kblad schetst somber
distributieportret"
SUIKEROORLOG
Kilo ƒ1,99
winkeliers zullen overleven?
ALM AR KT DE KOOG
Geen bezwaar tegen
tweede dierenpension
-eel premies voor
-ïxelse dwerggeiten
Vanaf vandaag
Wij doorbreken de
minimumsuikerprijs
Alleen bij
I.M.
pAG 10 AUGUSTUS 1984
TEXELSE COURANT
PAGINA 5
Omdat de vestiging van een die-
renpension in het buitengebied min
der hinderlijk is dan bij of in een
woonkern en de vraag naar deze ser
vice voor hondenliefhebbers nog
groot is, hebben B en W geen be
zwaar tegen een dierenpension in de
schuur van het pand Slufterweg 216.
- De woning en de schuur zijn eigen
dom van mevrouw Huysman-Blok. Op
het perceel rust een agrarische bestem
ming. Er is echter geen sprake van een
agrarisch bedrijf en het college twijfelt of
indertijd wel de juiste bestemming aan
het pand is gegeven. „Het vasthouden
aan, of een discussie over het behoud
van een agrarisch bouwperceel is in dit
geval weinig zinvol", aldus het college.
Het dierenpension is planologisch
goed inpasbaar en burgemeester en
wethoudders menen dat het dierenpen
sion van Tiny Ellen nog niet „uitputtend
in de op Texel levende behoefte voor
ziet". Twee van dergelijke pensions op
Texel kan best, vinden B en W. Middels
een artikel 19 procedure zal medewer
king worden verleend.
heeft veel vaste klanten ondanks dat de
artikelen iets duurder zijn dan in een re
guliere levensmiddelenzaak.'
„Zeker als het goed weer is komen ze bij
mij", aldus Roosjen. De extra transport
kosten van de boot rekent de Toko
exploitant niet door in zijn artikelen en
prijzen. Kampwinkels hebben als extra
handicap dat de boterham in korte tijd
verdiend moet worden en dat men kri
tisch moet zijn bij de inkoop. J. Groot,
kampwinkelbeheerder op Dennenoord,
vertelt in het vakblad dat hij in het begin
nogal wat moeite had met het voorraad
beheer maar dat men door ervaring wij
zer wordt. „Mocht ik iets niet hebben
dan ga ik naar een collega." Ook deze
kampwinkel berekent de transportkosten
niet door, uitgezonderd bij groenten.
Langer open
Een sterk concurrentiemiddel van de
meeste kampwinkels tegen de grotere
supermarkten in de dorpen is het feit dat
kampwinkels veel langer open zijn. „Van
's morgens vroeg tot 's avonds laat en
dat zeven dagen per week, kunnen de
gasten bij ons terecht", aldus Groot.
Voor K. Hooyschuur, mede-eigenaar
van o.a. de Mijnmarkt in De Cocksdorp,
de Mini-markt in Den burg en een aantal
kampwinkels in De Cocksdorp is de
grossier buitenlands ingevroren vlees ge
kocht." Voor elk stukgoed dat Teso over
zet betaalt Goënga 45 cent en ongeveer
dat bedrag betalen veel winkeliers voor
een „collo". Goënga: „Dat zijn on
kosten waar de winkelier mee heeft leren
leven."
Franco thuis
Ook S. de Haan van de delicatessen
zaak in De Koog ervaart dat franco thuis
bij de groothandel vaak betekent franco
Den Helder. De extra bootkosten zijn
voor de Texelse ondernemer. Uit inter
views met De Haan en J. van der Vis van
delicatessenzaak „De Banaan" blijkt
echter ook dat specialisatie in delicates
sen er voor heeft gezorgd dat deze on
dernemers het hoofd boven water kon
den houden in de concurrentie met de
supermarkten. De Haan vertelt in het
blad dat produkten met de naam Texel er
op lopen als een trein en Van der Vis legt
uit dat de notenbar een goedverkopende
blikvanger is.
Meer samenwerking onder de winke
liers onderling vindt hij in Den Burg
noodzakelijk. „De winkeliersvereniging
doet veel goed werk alleen wat betreft
de winkelsluiting lukt het helaas niet."
Dat,specialisatie de reddingsboei kan
zijn bij overbewinkeling blijkt ook uit het
toeristen meer.
interview met S. Timmer van de winkel
voor biologische voeding „De Vlier".
Een derde van dit klantenbestand
bestaat uit toeristen die blijkbaar meer
willen betalen voor levensmiddelen om
dat ze biologisch gegarandeerd zijn.
Toch is dat niet het enige. S. Timmer in
Levensmiddelenmarkt: „We zijn eigen
lijk een soort buurtwinkel geworden."
