,,een langgerekt eiland
van zand"
I
WAT IK ZEGGEN WOU.."
VAN HET
RAADHUIS
Japanner volgde spoor van Engelse zeevaarder
a
a
a
ra
II
i
f
t
m
r
a
n
m
r
m
a
x
tZ
e
n
m
m
m
n
m
ra
e
m
w
zon, maan en hoog water
■VA*
JKÊBmm
S]
cn
t±
li
ft
tz
cn
T*
cn
Sft
li
X'
ft
ifc
t
ft
E
X'
<r>
«5
ti'
0L
cö
F
ft
a
u
b
if
tz
t
i
K
L
X
i
tz
tz
<n
IT
y
X"
i
ff
L
tK
cn
i#
ft
o
b
ïft
h
t
A
ft
O
ft
L
-
O
X
tz
Y
pJr
O
H
7
O
-1
JT
Y
ft
b
1
b
tg
i
7
<n
tl
J®
tz
1
-te
f
7
-te
ti
-f
i
1
<n
cn
V
7
K
V
V
fit
X
-7
T
It
W
E
l
u
X
X
f'
ft
D
E
K
K
E
E
li
b
L
U
*-
L
tz
L
X
tn
h
R
ft
i
X
it
t
X
i
afi
L
X
tl
tz
ft
tl
li
b
v
11
Ó-J
t
ft
n -o
CD tz
te
ft
II tl
ft
X"
li
7 ft
X
D
E
N
M E
n
1*3
cn
0
U
D
E
S
C
H
1
L
D
tz
tz
ft
fpf
L
t
tz
tz
t
tz
t]
I
'I
r
-te
l
B
U
R
G
U
ft
b
it E
li x
- E
tl L
E n
I
X
t IJ ft
üf
H
tj
'J
JÉ
y
tz'
SB
ft
tz
cn
fél
ft
ft
t£
t
Be
i
n
h
E
U
ft
1
li
z.
b
II
b
0
■it
II
i>
cn
E
t
li
t'
b
li
-te
ft
ft
1
A
L-
X
cn
IS
-
ft
X'
Ifc
y
1*3
ft
SP
cn
JE
ft
JÊ
B
-te
tz
y
K
1
-f
c
cn
E
L
tz
L
ft
X
tl
tz
tz
t*
li
tl
M
i
cn
W-
t
Reactie op reactie
Uniformen gevraagd
Enquêteformulieren
nog niet allemaal
terugontvangen
j Mededelingen ran B. en W. f
Dia-avond over
vogels
Uitvoering van
„Nieuw Leven"
DINSDAG 12 JANUARI 1982
TEXELSE COURANT
PAGINA 9
Japans voor Miura Anjin's oftewel William Adams.
„De haven doet dienst als vissershaven. Ik vroeg een visser of ik
rond mocht kijken. Hij vond dat best en ik bekeek de haven. Er was
ook een kleine windmolen en het was er schoon. Niet zo vies als bij
ons". Dit schrijft Tadashi Makino in zijn boek „Miura Anjin's Foot
steps". Bovenstaande slaat op de haven van Oudeschild en maakt
onderdeel uit van een reisverslag dat deze Japanner maakte. Makino
keerde terug op de schreden van de Engelsman William Adams en
stuitte daarbij op de Texelse reede waar deze zeeman in 1598 volgens
hem was vertrokken met het schip „De Liefde". Na een reis van jaren
ontdekte Adams Japan en dat maakte de kapitein uit het Engelse
Gillingham tot één der belangrijkere figuren uit de Japanse geschie
denis. De eerste stap van deze westerling op Japanse grond is dan
ook een geschiedkundig feit dat elke zomer in heel het land herdacht
wordt. Texel neemt in dat verslag als vertrekpunt voor de lange reis
een niet onbelangrijke plaats in.
Althans in de eerste druk van het
boek dat in 1979 verscheen. Vorig jaar
kwam de Japanse onderzoeker tot de
ontdekking dat „De Liefde" niet van
Texelse reede is vertrokken maar vanuit
het Goereesche Gat in Zeeland. In de
tweede druk van de landelijke bestseller
wordt over Texel minder uitvoerig ver
haald en wordt Goeree al vermeld.
