Cjroen ^warL-Jexel s in het
Goed nieuws show' bij
jaarvergadering sectie
1
Een druk programma
en veel patat
Texelaar moest
zwaar beschadigd
schip verlaten
Alfabetisering, avond- en open schooi
Voor de jeugd uit Belfast
Noodtanding
(Bromfietsen
ontvreemd
Provincie tegen
„sloopartikel"
bouwverordening
DINSDAG 12 APRIL 1983
.JAARGANG Nr. 9772
factie; Harry de Graaf, Pelikaanweg 75, De Koog, tel. (02228) 266,
Bns Oosterhof, Golfslag 32, Den Burg, tel. (02220) 4988 en
ek van der Heijden, De Kaai 17, Oosterend, tel. (02223) 964
Kjradvertenties, abonnementen, etc.:
naeveld De Rooy B.V.,'Postbus 11, 1790 AA Den Burg,
lefoon (02220) 2741, na 18.00 uur 4881
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Postgiro 652. Abonnementsprijs H6,60 per kwartaal
70 cent incasso; los 65 cent.
Bankrelaties- Amro Bank nr. 46 99.17 636
Rabobank nr. 36.25.01 742, NMB nr. 67.34 60.398.
De jaarvergadering van de sectie
rmings en ontwikkelingswerk ken-
erkte zich maandagavond in dorpshuis
Ouwe ULO door een fors aanbod van
,ed nieuws behalve wat het aantal
ehoorders betreft. Slechte enkele
ixelaars waren aanwezig om te ver
men wat er nu precies wordt gedaan
diverse projecten in het volwasse-
nonderwijs maar deze categorie ont-
kkelingswerk kwam wel met positieve
luiden vooral wat betreft het alfabeti-
ringswerk (moeilijk of niet kunnen le-
n of schrijven) en de open school
Depen Er kon worden geconcludeerd
t dit werk met minimale financiële
ddelen en een grote inzet van onbe-
ilde krachten een goede start heeft
maakt.
Een tegenstelling bij het werk van een
;tie als vormings- en ontwikkelings-
>rk is natuurlijk wel dat als de sectie
t druk heeft en de projecten en cur-
ssen goed lopen dit te maken heeft
tt een maatschappij die minder goed
ïctioneert. In dit geval werden jonge-
en volwassenen belicht die een
kele kans gemist hebben of deze in
I verleden niet hebben benut. Daar
>rd maandagavond niet dramatisch
er gedaan en dat kwam het beste tot
hg in het verhaal van twee alfabe-
rringscursisten. Ze waren zo moedig
voor een min of meer vreemd pu
ik te vertellen dat ze slecht konden
en en schrijven en alleen al deze
tentenis gaf aan dat de cursus zijn
ichten afwerpt.
Immers, lange tijd werd deze „handi-
i" doodgezwegen voor de omgeving
met smoesjes en trucs was men ge
ïnd zelfs maar de schijn te vermijden
men niet kon lezen of schrijven. Een
rsist zei daarover het volgende: ..Als
and tegen me zei: ,,heb je dat in de
int gelezen," zei ik nee, en dan werd
wel verteld wat er in stond. Later
ik er over meepraten en zo de indruk
kken dat ik het had gelezen. Ik heb
iralgoed leren luisteren." Volgens G.
isterlaken, die samen met vier andere
willigers het alfabetiseringswerk be-
Een motorzweefvliegtuig van de
'weefvhegclub Texel maakte zater-
'agmiddag een noodlanding op een
luk vers geploegd bouwland bij het
Vage/ot nabij Oosterend. De 20-
inge piloot uit Burgerbrug moest
landing uitvoeren omdat de
totor, die hij wilde starten om na
en tijd zweven hoogte te winnen,
et liet afweten. Het snel hoogte
erliezende toestel moest toen aan
s grond worden gezet, wat zonder
bade voor piloot of vliegtuig
erliep. Het toestel kon met toe-
'emming van de Ri/ksluchtvaart-
'enst later op eigen kracht op-
lijgen, nadat het naar een aan-
renzend terrein was versleept waar
oldoende ruimte was. Op de foto
e PH 683 kort na de noodlanding,
en soortgelijk ongeluk overkwam
etzelfde toestel twee jaar geleden
een bij hoeve Rotterdam een
oodlandmg werd gemaakt. Het
pmeuw opstijgen mislukte toen
chter.
geleidt, ontstaat een achterstand in
lezen en schrijven vaak in de tweede
klas. „Wat er dan precies gebeurt
weten we niet en dat is ook niet zo
belangrijk. Wel kan de achterstand die
dan ontstaat zeer groot zijn."
