Vogeltrek op Texel
Evenementen op
lange termijn
'Pat^tiaot
Kernenplan Texel ligt ter inzage
Eilandcompetitie
volleybal
MST-programma
Nieuw kaartmateriaal
kost ƒ6.000,—
Forellen in
zwembad bijna
allemaal dood
Afhalen
19, «DAG 22 OKTOBER 1982
TEXELSE COURANT
PAGINA t
Reageren op deze rubriek kan bij Jaap
van Groenigen, telefoon (02220) 3562,
Adriaan Dijksen, telefoon (022281 676 of
bij het Natuurrecreatiecentrum, telefoon
(02228)741.
n deze tijd van het jaar worden we op het Natuurrecreatiecentrum
jal eens opgebeld door mensen die willen weten hoe het met de
leltrek op Texel gesteld is. Dat gaat dan in de trant van: „Als ik
aend weekeinde naar Texel kom, zie ik dan vogeltrek?" Het is heel
kkelijk daarop een antwoord te geven. We kunnen volmondig „ja"
igen. Immers in deze tijd zien we allemaal dat er op veel plaatsen
>epjes lijsters rondvliegen. Af en toe komt er een „bende"
eeuwen ovër of een linie kieviten. Maar voordat we enthousiast
ipen: „ja, komt u maar" is het beter eerst even door te vragen. Veel
nsen verwachten namelijk nogal wat van de vogeltrek: onaf-
xoken stromen van allerlei soorten vogels die zich haastig door
<else luchtruim naar het zuiden spoeden. Het liefst zien ze dat die
zich afspeelt op voorspelbare dagen, vaste tijden en vaste
atsen. En zo eenvoudig ligt het nu net niet!
'oorspelbare dagen dat er trek is, zijn
igenlijk niet. Zeker is het niet op wat
jere termijn te voorspellen. Weers-
itandigheden spelen een alles over-
irsende rol. En we weten op welke
lijn het KNMI het weer exact kan
lispellen. Bovendien is vogeltrek niet
in een gebeuren dat zich in de herfst
iober) afspeelt, maar eigenlijk gedu-
le het grootste deel van het jaar. Dat
lint in juli als de wadvogels al weer
lelijk in aantal toenemen. En het
irt tot enkele dagen na de inval van
strenge winter. De voorjaarstrek
|int in januari en zet zich voort tot in
Ir zijn wel voorspelbare patronen. De
I soort trekt eerder dan de andere. De
]ers verschijnen bijvoorbeeld meestal
goed als eind september-begin
bber de wind naar noordelijke rich
ten draait.
's Nachts
rek vindt wel op min of meer vaste
in plaats. Dat wil zeggen het meest
lachts. Er zijn heel veel soorten die
ifdzakelijk in het donker vliegen. Die
we dus niet, hoewel ervaren voge-
s die nachttrek toch wel opmerken,
de eerste plaats omdat trekkende
als vaak even naar elkaar roepen. En
Ie tweede plaats omdat we de
jende dag zien dat het in de duin-
jes „ineens" wemelt van de zwart
jes of de weilanden vol zitten met
msvogels. Dat 's nachts trekken is
r de vogels noodzaak. Ze hebben
nelijk een groot deel van de dag
lig om voedsel te zoeken. Er blijft dan
inig tijd over, zeker als in de herfst de
|en danig beginnen te korten. Zicht-
e trek vindt het meest in de vroege
rgenuren plaats. Maar ook dat gaat
voor alle soorten op. Er is een aantal
tere vogelsoorten zoals roofvogels
zoeken. Hier moeten we, zoals dat
weieens officieel gezegd wordt, een
paar kanttekeningen bij plaatsen. Im
mers waarom zouden er zoveel vogels
over Texel passeren als al die noordelijke
dieren in zuidelijke richting wegtrekken.
Noordelijk van Texel is nauwelijks land.
Veel broedvogels uit Scandinavië en
Noord-Rusland en Siberië volgen meer
een westelijke trekrichting dan een
zuidelijke. Ze vliegen zo snel mogelijk
naar het veel zachtere Atlantische kust
klimaat. Landvogels hebben een uitge
sproken hekel aan vliegen boven water.
