Groen C^wcirts jexels in het hartL,
Walrus zo snel
mogelijk weer
naar „huis"
BIDDEN EN STAKEN
TEGEN ABORTUSWET
Hartelijk afscheid
van Pastor Groot
D 66 vraagt om
inspraakrecht bij
commissie
vergaderingen
Scouting hield
opruiming in
de Slufter
Vernielingen
Snelheidscontrole
Kop-staart botsing
T 94e JAARGANG NR. 9565
DINSDAG 31 MAART 1981
Redactie: Harry de Graaf, Pelikaanweg 75, tel. (02228) 266,
Frits Beutick Warmoesstraat 43, Den Burg, tel. (02220) 2208 en
Hans Oosterhof, Weverstraat 31, Den Burg.
Voor advertenties, abonnementen, etc.:
Langeveld De Rooy B.V.,
Postbus 11, 1790 AA Den Burg, telefoon (02220) 2741.
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Postgiro 652. Abonnementsprijs 713,80 per kwartaal
70 cent incasso; los 55 cent.
Bankrelaties: Amro Bank nr. 46.99.17.636
Rabobank nr. 36.25.01.742; NMB nr. 67.34.60.398.
Sinds zaterdag verblijft in het bassin van het RUM in 't Horntje een
walrus. Het is een mannetje van 4-5 jaar oud dat daags tevoren was
gevangen bij Ameland en via Pieterburen naar Texel werd getranspor
teerd. De walrus verkeert in vrij goede conditie. Bij het RIN vindt men
het wenselijk het zware zeezoogdier weer zo spoedig te transporteren
naar het gebied waar het thuishoort: de arctische wateren nabij
Spitsbergen.
Hoewel het nog geen vijf jaar geleden teruggebracht naar noordelijke wateren,
is dat in Nederland (Texel) een walrus Er is een kans dat de Kon. Luchtmacht
werd gesignaleerd is de aanwezigheid het dier per Friendship naar Tromsö in
van deze robbensoort in onze wateren Noorwegen kan brengen, vanwaar het
toch een hoogst zeldzame gebeurtenis, op eigen kracht verder noordwaarts zal
Het betreft altijd eenlingen die om on- moeten zwemmen. Het RIN beschikt
duidelijke redenen hun groep hebben niet over geld om dergelijke transporten
verlaten en naar het zuiden zijn afge- te bekostigen, zodat wordt gehoopt op
dwaald. welwillendheid van andere zijde.
Gevangen
De walrus werd zaterdag met netten
gevangen aan de oostkant van Ame
land, bij de Ballumerbocht. Men ging
ervan uit dat het dier verzwakt of ziek
was en zou omkomen als het in ge
vangenschap niet flink aan de kost zou
worden gezet. Walrussen eten per dag
30 kilo schelpdieren die zij onder water
van de rotsen 'grazen'. De levensvoor
waarden die de Waddenzee biedt zijn
voor walrussen ongeschikt.
Pieterburen
De walrus werd met een beurtschip
naar Holwerd getransporteerd en ver
volgens per vrachtauto naar het zee
hondencentrum van Lenie 't Hart in
Pieterburen. Daar bleek spoedig dat het
dier in de robbenbassins niet was te
handhaven. De kolossale walrus begon
over de afrasteringen te klimmen en
rechtte schade aan. Gevraagd werd
daarom aan de Texelse RIN-vestiging
om het dier tijdelijk te huisvesten. Het
RIN ging daarmee akkoord. Om de
walrus voor het transport handelbaar te
maken kreeg hij een kalmerende injec
tie, die pas in de loop van de volgende
dag was uitgewerkt. Het dier lag er
daarom aanvankelijk nogal lodderig bij
en reageerde niet op de vis die hem door
de RIN-medewerkers werd toegewor
pen.
Makreel en inktvis
Later ging het beter. In gevangen
schap worden walrussen doorgaans ge
voerd met een mengsel van makreel en
inktvis. Zondag kwam Dr. Dudok van
Heel, specialist op het gebied van zee
zoogdieren, een kijkje nemen in 't
Horntje. Ook hij achtte het wenselijk dat
de walrus zo spoedig mogelijk wordt
Twee medewerkers van het RIN met de wal
rus in het bijna droge bassin in 't Horntje.
