Reddingen iangs Texels kust
station De Cocksdorp
bestaat 70 jaar
Zon. maan en hoog water
Ring Herv. Vrouwen
vierde jubileum met
de Flierefluiters
Avond over
zonenergie
IVie weet meer?
Jaap Dros werd
periodekampioen
De schippers
Duinkanters spelen
toch in De Koog
1982 JDAG 3 DECEMBER 1982
TEXELSE COURANT
PAGINA 7
ituurs-secretaris
ran Koninklijk k
ater) èn enkele c
oeziend oog vai
verd de nieuwe
iet sluisje bij D
De Ring Texel van Hervormde vrou
wenverenigingen heeft woensdag in de
LTS-kantine het 35-jarig bestaan op
feestelijke wijze herdacht. Na de ope
ning door voorzitster J. de Boer-Schef-
fer, gebed en een lied werd de verzor
ging van deze avond overgelaten aan de
groep De Flierefluiter onder leiding van
Jannie Craanen-Hemelrijk. Gebracht
werd een bont en zeer amusant pro
gramma met actuele Texelse bijdragen,
onder meer over de Orka-vin en de
Kotex inlegkruisjes. Het programmadeel
na de pauze was zelfs speciaal voor deze
gelegenheid gemaakt en had dus be
trekking op de geschiedenis van de Ring
Texel van Hervormde vrouwenvereni
gingen. Mevrouw Craanen en haar
groep hadden er zeer veel tijd en energie
in gestoken en de ZÖ0 luisterende
dames waren er zeer enthousiast over.
Succes had ook de heer KI. Bonne uit
De Koog die een Kees Stet-voordracht
hield.
De zon komt 11 december op om
8.37 uur en gaat onder om 16.27 uur.
Maan: 7 dec. L.K., 15 dec. N.M.
Springtij: 3 dec., doodtij: 9 dec.
Hoog water ter rede van Oudeschild:
Vrijdag 3 december 10.13en 22.31
Zaterdag 4 december 10.52 en 23.08
Zondag 5december 11.lOen 23.45
Maandag 6 december 11.56 en—
Dinsdag 7 december 0.31 en 12.36
Woensdag 8 december 1.32 en 13.26
Donderdag 9 december 2.39 en 14.45
Vrijdag 10 december 3.51 en 16.16
Zaterdag 11 december 4.55 en 17.37
Aan het strand ongeveer een uur
eerder hoog water.
Toen het station De Cocksdorp in gebruik werd genomen, werd bovenstaande foto gemaakt, v.l.n.r. staande voor de boot: Mevr. De Booy, H. de
Booy (secr. KNZHRM), D. C. Dros, Jac. Buys Jaczn, IV. P. Mets, burgemeester E. G. Gaar/and, onbekend vermoedelijk chauffeur Jee. Kalis
en Piet van Hert (helpersIn de boot v.l.n.r. de redders: Piet Boon, Willem Griek, Jan Boon Mzn., Jan v.d. Kooy, C. A. Boon Czn, Gerrit Bakker,
Jacob v.d. Kooy, Broer de Boer, Reyer Buys, Geert v.d. Kooy, Albert List en Maarten Boon.
N. van Heeringen-W. Pranger 'A 'A
M. Visser-O. van Loo 1 0
F. v.Tatenhoven-J. v.Heerwaarden 1 0
E. de Visser-P. de Bruin 1 0
W. Baretta-J. v.Heerwaarden 0—1
Y. Vittali-N. Eelman 0 1
E. van Bruggen-N. Kager 0—1/
A. Elzinga-W. Baretta 1 0
J. v.Heerwaarden-N. Eelman 1—0
Engelse stoomschip „Tengoy" te halen.
Twee jaar later moest men op 21
december naar de Vliehors waar de
driemast schoener „Johanna" aan de
grond was gelopen. De Cocksdorpers
haalden 11 man van boord.
Drie uur
Deze tochten vielen echter in het
met bij de roeiredding van de Duitse
driemast schoener „Liesbeth". De
ploeg van Maarten Boon was drie uur
onderweg om het gestrande schip op de
Eierlandse Gronden te bereiken. Voor
het redden van deze zes schipbreuke
lingen kreeg de ploeg een koninklijke
onderscheiding. Tegenover de vreugde
van de Texelse redding stond het
verdriet van de Terschellingers. De
motorreddingboot „Brandaris" van
Terschelling die ook op weg was naar de
"Liesbeth" ging ten onder in de hui
zenhoge golven. Geen van de opvaren
den werd gered. In 1922 kwam voor
station De Cocksdorp een einde aan het
roeitijdperk.