Knokken
Ook de animo om duurdere bd-
produkten te kopen neemt af.
Met name de luxere sappen en jams blij
ven ook vaker op de winkelplank staan
maar omdat De Vlier ook groente ver
koopt blijft de klant volgens S. Timmer
komen. „Het echte idealisme is er in de
grote stad misschien nog wel, maar dat
kan hier niet. Het assortiment is bij ons
dus completer met ook enkele niet-
biologische produkten. Wij moeten ook
Adv.
gen in Levensmiddelenmarkt leest.
„A&O is een collega. Maas is een con
current die zich nergens iets van aan
trekt." Dat geldt volgens Daalder met
name voor afspraken over openingstij
den die hij en A&O maken. Maas houdt
zijn zaak, volgens Daalder, in het nasei
zoen lang open zonder met de anderen
nadere afspraken te willen maken. A.
Gielis, eigenaar van de A&O supermarkt
heeft dezelfde mening: „Normaal
gesproken bouwden we de openingstij
den na het seizoen af, nu moeten we wel
lang doorgaan. Dat is gewoon je colle
ga's op kosten jagen. Ook De Koog Pro
motion heeft geen vat op Maas." Daal
der en Gielis werken samen om het klan
tental zo groot mogelijk te houden en ze
importeren samen speciaal bier uit
Duitsland, Duitse koffie en veel zoetwa
ren uit het buurland. Vooral voor de Spar
zijn de Duitse klanten belangrijk voor het
halen van een redelijke omzet. Daalder:
„Ze zijn bij ons volwaardige klanten en
dat kan bij de concurrentie niet steeds
gezegd worden. We lopen op onze te
nen om service te kunnen bieden, inclu
sief de besteldienst. We hebben geen
meerprijs op bezorgen." Het voorseizoen
wordt door Daalder als vrij slecht om
schreven maar ook besteden de toe
risten minder.
De koopjesjagers gaan, ook in de vakan
tie, van zaak tot zaak. De groep die nog
een aardig vakantiebudget heeft is meer
trouw aan één bedrijf. Maar de verwach
ting is dat deze groep steeds kleiner
wordt.
Machteloos
In het distributieportret wordt ook in
gegaan op de extra kosten van de veer
dienst en de terugloop van het toerisme.
J. Roosjen die een (Toko) kampwinkel
runt op camping Loodsmansduin zegt
dat het weekendtoerisme vooral door de
Teso-tarieven drastisch terugloopt. „Dat
is een vervelende zaak die ons winkeliers
nogal wat omzet kost. Nog vervelender
is dat we er machteloos tegenover
staan." Roosjen zegt weinig last van de
in het blad bekritiseerde overbewinkeling
te hebben. De Toko op Loodsmansduin
overbewinkeling een doorn in het oog.
„Vooral de horeca- en levensmiddelen-
bedrijven staan elkaar naar het leven. Er
is geen enkele saamhorigheid. Voeg
daarbij het feit dat door de hoge bootta
rieven de mensen steeds meer wegblij
ven en het zal niemand verbazen dat op
niet al te lange termijn heel wat horeca-
exploitanten en winkeliers zullen moeten
afhaken", aldus Hooyschuur in Le
vensmiddelenmarkt. Mocht die voor
spelling uitkomen dan is het volgens de
ze ondernemers niet gedaan met het te
veel aan winkels.
„Anderen gaan het dan opnieuw probe
ren waardoor we steeds in een vicieuze
cirkel blijven ronddraaien."
Tarieven
Groenteman C. van Etten haalt het
overgrote deel van zijn produkten zelf
aan de vaste wal en de tarieven van de
boot kunnen hem niet bekoren. „We
kennen een zogenaamd winter- en zo-
mertarief. Maar tegen de tijd dat de peri
ode van het hoge zomertarief er op zit,
moet de Teso in verband met kostenstij
gingen de tarieven bijstellen. Zomerta
rief is dan opeens wintertarief. Eigenlijk
kan ik niet begrijpen dat daar vanuit Den
Haag toestemming voor wordt gege
ven", aldus de groenteboer. Van Etten le
vert niet alleen aan toeristen en Texelaar
maar ook aan de horeca. Ook daar loopt
de omzet terug. „Ze gaan meer zelf
groenten wassen en snijden en betrek
ken onze produkten ook vaker zelf van
de vaste wal. Maar datzelfde geldt, denk
ik, voor de slagers." O. Goënga, eige
naar van een supermarkt en slagerij,
beaamt wat Van Etten zegt elders in het
artikel maar-zwaarder weegt het feit dat
restaurants vaak niet vermelden dat
lamsvlees van Texel komt. Uiteraard
komt het ook voor dat de toerist geen
plaatselijk lamsvlees krijgt opgediend en
dan mag het ook niet worden vermeld.
