1 Pleidooi voor kamerverhuur door gemeente of WBV ctief restauratiebeleid choorvoetend goedgekeurd GIRO 625.000 eisen zijn er, nu nog het geld WM&m AVO-DOET wat écht nodig is PSP-rapport over jongerenhuisvesting 25 M PAG 25 MEI 1984 TEXELSE COURANT PAGINA 7 in meerderheid van de commissie ruimtelijk en huis- ingsbeleid is woensdagavond schoorvoetend akkoord ge- met de monumentennota, waarin wordt gepleit voor een 'gemeentelijk beleid wat betreft het behoud van karakte- eke panden en het uittrekken van gemeentegeld daarvoor, dat laatste betreft hielden alle commissieleden, uitgezon- de PSP-er Peter Bakker, diverse slagen om de arm. Het ge moet eerst maar eens kijken of het geld kan vrijmaken het gemeentelijke subsidiëren van restauraties en dan jt bij de begrotingsbehandeling in december gekeken wor- of er geen andere zaken zijn die belangrijker zijn. en ging wel akkoord met de no ndat het rijk dat in feite vraagt, de gemeente geen meerjaren- ning maakt voor alle rijksmonu- ten op Texel krijgt men volgend geen rijksgeld voor restauratie, rijksportemonnee moet open en maar wat de eigen beurs be- moet dus eerst gekeken wor- of er nog wat in zit en zo ja, aan dat geld kan worden eed. Uit de discussie viel op te en dat monumentenbehoud met eentegeld geen hoge prioriteit voor Texels Belang, VVD en in mindere mate voor het CDA. üstgenoemde partijen vreesden een beknotting van de bouwmoge- den als een woning op de gemeen- monumentenlijst wordt geplaatst, zoals bekend al een rijksmonumen ten een provinciale lijst en daar wil •meente een eigen lijst aan toevoe- De provincie gaat later in de ge- itelijke monumentenlijst aangeven 8 panden voor provinciale subsidie nmerking komen. e commissieleden wilden meer in- |atie over de criteria waaraan een of object moet voldoen om op de sentelijke lijst te komen, 's Middags men met ambtelijke begeleiding een it over het eiland gemaakt en diver- 1,85nogelijke gemeentelijke monumen- bekeken maar het was niemand j yjlduidelijk wat nu een Texels monu- 175 IS genoemd kan worden en wat In de ontwerp- umentenverordening van de ge- nte staat het begrip monument am- iven als alle zaken (ook terreinen) van algemeen belang zijn voor de eente wegens hun schoonheid, hun tenis voor de wetenschap, hun kundige waarde of hun geschied- ige herinneringen. IJzeren Kaap ie volzin was voor de commissiele- vaag, mede omdat men tijdens de itsie niet altijd duidelijke overeen- sten tussen potentiële gemeentelij- ionumenten had ontdekt. In een irie die 's avonds in de vergadering 'vertoond bleek dat het niet alleen om typische Texelse huisjes en ge wen maar ook om de verscheiden- in architectuur die hier vertegen- rdigd is. Wat betreft de schapen en werd bijvoorbeeld gewezen op :nige Texelse kalkzandsteenboet en !e boerderijen werden ook agrarische ■allen naar Limburgs en Gronings lel getoond. Een boerderij met her als ,,Buitenlust" (einde Ko traat) werd door RO-ambtenaar n Swinkels betiteld als een ,,leuk met een wat vreemde architectuur, echter toch goed past in het ge- mtelijk monumentenbestand" waterputten bij Brakenstein en de IJ- n Kaap bij Oost komen ook in aan- king voor een plaats op de lijst. Wat reft de IJzeren Kaap werd dit ver- rd door het feit dat het hier een vrij ke gietijzeren constructie betreft. In nota is een inventarisatie van beeld- alende panden gemaakt in Ooster- Den Hoorn en het buitengebied ir nadrukkelijk werd uitgelegd dat de- ijst nog lang geen wet is. de verordening is het zo geregeld burgemeester en wethouders op ad- van een speciale commissie een lijst instellen. Tegen aanwijzing als ge- :elijk monument kan bezwaar wor- laakt bij de gemeenteraad. Als het bezwaar gegrond wordt verklaard wordt het huis weer van de lijst gehaald. Andersom kan natuurlijk ook. Als ie mand zijn huis op de lijst wil hebben en het gebeurt niet kan er ook bezwaar bij de raad worden aangetekend. Voorlichting Wethouder