Pierenspitters in opstand
tegen Natuurmonumenten
De Schorren zijn voor
ons broodnodi
Voor het weekend
Zon, maan en hoog water
Weekend over
„Gelukkig zijn"
Mr
GESCHETTER
MAAKT KNETTER
Pierenstekers
opgepakt
van 11 en 12 september 1982
Artsen
Kerkdiensten
Groene Kruis
Tandartsen
Apotheek
Dierenartsen
Alcohol en drugs.
Noodslachtingen
Rijkspolitie
Kustwacht Eierland
Brand/ambulance
I! J DAG 10 SEPTEMBER 1982
TEXELSE COURANT
PAGINA 7
Onder het motto „erop of eronder" hebben vier Texelse beroeps pierenspitters de
rijd aangebonden tegen de Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten,
achter van het stuk wad schuin achter de Schorren bij hoeve Zeeburg: ook wel ,,de
atte Schorren" genoemd. Op dat gedeelte mag sinds 1969 geen pier meer gespit
«arden en dat verbod is volgens de spitters nu een acute bedreiging voor hun
estaan geworden. „Als we daar geen pieren mogen gaan steken, zijn we
angewezen op de Sociale Dienst en dat willen we niet. Ons inkomen ligt achter de
ijk, maar Natuurmonumenten is niet te vermurwen", zegt Roel Veldman, vader
an een gezin een wonend aan de Stengweg. Samen met zijn broer Hans, Maarten
oon en Martin van de Werve is hij maandag moedwillig begonnen de wet te
vertreden om zo een proces uit te lokken. Het viertal spit nu elke dag op het
erboden wad en negeert de verbodsbordjes. ,,Ons inkomen loopt drastisch terug
ont achter Zeeburg zijn bijna geen pieren meer." Na een officiële briefwisseling en
ischakeling van het college is de situatie ongewijzigd gebleven. De Schorren blijft
erboden terrein en het viertal is van plan daar nu op deze wijze verandering in te
rengen.
grtin van da Werve, Roel Veldman en Maarten Boon (vlnr) zijn vast van plan op de „natte" Schorren te blijven als de politie arriveert. „We
fnnen niet anders"is hun verweer.
De perikelen over het verboden vo-
lelfourageergebied achter de „droge"
•chorren dateert niet van vandaag of
listeren Al vele jaren is het de be-
oepsspitters een doorn in het oog dat
latuurmonumenten het gebied pot-
icht houdt. Degene die de Schorren
etreedt krijgt een boete van f 25,— van
Ie Natuurmonumentenopzichters Gerrit
in Kees Boot en het viertal heeft al een
iele verzameling prenten in de kast
iggen. „Soms kun je de verleiding niet
veerstaan maar nu is het moment
lekomen dat we niets anders kunnen",
Idus Roel Veldman die vorig jaar okto-
>er een brief naar het Texelse college-
;chreef met de vraag of niet door middel
on vergunningen van oktober tot
naart in het gebied gespit mag worden,
burgemeester en wethouders stuurden
Ie brief door naar de inspectrice van
Natuurmonumenten en een half jaar
ater kreeg Veldman te horen dat het
/erzoek was afgewezen. Veldman stelt
Jat juist om vergunning is gevraagd
Duiten de broedperiode van vogels om
/erstoring tegen te gaan, in feite zoals
je situatie voor 1969 was.
Gelukkig zijn met anderen, jezelf en
"net het leven. Dat is het thema van een
workshop die op 17, 18 en 19 september
n het prem-mandir centrum te Oude
schild wordt gehouden onder leiding
van de uit Amerika afkomstige Corrie
van Loon. Hij gaat ervan uit dat
niemand in zijn leven verstoken hoeft te
nlijven van geluk. „Geluk is een ge
boorterecht, een cadeautje, dat we
allemaal hebben gekregen, maar dat
velen van ons nog niet hebben open
gemaakt", aldus de redenering van Van
Loon. Andere geboorterechten zijn ge
zondheid en voorspoed en Van Loon zal
daarover in Den Bosch en Nijmegen
bijeenkomsten houden. De bijeenkom
sten in 't prem-mandir centrum worden
vrijdagavond van 19.00 tot 22.00 uur en
zaterdag en zondag van 11.00 tot 16,30
uur gehouden. Zaterdagavond staat
spiritueel zingen en dansen met Joan-
ies en Maria Paalvast op het pro
gramma. Meedoen aan het hele pro
gramma kost ƒ140,
Corrie van Loon is dominee van een
grote Amerikaanse kerkelijke beweging.
