg; mevr.
Rentenaar 1x zg.
Rubriek Franse hangoor voedster, jong,
ijzergrauw: Arie Timmer, lx fraai.
Westduitse marken
100
7106,75
Belgische francs
100
f 6,61
Franse francs
100
f 45,50
Zweedse kronen
100
f 46,50
Zwitserse francs
100
7118,50
Deense kronen
100
7 33,75
Amerikaanse dollar
1
7 1,99
Engelse ponden
1
7 4,83
Oostenrijkse schillingen
100
7 15,20
Italiaanse lires 10.000
7 21,-
Spaanse peseta
100
7 2,58
Nieuwe inschrijvingen:
Administratiekantoor Coby Koorn,
Redoute 27, Oudeschild. Eigenaar J. A.
M. Harkema, echtgenote van G. Koorn
,,Rab Bouwmaterialen B.V.",
Heemskerckstraat 22, Oudeschild,
Tevens hoofdondernemer Gamma
Bouwmarkt Rab. Groot- en kleinhandel
in bouwmaterialen, die het zelf-
artikelen en sanitaire artikelen, isolatie
bedrijf. Directeur B. P. Rab.
,,Rab Oliehandel B.V.", Heems
kerckstraat 22, Oudeschild. Klein- en
groothandel in vloeibare en vaste
brandstoffen Directeur B. P. Rab.
Boekje
Het juiste beeld van Souwtje wordt op
respectvolle wijze geschetst in het boek
je Souwtje de Wijn leven en illusies
van een Texels kunstenares", samen
gesteld door Theo Timmer en Hans van
der Klift en uitgegeven door boekhandel
Het Open Boek" uit Den Burg.
Vooral Theo Timmer heeft zich in het
leven van Souwtje verdiept. Hij heeft er
heel wat speurwerk voor verricht. Hij
deed navraag bij mensen die Souwtje
hebben gekend en kwam aldus op het
spoor van anderendie nog meer wisten
Hij spitte in de archieven van de instituten
waar Souwtje heeft gestudeerd en ont
leende ook menig karakteristiek gegeven
aan de correspondentie die zij met
bekenden voerde. Zo kwam deze vrouw,
die hijzelf nauwelijks heeft gekend, voor
hem tot leven en kwam hij onder de
indruk van haar onafhankelijke levens
wandel, die vooral in het begin van deze
eeuw voor een meisje uit Oudeschild zéér
ongebruikelijk was. Timmer heeft er heel
wat tijd en energie ingestoken. Uit pure
hobby want het staat bij voorbaat vast,
dat er weinig aan verdiend kan worden,
gezien de hoge kosten die in verhouding
tot de oplaag zijn gemaakt.
noordelijk Europa en het ziet er voorlo
pig niet naar uit dat een aanval op dit
stromingspatroon wordt ondernomen.
Wel geven wolkenvelden uit Duitsland
kleine kans op sneeuw.
De gemiddelde temperatuur in okto
ber week niet af van het normaal en
bedroeg 10,5 graden. De neerslagsom
van oktober was 98,5 mm tegen een
normaal van 90 mm. De hemel was
gemiddeld voor 6/8 deel bedekt deze
maand. De gemiddelde windsnelheid
bedroeg 15 knopen, normaal is dit in
oktober 10 knopen. Voor 35% was de
windrichting zuidwest. Op maar liefst
24 dagen kon neerslag afgetapt wor
den. En het gemiddelde weercijfer
kwam op 5.8.
Dirk Vinke.
Donderdagavond a.s. geeft de heer
M. van Hoogstraten uit Dordrecht voor
het Nutsdepartement Texel een lezing
onder het motto ,,De windmolen, onze
vriend". De avond begint om 20.00
uur, wordt gehouden in ,,De Schakel"
en is ook toegankelijk voor met-leden
Laatstgenoemden betalen echter 72,
entree. Spreker zal zijn praatje illustre
ren met dia's. De lezing heeft een vrij
algemeen karakter en gaat over de his
torische functie van windmolens. Elec-
triciteitsopwekking door windmolens
kan hoogstens terloops ter sprake ko
men.
