Veel „eigen kweek" op
vogeltentoonstelling
„WAT IK ZEGGEN WOU.."
Sluitingstijd geldt ook
voor kampeerkantine
Boek toont veranderd
gezicht van Oosterend
VERANDERD GEZICHT
1900-1981
Zon. maan en hoog water
Cursus voor buitenshuis
werkende en alleen
staande vrouwen
Texelaars
voor de
balie
Hoe Texels is
Texe/s landschap?
Verkeerslichten
moeten weer aan
Soosavond
Blijde Rijders
JANNA COUPERUS MEDEMA
Geslaagd
VRIJDAG
bekeken ^"^Smiddeg de tentoongestelde vogels ven „Op Eigen Wieken" eendaohtig. weren prijzen 'in 'verschillende
Vandaag (vrijdag) is de eerste dag
waarop de vogeltentoonstelling van
,,0p eigen wieken" in gebouw De Witte
Burcht te Den Burg is geopend. Het
aantal ingezonden vogels (270) doet niet
onder voor het aantal dat vorig jaar door
de leden van „Op eigen wieken" bijeen
werd gebracht en het spreekt vanzelf
dat het aantal variëteiten weer zeer
groot is. Opvallend is dat er dit jaar meer
postuurkanaries zijn dan vorig jaar. Bij
postuurkanaries wordt niet zozeer ge
keken naar de kleur als wel naar de vorm
van de vogel en er zijn in deze klasse een
aantal aardige varianten. Ook de kleur-
kanaries zijn goed vertegenwoordigd in
een eindeloos aantal geeltinten.
Woensdagmiddag waren de keurmees
ters nog druk bezig bij daglicht de best
gekleurde kanarie uit te zoeken voor de
prijsuitreiking op donderdagavond. Er
zijn dit jaar veel kleurkanaries in de kleur
„Duits-wit". Deze variëteit wordt nog
maar kort op Texel gekweekt, maar men
kon de van de overkant afkomstige
keurmeesters er goedkeurend over ho
ren mompelen.
Naast kanaries, parkieten, tijgervink-
BRIEVEN VAN LEZERS - BUITEN VERANTWOORDELIJKHEID VAN DE REDAKTIE
Heel vast had ik mij voorgenomen, na
mijn pensionering op geen enkele ma
nier meer mee te spelen in Texels
Ganzenbord. Maar de „Texelaar" van
17 november j.l. heeft me aan het
wankelen gebracht. „Zeker tien keer"
zou ik het verband tussen „nationaal
landschap" en „bestemmingsplan voor
het buitengebied" hebben ontkent (zij
het „waarschijnlijk" te goeder trouw")
en nu blijkt dit verband tóch te bestaan.
Uw Groen-Zwart medewerker stelt de
zaken wat erg eenvoudig en daardoor
niet helemaal juist. Hij schrijft: „De ge
meenteraad moest akkoord gaan met
het bestemmingsplan buitengebied
om het gevreesde nationale land
schapspark buiten de deur te houden."
Dat klopt niet helemaal. Want in feite
heeft het toenmalige college van B en W
betoogd:
1. Het is nodig, dat de gemeenteraad
zélf de belangen van agrarisch bedrijfs
leven recreatie en landschapsbescher
ming afweegt.
2. De raad dienst zélf aan te geven, op
welke manier schade voor agrariërs ver
goed moet worden;
3. Aldus bereikt de raad tevens, dat
Texel waarschijnlijk niet als „nationaal
landschap" wordt aangewezen; want
een algemene regel van goed bestuur is,
dat het rijk niet ingrijpt, wanneer de
gemeente het gestelde doel nastreeft of
al heeft bereikt.
De praktijk bevestigde, dat een ver
antwoorde voorstelling van zaken was
gegeven. Immers:
1Het plan buitengebied verkreeg de in
stemming van provincie en rijk;
2. In beginsel werd ook de schade
vergoedingsregeling met sympathie be
groet;
3. Het rijk bleek bereid, ook practisch.
financieel bij te dragen in de vergoeding
van agrarische schade, ofschoon Texel
nietals nationaal landschap is aanvaard.