Goënga: „Vaak wordt door de horeeca
met Nieuwzeelands lamsvlees gewerkt.
Dat is eigenlijk iets van de laatste jaren.
De gast is prijsbewust geworden. Die wil
echter toch lamsvlees eten en om daar
aan tegemoet te komen wordt bij de
concurreren. Commercieel denken is
niet vies meer. We moeten er ook voor
knokken."
Veel van de geïnterviewden klagen in
Levensmiddelenmarkt over de boottarie
ven waardoor, volgens hen, het toerisme
daalt. Ook het uitblijven van de sei
zoenspreiding wordt genoemd.
De enige die geen kwaad woord over
Teso wil horen is L. Daalder uit De Koog.
Een prijsverlaging zou hij uiteraard toe
juichen maar veel van de kritiek onder
schrijft hij niet. „Teso heeft de recessie
tegen. De dubbeldekker was gepland in
de jaren dat de wachttijden nog 12 uur
waren en dat het goed ging met het toe
risme. Teso heeft ons eiland mede groot
gemaakt."
Uitgezogen
In het vakblad wordt, zoals gezegd,
door Gielis en Daalder geklaagd over de
komst van Maas maar laatstgenoemde
komt zelf niet aan het woord om zijn vi
sie op de overbewinkeling in De Koog te
geven. Desgevraagd deelde hij ons mee
dat hem dat nogal verwonderd heeft.
Dat er veel, zo niet teveel, grootwinkel
bedrijven zijn op Texel vindt Maas „geen
nieuws". „Dat is toch overal zo". Vol
gens de eigenaar van Al-markt „zijn de
mensen jarenlang uitgezogen door on
dernemers die geen grote concurrentie
te vrezen hadden."
„Concurrentie moet er zijn. Die con
currentie is in onze branche vrij hard
maar daar heeft de klant voordeel van."
Volgens Maas hebben veel winkeliers er
een handje van boven de adviesprijs te
verkopen en dat wordt door forse over
bewinkeling met dito concurrentie alleen
maar minder. Hij noemt als voorbeeld
het feit dat de prijs van suiker 14 dagen
vrij is maar dat de Texelse winkeliers dat
het „liefste geheim houden". Dat de
toerist kritischer inkoopt wat betreft le
vensmiddelen is iets wat Maas beaamt
maar de stelling dat er drie supermark
ten zijn die in de winter 700 Kogers moe
ten voorzien van levensmiddelen klopt
niet. „Wij richten ons op heel Texel en
als mijn collega's in De Koog dat ook
zouden doen dan gingen er ook niet zo
veel uit De Koog elders boodschappen
doen."
diverse bestemmingsplannen van
gemeente, met name die van Den
g-centrum, is al eens de conclusie
okken dat het grootste waddenei-
extreem veel winkels in allerlei sec-
heeft. Wat de overbewinkeling in
evensmiddelensector betreft zijn er
Texel 28 levensmiddelenzaken, zeven
lerijen en bakkerijen, enkele waren-
en drie delicatessenzaken. Die
Eten in de wintermaanden leven van
•eveer 14.000 inwoners. De zomerpe-
iebrengt veel meer klanten maar dan
dtde spoeling verdeeld over meerde-
/erkooppunten want ook de kamp-
kels gaan dan in de slag om de gunst
de toerist.
Ramp
le overbewinkeling wordt door diver-
ondernemers als een ramp omschre-
Onder de kop „Er gaan klappen val-
vertelt Paraat-winkelier A. van
waarden dat hij zichzelf in de toe-
ist mogelijk tot één van de slachtof-
rekent. Zijn zaak aan de Weverstraat
;eens de grootste zelfbedieningszaak
Den Burg, maar is met een opper
de van 90 m2 nu de kleinste. Nieuwe
te supermarkten kwamen aan de
a van het dorp te liggen en zijn met
auto beter bereikbaar dan Paraat. Van
waarden vervult nog een buurt-
ïtie: een babbel met de klant, het in-
van de boodschappen en die
xlschappen thuis bezorgen. De vraag
deze service neemt echter af. Door
breed assortiment reformartikelen te
nique van de Posthoorn, eig. De Ridder.,
Jeugdgeiten: 1A Esther 4 van de Den-
nenboer, eig. De Ridder; 1A Colette van
't Rheewold, eig. Voskuil.
Jonge geiten: 1A Wanda van 't Rhee
wold, eig. De Ridder.
Oudere geiten: 1A Nelleke van de Post
hoorn, eig. De Ridder; 1B Josien van de
Broekse Hoeve, eig. Voskuil; 1A Carla
van de Roodheuvel, eig. De Ridder.