Schilling vertelde dat het de bedoeling is de Texelaars uitgebreid te informeren over de bedoelingen van de verordening. ,,We moeten ze duide lijk maken waarom bepaalde woningen op die lijst komen en we moeten het zo aanbieden dat iedereen zijn huis graag op die lijst zou willen zetten", aldus de wethouder die daaraan toevoegde dat die aantrekkelijkheid uiteraard toeneemt als er veel gemeentelijke subsidie tegen over staat. „Goede voorlichting over de mogelijkheden en onmogelijkheden in subsidieland is onontbeerlijk". Enkele malen werd gevraagd of de criteria voor Texelse monumenten duidelijk omschre ven konden worden maar verder dan de omschrijving in de verordening kwam men niet. De betrokken ambtenaren leg den uit dat de eisen voor elk pand an ders kunnen liggen. Het is een zaak van de speciale monumentencommissie om te bepalen in hoeverre iets in zijn oude staat moet blijven of in oude staat moet worden hersteld. Onwillig Gelein Jansen (CDA) vond een ge meentelijk monumentenbeleid uitste kend voor de mensen die hun huis willen opknappen maar wat doet de gemeente met mensen die hun (vervallen) monu ment willen laten zoals het is of zodanig verbouwen dat het in strijd is met het ka rakteristieke karakter. Daan Schilling had daar een eenvoudig antwoord op: „Mensen die niets willen daar kun je niets mee en dat moet je zo laten." Dat was voor Jansen niet vol doende omdat aan een vermelding op de monumentenlijst ook een aantal voorwaarden verbonden zijn bij verbou wen of uitbreiding. Siem Swinkels legde uit dat men niemand kan verplichten om te restaureren. Dat geldt overigens ook voor rijksmonumenten. Wat betreft de gemeentelijke verorde ning zal gestreefd worden naar het har moniemodel. „We moeten ons houden aan de woonruimtewet (in tegenstelling tot een rijksmonument) en dat betekent niet dat we iemand kunnen verplichten kleine raampjes te plaatsen. Er moet vol doende licht in huis komen", aldus een praktijkvoorbeeld van Swinkels die be nadrukte dat vooraf duidelijk moet zijn op hoeveel rijks- en gemeente subsidie men kan rekenen. Dan kan pas voor gesteld worden wat de gemeente met de eigen subsidie gerealiseerd wil zien. Als de eigenaar dat niet wil moet gezocht worden naar een compromis. Verschil lende commissieleden twijfelden over deze werkwijze maar Schilling zei dat hij had gemerkt dat huidige restauratiedis cussies met de gemeente in harmonie verliepen. „De partijen vinden elkaar altijd." Bijdrageregeling Jan van Asselt was het meest scep tisch over de financiële consequenties van de voorstellen in het rapport. In de nota wordt voorgesteld jaarlijks twee ton beschikbaar te stellen voor restauratie van panden die op de gemeentelijst voorkomen met een maximum van ƒ15.000— per pand. Zo zouden per jmaar 14 huizen gerestaureerd kunnen worden maar Jan van Asselt vergeleek deze constructie met de bijdrageregeling voor het oude land van Texel. „Je kunt wel zo'n subsidieregeling starten maar straks loopt het aantal aanvragen op en kun je niet meer terug. Dan zit je met de brokken. Ik denk niet dat het rijk dan bijspringt." De Texels Belang-man vond de zorg voor oude gebouwen in eerste instantie een taak voor de regering en bestempelde de gemeentelijke monu mentenlijst als „tweede keuze". „Het meest karakteristieke staat allang geno teerd en moet het eerst worden aange pakt." Van Asselt was wel verbaasd over sommige rijkspremies. De boerderij Dijkzicht" bij Ottersaat was volgens hem een juweeltje in het landschap met goed bewaarde historische architectuur maar het is geen rijksmonument. Siem Swinkels zei ook zijn twijfels te hebben over rijkskeuzes in deze. Hij weet „de willekeur" aan de haast waarmee pan den voorheen tot monumenten werden gebombardeerd. „Dat ging niet altijd zorgvuldig." Voordracht Overigens is het mogelijk een karakte ristiek gebouw voor te dragen als rijksmonument. Dat hoeft niet „persé" door de eigenaar te worden