AGEND4
Zeevissen vanaf een
boot met een verleden
Parkeerproblemen
in Weststraat
ondernemers-aktiviteiten^
OVER DE KOP
Elizabeth maakt ook tochten naar Terschelling
Geslaagd
Zuigelingenbureau
De bewoners van de Weststraat zijn
niet gelukkig met de parkeersituatie in
hun straat. In toenemende mate wordt
last ondervonden van foutparkeerders,
waarbij het hele straatje praktisch is af
gesloten van doorgaand verkeer. In het
verleden is hierover een brief geschre
ven naar het gemeentebestuur waarin
mogelijke oplossingen van de verkeers
overlast werden genoemd. B en W zijn
echter van mening dat alleen een strin
genter politieoptreden tegen foutpar
keerders en snelheidsovertreders een op
lossing kan bieden.
Henk Vink, woordvoerder van de
bewoners in de Weststraat, stelt dat de
overlast dit zomerseizoen alleen nog
maar is toegenomen. In de brief aan B
en W is gewezen op verkeersremmende
maatregelen zoals drempels of paaltjes.
In de brief werd ook gepleit voor een
algeheel parkeerverbod of een her
inrichting van de straat. B en W hebben
inmiddels geantwoord dat het aanleg
gen van drempels in de Weststraat niet
nodig wordt geacht. Bovendien heeft de
rechter onlangs uitgemaakt dat het aan
brengen van drempels een onrechtma
tige verkeersvoorziening is. De uitspraak
kan voor de gemeente verstrekkende
gevolgen hebben. Als schade ontstaat
door te hard over een drempel rijden kan
de gemeente voor vergoeding worden
aangesproken. Ook is door de gemeente
onderzocht of het aanbrengen van
amira-paaltje enig soulaas zou brengen.
Het aanbrengen van dit wapen tegen
foutparkeerders zou echter het bevoor-
Een auto die door een 19-jarige militair
werd bestuurd sloeg dinsdagavond rond
kwart over negen over de kop op de
Rozendijk nabij perceel 14. De auto
raakte eerst in de berm, vloog vervol
gens door het struikgewas en ging toen
over de kop. Van de zeven inzittenden
moesten vier met verschillende been
breuken in het ziekenhuis te Den Helder
worden opgenomen. Van één van hen
moest tevens de long leeggepompt
worden. Over de oorzaak van het onge
val is niets bekend. Mogelijk speelde een
te hoge snelheid een rol. De 19-jarige
automobilist was nog maar een week in
het bezit van een rijbewijs. De inzitten
den waren afkomstig uit Marken, Bid-
dinghuisen en Heerhugowaard.
(Foto Henk Vink)
Een verkeersopstopping in de Weststraat
radende verkeer van bijvoorbeeld Maas
Warenhuis teveel belemmeren.
Verbod
Als 'tussenoplossing' hebben de be
woners gevraagd om het parkeerverbod
wat geldt aan de straatkant van Maas
Warenhuis te verplaatsen naar de an
dere kant van het straatje. Nu staan veel
auto's geparkeerd voor de uitritten van
Weststraat en Gravenstraat bewoners
B en W antwoorden op deze vraag dat
alleen stringenter politieoptreden een
eind kan maken aan de overlast. Voorts
is gesteld dat Maas warenhuis zijn
klanten zorgen voor het merendeel van
de overlast plannen heeft om te
verhuizen naar de Jarino-nieuwbouw
aan de Gasthuisstraat zodat de overlast
nog van tijdelijke aard is. Herinrichting
van de straat achten B en W ook niet
gewenst.
Zaterdag 25 juli
21.00 uur. In het Eierlandsche Huis
Avro's Toppop met d.j. Jan Steenman.
13.00 uur. Concours Hippique op de
speelweide aan de Emmalaan in Den
Burg.
Zondag 26 juli
Bij Westerslag is om 13.00 uur een
windsurfwedstrijd met na afloop barbe
cue.
Kustzeilvereniging Westerslag houdt
om 10.00 uur clubwedstrijden bij paal
17.
Om 10.00 uur neemt ds. De Boer af
scheid van zijn gemeente in de Gere
formeerde kerk in Oosterend.
Voor de overige agendapunten wordt
verwezen naar de Recre-aktief bijlage
die bij dit nummer is bijgesloten.
