Liever naar Texel dan
naar het buitenland
Zaterdagmiddag
open huis
AMSTERDAMSE FAMILIE AL 25 JAAR NAAR TEXEL
1 RIJDAG 3 JULI 1981 PAGINA 7
TEXELSE COURANT
VJ.n.r. de heer Van de Aart mevrouw Van 't Woud, mevrouw Van de Aart en geknield met
kleinkind de heer Van 't Woud. Drie generaties die naar Texel komen.
Zaterdag a.s. wordt het vijftig
jarig bestaan van Panorama offi
cieel gevierd. Die dag houdt de
jeugdherberg van 14.00 tot 18.00
uur open huis. ledereen kan het
gebouw dan komen bekijken en
daarbij tevens kennis nemen van
een expositie van oude foto's e.d.
die betrekking heeft op het gouden
jubileum. Tevens heeft de NJHC
informatie over het jeugdherberg-
werk, er wordt koffie of fris ge
schonken en misschien treedt op de
binnenplaats een volksdansgroep
op. In ieder geval kunnen allerlei
spelen worden gedaan op het ter
rein achter de jeugherberg. Om
15.00 uur begint een receptie voor
genodigden en omstreeks 16.00 uur
worden bij de jeugdherberg de
deelnemers verwacht van de fiets-
rally die vanuit verschillende dorpen
is gehouden. Starttijdstip voor deze
rally is 14.00 uur en gestart kan
worden op de volgende adressen:
Den Burg pompstation Kievit aan
de Pontweg; De Koog Bruining,
Nikadel 20; Den Hoorn Bakker,
Diek 3; Oosterend Keijser, Peper
straat 33; Oudeschild Westerlaken,
Loodssingel 2a; De Cocksdorp Van
der Linde, Kikkertstraat 2-3. Elke
deelnemer krijgt een vragenformu
lier mee dat hij tijdens de fietstocht
moet invullen. De vragen hebben
betrekking op hetgeen op de route
is te zien. De snelheid speelt bij het
fietsen geen enkele rol. Prijzen
worden toegekend aan degenen die
de vragen het best hebben ingevuld.
De prijzen zijn zeer aantrekkelijk:
een fiets (met 'pakket, overnach
tingen), een kano (ook met faci
liteiten) of iets anders naar keus,
bijv. een cursus parachutespringen.
De 'creatieve wedstrijd' die ter
gelegenheid van het jubileum onder
de scholen van Texel is gehouden
heeft helaas niet zoveel inzendingen
opgeleverd. Slechts vijf scholen
hebben een gezamenlijk werkstuk
ingeleverd. De uitslag zal bekend
worden gemaakt door een vliegtuig
met een reclamesleep, zowel boven
het dorp waar de betreffende
school staat als boven de jeugd
herberg. Hoofdprijs is een driedaags
verblijf voor de hele betreffende
klas in een jeugdherberg naar keus.
beheerders van de jeugdherber
gen Rob van Oortmerssen flinks) en Ari van
Hardeveld
een juist optredende beheerder kan daar
een gezellige toestand van maken.
„Streng" kun je de beheerder niet noe
men. Het wegsturen van gasten naar
aanleiding van hun gedrag komt nau
welijks voor. Naar verhouding kwam het
vroeger vaker voor dat krasse maat
regelen genomen moesten worden te
gen gasten die de regels aan hun laars
lapten. „Niet wij, maar de gasten zijn
veranderd", meent Ari van Hardeveld.
„De jeugd is tegenwoordig vrijer opge
voed en heeft geleerd met de vrijheid
om tegaan. Uit de band springen als
reactie op het leven in een strak pa
troon, komt weinig meer voor."
Beide beheerders hechten veel waar
de aan een hartelijke relatie met hun
gasten. „Dan gaat het allemaal van
zelf." Wensen en verlangens hebben
beide beheerders genoeg. Samengevat
komt het er op neer dat zij meer flexibel
willen kunnen opereren. Meerdere ge
scheiden slaapruimten waardoor het
aparte groepjes kunnen worden ge
vormd waardoor het ook beter mogelijk
is dat 'stellen' gemengd kunnen slapen.
