Getijgerde pijpen
achter bezemstelen
VAN HET i
RAADHUIS
Zeemanskerk krijgt echt orgel
DR M. D. DIJT
OVERLEDEN
1 m I
Hinderwet
„WAT IK ZEGGEN WOU.."
Drempelvrees
SVC-toneel
met blijspel
Zelfwerkzaamheid
werpt vrucht af
f Mededelingen van B. en W.
Hinderwet
Hinderwet
1
Hinderwet
PAGINA 2
TEXELSE COURANT
VRIJDAG 25 MAART
Bfr«yfN VXN lUEAS BUITEN VtRiWT WOOAtXl U*k£0 vanoc rcqaktc
Het gros van onze inboorlingen
Zoals Jan en Piet en Cees
Lijden erg, aldus een raadslid
Aan een raadhuis-drempelvrees
Zij staan al op de stoep te trillen
A/s zij iets verbouwen willen
Zij voelen zich in deze kringen
Als ongewenste vreemdelingen
Zij weten zich bedreigd door
schimmen
Die grommend op de balie klimmen
Waar iederwachtend op zijn beurt
Door ambtenaren wordt verscheurd
Maar dat zal, zo stond te lezen
Met de tijd toch anders wezen
A/s Pau/tjes geste vruchten draagt
Wordt de drempel straks verlaagd
Je kunt ze dan gewoon benaderen
Inclusief de vroede vaderen
Wie vroeger wel eens naar ons beet
Draagt dan gedwee het boetekleed
Er komt een zaaltje om te vrijen
Waar je trouwen kunt en scheien
Dan heeft men later het verdriet
Van een procedure niet
Gezeten in een zee van bloemen
Mogen wij ons' grieven noemen
De concierge staat al klaar
Met koffie, bier of een sigaar
In een goed verwarmde kamer
Krijgt men op verzoek een hamer
Waar dan die objecten staan
Waar men graag op los wil slaan
In klederdracht gestoken meiden
Doen ons plechtig uitgeleide
In 't ouwe Fordje van Jan Geus
Krijgt men een rit naar eigen keus
Als wij de raad nu helpen zagen
Om de drempel te verlagen
Stellen wij, als 't even wil
Als ingangsdatuméén april.
K. Bonne, De Koog
De toneelgroep van de Sportvereni
ging Cocksdorp voert zaterdagavond in
Het Eierlandsche Huis het blijspel ,,Het
vrolijke tankstation" op, aanvang 20.00
uur. Het initiatief om na jaren weer eens
een toneelstuk in het Eierlandsche Huis
te brengen werd genomen door Ernst
Jan de Graaf en Hans Zuidema die het
genoemde stuk uitkozen, spelers bijeen
zochten en aldus de toneeltak van SVC
nieuw leven inbliezen. De rolverdeling
vermeldt verschillende oude toneel
bekenden zoals Gerard Smeenk, Immy
Zuidema en Gerard Monen, maar ook
vier debutanten: Jeanette Boon, Gerda
Lont, Jaap Visser en Ernst Jan de Graaf.
ivX> u w_» ,K.% x>o>i i ui' uiu cKOl »6DfiOï i*»m nohmw bierton ntM-
Het fraaie 'Skilder' kerkje moet al zo lang als het bestaat, en dat is 320 jaar, een
pijporgel ontberen. Welk is het orgelbalkon een honderd jaar geleden voorzien van
een front met pijpen, maar dat is zo onecht als goed katoen van een cent de el.
Bezemstelen" noemt Louis Schouten de zilvergeverfde namaak pijpen. Samen
met-.Cor Schenk restaureert Schouten een fraai, degelijk orgel dat nu achter dat
bedrlegelijke front verrijst. Schouten doet dat werk met veel toewijding en precisie
en niet te vergeten met veel liefde. Als hij één van de oorspronkelijke pijpen in zijn
handjneemt, zegt hij: „Dat is de kwaliteit die je hebben moet, 50% tin en 50% lood.
Dan krijgen ze dat vlekkerige uiterlijk, het is net of ze getijgerd zijn". En inderdaad,
hetzelfde vlekkenpatroon kan je aantreffen op de bovenkant van een tijgerbrood.
Tot nogtoe werd de gemeentezang begeleid op een harmonium, een instrument
dat de omschrijving .cirkelzaag des geloofs' ten volle verdient.