Mogelijk dat Tadishi Makino voor 'n even
tuele volgende uitgave van het boek in
staat is weer naar Nederland te komen
en in Zeeland nieuwe achtergronden op
te diepen. Dan zal Texel uit die analen
verdwijnen. Terecht, want de geschie
denis moet recht worden gedaan. Maar
het is jammer voor Biem Lap van het
Scheepvaartmuseum en Jaap Dekker
van de VVV die er een mooi stukje
Japanse promotie mee verliezen.
Lap heeft er overigens zelf toe bijge
dragen dat het feit bekend werd dat
William Adams vanuit Zeeland vertrok.
Het Scheepvaartmuseum bezat nl. het
boekje „Waerachtigh verhael van de
schipvaert op Oost-Indien" (uit 1650)
waarin staat dat „De Liefde" uit het
Goereesche Gat vertrok. Lap gaf dit
door aan Makino en een pagina van het
boekje staat nu ook afgedrukt in de
uitgave van de Japanner.
Kriebels
Als dank voor de medewerking heeft
Lap toen de eerste en tweede druk van
„Miura Anjin's Footsteps" toegestuurd
gekregen maar de beheerder van het
museum kon daar, behalve het bekijken
van de foto's, niet zo veel mee. De
Japanse karakters laten zich bepaald
niet makkelijk lezen. Tussen die vreem
de tekens stond echter ook in gewoon
Europees schrift de woorden J. Dekker,
Oudeschild, Den Burg e.d. Dat gaf aan
dat het Texelse bezoek in het boek is
weergegeven en Lap vond iemand
bereid een gedeelte van het „Texel
verslag" te vertalen.
Biem Lap: „Ik heb nooit gezegd dat
Adams vanaf Texel is vertrokken. Maki
no nam zelf aan dat dit gebeurd moest
zijn, omdat practisch alle schepen die
naar Indië gingen in die tijd vanaf de
Reede van Texel vertrokken". Makino
wist dat „De Liefde" vanuit Nederland
vertrokken was en kwam via scheep
vaartmusea in Rotterdam en Amster
dam op Texel terecht.
Grindschip
Toen wij het boekje (van achter naar
voren) doorbladerden gaf niet alleen het
beeld van vertrouwde namen tussen de
zelfde geldt voor een grindschip in de
haven van Oudeschild. Ook het afge
drukte kaartje van Texel heeft zijn
diensten bewezen, want onlangs kreeg
Lap in zijn museum bezoek van een
tiental Japanners, die het boek van
Makino kenden.
Sober
Makino begint sober met het verhalen
van zijn bevindingen op Texel. „De boot
aan boord waarvan ik mij bevond kwam
al na vijftien minuten aan in 't Horntje. 't
Was geen mooie plaats". In Den Burg
aangekomen zocht de Japanner meteen
het VVV-kantoor waar Jaap Dekker
hem enigszins wegwijs maakte in de
geschiedenis van Texel. „Het bleek dat
rond 1600 Oudeschild op het eiland
Texel als tijdelijke ankerplaats de functie
van haven vervulde voor schepen on
derweg naar het buitenland. Dekker liet
mij het document zien waarop staat dat
er twee bronnen zijn in de tuin van een
bekende kapitein in deze plaats die
water van een goede smaak geven".
Vervolgens geeft Makino weer waarom
de schepen vanaf de reede vertrokken.
„De Hollandse kanalen waren ondiep in
die oude tijden. De meeste schepen
namen hier water in en voeren uit met
enkele schepen bij elkaar want piraterij
kwam toen veelvuldig voor". De ama
teur-geschiedschrijver en directeur van
ASIA
rvT
NORTH
AMBR1CA
itys'JP
ATLANTIC
OCEAN
AFH|GA
ry>n
l'\cinc OCEAN
SOUTH AMERICA T /f
SI
tl AHjl ITV9
Een kaartje uit het boek van Makino, dat mangaaft hoe „Da Liefde" in de jaren rond 1600 naar
Japan zeilde. Dit kaartje toont nog dat Adams vanaf Texel vertrok.
twintig meter van de straat en er staan
ook bomen".