Rob van Oortmerssen vindt een in
grijpende renovatie van De Eijercoogh
van groot belang. Het gebouw is duide
lijk verouderd. De indeling moet anders
worden, er is een betere keuken nodig,
etc. Het zit er dus in dat zowel De
Eijercoogh als Panorama een metamor
fose te wachten staat.
Oost. Inmiddels hebben drie generaties
met Texel kennisgemaakt. De klein
dochter van de familie Van 't Woud was
vijf maanden toen ze voor het eerst
meeging. „Je moet hier 's avonds eens
komen", zegt Van't Woud. „Dan is het
hier stampvol met kinderen en klein
kinderen. Zelfs de kinderen die niet
vissen komen ieder jaar naar Texel."
De Amsterdammers zijn moeilijk tot
stoppen te brengen als ze over hun
vishobby praten. „Een keer stonden we
te vissen in de haven van Oudeschild
toen één van ons beet kreeg. Het voelde
enorm zwaar aan. de hengel stond in
een bocht zoals je nog nooit hebt
gezien. Er waren ook Duitsers die
stopten en er een film van maakten. Dat
wordt vast een hele grote, zeiden ze.
Uiteindelijk hadden we het snoer bin
nengehaald. Aan het haakje zat een
oude lampekap!"
Van 't Woud zegt de indruk te hebben
dat het vissen bij Texel langzamerhand
weer beter wordt. Er wordt meer ge
vangen, niet alleen maar 'vieze' botten
maar ook mooie schol. Dat was een
paar jaar terug anders. Toen vielen de
vangsten nog wel eens tegen. Alle vis
die wordt gevangen is bestemd voor de
pan. Dat kan ook best want de vis is van
goede kwaliteit. Mevrouw Van de Aart
vertelt dat bij haar in Amsterdam Noord
vis wordt gevangen die ze niet zou
durven eten. Het water is dermate ver
ontreinigd dat de vissen af en toe
vervormingen vertonen die er beslist
niet gezond uitzien. In hun woonplaats
wordt dan ook niet meer gevist. Het
water is er te smerig.
Mevrouw en meneer Van de Aart
hebben er vroeger wel eens over ge
dacht om op Texel te gaan wonen. De
rust, de prachtige natuur en natuurlijk
het vissen maakte dat aantrekkelijk.
Anderzijds waren ze ook een beetje
bevreesd voor het afgelegen wonen en
daarnaast had de nu 82-jarige meneer
Van de Aart zijn werkkring in Amster
dam. Hij werkte als klinker bij de thans
gesloten scheepswerf Verschure. „Op
de Oranjewerf hebben we de Dageraad
van de TESO wel eens onder handen
gehad", zegt hij. Dat is trouwens iets
dat voor de bezoekers uit Amsterdam
een van de liefste herinneringen is. Het
varen van Den Helder naar Oudeschild.
Je had toen eerste en tweede klas op de
TESO boten Ze hebben maar één
keer tweede klas gevaren. „Je zat dan
naast die machines en je kon niet naar
buiten. Wèrm dat dat was. We zijn dus
de volgende keren eerste klas gaan
varen. Dat was wel even beter", zegt
mevrouw Van 't Woud (52). De aan
komst in Oudeschild werd door hen veel
gezelliger gevonden dan het aankomen
in de veerhaven aan 't Horntje. De tocht
duurde wat langer maar je beleefde veel
meer.
Slecht weer
Over de vakantie van dit jaar wordt
opgemerkt: „We hebben in al die 25 jaar
nog nooit zulk slecht weer gehad.
Anders hadden we nu al lang bruin
gezien, maar het is diep treurig dit jaar.
Daar staat tegenover dat we goed
vangen." Het is Van 't Woud opgevallen
dat het thans heel stil is op Texel. „Ook
dat hebben we nog nooit meegemaakt.
Ik denk dat het door de teruggang
komt. De mensen willen op dezelfde
voet blijven leven, ondanks dat ze
minder geld hebben. Dat loopt op een
gegeven ogenblik spaak. Ik durf te
wedden dat er mensen zijn die hun
vakantiegeld moesten gebruiken om
hun achterstallige energienota mee te
betalen."
