Cjroen (2jwartjJ~exels in het hart-,
■oncreet plan voor
isverwerking op stapel
Ouderen speelden
er lustig op los
„De Meid" hoogtepunt
van ANBO feestmiddag
BEVESTIGDE KWEKERS BOOS
OVER RIJKSGARANTIE
Stoplichten
op Pontweg
nog niet nodig
Lepelaars
gearriveerd
Minder drukte
bij TESO
Ministeries
komen met
verklaring
Veel reactie op
„Toeristische tips"
BAKKER'S
IJZERHANDEL
JAARGANG Nr. 9658
DINSDAG 2 MAART 1982
edactie: Harry de Graaf, Pelikaanweg 75, tel. (02228) 266
•its Beutick, Warmoesstraat 43, Den Burg, tel. (02220) 2208 en
ans Oosterhof, Burdetstraat 19b, Den Burg. tel. (0222014988.
oor advertenties, abonnementen, etc.:
angeveld De Rooy B V., Postbus 11, 1790 AA Den Burg.
•lefoon (02220) 2741na 18.00 uur 4881
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Postgiro 652. Abonnementsprijs 16,15 per kwartaal
70 cent incasso; los 65 cent
BankrelatiesAmro Bank nr. 46.99 17.636.
Rabobank nr. 36.25.01.742: NMB nr. 67.34 60.398.
Hat Mensen Zonder Werk Projekt
bezig een concreet plan te maken
>or een visverwerking op Texel ten
Bhoeve van de forellenkwekerij op
B Bollen. Dit gebeurt op aanraden
in Stew-zalm, de Stichting die de
ivekerij in de Waddenzee aan het
istarten is. Het is de bedoeling dat
>or de visverwerking ook een
lichting gevormd wordt uit
Brtegenwoordigers van de Texelse
isserij Coöperatie, Stew-Zalm, het
IZW en technische adviseurs. „Ons
geadviseerd als we deze kleine
dustrie op Texel willen houden,
■nel met een concreet plan te
fcmen", aldus Jan Brandenburg van
Bt werklozenprojekt, die zegt dat
B visverwerking volgend jaar juli
in start moet gaan met vijf perso-
eelsleden. Stew-zalm is op dit
loment bezig met de sollicitatie-
rocedure voor twee projektleiders
Dor de kwekerij. Vaststaat dat
Bze op Texel gevonden kunnen
lorden.
Hoewel de plannen volgens
;hema uitgevoerd worden, (in
enemarken is men het nettenpark
an het maken) is door kwekers
ders uit het land fel bezwaar
Bmaakt tegen de financiële garan-
Bstelling van het ministerie van
ociale Zaken voor de Texelse kwe-
erij. De vereniging „Aquacultuur"
Beft een officieel protest ingediend.
Deze vereniging van kwekers in zout
ji zoet water ziet de toekomst van de
iden allerminst rooskleurig in als er
en kwekerij bij zou komen die vis zou
unnen leveren tegen een lagere prijs
imdat het bedrijf financiële steun
Jïjgt. Gevreesd wordt voor concurren
tievervalsing en gevraagd wordt betrok
ken te worden in de discussie voordat
definitief een garantiesubsidie aan
Btew-zalm wordt verleend. De
vereniging wil haar visie geven op de
Bevordering van de visteelt en het cre-
iren van banen waarbij voor alle
betrokkenen gelijke kansen aanwezig
moeten zijn. Verwonderd zijn de vis-
kwekers over het feit dat nooit een be
roep op hen is gedaan als het gaat om
B en W vinden dat nog geen nood
zaak bestaat voor verkeerslichten op
de Pontweg. In het verleden is door
verschillende raadsleden
aangedrongen op dergelijke voorzie
ningen die het oversteken van
fietsers veiliger zouden moeten
maken. Wanneer extra drukte op de
Pontweg ontstaat door het
benutten van de volledige
Capaciteit van de Molengat, kan vol
gens het college pas een verkeers-
Kchtenregeling op de Pontweg aan
de orde komen.
Door de aanhoudende vragen van de
aad heeft het college geruime tijd
:erug rapporten laten maken door de
ANWB, provinciale Waterstaat en
Bureau Hajema. In 1980 verscheen het
'appört „Oversteken Pontweg" waar
van de conclusie luidde dat èls er
Jeveiligd moet worden, dit dient te
jebeuren met stoplichten bij de
cruising van de Akenbuurt met de
'omweg. Voor de kruisingen Elemert/
Hoornderweg en Keesomlaan/Wester
weg werd de noodzaak niet aange-
oond Omdat het merendeel der fiet
sers, waaronder veel schoolgaande
nderen gebruik maakt van de kruising
Keesomlaan/Westerweg en niet bij de
Akenbuurt oversteken, acht het college
de stoplichten nog niet nodig.
