Waterschap
Pestvogels! Nu een
strenge winter?
VERVOLG VAN PAG.l
SAMEN 160 JAAR
UD VAN DE
„HOLLANDSE"
Eilandcompetitie
volleybal
Economie in de
akkerbouw
Geen subsidie voor
dia-serie TX 11
(rechts).
stuur van de toen nog zelfstandige
polder Eierland en op 4 november van
dat jaar werd hij als hoofdingeland tot
de vergadering toegelaten. Daar bleef
het niet bij: vier jaar later werd hij
beëdigd als heemraad en zat toen dus in
het dagelijks bestuur van Eierland. Ba
rendregt was lid van de commissie, die
zich bezig hield met de voorbereiding
van de fusie van Texelse waterschap
pen, die in 1970 zijn beslag kreeg. In het
nieuwe Waterschap Texel werd Baren-
dregt ook weer heemraad, zodat hij
totaal 18 jaar lang dagelijks bestuurslid is
geweest.
Projecten
Van de grote projecten waarmee hij in
die periode te maken kreeg noemde
Roeper de ruilverkaveling, de dijkver
zwaring, de fusie van de Texelse polders
en tal van kleinere zaken zoals wegver-
bredingen. Roeper bracht de actie in
herinnering die destijds is gevoerd om
de Eierlandse zeedijk met spoed ver
zwaard te krijgen en waarbij ook de be
volking werd betrokken. Er kwam toen
een miljoen gulden beschikbaar wat niet
voldoende bleek voor de verhoging van
het dijkvak, maar waardoor wel een
begin kon worden gemaakt met de
werkzaamheden in de vorm van aan
passing van het gemaal, waarna de
eigenlijke dijkverzwaring logisch volgde.
Roeper vertelde ook dat de polder
Eierland bepaald niet enthousiast was
over de plannen om alle Texelse water
schappen samen te voegen. Eierland
was namelijk een levensvatbare, vrij
grote polder die van de fusie niet veel
voordeel verwachtte. Discussie daar
over was echter nauwelijks mogelijk
want de totale fusie werd van provincie-
wege eenvoudig opgelegd. Roeper ging
verder in op de organisatie van de dijk-
wacht (die voor menig ander water
schap een voorbeeld wasl, de actie van
1979 om de verhoging van de resterende
Texelse dijken te versnellen, het Kras-
sekeetproject, het plan buitengebied en
andere zaken waarmee de polderbe
stuurders direct of indirect te maken
kregen. Bij het regelen van dit alles had
Barendregt een gewaardeerd steentje
bijgedragen.
Redelijke last
ling van de polder niet wordt onder
broken.
Grondverkoop
Hoofdingeland Jac. Keijser Szn.
maakte bezwaar tegen het voorstel om
1,3 ha land bij Oudeschild te verkopen
aan de heer M. Witte Jaczn. voor
715.000,— per hectare. Keijser vond dat
het Waterschap een openbare inschrij
ving had moeten houden en vond ook
de prijs te laag. Het ging volgens hem
om vrije (niet verpachte) grond die meer
had kunnen opbrengen. Dijkgraaf Roe
per ontkende dat laatste en legde uit dat
het Waterschap min of meer aan Witte
is gebonden.
Het betreffende stuk land werd de
laatste tijd gepacht door P. Daalders
Aannemingsbedrijf b.v. die hier ooit een
asfaltmolen heeft willen plaatsen. Als
gevolg van bezwaren uit de omgeving is
dat niet doorgegaan. Jac. Witte had de
grond als onderhuurder in gebruik en
heeft daardoor recht op pachtbescher-
ming, zodat de grond dus niet vrij is. In
verband met dezelfde omstandighgeid
was het ook niet wenselijk om een
openbare inschrijving te houden. Ge
woonlijk verkoopt het waterschap grond
wèl bij openbare inschrijving. De over
eengekomen prijs vindt het dagelijks
bestuur ook goed. Vergelijkbare stukken
land elders op Texel hebben recentelijk
713.000,— per ha opgebracht. Keijser
gaf toe dat de prijs redelijk was, maar
bleef van mening dat de verkoop bij
openbare inschrijving had moeten
plaatsvinden en stemde als enige
tegen de transactie.
