02220-2066
Veel plaatselijke inspiratie
in buitendorpen
FAMILIEBERICHTEN
Ouwe Sunderk/aas
Bij brand en
spoedeisende
ambulance:
PAGINA 2
TEXELSE COURANT
VRIJDAG 16 DECEMBER IS V
HAAW'l V
Ii li V A U k
VOO li 8111)
fif vhOJH
«er
«■'Aiosiac#
scentrum grote spierballen en mooie
borsten te hebben aangekweekt.
De Cocksdorp
In De Cocksdorp was het aantal voor
stellingen in vergelijking met vorig jaar
wat minder. Maar omdat de grotere
groepen beter waren vertegenwoordigd
was het totale aantal spelers ongeveer
gelijk. De dorpscommissie is daarover
zeer tevreden, temeer daar de gemiddel
de kwaliteit van de voorstellingen uitste
kend was. Er werd naar hartelust in vele
huizen gespeeld. Het publiek genoot zo
dat de speulers veel eer hadden van hun
werk. Een plaatselijk thema dat veel in
spiratie had gegeven waren de moeilijk
heden rond de zomerse feestmarkt,
maar ook de nieuwe ambities van Dirk
Leegwater en de geruchtmakende haan
van Peter van de Gracht hadden de fan
tasie van meerdere durpers op gang
gebradht.
De jeugd manifesteerde zich met totaal
22 voortellingen. De eerste prijs bij de
enkelingen ging naar nummer 5 (Dirk
Leegwater). Tweede prijs nummer 6
(„Pierensteker") en derde prijs nummer
3 („Maarten Mantje"). Bij de paren was
de eerste prijs voor nummer 1 (Kees van
der Werf); tweede prijs nummer 6 („In
braak in Eierlandsche Huis") en derde
prijs nummer 3 („Nationale
boomfeestdag").
De eerste prijs groepen ging naar num
mer 4 („Vlielandboot"), tweede prijs
nummer 5 („Zwembad in het dorp") en
derde prijs nummer 2 („Juf Lont en
meesters"!.
Bij de ouderen was de eerste prijs bij de
enkelingen voor nr. 58 Kerkevéiling"
de tweede prijs voor nr. 62 („Texels
nieuws") en de derde prijs voor nr. 59
(„Herman Groenevelt").
Paren: 1. Nummer 37 („De beste stuur
lui..."); 2. nummer 31 („Bejaardenwo
ningen") en 3. nummer 41 („Super
markt bedreigd"). Groepen: 1. Nummer
11 („Teso-VW-feestmarkt"); 2. nummer
15 („VVV brand") en 3. nummer 9
(„Versmarkt weg en begraven").
De wisselbeker ging naar Jopie Daalder,
Langeveldstraat. De folklorebeker was
voor de voorstelling nummer 3 („Dorps
geruchten") en de beker van de Wel-
zijnsstichting was voor nummer 17 („De
haan van Van de Gracht").
Den Burg:
Uitslagen jeugd:
Enkelingen en paren: 1. Tandarts De
Winter en kind, 2. SBB paviljoen opbou
wen, 3. Tandarts De Winter en leerling.
Groepen: 1. Boekenwurmen, 2. Teso
Molengat, 3. Schaakspel.
-Ouderen:
Enkelingen en paren: 1. Kassa, 2. De
'Winter, 3. Burgéhieester en Harry.
Groepen: 1. Farce in mineur, 2. Wind-
surfclub, 3. Redmer IJskaschool
Wagens: 1. Tandarts de Winter, 2. Idem
plus snoepplicht, 3. 1 april eigen
Tieke nvervoer.
Folkloreprijs: Schoutenpoort.
Welzijnspri|s: Belg op Teso-wagen.
De Koog:
Uitslagen jeugd:
Enkelingen: 1, tandarts De Winter, 2.
Min drie procent, 3. Het bofspook.
Paren: 1. Juf Ina, 2 Douane, 3.
Strandjutters.
Kleine groepen: 1. Discode Metro, 2. De
Strontruimere, 3« Jan en Paula.
Grote groepen: 1. De Stront Express, 2.
De Kooger Sportverenigingen.
Ouderen:
Enkelingen: 1. Fietsdisco Bruining (mag
wisselbeker nu houden na drie keer
eerste prijs), 2. Geef de pijp aan Maar
ten, 3. De Kat in de zak.
