,Als het schools wordt
s de lol er af"
)e zeilvaart neemt toe
■uiiwimm*
Musicalvereniging
in oprichting
i
1
,,An officer and a gentleman"
pnieuw leren lezen en schrijven
training voor honden
Rommelmarkt was
succesvol
Deuce houdt
200 wedstrijden
Uitslagen
kringcoucours
Vreemd geld
Nieuw seizoen
drumband
R J DAG 2 SEPTEMBER 1963
TEXELSE COURANT
PAGINA 5
Is je matig of slecht kunt lezen is ook het lezen van deze krant een hele
d. Als je aan public relations wilt doen is het belangrijk om te weten wat
rant over je schrijft. De deelnemers aan de cursus ..Opnieuw leren lezen
chrijven" willen dat er over hen wordt geschreven, want ze willen meer
andheid geven aan dit werk. Dit artikel is door hen voor publicatie door
zen en de reactie ,.te moeilijk" werd regelmatig gehoord. ..Zeker in een
iel over mensen die niet zo vlot lezen moeten geen moeilijke woorden
nge zinnen staan", werd door een cursist terecht opgemerkt en met uit-
daring van public relations" werd dit verhaal in overleg eenvoudiger ge-
ikt. Dat was een goede les voor de cursisten en de redacteur.
et lezen van een krant is slechts
voorbeeld hoe belangrijk het in
e maatschappij is dat je kunt le
en schrijven, ledereen kan het
denkt men. En als je het niet
dan zal er wel wat aan de hand
De deelnemers aan de cursus
mieuw leren lezen en schrijven"
het hier niet mee eens.
zouden willen dat het even gewoon
om naar deze cursus te gaan als
een cursus Engels, Hindelooper
Ideren of kantklossen. Het enige ver-
dat er zou moeten zijn is dat het
wat lastiger is als je niet zo goed
lezen en schrijven dan als je niet
kantklossen. Ze vinden het moeilijk
,men" het heel gauw gek vindt als
et zo bedreven bent met de pen of
ede krant niet zo snel kunt lezen. De
lursisten zijn ervan overtuigd dat er
ir Texelaars zijn die hier moeite mee
een. Ze kennen allemaal in hun di-
e omgeving wel mensen voor wie
cursus ook geschikt zou zijn.
et is echter een hele grote stap om
de omgeving te erkennen dat je niet
natig kunt lezen en schrijven. De
nemers konden allemaal wel prachti-
oorbeelden geven op welke manier
oor de omgeving verborgen hielden
ze een briefje niet konden lezen, of
adres. Gewoon tussen de anderen
et mededelingenbord in gaan staan,
kom je er vanzelf achter wat er
jt", zegt een deelnemer. Meestal
je wel een vertrouwd iemand in de
rt, die gauw even voor je las wat er
ld," zegt een ander. ..Als er op het
een vrachtauto gelost werd en er
st een ontvangstbon getekend wor-
dan zorgde ik wel dat ik uit de buurt
|3 zegt een derde. Deze trucs moet je
ontwikkelen, want voor je het weet
it je uitgelachen, is de algemene
ling. De meesten blijken nu de trucs
ruild te hebben voor eerlijkheid.
Nu ik bezig ben het schrijven weer
19 er de knie te krijgen heb ik op m'n
werk verteld dat ik op deze cursus zit. Ze
vonden het prima. Ik zou er nu ook geen
bezwaar meer tegen hebben als mijn
naam in de krant kwam", aldus een cur
sist die jaren in de bouw heeft gewerkt.
Het is het beste bewijs dat de deelne
mers aan de cursus méér leren dan lezen
en schrijven. Ze worden zelfverzekerder,
hun gevoel van ,,er niet helemaal bijho
ren" wordt minder.
Hoe komt het nu dat iemand die vol
wassen is toch matig of met kan lezen en
schrijven? In Nederland gaat toch iede
reen naar de lagere school? ,,'t Gebeurt
eigenlijk ongemerkt", zeggen de deelne
mers. ,,Je valt op school buiten de boot
voor je er erg in hebt en je wordt heel
slim in het verbergen dat je iets niet
leest." Sommige deelnemers raakten
achter door onregelmatig schoolbezoek
in de tweede wereldoorlog, door vaak
verhuizen of door langdurig verblijf in
een sanatorium. Anderen konden niet zo
goed meekomen. De leerkracht loste dit
„probleem" dan op door die leerling op
de achterste bank te zetten en verder
wenig aandacht aan te besteden: „Te
ken jij nog maar even door, of, weet je
wat, haal maar even pijptabak voor me".