Langgerekt
Het vertrek geeft Makino ook beel
dend weer. Vanaf de zee keek ik naar
Texel, 't Was net een langgerekt eiland
van zand. Het heeft een lengte van 25
'S.-T-. I 'Z-it'-Z"
0 De schrijver van het boek: Tadashi Makino.
William Adams in Japan Miura Anjin genoemd.
Japanse letters een komisch effect. Een
foto van hotel Op Diek, om aan te geven
in wat voor omgeving het scheepvaart
museum staat, doet tussen foto's van
Japanse bezienswaardigheden en histo
rische plaatsen ook grappig aan. Dat
een reisbureau ging daarna naar Oude
schild om uit te kijken over de reede.
Windmolen
„Er ligt een hoge dijk om de haven,
niet zoals in 1598, en daarachter bevin
den zich oude, naast elkaar staande,
huizen. Ik beklom de met gras begroeide
dijk en een poosje keek ik naar het beeld
dat ik hier van Oudeschild kreeg en ik
besefte dat een windmolen onmisbaar is
in het Hollandse landschap, zelfs als hij
niet draait omdat er geen wind is".
Makino schuwt mijmeringen niet en
gaat verder „We stapten in een taxi. Wij
als Japanners voelden het bekoorlijke en
intieme van de boerenhuizen en de met
riet bedekte daken".
Vrij uitgebreid wordt weergegeven
wat het scheepvaartmuseum te bieden
heeft en in wat voor ambiance de
expositie is ondergebracht. „Dit mu
seum werd vroeger gebruikt als Protes
tantse kerk met een bouwstijl zoals ik
alleen bij boerenhuizen zag. Het staat
Mallaga naar Japan te zeilen. Dat kwam
door enkele zware stormen maar meer
nog door 'ongeregeldheden' met India
nen op het eiland Santa Maria waarbij
veel zeelieden het leven lieten. Op 23
februari 1600 kruiste Adams de evenaar,
verloor „De Hoop" in een storm uit het
oog en vond het schip nooit meer terug.
Enkele dagen later ontdekten de opva
renden de kustlijn van het huidige Japan
en gingen bij Usuki aan land.
Vierentwintig schepelingen leefden
nog waarvan er zes in staat waren om te
lopen, aldus de geschriften. Enkele
dagen later stierven nog drie opvaren
den. Het was 20 april 1600.
Ook Makino heeft niet veel méér
kunnen achterhalen dan wat uit enkele
brieven van Adams al bekend was. Wel
heeft hij dus kunnen aangeven waar
het, voor de Japanners zo belangrijke,
schip vertrokken is.
Startplaats
De pas verschenen historische toeris
tengidsen over Japan vermelden Texel
dan ook niet meer als startplaats van de
ontdekkingsreis en het boekje geeft ook
aan dat nog lang niet alles over deze reis
is geschreven of zoals Tadashi Makino
het weergeeft in zijn boek „Toen we
spraken over Jan Joosten van „De
Liefde" (één van de opvarenden red.)
zei meneer Dekker met een glimlach.
„Jan Joosten woont nu in Den Burg".
We lachten en waren het met elkaar
eens dat ze onmogelijk familie van
elkaar konden zijn. Hoewel?"
kilometer, een bevolking van 12.000
zielen en ongeveer 4.000 huizen. In de
zomer komen strandliefhebbers van
dichtbij, uit West-Duitsland en heel
Europa. In vroeger tijden was het een
rond eiland maar de golven brachten
zand en de mensen maakten gebruik
van dit proces. Zij maakten het eiland
groter". De Japanner toog daarna naar
de geboorteplaats van Adams: Gilling
ham, en maakte met, vooral gegevens
uit Nederlandse musea, zijn boek.
De reis van Adams is overigens voor
een deel nog door geheimzinnigheid
omgeven want nadat de schepen „De
Liefde" en „De Hoop" de straat van
Mallaga (Zuid-Amerikal waren gepas
seerd moet er het een en ander gebeurd
zijn waarover nooit documentatie is
gevonden.