De Texelse afdeling van D 66 heeft
het gemeentebestuur verzocht het pu
bliek recht op meepraten te geven in
commissievergaderingen. Voorgesteld
wordt een regeling te treffen waarbij
eerst de commissieleden over een be
paald agendapunt het woord voeren en
vervolgens aan het publiek een maxi
male spreektijd (van bijv. twee minuten)
toe te kennen.
Daarna kunnen voorzitter, ambtena
ren en commissieleden antwoorden en
indien gewenst kan op dezelfde manier
nog een tweede ronde worden gehou
den. Het D 66 bestuur is van mening dat
deze handelwijze niet tot een langere
vergadering hoeft te leiden en vraagt
het op de voorgestelde manier zes
maanden te proberen. Men vindt dat
door deze inspraak de besluitvorming
door de commissieleden kan worden
versneld, dat er minder langs elkaar
heen wordt gepraat en dat tijdig nieuwe
gezichtspunten naar voren kunnen ko
men.
Wat D 66 voorstelt lijkt veel op wat in
de praktijk thans reeds in de meeste
commissievergaderingen wordt toege
past. Vooral als belanghebbenden aan
wezig zijn krijgen die doorgaans gedu
rende of na afloop van de behandeling
door de commissieleden de gelegenheid
om opmerkingen te maken.
De vrouwen op de Groenepiaats, krentjes en pamfletten uitdelend. Uit net oora, waarmee ae vrouw limrs loopz, oiijkt aai ae aoonuswet mei nei
enige mikpunt was.
De nieuwe abortuswetgeving hield gisteren in twee heel ver
schillende kringen de gemoederen danig bezig. Zo was er een groep
vrouwen die de nieuwe wet als een beknotting op het recht van vrije
abortus ziet. „Waar zijn we al die jaren eensgezinder over geweest
dan juist over de vrije abortus", vroegen ze zich af in het pamflet dat
hier en daar in Den Burg was opgehangen en dat gisterochtend op de
Groenepiaats werd verspreid. Het pamflet maakte de eisen van deze
vrouwen onomwonden duidelijk: abortus uit het wetboek van
strafrecht, abortus in het ziekenfondspakket en eigen beslissingsrecht
voor de vrouw. Het was de bedoeling dat 30 april een algemene
staking te zien zou geven van vrouwen. Vrouwen in het huishouden
werden opgeroepen de afwas en de stofzuiger een dag te laten staan
en vrouwen met een werkkring zouden een vrije dag moeten
opnemen. Dat laatste, omdat de vrouwenstaking niet door de vak
bonden werd erkend.
In het kader van hun 'zuiverings
weekend' hebben zaterdag ongeveer
veertig leden van Scouting Texel in
nauwe samenwerking met Staatsbos
beheer opruiming gehouden in De Sluf
ter. Een landrover met aanhangwagen
moest meerdere malen heen en weer
rijden om de vele plastic zakken vuil die
bijeen werden geraapt af te voeren.
De meisjes namen het zuidelijke deel
van de Slufter voor hun rekening en de
jongens waren actief in de noordelijke
helft. Van half tien tot half drie werd
hard gewerkt met als onderbreking een
lunchpauze in het café De Slufter, De
avond tevoren hadden de jongens en
meisjes een dialezing beleefd, gegeven
door Jaap van Groenigen van de afdeling
voorlichting van Staatsbosbeheer Texel.
Het opruimwerk in De Slufter werd
gevolgd door een vezoek aan de riool-
I zuiveringsinstallatie Everstekoog waar
(bij hoge uitzondering op zaterdag) Piet
Bakker van het Hoogheemraadschap
Uitwaterende Sluizen toelichting gaf.
Onder meer werd duidelijk dat zeer veel
rommel die in de vuilnisbak thuishoort,
door het riool wordt gespoeld. Op de
zuivering moet het eruit worden gehaald
alvorens het eigenlijke zuiveringsproces
een aanvang kan nemen.