Hij accepteert iedere godsdienst maar
heeft geen bepaalde binding met con
ventionele kerken. Zijn filosofie is dat
God in jezelf leeft en dat het geloof dus
uit jezelf moet komen.
Eén van de argumenten die in de brief
van Natuurmonumenten naar voren
komt is dat het pierenspitten in de af
gelopen jaren drastisch is toegenomen.
„Was tot voor enige jaren het pieren
spitten een aardige bijverdienste in het
toeristenseizoen, thans wordt echter
door een toenemend aantal mensen het
pierenspitten als beroep uitgeoe
fend."
Dit argument bestrijdt het viertal met
verve. Volgens eigen zeggen kon men
tien jaar geleden een honderd tot
honderdvijftig pierenstekers (waarvan
het merendeel beroeps) achter de dijk
bij hoeve Zeeburg aantreffen. „Vele
tientallen spitters kwamen toen uit Wie-
ringen en Harlingen. Nu zie je ze niet
meer", zegt Martin van de Werve. Texel
telt nu nog zeven mensen die het pie-
rensteken als enig beroep hebben. Een
tiental „passanten" in de zomermaan
den meegerekend spitten er hoogstens
nog twintig personen.
Nieuwe dijk
Roel Veldman is dertien jaar pieren-
steker van beroep. Hij zegt dat de
terugloop van inkomsten ook te wijten is
aan de nieuwe dijk. „Achter de oude
dijk lag een breed stuk dat altijd vol zat
met pieren", aldus Veldman. Een groot
deel van die strook ligt nu onder de
nieuwe bredere dijk en voor de kust is
het wad door de aanleg van de dijk
dichtgeslibt. „Ons werkgebied is daar-
De zon komt 11 september op om
7.06 uur en gaat onder om 20.04 uur
21 september op om 7.22 uur en onder
om 19.40 uur.
Maan:10sept L.K.;17sept N.M
Hoog water ter rede van Oudeschild:
Vrijdag 10 september 0 42 en 13.19
Zaterdag 11 september 1.10 en 13 .49
Zondag 12 september 2.09 en 14.53
Maandag 13 september 3 48 en 16.45
Dinsdag 14 september
Woensdag 15 september
Donderdag 16 september 8.38 en 21.31
Vrijdag 17 september 9 29 en 22.08
Zaterdag 18 september 10 19 en 22.46
Doodtij: 13 sept.
Aan het strand is het ongeveer een
uur eerder hoog water.
door zestig meter smaller geworden."
De inkomsten van de pierenspitters zijn,
volgens eigen zeggen, de laatste twee
jaar met zestig procent teruggelopen.
Met grote tegenzin moest het gezin
Veldman om een aanvullende uitkering
vragen bij de sociale dienst. Na onder
zoek werd zijn bedrijf ,,niet levensvat
baar" genoemd wegens te weinig in
komsten. Veldman noemt dat onzin. ,,lk
heb er toch dertien jaar van kunnen
leven?" Hij kreeg daarbij de mededeling
dat het met mogelijk was voor enkele
maanden een aanvullende uitkering te
krijgen. Geadviseerd werd met het werk
te stoppen zodat Veldman voor een
langere periode wel in de WW kan.
Roel Veldman heeft geen goed woord
over voor deze sociale wetgeving. „Al
leen in de wintermaanden verdienen we
niet genoeg en daarom verplichten ze je
om een héél jaar in de WW te gaan."