Zo werd de „achterste bank" vanaf de
tweede klas een vaste plek waar men
maar wat aanmodderde.
Stommerd
De schoolervaringen van de meeste
deelnemers zijn dan ook niet zo gunstig.
Een deelnemer vertelde dat hij voor de
klas op een stoel moest gaan staan en
hard „ik ben een stommerd" zeggen.
Voor de goede orde: het was een school
aan de vaste wal.
Andere deelnemers konden niet over
weg met ons schoolsysteem. „De hele
dag stil zitten, dat was niks voor mij", al
dus een jongen die ook op deze cursus
nog heel afkerig is van een schoolse aan
pak. „Ik kan er nog niet tegen als ie
mand tegen me zegt dat ik dit of dat
moet."
De andere deelnemers bevestigen dat
de cursus niet moet lijken op een school,
waar je prestaties moet leveren, waar je
cijfers krijgt, waar je goed bent of slecht.
„Het lijkt wel of er iets in m'n hersens
vastloopt als ik steeds maar op foute
dingen wordt gewezen. Ik heb meer aan
de dingen die ik goed doe." Dit betekent
voor de cursus „Opnieuw leren lezen en
schrijven" dat de begeleiding ontspan
nen, gezellig en niet-beoordelend is.
Toch is de cursus zeker niet vrijblijvend.
Als je je opgeeft dan wordt er aangeno
men dat je serieus meedoet, hoewel dit
niet wordt benadrukt. De begeleiders
Goos Westerlaken, Jo van Trigt, Mijkje
Uittenbogaard, Agna Oskam en Siem
Zijm proberen zo weinig mogelijk de
„onderwijzer" uit te hangen.
De 18 Texelaars die de afgelopen win
ter aan de cursus deelnamen varieerden
in leeftijd van 18 tot 58 jaar. Niet alleen
de leeftijd, maar ook het niveau verschil
de nogal: enkele deelnemers konden pri
ma lezen, maar konden of durfden nau
welijks meer te schrijven, anderen kon
den helemaal niet meer lezen noch
schrijven. Er wordt dan ook in vijf ver
schillende groepjes gewerkt. Elk groepje
bestaat uit 3 of 4 cursisten. Als iemand
vrijwel helemaal niet kan lezen of schrij
ven dan krijgt diegene een hele tijd in z'n
eentje les.'
Vloeiend
Als we de werkschriften bekijken zien
we dat sommigen in hele korte tijd snel
vooruit gaan: van houterige, onbehol
pen letters naar een vloeiender hand
schrift. Volgens de begeleiders komt tij
dens het oefenen allerlei vergeten kennis
weer terug. ,,lk probeerde een oudere
cursist losse letters te leren, omdat ik
dacht dat dat het gemakkelijkste was.
Maar dat lukte niet, tot diegene uit zich
zelf zwierige, ouderwetse schuinschrift-
letters begon te maken. Die had hij vroe
ger zo geleerd. Nu gaat het schrijven
veel beter", zegt Siem Zijm, die met de
andere begeleiders van mening is dat de
angst ook op deze cursus niet te leren le
zen en schrijven vertragend werkt. „Als
de mensen eenmaal het gevoel hebben
dat 't niet zo verschrikkelijk moeilijk is als
ze al die jaren hebben gedacht, gaat 't
leren veel sneller."
Luisteren
Belangrijk is dat de meeste deelne
mers graag willen leren en gewend zijn
door te zetten. Er is heel wat voor nodig
om je in deze maatschappij staande te
houden meteen magere scholing. „Aan
mij werd de bediening van een ingewik
kelde dieselmotor uitgelegd. Die uitleg
moest ik in één keer snappen, want de
gebruiksaanwijzing kon ik niet lezen.
Dan luister je zo geconcentreerd dat het
je nog lukt ook", zegt een deelnemer.
Diezelfde deelnemer merkt ook dat z'n
geheugen beter ontwikkeld is dan bij
veel anderen. „Wat je niet op papier kan
zetten moet je in je kop bewaren!" Een
andere cursist heeft voor het behalen
van z'n rijbewijs alle 200 schriftelijke vra
gen uit het hoofd geleerd; anderen heb
ben het theorie-examen mondeling afge
legd. Waar ze allemaal zeer bedreven in
zijn is goed luisteren: ,,Je oren goed
open houden, dan kon je er later over
meepraten."