Ondanks het onsmakelijke karakter
van een en ander lieten de jongens en
meisjes zich na afloop in het ver
enigingsgebouw aan de Bernhardlaan
de Stimp-Stamp (soort stampot) goed
smaken.
Het zuiveringsweekend was bedoeld
als combinatie van ontspanning en op
voeding. Het is niet mogelijk geweest
om ook de laatste papier- en plastic
snippers uit de Slufter te verwijderen,
maar gezien het feit dat er 123 manuren
in zijn gaan zitten, werd er toch een
belangrijke bijdrage aan geleverd.
Vorige week woensdag werden in
het pand van boetiek Déjé-Vu in de
Dorpsstraat in De Koog vernielingen
aangericht door zes Texelse jongens, in
leeftijd variërend van 12 tot 14 jaar.
Door een deur te forceren hadden ze
zich toegang verschaft in een achter
het pand gelegen ruimte. De daarin
aanwezige materialen werden op straat
gegooid. Ook waren ze op de eerste
verdieping van het pand geklommen.
De jongens werden betrapt door de
eigenaar van de boetiek, die de politie
waarschuwde. Onder toezicht van de
politie hebben de jongens de rommel
opgeruimd en de vernielingen
ongedaan gemaakt. Ze vertelden dat ze
in de door hen leeggehaalde ruimte een
clubhuis hadden willen maken.
Gedurende een snelheidscontrole,
die vrijdag op de Pontweg bij Den Burg
werd gehouden, werden vier overtre
ders aangehouden. De snelste reed 94
kilometer. Ter plaatse is slechts 70 toe
gestaan.
Vele honderden Texelaars gaven zon
dag van hun belangstelling blijk toen in
een Eucharistieviering in de kerk van De
Cocksdorp en een receptie in Het Eier-
landsche Huis afscheid werd genomen
van pastor A. J. Groot die per 1 april is
benoemd te Schermerhorn. Het was
duidelijk dat zeer velen van de gele
genheid gebruik wilden maken om de
pastor die sinds oktober 1976 op Texel
heeft gewerkt, persoonlijk de hand te
schudden en hem te laten weten dat zijn
vertrek werd betreurd.
Het ziet ernaar uit dat veel Texelaars
ook aanwezig zullen zijn bij de installatie
van de pastor te Schermerhorn, a.s.
zondag. De belangstelling daarvoor is zo
groot dat besloten is vanuit Den Helder
bussen te laten rijden die aansluiten op
de boot van 15.05 uur van Texel. Bij de
terugreis kan de laatste boot worden
gehaald. De kosten van het busvervoer
bedragen 710, Wie mee wil kan zich
nog opgeven bij mevrouw Klaassen,
telefoon 02222-217.
Het afscheid van pastor Groot werd
zondag luister bijgezet door het R.K.
mannenkoor Sint Cecilia uit Den Burg.
Op de Volharding nabij De Cocks
dorp vond zondagmiddag een kop-
staart-botsing plaats, waarbij drie
auto's waren betrokken. Een door een
19-jarige inwoner van Sint Maarten
bestuurde auto reed achterop een door
een twintig-jarige Texelaar bestuurde
auto. Deze auto schoot op zijn beurt
door tegen een derde wagen, die even
eens door een twintig-jarige Texelaar
werd bestuurd. Er was aanzienlijke
materiële schade.
Het zong de duidelijk onder de indruk
zijnde pastor toe met een speciaal voor
deze gelegenheid zelf gemaakt lied.
Het woord werd onder meer gevoerd
door dominee Wolthaus, die stelde dat
goede samenwerking op kerkelijk terrein
eigenlijk alleen maar mogelijk is met
iemand die de visie en mentaliteit van
pastor Groot heeft. Namens het kerk
bestuur werd gesproken door de heer J.