Een bestemmingsplan is iets heel
anders dan een nationaal landschap. De
uitgangspunten behoeven ook niet de
zelfde te zijn. Maar natuurlijk kunnen rijk
en gemeente in dezelfde richting den
ken. Dit bleek voor het gebied Texel het
geval. Het is ook vandaag nog het
geval, blijkens uw verslag: de rijks
ambtenaren geven toe dat de regels
„helemaal overeenstemmen." Terecht
vragen nu de boeren: waarom dan tóch
die „status" en waarom rijksbemoeiing?
En waarom plotseling het dreigement
„geen geld, als Texel geen nationaal
landschap wordt?"
In Groen-Zwart lees ik, dat niet alle
betrokken rijksambtenaren „gelukkig"
zijn met deze „pressie". Als ambteloos
burger ben ik zo vrij te veronderstellen,
dat zij eigenlijk bedoelen: wij schamen
ons diep. Dat zou ik óók doen in hun
situatie.
Er zou nog heel wat te zeggen zijn;
maar dat ligt niet op mijn weg. Texel
heeft een nieuw gemeentebestuur dat
van wanten weet. Het zou mij verbazen
als het standpunt over „nationaal land
schap Texel" op zo simpele wijze
bepaald zou worden als uw Groen-
Zwart medewerker verwacht. Maar wie
ben ik?
Toch nog één opmerking, voordat ik
mij opnieuw uit de discussie terugtrek.
Die opmerking betreft de gronden in de
polder „Eendracht". Wie beweert, dat
de gemeente Texel vooral op de hoogte
is geweest van de aankoopplannen van
het rijk, moet lijden aan een betreu
renswaardige geheugenstoornis. Zo
iemand zou óók gemakkelijk kunnen
vergeten, dat een agrarisch gebied niet
genoeg heeft aan (a) bekwame boeren,
(b) een ruilverkaveling en (c) een zuivel
industrie die nieuwe wegen durft te
zoeken (getuige de kaasjes). Om blij
vend te kunnen voldoen aan de eisen
van de tijd, heeft zo'n gebied bovendien
nodig: (d) een toereikende oppervlakte.
Knabbelende rotganzen zijn soms ver
velend; maar knabbelende grondaanko-
pers zouden wel eens levensgevaarlijk
kunnen zijn. Graag wens ik Texel sterkte
toel Met vriendelijke groet;
W.H. Sprenger,
Gorssel,
Al jaren zijn op het kruispunt Schil-
derend-Emmalaan-Bernhardlaan de
verkeerslichten buiten werking. Ze ge
ven alleen het bekende „neutrale"
knippersignaal. Het wordt tijd dat die
dingen weer worden ingeschakeld.
Waar hebben we ze anders voor? Dat
het nodig is mag blijken uit het feit dat
op dit punt herhaaldelijk aanrijdingen
plaatsvinden, meestal als automobilis
ten die uit de Emmalaan komen, het
verkeer dat van rechts van het Schil
derend komt te laat opmerken. Vooral
bij slecht weer en als voor de Auto
centrale veel wagens staan, is dat het
geval. Het is daarom goed dat de auto
mobilisten tot stoppen worden verplicht
door het verkeerslicht. Onlangs ben ik
op dit kruispunt aangereden en onder
vind daarvan nog de nadelige gevol
gen. Een dezer dagen was het wéér
bijna raak. Uit gesprekken met mensen
blijkt dat ik lang de enige niet ben met
dergelijke ervaringen. Moeten er eerst
doden vallen? Toen ik over dit onder
werp sprak met iemand van de politie,
werd mij aangeraden, het bewijs te
leveren dat op het kruispunt herhaal
delijk aanrijdingen of bijna-aanrijdingen
gebeuren, alleen dan is er een kans dat
de lichten weer in werking komen.
Vandaar deze oproep: slachtoffers en
bijna-slachtoffers, medlt u bij de politie!
Narda Pool-Dros,
Den Burg.
jes en de andere „gewone" vogel
soorten die je op een dergelijke vogel
tentoonstelling kunt zien zijn dit jaar ook
wat bijzondere soorten van eigen kweek
te bewonderen. De prachtig gekleurde
Japanse Nachtegalen van Jaap daalder
bijvoorbeeld. Of de felrode vuurvinken
van de heer Van Dorp. Het kweken van
deze vuurvinken is erg moeilijk omdat je
ze met levend voer in leven moet
houden als ze pas uit het ei zijn.
Andere bijzondere vogels zijn achopo-
nissen (een soort parkieten) van B.