Overigens hebben gedeputeerde
staten geen bezwaar tegen de stop-
ichten bij de Akenbuurt en werd zelfs
subsidiëring in welwillende overweging
genomen.
het beschikbaar stellen van geld voor
het creëren van banen in deze bedrijfs
tak. De kwekers voelen zich duidelijk
gepasseerd, maar juichen de komst van
nieuwe bedrijven wel toe. Dat moet
echter gebeuren in overleg en dat is
iets wat, volgens de kwekers, met
Stew-zal in hoge mate ontbreekt. In
het protest aan het ministerie van
Sociale Zaken wordt verhaald over de
voortrekkersfunctie die de jonge be
drijfstak (vijf kwekers) in Nederland
heeft, zonder welke financiële steun
dan ook.
De bedrijven kunnen amper het
hoofd boven water houden zo wordt
gezegd en enkelen zitten nog met aan
loopverliezen. Alle financiële aankoop
moeilijkheden hebben de kwekers zelf
moeten opvangen en zij zijn in feite de
pioniers van Hollandse viskweek in zee.
Gevaar
Weinig vertrouwen wordt gesteld in
de lokatie, de Bollen, die door Stew-
zalm is gevraagd en waarvoor Rijks
waterstaat vergunning heeft verleend.
De viskwekers zeggen dat de kans op
schade erg groot is. Eerder werd al ge
adviseerd de Razende Bol om dezelfde
reden te laten schieten. Een deel van
de kritiek richt zich bij het officiële be
zwaar tegen Ronald van Dokkum, pro-
jektleider van Stew-zalm. Hem wordt
verweten geheimzinnig over de kweke
rij te doen en niet in discussie te willen
gaan met de Vereniging. Van Dokkum
noemt het begrijpelijk dat de kwekers
bezwaar maken. ,,Ze voelen zich ge
passeerd maar wij komen met een heel
andere opzet dan de bestaande kweke
rijen en ik kan er niets aan doen dat
deze gehonoreerd wordt", aldus de
Stew-man. Wel bestaat er volgens hem
in dit geval enig misverstand over het
begrip subsidie. ,,Het bedrijf wordt
gewoon opgezet met geleend geld.
Alleen als het niet lukt hebben we de
garantie dat schulden e.d betaald
kunnen worden. Het Ministerie van
Sociale Zaken wil gaan tot een maxi
male garantie van vier ton. Dat Stew-
zalm geen overleg pleegt met bestaan
de viskwekers komt vooral omdat al
geruime tijd geleden is gekozen voor
een Deense opzet en omdat een firma
uit dat land de plannen verder zijn
uitgewerkt
Hartstikke gek
„Wij willen Stew-Zalm beslist niet de
grond inboren, maar als je op de Bollen
een viskwekerij wilt beginnen, ben je
hartstikke gek". Dat zegt Roel
Schouten, secretaris van de Vereniging
Aquacultuur en werkzaam bij de vis
kwekerij van Gert Lont in Hippolytus-
hoef. Schouten werkt bij deze oudste
(1979) zoutwaterviskwekerij in
Nederland en heeft in Wageningen vis
teelt gestudeerd. Hij is van mening dat
er in dit land nog plaats is voor
dergelijke kwekerijen, maar dat dit het
beste in overleg met de vereniging kan
gebeuren „om de nieuwelingen tegen
zichzelf te beschermen". „Eerst dacht
ik: ze doen maar. Nu er echter gemeen
schapsgeld bij komt kijken, vind ik het
zonde". Schouten heeft geruime tijd
geleden al contact gehad met Van Dok
kum over zijn plan. Hem werd toen ge
adviseerd een kwekerij te beginnen bij
de schutsluis Kornwerderzand omdat
daar veel windluwte is. „Een beschut
te plek is essentieel, maar die plaats
vond Van Dokkum te afgelegen. Nu
gaat hij midden op de Waddenzee
zitten. Ik ben bang dat dit veel storm
schade gaat opleveren. In Denemarken
zitten deze kooikwekerijen ook op
beschutte plaatsen", aldus de verwon
derde viskweker, die vertelt dat de
twee (net)kooikwekerijen die Nederland
heeft in Zeelandook uit de wind liggen.
Eén kwekerij is in een haven en de
andere op een werkeiland.
Oude boot
Gert Lont heeft zijn kwekerij in een
oude boot bij een schutsluis. Schou
ten noemt het onbegrijpelijk dat Stew-
zalm geen Hollandse ervaringen wil
aanhoren. „Er zit gerust wel toekomst
in deze bedrijfstak, maar èls er dan
steun gegeven wordt door het rijk moet
Lees verder pagina 2
Gisteren, even na het middaguur,
signaleerde vooelwachter Enk van
der Spek vier lepelaars die boven de
E/eriandse duinen vlogen. Het staat
vast dat het dieren zijn die als
eindbestemming De Muij of De
Geul hebben en daar een dezer
dagen wel zullen worden waarge
nomen.