Paren: 1. Wonderfiets, 2. Ze kenne me
wel schieten, 3. Hondepoep.
Kleine groepen: 1. Bordeel van Bruining,
2. Prijsstier, 3. Sport en alcohol.
Grote groepen: 1. Supermarkt eiland, 2.
Tandarts De Winter, 3. Strandschoon-
maak Koog Promotion.
Oudeschild:
Uitslagen jeugd:
Enkelingen: 1. Piet Dekker (Simon Piel
Koopman), 2. Riek Barhoret (Linda
Kuiter), 3. Witte punt (Marcel
Ridder).
Paren: 1. TV piraat (Barry Zegel, Man
van Sweden), 2. Kippen (Constant
Bruin, Ronald Keyzerl, 3. Kleuterechr
(Klaus Marten Raven, Martine de Vrie
Groepen: 1. Bonte ayond G.O. (Sanc
en Jeroen Rouwenhoret, Barry en R
de Vries, Mariska en Marco Groenh:
Vera en Branda Keyzer, Sander en S
bastiaan Schaatsenberg, Monique Vis
en Judith Witte).
2. Kippendrama (Brigite Krijnen, Jero
en Arjan Hemelrijk, Emiel en Lore
Boom).
G.O. bokaal: paren „Skiltje" (Jenni
Boom en Conny van Beekl
Meest actuele bij de paren: kleut
school (Klaus Marten Raven en Marti
de Vries).
Uitslagen ouderen:
Enkelingen: 1. Piet Dekker, 2. Fam. B
horst, 3. Zeemansorgel.
Paren: 1. Peter Kok's muziekschool
Makelaars List en Bekocht, 3. TV pira
Groepen: 1. De bok van Jan Hoep,
Pauselijk Intje, 3. Witte Punt.
G.O. bokaal groepen: Ome Nan.
Meest actuele vooretelling (folklore!
ker) enkeling: Viskwekerij.
Actuele prijs groepen: G.O. editie.
Oosterend:
Uitslagen jeugd:
Enkelingen: 1. Bekladden telefoon
(Janneke van der Vis), 2. De nieu
Roeper in 1988 (Jan Bloem), 3. Domir
Rinus (Anke Vermeulen).
Paren: 1. Ontvangst St. Nicolaas
dorpshuis (Nanja en Mirjam Joustra)
Snoep „De Winter" peen (Judith
Ruben van der Zee), 3. Overschot g
Oosterend Present '83 (Gert Jan en M
tien Vlaming).
Groepen: 1, Boer en predikant Kui|
(Petra van der Vis, Nienke Bloem
Ivonne van der Vis), 2. Neutronenbi
(Jesse Helder, Marieke Smit, Hes
Whyte en Marit Speets).
Ouderen:
Enkelingen: 1. tv opname boer Kuiper
Boer Rinus met Klara 21, 3. Vrijwill
kustwacht Oosterend.
Paren :1 Wegverwarming Leegwater,
Kiezerebedrog CDA door Daalder,
Middenstand in Oosterend kapot.
Enkelingen: 1. Daalder ziet veel null
2, Vaantjesuitreiking Ouwe Sunderkl;
3. Café's gesloten met Ouwe Sunt
klaas in Oosterend.
Den Hoorn:
Uitslagen jeugd:
Enkelingen. 1, F|oprnder wijn, (me
Drijver)) 2. Hoornder hart (Stefan B
ker), 3. Fiets J. Koopman (Marco Fli
Kleine groepen: 1. Hoornder wijn
Willem en Martina van Duyn), 2. Hor
der hart (Claartje Scherpenhuisen
Saskia Schuil), 3. Middenstandshu
lijk (Marit en Lisanne de Leeuw).
Grote groepen: 1. Baby's in Den Ho
(kinderen 't Horntje), 2. Leerling
bouwplaats (kinderen Blom en Bakk
Mevrouw Bothof-beker (origineels
leerlingenbouwplaats.
Ouderen:
Enkelingen: 1. Mevrouw Bonewit, 2
Raaf, 3. Zondagse boer.
Kleine groepen: 1. Schooluitbreiding
Koopmart, 3. Bommelding, 3. B
Marjolein.
Grote Groepen: 1. Hoornder donde
gen, 2. De Hoed, 3. Farce forum.
