DE WITTE LIEUW'
„Een zes is soms meer
waard dan een acht"
De egel, een
stekelige klant
W. Huizinga tijdens
diplomauitreiking:
Mackenna's Gold
Vanavond en morgen
kerkconcerten in
Oen Hoorn en Oosterend
i*
Verleende
bouwvergunningen
Hervormde vrouwen
houder weer
verkoping
Geslaagd
Geslaagd
PAGINA 8
TEXELSE COURANT
DINSDAG 23 JUN11981
Reageren op deze rubriek kan bij Jaap
van Groenigen, telefoon (02220) 3562,
Adriaan Dijksen, telefoon (02228) 676 of
bij het Natuurrecreatiecentrum, telefoon
(02228)741.
nooit gevonden. Als hij een nest jonge
muizen tegenkomt, zal hij ze natuurlijk
niet laten liggen (en dat geldt ook voor
jonge vogeltjes). Men vertelde vroeger
dat egels 's nachts de uiers van koeien
leegdronken. Onzin natuurlijk, maar ze
zijn wel verzot op de melk die we ze op
een schoteltje aanbieden. Ze komen al
gauw naar de plaats terug waar ze zo
makkelijk voedsel kregen en gedragen
zich daarbij niet schuw. Dat ze alleen 's
avonds of 's nachts komen is normaal.
Dan zijn ze het meest actief.
Een veel beschreven methode van
voedsel vergaren betreft het appels
zoeken. In een boomgaard zou de egel
valappels op de stekels van zijn rug
prikken en zo naar z'n hol transporteren.
Een weinig aannemelijk verhaal, want
egels zijn geen voedselverzamelaars. Ze
eten hun buit doorgaans meteen op. In
de vrije natuur wordt weieens plant
aardig voedsel gegeten, maar het vormt
nooit de hoofdmoot. Hele appels zullen
dus niet verorberd worden. Toch zijn er
wel enkele gevallen van egels met
appels op de rug gezienl Hoe dat ver
klaard moet worden is niet duidelijk.
Tenslotte werden egels van vroeger
nogal eens door jachtopzieners gedood
omdat ze eieren van fazanten en pa
trijzen zouden eten. Ook dat komt in de
natuur echter maar heel zelden voor. Als
men een egel een onbeschadigd ei
geeft, zal hij in de meeste gevallen niet
weten wat er mee te doen.
Ondiepe slaap
Een bekend fenomeen is natuurlijk de
winterslaap. De periode van ongeveer
oktober tot eind maart brengt de egel
slapend in opgerolde houding in zijn hol
door. Meestal is dat onder een laag
dorre bladeren of tussen boomwortels.
Het nest wordt van binnen met wat
zachtere materialen afgewerkt. De
ademhaling en de hartslag gaan dan
heel langzaam terwijl de lichaamstem
peratuur wat daalt. Maar als het buiten
heel erg koud wordt, worden de egels
langzaam wakker om zich te gaan
bewegen teneinde de bloedsomloop te
versnellen en dus ook de verbranding.
Dan ook maakt hij soms een klein
ommetje buiten zijn hol.
Jonge egels worden in de herfst en
vroege winter eveneens nogal eens
wakker om op stap te gaan. Nadelige
gevolgen heeft 'benen strekken' meestal
niet.
Het is natuurlijk wel zo dat egels in de
zomer heel veel moeten-eten om een
grote vetvoorraad op te bouwen om er
in de winter op te teren. Lukt ze dat niet
dan komen ze absoluut om.
Vijand: mens
Veel natuurlijke vijanden heeft de egel
niet. Tegen grotere roofdieren zoals vos
of marter heeft hij een effectieve af-
weermethode. Hij rolt zich op tot een
stekelige bal waar geen 'doorkomen'
aan is. Ook voor slangengif (hij probeert
wel eens een adder te pakken) is hij
nagenoeg immuum.
De grootste vijand in ons land is de
mens. In de eerste plaats omdat we heel
veel van zijn geschikt woongebied ver
woest hebben. Per jaar wordt er nog
steeds in Nederland zo'n 130 km2 her
schapen in asfalt en beton, in nieuwe
woningwijken en industrieterreinen. Het
kappen van houtwallen en heggen en
het verkavelen van ruige hoekjes be
tekent ook weer verlies van woongebied
voor onze egel.
Tenslotte is er nog het verkeer.