VRIJDAG 24 JULI 1981 1
TEXELSE COURANT PAGINA 5
De Elizabeth in de haven van Oudeschild.
meer te krijgen. Wie de motor ziet
werken met de enorme cilinders beseft
wat voor een enorme kracht in het
mechaniek schuilt. Alleen het vliegwiel
dat wordt aangedreven weegt al 7200
kilo.
Leo Visser werkt voor de firma Bos en
Kalis. Alleen gedurende zijn vakantie
vaart hij op de Elizabeth. Het is de be
doeling dat zijn zoon Erick het roer later
van hem overneemt. Erick staat nu in de
machinekamer om het mechaniek door
en door te leren kennen. „Dat is een
eerste vereiste", zegt Leo, „je moet de
machine kennen. Het moet zo zijn dat je
ligt te slapen in je kooi en dat je wakker
wordt omdat je iets vreemds hoort aan
de motor. Een rammeltje of een ander
toerental. Je schip leren kennen begint
bij de motor. Dan pas komt het navi
geren en het manoevreren aan de
orde."
Moeilijke jongen
Hij zegt dat het afmeren met een
groot schip als de Elizabeth niet mak
kelijk is. „Je staat op zes meter hoogte.
Je kijkt al recht is de patatschalen van
Aad van Liere, maar dan ben je er nog
lang niet. 't Schip is een moeilijke
jongen om mee af te meren." Wanneer
de vakantie van Leo Visser is afgelopen
neemt reserveschipper Piet Koopman
het roer over. Hij zal de praktische
scholing van Erick Visser verder afma
ken.
Eerste tocht
Aanstaande zondag maakt de Eliza
beth haar eerste tocht met gasten naar
Terschelling. Inmiddels zijn al een aantal
groepen sportvissers meegeweest die
zonder uitzondering enthousiast terug
kwamen. „Ik ga met ze zoeken", zegt
Leo Visser, die overigens zelf nooit een
hengel zal pakken. „Als ik op een plek
lig waar ze veel last hebben van wier dan
start ik de motor en gaan we ergens
anders liggen. Net zo, als er niks
gevangen wordt. Ik zal de mensen nooit
garanderen dat ze iets vangen, maar ik
ben wel bereid om te zoeken. Net
zolang totdat we een goede stek gevon
den hebben." Visser is van plan om 's
zomers en 's winters de Elizabeth erop
uit te laten trekken. Ook speciale ver
zoeken kunnen ingewilligd worden.
Razende Bol
„Er kwamen hier een keer een paar
Duitsers die hadden op een satelietfoto
de Razende Bol zien liggen. Ze wilden
hem in het echt zien. Dus wij erheen. Nu
vind ik het niets anders dan een bult
zand. Het waaide ook nog enorm, dus
het kreng stoof als wat. Maar ze vonden
het prachtig. Vroegen of er ook mensen
woonden. Er was een vrouw bij die ging
voorop het schip staan. Ik waarschuwde
haar nog, maar ze vond het daar lekker.
Zelfs toen ze een hele berg water over
zich heen kreeg, deerde dat haar niet.
Nu ja, de mensen hebben een leuk dagje
uit, en daar gaat het om."
Op het dak van de stuurhut van de
Elizabeth staat een klein waterkanon.
Visser zegt dat het schip ingezet kan
worde bij bestrijding van brand, maar
dat het ook kan worden ingezet bij
olierampen. Wanneer er in de haven een
olietank lek zou raken, zou een stof om
de olie af te breken met het waterkanon
verspreid kunnen worden. „Zelf begin ik
daar niet aan, want dat spul is veel te
duur", zegt hij. „Maar misschien neem
ik wel eens contact op met de auto
riteiten. Misschien dat die erin ge
ïnteresseerd zijn."
Arjan Barhorst slaagde aan de MTS in
Alkmaar afdeling Bouwkunde.
De zuigelingen die aan de beurt zijn
worden op het bureau verwacht op de
tijden, waafop hun eigen huisarts
zitting heeft. De tijden zijn als volgt:
Dokter Siebinga, dinsdag 17 februari
om 14.00 uur.
Dokter Eissen, dinsdag 28 juli om
14.00 uur.
Dokter Coutinho, woensdag 29 juli om
13.30 uur.