Tijdens ons gesprek blijkt dat het viertal
De vogels in het gebied worden als
„mak" omschreven. „Het is gebeurd
dat ze mijn brood opaten." Toegegeven
wordt dat vogels wel opvliegen als de
spitters door het gebied lopen maar als
men aan het werk is naderen lepelaars,
zandlopers en vooral veel meeuwen de
spitters tot op enkele meters. Ook dat is
verklaarbaar want ze zijn gek op de
kapot gestoken pieren. Volgens Veld
man verstoren de straaljagers de vogels
meer dan de pierenspitters. „Als er een
straaljager laag overkomt, vliegen hele
partijen vogels op."
Excursies
De spitters zijn niet van plan de droge
Schorren, het vogelbroedgebied, te be
treden. Daar valt niets te spitten en dus
hebben de heren er niets te zoeken. Wel
worden in dat gedeelte excursies ge
houden. Veldman heeft aan Natuurmo
numenten gevraagd waarom dat wél
mag, als verstoring zo schadelijk is. In
een schriftelijk antwoord dat hij kreeg,
stond dat de verstoring door excursies
minimaal is. „Onze excursies op de
droge Schorren, verlopen volgens een
vast patroon op vaste tijdstippen, over
vaste paden en door voor broedvogels
minder belangrijke delen van het gebied
zodat nagenoeg geen verstoring plaats
vindt, en dan nog zeer tijdelijke, zeker
niet van de fouragerende vogels op het
drooggevallen wad", aldus de inspec
trice van Natuurmonumenten, mej. Drs,
B. L. J. van Leeuwen.
Intensief
Kees Boot, opzichter en vertegen
woordiger van Natuurmonumenten op
Texel heeft een andere verklaring voor
het feit dat de pierenstekers niet vol
doende inkomsten meer kunnen halen
uit het vrij toegankelijke gedeelte van
het wad. „Alles is kaalgespit. Drie vier
keer is het gebied nu uitgekamd. Een
pier heeft twee jaar nodig om van eitje
tot volgroeide pier te worden. Er is daar
veel te intensief gespit", aldus Boot.
Een dergelijk lot wil hij het „vogel-
eetgebied" van de Schorren besparen.
Daarbij telt volgens hem niet mee dat
het aantal beroepspierenspitters op
Texel drastisch is teruggelopen. „Het is
een belangrijke voedselplaats en die
geven we niet prijs." Dat gegeven is
volgens Boot veel belangrijker dan het
argument van verstoring. Evenals de
spitters is hij van mening dat de natte
Schorren nog een pierenrijk gebied is.
„Ik denk dat men daar in één tij 3000
pieren kan steken. Verderop is dat
ongeveer de helft."
Niet bespreekbaar
Natuurmonumenten is van plan de
situatie ongewijzigd te laten. „De zaak
is voor ons absoluut niet bespreekbaar."
Volgens Boot moet in de toekomst ook
een beheersplan gemaakt worden voor
het dijkgebied naast de Schorren. Ge
zien de pierenerosie die daar is opge
treden zal een vergunningenstelsel mis
schien noodzakelijk zijn. Kees Boot
vindt de teleurstelling van de pieren
spitters begrijpelijk. „Het is hun enige
inkomstenbron. Dit viertal is veel
kwetsbaarder dan de groep die het
Laatste nieuws
Donderdagmogen om half tien is
gebeurd waarop de actievoerende pie
renstekers hoopten: twee van hen zijn
van de „natte" Schorren gehaald en
opgebracht naar het politiebureau.
Martin van de Werve en Roel Veld
man weigerden de sommatie van Kees
en Gerrit Boot om het terrein te verlaten
op te volgen, waarna de politie werd
ingeschakeld. Het tweetal is op de vraag
van de politie vrijwillig meegegaan naar
het bureau maar zal een financiële
schikking niet accepteren.
vastgelegd. Maarten Boon, Martin van
de Werve en de gebroeders Veldman
willen de strijd tegen Natuurmonumen
ten nogmaals voor de rechter hebben
met behulp van een advocaat. „We
kunnen niet anders. Het is toch be
lachelijk dat je gedwongen bent hele
maal met dit werk te stoppen en je hand
op te houden, terwijl je met een beetje
hulp van Natuurmonumenten helemaal
5 43 en 18.52
7.28 en 20.31
uit principiële overwegingen eigenlijk
helemaal geen uitkering wenst. („Zo
veel mensen zijn er al toe gedwongen
Dat is ons te gemakkelijk"!. Onder het
motto „Voor ons is er werk" wil men
blijven strijden voor een redelijk inko
men maar dan is het wad achter de
Schorren in de wintermaanden onont
beerlijk.