Fordson
Het station kreeg de beschikking over
een motorstrandreddingboot die „Eier-
land" werd gedoopt en voorzien was
van een drie cilinder 2 takt bezinemotor
met een vermogen van 11 pk. In 1929
werd deze motor vervangen voor een
zwaarder type; een 25 pk Fordson.Grote
reddingen zijn met de „Eierland" niet
verricht. De reddingen die moesten
worden uitgevoerd, werden hoofdzake
lijk uitgevperd met het schip van station
De Krim dat bemand was met dezelfde
ploeg redders als die van de „Eierland."
Drama
In de nacht van 17 op 18 januari 1934
speelde zich in de Eierlandse Gronden
een groot drama af. Het Engelse stoom
schip „Oakford" dat op weg was van
Gent naar Delfzijl, liep aan de grond met
stormachtige west-zuidwesten wind. De
„Eierland" wist onder leiding van schip
per Jac. van de Kooy het schip te be
reiken, maar de bemanning weigerde de
„Oakford" te verlaten. De reddingboot
keerde onverrichterzake huiswaarts. In
de vroege morgen van de achttiende
januari verliet de bemanning met een
eigen sloep het schip. Ter hoogte van de
Vliehors sloeg de sloep om en alle tien
de opvarenden verdronken.
Orkaan
In 1935 werd de „Eierland" vervan
gen door de „Joan Hodshon" en ook
werd het boothuis in noord-westelijke
richting verplaatst. De „Joan Hodshon"
werd bakend door de langste tocht uit
de Texelse „reddings" geschiedenis: de
reis naar Engeland in het voorjaar van
1945. Onder leiding van schipper Jan
Bakker ging men naar Engeland om
geallieerde hulp te vragen voor de Geor
gische opstand. In 1948 moest het
boothuis wegens kustafslag worden af-
Donderdagavond 9 december heeft
de Texelse afdeling van de Organisatie
voor Duurzame Energie (ODE) een bij
eenkomst in het Nioz-gebouw in 't
Horntje, aanvang 20.00 uur. Na enkele
malen aandacht te hebben besteed aan
opwekking van electriciteit en warmte
door windmolens, is nu zonne-energie
bod.
Ir. A.P. Lenz uit Amersfoort zal
spreken over het benutten van energie
van de zon met behulp van collectoren.
Naast leden (die voor deze avond een
speciale uitnodiging krijgen en een ex
emplaar van de gemeentelijke nota over
windenergie op Texel) zijn ook andere
belangstellenden welkom. Op de bij
eenkomst zullen ook mededelingen
worden gedaan over de op handen
zijnde experimentele plaatsing van een
speciaal voor het Texelse windregiem
ontworpen molen voor rechtstreekse
warmteopwekking.
broken „Oder". De bemanning van de
„Hendrik" en de „Hodshon" hebben
voor hun inzet en moed een bronzen
medaille gekregen. |da Mary
In 1964 is de huidige reddingboot, de
Ida-Mary" in dienst gesteld bij De
Cocksdorp. Dit schip maakt zich vooral
verdienstelijk bij hulpverlening en zoek
acties naar pleziervaartuigen, windsur
fers, wadlopers, en een enkele maal een
vermiste straaljager. Grote reddingen
komen niet meer voor, maar de inzet
onder de huidige ploeg redders (Jaap
Groen, Arie Boon, Paul Kikkert, Gerrit
Moens, Piet Jan Stolk, Maarten Boon
en Hans Zuidema, Peter Quartel en
Martien de Ridder) is er niet minder om.
Het grote reddingswerk zal in de toe
komst veel meer een taak zijn voor de
marine die met helicopters bijzonder
snel kan werken. De reddingstations,
zoals De Cocksdorp zullen vooral van
nut blijven voor hulp direct langs Texels
noordkust en op de Waddenzee.
