VAN HET
RAADHUIS
't Was een
maffe
FILM
Kerkorgel op zolder
Verdachte over diefstallen
i.
De eerste viool
Texelaars
voor de
Oalie
gangor
,,De stilte ror£
Christine M.'Ó
en zekcfiB
j Mededelingen van B. en W.
Woningen
„De Mars"
Spoedvergadering
ABOP afd. Texel
PAGINA 8
TEXELSE COURANT
DINSDAG 18 JANUARY
Het orgel pest net
De familie Barnard uit Oosterend herbergt op haar zolder een minder
alledaags muziekinstrument. Het betreft hier een kerkorgel, dat net in de
beschikbare ruimte blijkt te passen. Aan beide zijden is er tussen het dak
beschot en het orgel drie centimeter ruimte over. Leo Bamard kocht het
orgel voor een appel en een ei uit een kerk in Breezand, die gesloten zou
worden en bouwt nu samen met zijn zoon Wilhelmus het instrument weer
op. Zodat zij, als moderne kapiteins Nemo, over enige tijd de beslommerin
gen van het leven van alledag op een „groot" pijporgel van zich af zullen
kunnen spelen.
Het orgel werd in 1920 door de firma Dekker uit Goes gebouwd. ,,Een berucht
orgelbouwer", aldus Barnard. ,,De man stond wijd en zijd bekend om zijn slordige
manier van werken. En ik moet zeggen, dit orgel is niet de uitzondering die de
regel bevestigt".
De eerste standplaats was een kerk
in Den Haag, vandaar ging het naar
Breezand. Het was niet te achterhalen
wanneer dat gebeurde. Door fusering
van diverse gereformeerde kerkge
meenschappen raakte het gebouw daar
in onbruik. Het werd, met de inventa
ris, te koop aangeboden, maar tot^iog
toe schijnt alleen het orgel een nieuwe
eigenaar te hebben gevonden.
Het instrument werkt pneumatisch,
dat wil zeggen dat het helemaal met
luchtdruk bediend wordt. Niet alleen de
pijpen krijgen lucht, ook de kleppen
worden met luchtdruk geopend en
gesloten. Het binnenwerk is dan ook
een redelijk ingewikkeld samenstel van
loden leidingen.
De herbouw is inmiddels zover dat
het grootste deel van de 328 pijpen
geluid geeft. Het orgel bevat zes spre
kende stemmen. Het hele apparaat
werd in drie weekens met een VW-bus
zouraken, hangt de gevangenisstraf
meteen boven mijn hoofd", zei hij. De
politierechter vond ook dat de jongen
aan het bewijzen was dat hij beter wilde.
Het feit dat hij eerder door de politie
rechter was veroordeeld liet mr. Doe-
dens om die reden buiten beschouwing.
Ook vond hij dat 1982 in feite als één jaar
proeftijd beschouwd kon worden.
De 19-jarige Texelaar werd veroor
deeld tot een voorwaardelijke gevange
nisstraf van vier weken met een proeftijd
van een jaar.
Woningen De Mars
Door de Woningbouwvereniging
Texel is elders in deze courant een ad
vertentie geplaatst waarin gegadigden
worden opgeroepen voor het huren van
een woning in het plan De Mars.
De gemeente zal de helft van de
woningen toewijzen aan daarvoor in
aanmerking komende gezinnen c.q.
alleenstaanden/gebroken gezinnen.
Indien u momenteel in een woning
wetwoning op Texel woont en wilt
doorstromen naar een nieuwe woning in
genoemd plan, dan verzoeken wij u
nader contact op te nemen met de af
deling huisvesting op het raadhuis,
kamer 209.
Voor de goede orde wijzen wij er op
dat personen van 65 jaar en ouder
hiervoor niet in aanmerking komen.
De ABOP afdeling Texel heeft don
derdag a.s. een spoedvergadering in de
Jac. P. Thijsseschool te Den Burg. De
vergadering begint om 20.00 uur.