gedaan. Swinkels vertelde van een inwoner van Oudeschild die enkele schuren had voor gedragen zonder medeweten van de ei genaar. Enkele historici van het ministe rie van WVC hadden de schuren beke ken en nu zijn ze rijksmonument. Schilling antwoordde op de eerste op merking van Van Asselt dat het maxi mum subsidiebedrag per restauratie al vaststaat en dat overschrijdingen niet worden geaccepteerd. Dat gebeurt ook nooit door het rijk. Gerbrand Poster (VVD) maakte zich niet veel zorgen over de criteria voor de betiteling Texels mo nument („De één vindt dit mooi en de ander dat") maar zag geen ruimte in de gemeentebegroting om een actief restauratieprogramma te subsidiëren. „We moeten al twee procent bezuinigen en dan wilt u nog eens twee ton uitge ven voor monumentenzorg", aldus de VVD er. Wethouder Schiling en Ro- ambtenaar Jim Ie Roux legden uit dat de bezuiningsoperatie van twee procent ook is bedoeld om geld vrij te maken voor nieuwe initiatieven. „Eén procent is bezuiniging en één procent is nieuw beleid." Poster vreesde ook dat het rijk zou gaan bezuinigen op monumenten zorg en die kans is nog groter als ge meenten een actief beleid gaan voeren. De raadscommissie Ruimtelijk en Huisvestingsbeleid maakte woensdagmiddag een bustocht over Texel waarbij tal van mogelijke Texelse monu menten werden bekeken. In Oosterend werd aandacht besteed aan de activiteiten van de Stichting Dorpsherstel. In de Schoolstraat bekeek de commissie huizen die binnenkort gerestaureerd zullen worden door de stichting en waarvoor men 50% subsidie krijgt van het rijk. Uit de discussie die daarop volgde bleek dat dé nota in de eerste plaats be doeld is om de huidige geldstroom van het rijk in de toekomst veilig te stellen. De huidige subsidieregels worden ge bundeld in één nieuwe wet en de ge meenten die dit jaar geen nota (en later meerjarenplanningen) presenteren krij gen geen subsidie. Dat tijdsaddertje on der het gras was in de vergadering van vorige week ook al aan de oppervlakte gekomen en woensdagavond bleken alle commissieleden overtuigd van de nood zaak om de nota dan maar snel goed te keuren. Met deze nota in de hand kan men geld gaan vragen bij hogere overhe den en hoeveel de gemeente daaraan wil bijdragen (op het moment tien procent bij woningeverbetering) staat daar los van. Le Roux maakte duidelijk dat men de tien procent susidie voor woningver betering eigenlijk niet kan torpederen maar of de raad twee ton voor extra restauraties wil uittrekken kan later wor den besloten. Lachertje „Als u eigenlijk geen extra geld be schikbaar wilt stellen kunt u het beter meteen zeggen want het opstellen van een plaatselijk meerjareenbeleid kost veel energie. Dat kunnen we dan beter aan iets anders besteden en aan een lut tel subsidiebedrag hebben we ook niet veel. Dan is zo'n verordening en monu mentenlijst een lachertje." Dirk Terpstra stelde voor het college de opdracht te geven om twee ton „te zoeken" voor ex tra restauraties. Als dat lukt kunnen bur gemeester en wethouders een voorstel doen aan de raad en als andere zaken dan belangrijker worden geacht gaat het niet door. Wethouder Schilling zei te willen probe ren geld voor dit doel vrij te maken „maar niet zonder wat meer positieve geluiden van de raadsleden." Die gelui den kwamen na enig aandringen. Eisen Alleen Peter Bakker van de PSP prees het college nadrukkelijk wat betreft de voorstellen in de nota en verklaarde dat zijn partij ook zal kijken of er twee ton vrijgemaakt kan worden door andere plannen te laten vallen. Gelein Jansen van het CDA zei dat zijn partij niet eerder met de verordening en lijst akkoord zal kunnen gaan voordat er geld is. „Als er geen geld is kun je aan de burgers ook geen eisen stellen", zei hij met ongetwij feld de financiële discussie rond het bestemmingsplan buitengebied in gedachten. i fI I pf\l I Hi TEN NAMEVAN minder kansen op sociaal kontakt, werk, vervoer, vorming, wonen, studieenz. AWA Antwoordnr.201, Cl VU 3800 VB Amersfoort. 