Vermue, die het geschenk van de paro
chianen overhandigde: een envelop met
inhoud. Namens de wijkraad De Cocks
dorp sprak Jan van Heerwaarden. Tij
dens de receptie die in hartelijke en
ongedwongen sfeer verliep en ook werd
bezocht door mensen van buiten de
katholieke kring, moest de scheidende
pastor heel wat keren beloven nog vaak
naar Texel terug te komen. Het ziet er
naar uit dat dit inderdaad zal gebeuren,
met name op verjaardagen en andere
hoogtijdagen van bevriende parochia
nen. Bovendien is de pastor van plan na
zijn pensionering (over enkele jaren)
weer op Texel te gaan wonen want hij is
bijzonder aan het eiland verknocht.
De actie van het stakingscomité op
Texel leek aanvankelijk weinig succes te
hebben. Slechts tien vrouwen waren
actief op de Groenepiaats met het
uitdelen van pamfletten. Dit groepje
trok later zingend door de straten om
aandacht voor hun standpunt te vragen.
Wellicht was geringe bekendheid met
de actie er de oorzaak van dat maar
weinig vrouwen meededen. Volgens het
NRC Handelsblad van zaterdag wist de
helft van de vrouwen in Nederland niet
dat er een vrouwenstaking voor vrije
abortus op komst was. Tijdens een
tocht die later per fiets over het eiland
werd gemaakt sloot zich echter een
aantal vrouwen uit de buitendorpen
aan, zodat de totale groep uiteindelijk
enkele tientallen vrouwen omvatte. De
grootste doorn in het oog van de
vrouwen die op de wijze demonstreer
den tegen de nieuwe abortuswet is het
feit dat in deze wet vrouwen die abortus
willen, verplicht vijf dagen bedenktijd
krijgen. Men vindt deze bedenktijd
overbodig, omdat de vrouwen hun
beslissing al benomen hebben. Boven
dien zou deze bedenktijd betekenen dat
het voor buitenlandse vrouwen vrijwel
onmogelijk is om in Nederland een
abortus te ondergaan. Deze vrouwen
zouden volgens het uitgereikte pamflet
worden 'terugverwezen naar de brei
naald'.
Gebed
Het actiecentrum van de vrouwen
was gevestigd in De Schakel waar de
hele dag mensen konden aanlopen om
te praten, informatie te krijgen en iets
te drinken. In de Schakel was ook een
creche gevestigd. Om kwart over één
werd vanaf de Schakel gestart met de
fietstocht langs de buitendorpen. Res
pectievelijk werden Den Hoorn, Oude-
schild, De Waal aangedaan. De Schakel
bleef tot twaalf uur 's nachts open voor
discussie en dergelijke.
De andere groep vrouwen die zien
gisteren met het abortusvraagstuk bezig
hield kwam onder leiding van Paula
Brouwer en mevrouw Feenstra tesamen
in de Doopsgezinde kerk. De bijeen
komst werd gehouden om een gebed
tegen abortus in zijn algemeenheid te
houden. In het zaaltje naast de kerk
hadden zich ongeveer 25 vrouwen ver
zameld. In een mondeling commentaar
zei Paula Brouwer: ,,Wij geloven in de
macht van het gebed. We bidden niet
dat de wet wel of niet door zal gaan.
Misschien is het de wil van God dat alles
steeds slechter gaat. We bidden ervoor
dat vrouwen en meisjes tot de over
tuiging komen dat ze een lichaam
hebben om kinderen te baren en niet om
mee te hoereren." De dames in de
Doopsgezinde kerk wilden beslist niet
op de foto. ,,Het geeft geen pas om
foto's te maken in een kerk", verwoord
de één haar standpunt en ook de rest
was fel tegen fotografie geporteerd.
Vandaar dat onze poging tot objecti
viteit door van beide groepen vrouwen
foto's te publiceren niet lukte.
Overigens komt de omstreden abor
tuswet op 28 april in de tweede kamer.
De veronderstelling is gerechtvaardigd
dat de twee groepen vrouwen die giste
ren van zich deden horen uiterste
standpunten vertegenwoordigen. De
ene groep wil vrije abortus, de andere
groep wil helemaal geen abortus. Waar
schijnlijk neemt de meerdeheid van
vrouwen een gematigder standpunt in.
Zij zijn maandag dan ook gewoon thuis
gebleven.