Dokter Barnard, woensdag 29 juli om
15.00 uur.
werd gebouwd heeft het schip een be
hoorlijk dikke romp. Visser wil het schip
van de winter ook aanbieden om het
IJsselmeer ijsvrij te houden voor de tan
kervaart. Hij vertelt over iemand uit Urk
die hetzelfde deed en terwille van tv
camera's even tussen het ijs ging liggen
met zijn boot. Door het schuivende ijs
werd zijn schip dertig centimeter smal
ler. „Dat zal met deze boot nooit
gebeuren", zegt hij. „Door het verloop
van de bodem schuift de Elizabeth op
het ijs, waarna hij er met zijn 230 ton
doorheen zakt. Hij kan nog als ijsbreker
werken als er 80 centimeter ijs ligt."
Maar niet alleen als ijsbreker is de Eliza
beth geschikt. Het schip kan ook als
sleepboot fungeren. Nadat Visser het
schip gekocht heeft, heeft hij ook de
sleepinrichting weer in orde gemaakt.
Het is de bedoeling na het seizoen een
„vrachtje" op te halen in Duitsland. Via
de Rijn wordt die sleep dan vervoerd.
Nadat de Elizabeth jarenlang als ijs
breker op het Kieler kanaal had gevaren
kwam het schip in de oorlog in het
Middelandse Zee gebied terecht. Op de
stuurhut kwam een kleine mitrailleur te
staan en volgens Visser heeft het schip
verschillende andere schepen opge
bracht. De papieren daarvan lagen nog
aan boord, compleet met hakenkruisen
en stempels. Visser betreurt het dat de
vorige eigenaar die papieren niet uit
handen wilde geven. „Het is natuurlijk
niet zo leuk, zo'n Duits schip dat andere
schepen heeft opgebracht of heeft aan
gevallen, maar ik had die papieren toch
graag gehad. Dan had ik een beetje een
idee gehad wat er allemaal mee is
gebeurd in de oorlog. Misschien dat ik
er nog eens fotokopieën van laat ma
ken." Het oorlogsverleden van de Eli
zabeth is verder vrij onduidelijk. Toen
Visser het schip voor het eerst zag
waren er ook nog sporen van brand aan
boord. Hoe alles precies zat is echter
nooit helemaal duidelijk geworden.
Zandstralen
Na de oorlog kreeg het schip zijn
eerste Nederlandse eigenaar. Het heette
toen Wormer 14. Het schip had als
thuishaven Harlingen en werd gebruikt
als sportvissersvaartuig. Hierna kwam
het terecht bij het duikersbedrijf Nau-
tico, de eigenaar waarvan Visser het
schip kocht. In handen van dit duik- en
bergingsbedrijf gebeurde het avontuur
in het Stortemelk. Het schip lag hierna
twee jaar stil in de haven van Harlingen
voor Visser het kocht. „Stilliggen is
natuurlijk nooit goed", zegt Visser, „en
het schip zag er dan ook vreselijk uit. Op
eigen kracht is het naar de haven van
Oudeschild gevaren en daar zijn we
eerst begonnen de boot eens flink te
zandstralen. De roest zat er duimendik
op. We hebben enorm veel hulp gehad
van allerlei mensen. Oud collega's uit de
visserij die een dagje kwamen helpen.
Die flink de armen uit de mouwen
staken. Aad van Liere die hier die patat-
kraam heeft, is twee dagen uit de patat
gestapt om het roer weer gangbaar te
maken. Op het achterdek heeft hij met
eindeloos geduld het roer uit elkaar
gehaald, schoon gemaakt en weer in
elkaar gepast. Je kon het roer namelijk
niet meer met de hand bedienen. Dat
moest met de electromotor gebeuren,
zo vast zat het. Reserveschipper Piet
Koopman heeft de motor uit elkaar
gehaald. Fluitend zat hij hele dagen in
de machinekamer tussen al die onder
delen. Ik begreep niet waarom hij floot
want het zag er vreselijk uit. Die motor is
nu echter weer prachtig."
„Alle oude machinisten van de TESO
zijn hier zowat aan boord geweest
zegt Visser. „Allemaal kijken naar die
bijna zestig jaar oude Deutz. Dan ston
den ze een tijdje te kijken en dan was het
altijd: jo, start hem eens even..." Visser
zegt dat onder de motor en vanachter
de kastjes voor duizenden guldens aan
reservemateriaal te voorschijn kwam.