De cursus wordt in d'Ouwe ULO ge
geven. De avonden verlopen volgens
een vast schema. Eerst wordt er rustig
een kop koffie gedronken. Daarna gaan
de groepjes uit elkaar om te werken. De
laatste 20 minuten worden besteed om
gezamenlijke ervaringen uit te wisselen
en te bespreken wat er die avond is ge
daan. Wie thuis extra wil oefenen kan
dat doen, maar 't hoeft niet.
De groep die in januari van start ging
had een paar uitvallers. Degenen die de
afgelopen winter elke week kwamen zijn
vast van plan in september weer door te
gaan. De cursisten bepalen zelf wanneer
ze vinden dat ze goed genoeg kunnen
lezen en schrijven om van de cursus af te
gaan. „Voor de één is het al prachtig als
hij weer zo'n beetje kan lezen en schrij
ven, een ander wil veel verder omdat hij
te zijner tijd een middenstands-cursus
wil gaan doen. Voor ons is het belan
grijkste dat iemand met zin naar deze
cursus komt en het gevoel heeft dat hij
er wat leert", zegt Goos Westerlaken.
Voorlezen
Sommige deelnemers zijn heel be
wust bezig het geleerde in praktijk te
brengen. Een cursist: „Vroeger ontliep ik
alle situaties waarin ik moest schrijven,
nu zoek ik bewust situaties op waarin ik
iets wat niet te moeilijk is moet opschrij
ven. Daardoor leer je weer te durven
schrijven waar anderen bij zijn". Een an
der maakt zijn huiswerk zó dat anderen
er ook plezier van hebben: Hij leest zijn
kleine kinderen voor uit eenvoudige
boekjes.
In september gaat de cursus weer van
start. Er is nog ruimte voor een aantal
nieuwe deelnemers. Speciale toelatings
eisen zijn er niet. ledereen die van zich
zelf vindt dat hij of zij moeite heeft met
lezen of niet (meer) iets durft op te
schrijven waar anderen bij zijn is wel
kom. Als iemand zich opgeeft wordt hij
of zij eerst thuis opgezocht door één van
de begeleiders om kennis te maken en
om te bespreken wat de toekomstige
deelnemer van de „lessen" verwacht.
Deelname kost 7 2,50 per avond en men
kan zich aanmelden bij Goos Westerla
ken en Mijkje Uittenbogaard, Hogereind
20 in De Waal, telefoon 02220-4203.
De meeste mensen voor wie de cur
sus „Opnieuw leren lezen en schrijven"
bedoeld is, zullen dit artikel niet lezen. Er
wordt daarom een beroep gedaan op
huisgenoten of vrienden om mensen die
wat aan deze cursus kunnen hebben er
op attent te maken.
bitje kon woensdagmorgen in de haven van Oudeschild geschoten worden. Ruim dertig zeilende oude vrachtschepen lagen aan de kade
"woordig worden die schepen algemeen ingezet in de verhuur aan groepen. Ook nu was dat het geval, 22 van de tjalken, klippers en kotters
,n door één school ingehuurd. Bovendien was de oostenwind dinsdag gunstig voor Texel, zodat de schepen naar Oudeschild zeilden.
ondag 4 september beginnen de
trainingen voor honden weer op
sportterrein bij De Waal. Deze
(Gedrags- en Gehoorzamm-
ds) trainingen zijn er voor om van
den gehoorzame dieren te
ken.
k trainingen beginnen 's morgens
tJen uur en bestaan uit enkele oefe-
l®n die er voor zorgen dat men met
'ond overal kan komen. Het contact
to wordt opgebouwd is van wezen-
belang voor huisdieren. ,,Het ge-
1 nog al te vaak dat ongelukken
voorkomen die niet plaats hadden ge
vonden als de betrokken hond goed was
opgevoed", aldus trainer Kees Krele-
kamp. Na afloop van een cursus wordt
een examen afgelegd waarbij de hon
denbezitter een diploma krijgt.
Tevens start zondag een cursus voor
de specifieke werkhonden. Het ligt in de
bedoeling dat dit in samenwerking met
de GG-africhting een georganiseerde
vereniging zal worden. Deze africhting
bevat drie onderdelen: speuren, appèl
en pakwerk.
De voorkeur gaat daarbij uit naar Duit
se herders, Bouviers en Mechelse her
ders. Telefonisch opgeven bij Kees Krele-
kamp, telefoon 02223-261.
De vier rommeltjesmarkten die het af
gelopen seizoen in Oosterend zijn ge
houden ten bate van verschillende vere
nigingen zijn succesvol verlopen. De
eerste keer moest men de markt opbre
ken wegens hevige regen maar de overi
ge drie markten hebben dit matige begin
financieel ruimschoots goed gemaakt.