Laatstgenoemde hoofdingeland in
formeerde in de rondvraag of het door
ht Waterschap beheerde deel van de
Akenbuurt van strepen kan worden
voorzien. Nu is alleen het gemeentelijke
deel (Kogerstraat-Pontweg) gestreept,
wat vooral bij mist verwarrend is voor
automobilisten die over de Akenbuurt
de Pontweg kruisen, waar dan ineens de
strepen verdwenen zijn. Uitgelegd werd
dat het Waterschap terughoudend is bij
het aanbrengen van strepen en andere
aanduidingen op en langs de polderwe
gen omdat er een snelheidsverhogend
effect van kan uitgaan.
Een andere opmerking in de rond
vraag betrof de vele kuilen (waarin
water staat) op het traject Meiertebos-
Waalenburgerdijk. Hier zal wat aan
worden gedaan. r
19 IJDAG 3 DECEMBER 1982 TEXELSE COURANT PAGINA 5
staat niet altijd alleen omdat er op het
moment zelf te weinig voedsel is, maar
kan zich ook ontwikkelen als er in een
bepaald gebied heel veel soortgenoten
bijeen zijn. Ze krijgen als het ware de
kriebels en willen weg.
Pestvogels leven in het uiterste noor
den van Scandinavië en Siberië in de
taiga. Ze eten daar in het zomerhalfjaar
voornamelijk insekten (muggen) maar
schakelen in herfst en winter over op
bessen. Normalerwijs zoeken ze in de
winter wel iets zuidelijker streken op
maar ze gaan dan niet ver bij het broed
gebied vandaan. Alleen in invasiejaren
reizen ze duizenden kilometers, soms
tot in zuid-Europa. Een in de winter in
Polen geringde pestvogel werd de zo
mer daarna in oostelijk Siberië terug
gevonden. Bijna 6000 kilometer verderl
Het zal uit dit verhaal duidelijk geworden
zijn dat het verschijnen van pestvogels
niets kan zeggen over de komende
winter. Het zou alleen iets kunnen
zeggen over de aantallen pestvogels
en/of hun hoeveelheid voedsel in het
broedgebied. Overigens kunnen we met
betrekking tot de enkele waarnemingen
uit Den Burg nog niet spreken van een
echte invasie. Dan zijn er vaak diverse
groepen. Maar misschien zijn dit wel de
voorlopers en moet de hoofdmacht nog
komen. Ik hoor het dan ook graag als u
pestvogels ziet (telefoon thuis
02228-676).
Andere invasievogels
Er zijn meer invasievogels. De meest
opvallende is de notenkraker. Zo groot
als een kauwtje en bruin met witte
vlekken. Deze soort is echter een aantal
jaren al niet meer op het eiland gezien.
Ook meer gewone soorten kunnen tot
de invasiegasten worden gerekend zoals
de vlaamse gaai, de barmsijs en de
kruisbek. Vanaf oktober verblijven al
tenminste enige tientallen kruisbekken
in het Texelse bos. Het zijn grote vink-
achtige vogels met typische over elkaar
gekruiste snavelhelften. Het lijkt ont
zettend onhandig om daarmee voedsel
op te pikken maar is het juist niet. De
kruisbek is namelijk ook een echte spe
cialist. Hij eet een groot deel van het jaar
voornamelijk zaden van den en spar.
Met die ,,rare" snavel kan hij de zaden
heel gemakkelijk uit de kegels peuteren.
Enige weken gelegen ontstond er nogal
wat opschudding in „vogelend" Neder
land toen men tussen de Texelse kruis
bekken ook grote kruisbekken ontdekte.
De grote kruisbek is een andere soort
die tot in zuid-Zweden broedt, maar
eigenlijk nooit trekt. Hij is dus in ons
land uiterst zeldzaam. Nu is het niet zo
eenvoudig grote kruisbekken te ont
dekken. Ze zijn maar een fractie groter
dan de gewone kruisbek en hun snavel
is iets hoger en zwaarder. Alleen als je
beide soorten samen ziet wordt het wat
duidelijker, maar de snavels van de
gewone kruisbek verschillen onderling
ook nogal eens in grootte. Niettemin
hebben al heel wat vogelliefhebbers,
met wisselend succes, getracht de grote
kruisbek in het kijkerbeeld te krijgen.
Vogelaars uit België kwamen er zelfs
een dagje voor naar Texell
Adriaan Dijksen.