Een dergelijke operatiajtost natuurlijk
altijd geld, maar in Oudeschild valt het
benodigde bedrag mee. Voor enkele
duizenden guldens is de hele operatie
rond. Daarbij dient men zich wel te
realiseren dat de heer Schouten, die
gepensioneerd is, een heel jaar werk in
het orgel investeert. Bovendien kon het
instrument voor een zeer vriendelijke
prijs aangeschaft worden. De vorige
eigenaars becijferden dat restauratie
door een vakman rond de dertigduizend
gulden zou kosten.
Waterleiding
Schouten is trots op dit orgel, dat is
aan alles te merken. „Dit is een volledig
mechanisch otael, "iet zo'n waterlei-
dinginstallatie"m^ loden pijpen voor de
luchtdoorvoer. HeT^beeft nu zes spre
kende stemmen (registers), maar dat is
uit te breiden tot wel een stukof elf. Er
is overal goed hout gebruikt en nét komt
van een goede bouwer, dat kan je zién".
Tijdens het vertellen neemt hij telkens
even een onderdeel in handen of laat
tussendoor zien hoe mooi bepaalde
onderdelen bewegen, of blaast even in
een pijp om te laten horen hoe het
klinkt. Hij neemt overal de tijd voor, ook
om 'zijn' orgel in wording te laten zien.
Garage
Het orgel werd in 1905 gebouwd door
de goed bekend staande firma Vermeu
len in Woerden. Waar het toen heen
ging is nog onbekend, maar Louis
Schouten is druk doende dat uit te
zoeken. Hij heeft inmiddels contact met
de kleinzoons van de bouwer, die nu in
het bedrijf zitten. Momenteel kan hij
echter nog niet de tijd vrijmaken die
nodig is om te onderzoeken wie de
eerste eigenaar is geweest. In 1931 werd
het instrument verkocht aan de N.H.
werd, naast mahonie- ook veel grenen
hout gebruikt. Zo maakte Schouten een
kap die bij de ronding van het kerkdak
past en die is van grenen, maar wel van
een goede kwaliteit. „Al het hout wat
aan dat orgel wordt gebruikt moet
rechtdradig zijn, anders krijg je dem
ping. Dat zou zonde zijn, want de
acoustiek van de kerk is heel goed".
Aan het werk is geen kiertje te ontdek
ken pn alle luiken vallen zuigend in hun
sponningen. Als naar aanleiding daar
van wordt gevraagd of de verschillende
onderdelen machinaal bewerkt zijn lacht
Schouten maar eens. „Ik gebruik geen
enkele machine, alles gaat met hand
kracht". Eigenlijk had de ombouw van
eiken moeten zijn, vindt hij, maar hij
heeft erg zorgvuldig hout uitgezocht
en hier en daar gebruikt grenen, die niet
meer werkt, toegepast. Zo is een deel
van het orgel herbouwd met hout dat uit
afgedankte kozijnen van een lagere
school uit Oosterend werd gehaald.
Eikenhout
Mensen die met toewijding en werke
lijke vakkennis een ambacht uitoefenen
hebben vaak een speciaal contact met
elkaar. Zo stond Schouten een keer aan
de haven mét een izekere Los uit
Wieringen te praten, die in zijn vrije tijd
kerk in het Zuidhollandse plaatsje Wijn
gaarden. Wegens restauratie van het
kerkgebouw werd het orgel eruit ge
haald en opgeslagen in een garage van
een platenstudio bij een grammofoon-
platengroothandel. Inmiddels werd on
derzocht hoe duur opknappen van het
orgel zou worden. Dat bedrag bleek de
begroting te boven te gaan, zodat het
instrument in het blad De Orgelvriend te
koop werd aangeboden. Die advertentie
werd weer opgemerkt door Schouten.
Demonteren
„Toen wij het orgel hadden gekocht
ben ik samen met Schenk naar Wijn
gaarden gegaan om het op te halen, met
een vrachtwagen. Met hulp van twee
mensen van een grote muziekzaak uit
Giesendam hebben we toen in één dag
het orgel gedemonteerd en opgeladen.
We waren nog maar net op tijd terug
voor de laatse boot. In die garage
stonden overigens nog twee kerkor
gels
Dat was in juni vorig jaar. Deze zomer
hoopt Schouten het instrument in de
oude luister te hebben hersteld. Dan
moeten er overigens geen tegenslagen
komen. Laatst werden vijf ruiten van de
kerk ingegooid met stenen. Een van die
stenen raakte een paneel van de om
bouw. Dat paneel lag midden in het
orgel, met de steen er bovenop. Het is
niet bekend wie deze laffe streek lever
de.