Natuur
In het vaak strakke onderwijssysteem
wordt die achterstand ook niet meer
ingelopen, soms door het bewust niet
mee willen werken van de betrokkene.
Dezelfde cursist: „Ik zat gewoon liever
in de natuur en als ik eruit werd
gestuurd maakte ik me nergens druk
om." Een ander verklaarde na enkele
jaren BLO onderwijs het idee te hebben
gehad voldoende te weten, vooral om
dat hij de beste van zijn groep was. „De
lol van het leren was er af."
Het slecht kunnen lezen en schrijven
was voor de cursisten die op de verga
dering een uitleg gaven irritant bij het
invullen van formulieren en het volgen
van ondertitelingen bij televisiefilms en
tal van andere zaken. Een cursist gaf te
kennen net zo lang met het leren lezen
en schrijven door te gaan tot hij „goed
genoeg was" voor het halen van een
middenstandsdiploma. „En ook wil ik
mijn kinderen later een boek kunnen
voorlezen." Westerlaken vertelde dat de
groep alfabetisering nu met 17 deel
nemers draait, waarbij na acht weken
nog geen uitvallers zijn genoteerd.
Niet schools
Er wordt gestreefd naar een zo weinig
mogelijk schoolse aanpak omdat een
deel van de cursisten geen prettige
herinnering aan de schooltijd heeft. Uit
breiding van dit werk zal afhankelijk zijn
van het aantal vrijwilligers dat „les kan
geven" en Westerlaken merkte op dat
dit niet persé werkloze onderwijsgeven
den moeten zijn. „Als ze maar iets
kunnen overbrengen. Het moet niet
schools." De cursus alfabetisering zal
een doorlopende aangelegenheid wor
den: degene die denkt genoeg te weten
of om andere reden wil afhaken mag
vertrekken en degene die wil starten kan
zich melden. Momenteel wordt gewerkt
in kleine groepjes omdat het niveauver
schil tussen de deelnemers groot is.
Aan de alfabetisering doen praktisch
alleen mannen mee en dat noemde
Westerlaken opvallend omdat er in prin
cipe net zoveel vrouwen moeten zijn die
slecht of helemaal niet kunnen lezen en
schrijven. Bij het Open School project is
het omgekeerde het geval: bij de start
waren er 16 vrouwen en 2 mannen.
Huisvrouwen
De groep van 15 die nu nog over is
bestaat voor het overgrote deel uit
„echte" huisvrouwen die weinig aan
het maatschappelijke leven hebben
deelgenomen. Financieel-technisch is
de open school (die in de bibliotheek
wordt gehouden) ondergebracht bij de
avond Mavo, wat betekent dat de do
centen kunnen worden betaald. De
open school zit niet vast aan welk
diploma dan ook en naast het geven van
de exacte vakken Nederlands, rekenen
en Engels, wordt er veel aandacht be
steed aan algemene vorming waarbij de
deelnemers zelf een programma opstel
len, dat meestal bestaat uit themaweken
over een bepaald onderwerp.
Westerlaken die ook dit werk coör
dineert en les geeft noemde de open
school „geen vormingswerk waarin al
les losgeweekt moet worden." Wel
moet er voor worden gewaakt dat de
onderwerpen die in behandeling komen
niet altijd te dicht bij huis liggen, omdat
de „mensen dan vooral met zichzelf in
de slag gaan." Daar is niets tegen vol
gens de docent maar het past niet altijd
in het open school werk. De ver
wachting is dat volgend jaar een tweede
open school groep van start gaat en
deze groep zal nog een seizoen door
gaan. „Met de gemeentelijke subsidie
kunnen we het net plooien", aldus
Westerlaken.
H. Lasthuizen gaf een overzicht van
het werk van de avond Mavo en Havo
op Texel en moest concluderen dat een
totaal avond Havo lessenpakket één
seizoen haalbaar is geweest. Momenteel
kan men op Havo niveau Engels en
Nederlands volgen en op Mavo niveau
Frans, Duits, Engels, Nederlands en ge
schiedenis. Men kan zelf bepalen in
welk jaar men eindexamen doet, maar
als men dat niet wil is het geen pro
bleem.