In februari gaat de tweede kamer zich
buigen over de onderwijsbegroting. De
minister heeft een pakket (34 punten)
maatregelen in gedachten die een aan
tasting van het onderwijs betekenen,
aldus de bond. Diezelfde minister heeft
het onderwijs wel 60 miljoen gulden
toegezegd (in werk omgerekend levert
dat 800 arbeidsplaatsen op) maar zijn
plannen om de klasseschaal te vergro
ten (resultaat: verlies van enkele dui
zenden arbeidsplaatsen) nemen steeds
vastere vorm aan. Er zal door de bonden
een actieplan opgesteld worden. De
inbreng van de leden wordt daarbij zeer
belangrijk geacht. Daarom worden de
ABOP leden dringend verzocht de ver
gadering te bezoeken. Tijdens de ver
gadering zal er gediscussieerd worden
over de op handen zijnde maatregelen
en/of acties. De mening van de ver
gadering zal ingebracht worden in de
districtsvergadering van 26 janauri.
,,'t Is een domme, maffe tijd ge
weest" was gisteren de verklaring van
een 19-jarige Texelaar voor de politie
rechtbank in Alkmaar, voor zijn mede
plichtigheid aan diefstallen in Bergen,
Alkmaar en op Texel. .Verder wil ik er
niets over zeggen", meende de ver
dachte die na lang aandringen van
politierechter mr. Doedens toegaf zich
ten tijde van de diefstallen waar
deloos" te hebben gevoeld. De dief
stallen waren allen gepleegd in 1981 en
de rechter vroeg of de verdachte sinds
dien nog met de politie in aanraking was
geweest. Dat bleek niet het geval te zijn,
volgens de jonge Texelaar omdat hij
nooit meer uitging. ,,lk zit lekker thuis,
kijk tv en fotograferen is mijn grote
hobby geworden." Het ontwikkelen van
foto's deed de verdachte ook thuis en
dat leventje vond hij al met al lekker
rustig."
Aan de jeugdige Texelaar werd
maandagmorgen tweemaal diefstal, één
poging tot diefstal en één inbraak ten
laste gelegd. Op 21 of 22 november
1981 had hij in Bergen een Yamaha
bromfiets gestolen met een waarde van
f 1500, Enkele dagen later was hij met
behulp van een vriend en vriendin op
inbraakpad gegaan in Alkmaar, waarbij
de gestolen brommer goed van pas
kwam. Gedrieën waren ze naar een bin
nenvaartschip van Youth for Christ ge
reden en hadden het slot van deze
„ontmoetingsruimte op het water" met
een mes opengebroken. Uit de boot
werden levensmiddelen ontvreemd en
de verdachte werd evenlater bij het
wegrijden op zijn brommer met een
blikken trommel gestolen goed aange
houden. Zijn „collega's" hadden zich
ontfermd over spullen van grotere
waarde zoals een cassetterecorder en
een tuner versterker.
In de nachten van 3 tot 6 oktober 1981
had de verdachte ingebroken in de
automatenhal „Las Vegas" in De Koog.
Daar kon hij niets van zijn gading vin
den. „Het was er wel maar ik kreeg het
niet open", aldus de verdachte en de
schade bleef beperkt tot een gebroken
ruitje In de nacht van 25 op 26 oktober
1981 brak de verdachte, met behulp van
twee andere Texelse jongeren, in bij de
Aankoopcentrale in Den Burg. Er werd
ƒ176,— ontvreemd. De verdachte gaf
na het voorlezen van de processen
verbaal toe medeplichtig of geheel
verantwoordelijk te zijn voor het ten
laste gelegde. Hij verklaarde tot deze
daden gekomen te zijn door gebrek aan
geld. „Ik had toen geen uitkering,"
Hij vertelde geruime tijd in Alkmaar te
hebben gewoond en daar zag hij geen
kans zonder bijstand en zonder werk
rond te komen. Eind vorig jaar keerde hij
terug naar Texel en sinds kort had hij
een uitkering. Ondanks aandringen van
de politierechter wilde de verdachte niet
meer over de oorzaak van zijn handelen
prijsgeven. „Dat is niet nodig. Het is
geweest. Ik zie er het nut niet van in dat
nu nog te vertellen." Nadat mr. Doe
dens gezegd had dat enige achtergron
den hem meer duidelijkheid konden ver
schaffen over de beweegredenen van
zijn handelen, zei de Texelaar dat
dergelijke daden „meestal uit allerlei
situaties voorkomen". „Dat is bij mij
ook zo. Geldgebrek, problemen thuis,
geen toekomstidealen, ach wat doet het
er nog toe", aldus de verdachte, die
vervolgens te kennen gaf het op Texel
best naar zijn zin te hebben. „Het kon
beter maar het is in ieder geval weer
rustig en ik heb voor het eerst plannen
voor de toekomst." Wat die plannen
waren gaf hij liever met prijs.