Folklorebeker: mevrouw Bonewit.
In plaats van kaarten.
Alle lieve familie, vrienden(innen), buren, kennissen
etc., die onze huwelijksdag tot een onvergetelijke
feestdag hebben gemaakt, worden hierbij door ons
hartelijk bedankt.
De vele kado's en andere attenties hebben ons veel
plezier gedaan (en doen 't ons nog).
Tevens wensen wij jullie een prettige kerst en een
prima, gezond en gelukkig 1984 toe.
Leonie Hoogenbosch
Jan Boersen
Beatrixlaan 121, Den Burg, (4737).
Op 13 december 1983 is
Gerrit
geboren.
De gelukkige ouders zijn
Jaap en Anneriet
van Straten-Witte
Schoudieck 53,
1791 WE Den Burg.
Wij zijn erg blij met de ge
boorte van onze zoon en
broertje
Hidde Joram
Gerard en Judy
Nieuwland-Rietveld
Jeroen
Jette
Den Burg, 13 dec. 1983,
Zeebries 6.
Adrie en Lindy
Merry Christmas
and
Happy New Year
Opa en Oma,
Pa, Ma en Corina,
Willem en Jeanet,
Rob en Tilly.
Wij willen U hartelijk be
danken voor de vele be
langstelling, bloemen en
cadeaus, die wij van U
mochten ontvangen op
ons 25-jarig huwelijks
feest. Het is voor ons een
onvergetelijke dag
geweest.
Verder wensen wij U Pretti
ge Kerstdagen en een
voorspoedig 1984.
Henk en Maatje
Tjepkema
Hartelijk dank aan al
die ons verrasten met
do's, bloemen, plantei
kaarten op ons 25-
huwelijksfeest.
Cobie en Bart Sieme
Mede door Uw bel;
stelling is 11 noven
voor ons een onverge
ke dag geworden.
Paul en Jean
van Heerwaa
Langs deze weg v\
iedereen hartelijk be
ken voor de belangste
in het ziekenhuis en
mijn thuiskomst.
J. Kalverboer-Westi
Trompstraat 64,
Oudeschild.
Woningruil. Aan
eengezinswoning te
Burg. Gevr. woning in
maar, Amsterdam,
lem of omg. Bellen na
weekend. (02220) 536
Een Hoornder
een hartelijk kerstgesd
voor iemand die het
jaar aan je denkt.
Den Hoorn: rondstappende delen van een
hoed. die aangaven dat de Hoornder mid
denstand tijdens de beurs net niet onder óén
hoedje was te vangen Bruining deed apart
een show.
wijzen ze de viering in het dorp een grote
dienst want het aantal speulers is dan
minstens verdubbeld. Veel onderwerpen
hadden een Waalder zaak als voorstel
ling. We zagen een speuler met een mi
niatuur schuur van de familie Sweere die
dringend een plaats moest hebben en
een beschonken man die met zijn auto in
de sloot was gereden met daarbij de
tekst dat hij meteen door een Waalder
was geholpen: de betreffende persoon
had snel de politie gebeld. Bij de jeugd
een verongelijkt kind dat zojuist een
nieuwe fiets had gekregen om daarna te
horen dat hij eenzelfde exemplaar van de
dorpscommissie had kunnen krijgen.
Tandarts De Winter werd in zijn woon
plaats uitgebeeld door een gigantische
winterpeen. Een subtiele voorstelling
waarvan veel werk was gemaakt.
Bij de ouderen ook drie Ouwe Sunder-
klaas juryleden die dit jaar met meer
mochten jureren omdat ze het volgens
de tekst niet goed hadden gedaan en
qua leeftijd er niet meer bij hoorden. Een
tekst op een bord: Beste organisatoren
jullie moeten nog leren, sluit ouderen
niet uit maar houdt ze in ere. Zijn we als
jury wat traag en besluiten we soms raar,
och, we doen het zo graag tot het vol
gende jaar."