Jaarlijks worden vele honderden, zo niet
duizenden egels doodgereden door
eens terug en dan zijn deze opge
schreven ervaringen van oude vriendin
nen en klasgenoten mogelijk van on
schatbare waarde." Enkele anekdotes
uit het hoofdstuk Sterke Verhalen wilde
Huizinga zijn publiek niet onthouden. Hij
vertelde over de geliefde spruitengooie-
rij tijdens de kooklessen, en de 'giller'
van het jaar: Dokter er zit een erwt in
mijn oor." „Enkele meisjes probeerden
op welke plaatsen je een erwt kan ver
stoppen. Eén leerlinge stopte het groene
kogeltje in het oor. Het bleef daar
muurvast zitten en de dokter moest
eraan te pas komen", aldus Huizinga.
Kritisch
Mevrouw Keijser-Dros en de heer
Lasthuizen hadden een persoonlijk
woord voor alle leerlingen die de school
verlieten. In de stijl van Pieternel en
Thomasvaer kreeg ieder een kritisch
woord in dichtvorm Vervolgens had
den alle leerlingen en ouders de ge
legenheid om afscheid te nemen van de
medewerkers. Hieronder de lijst van
geslaagden:
Den Burg: Elles Bakker, Nelly Boo
gaard, Karin Eveleens, Karin Kaczor,
Annegré Lap, Ria Vinke, Corry van
Wijngaarden, Irene Bakker, Anja Brou
wer, Ria Grisnigt, Miranda Keyser, Mar-
riët van der Meer, Marja Vlaming, Astrid
Blom, Gretha Bruin, Lia Hopman, Ilse
Koorn, Monica Smidt, Monigue Vlas.
De Cocksdorp: Marjo Broekman,
Sandra van der Werve, Ria Stoop, Petra
de Waard, Anita Witte.
De Koog: Petra Dekker, Christien
Schot, Thea Huisman, Natascha Ver-
looy, Lenie Keyser.
De Waal: Alexandra Hin, Astrid Tim
mer, Gonny Kuiper, Marieke Rey.
Den Hoorn: Caroline Lap.
Oosterend: Mirjam de Graaff, Els
Mulder, Annie Vlaming, Linda Heer
schap, Colina van der Vis, Lenie Vla
ming, Jeanet Keyser, Rianne Vonk.
Burgemeester en wethouders hebben
aan de volgende personen en instanties
bouwvergunningen afgegeven.
H. Keyzer, Spinbaan 4, Den Burg voor
het vergroten van een loods; Gebr.
Zoetelief, Postweg 35 De Cocksdorp
voor het vergroten van een landbouw-
schuur; R. Lakenbrink uit Bottrop voor
het vergroten van een zomerhuisje aan
de Californiëweg te De Koog; Verpleeg
huis Texel Hollewal Den Burg voor het
plaatsen van vier windschermen; D. A.
Blom de Houtmanstraat 48, Oudeschild
voor het plaatsen van een garage; H.
Segers voor het veranderen van een
winkelpand aan de Stenenplaats te Den
Burg.
Derden-belanghebbenden kunnen te
gen deze beschikkingen ingevolge de
Wet Administratieve Rechtspraak Over
heidsbeschikkingen een bezwaarschrift
indienen. Nadere informatie hierover is
te verkrijgen bij de gemeentesecretarie,
afdeling algemene zaken, kamer 209.
Appels en eieren
Egels eten hoofdzakelijk allerlei insek-
ten, larven, slakken, wormen, aas
en allerlei bodemdiertjes. Er bestaan
nogal was fabeltjes of misverstanden
over de eetgewoonten van de soort. Zo
zou hij een goed muizenvanger zijn.
Werkelijke bewijzen daarvoor zijn echter
haastige automobilisten. Egels zijn
echte éénlingen, ze leven alleen. Jonge
dieren moeten veel omzwervingen ma
ken voordat ze hun eigen plekje ge
vonden hebben. Mannetjes in de paar
tijd lopen eveneens heel wat af. Egels
moeten in ons landje dus regelmatig
wegen oversteken. Helaas zien ze maar
matig, zijn ze niet bijzonder snel en
kunnen ze dus heel slecht een passe
rendeauto ontwijken. Bovendien zijn ze
niet gewend om bij gevaar weg te
rennen, maar rollen ze zich op. En dat
betekent absoluut een triest einde voor
een egel. De soort is dan ook niet voor
niets op de lijst van beschermde dier
soorten gezet. Maar tegen de negatieve
invloeden van de 'voortschrijdende wel
vaart' helpt dat natuurlijk nietsl
Op Texel hebben we gelukkig nog een
aardig egel-bestand. Juist omdat er
zoveel wegen langs en door natuurge
bieden lopen worden er echter ook hier
jaarlijks nog veel doodgereden. Om de
egels en dieren in het algemeen (jaarlijks
op Texel honderden doodgereden vo
gels) én de mensen te beschermen, zou
het misschien helemaal niet zo gek zijn
overal op het eiland een maximum snel
heid van 50 km per uur in te voeren!