En dan gaat het opeens weer over
vissen. „We zijn hier eens drie weken
geweest, toen stond er steeds een
Duitser naast ons. Wij vingen erg goed.
Aan de lopende band sloegen we gepen
aan de haak. Die Duitser ving niets.
Toen, op de allerlaatste dag, kreeg die
Duitser beet. Hij haalde een mooie geep
op. Hij gaf die aan ons. 'Omdat ik zo
lekker met jullie gevist heb', zei hij." De
Amsterdammers hebben goede ervarin
gen met Duitsers op Texel. De heer Van
't Woud is zelfs eens uitgenodigd om
met een Duitser met een grote boot te
gaan vissen, dat is een leuke dag
geworden. De Duitser zorgde voor alles
en er werd flink gevist.
Brillen
„Ik moet je nog iets vertellen over
brillen", zegt Van 't Woud. „Twee jaar
geleden liet ik mijn bril kapot vallen. Het
glas was gebarsten. Ik ermee naar de
Brilmij en daar werd hij na drie weken
gerepareerd. Dat koste f126, Kort
daarop gingen we naar Texel. Ik stap
van de boot af en laat mijn bril vallen.
Glas kapot. Ik zeg tegen mijn vrouw, dat
wordt een dure vakantie. Je kan de
extraatjes wel vergeten. Ik heb de bril
op Texel laten repareren. Bij een zaak op
de Groeneplaats. Het was binnen een
paar dagen gereed en het kostte maar
ƒ18, Toen we een nieuwe bril nodig
hadden zijn we er een op Texel gaan
kopen. Dat beviel uitstekend."
De families Van 't Woud en Van de
Aart leven erg mee met Texel. „Als er
iets op de televisie is of er staat iets in de
krant over Texel dan bellen we elkaar
gauw op. Met de hevige storm gedu
rende de jaarwisseling werd gevreesd
dat enorme schade aan de kust zou
worden aangericht. Van 't Woud reisde
naar Texel en zag met eigen ogen hoe de
zee korte metten maakte met het duin
onder strandpaviljoen Westerslag. Aan
de oostkust waren beide families er
belangstellend getuige van hoe daar de
nieuwe dijk werd aangelegd. „We zaten
op de oude dijk en keken hoe die nieuwe
dijk tot stand kwam. Dat was heel inte
ressant." Het is duidelijk dat het eiland
in de twee uit Amsterdam afkomstige
families buitengewoon enthousiaste
fans heeft. Dat blijkt ook op het spon
tane antwoord of ze volgend jaar weer
naar Texel gaan. „Ja natuurlijk", zeg
gen ze, „volgend jaar weer."
ivestigd. Het argument werd in het
igin van de jaren zestig ook wel
ihanteerd om de mensen te troosten
e zich in de Sarasani-tijd zorgen
aakten over de enorme belangstelling
in de jeugd voor Texel. Of de jongeren
etoen voor het eerst met Texel kennis
laakten, meer dan anderen geneigd
jn om thans de vakantie op Texel door
i brengen, staat allerminst vast. Het
igenovergestelde zou ook het geval
jnnen zijn.
In 1961 kreeg Texel er een tweede
ugdherberg bij, niet van de NJHC
laar van de KVC, de katholieke vakan-
huizencentrale. In 1970 werd de KVC
pgeheven en kwam ook de jeugher-
rg De Eijercoogh onder de hoede van
NJHC. Panorama en De Eijercoogh
jn samen goed voor zo'n 750.000
vernachtingen per jaar. Het instituut
ugdherberg heeft dus allerminst af-
edaan en het zit er dik in dat de roep
m dergelijke goedkope accommodatie
og sterker zal worden. Want evenals
de crisis van de jaren dertig willen de
iensen nog wel op vakantie, maar het
loet niet veel geld kosten.