Richting m graden «10 3 6 9 12 i> 1{J" 27 JC M 1"
1 lK:öndernemers-aktiviteiten
'p
Lest heugt 't best en daardoor is de
nagedachtenis aan Souwtje nogal ver
tekend. Welhaast iedereen weet te ver
tellen dat ze een hekel had aan mensen,
verzot was op dieren, en uiteindelijk
bijna in haar eigen vuil omkwam. En
haast iedereen weet ook wel verhalen
te vertellen over ontmoetingen met
Souwtje, over haar markante en vaak
hatelijke uitspraken en het korreltje
zout waarmee men haar belofte moest
nemen dat een bepaald schilderstuk be
slist op tijd klaar zou zijn.
Het lijkt nog maar kort geleden dat
Souwtje herhaaldelijk ons redaktie-
kantoor binnenkwam om te melden dat
er bij haar gestolen werd. Souwtje had
enkele verdachten op het oog die vol
gens haar ,,De Roef" binnendrongen
en uit de klerenkast allerlei kleding
stukken weghaalden. Ze was al
vergeefs bij de politie en allerlei andere
plaatselijke instanties geweest, maar
niemand nam haar verhaal serieus. Er
werd niet eens een onderzoek inge
steld en dat vond Souwtje onrecht
vaardig. Souwtje kreeg van ons het
adres van de officier van justitie om
zich over de nalatigheid van de plaatse
lijke politie te beklagen en er werd mee
gewerkt aan haar verzoek om in de
krant Texelaartjes te zetten met een
wat cryptische tekst, die betrekking
had op de diefstallen en die de dader
zenuwachtig zouden moeten maken.
Een paar weken later kwamen we
Souwtje tegen op de haven waar ze bij
een kotter vis haalde voor haar vele
katten. Tijdens het gesprek ontwaarde
zij plotseling op de haven de man die zij
voor een van de dieven aanzag, een
respectabel Texelaar. „Kijk",
schreeuwde Souwtje, zodat de man
het duidelijk horen kon, „daar heb je
'm. Nou zie je het zelf. De gemenig-
heid straalt zijn ogen uit!"
Het zou geen kunst zijn om tientallen
van dit soort verhalen uit de laatste le
vensjaren van Souwtje te verzamelen en
uit te geven, maar dat zou het vertekende
beeld alleen maar versterkenHet zou een
miskenning zijn van Souwtje zoals ze
vroeger was: een zonderling mens welis-
Jolijt
Ook Souwtje de Wijn was niet bijzon
der uit op gewin toen zij in haar jonge
jaren begon te schilderen en tekenen.
„Weet je dat ik eerstdaags schilderes
wordt? Niet voor den broode maar voor
de jolijt", schreef ze in 1924 vanuit Am
sterdam. Typerend voor de gedreven
heid en speurzin van de samenstellers is
de foto van Souwtjes initialen in een der
bomen van het bossie op de Hogeberg.
Timmer ging ervan uit dat Souwtje, die
zich onder meer met houtsnijden bezig
hield, haar letters in een boom moest
hebben gekerfd en vond ze ook nog I
In het boekje wordt de voor bijna ieder
een onbekende levensloop van Souwtje
volledig uit de doeken gedaan. Ze werd
geboren in 1888 in Oudeschild als doch
ter van Teunis de Wijn en Trijntje
Zwanenburg. Veel van haar latere schil
derijen ondertekende Souwtje met de
naam „Zwanenburg", een gevolg van de
slechte verhouding die zij had met haar
vader. Vader De Wijn zag de kunstzinnige
sifc rtjbisB 3.-;-!= terf zsw i»sl no
aspiraties van zijn eigenzinnige en intelli
gente dochter lange tijd helemaal niet
zitten. Als Souwtje haar penselen liet
slingeren, gooide hij ze in de kachelToen
hij eindelijk andere gedachten ging koes
teren was het te laat: Souw moest hem
niet meer.