Schijn
De officier zei in zijn requisitoir dat de
Texelaar de indruk wekte niet te willen
meewerken aan de rechtszitting maar hij
had inmiddels gemerkt dat dat een
beetje schijn was. „Verdachte wil dui
delijk veranderen, maar maakt er geen
woorden aan vuil." De gepleegde over
tredingen noemde de offcier „ernstig"
maar het feit dat de jongen zich al enige
tijd „koest hield" vond hij zwaar wegen
bij de uiteindelijke strafmaat. Mr. Visser
eiste een voorwaardelijke gevangenis
straf van vier weken met een proeftijd
van twee jaar.
De verdachte was niet ontevreden
met zijn straf maar vond de proeftijd wat
lang. „Als ik bij iets kleins betrokken
Ten tijde dat in ieder rechtgev^i
vrouwenfilm de hoofdpersoon eer
caal-lesbienne werd, lijkt voorbij 1
voorbeeld van verfijning van het8-
nistische wereldbeeld is ,,De stilt*811
Christine M". Dit debuut van
dusver onbekend gebleven regis V
Marleen Gorris is alom geprezerer
name vanwege haar verfrissends.
mulering van een oud pamflet: he
ma heeft plaats gemaakt voor mes;
ijl
I
één kijk op de zaak, de verbeelding
weer een beetje aan de macht.
Het scenario beschrijft de situatf
drie vrouwen die een man verr®'
hebben. Een van de vrouwen is"
vrouw. Ze is een jaar of 28, getrc
heeft drie kinderen waarvan de jtiBg
één jaar is. Ze woont in nieuw-W":
Amsterdam en leeft het leven v£_
meeste vrouwen die niet buitei
werken, tamelijk geïsoleerd, t
contact met de buitenwereld. De
de vrouw is ongeveer 50 jaar. Ze ur
full-time in een soort koffiehuis j®'
broodjeszaak waar veel vrachtvr®
chauffeurs komen. Ze is gescheict
heeft een dochter die ze niet meej.
Ze werkt hard en houdt zich
staande in het koffiehuis door o:
half joviale, half vinnige manier i
gaan met de mannen die er kc
Buiten haar werk leidt ze ee)St
eenzaam bestaan. Ze woont allee'9'
derde vrouw is directiesecretares/n;
is de rechterhand van haar baas e:n
zijn eigen zeggen de meest betrovdo
kracht die hij ooit gehad heeft.»"
behandelt men haar als een ortff I
schikte: haar capaciteiten worde^
volle benut maar ze krijgt er de
niet voor. Ze is en blijft alleen ma.w
secretaresse. De drie vrouwer'P_
elkaar niet kennen, lopen onafha'
van elkaar een boetiek binnen w10
kleren willen kopen. De manager
zaak betrapt de huisvrouw op hetro
van een jurk. In de loop van het vn
blijkt, in flash-backs, dat de huis"e
zich stilzwijgend tegen hem ;r
Deze rebellie tegen de man wordi
genomen door de andere twee vrc
en gezamenlijk vermoorden zij dt""
,,De stilte rond Christine M" dorms
jr^ilmgange^2(MXMju^^^^jg
naar Texel vervoerd, de opbouwits
nu echter al twee jaar.
Leo Barnard heeft vroeger too
gehad. Wilhelmus speelt ondei,^
piano. Mocht hij les gaan nemesul
zal hij wel de eerste leerling
thuis een kerkorgel heeft staan ;tei
te oefenen.t0|
door L. van Schooten
7. Ik zal haar een leesplankje voor
haar Sint geven", beloofde Van Herpen
en wendde zich met hernieuwde aan
dacht aan het maal.
Sandra had wel voldoening van haar
gast. Hij liet geen twijfel bestaan aan
zijn waardering voor haar kookkunst.
Ik snap niet dat jij maar zo mager
blijft", zie hij tot Jaap.