Bakker en de prachtige witte rijstvogels
van Bert Koning. Bij de toekenning van
de prijzen wordt gewerkt in drie klassen:
tropische vogels, kanaries en parkieten.
Daarnaast zijn er allerlei prijzen per
variëteit zodat er in totaal twaalf cate-
goriën zijn waarin prijzen worden uit
gereikt. De feestelijke prijsuitreiking
vond gisteravond plaats. Bij het beoor
delen van de vogels is een afdeling voor
vogels van eigen kweek en voor ge
kochte vogels. Vogels van eigen kweek
zijn geringd. Ruim driekwart van alle
tentoongestelde vogels is van eigen
kweek.
Een apart hoekje op de tentoon
stelling wordt ingenomen door de vo
gels van de jeugdleden. De zeven
jeugdleden hebben ongeveer 25 vogels
van verschillende pluimage ingestuurd.
Voor de jeugd is er een aparte prijs. Het
is de dertiende keer dat „Óp eigen
wieken" een dergelijke wedstrijd en
tentoonstelling houdt, maar voor het
eerst is er nu een zogenaamde Derby-
prijs. Een kweker die zijn eigen vogels
ringt heeft daarvoor ringetjes die van 1
tot en met 25 zijn genummerd. Nadat
alle vogels op de tentoonstelling waren
gebracht is een nummer getrokken en
alle vogels met dat specifieke nummer
aan hun poot dingen meer naar de
Derby-prijs. Ze worden nogmaals beke
ken en de beste vogel met het juiste
nummer krijgt de prijs.
De tentoonstelling in de Witte Burcht
is vandaag (vrijdag) en zaterdag ge
opend van tien uut 's ochtends tot tien
uur 's avonds. Op zondag kan men er
van tien tot vijf terecht. De keur
meesters die de prijzen voor de ver
schillende vogels hebben toegekend zijn
de heer Huisman (kanaries) uit Ursum,
de heer Suichies (kanaries) uit Leeu
warden, de heer Van Dijk (tropische vo
gels en parkieten) uit Harlingen en de
heer Bot uit Medemblik voor dezelfde
categorie.
In de hal van de St. Jozefschool
houden „De Blijde Rijders" zaterdag
hun eerste soosavond van dit seizoen.
Start 20.15 uur. De heer Arensman zal
om 21.00 uur videobeelden laten zien
van de „Rit van de nostalgie 1981".
Later wordt een film vertoond over het
tweede concours hippique te De Koog.
Donateurs en leden, evenals gastkoet-
siers zijn van harte welkom.
De zon komt 1 december op om 8.25
uur en gaat onder om 16.32 uur.
Maan: 4 dec. N.M., 11 dec. V.M.
Hoog water ter rede van Oudeschild:
Vrijdag 27 nov.
Zaterdag 28 nov.
Zondag 29 nov.
Maandag 30 nov.
Dinsdag 1 dec.
Woensdag 2 dec.
Donderdag 3 dec.
Vrijdag 4 dec.
Zaterdag 5 dec.
Aan het strand is het
uur eerder hoog water.
8.54 en 21.04
9.24 en 21.40
9.58 en 22.11
10.23 en 22.34
10.30 en 22.53
10.34 en 23.22
11.05en
0.09 en 11.50
1.13 en 12.57
ongeveer een
Dat geldt ook voor andere plekjes in
Oosterend en Oost zoals de Vliestraat,
Peperstraat, Ankerstraat, Oranjestraat,
Kerkstraat, Oesterstraat en het Kerk
plein. Anderzijds is Oosterend niet zo
erg veranderd, dat het nu totaal on
herkenbaar is. En dat maakt „Ooster
end, veranderd gezicht 1900-1981" juist
tot zo'n boeiend boekje. Wie de foto's
zorgvuldig bestudeert vindt honderd en
één kleine veranderingen. Huisjes die
gebouwd zijn, hekken die er bijgekomen
zijn, of zoiets subtiels als de wijzerplaten
op de kerkklok die er opeens waren.
Uiteraard geldt dit alleen voor het oude
Oosterend, want de nieuwbouw rond de
Mulderstraat is op de oude foto's niets
meer dan een schapenweide.