Bij de Atlantische Oceaan of Noordzee
gekomen, buigen ze dus af in zuid
westelijke richting. En zo komt er een
is in deze tijd veel bedrijvigheid, hoewel
het vaak meer heen en weer vliegen is,
dan dat een stroom vogels het Marsdiep
oversteekt richting Den Helder.
Al met al: je moet het treffen, goede
trekdagen kan je niet van te voren
plannen. Maar er is soms wèl veel te
zien. Vooral de afgelopen vijfjaar is door
enkele Texelse vogelaars, vooral door
Frits Jan Maas, enorm veel naar „zee-
trek" gekeken. Dat is dus trek die zich
over zee afspeelt, voornamelijk van
zeevogels, waterwild en meeuwen. In
1979 is bijvoorbeeld maar liefst 272 uur
geteld en dan kan je natuurlijk heel
goede dagen treffen Op 22 september
bijvoorbeeld vlogen in één uur tijds 1951
zwarte zee-eenden voorbij en op de 23e
233 jan van genten in 2 uur. Eind
augustus is er veel trek van sterns: in
één uur bijna 2500! In zes jaar tijds
werden zo in 610 teluren totaal ruim
147.000 vogels geregistreerd. Zwarte
zee-eenden (ruim 67.000) en grote
sterns (ruim 21.000) waren de meest
algemene soorten.
Landtrek
De vogelwerkgroep Texel is deze
herfst ook begonnen met het tellen van
trekkende vogels, maar dan boven
land. Net als bij de zeetrek is dit in het
kader van een landelijk onderzoek,
waarbij op enige tientallen punten, soms
dagelijks, geteld wordt. Op Texel is de
post niet zo vaak bemand. Wij tellen
Zwarte Zeeëenden flinks het mannetje, rechts het wijf/el. Dit is de meest algemene trekvogel
langs onze kust.
die tijdens de trek gebruik maken van
opstijgende luchtstromingen (thermiek).
En die stromingen ontstaan juist als de
zon het aardoppervlak later op de dag
flink heeft opgewarmd. Ook zwaluwen
trekken doorgaans overdag. Handig! Ze
moeten immers hun kostje al vliegende
opscharrelen en zo kunnen ze trek en
voedsel zoeken aardig combineren.
Trekbanen
In groot verband kan men-zeggen dat
trek langs vaste plaatsen geschiedt.
Langs de kuststrook, door bergpassen
en over landengten. Op de kaart van
Europa zijn zo min of meer duidelijke
trekwegen in te tekenen (die van soort
tot soort kunnen verschillen). Die trek
banen ontstaan doordat: a. de vogels
naar het zuiden willen, en b. de vogels
de gemakkelijkste én veiligste weg
„gestuwde" trek langs de West-turo-
pese kusten en dus ook langs Texel.
Vogels uit een immens groot broed
gebied trekken geconcentreerd in een
smalle baan naar zuidelijker streken. Nu
moeten we die trekbaan ook weer niet
te smal zien. Het is dus rifler zo dat al die
vogels bijvoorbeeld over de Texelse
duinen trekken. Heel Texel, ja zelfs heel
Nederland ligt in feite in die baan. Ons
eiland promoten als jèt vogeltrekeiland
is er dus niet bij! Langs ae cuid-
hollandse kust passeren waarschijnlijk
meer vogels.
Hoeveel wel?
In Texels verband gezien vindt de
meeste trek waarschijnlijk over de dui
nen plaats, maar ook langs de oostkust
en eigenlijk over het hele eiland is het te
verwachten. Vooral op Texels zuidpunt
Na de publicatie van de maand-
enda, een week geleden, zijn een
Dot aantal aanvullingen binnengeko-
en bij het bureau culturele zaken. Eind
ivember wordt weer een overzicht
publiceerd en verenigingen en instan-
s worden verzocht nieuwe agenda-
nten van de maanden december tot
li door te geven aan het bureau
Iturele zaken, kamer 304 in het
adhuis, telefoon 02220-3041.
oktober: In „De Poort", achter de
reformeerde Kerk in Den Burg, houdt
Christelijke Plattelands vrouwen
nd om 20.00 uur een kansenspel
imancipatie."
rening Bedrijfsvoorlichting Texel
udt in Hotel de Pelikaan een voor-
ïtingsavond met als onderwerp: Vee-
(kerij, inleider is de heer M.Meinsma.
oktober: Schouwburg Den Helder:
ast-side-story met volledige Ameri-
inse bezetting, kaarten 7 30,(met
Ira boot en bus vanaf schouwburg),
nd Plattelandsvrouwen, afdeling
xel: Gezamenlijke avond met het
ilde", in de LTS-kantine, om 20.00
oktober: MAB-club Texel organiseert
artrit, start bij de fa. Schoenmaker,
a het Wezenland om 20.00 uur.