„Dat komt door al het verdriet dat ik
van mijn kroost heb", legde de geluk
kige vader uit en liet geduldig de storm
over zijn hoofd gaan, want Olga en
Yvonne gaven op slag tekst en uitleg,
hoeveel zij wel met hun vader te stellen
hadden.
Sandra luisterde glimlachend toe.
„En nou een goeie sigaar", zei Jaap
toen ze behaaglijk wegzakten in de
fauteuils in de voorkamer.
„En dan gaan we es zaken doen",
voegde Van Herpen er aan toe.
„Is het erg privé?", informeerde
Olga, een bestraffende blik van haar
moeder negerend.
„Welnee kind, ik jaag je heus niet
weg. Hoe meer zielen hoe meer vreugd.
En je kunt er nog van leren!" lachte haar
vader
„Ik dacht dat jij naar Suus Beyma
moest", herinnerde Sandra.
„Suus loopt niet weg", constateerde
Olga onverschillig.
Yvonne werd naar boven gestuurd
om dat „hele kleine beetje huiswerk" te
maken, en Sander moest naar de vriend
van het terrarium.
„Laat nou es zien die brief", beval
Van Herpen. Een diepe rimpel trok recht
boven zijn neus, terwijl hij het aanbod
van de uitgever doorlas.
„Nou", zei hij, „daar trapje natuurlijk
niet in."
„Hoezo?", vroeg Jaap geschrokken.
„Dat lijkt nou wel heel aardig, maar
ten eerste is vijfhonderd gulden veel te
weinig, zélfs al schrijf je die veertig
pagina's er nog bij, zoals meneer ver
langt. En dan zul je ook andere voor
waarden moeten stellen, je moet zoveel
hebben per verkocht exemplaar....
trouwens er staan nog een paar bepa
lingen in waarover we met meneer
Burgerhout wel eens een woordje mo
gen praten."
Jaap keek teleurgesteld. Eigenlijk was
hij bang dat, als hij zoveel noten op zijn
zang had, de uitgever wel eens kon
zeggen: ga maar naar een ander. En in
zijn hart was hij al dolgelukkig dat de
uitgever het boek genomen had. Wan
neer hij hem helemaal geen honorarium
geboden had, zou hij het misschien nog
geaccepteerd hebben.
Van Herpen scheen zijn gedachten te
raden.
„Verkijk je nou niet op de schrijvers
glorie", zei hij „Schrijvers moeten ook
leven. Wees maar gerust een beetje
materialistisch. Je naam in gouden
letters op de band, daar kan de molen
niet van draaien. De uitgever doet het
ook niet uit naastenliefde."
„Ach", zei Jaap, „ik heb het maar zo
voor de aardigheid geschreven, dat
weet je wel. Niet om er wat mee te
verdienen."
„Dat weet ik ook wel, maar als de
uitgever er nou alles aan verdient en jij
niks, dan vind ik dat toch de omgekeer
de wereld."
„Zou de uitgever er wel zoveel aan
verdienen?" vroeg Sandra zacht.
„Maak u daarover maar geen zorgen"
stelde Van Herpen haar gerust.
„Maar het is toch zo mooi voor
Jaap... voor de eerste keer al? En hij
heeft toch nog helemaal geen naam? Er
komen iedere week nieuwe boeken uit.
En
„Mevrouw." Van Herpen zag haar
scherp aan. „Dit is geen boekje van
twaalf in een dozijn. Hoewel het een
eersteling is, of juist omdat het een
eersteling is, is het een uitstekend boek.
De grootste moeite voor een schrijver is
dan ook meestal een tweede boek te
schrijven dat net zo goed is als zijn
eerste. Dikwijls zoeken ze het dan maar
in een vervolg."
„Je kunt er ook een trilogie van
maken", lachte Olga, „dan kun je voor
lopig voort."
„Ja", ging Van Herpen er op in...
„Gertjan, Gertjan wordt man. Vader
Gertjan..."
„De zoon van Gertjan, de zoon van
Gertjan wordt vader, de kleinzoon van
Gertjan", hielp Olga, la Joop ter
Heul."
„Je hebt ze allemaal gelezen, van
Joop ter Heul", beschuldigde Van Her
pen.
„Ach", ze haalde erg volwassen haar
schouders op, „de zonden van mijn
jeugd."
„Moet je dat kind horen", spotte
Jaap, „net door haar melktandjes
heen."
