T
Komt kindermishandeling
ook op Texel voor?
Gemeente maakt
restaureren van
woonhuizen
aantrekkelijker
Vertrouwensarts voelt voor
onderzoek
Waterverfconcours
op de Hogeberg
VAN HET
RAADHUIS
,,Een vlucht
regenwulpen"
BIIKWIHItW
r
Gemaal De Schans
wordt half automatisch
Mededelingen van B.en
Koninginnedag
in De Koog
Dorpscommissie
De Waal vergadert
Twee maal raak
Folkavond in
Catharinahoeve
JDAG 8 MEI 1981
TEXELSE COURANT
PAGINA 9
Kindermishandeling wordt door velen
eschouwd als een uitwas van een ver-
auperde maatschappij, vooral te sig-
aleren in grauwe stadswijken waar de
janningen van het leven niet op een
ormale manier kunnen worden afge-
lageerd. Dat zich zoiets op een idyl-
ich eiland (zoals Texell zou voordoen,
bijna onvoorstelbaar. Wetenschappe-
jk onderzoek heeft echter uitgewezen
at dit een misvatting is. Het tegen-
vergestelde zou zelfs waar kunnen zijn.
o is gebleken dat het aantal gevallen
an kindermishandeling op een van de
Handen van de Lofoden aanmerkelijk
oger was dan gemiddeld elders. De
msterdamse vertrouwensarts Arend
oers voelt veel voor een onderzoek
aar kindermishandeling op Texel.
Dr. Koers (schrijver van het recent
erschenen boek 'Kindermishandeling')
af dat laatste terloops te kennen aan
et slot van een interessante lezing over
indermishandeling in het zaaltje van
ïtarkenburg' te Den Burg. Hij sprak
aar voor een groep mensen die op
exel direct of indirect te maken hebben
iet welzijnsaangelegenheden: artsen,
astores, wijkverpleegsters, jeugdwer-
er, directies bejaardentehuizen, leiding
ezinsvervangend tehuis etc. Wat be
eft kindermishandeling is Texel niet
en bijzonder 'verdacht' gebied. De
iteresse van dr. Koers is dan ook meer
et gevolg van het feit dat hij banden
eeft met het eiland. Op 'Loodsmans-
uin' heeft hij een sta-caravan. Daar-
oor was het ook mogelijk hem voor
eze avonden te 'strikken'. Dr. Koers
eldt als expert op het gebied van kin-
ermis.handeling. Onlangs nog werd hij
Is zodanig ten tonele gevoerd in het tv-
rogramma 'Sonja's goed nieuws
how'.
Openbaar
De avond was een van de maan-
elijkse bijeenkomsten van de Texelse
relzijnswerkers. In verband met het be
ing van het onderwerp had de samen-
omst deze keer een openbaar karakter,
loof een organisatiefout was verzuimd
e lezing tevoren via de krant aan te
ondigen maar door op het laatste
loment allerlei mogelijk geïnteresseer-
le mensen op te bellen, was toch nog
en flink gehoor bijeen gebracht.
Op het onderwerp kindermishande-
Ing rust een enorm taboe. Het komt in
llerlei milieu's voor, maar er wordt niet
iver gepraat. Ook de slachtoffers spelen
laar buiten toe perfect toneel. Voor de
|oms deerlijke kwetsuren is er altijd een
ooie smoes, maar wie scherp oplet en
indermishandeling in geen geval bij
'oorbaat uitsluit, ziet maar al te vaak dat
Ie verhalen niet kloppen. Dr. Koers
rojecteerde een groot aantal dia's van
erwondingen die door mishandeling
'aren toegebracht aan kinderen. De
eelden waren soms schokkend maar
istructief; ook niet medisch geschool-
len leerden bepaalde kwetsuren als
erdacht' te signaleren.
Hulp
Optreden tegen mensen die hun kin-
jleren mishandelen moet omzichtig en
actisch gebeuren. Het doel is niet de
(«drijvers voor de rechter te slepen,
tiaar het bieden van maatschappelijke
hulp. Altijd is kindermishandeling een
symptoom van relatie- en andere pro
blemen. Door te helpen deze tot op
lossing te brengen kan het gruwelijke
verschijnsel uit de weg worden geruimd.