November:
november: Vereniging Bedrijfsvoor-
iting Texel organiseert avond met als
derwerp: Economie in de Rundvee-
uderij, inleider: J.G.Veldt in hotel De
likaan om 20.00 uur.
lovember: Uitvoering Sint Jan in de
ideboom, met „Huis aan meer" van
Bh Milss.
november: Boerenkoolrit georgani
seerd door de Vereniging voor Vrienden
van het Paard.
8 november Vereninging Bedrijfsvoor
lichting Texel avond in Hotel de Pelikaan
om 20.00 uur met als onderwerp: Opfok
van kalf tot melkkoe, inleider: Th.
Boxem.
11 november Texels Philatilistische
vereniging de Postzegelbeurs organi
seert ruilbeurs in de Witte Burcht om
20.00 uur
13 november: Toneelvereniging 't Ama
teurtje met „De zon tegemoet" om
20.00 uur in dorpshuis de Wielewaal.
15 november: Voorlichtingsavond vere
niging Bedrijfsvoorlichting Texel, on
derwerp. Resultaten proefvelden, inlei
der D.Schipper in hotel de Pelikaan om
20.00 uur.
20 november: Toneelvereniging 't Ama
teurtje met „De zon tegemoet" in de
Wielewaal om 20.00 uur.
22 november: Vereniging bedrijfsvoor
lichting Texel organiseert avond in hotel
de Pelikaan om 20.00 uur. Onderwerp:
Mineralenvoorziening grasland, inleider
P.Stoepker; Mineralenvoorziening
rundvee, inleider J.Koopman.
23 november: Bond Plattelandsvrou
wen, afdeling Texel, creatieve avond in
LTS-kantine om 20.00 uur, gastvrouw:
G.Kalis-van Liere.
24 november: Intocht Sinterklaas, orga
nisatie de Koog Promotion.
26 november: Toneelvereniging UDI in
de Lindeboom met opvoering van „Een
moordenaar in de groep."
28 november: MAB-club, sinterklaasrit.
Start bij fa. Schoenmaker, aan het
Wezenland om 14.00 uur.
Koffieconcert KTF/DEK in de Linde
boom om 11.15 uur.
December:
8 december. Avond van de vereniging
Bedrijfsvoorlichting Texel met als on
derwerp: Economie Akkerbouw, inleider
C.VIot in hotel De Pelikaan om 20.00
uur.
11 december: Ouwe Sunderklaas
13 december: Vereniging Bedrijfsvoor
lichting Texel houdt bijeenkomst met
het onderwerp: Gewasbescherming en
plantenziekten, inleider is H.GIas, in
hotel de Pelikaan om 20.00 uur.
14 december: Schouwburg Den Helder,
Amerika, Amerika, musical van Jos
Brink en Frank Sanders, kaarten 7 25,00
en f 20,00 voor CJP en Pas 65. Extra
boot en bus vanaf de schouwburg.
15 december: Bond van Plattelands
vrouwen, afdeling Texel: Kerstviering
om 20.00 uur in de LTS-kantine.
Verening Bedrijfsvoorlichting Texel
heeft schapenhouderijochtend om 10.00
uur in hotel de Pelikaan, inleider: T.Rui
ter.
17 december: Uitvoering muziekschool
in de burgemeester de Koninghal, aan
vang 19.00 uur.
22 december: Vereniging Bedrijfsvoor
lichting Texel organiseert schapenhou
derijochtend om 10.00 uur in hotel de
Pelikaan. Inleider is J.Visser.
24 december: Intocht kerstman, de
Koog Promotion.
26 en 27 december: Gamma tournooi
zaalvoetbal, in sporthal Ons Genoegen.
Januari:
8 januari: MAB-club Texel houdt
nieuwjaarsrit, start bij fa. Schoenmaker
aan het Wezenland om 20.00 uur.