De huidige beheerders (want zo heten
Ie vaders en de moeders van de jeugd-
erbergen tegenwoordig) van De Eijer-
Dogh en Panorama hebben daarover
itgesproken ideeën. Wat hen betreft
ou Texel er een derde jeugdherberg bij
loeten krijgen en in de directe om-
eving van een of meerdere van de
jeugherbergen zou ook campingaccom
modatie moeten zijn. Behoefte is er
duidelijk. Ook de toeristische structuur
van Texel zou er evenwichtiger door
en 'socialer' door worden. Een tijdje
terug heeft het weinig gescheeld of
Texel had er een derde jeugdherberg
bijgehad. In de buurt van De Koog kon
een bestaand hotel worden overgenom
men, maar het lukte niet het eens te
worden over de prijs.
Praten met Rob van Oortmerssen (37)
van de jeugdherberg De Eijercoogh en
Ari van Hardeveld (45) van Panorama
komt al gauw neer op het maken van
vergelijkingen met vroeger. De over-
nachtings- en maaltijdprijzen zijn in 50
jaar natuurlijk niet onveranderd geble
ven. De Eijercoogh vraagt ƒ10,50 voor
een overnachting met ontbijt, Panorama
(met iets meer luxe) berekent ƒ12,25.
Een warme maaltijd kost in beide
jeugdherbergen f9,50, een lunchpakket
f3,75 en een lunch ƒ4,50. Er hoeft dus
niet aan getwijfeld te worden dat een
jeugdherberg nog altijd de goedkoopste
verblijfsmogelijkheid biedt aan vakan
tiegangers die een vast dak boven het
hoofd willen hebben. „Jeugdherberg"
is eigenlijk geen correcte naam, want
nergens is bepaald dat ouderen er niet
welkom zouden zijn. Het overgrote deel
van het klantenbestand wordt echter
gevormd door scholieren en jongeren
tot maximaal 35 jaar. De beheerders
streven ernaar de groepen naar leeftijd
enigszins gescheiden te houden.
Moeilijk uit te roeien is de mening van
buitenstaanders dat jeugdherbergen
streng geleide instituten zijn waar hard
vochtige vaders en moeders de lakens
uitdelen, waar een avondklok geldt,
waar roken en drinken verboden zijn en
waar de gasten dagelijks corveewerk
moeten verrichten. Wie de gang van
zaken in Panorama en de Eijercoogh
gade slaat met eigen ogen, komt al
gauw tot een ander oordeel. Rob van
Oortmerssen: „Wij laten alles toe zo
lang andere gasten daardoor niet wor
den gehinderd. De gasten moeten om
twaalf uur 's nachts binnen zijn, om de
simpele reden dat later binnenkomen
hinder geeft. De praktijk heeft dat
uigewezen." Dat wordt bevestigd door
zijn collega Ari van Hardenveld van
Panorama. „In mijn vorige jeugdher
berg op Ameland hebben we geëxpe
rimenteerd met de hele nacht de deur
open te houden. Het werd een grote
puinhoop; het regende klachten van
mensen die niet konden slapen."
Gasten makkelijker
In beide Texelse jeugdherbergen geldt
een rookverbod voor de slaapzalen,
maar wat de huisregels betreft zijn er
ook verschillen. In Panorama zijn geen
alcoholhoudende dranken verkrijgbaar,
in De Eijercoogh wel. Het besluit om in
Panorama geen bier te schenken is het
gevolg van een enquete die onder de
gasten is gehouden. En wat dat be
treft: dat komt neer op een keer of twee
per week helpen afwassen. Niemand
ervaart dat als vervelend, in tegendeel,
De jeugdherberg „Panorama" in de vijftiger
jaren. Dat de karakteristieke stolp uiteindelijk
verloren ging door een merkwaardige gang
van zaken bij de laatste verbouwing, wordt
door sommigen nog steeds betreurd.
Het is geen wonder dat beide families
j* lie de afgelopen drie weken in „Wad-
i lenzicht" in Oost verbleven volop her-
Rfneringen kunnen ophalen. Zolang sa-
(nen op Texel, zoveel samen mee-
ipmaakt, dan kun je eindeloos blijven
ertellen. Over de dingen die veranderd
ijn, over hoe je vroeger met de boot
laar Texel toe ging en hoe dat tegen
woordig gaat en vooral ook over vissen.