Computers
In het begin van het Texelse avond
onderwijs trok men vooral ouderen die
alleen lagere school hadden gevolgd
maar tegenwoordig kunnen jongeren
die twee keer zijn gezakt aan een dag
school in de vakken waarvoor men
tekort punten had, via de avondschool
alsnog het diploma halen. Ook is er de
mogelijkheid vakken in Den Helder te
volgen (Texel is een dependance van de
avondschool in Den Helder) en diverse
Texelaars benutten deze mogelijkheid
omdat de lestijden vaak zijn afgestemd
op de boot. Het ziet er naar uit dat
volgend schooljaar ook een praktijk
diploma cursus boekhouden en een
computercursus van start gaat in Den
Helder, waarbij men de laatste boot nog
kan halen. Het sectie bestuur was er van
overtuigd dat vooral de boekhoudcursus
veel Texelse belangstelling zal trekken.
Deze opleiding is echter niet gesub
sidieerd en kost vijfhonderd gulden per
persoon.
Zondag werd de bromfiets gestolen
van een 19-jarige Texelaar. Het was
een donkergroene Kreidler die in de
Molenstraat bij de R.K. kerk was ach
tergelaten. De brommer heeft het
belastingplaatje NBM 264.
Vrijdag werd de zilvergrijze herenfiets
(sportmodel) van een 40-jarige Texelaar
ontvreemd. De fiets was achtergelaten
bij het dorpshuis van De Waal.
Uit De Koog werd tussen 4 en 6 april
de groene damesfiets van het merk
Eminent (eigendom van een Texelaarl
gestolen.
Vrijdag werd de zwarte herenfiets
van een 17-jarige Texelaar ontvreemd.
De fiets was achtergelaten in de Bin-
nenburg in Den Burg.
Het programma dat de groep Noord-
ierse kinderen momenteel meemaakt op
Texel blijkt druk te zijn, maar wordt over
het algemeen als positief ervaren. De
kinderen zelf zorgen voor bijvoeding in
de vorm van enorme hoeveelheden
patat, een gerecht dat ze ook vlak na de
toch wel overvloedige maaltijden zonder
problemen nuttigen. Hoogtepunt was
de afgelopen dagen de demonstratie
van de KNZHRM. In een stralende zon
werd de reddingboot te water gelaten
om te laten zien wat er met zo'n
scheepje mogelijk is. Ook de diverse
spelletjesprogramma's blijken goed te
bevallen, door enorme variatie in opzet
en plaats.
De afgelopen dagen gebeurden er wel
een paar van de haast onvermijdelijke
ongelukken. Eén jongen kreeg tijdens
een spel in het Scouting-gebouw een
blok hout op zijn voet. Hij brak twee
botjes, maar is slechts twee dagen uit de
roulatie geweest. Een ander verwondde
zijn hand aan een stuk prikkeldraad, hij
was met twee hechtingen geholpen.
Oorwatjes
De donderdag werd begonnen met
een rondleiding door de electriciteits-
centrale en de waterfabriek. Eén van de
leuke kanten van die rondleiding bleek
het uitdelen van oordopjes te zijn. Deze
voorwerpjes werden diezelfde avond
weer gebruikt toen de band en de disco
in de SV Texel kantine naar de smaak
van de gasten wat te hard speelden. De
indruk ontstaat dat actief vermaak het
best valt bij de jongelui.
Tussen deze beide programma-on
derdelen in speelden zowel de meisjes
als de jongens voetbalwedstrijden tegen
teams van Texel. De Ierse jongens won
nen in een wedstrijd die door de
Texelaars werd omschreven als hard.
De leren kenmerken hun voetbal echter
als „wat meer lichamelijk dan ze hier
gewend zijn." Eindstand 4—3.
Het damesvoetbal bleek echter in Eire
nog meer in de kinderschoenen te staan
dan hier. De Texelsen gaven hun oppo-
nentes met 4—0 het nakijken.
Improvisatie
Vrijdag was de jeugd te gast bij
Scouting Texel. Daar bleek vanwege de
regen enige improvisatie nodig te zijn. Er
was een programma met allemaal bui
tenactiviteiten opgesteld, dat echter bij
nader inzien in zijn geheel binnen uitge
voerd kon worden. Uiteindelijk werd
tóch iedereen nat, er was een spel
waarbij met water gevulde ballonnen
waren betrokken....