Adriaan Dijksen.
Na afloop van da diploma-uitreiking namen de leerlingen afacheid van het schoolteam.
„Een keihard bevochten zes bij de
een kan soms meer waard zijn dan een
met gemak behaalde acht door een
ander. Cijfers zeggen niet alles. De
manier waarop voor die cijfers gewerkt
is zegt veel meer over een geslaagde."
Dit zei waarnemend directeur W. Hui
zinga tijdens de diplomauitreiking van
het LHNO. Tweeënveertig geslaagden
namen zaterdagmorgen tijdens een
feestelijke en enigszins informele bijeen
komst het diploma in ontvangst. Vijf
leerlingen werden dit jaar afgewezen.
„We kijken soms teveel naar cijfers,
maar kijk nu eens naar het verschil
tussen een leerling uit Den Burg en bijv.
één uit De Cocksdorp. Deze laatste
heeft elke dag vele kilometers op de fiets
afgelegd", zo zei Huizinga.
De waarnemend directeur (directrice
mej. Brandt was wegens ziekte afwezig)
had zitten rekenen en hield de school
verlaters enkele 'aardige' getallen voor.
Een altijd fietsende leerlinge uit De
Cocksdorp heeft in vier jaar tijd 20.000
km. afgelegd oftewel de halve omtrek
van de aardbol, zo rekende Huizinga
geslaagden, ouders en leerkrachten
voor. „Een leerling heeft 4800 uur op de
huishoudschool gezeten waarbij gemid
deld 700 proefwerken zijn afgenomen.
Achtduizend keer mochten julli op het
sein van de schoolbel naar binnen of
naar buiten. De snelheid waarmee jullie
altijd de uitgang wisten te vinden heeft
me altijd verbaasd.
De heer Hin voerde namens de
oudervereniging het woord. Hij zei dat
een deel van de geslaagden wil gaan
werken en een andere groep gaat door
leren. Hin hoopte dat alle leerlingen met
idealen van school gaan. „Idealen zijn
een goed uitgangspunt om iets te
bereiken." Hij wees op het feit dat het
spook van de werkloosheid ook op
Texel rondwaart. „Kijk niet altijd even
krap bij het zoeken van een baan. Soms
moet je roeien met de riemen die je
hebt." Hin dacht dat de adspirant-
studentes nog weieens met weemoed
aan moeders pappot zullen denken.
„Het wordt een hele ommezwaai
maar zorg als Texelaar jezelf te blijven
Dat is belangrijk", zo besloot hij zijn
toespraak.
Bijzonder
Huizinga zei, voordat de diploma's
uitgereikt werden, dat het bijzondere
van deze uitreiking is dat deze groep
leerlingen nooit meer zo bij elkaar zal
zitten. „Naast de trots over het behaal
de resultaat mag je je dat ook realiseren.
Dit is een afsluiting van vier jaar samen
werken." Vervolgens werden de 42 be
geerde diploma's uitgereikt.
Na dit officiële gebeuren sprak Hui
zinga de hoop uit dat dit papier een
bewijs mocht zijn van de op school
opgedane kennis. „Als dit zo is dan
profiteren jullie tijdens je weg naar vol
wassenheid hopelijk nog van deze ken
nis."
Sterke verhalen
De leerkrachten en het overige per
soneel hadden een origineel afscheids
cadeau bedacht. Het betrof een boek
met foto's en opstellen van de exa
menklassen. In de loop van de jaren
hadden de examenkandidaten opstellen
geschreven over de onderwerpen: wat
vond ik leuk/vervelend op school, ster
ke verhalen van het LHNO, wat denk je
in 1990 uit te voeren, etc. Fragmenten
uit deze opstellen waren weergegeven
in het boek en Huizinga verwachtte dat
een dergelijk geschenk vooral na 1990
waarde zal krijgen. „Dan denk je nog
De Hervormde zusterkring „De Kan
delaar" te De Cocksdorp heeft ook deze
zomer weer regelmatig een verkoopten
toonstelling van handwerken in het
gebouw naast de Hervormde kerk. De
verkopingen worden tot en met 18
augustus elke maandag- en dinsdag
avond gehouden tussen 19.00 en 21.00
uur.