Voorstelling te Den Burg (plaats nop
onbekend) met o.a. Thijs v. Leer, Henk
■van Ulsen, Gerrie van de Klei. „Als er
liefde bestaat," om 20.00 uur, show ge-
basseerd op chansons poëzie van Brei,
Brassens, Aznavoure.a. Kaarten 715,—
en 710,— voor CJP en Pas 65.
11 januari: Texelse Philatilistische vere
niging de Postzegelbeurs organiseert
ruilbeurs om 20.00 uur in de Witte
Burcht.
12 januari: Vereniging Bedrijfsvoorlich
ting Texel houdt excursie naar proef-
boerdedrij.
15 januari: Toneelstuk: „Moord in de
pastorie" (door Agatha Christie) door
toneelvereniging Nieuw Leven, in 't
Uitslagen 19 oktober:
Mannen:
RWS-Gemeente
Reisburo-Timmers bakk.
DGM-Smash 1
Gamma-PH Hotel
Question-Bravura
RSG-Smash 3
Molenkoog-v. Wijngaarden
Amro-Westerlaken
Cors Polis-Versluis
Poedelprijs-Pado
Vrouwen:
Goénga 1-Skil
WGD-Vopoda
Graaf sp.-Mantje
Deja Vu-Gyvo
Frans Zegel-VW Audi
Smash jeugd-Ass. Bremer
Smash 2-Casino
Bremakker-Boetiek 22
12 Balcken-Expert
CVI-Goënga 2
Lindeboom-Kuipkuil
Programma 26 oktober
Veld
18.30 u
19.05 u
19.45 u
20.25 u
21.05 u
21.45 u
22.25 u
A mannen:
Gamma-Gemeente
Kobeko-Reisburo
Smash 1-Timmers b.
PEN-Graaf sp.
Question-PH Hotel
Bravura-Time Out
Krim-Berekuip
0-2
2-0
2-0
2-0
1-1
1-1
0-2
1-1
0-2
0-2
1-1
1-1
1-1
1-1
2-0
2-0
2-0
1-1
0-2
2-0
2-0
Kobeko
Gemeente
Reisburo
Smash 1
Graaf sp.
PH Hotel
Time out
Veld B vrouwen en mannen:
18.30 u
19.05 u
19.45 u
20.25 u
21.05 u
21.45 u.
22.25 u.
Gyvo-Kuipkuil CVI
Koffieshop-CVI Kuipkuil
Mantje-WGD Deja Vu
Deja vu-Graaf sp. Mantje
Versluis-Poedelprijs
Mengsmering
Mengsmering-Cors Polis
Poedelprijs
Amro-Pado Cors Polis
20.25 u. Vijfsprong-Ass. Bremer
Frans Zegel
21.05u. Bremakker-Nokanto Gr. Slock
21.45 u. Gar. Kikkert-Gr. Slock Nokanto
22.25 u. Molenkoog-Boektiek 22
Gar. Kikkert.
Zaterdag 23 oktober:
Basketbal:
Den Helder, De Brug, 17.00 uur:
Mareis j.j.-Polisport
Volleybal:
Ons Genoegen: 12.30-13.30 uur:
Mini's team 1-team 2
Team 3-winnaar
team 3-verliezer
13.30 u. Asp. Tevoko 1-WSOV
14.15 u. asp. Tevoko 2-HCSC 3
13.45 u. Tevoko 2 (h)-Juvoc 2
13.45 u. Tevoko 1 (d)-VCW 1
15.15 u. Tevoko 1 (h)-Volendam
15.15 u. Tevoko 2 (d)-ZAP 1
15.15 u. Tevoko 3 (d)-Noordkop 3
De topper van deze volleybalmiddag
in Ons Genoegen zal ongetwijfeld de
herenwedstrijd Tevoko 1 tegen Volem-
dam worden. Volendam, teruggekomen
uit de eerste divisie, is de gedoodverfde
kampioen maar verloor toch al van WM
'63. Dat team pakte ook zaterdag j.L
drie punten van een ongeconcentreerd
spelend Tevoko 1. Het tweede heren
team ontmoet het nog ongeslagen
Juvoc 2. Winst of verlies zal enige
duidelijkheid in de top van de tweede
klasse brengen. Dames 1 zet hopielijk de
zegereeks voort tegen het onbekende
VCW.
