den vuilen
Twee vorstinnen en
een vorst
a i *\t\n i tmwc*
Datsun toernooi
in Sporthal
Nieuwjaarsbegroeting
in De Schakel
Wijziging lesrooster G.V.T.
Zon. maan en hoog water
VERVOLG VAN PAG. 7
Verborgen
dichtkunst
op Texel
„WAT IK ZEGGEN WOU."
Nationaal Landschap
Eilandcompetitie
volleybal
Nagekomen
tussenstanden
voetbal
Nieuwjaarsrit
M.A.B.-club
Geen vuurwerk bij
En Passant
Damclub Texel
DONDERDAG 31 DECEMBER 1981
TEXELSE COURANT
PAGINA 9
waar de boot bleef. Om ongeveer acht
uur gingen de schipbreukelingen in een
eigen sloep van boord en toen is Bakker
zelf naar de reddingboot gegaan waar
de redders werden aangetroffen en is hij
behulpzaam geweest om de boot uit de
„tent" op het strand te zetten. Om
negen uur was de boot op de plek des
onheils.
Miendgronden
Ook C. Maas, „doende een boeren
bedrijf en arbeider, wonende op de pro
vinciale Miendgronden nabij De Koog,
werd gehoord. Hij verklaarde T. Kunst
te hebben gewaarschuwd maar deze
had geantwoord: „Wij moeten den dag
afwachten, eer kan ik er niets aan
doen." Vervolgens gingen Kunst en
Maas het gestrande schip ook even
bekijkenlblijkbaar op veilige afstand
van de heer Bok) waarna „zij nog
eenige woorden over hetzelfden met
elkander hadden getwist" en toen van
elkander waren gescheiden." Deze ver
klaring geeft meteen aan waarom het
twee uur duurde voordat Kunst door
drongen was van de boodschap: er is
gediscussieerd en het schip is op af
stand bekeken. Twee andere lieden die
op het strand vertoefden; Zacharias
Schoenmaker en Jacob Krijnen, „wo
nende bij de Miendgronden Everste-
koog" verklaren hetzelfde als Bakker en
Maas voor zover ze dat konden waar
nemen.
Horlogie
Teunis Kust veronderstelt in zijn
verklaring dat om half vijf het bericht
kwam dat een schip was gestrand. Hij
kan geen exacte tijd noemen omdat
niemand een uurwerk bij zich had.
„Waar zij bepaaldelijk hare gedachte
hadden gewisseld omtrent den tijd van
dat ogenblik. Hoe laat of zoude zijn
omdat geen hunner een horlogie bij zich
had" aldus de getuigenverklaring van
Kunst die ook verklaarde dat hij na het
bekijken van het schip terstond naar
Den Hoorn was gegaan om de directeur
van de reddingboot en de roeiers te
alarmeren. Met het aanbreken van de
dageraad bereikte Kunst, volgens zeg
gen, het dorp. Kunst schatte de voet
tocht naar Den Hoorn op anderhalf uur.
Uiteraard moesten de redders toen nog
naar de reddingboot wat weer anderhalf
uur reizen betekende. Kunst onderte
kende als enige zijn verklaring niet.
Misschien een slecht geweten?
Traagheid
Bok haalt aan het einde van zijn
verontwaardiging weer de redding uit
1840 aan. „Immers heeft de heere
Gouverneur zich in die (1840) tijd bij mijn
rappport onwillekeurig verwonderd over
de niet genoegzame spoed der redding
boot? Welnu het ware mij ligter geweest
reeds toen de ware oorzaak bekend te
maken, een oogenblik zelf was dit mijn
plan doch de bedenking dat ik ambts
halve niets met de reddingboot te
maken had, dat de oude Kunst bij het
minste nadenken over de verschrikkelij
ke gevolgen zijner traagheid, reeds zo
onkundig, wel moest lijden, dat ik
eigenlijk niet geroepen werd zijn aan
klager te zijn, zie dit alles deed mij
toen liever zwijgen." Kunst krijgt dus de
schuld van de mislukte redding en is
volgens de notaris de schrijver van de
brief in „Hydra". Mr. Bok verzoekt de
Staatsraad Gouverneur om Kunst zijn
baantje als opzichter van de redding
boot af te nemen.