De wachtmeesters H. Zeilstra en J. G.
van der Meer van de groep Texel van de
Rijkspolitie deden op 11 juni in Amster
dam met gunstig gevolg examen voor
het politiediploma B. Dit diploma geeft
toegang tot kaderfuncties bij de rijks
politie.
Ineke Wolse slaagde op 16 juni voor
het examen dokters-assistente
K.N.M.G.
Vanavond geven Jet Sprenkels (harp)
en Leendert de Jonge (fluit) een concert
in de N.H. kerk van Oosterend. Woens
dagavond (morgen) treden beide musici
op in de N.H. kerk van Den Hoorn.
Beide avonden wordt een verschillend
programma gebracht.
Deze twee concerten zijn de eerste in
een reeks die dit zomerseizoen door de
Raad voor het Zomerwerk georgani
seerd worden. Jet Sprenkels en Leen
dert de Jonge zullen werken spelen van
o.a. Bach, Ibert, Rossini en Spohr.
Aanvang van beide concerten 20.15
uur.
Aan de streekschool voor Land- en
Tuinbouw te Alkmaar slaagde Marga
van Heerwaarde uit Den Burg voor het
diploma Bloembindster-verkoopster.
We schrijven al zo vaak over vogels dat we het af en toe maar eens
moeten afwisselen met een ander onderwerp. Deze keer wilde ik
daarom het een en ander over de egel vertellen. Op Texel wordt ie wel
eens 'stiekelfarreke' genoemd. Maar een stekelvarken is een heel
ander beest. Het heeft net zoals de egle stekels op zijn rug, maar
wordt veel groter. Maximaal zo'n 70 cm lang, terwijl een egel van 25
cm al een hele knaap is. Stekelvarkens leven hoofdzakelijk in Afrika en
op enkele plaatsen in Italië, Joegoslavië en Albanië. Ze zijn in die
landen echter ingevoerd.
De hele dierenwereld is door de
wetenschappers netjes geordend en
onderverdeeld, leder dier. of hij micro
scopisch klein is of zo groot als een
olifant, heeft zijn plaats gekregen, keu
rig naast de meest verwante soorten. De
egel behoort uiteraard tot de klasse der
zoogdieren. De zoogdieren zelf zijn weer
onderverdeeld in diverse orden. Eén
daarvan is die der insekteneters en
daartoe behoort onze egel. Naast de
egels maken in Europa ook de spits
muizen en de mollen deel uit van deze
orde. Ratten,muizen, konijnen e.d. zijn
daarentegen knaagdieren evenals het al
eerder genoemde stekelvarken. Een egel
is dus meer verwant aan een mol dan
aan een stekelvarken!
De orde der insekteneters behoort in
ons werelddeel binnen de zoogdieren
waarschijnlijk tot de oudste en primi
tiefste groepen. De bouw van o.a. de
hersenen en het gebit lijkt namelijk sterk
op die van oeroude groepen die al zo'n
60 miljoen jaren geleden leefden. De
egel is als insekteneter te herkennen aan
de spitse snuit en een kenmerkend gebit
met scherpe tandjes. Bovendien is zijn
reukvermogen en ook zijn tastzin bij
zonder sterk ontwikkeld. Het gehoor
tenslotte is ook goed ontwikkeld, maar
de ogen daarentegen zijn klein en hij ziet
er maar matig mee.
In de wekelijkse western die voor
woensdagavond op het filmprogramma
staat zijn het ditmaal Gegory Peck,
Omar Sharif en Telly Savalas die op het
witte doek verschijnen. Alle drie hebben
in het verleden reeds in diverse grote
producties meegespeeld en laten ook in
'Mackenna's Gold' zien hun faam waard
te zijn. Zo zien we Peck als sherrif,
McCanner, Sharif als bandietenhoofd
man Colorado en Savalas als sergeant
Tibbs. Sherrif MacCanner heeft in deze
western zijn handen vol aan leden van
de apachestam die in samenwerking^,
met Colorado hun bezittingen verdedi
gen. Als McCanner geen uitweg meer
ziet in de misere waarin hij verzeild
raakt, roept hij de hulp in van een leger
eenheid die onder leiding van sergeant
Tibbs staat. Deze militair ontpopt zich al
spoedig als een niets en niemand ont
ziende 'killer'. Alle drie mannen blijken
aangetrokken te zijn door het legen
darische goud dat de Indianen in hun
bezit hebben. Wie er uiteindelijk mee
aan de haal gaat is even verrassend als
dramatisch. De film is toegankelijk voor
personen van 12 jaar en ouder.