Tamelijk bekend is het verhaal over de
ongelukkige liefde, die voor Souw reden
tot langdurige verbittering was. Ze had
verkering met Cor Schaap, een commies
van de posterijen in Amsterdam. Hij
kwam alleen in het weekend naar Texel.
De liefde was plotseling over toen na zes
jaar bleek dat Cor er in Amsterdam een
tweede vriendinnetje op nahield. Souw
had het zeer te kwaad met de vernede
ring en de onrechtvaardigheid. Van
kerels moest ze niets meer hebben
ïf» HltfloO m«»H rlfvV lAtloq rf a. c.r| of
Reproducties
Het boekje telt 60 pagina's en is dus
niet groot. Ongeveer de helft daarvan is
uitsluitend gevuld met reproducties van
werken van Souwtje, waaronder velen in
kleur. Op deze wijze wordt een uitstekend
overzicht gegeven van het werk dat
Souwtje in de loop der jaren maakte en
wordt tevens duidelijk dat het beste werk
uit vroegere jaren stamt. Curieus zijn de
schilderijen die om welke reden dan ook
nooit zijn afgemaakt en het gezicht op
Spang, dat Souwtje uit woede met een
bijl heeft bewerkt, vermoedelijk als ge
volg van onvrede met de ruilverkaveling.
Mede dank zij de uitstekende typografie
is het een schitterend geheel geworden,
waaraan met het amateurisme bepaald
niet afziet. Er is veel geld in gaan zitten en
het boekje moet dan ook dertig gulden
kosten. Het is te hopen dat het vlot zijn
weg naar het publiek zal vinden
Souwtje zoals velen zich haar herinneren, staande voor haar hidsje De Roof in 1964.
n-
er Sinds kort is Texel een (kleine)
annemer rijker. In deze moeilijke
jd voor de bouw ziet j. Comman-
eur toch kansen om zich als zelf-
tandig aannemer te handhaven. Hij
ril zich vooral specialiseren in kleine
lussen.
Op 29 oktober heeft J. Commandeur
ich als aannemer officieel gevestigd in
/el )en Hoorn. Zijn timmerwerkplaats is in
)r- oerderij „De Oude Stolp", Watermo-
ot inweg 2. „Zelfstandig werken heb ik
;er Itijd als een ideaal gezien" zo zegt hij.
ter lommandeur denkt niet dat het voor
em in de komende tijd moeilijk zal
/orden om voldoende werk te vinden,
'oordat hij de verplichte diploma's had
ehaald, werkte hij al min of meer zelf-
tandig. „Er was altijd werk genoeg"
d stelt hij. Commandeur zal zich als
enmansbedrijf vooral toeleggen op
leine verbouwingen en onderhoud,
oals het afhangen van deuren en
imen, klein metselwerk etc. Hij is van
lan om in de toekomst het werk in
jn eentje te blijven verrichten.
Commandeur heeft ervaring bij
iverse Texelse bedrijven, op een tim-
lerfabriek, en bij grote ondernemingen
an de vaste wal. In 1973 slaagde hij
Dor het diploma gezel-timmerman. Vijf
lar later werd het diploma Uitvoering
en U. gehaald en in juli dit jaar het
wam het diploma Aannemer B. en U.
zijn bezit. Op het moment volgt
lommandeur de opleiding Makelaardij,
Ddat in de toekomst ook advies over
nroerend goed gegeven kan worden.
Een inwoper van Den Burg deed don-
Ierdag aangifte van het feit dat onbe-
enden een band van zijn auto hadden
skgestoken. Zijn auto stond geparkeerd
ichter de Dagmarkt. Toen de eigenaar
ij zijn auto kwam stak het scherpe stuk
letaal dat gebruikt was voor de vernie-
ing nog uit de band.
Jan Witte uit Den Burg slaagde te
Jkmaar voor het diploma Erkend Assu-
antieagent (B). Binnenkort zal hij het
ssurantiekantoor van zijn vader, de
eer M. J. Witte, overnemen.