Vete
Waarschijnlijk is er sprake geweest
van een flinke vete tussen die twee over
de stranding in 1840 of over zaken van
heel andere aard. Het kan ook zijn dat
Kunst inderdaad „aartslui" was en
anderen dat hebben aangegrepen om
Bok in een kwaad daglicht te stellen of
de opzichter van de boot heeft mis
schien zoveel wrevel tegen zijn supe
rieuren gehad dat hij kost wat kost niet
„echt" wilde meewerken. Dit lijkt ech
ter allemaal minder waarschijnlijk. Vast
staat dat de voettocht naar Den Hoorn,
het wekken van de bemanning, en de
terugtocht heel wat uurtjes gekost
moeten hebben. Dat kan Kunst dus niet
verweten worden. Meer onduidelijkheid
is er over het tijdstip van alarmeren en
het feit dat Kunst nog naar het strand
trok om het gestrande schip te bekijken.
Maar ook is het vreemd dat Bok junior
niet te paard de bemanning ging alar
meren. We zullen nooit weten wat
precies oorzaak van de noodlottige ver
drinking van tien schepelingen is ge
weest en of Kunst inderdaad ontslagen
is. Dat de wrijvingen toen zijn opgelost
valt te betwijfelen want in 1850 schrijft
de zaakwaarnemer van de dienst do
meinen (zijn naam is onleesbaar) aan de
burgemeester dat het op Texel toch
maar droevig gesteld is met het redden
van drenkelingen.
Rooflust
„Tijdens mijn verblijf op het eiland
ben ik door onderscheidenen personen
geïnformeerd, dat de daarbestaande
misbruiken bij het stranden van schepen
aan het onmenschelijke grenzen. In
plaats van spoedige hulp ziet men met
verlangen het oogenblik tegemoet
waarop het schip vergaat en de be
manning verdrinkt, om bij de stranding
van het schip aan rooflust te kunnen
voldoen." Wellicht had de zaakwaar
nemer gelijk want het was in die tijd
vaak zo dat mensen liever een lading
redden dan mensen. Daarin bestond,
denken wij, niet zoveel verschil tussen
hoge en lagere milieus, ledereen trok
per slot van rekening naar het strand om
te kijken of „er nog niets gebeurt mogt
zijn." Alleen „jammer" dat in 1849
iemand dat „wereldkundig" ging ma
ken.
Op Texel wordt relatief veel gedicht.
Dat blijkt (weer) uit het boekje „Ver
borgen dichtkunst in Noordholland"
uitgegeven door de Culturele Raad
Noordholland waarin vijf Texelse
poëzie-enthousiasten iets van hun werk
laten zien. De bedoeling van het boekje
is om een groter publiek kennis te laten
maken met deze zogenaamde „zon
dagsdichters."
Begin dit jaar werden amateur-dich
ters die nog nooit iets hadden gepu
bliceerd en ouder waren van 21 jaar
uitgenodigd werk in te sturen naar een
werkgroep van de Culturele Raad. Deze
werkgroep heeft een keuze gemaakt uit
de 300 inzendingen wat met een maxi
mum van drie gedichten per inzender
neerkwam op 1000 gedichten.
De keuzemakers noemen de gepu
bliceerde poëzie vrijetijdsbesteding en
daarom zijn de gedichten niet getoetst
aan literaire normen. De enige doelstel
ling is om mogelijk verborgen talenten
aan het licht te brengen en het oordeel
daarover aan het publiek over te laten.
De Texelse zondagsdichters zijn goed
vertegenwoordigd met vijf gedichten
van de vijftig. Het aanbod in het boekje
is ook van de Texelaars zeer ver
schillend, maar dat geeft juist een aardig
beeld van de verschillende niveaus en
inzichten. De Texelse verzen zijn over
wegend serieus van toon en in het geval
van Marie Dros-Eelman uit Oosterend
speels in melancholie. Deze bejaarde
dichteres heeft plaatselijk al enige faam
met haar natuurgedichten waarvan in
het boekje „Lente" is afgedrukt:
„Vogelbekje/ ach, hoe kwek je;/ wat
een keeltje/ ach, het streelt je/ in de
vroege morgenstond/ zingt ge nu uw
meigezangen?/ ze bleven in mijn ziele
hangen, tot 'k verstond/ uw tale, uwe
liefde/ en uw blijdschap wijd in 't rond!