Onrust
Veldman, Van de Werve en Boon
hebben begrip voor enkele argumenten
van Natuurmonumenten maar vinden
wel dat er met twee maten gemeten
wordt. „Men wil de vogels niet laten
verstoren en de structuur van de grond
behouden. De „natte" Schorren kun
nen bij lange na niet in een jalf jaar door
ons omgespit worden."
geen uitkering nodig hebt." Volgens het
viertal betreft het conflict niet alleen het
inkomen van henzelf. De pieren worden
altijd verkocht aan een handelaar in
Harlingen die winkels overal in Neder
land van pieren voorziet. „Ook daar is
werlgelegenheid in het geding", meent
Maarten Boon.
Passanten
Niet ontkent wordt dat het gebied
naast de Schorren wat de pieren betreft
is uitgeput. „Daarom zou het juist
goed zijn als deze plaats voor een half
jaar gemeden wordt." Als ook de
rechter de pierenspitters in het ongelijk
stelt ziet het viertal als enige andere
mogelijkheid dat er inderdaad een be
heersplan komt voor het stuk wad
achter Zeeburg waarbij een beperkt
aantal spitters wordt toegelaten. „Mo
gelijk dat door het weren van passanten
van de vaste wal, de situatie zich daar-
verbetert. Anders kunnen wij wel in
pakken."
Vooralsnog is men echter van plan,
ook bij komst van de politie de natte
Schorren niet te verlaten. („Ze moeten
ons eraf dragen in de hoop dat dit
uiteindelijk, behalve begrip ook een
meer soepele regeling veroorzaakt.
„Andere mogelijkheden zien we niet."
Als pierensteken de enige bron van inkomsten is, moet je er ook in de winter op uit. Er wordt
dan door het ijs heengespit en pas als het kwik tot 10 graden is gedaald, is het niet meer
mogelijk pieren „bovengronds" te krijgen.
steken er zomers bijdoet." Boot geeft
de moedwillige wetsovertreders voor de
rechter echter geen kans. Enkele jaren
geleden is Boon om dezelfde reden ook
al voor de rechter verschenen. Er was
begrip voor de problemen maar het
bleef een wetsovertreding.
Detail
De eigenaar van het 1200 hectare
grote gebied (waarvan 80 ha droge
Schorren), het Waterschap Texel, heeft
een pachtovereenkomst met Natuur
monumenten die aangeeft dat het ge
bied door middel van verbodsborden
mag worden afgezet. „Het is een
Staatsnatuurmonument. Dat kunnen
wij niet meer veranderen", aldus Flissijn
van het Waterschap die zegt dat de
overeenkomst op dit punt tot in detail is
Uitsluitend voor spoedgevallen Zondag 12 september 1982
Van vrijdagavond 18.00 uur tot
maandagmorgen 8.00 uur
Dokter K. Eissen, Julianastraat 9,
Den Burg, tel. (02220) 2039.
Aanvragen visites s.v.p. tussen
9.30 en 10.30 uur.
Spreekuur op zaterdag en zondag
van 11.30-12.00 uur en van 16.00-
16.30 uur zonder afspraak.
tot
Van vrijdagavond 18.00 uur
maandagmiddag 13.00 uur.
Let opl Aanvragen voor hulp:
uitsluitend te bereiken: zaterdag
en zondag tussen 13.00 - 14.00 uur
en 18.30 - 19.30 uur.
Zr. Van Karsen, Kogerweg 132,
Den Burg, tel. 4319.