Tijdens de vergadering van de
afdeling Texel van de Hollandse
Matschappij van Landbouw die
dinsdagavond in hotel De Linde
boom werd gehouden, vond een
bijzondere plechtigheid plaats. Drie
leden van de organisatie waren
samen 160 jaar lid. De heren D.
Keijser uit Den Burg en D. Beumkes
uit Den Hoorn elk vijftig jaar en Jac.
Roeper uit Den Burg zelfs zestig
jaar. Door de heer Van Oort, lid van
het dagelijks bestuur van de Hol
landse Maatschappij van Landbouw
werd hen een oorkonde en een zil
veren spel uitgereikt. Verder kregen
ze een bosje bloemen.
Een dergelijk langdurig lidmaat
schap vond Van Oort overigens een
normale zaak. ,,Als je in goede ge
zondheid blijft en je betaalt ieder
jaar je contributie, dan gaat het
verder vanzelf", zei hij Volgens
Van Oort zullen binnenkort ook
vrouwen lid kunnen worden van de
Hollandse Maatschappij van Land
bouw en hij noemde het daarom
een geëmancipeerde organisatie. In
die organisatie is een kleine groep al
vijftig jaar lid en een zeer kleine
groep zestig jaar. Hij zei dat de
mensen die vijftig jaar geleden lid
zijn geworden dat hebben gedaan
in de crisistijd en legde een verband
met de huidige economische toe
stand. ,,De Hollandse Maatschappij
van Landbouw telt nu ongeveer
7000 leden. Als er mensen afvallen
komt dat door faillissementen, be
drijfsbeëindigingen of overlijden,
maar zelden gaan er mensen weg
omdat ze het niet eens zijn met ons
beleid." Vervolgens werden de
oorkondes uitgereikt.
Veel mensen houden van het doen van voorspellingen. Nou ja
jorspellen, het is eigenlijk meer raden. Dat gaat niet alleen op voor
3t vallen van de lottoballetjes, maar bijvoorbeeld ook voor het weer.
aarmee bedoelen we niet de weersverwachting van het KNMI die er
jk weieens naast zit, maar toch op feiten is gebaseerd. Wel de
tspraken die waarnemingen in de natuur als basis hebben. Er zijn
lloze van dergelijke oude „wijsheden". Bijvoorbeeld: Als de eikelen
allen voor Sint Michiel (dat is 29 september) dan snijdt de winter
aor lijf en ziel, of: Zo 't loof niet valt voor Sint Martijn, zal 't een
arde winter zijn en: Als de donder vaart door 't dorre hout, dan wordt
a winter lang en koud.
Ook aan de vroege of late komst van allerlei trekvogels worden vaak
lorspellingen ten aanzien van de komende winter gekoppeld. Zo ziet
len bijvoorbeeld in de komst van pestvogels een strenge winter.
Over het hoe en waarom van invasies
is al heel wat afgeschreven. In het al
gemeen doen vogelsoorten er aan mee
die in noordelijke gebieden broeden en
daar gespecialiseerd zijn in één bepaald
soort voedsel, bijvoorbeeld berkezaden
of bessen. Het is, zeker bij fruittelers en
tuiniers, bekend dat bomen en struiken
het ene jaar meer vrucht dragen dan het
andere en dat in die afwisseling een
zekere regelmaat zit. In goede jaren
kunnen heel veel jonge vogels van een
bepaalde soort opgroeien. Daardoor
wordt het aantal zo hoog dat er de
volgende winter of een volgend „ge
middeld" jaar te weinig voedsel is. Dan
begint een invasie. Die trekdrang ont-
Naam
Reageren op deze rubriek kan bij Jaap
van Groenigen, telefoon (02220) 3562,
Adriaan Dijksen, telefoon (02228) 676 of
bij het Natuurrecreatiecentrum, telefoon
(02228)741.
Ik noem met name de pestvogel
ndat er al enige weken enkele exem-
aren van deze wat mysterieuze vogel
jor Den Burg zwerven. Het herkennen
in deze soort hoeft voor niemand een
obleem te zijn. Hij is bijna zo groot als
in spreeuw, en heeft een bruin-roze
renkleed. Een grote kuif maakt hem
>g opvallender. Zien we de vogel van
chtbij en dat is goed mogelijk want de
lort is doorgaans niet schuw, dan
illen nog op: een zwarte keel, een
ijze rug en staart, een gele eindband
ngs de staart en slagpennen die zwart
jn met wit, geel en rood.