0, gij heerlijk Scheppingswonder,/
dat een juweeltje/ van een keeltje/
mensenharten vond!"
Verder is werk opgenomen van Swa
mi Manglam (Alex Verburg) b Oude-
schild Hendriek Heijboer uit Den Burg
en mevrouw S. D. Zimmerman-Escher
uit De Koog.
M. D. Kuyper uit Oosterend komt in
het boekje aan het woord met een sterk
beeldend gedicht dat de oorsprong en
de twijfels van zondagsdichters weer
geeft en kan dienen als leidraad bij het
lezen van het afwisselende „Verborgen
dichtkunst in Noordholland." Het ge
dicht van Kuyper is getiteld „Dichter en
boer?" „Ik ben m'n dichtsels aan het
brouwen/ in een alledaagse sleur/ van
melken, kruien, pakken sjouwen/ en
uitzien op een open deur// Ik ben
dichter die kunstmest strooit/ onder
Gods aangezicht/ het land bewerkt,
maait en hooit/ en broedt op een ge
dicht// Was ook niet Hubert Pooteen
boer en schrijver van gedichten,/ die
schreef in al z'n aardse nood,/ de
wereld heeft twee aangezichten.// Zal
ikzelf door het leven gaanals iemand
met twee aangezichten,/ of kan zoiets
niet echt bestaan/ een boer mèt vee èn
z'n gedichten?"
Het bundeltje dat ter ere van het
25-jarig bestaan van de Culturele Raad
wordt uitgegeven kost een tientje en is
verkrijgbaar in de boekhandel.
In De Schakel naast de Hervormde
kerk wordt op nieuwjaarsdag een
„Nieuwjaarsbegroeting" gehouden,
een bijeenkomst voor iedereen die de
eerste januari op gezellige wijze wil
doorbrengen. Begonnen wordt om
10.30 uur. Na de verwelkoming wordt
koffie gedronken, gevolgd door een
broodmaaltijd, leder is hierbij welkom.
Verwacht wordt dat de deelnemers in
natura bijdragen in de kosten van de
bijeenkomst, dus door het meebrengen
van een brood, beleg, koffie, suiker,
boter, etc. Voor meer informatie kan
men 02220-3584 bellen.
8RIVIN <rnn UZtRS -8UTLN VE/UWTWOOROtUAKtiO \AN OC RtO«XI4
De redactie van de Texelse Courant
suggereert in haar commentaar in de
krant van 24 december dat het alleen de
agrariërs zijn die het nationaal landschap
met kracht van de hand wijzen. Met
grote stelligheid durf ik te beweren dat
in veel bredere lagen van de bevolking
afkeer van de bemoei- en bedilzucht van
de overheid leeft. Om met de woorden*
van Landdrost Ham Lammers, lid van de
Raad van Advies voor de Ruimtelijke
Ordening (RARO) te spreken, als hij het
heeft over structuurschema's en PKB's:
„Het word je gewoon bang te moede.
Hier is sprake van een praktisch mate
loze, tomeloze regelzucht. Het is ook
overschatting van de mogelijkheden van
wat de Centrale Overheid allemaal kan,
laat staan mag doen."
N. C. Barendregt.
WD-fractie.
Citaat uit artikel „Ruimtelijke ordening
bezwijkt aan overdaad" uit NRC Han
delsblad van 22 december 1981.
„Twee vorstinnen en een vorst" is
gebaseerd op de boeken „Mijn tante
Coletta" en „Twee vorstinnen en een
vorst", van R. J. Peskens, alias Geert
van Oorschot. Het zijn vaak grappige
maar vooral ontroerende jeugdherinne
ringen die teruggaan tot in het begin van
onze eeuw. Regisseur Otto Jongerius
heeft uit die boeken een tweeledig film
verhaal opgebouwd rond drie persona
ges, een jongen in de puber-tijd, zijn
moeder en zijn tante. De door Kitty
Courbouis boeiend gespeelde moeder is
een haai-baai, maar wel één om lief te
hebben, die vanuit de armoe het on
recht bestrijdt met haar vuisten; de meer
wulpse tante, „draait met d'r kont"
zoals de familie haar een lichtzinnige rol
toedicht. De jongen heeft met beide
vrouwen in zijn leven een relatie, met
zijn moeder vooral doordat zij kom
panen zijn in de klassenstrijd, met de
mooie tante (Linda van Dijk) omdat zij in
hem erotiek en liefte tot ontwaken
brengt. Aan de manier waarop de
jongen Levien (Eric Clerckx) door Tante
Coleta in de seksualiteit wordt ingewijd
heeft Otto Jongerius een aantal prach
tige scenes die gaaf een roerend over
komen. Verder zijn nog te zien Jan
Decleir, Max Croiset, Rijk de Gooyer en
Helmert Woudenberg. „Twee vorstin
nen en een vorst" is te zien van zaterdag
tot en met dinsdag. Toegang alle leef
tijden.