Ombouw
De ombouw is inmiddels af. Daarvoor
botters bleek te bouwen. Hij vr
Los die niet eens een keer voor et
goed stuk eikenhout kon zorgen,
meer voor het opknappen
voetklavier. Los zegde dat toe en
een tijdje later met de botter
Wieringen om dat stukje eik
brengen.
Inmiddels zit het al in het
verwerkt. Het instrument telt 312
waarvan 12 van hout zijn gemaa
deel van de pijpen wordt nu ve
De blaasbalg zal aangedreven
door de motor die nu voor de
het harmonium zorgt.
Als Schoutens gezondheid het
speelt het orgel deze zomer,
die hij uit één van de fraaie
houten pijpen blaast is mooi, evei
echo die uit de kerk terugkomt
is mooier dan één enkele
Juist, een heel orgel.
Het in elkaar zetten van het orgel is een zaak van geduld en precisie. Een gedeelte van de rekken waar de pijpen in staanheeft
nieuw moeten maken.
verleende vergunning, bekendmaking
artikel 31 wet ABM
ning. Dit verzoek moet voor 28 april 1983
worden gericht aan de voorzitter van de
afdeling voor de geschillen van bestuur
van de Raad van State, Postbus 20019,
2500 EA 's-Gravenhage. De vergunning
wordt dan met van kracht, voordat op het
verzoek is beslist.
Nadere informatie is te verkrijgen bij de
afdeling algemene zaken van de gemeen-
tesekretarie (telefoon 02220-3041toestel
145).
Texel, 25 maart 1983.
Woensdag is in zijn woonplaats Haar
lem Dr. Ir. M. D. Dijt overleden. Hij
werd 89 jaar. De teraardebestelling zal
plaatsvinden op de begraafplaats Wes-
terveld, maandag a.s. om 13.00 uur.
Marius Dirk Dijt werd op 21 mei 1893
geboren in Westergeest op Texel. In
Den Burg bezocht hij de Mulo, ging
vervolgens naar de HBS in Alkmaar en
studeerde af aan de Landbouwhoge
school in Wageningen. Na korte tijd
werkzaam te zijn geweest voor de Friese
Maatschappij van Landbouw vertrok hij
in het begin van de twintiger jaren naar
zijn geboorte-eiland, waar hij het aard-
appelselectiebedrijf stichtte, dat later
werd voortgezet door de heer C. J. de
Lugt. De verdiensten van Dijt voor de
teelt van ziektevrije pootaardappelen
zijn onomstreden.
Dijt, een uitgesproken theoreticus
maar géén zakenman, promoveerde in
1933 aan de Landbouwhogeschool op
een proefschrift dat handelde over de
geldhuishouding in de wereld. Zijn
kwaliteiten op economisch en monetair
gebied trokken de aandacht van Sir
Henry Deterding die hem in 1933, na
afgetreden te zijn als president directeur
van Shell, vroeg economisch adviseur te
worden. Hij raakte betrokken bij het
'plan Deterding' in het kader waarvan
tien miljoen gulden ter beschikking
kwam voor de aankoop van 5000
wagons landbouwproducten en vee,
bestemd voor Duitsland. Dijt bleef zich
ook nadien bezig houden met wereld
wijde economische vraagstukken, onder
andere als redacteur financiën en eco
nomie van het Algemeen Handelsblad
waar hij in 1941 in dienst trad. In 1943
volgde benoeming tot professor in de
economie aan de Universiteit van Gro
ningen. Ook was hij adviseur van de zg.
Oostcampagne, de kolonisering door
boeren uit west-Europa van het door de
Duitsers bezette deel van de Sowjet
Unie, een feit waarvoor hij na de oorlog
is gestraft.
Na deze periode keerde hij terug naar
Haarlem waar hij begon te schrijven aan
zijn omvangrijke boek „De economi
sche toekomst van het westen". Dat
was een pleidooi voor een betere
economische orde, waarbij de rol van
het goud in de wereldeconomie ter
zwaarde moet dan tegelijkertijd met het
bezwaarschrift een verzoek tot het niet
bekendmaken van de gegevens indie
nen. Nadere informatie is te verkrijgen
bij de afdeling algemene zaken van de
gemeentesecretarie, telefoon 02220-
3041, toestel 145.
ontwerp-beschikkingen en beroep
stellen tegen de beschikkingen,
informatie is te verkrijgen bij de af
algemene zaken van de gemeent
tarie, telefoon 02220-3041, toestel 1:
Aanvraag, bekendmaking artikel
12/13 wet ABM.