2 Tel. 033 -63 5214. De PSP afdeling Texel heeft een rapport gemaakt over de woonproblemen van jongeren waarin de technische, juridische en financiële mogelijkheden worden opgesomd voor goedkope nieuwbouw voor alleenstaanden of klei ne huishoudens. Een pleidooi wordt gehouden voor het opdelen van gezins woningen in eenheden voor kamerverhuur. Beleidsmakers beweren, vol gens de PSP, vaak dat woonruimte voor jongeren met een minimaal inko men financieel niet uitvoerbaar is. De Texelse afdeling geeft in het rapport diverse voorbeelden die moeten aantonen dat er goed en voor een redelijke prijs gebouwd kan worden voor deze groep. Het rapport met de titel „Tussen de wal en het schip" werd vorige week tijdens de commissievergadering ruimtelijk en huisvestingsbeleid aangebo den aan wethouder Daan Schilling. Het PSP-raadslid Peter Bakker verzocht de 40 pagina's tellende visie van zijn partij binnenkort te behandelen in de raadscommissie en daarbij de Woningbouwvereniging uit te nodigen als uit voerder van het gemeentebeleid. Iosterend werd ook het pand Blazerstraat 1 bekeken. Dit huis uit 1865 is gerestaureerd door Stichting Dorpsherstel. In tegenstelling tot veel landelijke no ta's over huisvesting is het PSP-rapport helder en overzichtelijk. Er wordt in „Tussen de wal en het schip" ingegaan op te verwachten kritiek en het enige manco is het feit dat sommige genoem de huren gedateerd zijn. De lezer zal bij die bedragen enkele tientjes op moeten tellen wegens inmiddels doorgevoerde huurverhogingen. In 1980 bood de werkgroep Wij Willen Ook Wonen een soortgelijk rapport aan aan WBV en gemeente. Daarin werd vooral gepleit voor goedkope nieuw bouw voor jongeren. De WBV heeft met de bouw van HAT—eenheden ingehaakt op die voorstellen. Dat is voor de PSP blijkbaar niet voldoende. Ook wethouder Schilling liet woensdagavond merken dat het Texelse woningbouwprogramma aan een groep woningzoekenden voor bijgaat. „Er is een bouwstroompje van kleine woningen maar voor de catego rieën met een minimum salaris of een la ge uitkering is er inderdaad nog niet veel", aldus Schilling. Woonrecht In Nederland heeft men vanaf 18 jaar recht op zelfstandig wonen en in het rap port wordt dan ook niet ingegaan op de vraag of het terecht is dat jongeren op dië leeftijd zelfstandige woonruimte wil len of op de vraag hoe groot de groep op Texel is die daarom vraagt. De PSP gaat uit van het woonrecht en constateert dat de woningnood zich toespitst op de leef tijd 18 tot en met 22 jaar. Dat zijn meestal jongeren die een jeugdloon ont vangen of een bijstandsuitkering. Het minimum jeugdloon schommelt voor de ze categorie tussen de 700 en 1200 gul den netto per maand en bij thuiswonen de jongeren varieert de RWW uitkering van ruim 300 gulden tot bijna 900 gulden per maand. „Met een dergelijk inkomen is het verkrijgen van woonruimte een vrome wens, vooral als men kijkt naar de tot nu toe aangeboden mogelijkheden", aldus het rapport. De financiële situatie van deze groep wordt er in de toekomst niet rooskleuri ger op, gezien de daling van het jeugd loon (23% in de afgelopen jaren). Noodsprong De gemeente Texel en de WBV heb ben tot taak voor jongeren met een dun ne portemonnee woonruimte te maken want deze groep staat óók als woning zoekend ingeschreven. De plaatselijke politiek moet in eerste instantie, volgens de PSP, dan ook uitspraken doen waa ruit blijkt dat men speciaal voor deze groep woonruimte wil creëeren. In het rapport wordt zeer uitvoerig ingegaan op de mogelijkheid kamers te verhuren aan jongeren. „Wonen op kamers is een noodsprong want er geldt immers een recht op zelfstandig wonen, maar het is een goed tijdelijk alternatief." Enkele ge meenten en woningbouwverenigingen zijn er toe over gegaan om gezinswonin gen op te delen voor kamerverhuur. Een gemiddeld huis van de Texelse WBV kan vier of