Een schip in nood en de redders op het strand. Aquarel van G. v.d. Pais luit Redders aan de riemen).
De zaalvoetbalclubs benutten de win
terstop ten volle om toernooien te orga
niseren. Na het Gamma- en het juni-
orentoernooi staat zaterdag 2 januari
een toernooi van Datsun op het pro
gramma. Van negen tot half acht spelen
in de sporthal twaalf teams, die zijn
opgesplitst in een veteranen- en het
senioren poule. Naast de vier Dtasun
teams spelen om de Datsun beker: het
Nederlands dovenselectie team, FC Ci
tadel, Blauw-Blauw, Gamma en ZDH.
Bij de veteranen spelen Datsun 4, Texel
veteraenen. Kikkert Topido 2 en Gamma
4.
De organisatoren verwachten zater
dag vooral goed voetbal van het Doven-
team en FC Citadel uit Den Helder (met
SV Texel trainer Gerrit Asselman in de
gelederen) dat op dit moment een kop
positie in de Helderse hoofdklasse in
neemt. Blauw-Blauw uit Enschede is
minder bekend en zal zich op Texel nog
moeten bewijzen. Het spelpeil van de
Datsunteams en Gamma is genoegzaam
bekend en het tweede en derde team
van Datsun moeten in staat worden
geacht het de „toppers" uitermate
moeilijk te maken. In een aparte poule
spelen de veteranen en dat blijft dit jaar
uitsluitend een Texelse aangelegenheid.
Programma:
9.00-9.25 u. Datsun 4-Gamma 4
9.28-9.53 u. Datsun 1-Datsun 3
9.56-10.21 u. Gamma 1-Datsun 2
10.24-10.49 u. Datsun 4-Texel
10.52-11.17 u. Datsun 1-FC Citadel
11.20-11.45 u. Gamma 1-ZDH
11.47-12.13 u. Texel-KSMT
12.16-12.41 u. FC Citadel-Blauw-blauw
12.44-13.09 u.
13'12-13.37 u.
13.40-14.05 u.
14.08-
14.36-
15.04-
15.32-
16.00-
16.27-
16.56-
17.24-
17.52-
18.20-
18.48-
14.33 u.
15.01 u.
15.29 u.
15.57 u
16.25 u
16.53 u.
17.21 u.
17.49 u.
18.17 u.
18.45 u
19.13 u.
19.05 u. Boetiek 22-Versluis
19.45 u. RSG 1-Teso
20.25 u. Rog-Bravura
21.05 u. TBK-Smash 3
21.45 u. RSG 2-Opduin
22.25 u. Memo-TBK
Westerlaken
Boetiek 22
RSG 1
Rog
Smash 3
RSG 2
ZDH. Ned. Doven sel.
Gamma 2-KSMT
Datsun 3-Blauw-blauw
Datsun 2-Ned.Doven sel
Gamma 4-Texel
Datsun 3-FC Citadel
Datsun 2-ZDH
Datsun 4-KSMT
Datsun-Baluw-blauw
Gamma 1-Ned.Doven sel
1e kruisfinale
2e kruisfinale
finale 3e, 4e plaats
finale
De volgende teams hebben zich ge
plaatst voor de tweede ronde van de
beker. De ronde wordt gespeeld op 6
februari.
Mannen: de Rog, Doordouwers, Ge
meente, Cors Polis, Bravura, Wester
laken, Time Out, Hema, DGM, Van
Wijngaarden, 12 Balcken, Teso, Amro,
Molenkoog, Question, Reisburo, Brem-
akker, Opduin.