Bij de oude foto's die Janna Coupe-
rus-Medema, die overigens nog steeds
in Oosterend woont, van dorpsgenoten
kreeg zijn ook klassefoto's en vereni
gingsfoto's. In haar voorwoord schrijft
ze dat het maken van teksten vooral bij
deze foto's niet makkelijk was. Soms
was het niet mogelijk te achterhalen wie
erop staat. Deze menselijke foto's tus
sen de verschillende straatgezichten
maken met boek extra interessant.
Herkennen
Janna Couperus-Medema heeft voor
mensen uit Oosterend een ongetwijfeld
interessant document samengesteld.
Voor andere Texelaars en toeristen zal
haar boek echter minder belangrijk zijn.
Zij zullen meer geïnteresseerd zijn in
oude foto's van geheel Texel en daarom
kon een boekje met oude foto's van heel
Texel zoals dat onlangs werd geredi
geerd door Maarten Stoepker ook in een
veel grotere oplage worden gemaakt.
Wegens de beperkte oplage van het
boek over Oosterend is het veel duur-
Volgend jaar worden voor buitenshuis
werkende alleenstaande vrouwen in
Noordholland in de leeftijd van onge
veer 45-55 jaar cursussen gehouden,
waarop ook door Texelse gegadigden
kart worden ingetekend. De cursussen
worden gehouden van 10 tot 14 mei in
de Volkshogeschool in Bergen, van 18
tot 20 oktober en van 15 tot 17
november in „De Haaf" in Bergen en
„Dijk en Duin" in Hoorn. In die periode
verblijven de cursisten in de genoemde
volkshogescholen, zodat dus niet dage
lijks heen en weer hoeft te worden ge
reisd. Gespreksonderwerpen zijn onder
meer: Hoe kunt u én 8 uur per dag
werken én uw eigen huishouden doen
en er voor zorgen dat u tijd en energie
overhoudt voor andere dingen; In hoe
verre houden de werkomstandigheden
rekening met uw speciale positie en wat
zou er aan verbeterd kunnen worden;
Hoe kies je belangrijke contacten, hoé
behoud je ze? Hoe is uw ervaring met
een samenleving waarin veel waarde
wordt gehecht aan het gezin. Gehoopt
wordt de kosten van de cursus voor de
deelnemers te kunnen beperken tot
'25,— eigen reiskosten) door een
emancipatie-subsidie. Informatie is te
verkrijgen bij het bureau culturele zaken
ten raadhuize, terwijl folders met opge-
opgaveformulier besteld kunnen wor
den bij het „Project Pension in zicht
Noordholland", West-Indisch Huis, He-
renmarkt 81, 1013 EC Amsterdam tel
020-252167.
Lia Barhorst en John Kleinveld zijn
geslaagd voor douane-assistent A. Lia
is werkzaam in het Botlekgebied en
John in de Rotterdamse Waalhaven.
Maurice Marinus slaagde voor het
praktijkdiploma typen eerste klas.
Een 34-jarige Texelaar moest zich dinsdagochtend voor de kan
tonrechter in Den Helder verantwoorden wegens het aan zijn laars
lappen van de in de Texelse Algemene Politieverordening geregelde
sluitingstijden voor horecabedrijven. De man is exploitant van een
kantine van een kampeerterrein en op 3 mei bleek er om drie uur 's
nachts nog drank te worden verkocht. De kantine had echter om twee
uur al gesloten horen te zijn. Voor het kantongerecht gaf de man de
overtreding toe.
„Toen de politie bij u binnen kwam,
zagen ze daar vijf personen achter een
consumptie zitten. U verklaarde te
weten dat het bedrijf om twee uur dient
te sluiten", las kantonrechter Mr.
Wouterse uit het proces verbaal. De
rechter zei verder dat de verdachte
verklaard had dat hij alleen maar langer
open bleef voor gasten van de camping.
Een soort opvang voor met name jonge
mensen die na tweëen uit de café's in
Den Burg en De Koog komen. Niet-
camping gasten die na sluitingstijd nog
een borrel denken te kunnen drinken in
de kantine, worden niet toegelaten.
Ter zitting verklaarde de verdachte
nog steeds achter zijn destijds gedane
beweringen te staan. „Toen de politie
binnenkwam zaten drie man personeel
en één klant aan de bar. Ik ben de
volgende dag naar het politiebureau ge
weest om daar de zaak te bepraten. Ik
werk al tien jaar op deze wijze en er
waren nooit problemen", zei hij, „Na
tweëen werk ik zuiver met gasten.