Verroest en smerig, maar nog wel
bruikbaar. Dat was een zeer dankbare
vondst want onderdelen voor een der
gelijke oude motor zijn niet makkelijk
„Haar laatste reis met de vorige eigenaar, kwam de Elizabeth met
windkracht elf, af en toe twaalf, het Stortemelk binnen. Er werd een
ponton met materialen versleept. Dat dreunde eerst tegen de
achterkant van de Elizabeth, en daarna verloor ze haar sleep. Dat
ponton is toen ergens bij Pieterburen gevonden. De jongens die er
toen op voeren gaven nergens om. Waar zullen we heen?, vroegen ze
zich af als het weer écht te ruw was. Engeland of Frankrijk? Waar ze
het meest zin in hadden, dat deden ze dan. Dat verliezen van die sleep
in het Stortemelk heeft ze echter de das omgedaan. De Elizabeth
heeft daarna twee jaar in de haven van Harlingen gelegen. Daarna
kon ik het schip voor een zeer zacht prijsje kopen. Ik hoefde er zo
weinig voor te betalen dat ze bij de bank vroegen of er wel een bodem
:n zat."
Q 9
Aan het woord is Leo Visser uit de
Trompstraat 61 in Oudeschild. Sinds
I mei is hij de trotse eigenaar van het 230
ton zware en 29 meter lange schip
Elizabeth. Het is zijn bedoeling met het
jf schip vistochten op het wad te orga
niseren. Maar liefst dertig vissers kun
nen, zonder dat ze elkaar in de weg
zitten, op de Elizabeth hun hengeltje
uitgooien. Omdat het een nogal fors
schip is, gokt Visser vooral op groepen.
Personeelsuitjes van bedrijven, visclubs,
maar ook andere verenigingen die een
dagje gaan vissen, daar is zijn boot op
ingericht. Op zondag wordt er niet
evist. Dan vertrekt de Elizabeth om
zeven uur 's ochtends uit Oudeschild en
0zot koers naar Terschelling. Toeristen
die mee willen betalen vijftig gulden
voor een retour. „Dan verzorg ik een
ontbijtje en we bakken een visje aan
oord en als ze op Terschelling een fiets
willen hebben, dan zit dat bij de prijs
0 inbegrepen", zegt Leo Visser.
De Elizabeth heeft, voordat ze sport-
vissërsvaartuig en plezierboot tussen
Texel en Terschelling werd, een zeer
oewogen leven achter de rug. Het schip
werd in 1932 in het toen nog Duitse
Stettin gebouwd en deed dienst als ijs
breker op het Kieler kanaal, het schip
teette toen Wellmann, een naam die in
de romp werd geslagen en die nog
steeds onder de verf is te lezen. In de
boot werd een 33 ton zware Deutz
motor geplaatst die in 1927 werd ver
vaardigd. Die motor is de trots van
Visser. „In het najaar moeten we hem
weer helemaal terugbrengen in de oor
spronkelijke Deutz kleuren", zegt hij
tegen zijn zoon Erick. Tijdens de tochten
op zee staat Erick in de machinekamer.
Het is een prachtige oude motor, die
zelfs nadat het schip twee jaar had stil
gelegen in de haven van Harlingen on
middellijk weer startte. „Ik dacht eerst,
die motor uit 1927 daar zal ik maar een
beetje zuinig mee zijn. Maar dat hoeft
niet. Een medewerker van Deutz heeft
me verzekerd dat hij makkelijk nog eens
vijftig jaar loopt. 'Zulke motoren maken
we niet meer', zei die, 'anders zouden
we bij Deutz helemaal niets meer ver
kopen.' Die man heeft me ook gevraagd
of ze de motor mochten hebben voor
het machinemuseum van Deutz in Keu
len. Dan kon ik zo een nieuwe motor
krijgen. Dat heb ik dus niet gedaan. Dit
materiaal is perfect. Bij de scheepvaart
inspectie zeiden ze dat ook. 'Zo'n boot,
met zo'n motor die kun je van de
kerktoren afmieteren', zeiden ze. Is er
nog niks mee aan de hand."
IJsbreker
Doordat de Elizabeth als ijsbreker
Leo Visser aan het roer van zijn Elizabeth.