Kampioen bij de boklammeren werd
Willem 36. Reserve kampioen bij de ou
dere bokken werd Adelborst 61. Reserve
kampioen bij de geitlammeren werd Ca-
rola. Kampioen bij de jeugdgeiten werd
Colette en reserve kampioen Esther 4.
Kampioen bij de jonge geiten werd Wan
da. Kampioen bij de oudere geiten werd
Nelleke en reserve kampioen Josien.
Nelleke van de Posthoorn werd tevens
dagkampioene en mocht temidden van
melkgeiten, schapen, koeien en paar
den, Texel op het defilée
vertegenwoordigen
verkopen ontstond er een specialisatie
die aanvankelijk goed werkte. „De min
der bewuste reformgebruikers worden
nu ook in andere zaken bediend. En dat
maakt het natuurlijk wel wat moeilijker.
De supermarkten hebben het standaard
reformassortiment inmiddels opgeno
men en dat zijn de krenten in de pap", al
dus Van Heerwaarden in het vakblad.
Mevrouw van Heerwaarden ziet het er
nog van komen dat de zaak wordt gesa
neerd of misschien zijn er kansen voor
een drogisterij met reform-specialisatie.
Profileren
Ton van der Slikke en Jan Kaart, sinds
kort eigenaars van de Spar in de We
verstraat zijn in „Levensmiddelenmarkt"
minder pessimistisch over het „teveel"
aan winkels in Den Burg. „Overbewinke
ling houdt de concurrentie wakker."
Kaart constateert in het artikel dat de
naam Spar bij de Duitse gasten goed be
kend staat en dat hij als zelfstandig on
dernemer meer vrijheid heeft in gericht
adverteren en het sponsoren van plaat
selijke evenementen. „Je kunt als be
drijf goed profileren. Dat kunnen de filia
len van grootwinkelbedrijven op Texel
niet."
Ook in De Koog noteert Levensmidde
lenmarkt sombere geluiden over de con
currentie en overbewinkeling. Zomers
zijn de problemen niet groot en kunnen
de supermarkten de duizenden toeristen
vlekkeloos van spijs en drank voorzien.
In de winter zijn de Spar, Al-markt en
A&O voornamelijk aangewezen op de
Afspraken
„Die hebben een langere adem, maar
bieden ook minder service. De sfeer zal
er hier dan niet beter op worden", aldus
Daalder. Of die sfeer nu zo goed is kan
men ook betwijfelen als men de uitlatin-
Maandag werd ter gelegenheid
m „Opmeer '84" een extra dwerg-
itenkeuring ingelast. Van de 89 in-
ïonden dieren waren er 15 van
<el afkomstig. Zij waren goed voor
eerste premies en 9
mpioenschappen.
De eerste premies waren voor de vol-
nde dieren:
Eklammeren: 1A Willem 36 van Ty-
femore eig. Voskuil,
ndere bokken: 1B Adelborst 61 van
l( elhof, eig. Voskuil; 1C Janus van t
emerink, eig. De Ridder; 1D Ceazar 7
ide Posthoorn, eig. De Ridder,
^lammeren: 1B Farinde 3 van Ty-
iemore eig. Voskuil; 1C Colinka van
islemore, eig. Voskuil; 1A Carola van
Posthoorn, eig. De Ridder; 1D Domi-
Voskuii tekende de
*vakampioen Adelborst 61.
ondernemersmagazine „Levensmiddelenmarkt" geeft in haar uitgave
een vrij uitgebreid beeld van de problemen en mogelijkheden van
in de voedingssector op Texel. In een artikel van tien pagina's
een somber beeld geschetst wat betreft het teveel aan winkels op
de hoogte van de veertarieven. Verschillende Texelse winkeliers ko-
het vakblad aan het woord en voorzichtig wordt de conclusie getrok-
dat er koppen gaan rollen.
Een aantal bedrijven kan amper het hoofd boven water houden en er
•tdan ook ernstig rekening mee worden gehouden dat zij op korte ter-
izullen afhaken, zeker nu het toerisme op Texel afneemt", is één conclu-
uit het verslag van Levensmiddelenmarkt.
700 inwoners van De Koog. L. Daalder
van de Spar stelt in het blad dat „Maas
er nooit had mogen komen". Deze su
permarkt zorgde er voor dat De KoQg de
beschikking kreeg over twee vierkante
kilometer verkoopruimte in de le
vensmiddelenbranche. Daalder ver
wacht dat als er een slachtoffer valt on
der één van de drie supermarkten de le
ge plek weer opgevuld zal worden door
een grootwinkelbedrijf.
Maximum 3 kilo per klant.