Cant er is één enorme passie die beide
milies bindt en die ze ook met alle
irtstocht beoefenen en dat is vissen,
iandaar dat ze ook voor Waddenzicht
ozen om hun vakantie door te brengen.
:r zijn pierenvorken waarmee ze zelf
teren kunnen steken, de dijk van waar-
f gevist wordt is vlakbij en bovendien
ijn er mogelijkheden zelf gevangen vis
bakken of te roken. Is er een keertje
Iets gevangen dan is dat geen ramp.
lan wordt er vis gekocht. De vangsten
an de families worden achterop een
alender bijgehouden. Een onderlinge
«mpetitie, waaruit moet blijken wie de
leste vissen aan de haak kreeg.
De vraag die zich opdringt als je al
jjfentwintig jaar naar Texel gaat is, of er
ooit eens aan een ander soort vakantie
is gedacht. Het buitenland bijvoorbeeld.
Mevrouw Van de Aart (61): „Toen we
25 jaar getrouwd waren kregen we van
onze kinderen een reis aangeboden naar
Oostenrijk. We zijn daar toen geweest
en het was best wel leuk. Het woog
echter niet op tegen Texel. Datzelfde
jaar dat we naar Oostenrijk gingen, zijn
we ook nog naar Texel gegaan. Het
eiland blijft trekken. Je kunt hier alle
kanten uit."
Zandpad
De Amsterdammers zijn het er over
eens dat er veel is veranderd op het
eiland. Vroeger fietste je bij het Jan
Ayeslag en bij de Fonteinsnol over een
zandpad. Tegenwoordig is dat allemaal
keurig verhard. De wegen zijn verbe
terd. Vroeger mocht je overal zomaar
komen. Nu is dat er niet meer bij. De
heer Van 't Woud (57) zegt dat Texel op
het gebied van natuurschoon achteruit
is gegaan. Hij wijt het aan het toerisme.
„Als je meer dan 40.000 overnachtingen
hebt dan moet je extra faciliteiten
scheppen. Bredere wegen maken. Daar
ontkom je niet aan", zegt hij. Ook
n Dat Texel aan bezoekers veel te bieden heeft is geen nieuws.
s Sommige toeristen zijn zo enthousiast over het eiland dat ze
ilijven terugkomen. Jaar in jaar uit. Bijzonder wordt het als een
W7/e al 25 jaar lang zijn vakantie onafgebroken op Texel door-
8 irengt. En als dan ook nog blijkt dat de kinderen en zelfs de
n kleinkinderen helemaal „weg" zijn van Texel, dan is het
it luidelijk dat het gaat om grote liefhebbers van ons eiland. De
s teer en mevrouw J. A. van de Aart brengen hun vakantie al 25
aar door op Texel. Meestal in gezelschap van de heer en mevr.
G. M. van 't Woud, die ze op het eiland leerden kennen.
leide families komen uit Amsterdam. De familie Van 't Woud
^frwam 28 jaar geleden voor het eerst naar Texel, maar heeft
n sindsdien niet al zijn vakanties op het eiland doorgebracht Af
nt toe werd ook een jaar op de Veluwe doorgebracht. Dat geldt
i liet voor de heer en mevrouw Van de Aart. Vijfentwintig jaar
je/eden werd het Texel en het is Texel gebleven.
veranderd zijn de prijzen op het eiland.
Van 't Woud betaalde f25,— per week
voor een huisje toen hij hier voor het
eerst kwam. Van de Aart betaalde vijf
entwintig jaar geleden dertig gulden. De
eerste vakanties werden doorgebracht
bij de familie Van den Berg van „Den
nenoord". „Daar stonden toen nog
maar twee huisjes die je kon huren",
weten ze te vertellen. „Moet je er nu
eens gaan kijken." Daarna werd het
„Pomona" in Waal en Burg. „Dat was
toevallig", zegt mevrouw Van de Aart
„want in Amsterdan noord wonen we in
de Pomonastraat." Daarna verbleven
beide families bij de familie Verseput en
vervolgens werd het Waddenzicht in