Storm
„De Hoop" is waarschijnlijk vergaan
in een storm. Feit is dat „De Liefde"
anderhalfjaar nodig heeft gehad om van
jpj
B
O
n
L
X
li
Wn
<T)
b
b
r>
O
7
f
CD
Sft
fé
cn
CD
7
i
p
ii
(i
V*
i
O
•f
T
'V
li
O
IV
AA
Wn
tl'
T'
V
li
iii
■*rM
7
TH.
y
i,
AA
flri
CD
flï
ifi
Jfe
-o
c
CD
s
ft
x
b
7'
il 7
l&
u-
T'
O
C
O
t
7
X
IK
CD
ft i't
ii
I
li
i!&
X
If pj? II I
HIJ
tl'
O
b
AA
XTn
O
b!
tl'
'V
JO
7
X
X
X
ii
T
IV
IV
7
T
A.
•y
IV
y
ii
<v
7
1
O
Je
H
tl
7*C
ITl
V
i
O
O
Een Texelse"pagina uit het boek.
BRIEVEN VAN LEZERS-BUITEN VERANTWOORDELIJKHEID VAN DE REDAKTIE
In de Texelse Courant van vrijdag
stond een ingezonden stuk van J.
Brouwer over „geestelijke bewegin
gen." Hierin werd ook het Baha'i geloof
genoemd. Ik zal proberen om in het kort
de schrijver en de overige Texelaars een
aantal zaken duidelijker te maken.
De schrijver van dit stukje schrijft
onder andere, dat de Baha'is eventjes
alle wereldgodsdiensten onder hun
noemer zetten. Weet dat alle gods
diensten van één en dezelfde god af
komstig zijn. In welke kerk, synagoge,
moskee, of tempel je ook komt, in al
deze godshuizen wordt god aanbeden.
Nergens in deze plaatsen aanbidt men
de duivel. Dat er verschillen in de voor
schriften van deze godsdiensten zijn,
ligt aan de wisselende vereisten en be
hoeften van de tijd waarin deze werden
geopenbaard. De baha'is zetten dus niet
alle godsdiensten onder hun noemer,
maar zij erkennen dat alle godsdiensten
door god aan de mensen gegeven zijn.
Daarom is er ook maar één religie, nl. de
religie van god. Strijd tussen de volge
lingen van de verschillende godsdien
sten is daarom ook uit den boze.
Abdu'l-Bah (zoon van Baha'u'llah,
stichter van het Baha'i 'geloof) zegt:
Godsdienst moet de oorzaak zijn van
eenheid, harmonie en eensgezindheid
onder de mensen. Als godsdienst de
oorzaak is van onenigheid en strijd,
verdeeldheid schept en tot conflicten
leidt, zou het beter zijn dat er geen
godsdienst bestond.
Op de vraag van de schrijver van het
stukje, welke van de negen wereld
godsdiensten toestemming heeft gege
ven, zou ik met een wedervraag willen
antwoorden: Heeft Christus ooit aan de
joden toestemming gevraagd of Hij de
Messias mocht zijn? En hebben de joden
dan toestemming hiervoor gegeven?
Dat zou dan toch ook diefstal moeten
zijn? Neen, god hoeft aan mensen geen
toestemming te vragen om zijn woord te
openbaren Een vader vraagt zijn kind
niet om toestemming om hem naar
school te mogen sturen. Een liefdevol
vader stuurt zijn kind naar school of het
dat nu leuk vindt of niet. Het is dan
natuurlijk wel de verantwoording van
het kind of het naar de verschillende
onderwijzers en leraren wil luisteren.
Denk hier eens over na.
Baha'is zouden handig inspelen op
het verlangen naar eenheid en vrede.
Weet dat de diepste wens in het hart
van iedere Baha'i is dat eenheid, liefde,
vrede en gerechtigheid zo spoedig mo
gelijk in deze wereld moge heersen.