Wat is kindermishandeling? Dr. Koers
legde er de nadruk op dat niet elke
oorvijg als opvoedkundige maatregel als
mishandeling kan worden gezien. Daar
van is pas sprake bij aanmerkelijk licha
melijk of emotioneel letsel. Als de rode
striemen op de huid staan, als zich bot
breuk en blauwe ogen voordoen, dan
heeft de tuchtiging de grens van het
toelaatbare overschreden. Ook letsel als
gevolg van nalatigheid van de ver
zorgers is kindermishandeling. Het vol
komen ontbreken van liefdevolle, 'war
me' zorg, lijdt bijvoorbeeld tot syndro
men waarbij kinderen vermageren en
apatisch of angstig worden.
Incest
Ook het sexueel misbruik van kinde
ren door ouders of andere familieleden
(incest) valt onder kindermishandeling
en hierop rust zo mogelijk een nog
groter taboe. Ook van dit verschijnsel
beweert ieder dat het in 'zijn' omge
ving niet gebeurt maar inmiddels sta
pelen de bewijzen zich op dat het in elk
milieu voorkomt, al slaagt de een er veel
beter in het te camoefleren of te ont
kennen dan de ander. Illustratief is het
feit dat het soms voorkomt dat mensen
zich in behandeling laten nemen zonder
het feit ooit te hebben toegegeven. De
tv-uitzending over incest handelde uit
sluitend over sexueel misbruik van kin
deren door hun ouders. Van de 500
telefonische reacties die de uitzending
tot gevolg had, had echter een kwart
betrekking op incest tussen broers en
zusters.
Schade
Er is geen twijfel aan dat alle_ vormen
van kindermishandeling naast de licha
melijke gevolgen, langdurige geestelijke
schade veroorzaken. Het betreffende
kind krijgt een defect zelfbeeld, een
soort minderwaardigheidscomplex. Het
voelt zich schuldig op grond van een
soort logica die neerkomt op: ,,als ik zo
vaak en zo hard geslagen wordt en als
mijn ouders altijd zo lelijk tegen me
doen, dan moet ik wel verschrikkelijk
slecht zijn." Emotionele mishandeling in
de vorm van jarenlang krenken en
afwijzen lijdt soms tot weglopen van
huis. Dr. Koers zei van mening te zijn
dat het vrijwel nooit voorkomt dat een
kind uit zichzelf zomaar wegloopt.
De dia-serie was gemaakt in Australië
maar bleek in de Nederlandse situatie
toepasbaar te zijn. Door het nuchtere
commentaar dat dokter Koers erbij
gaf, wist hij het gevoel van woede dat
de kijkers kregen bij het zien van soms
misselijk makende beelden, aardig te
onderdrukken. Het afreageren van
wraakgevoelens op de daders van kin
dermishandeling is volkomen zinloos en
heeft een averechts effect.
Vertrouwensarts
Het spreekt vanzelf dat pas iets aan
kindermishandeling kan worden gedaan
nadat het bekend is geworden. Familie,
buren en andere mensen uit de directe
omgeving kunnen waardevolle tips ge
ven. In anonimiteit en zonder harde
bewijzen te hoeven leveren kunnen zij
hun verdenkingen telefonisch uiten te-
De Texelse schildersgroep
(Texels Eigen Echte Vrije Acade
mie) heeft een aantal verenigingen
in Noordholland uitgenodigd voor
een weekend gezamenlijk aquarel
leren met als onderwerp het Hoge-
berg-gebied. Het weekeinde wordt
gehouden van 20 tot en met 31 mei
en de schilders onvernachten op
camping Loodsmansduin. Het
weekeinde heeft het karakter van
een concours. Tot besluit zullen
drie winnaars worden aangewezen
na jurering door alle deelnemers.
Degenen die zich nog niet heb
ben aangemeld voor het week
einde, maar wel mee willen doen
kunnen 7 15,— storten op gironum
mer 1854783 ten name van M. de
Hoog, Westerweg 65, Den Hoorn.
Het geld voor het kamperen en de
maaltijden is hierbij niet inbegrepen.
Nadere inlichtingen over het week
einde kan men 's avonds tussen
zeven en tien uur verkrijgen op tele
foonnummer 02226-456. Voor het
weekeinde zijn aangeschreven:
Kunstkring Callantsoog, H.A.K.