Aanvragen om een vergunning inge
volge de Hinderweg zijn ingediend door:
de Heer G. Jde Wit voor
a. een zaadschoningsinstallatie aan de
Stuifweg 20 te Oosterend (kadastraal
bekend onder sektie L, nummer 131)
b. een zaadopslag aan de Stuifweg 69 te
Oosterend (kadastraal bekend onder
sektie L nummer 182)
De recreatiestichting Texel voor
c. een propaangastank aan de Badweg
11 te De Koog (kadastraal bekend onder
sektie G nummer 505)
Van 21 maart 1983 tot 21 april 1983
liggen de aanvragen op het gemeente
huis, kamer 209, ter inzage. De tijd
stippen, waarop inzage verkregen kan
worden, zijn: maandag tot en met vrij
dag van 9.00 tot 12.00 uur en van 14.00
tot 16.00 uur en op maandagavond van
19.30 tot 22.30 uur.
Tot 21 april 1983 kunnen gemoti
veerde bezwaren schriftelijk worden in
gediend bij burgemeester en wethou
ders van Texel, Postbus 200, 1790 AE
Den Burg. Bekendmaking van de per
soonlijke gegevens van een bezwaarde
kan achterwege blijven. De bezwaarde
moet dan tegelijkertijd met het be
zwaarschrift een verzoek tot het niet
bekendmaken van de gegevens indie
nen. Mondeling kunnen gemotiveerde
bezwaren worden ingebracht op een
openbare zitting waar gelegenheid
wordt gegeven tot een gedachte
wisseling, te houden op woensdag 13
april 1983 om respectievelijk 13.30 uur
voor de zaadschoningsinstallatie, 14.00
uur voor de zaadopslag en 14.30 uur
voor de propaangastank aan de Bad
weg. Tijdens de zittingen is gelegenheid
om over de desbetreffende aanvragen
van gedachte te wisselen. Alleen dege
ne, die schriftelijk en/of mondeling be
zwaren indienen tegen de aanvragen,
kunnen later bezwaar maken tegen de
Op 8 maart 1983 is vergunning i
volge de Hinderwet verleend aan:
de heer Th. Smit, voor een veehoi
aan de Middellandseweg 12 te 0
schild.
Bij het verlenen van de vergunnj
door het stellen van voorschriftent
moet gekomen aan bezwaren van
vaar, schade of hinder.
De vergunning ligt op het gems
huis, kamer 209, ter inzage va;
maart 1983 tot 11 april 1983. De
stippen waarop inzage verkregen
worden zijn:
op werkdagen van 9.00 tot 12.00 u
van 14.00 tot 16.00 uur; op maas
avonden van 19.30 tot 22.30 uur.
Tot 11 april 1983 kan tegen de
gunning beroep ingesteld worden
roep is mogelijk voor de aanvrage;
adviseurs en degenen die tijdig ben
tegen de aanvragen om vergui
hebben aangetekend. Tevens is bs
mogelijk voor enige andere belan:
bende die aantoont dat hij redelijki
niet in staat is geweest eerder ben
in te brengen. Het beroepschrift
worden gericht aan Hare Majest
Koningin en worden gezonden a
afdeling voor de geschillen van be
van de Raad van State, Postbus 2
2500 EA Den Haag.
De vergunning wordt in princiJ
afloop van de beroepstermijn
kracht. Degenen die beroep ins
kunnen echter overeenkomstig
60a van de Wet op de Raad vani
een verzoek doen tot schorsing vhoi
vergunning of het treffen van een
lopige voorziening. Dit verzoek
voor 11 april 1983 worden gerichta
voorzitter van de afdeling voord
schillen van bestuur van de Ras
State, Postbus 20019, 2500 ES
Haag. De vergunning wordt dï
van kracht, voordat op het ven
beslist.
Nadere informatie is te verkrij
de afdeling algemene zaken \®u
gemeentesecretarie, telef. 0222
toestel 145.
discussie werd gesteld en waarbij voor-
raadvorming van economische stapel
goederen (landbouwproducten) als re
gulerend middel werd voorgesteld. In
tijden van schaarste zouden deze voor
raden aangesproken moeten worden.
Het in 1950 uitgegeven boek kreeg
echter weinig aandacht, wat mede het
gevolg was van zijn politieke verleden.
Marius Dijt, die ongetwijfeld grote kwa
liteiten had, voelde zich miskend. Zijn
mening dat het economische noodzaak
is dat arme debiteurenlanden door rijke
landen geholpen moeten worden is
tegenwoordig gemeengoed. Dijt zag in
het Marshallplan waarmee Amerika het
door de oorlog straatarm geworden
West-Europa economisch op de been
hielp, een uitgebreide versie van het
plan Deterding.