De naam van de pop die kon worden ge
raden is dit seizoen niet geraden De pop
heet „Mieke" en zal nu moeten wennen
aan een nieuwe naam want dezelfde pop
gaat volgend seizoen weer de markt op.
Er worden doorgaans nogal wat
vraagtekens gezet bij de methoden die
de legerleiding hanteert om jonge solda
ten op te leiden. Vernederingen en forse
afstraffingen zijn in sommige legers orde
van de dag en die straffen staan regel
matig niet in verhouding tot het vergrijp.
De film „An officer and a gentleman"
behandelt dit facet van het leger maar
laat ook een andere kant van de militaire
tucht zien: de vormende kant. Regisseur
Taylor Hackfort geeft deze visie vorm
door te laten zien hoe een eenzame sloe
ber, Zack Mayo (een gloedvolle rol van
Richard Gere) kans ziet de zware Ameri
kaanse officiersopleiding te overleven
(geestelijk en lichamelijk) en opgewas
sen is tegen de taak die hem wacht. De
film is echter niet louter een ode aan
harde legermethoden maar heeft ook de
menselijkheid in de opleiding aan.
Zack Mayo groeit op in de sloppen van
Olongapao en is als kind aangewezen op
een vader die zich altijd bezig houdt met
drank en vrouwen. Als Zack volwassen
is besluit hij zichzelf te bewijzen in de
marine en moet hij zich onderwerpen
aan het ijzeren regime van sergeant Fo
ley, een man die tottaak heeft om bij alle
officierskandidaten de, voor het leger,
zwakke plekken te ontdekken. De karak
ters van Foley en Zack botsen voortdu
rend en het spel op leven en dood ein
digt in een fysieke krachtmeting waarin
de trainer wint maar de officier in spé
zijn eigen grenzen ontdekt.
Zijn wil om niet af te glijden tot het ni
veau van zijn vader heeft hem door de
training geholpen maar belangrijker is
dat hij geen eenling meer is en warmte
voelt voor anderen. Daar is ook de on
dergang van een vriend, Sid Worley,
voor nodig en de scene op het toilet
waarbij Zack zijn vriend vasthoudt is er
een van grote klasse. Datzelfde geldt
voor het slot als Zack ontdekt heeft dat
vriendin Paula meer is dan een speelka
meraadje tijdens de opleiding en hij haar
met verende pas in een smetteloos wit
officiersuniform de papierfabriek uit
draagt. Haar collega's klappen en als
toeschouwer krijg je de neiging mee te
applaudiseren.
De boodschap van regisseur Hackfort
is dan duidelijk: als je echt wilt lukt het
ook maar als je het alleen doet ben je
geen mens maar een machine. Die
boodschap is verpakt in een kleurrijke
rolprent volgens Hollywood-principes
maar de bekende dramatische opbouw
blijft dit keer boeien. ,,An officer and a
gentleman" was dit jaar in Amerika de
grootste publiekstrekker en is waard om
gezien te worden als een eenvoudig ver
haal met een, voor Amerikaanse begrip
pen, redelijke diepgang. De film draait
voor de tweede en laatste week in City
van donderdag tot en met dinsdag. De
toegang is 12 jaar.
De jaarlijkse clubkampioenschappen
van de tennisclub Deuce zijn weer van
start gegaan. Meer dan 200 partijen
moeten gespeeld worden binnen twee
weken. Dit record aantal kan organisato
risch afgewerkt worden door de vier
nieuwe banen. Op het kunstgras worden
zondagmiddag 4 september alle halve fi
nales van de junioren gespeeld en zon
dag 11 september vinden daar alle beker
finales plaats van de junioren er.
senioren.
Ponyclub De Kleppertjes behaalde
goede resultaten tijdens het kringcon
cours te Venhuizen.
B-dressuur: Annemiek van IJsseldijk
met Hypos 120 p. en 1 winstpunt; Anne
ke Cleven met Loes 127 p, 1e prijs en 1
winstpunt; Carina lepenburg met Paradi
se 121 p. en 1 winstpunt; Dedée Kikkert
met Daan 120 p., 3e prijs en 1 winstpunt;
Marieke van de Blaak met Polly 127 p.,
1e prijs en 1 winstpunt; Frauwke de
Weij-er met Moonlight 122 p., 4e prijs en
1 winstpunt.
L-dressuur: Sandra Heetveld met Dave
114 punten; Menno Heetveld met Sno
wy 105 punten; Jacqueline Schoorl met
Caesar 125 punten, 5e prijs nu L2 dres
suur en 1 winstpunt; Karen Bakker met
Dominant 123 punten en 1 winstpunt.