Heerhugowaard, Tintoretto Heiloo,
Noorder Kunstkring Den Helder,
Debutade Hoorn, Schager Kunst
kring, Aquarelgroep Van Goghmu-
seum Amsterdam, AKV Alkmaar en
de Kunstenaarsvereniging Bergen.
Er werd al geruime tijd gespeeld
met de gedachte van een dergelijk
concours. Nu het eenmaal zover is
willen de organisatoren ervan zich
ook zoveel mogelijk inzetten. Het
gaat hier om Antoon Goes, Ben
Witte, Paul Höhner en Leny van 't
Noordende. Ze zullen zorg dragen
voor het vervoer van de gasten over
het eiland en daarnaast zijn ze van
plan zelf mee te doen met het
concours. Het bijzondere van dit
concours is dat zowel proffesionele
schilders als amateurs er aan
kunnen meedoen. Omdat de
wachttijden bij de boot vrijdag de
29e problemen kunnen geven wordt
de deelnemers aangeraden de auto
in Den Helder te laten staan. Van
zes tot acht uur wordt gezorgd voor
vervoer van de veerhaven naar
Loodsmansduin.
genover de vertrouwensarts. Die gaat
dan op onderzoek uit en brengt de hulp
verlening op gang. Voor Texel zit de
dichtsbijzijnde vertrouwensarts in
Amsterdam. Gebleken is dat het aantal
meldingen van kindermishandeling gro
ter is naarmate de vertrouwensarts
dichterbij zit. Het zou dan ook te
wensen zijn dat de kop van Noordhol
land en Texel en eigen vertrouwensarts
zou krijgen.
Baarmoederhalskankeronderzoek
Op 15, 18, 19, 21 en 25 mei a.s. wordt
op Texel de tweede ronde van het
bevolkingsonderzoek op het voorkomen
van baarmoederhalskanker gehouden.
Het onderzoek is gericht op de leef
tijdsgroep van 35-55 jaar, waarvan dit
jaar weer 1 3 gedeelte aan de beurt is,
nl. vrouwen geboren in 1927, 1930,
1933, 1936, 1939, 1942 en 1945. In deze
opzet worden alle vrouwen eens in de
driejaren onderzocht. De plaats van het
onderzoek is weer het Groene Kruis-
gebouw. Het onderzoek is niet verplicht
maar deelname is wel zeer aan te raden.
Bij een regelmatige controle kunnen af
wijkingen zo vroegtijdig worden opge
spoord dat volledige genezing mogelijk
is. Het onderzoek zelf is een eenvoudige
zaak. Het neemt slechts enkele minuten
in beslag. Het wordt uitgevoerd door
speciaal hiertoe opgeleide vrouwen.
Met klem wordt er op gewezen dat er
geen enkele reden is voor terughou
dendheid, nog minder voor angst. De
oproepen worden een dezer dagen ver
zonden. Het is dringend gewenst zich
aan het tijdstip van de oproep te
houden. Mocht deze tijd u niet schik
ken, of mocht u nog vragen hebben,
dan kunt u bellen naar 02240-98000. Belt
u bij voorkeur op woensdag en vrijdag
tussen 09.00 en 10.30 uur (dan wordt u
te woord gestaan door de dames die het
onderzoek verrichten). Maar ook buiten
deze uren kunt u bellen. (U kunt dan uw
boodschap inspreken op een band. U
noemt het nummer van de oproepkaart,
naam en telefoonnummer: er wordt dan
teruggebeld). Medische vragen kunt u
uiteraard ook bij de huisarts kwijt.
In de kosten van het onderzoek wordt
een eigen bijdrage gevraagd van 725,
Dit bedrag wordt niet vergoed door het
ziekenfonds. Indien deze bijdrage voor u
bezwaarlijk mocht zijn, komt u dan toch
voor het onderzoek; er kan dan een
regeling worden getroffen.
Leest u vooral de bij de oproep ge
voegde folders met alle bijzonderheden.
U krijgt in ieder geval bericht over de
uitslag van het onderzoek, ook als er
geen afwijkingen zijn gevonden. (Dit is
anders dan in de groene folder staat!).
Tenslotte: verwacht wordt dat alle
opgeroepenen aan dit belangrijke on
derzoek zullen deelnemen.