Waarschijnlijk zal de opvolger van de
Ida Mary een schip van een vlet-
achtig type zijn. Hoewel de redders van
De Cocksdorp daarmee momenteel veel
gunstige ervaring opdoen, is het de
bedoeling dat de Ida Mary op Texel blijft
gestationeerd totdat zij is afgeschreven
of om een andere reden moet worden
afgevoerd. Dit dus in tegenstelling tot
wat eerder in deze krant werd geschre-
ven.
Op 21 december 1919 strandde de
Duitse schoener Johanna" op de Vlie
hors. De reddingploeg van De Cocks
dorp haalde 11 man van boord. Later
werd deze foto gemaakt bij het schip op
het strand. Klaas Uitgeest wil graag
meer bijzonderheden weten over deze
redding. Wie bijvoorbeeld weet welke
personen op deze foto staan kan hem
bellen 02228-393Volgens Uitgeest
zijn de personen voor het schip allemaal
afkomstig uit De Cocksdorp.
Ondanks een ietwat zwakke start
heeft J. Dros uiteindelijk toch het eerste
periodekampioenschap op zijn naam
gebracht. Zijn concurrenten staken hem
hierbij van alle kanten de helpende hand
toe. Zo versloeg A.C. Bakker dinsdag
avond J. Rommets, die op zijn beurt M.
Vittali uitschakelde door het eindspel uit
hun afgebroken partij onverbiddelijk tot
winst te voeren.
Het spel van Dros zag er dit toernooi
niet erg overtuigend uit. Tegen F. van
lare, W. Hoekman en H. Broekema
maakte hij benauwde ogenblikken door.
Desondanks pakte hij in alle drie partijen
nog de volle winst. De enige die van
het matige spel van Dros profiteerde
was M. Vittali, die hem in de vierde
ronde in een ommezien van het bord
veegde. Door zijn nederlaag tegen Joop
Rommets kwam Vittali niet verder dan
een derde plaats. Met name tegen de
iets zwakkere spelers liet hij teveel halve
punten liggen. Joop Rommets werd
tweede. Hij ging lange tijd alleen aan de
leiding, maar dat kwam misschien ook
omdat hij de sterkste tegenstanders pas
in de tweede helft van het toernooi trof.
A.C. Bakker leed dinsdag een toch
enigszins onverwachte nederlaag tegen
A. Terpstra, die hierdoor mogelijk het
vege lijf nog van de degradatie kan red
den. Arjen Bakker heeft de vuurdoop in
de A groep goed doorstaan. Hij heeft
een verdienstelijke score opgebouwd en
zal in de middenmoot eindigen. Er moe
ten nog enkele partijen worden uitge
speeld. Pas dan is het zeker wie er
moeten degraderen.
In de B-groep kwamen N. van Hee-
ringen en W. Pranger na felle strijd
tenslotte toch tot remise. E. de Visser
heeft de eerste periode enigszins in de
schaduw van de fraaie prestaties van
Niek Witte en Roland Bakker gespeeld,
maar zijn resultaten mogen gezien wor
den. Ditmaal versloeg hij P. de Bruin.
Uitslagen:
A. Terpstra-A.C. Bakker 1—0
A.C. Bakker-J. Rommets 1—0
H. Broekema-F. van Lare 1 0
H. Broekema-Arj. Bakker 14 'A
J. Rommets-M. Vittali 1—0
Engelse stoomschip „Oakford" liep in 1934 bij vliegende storm een de grond. Geen der
arenden overleefde de schipbreuk.
Wit licht
Op zondagmiddag 1 februari 1953
w'erd de „Jban Hodshon" wederom
vöor een'grote redding gelanceerd. Aan
boord waren Jan en Bram Bakker,
Hendrik Stolk, Jan van Loo, Harm Nie-
boer en Arie Boon. Men voer onder
zwaar weer naar de in nood verkerende
Duitse tanklichter „Oder". Bij het inval
len van de duisternis werd een vast wit
licht waargenomen wat er op kon dui
den dat er nog leven aan boord van het
scheepswrak was. Toen de „Hodshon"
het wrak op ongeveer 700 meter was
genaderd, verdween het licht. Men
besloot af te wachten totdat de vloed
door zou zetten, omdat het onmogelijk
was het schip dichter te naderen. Bij de
opkomende vloed was het mogelijk dat
de „Oder" over de gronden zou worden
geslagen. Dat gebeurde echter niet en
schipper Bakker besloot terug te keren,
omdat verdere hulp door het stormweer
niet mogelijk was. De volgende morgen
haalde schipper Piet Bot met de Hel-
derse reddingboot „Prins Hendrik" zes
schepelingen van de door midden ge-
Op 30 november 1912 werd station De
icksdorp van de NZHRM in dienst
steld. Dat was toen geen reden tot
n feesteliike ingebruikstelling en nu
it station deze week 70 jaar bestaat zul-
i ook geen officiële toespraken wor-
n gehouden. Voor Klaas Uitgeest uit
Koog reden te meer om bijna een
rart eeuw redden vanaf Texels noord-
p beknopt op papier te zetten. Als
ildeblijk voor de Texelaars die paraat
aren en zijn om bij nood uit te varen,
aor de redactie reden om de draad van
ixelse reddingsverhalen weer op te
ikken, waar we hem dit voorjaar lieten
igen.