Vrouwen: Goënga 2, Antiekhuisje,
Verfbus, Smash 2, Graaf spuiterij, Vo-
poda SRV, First Lady, Rabo, Hema,
Garage Kikkert, Garage Dros, S.M.
Mets, Grooten Slock, Question, Molen
koog, Cafeetje, Koffieshop en Skil.
Programma 5 januari
Veld A mannen:
18.30 u. Westerlaken-Cors Polis Versluis
Veld B vrouwen en mannen:
18.30 u. Antiekhuisje-Frans Zegel CVI
19.05 u. CVI-Smash 2 Antiekhuisje
19.45 u. Skil-Strends End Smash 2
20.25 u. Amro-Gemeente Time out
21.05 u. Time out-Doordouwers Amro
21.45 uQuestion-Koel serveren PEN
22.25 u. PEN-Pado Question
Veld C vrouwen:
18.30 u. WGD-Vopoda Memo
19.45 u. Gar. Dros-Verfbus Goënga 1
20.25 u. Jailteam-Goënga 1 Gar. Dros
21.05 u. First Lady-Rabo Jailteam
21.45 u. Mets-Goënga 2 Rabo
22.25 u. Poco Loco-Question Goënga 2
Standen bijgewerkt tot op heden.
Afdeling Noordholland
Reserve vijfde klasse A:
JVC 5
8
13
41-18
Helder 7
8
12
34-11
Watervogels 5
8
11
23-16
De Koog 2
10
11
42-19
Watervogels 8
S
9
21-8
Wiron 5
8
9
23-24
Zeemacht 5
8
8
23-24
WGW 8
8
6
18-37
Flevo 5
7
5
10-17
BKC 5
9
3
24-37
ZAP 7
9
1
15-63
Reserve vijfde klasse B:
WGW 9
7
14
32- 7
Texel 5
7
12
41-11
ZAP 8
7
9
19-15
Oudesluis3
8
9
29-19
BKC 6
7
7
26-14
HRC 8
9
7
15-25
Watervogels 6
7
6
14-19
JVC 6
7
6
14-19
Petten 4
7
4
9-25
Wiron 6
8
9
6-51
Met ingang van maandag 4 januari
1982 zal het lesrooster van de gym
nastiekvereniging Texel gewijzigd wor
den. Alle lessen, ook die van de kleuters
worden in de Beatrixzaal gegeven.
Maandag:
16.00-17.00 u. meisjes en jongens 6 jr.
17.00-18.00 u. meisjes 8 jr.
18.00-18.00 u. meisjes 10 jr.
19.00-20.00 u. meisjes 12 en 13 jr.
20.00-21.00 u. meisjes v.a. 14 jr.
21.00-22.00 u. dames (35-50 jr.)
Dinsdag
16.00-17.00 u. meisjes en jongens 7 jr.
17.00-18.00 u. meisjes 9 jr.
18.00-19.00 u. meisjes 11 jr.
19.00-20.00 u. meisjes extra training A
20.00-21.00 u. dames (v.a. ±40 jr.)
21.00-22.00 u. volksdansen
Woensdag
14.00-15.00 u. kleuters 4 jr.
15.00-16.00 u. kleuters 5 jr.
16.00-17.00 u. meisjes E.T. C
17.00-18.00 u. meisjes E.T. C
18.00-30.00 u. meisjes E.T. A
21.00-22.00 u. dames 20-30 jr.
Donderdag
16.00-17.00 u. jongens E.T.
17.00-18.30 u. meisjes E.T. C
Zaterdagavond houdt de Motor-,
Auto- en Bromfietsclub Texel de nieuw
jaarsrit. Deze rit is de laatste die meetelt
voor het kampioenschap 1981. Men kan
vanaf 19.30 uur inschrijven in de werk
plaats van de fa. Schoenmaker op het
Wezenland te Den Burg. Er wordt vanaf
20.00 uur gestart.
Het inschrijfgeld per voertuig is voor
leden f 5, en voor niet-leden 77,50. De
rituitzetters Bert Segerink en Dirk Wes
terlaken hebben onderweg een pauze
ingelast. Het is de bedoeling dat dan een
quiz-formulier wordt ingevuld met actu
ele vragen over het eiland Texel. Bij de
start zijn reglementen verkrijgbaar. De
gemiddelde snelheid voor deze rit is 30
kilometer per uur.