„Maar", hield Sandra vol, „u zegt nu
wel dat het zo'n uitstekend boek is,
maar de uitgever ziet het toch blijkbaar
niet zo. Anders had hij wel een hoger
honorarium gegeven."
„Misschien ziet hij het niet zo", ant
woordde Van Herpen, „maar Burger
hout is niet op zijn achterhoofd geval
len. Aan de andere kant neemt hij
natuurlijk zo min mogelijk risico. Je kent
het altijd proberen met die vijfhonderd
piek, het is een onbekende auteur,
zonder ervaring, misschien trapt hij er
in. Blijkt dan dat het boek gaat, dan zit
de uitgever met die eerste druk al zo
goed, en dan valt er bij een tweede altijd
nog te praten, nietwaar?"
„U bent blijkbaar goed op de hoog
te."
„Ik weet er wel iets van ja." Hij zei het
zonder een zweem van opschepperij en
toch had Sandra het gevoel dat ze door
hem op haar plaats was gezet.
„Jaap", zei Van Herpen, „we gaan er
samen heen. Kijk es, het hangt er nou
maar van af hoe dit boek wordt
gemaakt. Een boek wordt geen succes
doordat allen die het gelezen hebben
zeggen, „dét is mooi, dat moet je
lezen." Nee, je moet de mensen ver
tellen dat ze het kopen moeten omdat
het zo mooi is, dat ze met bij zijn
wanneer ze het niet gelezen hebben."
„En wie moet ze dat vertellen?"
„De recensenten, de uitgever in zijn
reclame. Als Burgerhout dit goed
speelt, kan dit voor hem het boek van
jaar worden. Maar hij moet er met zijn
neus opgedrukt worden. En ja, hoe gaat
dat dan.... interviews met de schrijver,
lezingen staks, de radiolui moeten er op
attent gemaakt worden...."
„Ik vind dat een boek door zijn eigen
verdienste omhoog moet komen en niet
door reclame", meende Sandra koel
tjes Die Van Herpen ging haar hoe
langer hoe meer tegenstaan.
8. „Het is vrijwel onmogelijk", ant
woordde Van Herpen, „de mensen door
reclame en tamtam een boek aan te
smeren dat de moeite niet waard is.
Neem nou zo'n boek als Dokter Zjivago
van die Rus, hoe heet-ie ook weer.
Grote deining, Nobelprijs, ruzie rondom
eh... Pasternak, zo heette-ie. En ieder
een die een beetje mee wou praten,
moest het gelezen hebben."
„Ik heb het ook gelezen", zei Sandra
stijfjes.
„Hoeveel pagina's, mevrouw?" er
was een ondeugende tinteling in de
ogen van Van Herpen.
„Ik heb het nog niet helemaal uit",
Sandra voelde dat ze kleurde.
„En u krijgt het ook niet uit. Nee,
wordt u nou niet boos, het pleit alleen
maar voor uw nuchter oordeel. Mis
schien bent u het gaan lezen omdat er
veel reclame omheen werd gemaakt...
nee, bestrijdt u het niet, u had nooit van
Pasternak gehoord, trouwens geen
mens., u hebt het gaan lezen omdat er
zoveel over gepraat en geschreven
werd, omdat hij de Nobelprijs kreeg
enzovoort. En toen u een eindje op weg
was, ging het u zó de keel uithan
gen..."
Nu moest Sandra toch lachen.
„Bestrijd het niet mams", viel Olga
in, „het is al maanden gelezen dat ik je
het laatst in Pasternak ehboven Pas
ternak zag zitten sluimeren."
„Zo ziet u mevrouw", vervolgde Van
Herpen, „de vraag moet eerst ge
schapen worden. Zo hebben wij sigaren
leren roken, koffie en thee leren drinken.
En zo gaat het ook met de boeken.
Olga luisterde geanimeerd. Suus
Beyma bleek vergeten.
„Dus", vatte Van Herpen samen, „ik
maak een afspraak met de Librye en we
gaan er samen naar toe. Als Burgerhout
mij ziet, krijgt hij een appelflauwte."