Oosterend
De kwaliteit van het gespeelde in
Oosterend was behoorlijk. Rinus Kuiper
was hier de onbetwiste ster, zijn
televisie-optreden gaf aanleiding tot veel
uitbeeldingen. Eén groep greep de 72
koeien aan om andere bekende Ooste-
renders ook uitte beelden. In plaats Van
,,72 koeien en één^feekr'j werd het dan
,,72 haringen en één gedicht" om zo 'de
dichtende kottervisser Cees van Dijk te
beschrijven, "72 schoorstenen en één
biljartkeu" naar aanleiding van de on
langs zelfstandig gestarte loodgieter
John Everwijn en nog een aantal van
dergelijke vergelijkingen. Naast Rinus
Kuiper was het politieke verleden van
Ben Daalder inspiratiebron voor velen.
Het interview met hem in deze krant bij
zijn afscheid als raadslid werd veelvuldig
aangehaald, met name het geven van
cijfers en de uitspraak ,,een beste vent
om een borrel mee te drinken" kwamen
terug. Komisch was het verhaal over een
auto die door de voormalige eigenaar
van de tuin waar hij in geparkeerd stond
was verkocht voor vijf gulden. De man
was echter niet de eigenaar van de lelijke
eend en een dag na de verkoop kwam de
echte eigenaar het wagentje ophalen.
Het was echter jammer dat de enorme
lap tekst niet voor iedereen even goed te
begrijpen was.
De Oosterender middenstand werd
uitgebeeld door een reus die telkens
weer door de grootwinkelbedrijven ont
hoofd werd. Zeer vindingrijk was de uit
beelding van uitvinder Dirk Leegwater
en zijn wegverwarming, een voorstelling
waarin letterlijk en figuurlijk met vuur
gespeeld werd.
,,Mijn naam is Dros, ik knal er op los",
aldus een figuur met een antiek geweer.
nij verwees naar een ingezonden brief
van Jaap Dros tegen het verlangen van
de Fokker Four om boven Texel te ko
men oefenen. Bij de jeugd ook weer klei
ne Rinus Kuipertjes. Eén van hen droeg
de tekst: ,,Mijn vader heeft gezegd, leer
eerst maar een beroep, dan kan je altijd
nog dominee worden." Een ander spe
lertje was zichzelf alvast aan het „profi
leren" voor de volgende Oosterend Pre
sent: Ik ben de nieuwe Roeper"
Jeugd Den Burg
Bij de jeugd in Den Burg was het ei
genlijk jammer dat er niet meer publiek
was. Er werd echt leuk gespeeld. Na
tuurlijk ook hier veel kleine tandartsjes,
maar ook een paar voorstellingen over
het uitblijven van de balletlessen. Ook
de financiële situatie van de muziek
school bleef niet onopgemerkt bij meer
dere spelers: ,,De muziekschool zit in
nood, daarom speel ik op mijn poot."
Een paar met breiwerk behangen
speelstertjes beeldden het grote aantal
wolwinkels in Den Burg uit: Wolstreet.
Wandelende schaakstukken pleitten
voor een jeugdafdeling bij de schaak
club, terwijl Dr. Snuggles een afdoend
middel tegen bommeldingen aan het uit
vinden was. Twee wandelende stoplich
ten die bij Akenbuurt-Pontweg hoorden
te staan vermochten niet de voor een
permanente fietscrossbaan in het
Marsplan pleittende crossers te doen
stoppen. Beeldend was de voorstelling
van kinderen die speelden in het fitnes-
De haan van Peter van de Gracht in De Cocksdorp wekte met zijn nachtelijk gekraai de gramschap van buurman Van 't Noordend op. Van de
Gracht moest maatregelen nemen en deed dat door bij het hok van de haan een bord te plaatsen met het opschrift..Haan. niet kraaien voor
8 uur 's morgens. De politie wist de humor van de kwestie te waarderen, maar de haan moest uiteindelijk wel het veld ruimen en werd eigendom
van een andere Cocksdorper. De hele affaire, met inschakeling van de echte haan. de echte eigenaar en het echte bord. werd maandagavond
gereconstrueerd. Tot algemeen genoegen en de beker van de Welzijnsstichting als beloning.
In dit dorp werden twee lokale tv-
omroepen waargenomen waarvan er
een aandacht besteedde aan Texvis nog
steeds zonder paling, een piepshow van
Teso-Oudeschilders en het verdwijnen
van het betonnen markeringspunt op de
dijk. Dat laatste werd door tal van Oude
schilders gespeeld en uit alle voorstellin
gen sprak het ongenoegen dat ,,de witte
punt" zonder opgaaf van redenen was
gesloopt. Een zeeman illustreerde dit
met de tekst ,,Hoe moet ik zonder witte
punt mijn koers bepalen?"