Het gemaal De Schans, eigendom
van het Waterschap Texel, wordt half
geautomatiseerd. Het gemaal Dijk
manshuizen is geheel automatisch en
verzorgt het normale waterbeheer. Al
leen bij extra veel watertoevoer treedt
de Schans nog in werking. Het is de
bedoeling van het Waterschap om de
installatie zodanig te veranderen dat
alleen vor het starten van de pompen
mankracht nodig is. Verdere controle
en het uitschakelen van de installatie
gebeurt automatisch. De totale kosten
voor deze verandering worden geschat
op ruim dertigduizend gulden.
De automatisering houdt verband met
de pensionering van de Schans-machi
nist M. Dijker per 1 juli a.s. Dijker treedt
dan vervroeg uit. Na een onderzoek is
het Waterschap bestuur tot de conclu
sie gekomen dat een volautomatisch
gemaal te duur wordt, vooral omdat de
Schans niet meer als hoofdgemaal zal
fungeren.
De bemalingsinstallatie zelf blijft dus
ongewijzigd. De twee open schroef-
pompen worden door een electromotor
aangedreven. In de half automatische
situatie zal het starten van de appa
ratuur op de oude wijze geschieden.
Daarna wordt de besturing, beveiliging
van kleppen en pompen overgenomen
door de electronica. De bedienings-
apparatuur van het gemaal zal moeten
worden aangepast en de gehele bedra
ding moet worden vervangen en uiter
aard vernieuwd. De modernisering van
het gemaal de Schans is overigens
slechts één fase van de automatiserings
plannen van het Waterschap voor alle
gemalen.
De film 'Een vlucht regenwulpen'
is gebaseerd op het gelijknamige lite
raire succes en bestseller van Maarten 't
Hart.
Maarten, (Jeroen Krabbe) een 34-
jarige celbioloog, droomt dat hij nog
zeven dagen te leven heeft als hij niet
binnen een week een vrouw vindt. Door
zijn streng-gereformeerde opvoeding,
een ongelukkige jeugdliefde en de ver-
ering van zijn moeder is hij nauwenjxs
geinteresseerd in vrouwen. Hij is alleen
nog bezig met 'klonen', het kweken van
leven zonder bevruchting. In eerste in
stantie gelooft Maarten niet in die
droom, maar door een aantal ongelukjes
wordt het hem duidelijk dat hij echt op
moet schieten met het vinden van een
vrouw. Hij wordt hierbij te pas en te
onpas geholpen door zijn alter ego, die
hem dwingt dingen te doen die hij uit
zichzelf nooit zou durven. In zeven
dagen trekken de belangrijkste gebeur
tenissen uit zijn leven opnieuw aan hem
voorbij, voor dat hij in een dramatische
en tragi-komische worsteling met zich
zelf zijn doel bereikt. Naast Jeroen
Krabbe zijn verder nog te zien Marijke
Merckens, Henriette Tol, Huib Rooy-
mans, Willeke van Ammelrooy en Rijk
de Gooyer. De regie was in handen van
Ate de Jong. 'Een vlucht regenwulpen'
is te zien van vrijdag tot en met
maandag. De toegang is 16 jaar.
Popeye
In de zondagse matinee is het 30
minuten schateren om Popeye's beste
kleurenfilms. We zien de spinazie eten
de matroos in een elftal tekenfilms aan
ons voorbij trekken. Zijn belangrijkste
tegenspelers zijn zoals van ouds, Olijfje
en Bluto. Popeye is te zien als o.a.
gymnastiekleraar, toreador, presidents
kandidaat en verhuizer. De toegang is
alle leeftijden.
De dorpscommissie van De Koog
manifesteerde zich 's morgens op de
feestmarkt in Den Burg en 's middags
werd in 'eigen' dorp een kinderoptocht
gehouden met medewerking van de
drumband 'Voorwaarts Mars'. Op de
feestmarkt liet de dorpscommissie een
'piet plezier' rijden waarvoor te elfder
ure toestemming van de gemeentelijke
autoriteiten nodig was. Die toestem
ming kwam tot vreugde van de com
missie want met de kar werd en leuk
bedrag opgehaald.
Uitslagen:
Enkelingen: 1. Ronald Kooiman, Beatrix
één jaar koningin, 2. Kees Mets, 1 jaar
koningin.