„Bent u zo afschrikwekkend?" wou
Olga weten
„Meneer Burgerhout", legde Van
Herpen uit, „heeft mij eens gezegd dat
hij niet snapte dat ik geen uitgever
geworden was. Dat was een compli
ment en een belediging tegelijk en hij
bedoelde het ook als zodanig. Voor een
man die zo weinig om het aardse slijk
geeft als jij, zei hij, weet je toch mirakels
best te zorgen dat je aan je trekken
komt. Maar dat is altijd zo. Ik heb wel
eens gehoord dat de mensen die naar
Monte Carlo gaan om te winnen, altijd
verliezen en dat degenen die het niks
kan schelen om te verliezen, juist win
nen."
„Monte Carlo", zuchtte Olga, „daar
heb ik altijd al naar toe gewild."
„Zullen we nog even op de motor?"
stelde van Herpen lachend voor.
„Ik wil niet achterop een motor bij het
casino voorkomen", zei Olga hoog.
„Een dure slee, Rolls Royce of zoiets en
een chauffeur die het portier openhoudt
en dan zeg ik: je behoeft niet te wachten
James..."
„En dan schrijd je naar binnen."
„Met opgeheven hoofd."
„En de portier tikt voor je aan zijn
pet."
„De portier staat in de houding en
zegt: Bonsoir comtesse."
„En dan wil je je neus poeieren en dan
moet je bij mij een dubbeltje lenen",
wist Van Herpen.
„Honderd francs", corrigeerde Olga
en ze barstten allebei in lachen uit,
„Mams was niet zo wég van Dick",
stelde Olga vast toen Van Herpen met
luid geknal was afgereisd.
„Zeg je al Dick tegen hem?"
„Ik niet. college van mijn vader!
Maar tegen Sjoerd Beyma, de broer van
Tjeerd, zeg ik ook gewoon Sjoerd en die
is één jaar jonger dan.... menéér Van
Herpen."
„Is dat waar Sandra?" vroeg Jaap,
die zozeer met het hoofd in de wolken
van de literaire roem had vertoefd dat
hem veel was ontgaan, „ben jij niet zo
op Van Herpen?"
„O jawel", antwoordde Sandra vlot,
„ik vind hem heel. onderhoudend, en
hij was erg gezellig."
„En toch....", hield Olga plagend
aan.
„Nou niks en toch.ik vind hem ook
wel erg zakelijk en eh.... zelfverzekerd."
„Hij lijkt een beetje te veel op u",
glimlachte Olga en Jaap zag zijn dochter
verstolen aan Zo raak als dat kind uit
de hoek kon komen!
„Is dat als een compliment voor mij
bedoeld?" vorste Sandra koeltjes.
„Hoogstens als een compliment voor
hém", meende Jaap.
„Ik zal em toch es zien over te halen
om mij achterop die Norton mee te
nemen", peinsde Olga.
„Je zult wel wijzer zijn", bestrafte
Sandra. „Géén gezicht, jij met je knieën
omhoog achter op dat stinkding."
„Stinkding.. een Norton 500 kop-
klepper", verachtte Sander die toch wel
een en ander van de motorsport afwist.
„Ik vind het maar proletarisch'
Sandra vast. ers
„Ziet u me liever op een 5sti
vroeg Olga, haar neus gerimpeldibe
.Moeder ziet je liever in je droobe
vanavond, een Rolls met chaotei
grinnikte Sander.
„Wel", glimlachte Sandra wt
kiezen moest, verkoos ik ook d^|s
boven de hoe heet het ook al
die Nortonpomp." ,er,
„Nortonpomp! Kostelijk!" sj
Sander.
Van toen af heette het vehiL
Van Herpen de Nortonpomp. Ja®
telde het hem de volgende morg:
„Wie vond dat uit? Olga?" SUI
„Nee, mijn vrouw."
„Dat dacht ik wel", zei Van K
En hij glimlachte. -B
ian
HOOFDSTUK 5
Sandra's triomf
oei
ror
Door de zonnige lanen van ders
loose villawijk wandelde Sandfurn
Santen naar het burgemeesters!"^
Vanmiddag kwam de letterk:
kring van Meerloo bijeen.
En natuurlijk was Sandra daarl -
Natuurlijk.... maar dat hady
•danken aan het feit dat ze een C
burgh was, een feit waarvan
Meerloose dames terdege had «X;
doordringen.
Wordt v*>1
15 i
)5 i
"*^ldif