Verder o.a. een kippenslach-
ter, een stinkende geit en de vrije entree
van het Maritiem Museum met opeens
wel veel Texelse bezoekers (,,Wat laat u
zich kennen voor een piek").
„Welke besmettelijke ziekte heerst er
in Skil dat iedereen verhuizen wil?" was
de vraag die het makelaarsbureau Listig
en Bekocht opwierp bij een groot paneel
met daarop alle huizen die dit jaar in het
dorp waren verhandeld of nog te koop
staan. Rinus Kuiper werd met zijn 72
koeien en een preek uitgebeeld en hulde
werd gebracht aan de familie Barhorst
die vele jaren de krant rondbracht. Ook
hulde voor fuikenvisser Klaas Tuinder die
dit vak 60 jaar beoefende en in diezelfde
branche een voorstelling waarin een
speuler meedeelde dat hij eindelijk de
fuik van Piet Dekker had teruggevon
den.
Zeer beeldend was een parodie op de
pauselijke onderscheiding („Pro Ecclesia
et Pontifice") die Jan en Naantje Boom
ontvingen voor hun inspanningen voor
het kerkkoor. De redactie van het dorps
blad GO kreeg een alcoholische sneer
over de nachtelijke redactievergaderin
gen waarin zich blijkens de voorstelling
heel wat afspeelt. Realistisch was een
poepende dame met daarbij de tekst „Ik
als toeriste kan de gemeente verwijten
dat ik nog steeds niet op een openbaar
toilet kan schijten."
De winterse malaise in de toeristische
visserij bracht enkele speulers op het
idee de schepen te gebruiken voor brui
loften en partijen en ook dat werd mu
ziekaal zeer mooi gebracht.
De Waal: geld tekort voor gierspuitersboete
De Waal
Texels kleinste dorp zag ook dit jaar
kans Ouwe Sunderklaas te vieren en zo
wel bij de jeugd als bij de volwassenen
was er een aardige deelname waarbij het
dan steeds om enkele voorstellingen
ging. Het doorzettingsvermogen van de
trouwe Waalder speulers is te prijzen
maar er is uiteraard een groter potentieel
dat de straat op zou kunnen. Als de
jeugdclub een plaatselijk onderwerp bij
de kop pakt in plaats van het steeds
weer spelen van punkers, een zuipvere-
niging of een horde travestieten, dan be-
Ouwe Sunderklaas is maandag in alle buitendorpen naar wens verlopen.
De animo was ook hier gemiddeld iets minder maar de verscheidenheid was
groot en wat belangrijker was: veel speulers maakten een voorstelling over
een gebeurtenis uit het eigen dorp. Dat zorgde ervoor dat elk dorp een mooi
beeld gaf van een jaar met kleine maar dikwijls zeer lachwekkende gebeur
tenissen. Wie de moeite heeft genomen meerdere dorpen te bezoeken zal
ontdekt hebben dat de verscheidenheid in voorstellingen vooral daardoor
oneindig leek.
Hieronder volgt een doorsnede van het gespeelde in de dorpen en de
uitslagen.
Texels grootste badplaats mocht zich
verheugen in een groot aantal speulers
en mede door Hielke Bruining's fietsen
de disco met lichtshow met een leuke
portie muziek was het in de Dorpsstraat
zeer gezellig. Er waren veel grote voor
stellingen waarbij vooral de escapades
van Bruining aan bod kwamen. De ge
noemde fietsdisco sloeg op het feit dat
er van deze fietshandelaar een grote par
tij „gevonden" platen bij de Duitse grens
in beslag werden genomen en discjoc-
key Hielke droeg dan ook de tekst „De
fietsende disco ging niet door, de Duitse
douane stak er een stokje voor" met
zich mee Met veel gevoel voor detail
was een wagen uitgevoerd die een Rus
sisch bordeel voorstelde dat Bruining in
zijn hotel in Tbilisi had ontdekt en waar
bij een speuler de publieke vrouw doos
jes Texelse schapenwol aanbood voor
erotische genoegens. De dame wilde
echter alleen zwarte roebels. De wagen
was opgefleurd met teksten als „Wat
zocht Hielke in Russisch hotel" en
„Hielke wilde toch niet naar de hoeren
met de wol van Texelse boeren?"