L2-dressuur: Nancy Siebeling met Devil
115 punten.
Viertal 1 115 punten; viertal 2 108 pun
ten; achttal 95 punten.
Springen klasse B: Anneke Cleven met
Loes 3 ft. voldoende 1 winstpunt; Jac
queline Schoorl met Caesar 8'/2 ft. vol
doende; Carina lepenburg met Paradise
4 ft. voldoende 1 winstpunt; Carolien
Agter met Tessa 0 ft. voldoende, 2
winstpunten; Inge Keyzer met King 0 ft.
voldoende 2 winstpunten.
Springen klasse L: Karen bakker met
Dominant 0 ft, goed en 3 winstpunten;
Nancy Siebeling met Devil 0 ft. voldoen
de en 2 winstpunten; Anja van Exel met
Fury 0 ft, voldoende en 2 winstpunten;
Sandra Heetveld met Dave 0 ft. vol
doende en 2 winstpunten.
De vereniging ,,Sempre Sereno" in de Junushof te Wageningen waar onder muzikale leiding
van Jan Lubbers ,,My fair lady" werd opgevoerd. Dergelijke musicals kunnen hier nog niet ge
bracht worden omdat daarvoor geëist wordt dat het opvoerende gezelschap ervaring heeft Die
eis wordt bijvoorbeeld ook gesteld bij musicals van Annie M. G. Schmidt.
Jan Lubbers, onder meer als koor
docent verbonden aan de muziek
school, is bezig met de oprichting
van een musicalvereniging. Voor dit
nieuwe verschijnsel in de Texelse
theaterwereld zoekt hij mensen die
mee willen doen.
,,Het is voldoende als de mensen ple
zier hebben in zingen, acteren en bewe
gen, ze hoeven geen noten te kunnen le
zen", aldus Lubbers die in zijn vorige
woonplaats Wageningen ook verbonden
was aan een amateur-
musicalvereniging. Hij denkt met 30 35
mensen te kunnen beginnen, maar als
het er meer worden kan er een grotere
musical worden ingestudeerd. Dat zou
dan ,,Viva Mexico" 2ijn, maar daar zijn
minimaal 50 mensen voor nodig. Moge
lijkheden voor een kleinere bezetting zijn
Anatevka (Fiddler on the roof), No, No
Nanette of Calamity Jane. Voor de muzi
kale begeleiding zou een 3- of 4-mans
orkestje groot genoeg zijn.
Westduitse marken 100= f109,75
Belgische franken 100= 7 5,41
Franse franken 100= 7 35,75
Zweedse kronen 100= 7 36,25
Zwitserse franken 100= 7135,25
Deense kronen 100= 7 29,25
Amerikaanse dollars 1 7 2,94
Engelse ponden 1=7 4,34
Oostenrijkse schilling 100= 7 15,72
Italiaanse lires 10.000 7 17,75
Spaanse peseta's 100= 7 1,87
Voorlopig heeft Lubbers de aula van
de muziekschool besproken voor don
derdagavond. De eerste bijeenkomst
zou 8 september zijn om 20.00 uur (in
gang d'Ouwe Ulo aan de Wilhelmina-
laan). Ook een regisseur is welkom,
maar waarschijnlijk is in de choreografie
(dansregie) voorzien. Lubbers neemt zelf
de muzikale leiding op zich. Inlichtingen
zijn bij hem te verkrijgen, Zeebries 2,
Den Burg, 02220-4831.
Binnenkort gaat drumband Mar-
garetha Sinclair weer van start met
haar nieuwe seizoen. Er wordt een
nieuw programma ingestudeerd.
In het afgelopen jaar heeft er een uit
breiding van het instrumentarium plaats
gevonden. Er zijn 3 trompetten bijgeko
men. De meisjes die deze instrumenten
bespelen (ze zijn daar al enige tijd mee
bezig) worden geheel binnen de vereni
ging opgeleid. Een vereiste is wel kennis
van noten en enige blaaservaring. Meis
jes die hiervoor of voor bazuinen en
trommels belangstelling hebben kunnen
bij de band terecht (minimum leeftijd 10
jaar). Bij de pauken en lyra is ook nog
een plaats over. Hiervoor worden iets
oudere meisjes gezocht i.v.m het ge
wicht van de instrumenten. Bij de majo
rettes is de leeftijdsgrens 7 jaar. Opgave
en inlichtingen bij Ine Witte, telefoon
4104.