Zaterdag 23 oktober
Volleybal
Sporthal Joco, Den Helder
14.15 u. HCSC-Tevoko (j.asp.)
Uitslagen MST volleybal:
Veld C vrouwen:
18.30 u. Goënga 2-Antoekhuisje Hema
19.05 u. Taxi Smidt-Hema Goënga 2
19.45 u. FransZegel-JailteamTaxi Smidt
VVM '63-Tevoko 1 (h)
3-1
Juvoc 4-Tevoko3 (hl
0-3
ZAP-Tevoko 1 (d)
0-3
Harpoen-Tevoko 2 (d)
1-3
Juvoc 2-Tevoko3 (d)
3-1
Noordkop-Tevoko 1 (asp.m.)
0-2
Br.Seahawks-Tevoko 1 (asp.m.)
2-0
alleen op zaterdag of zondag van een
half uur voor zonsopkomst tot twee uur
daarna. Ook daarbij zijn leuke dingen te
zien (als het toevallig niet 2 '/i uur aan
een stuk regent of het potdicht zit van
de mist, zoals in september). Op 16
oktober waren de weersomstandighe
den. beter en toen zagen we in die 2 Vi
uuf= togh_ruim 7000 vogels passeren.
Verreweg het meeste spreeuwen (zo'n
6600) maar toch ook 23 andere soorten.
Veel meer van dergelijke gegevens,
zowel van broedvogels als doortrekkers
en wintergasten zijn te vinden in „De
Skor". Dat is het tijdschrift van de
vogelwerkgroep Texel en het verschijnt
maar liefst zes maal per jaar. Meer
informatie over het tijdschrift en de
vogelwerkgroep kunt u u krijgen bij
Dick Schermer, Molendwarsstraat 2,
Den Burg (02220-4239) of bij mij.
Adriaan Dijksen.
Skiltje, 20.00 uur.
19 januari: Bond van Plattelandsvrou
wen, afdeling Texel, jaarvergadering, 45
jarig jubileum in hotel Texel.
22 januari: Opvoering toneelstuk
„Moord in de pastorie" door toneelver
eniging Nieuw Leven, in 't Skiltje.
29 januari: Dubbele von Sion avond in
hotel de Lindeboom.
Februari:
4 februari: Schouwburg Den Helder,
voorstelling van Paul van Vliet met
nieuwe show. Kaarten f 22,50 en
717,50 voor CJP en Pas 65.
Extra boot en bus vanaf schouwburg.
8 februari: Texelse philatelistische vere
niging de Postzegelbeurs heeft ruilbeurs
om 20.00 uur in de Witte Burcht.
14 februari Bond Plattelandsvrouwen,
afdeling Texel, notaris C.J.Boswijk
spreekt over erfrecht en testament. In
de LTS-kantine om 20 00 uur.
16 februari: Vereniging Bedrijfsvoorlich
ting Texel organiseert boerderijentocht.
18 februari: Winterconcert KTF/DEK in
de Waldhoorn om 20.00 uur.
19 februari: Winterconcert KTF/DEK in
't Eierlandsche Huis om 20.00 uur.
26 februari: Winterconcert KTF/DEK in
de Lindeboom, 20.00 uur.
B en W hebben besloten 7 6400uit
te trekken voor het maken van land
kaarten en het verrichten van overige
werkzaamheden die verband houden
met de inwerkingtreding van de Wet op
het Agrarisch Grondverkeer. Deze wet
heeft gevolgen voor de procedure die
moet worden gevolgd bij vervreemding
van grond. Een vereenvoudigde proce
dure wordt toegepast als het gaat om
niet agrarische grond. Voor het aan
wijzen van de onderscheidene gebieden
zijn landkaarten nodig met een schaal
van 110.000. De kosten komen voor re
kening van de algemene dienst (ze
worden dus niet door het grondbedrijf
doorberekend) omdat de kaarten ook
van nut zijn voor andere gemeentelijke
doeleinden, zoals ruimtelijke ordening.
Voor Texel is een ontwerp-regio-
naal kemenplan opgesteld als uit
werking van het streekplan voor de
Kop van Noord-Holland en Texel. Dit
ontwerp-plan ligt ter visie in het
raadhuis te Den Burg en in het Pro
vinciehuis te Haarlem tot 18 novem
ber 1982.