Kleine groepen: 1. Nu in Veere en
Breda, straks Texell, 2. 't Vraagteken,
Mets en Keijser.
Grote groepen: 1. Versierde Piet Plezier.
Dinsdagavond 12 mei heeft de dorps
commissie De Waal de jaarvergadering
in dorpshuis De Wielewaal. Gehoopt
wordt op veel belangstelling van beta
lende donateurs. De agenda vermeldt
onder meer bespreking van de op
handen zijnde viering van het 25-jarig
bestaan van het dorpshuis. Zoals ge
bruikelijk in een jaarvergadering komen
ook de financiële stukken aan de orde.
Het financieel overzicht wordt gepu
bliceerd in 'De Waalder' die één dezer
dagen is of wordt bezorgd. Er zullen
twee nieuwe bestuursleden gekozen
moeten worden, want C. Zoetelief en
mevrouw Kager-Witte zijn niet herkies
baar. De volgens rooster aftredende
heer C. Kooiman is wel herkiesbaar. Als
kandidaten voor de vacatures hebben
zich gemeld de dames Sweere, D.
Witte-Kuip, Maas-de Porto, Jeannette
Klaver en de heren H. Roeper en C.
Licht.
wjw, fïnVï» i
De gemeentelijke bijdrage voor het verbeteren van woningen
is verdubbeld. Bovendien zorgt de gemeente voor een aan
trekkelijke voorschotregeling bij het verbeteren van een eigen
woning. Vastgesteld werd dat de laatste jaren minder wonin
gen werden hersteld en gerestaureerd. Daardoor kwamen
steeds meer woonhuizen onderhoud te kort en enkele verke
ren zelfs in zodanige staat dat ze bijna ongeschikt zijn om er
nog in te wonen. Naar de mening van het gemeentebestuur
heeft het geringe animo van huizenbezitters om iets aan restau
ratie of verbetering te doen financiële redenen. Veel mensen
deinzen terug voor de bouwkosten. Daarom heeft de gemeen
teraad besloten om de bijdrage ineens voor woningen die geen
monument of „beeldbepalend pand" zijn te verhogen van tien
naar twintig procent van de vastgestelde verfoeteringskosten.
Het maximumbedrag dat de gemeente uitkeert stijgt hiermee
van f6500,— naar f13.000,—Bij de monumenten en beeldbepa
lende panden wordt de gemeentelijke bijdrage van f7000,—
naar f15.000,— maximaal verhoogd.
Los van de gemeentelijke bijdrage
geldt ook nog de belangrijke subsi
die die huiseigenaren ontvangen van
het ministerie van Volkshuisvesting
en Ruimtelijke ordening en CRM.
Eigenaren van verbeterde woningen
kunnen in financiële moeilijkheden
raken doordat de subsidies die door
die ministeries zijn toegezegd, pas
definitief worden bepaald als het
werk klaar is. Na die vaststelling
moet dan nog eens zes d tien maan
den op het geld worden gewacht.
Om de huiseigenaren financiëel
tegemoet te komen heeft de
gemeente besloten over te gaan tot
voorfinanciering van de door de
ministeries toegezegde subsidies.
Die voorfinanciering geschiedt uit
het fonds Ontwikkeling en Sanering
dat momenteel 7896.035,73 bedraagt.
Omdat het geld alleen als voorlopig
dekkingsmiddel wordt gebruikt,
wordt het fonds niet als zodanig
aangetast. Zijn de subsidies van de
departementen binnen, dan komt
het geld immers weer bij de
gemeente terug. De gemeente lijdt
door dit systeem alleen renteverlies.
De voorschotten worden vastgesteld
op 80% van het te verwachten sub
sidiebedrag.
De redenen waarom het onderhoud
aan de eigen woningen afneemt zijn
volgens de gemeente tegenvallende
bouwkosten en verlaging van de subsi
die van het ministerie van volkshuisves
ting en ruimtelijke ordening van 35%
naar 20 procent. Verder speelt de hoge
rentestand een rol. Bij de nu voorge
stelde gemeentelijke subsidieregeling
gaat het alleen om woningen die
bestemd zijn voor permanente bewo
ning. De verbetering van de woning
moet in het belang zijn van de volks
huisvesting. Dat houdt in dat zomer
huizen, weekendwoningen, tweede
woningen en dergelijke niet voor de bij
drage in aanmerking komen. Evenmin
wordt de bijdrage verstrekt voor verbe
teringen aan woningen die de bewo
ners wegens persoonlijke behoeften
(bijvoorbeeld gezinsuitbreiding) willen
aanbrengen. De woning moet objectief
worden verbeterd.