Deze wens is bij iedere ware Baha'i zo
sterk als dat nodig mocht zijn, zijn
leven er voor zou willen geven. In de
eerste zes jaar vanaf het ontstaan van
het Baha'i geloof hebben 20.000 men
sen hiervoor hun leven mogen geven,
doordat zij op de meest gruwelijke
wijzen vanwege hun Baha'i zijn om het
leven werden gebracht. En ook nu nog
worden in Iran mensen geëxecuteerd,
omdat zij wilden werken aan het konin
krijk van Christus hier op aarde.
Nu nog een vraag: Wie is die mens die
de Baha'is als god zouden vereren?
Weet dat er maar één god is, die geen
andere god naast zich duldt. Baha'is*
aanbidden en vereren zoals de volge
lingen van alle godsdiensten slechts
één god, de schepper van het heelal en
alles wat zich daarin bevindt.
Wanneer er mensen zijn die meer
informatie willen hebben over het Baha'i
geloof, dan kunnen die altijd bij mij
Scouting Texel is op zoek naar oude
uniformen van ex-scouts. Het aanschaf
fen van nieuwe uniformen wordt steeds
kostbaarder en daarom wil men weten
of er bij mensen thuis in de kast nog
bruikbare spullen liggen. Een ieder die
een oud, maar in goede staat verkerend
uniform heeft, wordt verzocht te bellen
naar Roeli Stam die overdag bij de Firma
Reij te bereiken is, telefoon 2345.
De formulieren die de commissie
werkgelegenheid enkele weken geleden
stuurde aan alle ondernemers van Texel,
zijn nog niet allemaal ingevuld terug
ontvangen. Als sluitingsdatum voor de
enquete geldt nu 25 januari a.s.
Op degenen die het formulier nog
niet hebben ingevuld en opgestuurd
wordt door enqueteur Arno Bakker het
beroep gedaan dit alsnog te doen. In het
geval het betreffende bedrijf geen for
mulier heeft gekregen of als het is zoek
geraakt kan altijd een nieuw formulier
worden aangevraagd door middel van
een telefoontje naar 02220-4047. Een
juist inzicht in de huidige werkgele
genheidssituatie en in de problemen van
de bedrijven kan bijdragen tot een
beter overheidsbeleid. Het is daarom
een eigen maar ook een algemeen
belang dat alle formulieren ingevuld
terugkomen. Het wegwerken van
„knelpunten" is namelijk niet goed
mogelijk als die knelpunten niet eerst
door de bedrijven zelf worden aangege
ven. het invullen van de (eenvoudige)
vragen vergt slechts enkele minuten.
Men wordt verzocht het invullen van de
eigen werkzaamheden niet te vergeten.
aanbellen. Dinsdagavonds ben ik altijd
thuis en dan staat ook de koffie klaar.
Gerard van Mazijk,
Wilhelminalaan 32 a,
Den Burg.
Hinderwet
Tot en met 12 februari 1982 liggen op
het gemeentehuis, kamer 209, ter inza
ge de aanvragen voor een vergunning
ingevolge de Hinderwet, ingediend
door:
a. de directeur van het telefoon district
Haarlem, voor een telefooncentrale aan
de Brink 16 te De Koog;
b. de directeur van het telefoon district
Haarlem, voor een telefooncentrale aan
het Hoge Achterom te Den Hoorn;
c. Ahold N.V., voor een levensmiddelen
bedrijf aan de Waalderstraat 48 te Den
Burg;
d. de heer D. Bakker, voor een vee
houderij aan de Pontweg 144;
e. de heer Ph. Bas, voor een landbouw-
en veeteeltbedrijf aan de Oosterweg 5
en 9;
f. de heer J. A. Witte, voor een vee
houderij met kampeerterrein aan het
Gerritslanderdijkje 20;
g. de heer J. G. Roeper, voor een
landbouw- en veeteeltbedrijf aan de
Akenbuurt 12;
h. de heer P. J. Bakker, voor een vee
houderij aan de Jan Ayeweg 5;
i. de firma A. J. Keijser en zonen, voor
een landbouwbedrijf aan Ongeren 5;
j. de heer Th. Smit, voor een vee
houderij aan de Middellandseweg 12;
k. de hee C. P. Zijm, voor een vee
houderij aan de Fonteinsweg 8.