Uitleen van verplegingsartikelen
en informatie
Maandag t/m vrijdag 17.00-18.00
uur. Lidmaatschapskaart meebren
gen.
Voor zeer spoedeisende tandheel
kundige hulp kan men zaterdag en
zondag om 18.00 uur precies te
recht in het tandheelkundig cen
trum in het Groene Kruisgebouw,
Witte Kruislaan 19.
HERVORMDE GEMEENTEN
Den Burg 10.00 uur ds. Wisman
gezamenlijke dienst in De Waal
De Cocksdorp 9.30 uur dhr. Wieten
coll. algemeen kerkewerk
Den Hoorn 9.30 uur ds. Verbeek
De Koog 11.00 uur ds. Verbeek
Om 10.00 uur begint de Zon
dagsschool weer in De Schuilhut
De Waal 10.00 uur ds. Wisman
gezamenlijke dienst met Den
Burg.
Oosterend 9.30 uur de heer Pante-
koek, coll. algemeen kerkewerk
Oudeschild 11.00 uur de heer
Pantekoek, coll. algemeen ker
kewerk
GEREFORMEERDE KERKEN
Den Burg 10 uur ds. R. J. Blaauw
Huw.bevestiging en inzegening
van Peter Vrijdag en Paula Prins
19.30 uur ds. J. Donker
Oosterend 10.00 uur ds. J. Donker
19.30 uur ds. R. J. Blaauw
GEREFORMEERDE GEMEENTE
in de kerk Schoolstraat 7
Oosterend 10.00 uur Dienst
16.00 uur Dienst
Dinsdag 14 september
Den Burg 19.00 uur ds. A. B. van
Heiden, uit Enkhuizen.
Weverstraat 95, telefoon (02220)
2112. Open van maandag t/m vrij
dag van 8 30-18.00 uur. Zaterdag
van 11.00-12.30 uur en van 15.00-
17.00 uur; zondag van 11.00-12.30
uur en van 16.00-17.00 uur.
Buiten die tijd alleen voor spoed
eisende gevallen.
Alleen voor spoedgevallen tele
foon (02220) 2527.
Consultatiebureau voor alcohol en
drugs, Molwerk 31/45, 't Horntje.
Spreekuur volgens afspraak
telefoon (02226) 413.
Voor noodslachtingen bellen op
werkdagen (02220) 2182 (slacht
plaats); na werktijden en in het
weekend (02220) 3541 via TEM-
centrale.
Het politiebureau van de groep
Texel van de Rijkspolitie is dage
lijks telefonisch te bereiken via tel.
(02220) 2644. Buiten de kantoor
uren kan men rechtstreeks contact
opnemen met de meldkamer van
het district Alkmaar, tel. (072)
116444. (tussen 18.00 en 0,800 uur)
Voor meldingen van schepen of
zwemmers in nood: Kustwacht
Eierland, tel. (02222) 270.
GEREF. KERK (Vrijgemaakt)
De Waal 16.15 uur Dienst
in de Ned. Hervormde kerk.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE
Den Burg 10.45 uur Noordhollandse
Gemeentedagviering
Uitzending via De Lichtboei
BAPTISTENGEMEENTE
in de Hervormde kerk te De Waal
De Waal 19.00 uur Evangelist De
Vries. Speciale evangelisatie-
dienst.
ROOMS-KATHOLIEKE KERK
Den Burg: zaterdag 19.30 uur
Dameskoor
Uitzending via De Lichtboei
Zondag: 10.45 uur Herenkoor
De Koog: zondag 9.30 uur
Den Hoorn: zondag 19.00 uur
JEHOVAH'S GETUIGEN
Koninkrijkzaal, Schilderend 19.
Zondag 10.30 uur openbare lezing
Wachttorenstudie, 11.30 uur.
Bij brand en voor spoedeisend
ambulancevervoer bellen: 02220-
2066. Bij geen gehoor 02230-
22222. Voor niet spoedeisend
ambulancevervoer: 02230-12888,
bij geen gehoor 02230-22222.