Monument
Tot nu toe was de regeling zo dat de
gemeente 10% bijdroeg van wat door
het ministerie van volkshuisvesting en
ruimtelijke ordening werd
gesubsidieerd. Als maximumsubsidie
gold een bedrag van 765.000, zodat
de gemeente 76500,— uitkeerde. Over
hogere bedragen werden noch door het
ministerie, noch door de gemeente bij
dragen verstrekt. Bij panden die als
monument of als beeldbepalend
stonden geregistreerd werd tot nu toe
niet meer dan 77000,— uitgekeerd,
zijnde 10% van 770.000, De ge-
meentebijdrage van 10% werd in 1976
ingesteld ter bestrijding van de werk
loosheid. Omdat de werkloosheid in
1981 veel zorgwekkender is dan in 1976
werden de regelingen bijgesteld. Het
rijk blijft achter met het beschikbaar
stellen van meer geld en daarom moet
de gemeente inspringen. Door
optrekking van het uitkeringspercen
tage van 10 naar 20% voor gewone
woonhuizen geeft de gemeente daad
werkelijk een stimulans voor woning
verbetering. Het maximum bedrag ligt
nu op 713.000,
Wat betreft de monumenten en
beeldbepalende panden was het minis
terie van volkshuisvesting en ruimte
lijke ordening overgegaan op een rian
tere subsidieregeling. In plaats van
-770.000,— werd nu 7150.000,— als
maximum gehanteerd. De
gemeentelijke bijdrage was nog steeds
gebaseerd op 10% van 770.000,— dus
77000, Met de nieuwe regeling
wordt uitgegaan van 10% van
7150.000,— hetgeen dus een gemeen
telijke bijdrage oplevert van 715.000,
Niet zelf
Door het gemeentebestuur wordt het
wenselijk geacht dat de gemeente niet
zelf het verbeteren van woningen ter
hand neemt, maar mogelijkheden
schept die het voor particuliere huizen
bezitters aantrekkelijk maakt woning
verbetering en restauraties uit te
voeren. Weliswaar kan de gemeente
een hogere subsidie verwerven van het
ministerie van volkshuisvesting en
ruimtelijke ordening dan een particulier
maar anderzijds krijgt de gemeente als
eigenaar/restaurateur te maken met
hoge aankoopprijzen van de woningen,
investeringskosten en ontoereikende
fiscale faciliteiten. Als de gemeente be
staande huizen zou kopen, restaureren,
verbouwen en verhuren, is dat welis
waar qua subsidies van het rijk aan
trekkelijk, maar door de genoemde
kosten zou de uiteindelijke huurprijs
toch te hoog uitvallen.
Op het kruispunt Waalderstraat-
Bemhardlaan gebeurde dinsdeg
tweemaal een aanrijding. Om kwart
voor elf 's ochtends wilde een Texe
laar die met zijn personenauto over
de Waaldeistraat in de richting van
het centrum van Den Burg reed,
linksaf de Bemhardlaan in. Hij lette
hierbij niet voldoende op tegemoet
komen verkeer waardoor hij fron
taal tegen een andere personenauto
botste, die eveneens door een
Texelaar werd bestuurd. Bij de aan
rijding liep 6ón van beide wagens
zware schade op.
Rond acht uur 's avonds was het hier
weer raak. Een automobilist uit Zwolle,
die vanaf de Bernhardlaan kwam, ver
leende geen voorrang aan een Texelse
bromfietser op de Waalderstraat. Bij de
aanrijding werd niemand gewond. Aan
beide voertuigen ontstond lichte
schade.
Zaterdagavond musiceren diverse
Texelse groepen in 'Catharinahoeve'
aan de Rozendijk, aanvang 20.00 uur.
Het hele programma bestaat uit folk
muziek, voortgebracht met onder meer
viool, gitaar en concertina's. Een soort
gelijke avond die in de Scholerie werd
gehouden was een groot succes. Ook
nu wordt gehoopt op veel belangstelling
van muziekminnende luisteraars. Entree
72,50.