Veel meer dan met zijn economische
ideeen heeft Marius Dijt de aandacht
van de mensen op zijn geboorte-eiland
getrokken door zijn bestudering van
Texelse geslachten. De resultaten van
zijn jarenlange genealogische naspeu
ringen werden neergelegd in het werk
„Texelse geslachten" dat hij samen met
zijn zoon Mr. J. S. M. Dijt maakte en
waarvan het tweede deel in 1973 uit
kwam. Op initiatief van de Helderse
afdeling van de Nederlandse genealogi
sche vereniging werd hij hiervoor op 17
november 1973 gehuldigd.
Op 25 maart 1983 is vergunning inge
volge de Hinderwet verleend aan
a. de heer C. Timmer voor een winkel/
brood- en banketbakkerij aan de
Koetebuurt 5 (kadastraal bekend on
der sektie M 12, nummer 836):
b. deheerC, J. Kuip voor een café/cafe
taria aan de Dorpsstraat 17 te De Koog
(kadastraal bekend onder sektie T,
nummer 711);
c. dê heer L. HSegerink voor een auto-
herstelinrichting en montagebedrijf
aan Wezenland 7 te Den 8urg, (kada
straal bekend onder sektie O, nummer
713);
Bij het verlenen van de vergunningen is
door het stellen van voorschriften
tegemoet gekomen aan bezwaren van
gevaar, schade of hinder.
De vergunningen liggen op het ge
meentehuis, kamer 209, ter inzage van 28
maart tot 28 april 1983. De tijdstippen
waarop inzage verkregen kan worden
zijn: op werkdagen van 09.00 tot 12.00
uur en van 14.00 tot 16.00 uur; op
maandagavonden van 19.30 tot 22.30
uur.
Tot 28 april 1983 kan tegen de vergun
ningen beroep ingesteld worden, Beroep
is mogelijk voor de aanvragers, de advi
seurs en degenen, die tijdig bezwaar
tegen de aanvragen om vergunning
hebben aangetekend. Tevens is beroep
mogelijk voor enige andere belangheb
bende, die aantoont, dat hij redelijkerwijs
niet in staat is geweest eerder bezwaren
in te brengen.
Het beroepschrift moet worden gericht
aan Hare Majesteit de Koningin en wor
den gezonden aan de afdeling voor de
geschillen van bestuur van de Raad van
State, Postbus 20019, 2500 EA 's-
Gravenhage.
Elke vergunning wordt in principe na
afloop van de beroepstermijn van kracht.
Degenen, die beroep instellen, kunnen
echter overeenkomstig artikel 60 a van de
Wet op de Raad van State een verzoek
doen tot schorsing van de vergunning of
het treffen van een voorlopige voorzie-
Ontwerp vergunning, bekendmaking
artikel 24 wet ABM.
Het voornemen bestaat om vergun
ning ingevolge de Hinderwet te verlenen
aan de directeur van het telefoondistrict
Haarlem voor:
a. Een telefooncentrale aan de Molen
laan 1a te De Cocksdorp Texel (kada
straal bekend onder sektie A nummer
3090)
b. Een telefooncentrale aan de Vliestraat
naast nummer 17, Oosterend Texel
(kadastraal bekend onder sektie M
nummer 143 van de gemeente Texel)
Bij het verlenen van de vergunningen
zal door het stellen van voorschriften
tegemoet gekomen worden aan bezwa
ren van gevaar, schade of hinder van de
telefooncentrale.
De ontwerp-vergunningen liggen op
het gemeentehuis kamer 209, ter inzage
van 25 maart tot 8 april 1983. De tijd
stippen waarop inzage verkregen kan
worden, zijn: op werkdagen van 9.00
tot 12.00 uur en van 14.00 tot 16.00 uur
en op maandagavonden van 19.30 tot
22.30 uur.
Tot 8 april kan tegen de ontwerp-ver
gunningen bezwaar gemaakt worden
door de aanvragers en degenen, die
tijdig bezwaar hebben aangetekend te
gen de aanvragen om vergunning.
Tevens kan bezwaar gemaakt worden
door hen, die aantonen dat zij rede
lijkerwijs niet in staat zijn geweest eerder
bezwaren in te brengen. De bezwaren
moeten gemotiveerd en schriftelijk wor
den ingediend bij burgemeester en wet
houders van Texel, Postbus 200, 1790
AE Den Burg. Bekendmaking van de
persoonlijke gegevens van een be
zwaarde kan achterwege blijven. De be-