Uitslagen 30 november
Mannen.
Gemeente-Bravura 2—0
Smash 3-Teso 0—2
RSG-RWS 2-0
Time Out-PH Hotel 2—0
Timmers bakkerij-V.Wijngaarden 0—2
Bremakker-DGM 2—0
Krim-Reisburo 0—2
Amro-Versluis 2—0
Westerlaken-Poedelprijs 2—0
Mengsmering-Pado 1 1
Vrouwen:
Graaf spuiterij-Gar. Dros 2—0
CVI-Skil 1-1
Kuipkuil-Goënga 2 1 1
Lindeboom-Koffieshop 2—0
Gyvo B A-Antiekhuisje 1 1
Rog-12 Balcken 0—2
Expert-Cafeetje 0 2
VW Audi-Smash jeugd 0—2
First Lady-Frans Zegel 2—0
Jailteam-Hema 1 1
Molenkoog-Nokanto 2—0
Programma 7 december:
Veld A mannen:
18.30 u. RSG-Gemeente Graaf sp.
19.05 u. Graaf sp.-Smash 3 RSG
19.45 u. Question-Gamma PEN
20.25 u. PEN-Time Out Question
21.05 u. Kobeko-v.Wijngaarden
Molenkoog
21.45 u. Smash 1-Molenkoog-v.Wijng.
22.25 u. Teso-Bravura Smash 1
Veld B vrouwen en mannen:
18.30 u. Kuipkuil-Goënga 1 Mantje
19.05 u. Mantje-Skil Kuipkuil
19.45 u. Gar. Dros-Koffieshop Skil
20.25 u. Memo-Cors Polis RWS
21.05u. RWS-PH Hotel Memo
21.45 u. Versluis-Poedelprijs Pado
22.25 u. Amro-Pado Poedelprijs
Veld C vrouwen:
18.30 u. Boetiek 22-12 Balcken Fr.Zegel
19.05 u. Frans Zegel-Vijfsprong Balcken
19.45 u. Smash jeugd-Smash 2
Vijfsprong
20.25 u. First lady-Ass. Bremer Smash 2
21.05 u. Taxi Smidt-VW Audi-First lady
21.45 u. Rog-Gar. Kikkert Bremakker
22.25 u. Gr.Slock-Bremakker Kikkert
Maandagavond 6 december spreekt
in hotel De Hoop te De Cocksdorp Ing.
C. Vlot, bedrijfstakdeskundige bij het
akkerbouwconsulentschap over de eco
nomie in de landbouw.
Punten die daarbij de aandacht krij
gen zijn.voor al de kostenfactoren op
het akkerbouwbedrijf. Deze bijeenkomst
begint om 20.00 uur.
B en W voelen er niets voor om
subsidie beschikbaar te stellen voor
de aanschaf van een dia-serie met
geluid over de bouw van de Texelse
blazer TX 11.
Gedurende twee jaar heeft de heer
R. Groot uit Amsterdam, gespeciali
seerd in audiovisuele produkties, met
camera en microfoon materiaal verza
meld over dit onderwerp. Hij denkt
Namens de drie sprak Jac. Roe
per een dankwoord. Hij zei dat hij
tien jaar geleden een gouden me
daille had gekregen wegens zijn
vijftig jarig lidmaatschap. Kort
daarna maakte hij een reis door de
Verenigde Staten en had de me
daille trots op zijn borst. Tot zijn
verbijstering begon het goud echter
langzaam te verkleuren. „Die me
daille devalueerde waar ik bij
stond", zei hij en hij hoopte dat het
zilver van de speld die hij nu had
gekregen van betere kwaliteit zou
zijn.