De lepelaars zijn dit jaar nogal
laat. Vorig jaar was de datum van
aankomst 1 februari en in 1980 was
het 12 februari. In 1979 waren de
lepelaars als gevolg van de langdu
rige winter extra verlaat: 6 maart.
Krokusvakantie
Het ziet er naar uit dat de krokus
vakantie die het afgelopen weekend ten
einde liep, op Texel minder toeristen-
drukte heeft gebracht dan vorig jaar. De
autovervoerscijfers van TESO waren
althans lager.
Vrijdag 19 februari vervoerde TESO
822 auto s naar Texel, tegen 992 op de
vergelijkbare datum vorig jaar. Zaterdag
werden 946 auto's naar Texel gebracht
negen 1.017 vorig jaar). Zondag belie
pen de vervoerscijfers 529 (520). In de
daarop volgende dagen kwam in het
naar Texel vervoerde aantal auto's
nauwelijks verandering.
Jennie Creanen frechtsi geslepen op hear best in „De Meid". Links mevrouw Tine Welboren als Cerlien en deerneest Willem Kikkert els de kruier
Dirk.
Er zijn van die toneelstukken, die
gewoon niet stuk kunnen. Goed ge
schreven mot een achtergrond, die
dieper gaat dan het onbekommerde
lach- en brulwerk. „De Meid" van
Heijermans is zo'n toneelstuk dat
ook nog regelmatig door professio
nele toneelgezelschappen (met
succes) door heel het land gebracht
wordt. Vrijdagmiddag waagde de
nieuwe Texelse toneelvereniging
„Voor Ouderen door Ouderen" zich
aan deze komedie van de vooroor
logse volksschrijver en dat leverde
tijdens de feestmiddag van de
Algemene Bond voor Ouderen, die in
Dorpshuis De Bijenkorf werd
gehouden, een paar uurtjes genieten
op.
Een goede hoofdrol is in dit stuk
essentieel en er zijn op Texel in ieder
geval twee mensen die de
dienstbode van Heyermans goed
kunnen spelen: Ada Eijk en Jannie
Craanen. Laatstgenoemde had
vrijdagmiddag geen moeite met de
rol en sloeg zich in plat Amsterdams
keurig door de twee lange
bedrijven heen. Zij was de motor in
het geheel en wist de andere spelers
goed op te vangen.
Een stampvolle Bijenkorf, bijna drie
honderd bejaarden, genoten dan ook
van harte van de nieuwe „eigen"
toneelvereniging en uit de staande
ovatie na afloop mag blijken dat de
ANBO met het laten opvoeren van dit
stuk in de roos geschoten heeft.
Het draait in „De Meid" om
ontrouw. Een gegeven dat door de
schrijver serieus bij de kop is gepakt en
toendertijd zeer zeker normverleggend
heeft gewerkt. Nu was het een beetje
komisch dat een slippertje van een
speelster reden is voor anderhalf uur
toneel met een flink portie drama.
Het verhaal is als volgt: de vrouw des
huizes, waar de meid in dienst is, gaat
vreemd tijdens een zakenreis van haar
man. De dienstbode ontdekt dat aan de
hand van een onderschepte brief en
ziet (eindelijk) haar kans schoon een
vertegenwoordigster van de rijke klasse
te chanteren. Dit lukt haar uitstekend:
de dienstbode kan een luizeleventje
gaan leiden omdat mevrouw
doodsbang is dat het geheim bekend
wordt. Als haar man na vele maan
den thuiskomt, accepteert hij uiter
aard niet dat „de meid" niets uitvoert
en een grote mond opzet. Hij ontdekt
de ontrouw van zijn vrouw en chan
tage is met meer mogelijk als hij laat
blijken dat dit slippertje geen reden is
om zijn vrouw in de steek te laten. De
meid wordt ontslagen
Tegenstelling
Heyermans heeft in zijn verhaal ook
willen laten zien dat de tegenstellingen
tussen arm en rijk niet zijn weg te
cijferen door leugens en bedrog en in
dit geval chantage, want zo is de
moraal van de schrijver, als 'n machtige
groep in de samenleving het moeilijk
krijgt zijn onderlinge problemen gauw
opgelost ten koste van de aanvaller.