vijf kamers opleveren. Op de eerste verdieping zal dan bijvoor beeld een extra keuken en mogelijk een toilet gemaakt moeten worden en als het betreffende huis een ruime zolder heeft, kan daar ook een kamer worden gemaakt. Op de begane grond zal een tweede douche moeten komen en zo heeft men, volgens de PSP, een pand waarin vijf jongeren kunnen wonen. Ar gumenten tegen opsplitsen als „er is geen behofte aan kamerverhuur" en „dergelijke projecten doorkruisen het toewijzingsbeleid op Texel" worden in het rapport beantwoord met de opmer king dat het particulier kamerverhuren overal toeneemt. Van doorkruisen van het toewijzingsbeleid is volgens de PSP geen sprake omdat genoemde groep een achterstand heeft op de woningmarkt. „Het gaat er hier alleen om een deel van het woningbestand voor kamerverhuur te reserveren", aldus het rapport. Niet zuinig De beste manier om de behoefte aan kamerverhuur aan te tonen is volgens het rapport snel te starten met een niet- particulier project. „De bestaande soci ale kamerverhuurprojecten in gemeen ten elders kunnen niet of nauwelijks aan de vraag voldoen." Als men een kamer zou kunnen huren bij gemeente of WBV moet men, volgens de PSP, niet de kans lopen het recht op andere woonruimte te verspelen omdat kamerverhuur een tussenoplossing is voor onmiddellijke nood. Het argument dat veel gezinswo ningen moeilijk geschikt te maken zijn voor kamerbewoning noemt het rapport „zwak." Met eenvoudige middelen zijn veel pro blemen oplosbaar en de beleidsmakers moeten in gedachten houden dat jonge kamerhuurders andere wooneisen stel len dan gezinnen. Gezamenlijk gebruik van douche, toilet en keuken behoort tot de mogelijkheden. In het rapport wor den voorbeelden genoemd van kamer verhuurprojecten in Lelystad en Terneu- zen en ook wordt ingegaan op het (voor) oordeel dat kamerbewoners niet zuinig zijn op het gehuurde. „Ook kamerbewo ners gaan zorgvuldig om met hun woon ruimte, niet meer of minder dan andere huurders." Het belangrijkste doel van kamerver huur door de gemeente of WBV moet volgens het rapport een lage huur zijn. „Daarmee wordt het aanbod van betaal bare woonruimte vergroot en kunnen de uitwassen van de particuliere woning markt bestreden worden." De huurprijs van een kamer kan dan ook het beste bepaald worden door de huurprijs van de gezinswoning door het aantal ge creëerde kamers te delen. Daarbij moe ten de kosten worden geteld om de wo ning geschikt te maken voor kamerver huur om tot een „eerlijke" exploitatieop- zet te komen. Op die manier is de huur het laagst. Een andere mogelijkheid is uit te gaan van een puntensysteem zoals dat ook voor huizen geldt en dan mag men vol gens de rijksregels werken met een mini mum of maximumbedrag per punt. Als de gemeente Texel voor het laatste kiest wordt de gemiddelde huur weliswaar hoger maar blijkt men nog een aardig bedrag te kunnen verdienen aan kamer verhuur. Huurders kunnen in aanmer king komen voor individuele huursubsi die mits er sprake is van een gezamenlijk huurcontract? In het rapport worden voorbeelden van gezamenlijke contrac ten genoemd waarin toch kan worden aangegeven wat de rechten en plichten van de individuele huurder zijn. Nieuwbouw Het tweede gedeelte van het rapport noemt voorbeelden van goedkope nieuwbouw elders en hoe bestaande grote panden geschikt gemaakt kunnen worden voor wooneenheden voor kleine huishoudens. De huren schommelen bij deze projecten rond de 200 gulden. Ka mers kunnen volgens het rapport, bij op delen van bestaande gezinswoningen, al verhuurd worden voor 100 a 150 gulden per maand. Het rapport is nadrukkelijk gepresenteerd als een discussiestuk maar de PSP rekent wel op een reactie van het college (en later de gemeente raad) waaruit zal moeten blijken in hoe verre men iets wil doen aan goedkope woonruimte voor jongeren van 18 tot en met 22 jaar.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1984 | | pagina 7