In deze periode kunnen bezwaren
worden ingediend bij Gedeputeerde
Staten van Noord-Holland, Dreef 3,
2012 HR Haarlem. Het ontwerp-kernen-
plan is gebaseerd op het structuurplan
voor Texel van de gemeente. Op dit
structuurplan is door de bevolking al
ingesproken. Inmiddels hebben GS
vooruitlopend op de vaststelling van
het ontwerp-kernenplan hun commen
taar op het structuurplan toegezonden
aan de gemeente.
Als de bezwaren tegen het ontwerp
plan bij de provincie binnen zijn wordt
een koppeling aangebracht met het
ontwerp-regionaal kernenplan Kop van
Noord-Holland, dat ter visie heeft
gelegen tot en met 1 oktober Beide
plannen doorlopen daarna
gecombineerd de volgende procedure:
GS leveren commentaar op de inge
komen bezwaarschriften:
voor indieners van bezwaarschriften
wordt een hoorzitting gehouden,
waarop een mondelinge toelichting
kan worden gegeven;
de statencommissie voor de ruimte
lijke ordening houdt een beraad
slaging over de ontwerp-plannen en
de ingediende bezwaren;
de ontwerp-plannen komen aan de
orde in Provinciale Staten;
gedeputeerde staten stellen de plan
nen vast (voorjaar 1983).
Als deze procedures zijn doorlopen
zal de woningbouwparagraaf voor het
streekplan voor de Kop van Noord-
Holland en Texel zijn uitgewerkt.
Ontwerp-regionaal kemenplan Texel
Het plan voorziet in de volgende aantallen te bouwen woningen (exacte bouw
locaties vyorden niet aangegeven omdat die door de gemeente dienen te worden
bepaald):
Toename woning- Toename woning- Toename woning
voorraad '77-'85 voorraad '85-'90 voorraad '77-'90
totaal
per jaar
totaal
per jaar
totaal
Den Burg
343
43
159
32
502
Den Hoorn
37
5
13
2 3
50
De Koog
23
3
16
3
39
Oosterend
26
3
19
4
45
Oudeschild
80
10
43
8 9
123
De Cocksdorp
47
6
24
5
71
Totaal
556
ca. 70
274
53 55
830
Vrijwel alle zalmforellen die vorige
week in het zwembad Molenkoog wer
den uitgezet zijn dood. Bij het Rijks
instituut voor Visserijonderzoek in
IJmuiden wordt getracht er achter te
komen wat de oorzaak van de sterfte is
geweest.
Van de bijna 6000 forellen die woens
dag in het bad werden losgelaten,
waren er gisteren nog maar enkele in
leven, zodat de proef als een volslagen
mislukking wordt beschouwd. De scha
de (ongeveer 73000, komt voor reke
ning van de vijf personen tellende be-
roepencommissie van de Jonge Onder
nemers Organisatie Texel, die het ex
periment voor eigen rekening en risico
had opgezet. Het was de bedoeling ge
weest de vis tot medio december in het
zwembad te laten opgroeien en ze dan
voor consumptiedoeleinden te verko
pen.
De eerste dagen was er niets bij
zonders aan de hand. Er gingen toen
wel wat vissen dood, maar dat was niet
alarmerend, omdat altijd dieren bezwij
ken als gevolg van de „stress" die
gepaard gaat met het transport en de
overgang naar ander water. Maandag
en dinsdag bleken echter honderden
vissen dood te zijn. Omdat het water in
het bad er nogal vuil uitzag, werd
woensdag besloten het water (een mil
joen liter) volledig te verversen. Dit
verse water, zo werd door iemand van
het NIOZ vastgesteld, voldeed aan de
hoogste eisen, met name de zuurgraad
was in orde. De sterfte nam echter niet.
af. Zaterdag werd de leverancier van de
vis uit Exloo erbij gehaald. Deze stelde
vast dat het water in twee dagen tijd een
veel te lage zuurgraad (PH 9) had
gekregen. De oorzaak daarvan is nog
een raadsel. Het is haast ondenkbaar
dat de toch vrij grote watermassa door
natuurlijke oorzaken zo snel kan veran
deren.
Verse eigengemaakte
erwtensoep,
vol spek en worst
76,95 per liter
(02220) 4890.