Alleen maar mensen die in het cam-
pingregister staan komen erin. Ik dacht
dat ik net als de bar van een hotel of een
motel het recht heb de kantine langer
open te houden voor mensen die op
mijn kampeerterrein overnachten. Ik
was me er niet van bewust een over
treding te begaan", aldus de kantine
exploitant. Hij deelde verder mee dat
een kantine van een kampeerterrein een
speciale functie heeft. „Mijn camping is
rustig en ik wil dat zo houden. We doen
veel aan recreatie en hebben daarvoor
een professionele kracht. Het gebeurt
nogal eens dat er 's avonds bosspelen
worden georganiseerd. Een goede
dropping kun je pas houden als het
donker is. Als er veel mensen zijn die
meedoen vertrekt de laatste ploeg pas
om half twaalf. Het is dan goed mogelijk
dat ze pas om twee uur 's nachts weer
terugkomen en als ze verdwalen kan
het nog wel later worden. In de kantine
worden ze dan opgewacht met soep",
aldus de exploitant. Hij verklaarde ver
der nooit met het gemeentebestuur over
deze werkwijze te hebben gepraat om
dat er nooit problemen waren.
Tapperij
Dat op de betreffende camping inder
daad nooit problemen zijn, beaamde
officier van justitie mr. Jansen in zijn re
quisitoir. Hij stelde vast dat het kam
peerterrein goed bekend staat. Volgens
artikel 23 van de politieverordening is de
betreffende kantine echter een „tappe
rij" en deze dient tussen twee en zes uur
's ochtends gesloten te zijn. „Om drie
uur zat er bij u nog iemand die er niet
mocht zitten en dus is er terecht proces
verbaal opgemaakt", zei de officier. „Ik
twijfel niet aan de maatschappelijke
functie van uw kantine, maar u moet het
anders plannen." Hij hield rekening met
de door de verdachte naar voren ge
brachte argumenten en eiste een boete
van veertig gulden.
De rechter vond dit een alleszins
redelijke eis en vonniste conform. Hij
gaf de kantine-exploitant het advies
contact op te nemen met het college
van burgemeester en wethouders om
mogelijk langer openblijven voor cam-
pinggasten te bepraten. „Als ik kijk naar
het verleden, dan worden dit soort
dingen op Texel in alle redelijkheid ge
regeld", voegde de officier van justitie
daaraan toe.
27 NOVEMBER 1981
Janna Couperus-Medema heeft een boek samengesteld met foto's
van haar geboorteplaats Oosterend. Er staan foto's in van zowel het
begin van deze eeuw, als opnamen die dit jaar zijn gemaakt. Omdat de
nieuwe foto's zijn gemaakt vanuit hetzelfde standpunt als de oude,
krijgt de lezer een goed beeld van wat er in Oosterend allemaal is
veranderd. Soms is dat een beetje schokkend, temeer daar Oosterend
algemeen wordt beschouwd als het dorp waar alles in authentieke stijl
bewaard is gebleven, zodat het als beschermd dorpsgezicht werd
aangewezen. Wie bijvoorbeeld de verschillende foto's van de Oester-
straat vergelijkt, ziet dat daar in de loop der jaren nogal wat is
veranderd. Waar vroeger het huis van Jan Mantje stond, is nu een
restaurant gevestigd, en zo zijn er meer panden die verdwenen of die
een heel andere bestemming kregen.
der. Voor 48 grote bladzijden foto's en
teksten betaalt men /23.90 en dat is
voor een dergelijke eenvoudige uitvoe
ring niet zo weinig.
Voor oudere Oosterenders zal het
boek van Janna Couperus ongetwijfeld
het meest interessant zijn. Ze zullen
herkennen hoe het vroeger in hun dorp
was en bekenden of misschien zelfs
zichzelf herkennen in de oude klasse
foto's. Maar ook jongere Oosterenders
zullen het interessant vinden te zien hoe
hun dorp er vroeger uitzag. De oude
foto's geven dat verleden haarfijn weer.
De foto's in het boek zijn onder meer
gemaakt door Wim Bakker, Piet Bake-
laar, A. Brans en S. Kikkert. Voor de
foto's die in 1981 zijn gemaakt tekent
Nic. G. Koens. Het boek is uitgegeven
door uitgeverij Technipress b.v. in
Groningen.