18.30-20.00 u. meisjes E.T. B
20.00-21.00 u. meisjes E.T. A
21.00-22.00 u. dames 25-35 jr.
Vrijdag
16.00-17.00 u. jongens E.T.
17.00-18.00 u. jongens 8-9 jr.
18.00-19.00 u. jongens 10-11-12 jr.
19.00-20.00 u. jongens 12-15 jr.
20.00-21.00 u. open springuur
21.00-22.00 u. heren v.a. 15 jr.
Per 1 januari 1982 zullen de lessen
worden gegeven door mej. M. Hof
meester. Zij is als leidster benoemd bij
de G.V. Texel. Zij komt uit de turnerij,
heeft zelf aan keurturnen gedaan en
heeft als opleiding Academie voor licha
melijke opvoeding.
Op de laatste clubavond van 1981
hielden „de gevestigde machten" van
schaakclub En Passant vrij gemakkelijk
staande. H. Broekema gaf J. Dros
goed partij, terwijl JRommets niet door
de verdediging van E. de Visser wist te
komen en ook W. Pranger sloot het jaar
tweemaal zeer vredelievend af. Het
enige „knaleffect" werd veroorzaakt
door de winst van junior speler NWitte.
Uitslagen:
W. Pranger-W. van Es 54
J. v.Heerwaarden-N. Witte 0—1
M. Witte-W. Hoekman 14 'A
M. Witte-F. van Lare 1 —0
L. van Aalderen-L. Albers 1—0
E. de Visser-J. Rommets 14 14
H. Broekema-J. Dros 0—1
W. Pranger-J. v.Heerwaarden 14 14
A. Terpstra-M. Vittali uitgesteld
A. Bakker-G. van Es 0—1
En Passant jeugdspelers die deel wil
len nemen aan het open dam- en
schaaktoernooi dat op 2 januari in De
Bijenkorf in Oosterend wordt gehouden,
kunnen in groepsverband afreizen: Ver
trek met de bus van 14.05 uur vanaf de
Elemert. De vierkamp voor senioren
begint om 19.00 uur.
Uitslagen:
J. Hooijberg-R, Brouwer 1 1
J. v.Heerwaarden-B. v.Leeuwen 1 1
P. Bakelaar-A. Brouwer 1 1
J. Hooijberg-A. brouwer 0—2
B. v.Leeuwen-J. v.Heerwaarden 0—2
C. Vinke-P. Bakelaar 0—2
R. Brouwer wist zich te handhaven
ondanks de zware druk op zijn stelling.
J. van Heerwaarden verspeelde een
punt door op het verkeerde veld dam te
halen. In hun derde partij deed Van
Heerwaarden het beter. A. Brouwer
toonde zijn kunnen door een punten-
deling tegen P. Bakelaar en vervolgens
een winstpartij via schijfwinst op J,
Hooijberg. C. Vinke werk positioneel in
de „vernieling" gespeeld.
Tussenstanden:
(resp. part. punten,
P. Bakelaar
R. Brouwer
J. Hooijberg
W. Bakker
J. van Heerwaarden
A. Brouwer
Fr. Kuiper
C. Vinke
B. van Leeuwen
De zon komt 1 jan. op om 8.47 uur
en gaat onder om 16.38 uur; 11 jan op
om 8.44 uur en onder om 16.51 uur.
Maan: 3jan. E.K., 9 jan. V.M.
Hoog water ter rede van Oudeschild:
11.18 en
0.06 en 11.45
0.59 en 12.16
2.11 en 13.27
3.17 en 15.09
4.22 en 16.51
5.29 en 18.21
6.44 en 19.26
7.54 en 20.14
8
13
81,3
9
14
77,8
12
14
58,3
4
4
50,0
14
13
46,4
7
6
42,8
13
11
42,3
9
7
38,9
10
4
20,0
Vrijdag 1 januari
Zaterdag 2 januari
Zondag 3 januari
Maandag 4 januari
Dinsdag 5 januari
Woensdag 6 januari
Donderdag 7 januari
Vrijdag 8 januari
Zaterdag 9 januari
Doodtij: 5 januari.
Aan het strand is het ongeveer een
uur eerder hoog water.
Flessen, potten en ander glas zon
der statiegeldwaarde hoort NIET in
de vuilniszak maar in de glascontai
ner!