In 1912 was het blijkbaar de gewoon-
e zaak van de wereld dat er een nieuw
iddingstation kwam. Het enige offi-
ële vertoon op 30 november 1912
Bstond uit een bezoek van de be-
huis gereden. De plaats van deze loods
ligt inmiddels al vele tientallen meters in
zee.
Roeireddingen
van de NZHRM (de K
kwam pas enkele jaren
enkele commissieleden. Onder
oog van deze officiële gasten
de nieuwe roeireddingboot vanaf
sluisje bij De Cocksdorp naar het
ardzeestrand geroeid. Daar werd de
geplaatst op een wagen en naar
pas gebouwde houten reddingboot
en behouden aan wal gebracht. Deze
zware roeireis werd door de redding
maatschappij beloond. Schipper Boon
ontving een zilveren medaille en de
roeiers kregen bronzen eremetaal. Ook
werd een beloning gegeven van f20,
voor elke redder, een huldeblijk dat
toendertijd waarschijnlijk meer werd ge
waardeerd dan de medailles.
Beloning
Bijzonder was wel dat de Noorse
regering als dank 7205, gaf aan de
moedige Texelaars. Ook ontving men
een getuigschrift. In die tijd was het
gebruikelijk dat de redders een geldelijke
beloning ontvingen voor geslaagde ac
tie. De bemanning ving 7135, voor het
redden van 13 schepelingen van de KW
4 op 10 oktober 1916. Op 12 oktober
1917 haalde men vier man van de tjalk
„Adelaar" en kreeg elke redder 720,
Enkele dagen later (26 oktober) wist
men na een bijzonder lange en zware
roeiklus zeven opvarenden van het
gebroken. De KNZHRM kocht een grote
eikenhouten loods die echter maar heel
kort dienst heeft gedaan. Een orkaan op
1 maart 1949 zorgde er voor dat het
boothuis praktisch werd verwoest en
weer opnieuw moest worden opge
bouwd.
In de 70 jaar station De Cocks
dorp hebben de volgende personen
als schipper gefungeerd. Maarten
Boon Mzn. van 1912 tot 1923;
Reyer Buys van 1923 tot 1924; Jac
van de Kooy van 1925 tot 1934; Jan
Bakker van 1934 tot 1954; Arie
Boon van 1954 tot 1981 en Jaap
Groen is momenteel schipper van
de Ida Mary.
Maarten Boon werd schipper op de
roeireddingboot en hij kreeg een ge
deelte van de Eierlandse Gronden, het
Eierlandse Gat en de Vliehors als werk
terrein.
Toneelvereniging ,,De Duinkanters"
op 29 januari toch in De Koog
kunnen spelen. Aanvankelijk was men
gedwongen het stuk ,,'t Minnenspel
der maagden" in het dorpshuis van De
op te voeren, maar deze week
werd overeenstemming bereikt met de
eigenaar van Restaurant ,,De Buterig-
gel" om de jaarlijkse uitvoering daar te
houden.
Vooral in de roeiperiode moest station
De Cocksdorp diverse malen in actie
komen, waarbij enkele bijzondere red
dingen zijn verricht. Op 29 augustus
1913 strandde het Zweedse ss ,,Bore"
en de Cocksdorper ploeg haalde vier
schepelingen uit het water. Twee jaar
later op 4 oktober liep het stoomschip
,,lsbjorn" met een lading ijs aan de
grond in het Eierlandse Gat. Elf Noorse
opvarenden werden van boord gehaald