Ook het importeren van fietsen kreeg
een sneer Door de Dorpsstraat reed een
wrakkige riksja als zijnde een wonder
fiets op Nikadelgas aangedreven met de
tekst „Geen kabelbaan voor Hielke en de
„Beer" dus dan met de riksja op en
neer." Ook in De Koog een grote voor
stelling op een wagen met een school
klas en een tandartsenpraktijk met een
mompelende tandarts dat alle gebitten
van zijn jonge cliënten totaal verrot wa
ren om vervolgens alle kiezen te trekken.
In een wagen met kersverse stinkende
drollen werd de Texelse hondenstraat rei
nigingsdienst uitgebeeld en een ploeg
met supermarktwagentjes maakte dui
delijk dat het eiland langzamerhand ver
geven is van de multinationale le-
vensmiddelenbedrijven. Ook de overlast
van discotheek Metro werd gespeeld
maar voor werkelijke overlast zorgde een
hevig knallend kanon van boze strandex-
ploitanten dat gericht werd op Maarten
Mantje. Hij verschool zich achter een
dennenboom. Ook werd uit een veewa
gen de prijsstier met het supersperma
ten bate van het R.K. kerkorgel aange
voerd en De Koog Promotion werd ver
weten dat men met veel poeha begon
met reinigen van het strand maar zich
het afgelopen seizoen verder bezig hield
met andere zaken.
Den Hoorn
Subtiel spel was bij veel Hoornder
speulers het devies en hoewel de animo
iets minder was dan vorig jaar kon men
vooral in het dorpshuis De Waldhoorn
met behulp van een geluidsinstallatie ge
nieten van leuk solo-toneel. Een boertje
vertelde dat veel oude gebruiken zoals
met maken van een immense meierblis,
het kievitseieren zoeken en het skuumen
werden vergeten in deze tijd en hij riep
de jeugd op weer ouderwets te spelen.
Een oud baasje roerde een gebeurtenis
aan die in dit dorp het meest werd
gespeeld: schooljuffen die zelf voor po-
Oudeschild hulde voor krantebezorger
tentiële leerlingen zorgen voor de Jan
Drijverschool. De school kampt met een
teruggang van leerlingen en de oude
man constateerde „dat deze juffen in
hun vrije tijd gelukkig voor de eigen
werkgelegenheid zorgen." Door het
dorp liepen vele zwangere juffen en een
grote groep bracht een lied waarin naar
voren kwam dat de Hoornders con
dooms en pillen moesten afschaffen om
„weer vrolijk voor de school te gaan vrij
en." Verder teksten als „Fietsen kregen
kinderen in De Waal, Hoornders pakken
het aan op grote schaal". De genoemde
zanggroep beloofde dat het hoofd der
school een suikerhart zou uitreiken aan
een ieder die een kind verwekt voor de
Jan Drijverschool.
Doortiet dorp liep ook Maarten Mant
je die aan ieder die het maar wilde horen
vertelde-dat alles wat hij tot nu toe uitge
voerd had kinderspel was geweest bij
het landschapspark dat hij op korte ter
mijn wil realiseren. Zijn monoloog werd
lachend begroet waarna de toeschou
wer te horen kreeg dat dat juist de be
doeling was. „Lach maar, daarom red ik
het juist."
Grote borden gaven cynisch aan wat
er op de Hoornder beurs te zien was ge
weest en anderen speelden dat de beurs
vooral geslaagd was door de gratis bor
rels. Het beveiligingsbureau van De Wit
werd op de korrel genomen en volgens
de Farce Majeure methode werden talrij
ke kleine gebeurtenissen bezongen. Zeer
cynisch was het spel over Teso met de
oproep veel bommen te melden met
daarbij de kreet „Bejaarden en zwangere
vrouwen niet op de boot, niemand op de
boot."
In Oudeschild waren er bij de jeugd
net zoveel speulers als vorig jaar en bij
de ouderen iets minder De kwaliteit was
echter uitstekend met alleen te zeer
plaatselijke voorstellingen. Een groep die
de problemen en hulp rond de bejaarde
„Nan" speelde (die door een oude stoel
was gezakt en zo uren had vastgezeten)
was dan ook alleen te begrijpen voor de
autochtonen.