De tijstippen, waarop inzage verkre
gen kan worden, zijn: maandag tot en
met vrijdag van 09.00 tot 12.00 uur en,
van 14.00 tot 16.00 uur; op maandag
avond van 19.30 tot 22.30 uur.
Tot en met bovengenoemde datum
kunnen gemotiveerde bezwaren bij bur
gemeester en wethouders, postbus 200,
1790 AE Den Burg, worden ingediend.
Indien men dat wenst, worden de per
soonlijke gegevens van degene, die een
bezwaarschrift indient, niet bekend ge
maakt. Het verzoek daartoe moet
schriftelijk tegelijkertijd met het be
zwaarschrift bij het gemeentebestuur
worden ingediend.
Met betrekking tot de onder a tot en
met f genoemde aanvragen kunnen
mondeling gemotiveerde bezwa
ren worden ingebracht op een openbare
zitting. Deze zittingen worden voor de
aanvragen a, b en c gehouden op
woensdag 27 januari 1982, achtereen
volgens om 14.00, 14.30 en 15.00 uur.
De zittingen voor de aanvragen d, e en f
zullen plaatsvinden op maandag 1 fe
bruari, achtereenvolgens om 14.00,
14.30 en 15.00 uur. Tijdens de zitting is
tevens gelegenheid om over de aan
vraag van gedachten te wisselen.
Tegen de aanvragen g tot en met k
kunnen op verzoek mondeling —gemo
tiveerde bezwaren worden inge
bracht. Hiervoor kan tot 5 februari 1982
een afspraak gemaakt worden.
Zij, die schriftelijk en/of mondeling
bezwaren hebben ingediend, zullen te
zijner tijd eveneens in de gelegenheid
worden gesteld om bezwaren tegen de
desbetreffende ontwerp-beschikkingen
in te dienen.
Nadere informatie wordt u desge
vraagd graag door de afdeling algemene
zaken ter gemeentesecretarie verstrekt.
Burgemeester en wethouders hebben
op 22 december 1981 de nota Kleine
Watersport voorlopig vastgesteld. In de
nota wordt aangegeven op welke plaat
sen langs de kust het windsurfen en
catamaranzeilen zal worden toegestaan.
Op woensdag 10 februari a.s. om 20.00
uur worden belangstellenden in de
gelegenheid gesteld hun mening in een
openbare hoorzitting in het gemeen
tehuis kenbaar te maken. De gemeen
teraad zal de nota behandelen in de ver
gadering van 9 maart 1982. De nota is
op aanvraag verkrijgbaar en ligt ter
inzage op de gemeentesecretarie, af
deling algemene zaken, kamer 209.
Op vrijdag 15 januari heeft de vogel
werkgroep Texel een dia-avond voor
haar leden in de Oude Ulo. Adriaan
Dijksen zal dan dia's laten zien over de
vogels van IJsland. De avond begint om
8 uur.
Inlichtingen over deze avond en over
andere activiteiten van de vogelwerk
groep zijn te krijgen bij het secretariaat
p/a Dick Schermer, Molendwarsstraat
2, telefoon 02220-4239.
Op de zaterdagen 16 en 23 januari
brengt de Oudeschilder toneelvereni
ging Nieuw Leven een uitvoering van de
klucht „Drie is teveel", geschreven door
Joh. Blaaser sr. en jr.
Zoals gewoonlijk wordt de avond
gehouden in dorpshuis 't Skiltje. Kaar
ten- zijn te bestellen bij Lien Stolk,
Heemskerckstraat 1, telefoon 02220-
2727. Ze kosten zes gulden. De toneel
avond begint om 20.00 uur.
De zon komt 11 januari op om 8.44
uur en gaat onder om 16.51 uur; 21
jan. op om 8.34 uur en onder om 17.06
uur.
Maan: 9 jan. V.M.; 17 jan. L.K.
Hoog water ter rede van Oudeschild:
Woensdag 13 januari
Donderdag 14 januari
Vrijdag 15 januari
Zaterdag 16 januari
Springtij: 12 januari.
Aan het strand is het ongeveer een
uur eerder hoog water.
11.23 en 23.25
11.59 en
0.09 en 12.01
0.39 en 11.52