daar een mooie en instruktieve docu
mentaire van te kunnen maken die in
het maritiem museum vertoond zou
kunnen worden Het Zuiderzeemuseum
(die de TX 11 in eigendom heeft) zou in
het projekt willen participeren, evenals
de Vrienden van de werf Kromhout en
het Prins Bernhardfonds. De
Werkgroep Maritiem Museum meende
echter dat men nog lang niet aan
zoiets toe is. Veel liever ziet men dat
geld wordt uitgetrokken voor de uit
bouw van het museum. B en W zijn
het met die visie eens. De diaserie zou
tussen de 725.000, en 735.000,
kosten
De heren D. KeijserD. Beumkes en J. Roeper worsten gefeliciteerd met hun oorkonde door de heer Ven Dort
Ook de scheidende heemraad zelf
ging in op de waterschapgeschiedenis
die hij als actief betrokkene had mee
gemaakt. Met voldoening stelde hij vast
dat bij alle veranderingen de polderlas-
ten op Texel op een redelijk peil zijn
gebleven en dat iedereen blij mag zijn
dat in het recente verleden veel tot
stand is gekomen. Gezien de eco
nomische recessie die thans heerst zou
het nu veel moeilijker gaan. Barendregt
bracht dank aan de medewerkers van
het waterschap en sprak zijn vertrouwen
uit in de toekomst.
Heemraad Leber, zo bleek uit diens
praatje tot Barendregt, had in water-
schapsverband veel met de scheidende
heemraad opgetrokken. Beiden hadden
daarbij veel lief en leed gedeeld zodat
ook nauwe persoonlijke banden waren
gegroeid.
Herdenking
In het begin van de vergadering
herdacht dijkgraaf Roeper de plotseling
overleden oud-bestuurder Herman J.
Keijser. Keijser was jarenlang dijkgraaf
van Waalenburg, heemraad van de Ge
meenschappelijke Polders en de laatste
twee jaar heemraad van het Waterschap
Texel. Hij was daarnaast voorzitter van
de plaatselijke afdeling van de Hollandse
Maatschappij van Landbouw en had
zitting in de plaatselijke commissie voor
de ruilverkaveling. „We hebben hem
leren kennen als een man met grote
wilskracht, niet gemakkelijk voor ande
ren en zichzelf, die een onmiskenbaar
stempel op het waterschapsgebeuren
heeft gezet", aldus Roeper, die de aan
wezige bestuurders enkele ogenblikken
stilte in acht liet nemen.
Meegedeeld werd dat de laatstge
houden schouw niet tot ontevredenheid
heeft geleid De ingelanden hebben zich
over het algemeen aan de termijn
gehouden en aard en aantal van nala
tigheden waren niet verontrustend. On
danks het feit dat de oostelijke zee
wering thans delta-veilig is, blijft het
dijkbewakingssysteem in stand, wat
betekent dat ook het uit vrijwilligers
bestaande dijkleger blijft bestaan om bij
uitgebreid alarm in actie te kunnen
komen. Bij „beperkt alarm" geschiedt
de dijkbewaking uitsluitend door eigen
personeel. De jaarlijkse bijeenkomsten
van de stormwachten gaan door.
Een andere mededeling was dat J.
Duin en J. Uitgeest bij enkele kandi
daatstelling in het waterschapsbestuur
zijn benoemd en dat voor de vacature
van Hin van de Witte Engel de 29-jarige
A. Lap Kzn. uit Den Hoorn is voor
gedragen.
De werkzaamheden voor automati
sering van het gemaal van Eierland zijn
in volle gang. De vacuümpomp is van
zijn plaats gehaald en de betonfundering
waarop de nieuwe pompen zullen wor
den geplaats is juist gestort. Begin janu
ari zal het electrische deel van de in
stallatie worden geplaatst. Het werk
wordt zodanig uitgevoerd dat de bema-
Een beetje rare naam misschien,
ïstvogel, voor zo'n mooie en on-
:huldige vogel. Hij eet bijvoorbeeld
3en andere vogeltjes en is geen con-
jrrent van de boeren. Hier te lande
eft hij hoofdzakelijk van bessen en
sesters in tuinen en plantsoenen,
aarom zijn pestvogels 's winters zo
lak in dorpen te vinden. Waarom dan
ich zo'n rotnaam? Die dankt hij aan het
lit dat hij een zogenaamde invasievogel
Dat wil zeggen het is geen echte
ekvogel. Pestvogels trekken niet ieder
ar netjes „zoals het hoort" in de herfst
aar het zuiden en in het voorjaar terug
aar hun hoognoordelijke broedgebie-
en. Alleen in sommige jaren verschij-
en ze vaak in grote aantallen in zui-
elijker gebieden en dan duiken ze ook
ons land op. Dit onverwachte en on-
oorspelbare voorkomen deed de men-
;n die vogels in vroeger tijd in verband
rengen met plagen en ziektes. Ook de
est brak zomaar uit.
Pestvogel Itekening Johan Roydonl