's Avonds werd de groep vergast op
de al wat oudere film Jesus Christ
Superstar, die minder bleek te boeien.
Eén van de Ierse leiders omschreef de
filmzaal later als „a dark room, filled
with conversation."
Tochtje
Een tochtje met de reddingboot zat er
niet in de volgende ochtend. Wel een
interessante demonstratie en een uitleg
door de heer M. Mantje. Het weer was
uitzonderlijk mooi. Terwijl de motor-
strandreddingboot „Barend Spree-
kens" en zijn bemanning de gelegenheid
benutten om te oefenen in het Eier-
landse Gat maakte de groep een wan
deling langs het strand bij paal 33,
waarbij diverse dode vissen werden
ontdekt. Na voor een foto op de boot
geposeerd te hebben, vertrok men voor
een fietstocht die uiteindelijk leidde naar
(Lees verder pagina 2)
Noordzeevisser Aad van der Knaap
uit Den Burg heeft zondagavond bij
zwaar weer in het Kanaal met zeven
medeopvarenden de kotter VE 244 (de
voormalige TX 10) moeten verlaten. Het
schip maakte water en was stuurloos
geworden als gevolg van zware schade
die was ontstaan toen het als gevold van
een zware zee omsloeg.
Van der Knaap had het ruim 44 meter
lange schip dat lange tijd in de haven
van Oudeschild werkloos heeft gelegen,
juist verkocht aan een Griekse rederij.
De kotter was zondag op weg naar zijn
nieuwe thuishaven in Griekenland met
acht opvarenden van verschillende na
tionaliteit, waaronder dus de ex-eige
naar Van der Knaap die in het zeegebied
van het Kanaal en de Golf van Biscaje
bekend is omdat hij er veel heeft gevist.
Tijdens het slechte weer werd de kotter
omstreeks negen uur 's avonds ge
troffen door een grote „klap" water
achterop.
Alles kapot
Het schip ging daarbij op zijn kant,
deuren, luiken en ramen werden inge
drukt en er stroomde veel water binnen.
Radio en electriciteit vielen uit. Het
schip richtte zich weer op, maar er kon
niet meer mee gevaren worden omdat
de stuurinrichting ook defect was. De
opvarenden gingen daarom in de dinghy
en werden zeer spoedig daarna opgepikt
door de Nederlandse coaster „Sint Mi
chel." Nog geen uur na het ongeluk kon
Van der Knaap vanaf dit schip via
Scheveningen Radio zijn vrouw op
Texel op de hoogte stellen. Hij was bij
het schrikwekkende gebeuren al zijn
persoonlijke bezittingen kwijtgeraakt.
Veilig
In de loop van de nacht werd het
gezelschap in een Engelse haven aan
land gezet en in een hotel onderge
bracht. Omdat ook de paspoorten e.d.
zijn verdwenen moeten nogal wat for
maliteiten worden' afgehandeld voordat
Van der Knaap naar huis kan. Hij heeft
inmiddels door bemiddeling van de
ambassade nieuwe kleren, schoeisel en
geld gekregen.
De gehavende kotter dreef vanmorgen
nog stuurloos rond in de buurt van
Brest.
Raad in beroep bij de Kroon
Voor het slopen van een huis of ander
gebouw is op Texel nog steeds geen
vergunning nodig. De gemeenteraad
veranderde weliswaar in augustus vorig
jaar de bouwverordening door het op
nemen van een artikel waardoor voort
aan vergunning nodig is voor het slopen
van een gebouw, maar gedeputeerde
staten zijn daarmee niet akkoord ge
gaan.
Argument van GS is dat een dergelijk
vergunningenstelsel ,,slechts mag
strekken tot bescherming van die belan
gen die in de Woningwet regeling heb
ben gevonden." De regeling zou dus
gericht moeten zijn op veiligheid, e.d.
terwijl het door de gemeenteraad vast
gestelde vergunningenstelsel meer be
doeld was in het belang van dorps-
schoon. Men wilde een eind maken aan
de huidige situatie waarin het mogelijk is
huizen te slopen en de aldus ontstane
gaten jarenlang open te laten.
B en W zijn het niet eens met de visie
van GS en hebben de gemeenteraad
voorgesteld in beroep te gaan bij de
koningin.