Jannie Craanen had dit in haar rol van
de meid goed aangevoeld; ze legde
juist in de teksten waar haar haat
jegens de rijken boven kwam, een
goede intonatie die de op zichzelf mis
selijke daad van chantage acceptabel
maakte. Ze bracht een hoofdrol die er
zijn mocht. Tekstkennis en tempo
waren niet altijd even goed maar
Jannie Craanen heeft genoeg ervaring
om zich met improvisatie te
handhaven. De rol paste haar
uitstekend. Het zangerige Am-
sterdams, de vlijmscherpe ironie en
de onverschilligheid die ze overbracht
waren prachtig. Iets minder was het
gedeelte waarin de dienstbode met
familieleden op kosten van haar bazin
een verjaardag viert. Jannie Craanen
raakte toen even verstrikt in het gege
ven dat de geslepenheid van haar
karakter met achtergronden verklaard
moest worden. Het werd iets te vrolijk
en haar teksten gingen in die vrolijk
heid een beetje verloren.
Schaamte
De ontrouwe bazin Stans werd
gespeeld door Alie Dros-van der
Schans. Zij had in het eerste kwartier
van het stuk wat moeite om de juiste
houding te vinden, maar het was ook
geen prettige rol die ze bracht.
Constant de „underdog" te moeten
spelen maar de zaal toch duidelijk
moeten maken dat je een vrouw van
stand bent, is niet makkelijk. Vooral de
bekentenis aan haar man en de scène
waarin ze polste hoe haar echtgenoot
zich in het buitenland had gedragen
waren uitstekend. De schaamte die ze
toonde nadat het geheim opgebiecht
was, was ontroerend en exact Heyer
mans bedoeling want hij wilde duidelijk
maken dat het vreemdgaan in de maat
schappij (van toen) niet geaccepteerd
wordt, en zeker met in de betere krin-
9en- (Lees verder op pagina 7)
Landschapsbeleid Texel
De ministeries van Land
bouw en CRM zullen binnen
kort met een verklaring
komen om te trachten af te re
kenen met een aantal op Texel
levende onjuiste veronderstel
lingen inzake het landschaps
beleid van de regering. Dit is
donderdag j.l. door topambte
naren van beide ministeries
toegezegd in een gesprek met
burgemeester Engelvaart en
de wethouders Nauta en Van
der Kooi, gemeentesecretaris
Van Dijk en het hoofd van de
afdeling ruimtelijke ordening
Le Roux.
Het college was naar Den Haag ge
komen om te praten over het tumult
dat op Texel is ontstaan over de maat
regelen die het rijk wil nemen om het
landschap te beschermen. Door de vele
onjuiste veronderstellingen die de ronde
doen, is de politieke sfeer op Texel min
of meer verpest geraakt, waardoor het
gewenst is dat op hoog niveau uitspra
ken worden gedaan, waaruit blijkt dat
de normale agrarische en andere be
drijvigheid op geen enkele wijze zal
worden belemmerd en ook dat er niets
zal gebeuren dat verder gaat dan wat
reeds door de gemeente zelf in het be
stemmingsplan voor het buitengebied is
geregeld. Ook moet er duidelijkheid
komen inzake het aankoopbeleid van
CRM.
In het gesprek bracht het college
onder meer naar voren dat met name
het ministerie van landbouw meer aan
voorlichting moet doen Het uitblijven
van informatie van die kant, wordt be
schouwd als een der oorzaken van de
sfeer van wantrouwen die op Texel
recentelijk de overhand heeft gekregen.
Zaterdagavond werd in het tv-pro
gramma Toeristische Tips van het
Nationaal Bureau voor Toerisme aan
dacht besteed aan Texel. Hoewel dat
minder uitvoerig gebeurde dan vorig
jaar, was het aantal reacties van
mensen uit het land overstelpend.
De VVV-informatrices verwerkten
nog dezelfde avond (tot 22.30 uur)
1053 telefoontjes.
In het programma was echter ver
zuimd er de aandacht op te vestigen
dat de bemiddelingsaktiviteit van de
WV in het bijzonder is gericht op voor-
en naseizoen. Vermoedelijk veel
mensen hebben daarom gereageerd in
de hoop nog in het zomerseizoen te
kunnen worden ondergebracht, wat in
het merendeel der gevallen niet meer
mogelijk is.
Vrij veel ruimte is er op dit moment
alleen nog in de hotels, pensions en
logies met ontbijt-sector, bungalows,
appartementen en vakantiewoningen in
de periode tot 17 juli en na 14
augustus. Op de campings is over het
hele seizoen gezien nog voldoende
ruimte. De te bespreken plaatsen zijn in
de meeste gevallen echter bezet in de
periode 24 juli tot 7 augustus.
Doppendoos, 24-delig,
met doppen 10 t/m 32 mm, ratel
en verlengstukken in metalen kist.
Woensdag t/m zaterdag 59,-
flIWI
Telefoon 02220 2346
'N WINKEL VOL IDEE EN!